Ocena ryzyka zawodowego szlifierza

Identyfikacja zagrożeń

Lp.		Zagrożenie lub czynnik niebezpieczny, szkodliwy, uciążliwy			Źródło zagrożenia				Możliwe skutki
1		2			3				4
1.	Kontakt z odpryskami czynnika materialnego.			Odpryski ze szlifowanego detalu lub z tarczy szlifierskiej.			Urazy ciała (skaleczenia, zakłucia, zaprószenia), najczęściej: dłoni i twarzy, w tym szczególnie niebezpieczne urazy oczu, grożące nawet utratą wzroku.
2.			Uderzenie szlifowanym detalem, narzędziem.			Wyrzut źle zamocowanych szlifowanych przedmiotów przy braku osłon (ich niesprawności). Bałagan na stanowisku pracy – porozrzucane narzędzia.		Urazy ciała (zmiażdżenia, skaleczenia, stłuczenia), szczególnie niebezpieczne są urazy głowy.
3.			Pochwycenie, uderzenie, kontakt z ruchomymi elementami.			Tarcza szlifierki, obrabiany detal, układy napędowe szlifierki.		Urazy rąk (najczęściej dłoni).
4.			Uderzenie, przygniecenie spadającymi przedmiotami.			Przedmioty przeznaczone do obróbki (także w trakcie transportu suwnicą w pojemnikach), oprzyrządowanie szlifierki. Źle składowane przedmioty (elementy do szlifowania i narzędzia) na stanowisku pracy.		Urazy ciała (stłuczenia, skaleczenia, nawet zmiażdżenia) kończyn, szczególnie częste są urazy nóg.
5.			Uderzenie o nieruchome elementy.			Elementy konstrukcyjne szlifierki, warsztatu pracy oraz wyposażenia szlifierni (zwłaszcza w przejściach i dojściach do stanowiska pracy).		Urazy ciała (stłuczenia, skaleczenia, otarcia) – szczególnie kończyn i niebezpieczne urazy głowy.
6.			Uderzenie, przygniecenie.			Zawiesie lub hak suwnicy oraz transportowane suwnicą przedmioty.		Urazy ciała (stłuczenia, skaleczenia) – szczególnie kończyn i niebezpieczne urazy głowy.
7.			Uderzenie, przygniecenie.			Poruszające się po hali wózki platformowe.		Poważne urazy ciała, w tym zmiażdżenia, złamania, urazy organów wewnętrznych, a także stłuczenia.
8.			Dociśnięcie.			Zakładanie zawiesia na uchwyty pojemników.		Urazy dłoni (stłuczenia, skaleczenia, zmiażdżenia).
9.			Kontakt z gorącymi powierzchniami.			Elementy po szlifowaniu, odpryski szlifowanego metalu.		Poparzenia dłoni, twarzy.
10.			Kontakt z ostrymi, szorstkimi powierzchniami, krawędziami.			Tarcza szlifierska, obrabiane przedmioty.		Urazy (skaleczenia, otarcia) rąk.
11.			Urazy spowodowane użyciem narzędzi bez napędu mechanicznego.			Narzędzia ręczne (np.: szczotki druciane, klucze, młotki, pilniki).		Skaleczenia, zakłucia, stłuczenia – najczęściej dłoni.
12.			Poślizgnięcie, potknięcie, upadek na tej samej płaszczyźnie.			Nierówne posadzki, uszkodzone podesty, bałagan na stanowisku pracy oraz w dojściach do stanowiska.		Złamania, zwichnięcia kończyn, naciągnięcia mięśni, stłuczenia ciała oraz niebezpieczne urazy głowy.
13.			Porażenie prądem elektrycznym o napięciu do 1 kV.			Instalacja i urządzenia elektryczne (w tym źródło oświetlenia miejscowego obrabiarki).		Skutki porażenia to: poparzenia, ciężkie wewnętrzne uszkodzenie ciała, a nawet śmierć.
14.			Pożar.			Instalacja elektryczna, czyściwo, chłodziwo.		Ciężkie uszkodzenie ciała – poparzenia.
15.			Przeciążenie układu mięśniowo-szkieletowego lub szkodliwy ruch.			Podnoszenie, obracanie szlifowanych detali, przesuwanie pojemników.		Urazy (naciągnięcia mięśni i ścięgien, zwichnięcia stawów) oraz schorzenia układu mięśniowo-szkieletowego (przepuklina).
16.			Substancje chemiczne.			Chłodziwo, czyściwa.		Zatrucie, podrażnienie układu oddechowego oraz oczu, alergie skórne.
17.			Pył.			Pył z tarczy szlifierskiej oraz obrabianych przedmiotów.		Podrażnienie układu oddechowego oraz oczu.
18.			Wymuszona pozycja ciała.			Praca stojąca, czasem w wymuszonej (pochylonej) pozycji.		Urazy i schorzenia, układu mięśniowo-szkieletowego, żylaki, zwyrodnienia.
19.			Hałas.			Proces szlifowania, układy napędowe szlifierki i obrabiarek pracujących na sąsiednich stanowiskach. Pracujące wentylatory. Poruszające się po hali wózki platformowe.		Uszczerbek słuchu, znużenie.

KARTA OCENY RYZYKA NA STANOWISKU PRACY					Data …...........	Numer Karty ....................................
						Sporządził zespół ............................................................ ............................................................ ............................................................
Stanowisko pracy Szlifierz					Liczba narażonych ........................
Charakterystyka stanowiska pracy: przygotowanie szlifierki i detali do obróbki, szlifowanie, pomiary kontrolne, czynności hakowego, układanie elementów w pojemnikach, utrzymywanie ładu i porządku na stanowisku pracy. Szlifierz obsługuje: szlifierkę do płaszczyzn, szlifierkę do wałków, ostrzałkę. Ponadto pracownik wykorzystuje: młotek, klucze, szczotkę drucianą, przyrządy pomiarowe (suwmiarkę) oraz szmaty i tampony.					Dokumenty odniesienia: rozp. MPiPS z 26.9.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bhp (tj. Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650, ze zm.), uchylone rozp. MG z 6.11. 2002 r. w sprawie bhp przy obsłudze obrabiarek skrawających do metali (Dz.U. Nr 204, poz. 1723), rozp. MG z 30.10.2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bhp w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz.U. Nr 191, poz. 1596, ze zm.), rozp. MG z 20.12.2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn i elementów bezpieczeństwa (Dz.U. Nr 259, poz. 2170), rozp. MG z 15.12.2005 r. w sprawie zasadniczych ­wymagań dla sprzętu elektrycznego (Dz.U. Nr 259, poz. 2172), rozp. MPiPS z 14.3.2000 r. w sprawie bhp przy ręcznych pracach transportowych (Dz.U. Nr 26, poz. 313, ze zm.), Polska Norma PN-N-18002:2000, instrukcje zakładowe.
Lp.	Zagrożenie	Źródło zagrożenia Wyniki pomiarów	Ciężkość szkód	Prawdopodo- bieństwo	Oszacowanie ryzyka	Działania profilaktyczne
1	2	3	4	5	6	7
1.	Kontakt z odpryskami czynnika materialnego.	Odpryski ze szlifowanego detalu lub z tarczy szlifierskiej.	Duża	Mało prawdopodobne	Średnie – dopuszczalne	Regularne kontrole sprawności osłon, tarcz szlifierskich. Stosowanie okularów ochronnych. Zakaz pracy z osłonami uszkodzonymi. Zachowanie należytej ostrożności. Działania ograniczające pośpiech.
2.	Uderzenie szlifowanym detalem, narzędziem.	Wyrzut źle zamocowanych szlifowanych przedmiotów, przy braku osłon (ich niesprawności). Bałagan na stanowisku pracy – porozrzucane narzędzia.	Duża	Mało prawdopodobne	Średnie – dopuszczalne	Przestrzeganie instrukcji obsługi szlifierki, w tym prawidłowe mocowanie tarczy i obrabianych przedmiotów. Kontrola sprawności uchwytów (mechanicznych czy magnetycznych). Kontrola sprawności osłon. Zachowanie należytej ostrożności. Ograniczanie pośpiechu.
3.	Pochwycenie, uderzenie, kontakt z ruchomymi elementami.	Tarcza szlifierki, obrabiany detal, układy napędowe szlifierki.	Duża	Mało prawdopodobne	Średnie – dopuszczalne	Dbałość o sprawne osłony. Przestrzeganie instrukcji obsługi szlifierki, w tym zakazów: pracy w luźnych ubraniach, z zabandażowanymi dłońmi, itp. oraz smarowania i regulacji maszyny w trakcie ruchu (poza sytuacjami opisanymi w instrukcji użytkowania).
4.	Uderzenie, przygniecenie spadającymi przedmiotami.	Przedmioty przeznaczone do obróbki (także w trakcie transportu suwnicą w pojemnikach), oprzyrządowanie szlifierki. Źle składowane przedmioty (elementy do szlifowania i narzędzia) na stanowisku pracy.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe – dopuszczalne	Prawidłowe składowanie na stanowisku pracy: detali przed i po oszlifowaniu, oprzyrządowania oraz uważne zdejmowanie i zakładanie zawiesia suwnicy na zaczepy pojemników na detale. Ostrożność podczas mocowania większych przedmiotów przeznaczonych do szlifowania. Stosowanie hełmu ochronnego zawsze podczas obsługi suwnicy. Dbałość o ład i porządek na stanowisku pracy. Ograniczanie pośpiechu.
5.	Uderzenie o nieruchome elementy.	Elementy konstrukcyjne szlifierki, warsztatu pracy oraz wyposażenia szlifierni (zwłaszcza w przejściach i dojściach do stanowiska pracy).	Mała	Mało prawdopodobne	Małe – dopuszczalne	Dbałość o ład i porządek na stanowisku pracy. Zakaz zastawiania przejść i dojść do stanowisk. Stosowanie rękawic i obuwia ochronnego. Zachowanie należytej ostrożności. Ograniczanie pośpiechu.
6.	Uderzenie, przygniecenie.	Zawiesie lub hak suwnicy oraz transportowane suwnicą przedmioty.	Duża	Mało prawdopodobne	Średnie – dopuszczalne	Przestrzeganie instrukcji hakowego. Stosowanie hełmu ochronnego. Zachowanie należytej ostrożności w trakcie obsługi suwnicy.
7.	Uderzenie, przygniecenie.	Poruszające się po hali wózki platformowe.	Duża	Mało prawdopodobne	Średnie – dopuszczalne	Przestrzeganie zasad ruchu na drogach wewnątrzzakładowych. Dbałość o ład i porządek w hali produkcyjnej. Ograniczanie pośpiechu. Zachowanie należytej ostrożności.
8.	Dociśnięcie.	Zakładanie zawiesia na uchwyty pojemników.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe – dopuszczalne	Przestrzeganie instrukcji hakowego. Stosowanie rękawic ochronnych. Ograniczanie pośpiechu. Zachowanie należytej ostrożności.
9.	Kontakt z gorącymi powierzchniami.	Elementy po szlifowaniu, odpryski szlifowanego metalu.	Mała	Mało prawdopodobne	Małe –dopuszczalne	Przestrzeganie instrukcji prac szlifierskich (m.in. zakaz hamowania ręką ruchu szlifowanych elementów i tarczy, ostrożność w trakcie wykonywania pomiarów kontrolnych). Stosowanie odzieży i rękawice ochronnych. Dbałość o ład i porządek w miejscu pracy. Ograniczanie pośpiechu. Zachowanie należytej ostrożności.
10.	Kontakt z ostrymi, szorstkimi powierzchniami, krawędziami.	Tarcza szlifierska, obrabiane przedmioty.	Mała	Prawdopodobne	Małe –dopuszczalne	Przestrzeganie instrukcji prac szlifierskich (w tym zakaz hamowania ręką ruchomych elementów). Stosowanie rękawic roboczych. Zachowanie należytej ostrożności.
11.	Urazy spowodowane użyciem narzędzi bez napędu mechanicznego.	Narzędzia ręczne (np.: szczotki druciane, klucze, młotki, pilniki).	Mała	Prawdopodobne	Małe – dopuszczalne	Regularne kontrole stanu technicznego narzędzi (naprawy i wymiana). Stosowanie rękawic roboczych. Zachowanie należytej ostrożności w trakcie prac narzędziami ręcznymi (np. szczotką drucianą).
12.	Poślizgnięcie, potknięcie, upadek na tej samej płaszczyźnie.	Nierówne posadzki, uszkodzone podesty, bałagan na stanowisku pracy oraz w dojściach do stanowiska.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe – dopuszczalne	Kontrola stanu posadzek i podestów. Naprawa uszkodzonych powierzchni. Wymiana uszkodzonych podestów. Stosowanie obuwia roboczego. Dbałość o ład i porządek w miejscu wykonywania prac. Zachowanie należytej ostrożności. Działania ograniczające pośpiech.
13.	Porażenie prądem elektrycznym o napięciu do 1 kV.	Instalacja i urządzenia elektryczne (w tym źródło oświetlenia miejscowego obrabiarki).	Duża	Mało prawdopodobne	Średnie – dopuszczalne	Przestrzeganie instrukcji obsługi szlifierki. Regularne kontrole sprawności i przeglądy (w tym pomiary): stanu izolacji instalacji i urządzeń elektrycznych, zabezpieczeń przeciwporażeniowych. Przestrzeganie zakazu wykonywania prac przy urządzeniach elektrycznych przez osoby nieupoważnione.
14.	Pożar.	Instalacja elektryczna, czyściwo, chłodziwo.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe – dopuszczalne	Przestrzeganie instrukcji prac szlifierskich i instrukcji ppoż. (m.in. obowiązek usuwania do szczelnych pojemników tamponów i szmat nasączonych substancjami łatwopalnymi, zakaz używania otwartego ognia w całej hali produkcyjnej). Kontrola sprawności instalacji elektrycznej. Regularne przeglądy i konserwacje szlifierek wykonywane wyłącznie przez osoby do tego upoważnione. Dbałość o ład i porządek ma stanowisku pracy. Zapewnienie podręcznego sprzęt ppoż. na hali produkcyjnej i przeszkolenie w zakresie jego obsługi pracowników. Zachowanie należytej ostrożności.
15.	Przeciążenie układu mięśniowo-szkieletowego lub szkodliwy ruch.	Podnoszenie, obracanie szlifowanych detali, przesuwanie pojemników.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe – dopuszczalne	Przestrzeganie instrukcji prac transportowych, w tym prac ręcznych (m.in. normatywy dźwigania, zasady podnoszenia i przenoszenia przedmiotów). Stosowanie sprzętu pomocniczego i rękawic roboczych. Zachowanie należytej ostrożności. Ograniczanie pośpiechu.
16.	Substancje chemiczne.	Chłodziwo, czyściwa.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe – dopuszczalne	Stosowanie osłon tarczy i szlifowanych przedmiotów. Stosowanie okularów ochronnych. Natychmiastowe chowanie do szczelnie zamykanych pojemników tamponów i szmat nasączonych substancjami chemicznymi. Kontrola instalacji wentylacyjnej.
17.	Pył.	Pył z tarczy szlifierskiej oraz obrabianych przedmiotów.	Mała	Mało prawdopodobne	Małe – dopuszczalne	Stosowanie maski przeciwpyłowej oraz okularów ochronnych. Kontrola sprawności wentylacji.
18.	Wymuszona pozycja ciała.	Praca stojąca, czasem w wymuszonej (pochylonej) pozycji.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe – dopuszczalne	Przemienność wykonywania prac. Odpowiedniej wysokości poziom podestu. Stosowanie siedziska, jeśli wykonywana praca daje takie możliwości.
19.	Hałas.	Proces szlifowania, układy napędowe szlifierki oraz obrabiarek pracujących na sąsiednich stanowiskach. Pracujące wentylatory. Poruszające się po hali wózki platformowe.	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe – dopuszczalne	Stosowanie ochronników słuchu. Kontrola sprawności instalacji wentylacyjnej i użytkowanych maszyn.
Uwagi: Brak lub niestosowanie zabezpieczeń powoduje podwyższenie kategorii ryzyka, tzn. zwiększa prawdopodobieństwo zaistnienia wypadku, choroby.						Zatwierdził: