psychologia spoleczna

Historia psychologii społecznej w pigułce

Wykład 1

Wspólne korzenie psychologii i socjologii

Francja

  1. August Comte (1798-1857)

  2. Gabriel Tarde (1843-1904) - Prawa naśladownictwa (1890)

  3. Gustave LeBon (1841-1931) -Tłum (1895)

  4. Emil Durkheim (1858-1917) - Samobójstwo (1897)





Niemcy



  1. Georg Simmel (1858-1919)

  2. Max Weber (1864-1920) - Etyka protestancka i duch kapitalizmu



Kraje anglojęzyczne

  1. Herbert Spencer (1820-1903): Zasady socjologii (1876)

  2. Lester Ward (1841-1913): Dynamic sociology (1883)

  3. James Baldwin - 1897 - pierwsze użycie słowa „psychologia społeczna”

  4. 1898 - Norman Triplett - pierwszy eksperyment w dziejach psychologii społecznej (facylitacja społeczna)





Dwie psychologie społeczne: „psychologiczna” i „socjologiczna”

  1. Pierwsze książki z zakresu psychologii społecznej

  2. William McDougall (1908): An introduction to social psychology. London

  3. Edward A. Ross (1908): Social psychology: An outline and sourcebook. New York.

  4. McDougall - cytował tylko psychologów (np. James Baldwin)

  5. Ross - cytował tylko socjologów (np. Cooley)

Dalsze prace z psychologii społecznej

  1. 1924 - Floyd Allport - „Social Psychology” - pierwszy podręcznik z zakresu psychologii społecznej - wprowadzenie psychologii społecznej do programu studiów

  2. 1931 - Gardner Murphy & Lois Murphy: Experimental Social Psychology

  3. 1937 - poprawione wydanie wraz z Th. Newcombem

  4. 1935 - Murchison - Handbook of Social Psychology





Pierwsze czasopisma i towarzystwa

  1. 1925 - zmiana tytułu Journal of Abnormal Psychology na: Journal of Abnormal and Social Psychology

  2. 1936 - powstaje Society for the Psychological Study of Social Issues - afiliowane później przy American Psychological Association



Pierwsze badania postaw i opinii

  1. 1918 - W. Thomas i F. Znaniecki - Chłop polski w Europie i Ameryce - wprowadzenie pojęcia „postawa”

  2. 1928 - Thurstone - Pierwsze skalowanie postaw

  3. 1934 - LaPierre - Pierwsze badanie zgodności postaw z zachowaniami



Ważne nazwiska w okresie przedwojennym

  1. Floyd Allport i Gordon Allport

  2. Theodor Newcomb

  3. Gardner Murphy i Lois Murphy



II wojna światowa

  1. Rozwój badań nad postawami

  2. C. I. Hovland i inni: (1949/1950). Studies in Social Psychology in World War II - 3 tomy - badania nad preferencjami i postawami zołnierzy amerykańskich



Okres powojenny

  1. Badania nad zmianami postaw zamiast badań surveyowych (C.I. Hovland, M. Sherif, McGuire, Th. Newcomb i inni)

  2. Badania nad uprzedzeniami

  3. 1954: Gordon Allport - The nature of prejudice

  4. 1950: Theodor Adorno i współpracownicy z Berkeley University: The Authoritarian Personality

  5. 1961 - M. Sherif - badania nad tworzeniem się i zanikaniem konfliktów międzygrupowych





Wpływy psychologii Gestalt na amerykańską psychologię społeczną

  1. Kurt Lewin

  2. Solomon Asch

  3. Fritz Heider

  4. Heinz Werner

Kurt Lewin

  1. Od 1932 visiting professor w Stanfordzie, potem MIT (Massachusetts Institute of Technology w Bostonie)

  2. dynamika grupowa

  3. teoria pola

  4. uczniowie: m.in. Leon Festinger



Solomon Asch

  1. Badania nad konformizmem

  2. Prawa percepcji społecznej (cechy centralne i peryferyczne, ukryte teorie osobowości)

  3. 1952 – podręcznik Social Psychology

 

  1. Kontynuacja badań nad konformizmem - uczeń Allporta - Stanley Milgram 



Fritz Heider

  1. Prawa percepcji – badanie percepcji przyczynowości

  2. Teoria równowagi postaw i przekonań

  3. Teoria atrybucji – naiwne teorie przyczynowości spolecznej

  4. 1950: Psychology of Interpersonal Relationships



Heinz Werner

  1. Rówieśnik Kurta Lewina

  2. Wpływ Levy-Bruhla (myśl ludzi „prymitywnych”)

  3. Psychologia porównawcza rozwoju pojęciowego

  4. Pojęcie rozwoju poprzez rosnące zróżnicowanie i integrację

  5. Przejście od myślenia konkretnego do abstrakcyjnego

  6. Uczniem – Herman Witkin

  7. Wpływ na późniejsze prace dotyczące złożoności poznawczej i jej roli w interpretowaniu życia społecznego (Harvey, Hunt, Schroeder, Suedfeld itd.)



Książki i czasopisma

  1. 1954 - Lindzay i Aronson: Handbook of Social Psychology (2 tomy)

  2. 1968 - 5 tomów

  3. 1985 - 2 tomy

  4. lata 90-te - 2 tomy 

  5. 1965 - Journal of Experimental Social Psychology

  6. 1967 - Journal of Personality and Social Psychology (wyłonione z: Journal of Abnormal and Social Psychology)



Główne ośrodki psychologii społecznej w Ameryce po wojnie

  1. Yale University: Institute of Human Relations (m.in. C.I. Hovland, W. McGuire) 

  2. University of Michigan: Theodor Newcomb, Likert

  3. Harvard University: The Department of Social Relations (Gordon Allport, socjologowie: T. Parsons, C. Kluckhohn, P. Sorokin)

  4.  MIT: Kurt Lewin

Tendencje w latach 60-tych i 70-tych

  1. Zanik wielkich szkół - odejście wielkich indywidualności lub wycofanie się z życia zawodowego

  2. Coraz większy rozziew między psychologiczną i socjologiczną psychologią społeczną

  3. Psychologia społeczna coraz bardziej eksperymentalna i poznawcza

  4. <what is „social” in social psychology?>

  5. Psychologia społeczna coraz mniej stosowana

  6. „Mody w psychologii społecznej” - pojawiające się i zanikające kierunki (komunikacja w grupach, małe grupy, teorie równowagi, teorie złożoności poznawczej itd.)



Postmodernizm w psychologii społecznej

  1. Reakcja na eksperymentalną psychologię społeczną:

  2. konstruktywizm w socjologii i psychologii (Berger i Luckmann, Rom Harre, Ken Gergen)

  3. Teoria konstruktów osobistych i schematów poznawczych (człowiek „konstruuje” świat)

  4. Zanik badań nad trafnością percepcji społecznej

Lata 80-te i 90-te

  1. Rola afektu

  2. Procesy automatyczne i kontrolowane

  3. Badania stereotypów, mniejszości grupowych, narodowych, płciowych itd.

  4. Pragmatyczne koncepcje myślenia

  5. Psychologia w działaniu

Psychologia społeczna w Europie

  1. Henri Tajfel (Wielka Brytania) 

  2. Badania nad kategoryzacją społeczną, tożsamością społeczną, wzajemną percepcją grup, stereotypizacją

  3. Autor teorii akcentuacji w percepcji grup

  4.  Serge Moscovici (Szwajcaria)

  5. Badania nad wpływami grupy na postawy jednostki, relacje mniejszość - większość grupowa itd.

  6. Guido Peeters (Belgia)

  7. Badania nad asymetrią pozytywno-negatywną (inklinacja pozytywna, efekt negatywności)

  8. Badania nad kategoriami spostrzegania społecznego (rozróżnienie cech korzystnych dla siebie - korzystnych dla innych)

  9. Badania nad personalnymi vs. apersonalnymi stylami percepcji (SO vs. 3P)



Guido Peeters


Wyszukiwarka