FRITZ LEIBER

O KROK OD ZGUBY

tytuł oryg. Swords and Ice Magie

Przełożył Dariusz Kopociński

Wydanie I

SOLARIS Olsztyn 2005

GTW

SMUTEK KATA

Było takie niebo, zawsze zachmurzone.

Było takie miejsce, zawsze oddalone.

I był taki ktoś, zawsze zasmucony.

W samym sercu Krainy Cienia, w rozległym zamczysku, blada Śmierć na skromnym, ciemnym, wyściełanym tronie pokręciła głową, palnęła się pięściami w połyskliwe skronie i lekko wydęła usta koloru fioletowych winogron, takich ze srebrzystym rumieńcem. Szczupła postać w kolczudze, przepasana czarnym pasem nabijanym szarymi, poczerniałymi ze starości czaszkami, miała u boku nagi miecz, któremu nikt nie mógł się oprzeć.

Piastowała godność Śmierci Świata Nehwonu, w związku, z czym jej władza nie sięgała daleko, a mimo to zmagała się z trudnymi wyzwaniami. Dwieście żywotów, wątłych ogników lub jasnych ogni, które trzeba zgasić w ciągu najbliższych dwudziestu uderzeń serca. Choć w przypadku Śmierci każde uderzenie serca przeciąga się niczym podziemny huk ołowianych dzwonów i jest w nim szczypta wieczności, to jednak w końcu cichnie. Zostało dziewiętnaście. A bogowie przeznaczenia, którzy stoją wyżej od Śmierci, czekają na daninę.

No, więc dobrze, pomyślała z pozornym spokojem: stu sześćdziesięciu chłopów i dzikusów, dwudziestu nomadów, dziesięciu wojowników, dwóch żebraków, dziwka, kupiec, kapłan, dostojnik, rzemieślnik, król i jeszcze dwóch bohaterów. Żeby w księgach wszystko się zgadzało.

W ciągu trzech uderzeń serca wybrała stu dziewięćdziesięciu sześciu kandydatów i zesłała na nich rozmaite nieszczęścia, głównie zaś niewidoczne, jadowite istoty, które w ludzkim ciele zaczynają się raptownie rozmnażać, aż powstanie niezwyciężona horda. Czasem też będzie to ciemny, napęczniały skrzep, delikatnie pchnięty, by zatkał ważną żyłę, a czasem przebicie nadwerężonej ścianki arterii. Tu śliskie błoto celowo spłynie na kamień, na którym ma oprzeć się stopa wspinacza, tam powie się żmii, gdzie ma się zaczaić i kiedy ukąsić, a pająkowi - dokąd wyjść na łowy.

Jedynie w kwestii króla Śmierć posłużyła się pewnym fortelem, naruszającym surowy, znany tylko jej kodeks zasad. Od dłuższego już czasu w najgłębszych i najciemniejszych zakamarkach umysłu planowała koniec obecnego suwerena Lankmaru, najważniejszego miasta i kraju w Nehwonie. Suweren był życzliwym, łagodnym uczonym, który szczerze kochał tylko siedemnaście kotów, lecz nikomu źle nie życzył. Ustawicznie mieszał szyki Śmierci, jako że ułaskawiał zbrodniarzy, godził skłóconych braci i zwaśnione rodziny, wysyłał transporty zboża do miejsc dotkniętych głodem, przygarniał osierocone zwierzęta, karmił gołębie, wspierał rozwój medycyny i nauk pokrewnych, ale przede wszystkim roztaczał wokół siebie, niczym źródlaną mgiełkę w skwarny dzień, atmosferę spokoju, dobroci i mądrej rady, za sprawą, której miecze zostawały w pochwach, czoła się wypogadzały i cichło zgrzytanie zębów. W tym momencie jednak mściwe, bezduszne intryganctwo Śmierci przyniosło skutek: w trakcie niewinnej zabawy wiotki nadgarstek dobrodusznego monarchy drasnęły ostre pazurki jego ulubionego kota - pazurki, które zeszłego wieczora umaczał w błyskawicznie działającej truciźnie zazdrosny, cienkonosy siostrzeniec suwerena. Trucizna pochodziła z jadu węża cesarskiego, gatunku spotykanego czasem w kleszyckiej dżungli.

Jeśli chodzi o pozostałą czwórkę, a zwłaszcza dwóch bohaterów, Śmierć mimo chwilowych rozterek postanowiła zdać się wyłącznie na improwizację. W okamgnieniu przeniosła wzrok na Litokila, Szalonego Diuka z Ol Hruspu, który w świetle pochodni obserwował z balkonu śmiertelny bój trzech barbarzyńców z północy, uzbrojonych w zębate szable, z czterema gulami o przezroczystym ciele i różowym szkielecie, walczącymi puginałami i toporami bojowymi. Były to jedne z tych brutalnych zawodów, które Litokil z niestrudzonym zapałem przygotowywał, by rozkoszować się krwawym widowiskiem. Przy okazji przypieczętował los większości z dziesięciu wojowników, skazanych przez Śmierć na zagładę.

Tylko przez krótką, króciutką chwilę Śmierć wahała się, wspominając długą i wierną służbę Litokila. Cóż, nawet najlepszy pachołek kiedyś odchodzi w stan spoczynku lub na zieloną trawkę. W żadnym ze znanych Śmierci światów, a już zwłaszcza w Nehwonie, nie narzekano na niedobór chętnych oprawców, w tym krwiożerców oddanych bez reszty swemu powołaniu, zatwardziałych okrutników i zwyrodnialców o najohydniejszych upodobaniach.

Zaledwie Śmierć ujrzała wizję, posłała swoją myśl na plac bitwy i oto walczący z tyłu gul podniósł wzrok, tak, iż jego podbarwione różem oczodoły skierowały się na Litokila. Zanim gwardziści strzegący z dwóch stron Szalonego Diuka zdołali wysunąć ciężkie puklerze i zasłonić swego pana, krótki topór gula, już wcześniej gotowy do rzutu, śmignął w powietrzu, by ugrząźć w nosie i czole rządcy. Jeszcze Litokil nie zatoczył się po ciosie, jeszcze żaden z widzów nie nałożył strzały na cięciwę, żeby położyć trupem lub odstraszyć mordercę, jeszcze naga niewolnica - nagroda przyobiecana, lecz rzadko wręczana zwycięskiemu gladiatorowi - nie wzięła oddechu przed okrzykiem trwogi, a już magiczne spojrzenie Śmierci przeskoczyło na Horboryksen, warowne miasto króla królów. Nie zatrzymało się jednak na wnętrzu Wielkiego Złotego Pałacu, choć o niego zahaczyło, ale na zaniedbanej pracowni, gdzie zgrzybiały staruszek oderwał wzrok od brudnego siennika, pragnąc, by chłodny blask jutrzenki, który sączył się przez szpary w oknie, nie naruszał spokoju szarych pajęczyn, wiszących na podobieństwo łuków między basztami.

Ów starzec imieniem Goreks był, jeśli nie w całym Nehwonie, to przynajmniej w Horboryksenie najlepszym twórcą przedmiotów z metalu, ozdobnych i wojskowych. Konstruował najwymyślniejsze mechanizmy, lecz w ciągu ostatniego, nieszczęsnego roku stopniowo tracił zapał do pracy i chęć do życia. A zaczęło się od tego, że jego prawnuczka Izafema, ostatnia żyjąca latorośl i najbardziej utalentowana adeptka jakże trudnej sztuki - smukła, prześliczna, ledwie dojrzała dziewczyna o migdałowych, przenikliwych oczach - została nagle porwana przez łapaczy z haremu króla królów. Palenisko dawno wystygło, narzędzia pokryły się kurzem, on sam pogrążył się w bezdennej żałobie.

W jego sercu osiadł smutek tak wielki, że Śmierć musiała tylko zakroplić własnym melancholijnym nastrojem czarną żółć, leniwie płynącą w wysłużonych żyłach Goreksa, by starzec szybko i bezboleśnie pożegnał się z życiem, by wsiąkł w pajęczyny.

I już. Śmierć mogła odhaczyć dostojnika i rzemieślnika, nim dwa razy pstryknęła swoimi długimi, smukłymi, perłowymi palcami. Zostało już tylko dwóch bohaterów.

Jeszcze dwanaście uderzeń serca.

Śmierć miała wewnętrzne przekonanie, że choćby przez wzgląd na artystyczną formę dzieła, bohaterowie powinni schodzić ze sceny życia w możliwie dramatycznych okolicznościach, tak by, co najwyżej jeden na tysiąc, stając się przedmiotem kpin, dożywał późnej starości lub odchodził we śnie. Do tej strony zagadnienia Śmierć przykładała tak dużą wagę, że nie dopatrywała się pogwałcenia ustanowionych przez siebie zasad w widomym czy nawet widowiskowym użyciu magii, której nie musiała maskować naturalnymi zdarzeniami, jak w przypadku zwykłych, bezbarwnych postaci. Tak, więc teraz w ciągu dwóch uderzeń serca nasłuchiwała cichego szmeru swych spokojnych przemyśleń, a zarazem masowała skronie szklistymi knykciami. Aż nagle udała się w myślach do niejakiego Fafryda - całkiem okrzesanego, na wskroś romantycznego barbarzyńcy, który mimo to twardo stąpał po ziemi i trzymał się faktów, zwłaszcza, gdy był zupełnie trzeźwy lub pijany jak bela - a także do jego odwiecznego przyjaciela, Szarego Kocura, być może najsprytniejszego i najzręczniejszego złodziejaszka w Nehwonie, a już na pewno w sposób najbardziej beznadziejny opętanego pychą i samouwielbieniem.

Śmierć tym razem wahała się bardzo, bardzo krótko, choć jej wątpliwości miały głębsze podłoże niż w przypadku Litokila. Fafryd i Kocur też służyli jej wiernie, ale za to, z jaką fantazją, z jaką różnorodnością pomysłów! W przeciwieństwie do nich Szalony Diuk z pasją obłąkańca przyglądał się konającym i jak najbardziej zasłużył sobie na ordynarną śmierć z ręki topornika. O tak, rosły wagabunda z północy i niepozorny, podejrzliwy, szyderczo uśmiechnięty rzezimieszek bywali nader obrotnymi pionkami w wielu misternych intrygach, prowadzonych przez Śmierć.

Wszelako każdy bez wyjątku pionek musi kiedyś zostać usunięty z planszy i schowany do pudełka, choćby toczyła się największa rozgrywka, choćby doszedł do ostatniego rzędu i stał się królem lub damą. Śmierć wiedziała, że pewnego dnia i jej godzina wybije. Zabrała się, więc z animuszem do twórczej improwizacji, przenosząc się myślą na scenę wydarzeń prędzej, niż pokonałaby tę odległość strzała, raca czy spadająca gwiazda.

Zerknąwszy przelotem na południowy-zachód, w stronę olbrzymiego, skąpanego w różowych brzaskach Lankmaru - aby sprawdzić, czy Fafryd i Kocur nadal mieszkają w lichej izdebce na poddaszu gospody, skierowanej frontem na Przymurze, gdzie najczęściej gościli niezamożni kupcy - popatrzyła na plac kaźni, urządzony przez nieżyjącego już Litokila. Jak każdy wytrawny artysta, w swoich improwizacjach posługiwała się materiałami, które akurat miała pod ręką.

Litokil zwalał się z nóg, niewolnica krzyczała, a najtęższy barbarzyńca z twarzą wykrzywioną bitewnym zapałem - taki zapał gasł dopiero wraz ze zmęczeniem - odrąbał głowę zabójcy Szalonego Diuka, niewidoczną prócz bladoróżowych kości. Z pobudek bezpodstawnych czy wręcz absurdalnych (Śmierć często posługiwała się tak z pozoru prymitywnymi metodami zabijania) dziesięć strzał furknęło z balkonu w stronę mściciela Litokila.

Za sprawą magicznej sztuczki barbarzyńca zniknął, strzały ugrzęzły w ziemi. Przyzwyczajona gospodarnie zarządzać dostępnymi środkami, Śmierć ponownie spojrzała na Horboryksen, a ściślej do dość dużej celi w haremie króla królów, gdzie przez zakratowane okienko wpadały pierwsze promienie wschodzącego słońca. O dziwo, w celi znajdowało się maleńkie palenisko, kadź do hartowania metalu, dwa kowadełka, kilka młotków i garść narzędzi do obróbki. Był też skromny zbiór ozdób i wyrobów powszechnego użytku.

Przenikliwymi, migdałowymi oczami, które pałały tą samą złością, co twarz barbarzyńcy, w lustrze z polerowanego srebra przeglądała się nieziemsko powabna dziewczyna, co najwyżej szesnastoletnia, całkowicie naga, jeśli nie liczyć czterech filigranowych ozdób ze srebra. Swą nagością olśniewała tym bardziej, że z wyjątkiem rzęs usunięto jej dosłownie wszystkie włosy, a w miejscach gdzie kiedyś rosły, pojawiły się delikatnie tatuowane desenie w odcieniach błękitu i zieleni.

Od siedmiu miesięcy Izafema siedziała pod kluczem, ukarana za to, że podczas haremowej bijatyki okaleczyła twarze faworyzowanych nałożnic króla królów, bliźniaczek z Iltmaru. W skrytości ducha władca nie martwił się tym zajściem. Wręcz odwrotnie, okaleczenia na licach dziewcząt w sposób przewrotny zadowalały jego wybredny gust. Tak czy inaczej, musiał dbać o dyscyplinę w haremie, dlatego Izafemę zamknięto, pozbawiono włosów (powoli, jeden za drugim) i wytatuowano.

Król królów tępił próżniactwo i w odróżnieniu od innych monarchów oczekiwał, że jego żony i nałożnice nie będą od rana do wieczora zbijać bąków, moczyć się w wannie, kłapać ozorami i skakać sobie do oczu. A ponieważ Izafemie nikt nie dorównywał w jej fachu, skądinąd dochodowym, mogła pracować w prowizorycznej kuźni.

Ale mimo wciągającego zajęcia, skutkującego powstaniem mnóstwa cudeniek i zmyślnych mechanizmów, dwanaście miesięcy spędzonych w haremie (w tym siedem w odosobnieniu) rozjątrzyło jej młody umysł, do czego przyczyniła się również nieprzyjemna świadomość, że król królów jeszcze ani razu nie zechciał jej odwiedzić - z powodów miłosnych czy jakichkolwiek innych - mimo iż posyłała mu prezenty w postaci kunsztownych metalowych przedmiotów. Nie odwiedzali jej w zasadzie żadni mężczyźni oprócz eunuchów, pouczających ją w sztuce cielesnych przyjemności. W takich chwilach musiała być mocno związana, bo inaczej rzuciłaby się z pazurami do ich pulchnych twarzy jak dzika kocica. Przy każdej okazji starała się na nich pluć. Bez względu na to, pobłażliwym tonem udzielali jej szczegółowych rad w kwestii obróbki metalu, którymi gardziła tak samo jak wszystkim, co mówili tym swoim falsetem.

Jej twórcza pasja, podsycana piekącą zazdrością i dojmującym pragnieniem wolności, poszła, więc ukradkiem w zupełnie nowym kierunku.

Ze wzrokiem wbitym w srebrne lustro przyglądała się czterem ozdobom, wyróżniającym się na jej szczupłym, acz zahartowanym ciele: wykonanym w głównej mierze ze srebrnego filigranu miseczkom na piersi i nagolenicom; ów rynsztunek pięknie współgrał z niebiesko-zielonymi tatuażami.

Raz skierowała spojrzenie poza odbite w lustrze ramię i czaszkę pokrytą misternym wzorkiem, by zerknąć na srebrną klatkę, w której mieszkała niebiesko-zielona papuga o równie zimnych, złośliwych oczach, co jej własne - wieczne przypomnienie zgryzot uwięzienia.

Filigranowe ozdoby cechowała pewna niezwykłość: miseczki zasłaniające piersi kończyły się krótkimi szpikulcami, zaś nagolenice pod samymi kolanami zwracały na siebie uwagę nastawionymi na sztorc czarnymi, ostrymi uzupełnieniami wielkości ludzkiego kciuka. Nie były to bynajmniej natrętne dekoracje, choć kolce zabarwione grynszpanem pasowały do tatuaży.

Tak, więc Izafema przyglądała się sobie z chytrą, zadowoloną miną, gdy tymczasem Śmierć patrzyła na nią wzrokiem jeszcze chytrzejszym i pełniejszym aprobaty aniżeli spojrzenia eunuchów. Dziewczyna w okamgnieniu zniknęła z komnaty. Zanim kolorowa papuga chrapliwym głosem wyraziła swoje zdumienie, Śmierć natężała już wzrok i słuch w zupełnie innym miejscu.

Zostało tylko siedem uderzeń serca.

Niewykluczone, że w świecie Nehwonu są bogowie nieznani nawet Śmierci, którzy od czasu do czasu dla zabawy rzucają jej kłody pod nogi. Ale może też być, że władza przypadku jest silniejsza od władzy przeznaczenia. Tak czy inaczej, tego właśnie ranka Fafryd z północy, choć zwykł wysypiać się do południa, ocknął się wraz z pierwszym mętnym promykiem brzasku, pochwycił swój ulubiony miecz Szarą Rózgę, nagi jak on sam, na pół sennie zlazł z wyrka i wyszedł z poddasza na dach, gdzie jął fechtować się, tupać nogami w trakcie nagłych wypadów i raz po raz wydawać bojowe okrzyki - nie przejmując się zmęczonymi kupcami, którzy po przebudzeniu się gderali, pomstowali bądź trzęśli się ze strachu. Zrazu drżał z zimna, dokuczającego mu pospołu ze smrodliwą mgłą znad Wielkiego Słonego Bagniska, lecz już niebawem pocił się z wysiłku. Jego pchnięcia i zastawy, najpierw dość niedbałe, wnet stały się kąśliwe i szybkie jak błyskawica.

Gdyby nie wybryki Fafryda, można by mówić o cichym poranku w Lankmarze. Póki, co dzwonnice nie rozbrzmiewały hukiem dzwonów, ryk gongów nie obwieszczał odejścia szlachetnego suwerena i jeszcze nie rozeszły się wieści o wyłapaniu i wrzuceniu do Wielkiego Lochu siedemnastu kotów, które miały tam w osobnych klatkach czekać na proces.

Tak się złożyło, że tego dnia Szary Kocur nie zmrużył oka do samego świtu, choć zazwyczaj o tej porze spał już od godziny. W kącie poddasza kulił się na stosie poduszek, z brodą wspartą na ręce, otulony szarym, wełnianym płaszczem. Niekiedy z grymasem na twarzy popijał kwaśne wino, stosownie do swego kwaśnego nastroju, rozpamiętując złych i zdradzieckich ludzi, których poznał w czasie swojego niesłychanie powikłanego życia. Nie przejął się wyjściem Fafryda, ale, mimo że zamykał uszy na jego hałaśliwe podrygi, upragniony sen nie przychodził.

Barbarzyńca z pianą na ustach i przekrwionymi oczyma ukazał się przed Fafrydem w chwili, gdy ten zasłaniał się niską tercją: zaciśniętą na jelcu rękę trzymał wyciągniętą w przód, nieco w dół i w bok, gdy sam miecz był lekko uniesiony. Zdumiał się niepomiernie widokiem zjawy, która nie myśląc o nadprzyrodzonym charakterze tej przygody, natychmiast z wielkim zamachem rąbnęła w bark przeciwnika. Zębata szabla wyglądała jak rząd krótkich, szerokich i skutych ze sobą sztyletów, na dodatek umazanych krwią. W obronie Fafryd odruchowo przeszedł do wysokiej kwarty i odparł cięcie zbója. Szabla przeszła mu nad głową, czemu towarzyszył - gdy ostre jak brzytwa zęby kolejno zgrzytały na głowni miecza - dźwięk podobny do tego, jaki wydaje żelazny pręt przeciągany po metalowych sztachetach ogrodzenia.

Wówczas to doświadczenie wzięło górę nad porywczością i zanim napastnik złożył się do ponownego ciosu, czubek Szarej Rózgi zwinnie zatoczył kółko i przyskoczył do nadgarstka trzymającego rękojeść szabli. Zaraz też szabla i dłoń potoczyły się po dachu. Fafryd wiedział, że o wiele bezpieczniej jest wpierw rozbroić (lub nadkroić) zaślepionego furią nieprzyjaciela, a dopiero potem dźgnąć go w serce... do czego się już zabierał.

W tym samym czasie Kocur nie mógł wyjść ze zdumienia, gdy z nagła, jakimś niepojętym sposobem, na poddaszu zjawiła się Izafema. Zupełnie jakby urzeczywistnił się jeden z jego śmielszych erotycznych snów. Gapił się na nią oniemiały, gdy z uśmiechem postąpiła krok w jego stronę. Przyklękła, obróciła się dokładnie twarzą do niego i opuściła ręce wzdłuż ciała, aby ścisnąć filigranową obręcz, mocującą miseczki na piersiach. W migdałowych oczach zapaliły się złowieszcze zielone ogniki.

Kocura uratował wrodzony wstręt do kierowanych weń ostrych przedmiotów, choćby miała to być najmniejsza igła... czy też kolce zalotnie sterczące z przepięknych filigranowych miseczek na niewątpliwie przepięknych piersiach. Uchylił się w samą porę, bo oto maleńkie, acz mocne sprężynki z cichym zgrzytem wypchnęły zatrute kolce, a te niczym bełty wystrzeliły i ugrzęzły w ścianie, o którą Kocur przed chwilą się opierał.

Momentalnie zerwał się na nogi i rzucił na dziewczynę. Nie wiedzieć, co, rozum czy przeczucie, kazało mu zwrócić szczególną uwagę na podejrzany ruch, gdy sięgała do srebrnych nagolenic, a właściwie ich ostrego wykończenia. Siłując się z nią, pierwszy zdołał wyszarpnąć dwa bliźniacze sztyleciki, które natychmiast odrzucił za skotłowane łóżko Fafryda. Następnie oplótł jej nogi swoimi nogami, tak by nie kopnęła go w krocze. Choć pluła i próbowała capnąć go zębami, lewą ręką ścisnął jej szyję i z braku włosów złapał ją za ucho, prawą zaś unieszkodliwił jej drapieżne dłonie, uzbrojone w ostre paznokcie. Gdy tego dokonał, przystąpił do metodycznego i, co zrozumiałe, dosyć brutalnego zniewolenia złośnicy. W końcu zabrakło jej śliny i nieco złagodniała. Jej piersi okazały się bardzo małe, lecz przy tym nadzwyczaj ponętne.

Gdy oszołomiony Fafryd wrócił z dachu, o mało mu oczy nie wyszły z orbit. Skąd nagle Kocur, do kroćset, przygruchał sobie tak dorodną sikorkę? Dobrze, nie jego sprawa. Mówiąc grzecznie:

- Najmocniej przepraszam, róbcie swoje - zamknął za sobą drzwi i zajął się kwestią zwłok szalonego napastnika.

Zaraz też pozbył się kłopotu: dźwignął ciało i z wysokości czterech pięter cisnął je na olbrzymi stos śmieci, które tarasowały przejście w Widmowym Zaułku. Następnie schylił się po zębatą szablę, oderwał dłoń zaciśniętą na rękojeści i tę również wyrzucił do śmieci. Przyglądając się z zasępionym czołem okrwawionej klindze, którą zamierzał sobie zachować na pamiątkę, na próżno się zastanawiał, czyja to krew.

Jeśli chodzi o Izafemę, to obyło się bez brutalnych, drastycznych rozwiązań. Wystarczy powiedzieć, że z upływem czasu pohamowała się w swej zażartej nienawiści do ludzi, nauczyła się mówić płynnie po lankmarsku i odnalazła się w nowym otoczeniu. Otworzyła własny zakład rzemieślniczy na placu Miedzianym niedaleko ulicy Srebrzanej, gdzie zajmowała się wytwarzaniem pięknej biżuterii i sprzedawaniem spod lady tak niezwykłych wyrobów jak choćby najlepsze w całym Nehwonie pierścienie z zatrutym cierniem.

A tymczasem Śmierć, dla której czas biegnie cokolwiek inaczej niż dla ludzi, zrozumiała, że na wykonanie normy zostały jej ledwie dwa uderzenia serca. Dreszcz emocji - co prawda słabiutki, ale zawsze - który poczuła, gdy wybrani przez nią bohaterowie udaremnili jej podstępne zabiegi, (co mogło być oznaką działających we wszechświecie nieznanych, nader przebiegłych mocy), wnet ustąpił pod naporem gorzkiej, bolesnej świadomości: skoro brak czasu na podchody i finezyjne działania, trzeba osobiście włączyć się do akcji... czego nie lubiła, bowiem koncepcja deus ex machina w sztuce, a tym bardziej w życiu zawsze wydawała jej się tanim chwytem.

Ale czy wypadało tak po prostu uśmiercić Fafryda i Kocura? Nie, bo w pewnej mierze wystrychnęli ją na dudka, wobec czego po sprawiedliwości, (jeśli jest coś takiego jak sprawiedliwość) powinni się cieszyć chwilową nietykalnością. Nie chciała zresztą wyjść na jędzę czy mściwą wiedźmę. Na swój sposób, pomimo sporadycznych i prawie nieuniknionych forteli, Śmierć była zwolenniczką czystej gry.

Z niedostrzegalnym westchnieniem rezygnacji przeniosła się do królewskiej wartowni w horborykseńskim Wielkim Złotym Pałacu, gdzie dwoma szybkimi jak myśl pchnięciami odebrała życie dwóm wielkodusznym, cnotliwym bohaterom. Wcześniej widziała ich tam przez mgnienie oka i zapisała w swej przepastnej, niezawodnej pamięci - owych braci, którzy przysięgali żyć w celibacie i co miesiąc ratować z opresji przynajmniej jedną damę. Cóż, zostali zwolnieni ze swego trudnego obowiązku.

Śmierć znów siedziała na niskim tronie w swoim skromnym zamku w Krainie Cienia i oddawała się smutnym rozmyślaniom. Czekała na następne wyzwania.

Zabrzmiało dwudzieste uderzenie serca.

PIĘKNA I BESTIE

Bez wątpienia była najpiękniejszą dziewczyną w Lankmarze, a nawet w całym Nehwonie - ba, może nie było urodziwszej także w innych światach. A zatem nic dziwnego, że Fafryd, rudowłosy przybysz z północy, i Szary Kocur, smagły południowiec o kocich rysach, chodzili za nią trop w trop.

Nosiła dziwne nazwisko, Sienią Akiba Magus, owa jasnowłosa mistrzyni sztuk tajemnych i zarazem, paradoksalnie, ciemnowłosa królowa nieczystych mocy. Wiedzieli, że to istotnie Sienią Akiba Magus, ktoś, bowiem zawołał ją na ulicy Tombakowej, równoległej do Złotniczej, kiedy nasi bohaterowie szli za nią. A ona zawahała się na chwilkę w szczególny sposób, jak to robi każdy, kto znienacka słyszy swoje imię. Nie obejrzała się jednak, tylko szła dalej.

Nie zauważyli, kto wolał. Może ktoś z dachu? Po drodze ogarnęli spojrzeniem zaułek Cekinów, lecz nie dojrzeli żywego ducha. Podobnie jak w zaułku Fałszywego Złota.

Sienią była śmigłą dziewczyną: wyższą od Szarego Kocura i tylko dziesięć cali niższą od Fafryda.

- Jest moja - szepnął Kocur stanowczo.

- A właśnie, że moja - mruknął Fafryd głosem nieznoszącym sprzeciwu.

- W porządku, jakoś się podzielimy - syknął Kocur roztropnie.

Kryła się w tym pewna błazeńska logika, albowiem, dziw nad dziwy, dziewczyna z lewej strona była ciemnoskóra, z drugiej zaś miała jasną karnację. Linia podziału na plecach odznaczała się bardzo wyraźnie, co pozwalał zobaczyć cieniutki, prześwitujący materiał kremowej, jedwabnej sukienki. Oczywiście, pośladki też różniły się jeden od drugiego. Włosy miała czarne z prawej strony, z lewej natomiast jasne.

Raptem ni stąd, ni zowąd pojawił się ciemnoskóry wojownik i rzucił się na Fafryda z mosiężnym bułatem. Fafryd błyskawicznie dobył miecza i przyjął na klingę uderzenie klingi. Mosiężna głownia rozpadła się na kawałki. Prędkim ruchem nadgarstka Fafryd zatoczył koło mieczem i odciął napastnikowi głowę.

Tymczasem Kocur musiał stawić czoło białemu jak śnieg wojownikowi, również przybyłemu nie wiadomo skąd, uzbrojonemu w stalowy, posrebrzany rapier. Zastawił się Skalpelem i wraził go w serce przeciwnika.

Przyjaciele pogratulowali sobie udanych pojedynków. Potem się rozejrzeli. Nie licząc zabitych, w zaułku było pusto. Sienia Akiba Magus zniknęła. Zastanawiali się nad tym przez pięć uderzeń serca i dwa oddechy.

Na koniec Fafryd rozchmurzył się i oczy mu się zapaliły.

- Posłuchaj - rzekł - dziewczyna podzieliła się na dwóch łotrów! To wszystko wyjaśnia. Obaj pochodzili znikąd.

- Co ty pleciesz? - fuknął Kocur. - Każdy skądś pochodzi. Tak czy owak, przedziwny sposób rozmnażania się... czy raczej rozszczepienia.

- Do tego ze zmianą płci - dodał Fafryd. - Może gdybyśmy przyjrzeli się trupom...

Okazało się jednak, że nic nie znajdą w zaułku. Truchła przepadły bez śladu. Nawet odcięta głowa zniknęła spod muru, gdzie się potoczyła.

- Kapitalnie - powiedział Fafryd z zadowoleniem. - Przynajmniej nie mamy kłopotu z ciałami. - Posłyszał tupot i metaliczny szczęk, zwiastujący nadejście straży.

- Szkoda, że trochę nie poczekali z tym znikaniem - narzekał Kocur. - Można by przetrząsnąć trzosy i schowki w ubraniu. A nuż by jakiś klejnocik wpadł do kabzy.

- Ale kto za tym wszystkim stoi? - główkował Fafryd. - Czarno-biały mag?

- Co tak będziemy gadać po próżnicy - urwał dyskusję Kocur. - Siądziemy sobie „Pod Złotym Minogiem” i wypijemy za zdrowie dziewki, bo zaiste, niezła była z niej sztuka.

- Popieram. Stosownie do okoliczności, będziemy pić najczarniejsze piwsko, wzmocnione białym, musującym iltmarskim winem.

UWIĘZIENI W KRAINIE CIENIA

Fafryd i Szary Kocur umierali z pragnienia. Na skutek tej samej dolegliwości, wysuszającej gardło na wiór, padły im wierzchowce. Zdarzyło się to przy ostatniej studni, która okazała się wypełniona piaskiem. Resztki z bukłaków, dodane do resztek potu z ich ciał, nie mogły uratować nieszczęsnych, otępiałych zwierząt. Jak wiadomo, jedynie wielbłąd będzie niósł człowieka przez dzień lub dwa z rzędu na prawie nieziemsko suchej i rozpalonej nehwońskiej pustyni.

Przyjaciele człapali na południowy-zachód przez gorące piaski, w oślepiającym blasku słońca. Mimo ciężkiego położenia i spiekoty, która ćmiła umysł i katowała ciało, uważnie trzymali się wybranej trasy. Jeżeli zapuszczą się zbytnio na południe, wpadną w ręce okrutnego cesarza Wschodu, który z wielką przyjemnością podda ich przed śmiercią wymyślnym torturom. Na wschodnich stepach mogliby się nadziać na bezlitosnych Mingoli i jeszcze gorsze okropieństwa. Z zachodu i północnego-zachodu ciągnęła pogoń. Na północy zaś i północnym-wschodzie leżała Kraina Cienia, ojczyzna Śmierci. Fafryd i Kocur orientowali się w geografii Nehwonu.

A tymczasem Śmierć uśmiechała się blado w swoim zamczysku pośrodku Krainy Cienia, przeświadczona, że dwaj niezwyciężeni bohaterowie nareszcie siedzą w jej sidłach. Przed laty, szukając swoich dziewczyn Wlany i Iwrian, mieli czelność wtargnąć na jej ziemie, a nawet wykraść z zamku jej ulubioną maskę. Teraz zapłacą za zuchwalstwo.

Śmierć pod postacią wysokiego, przystojnego młodzieńca o nieco trupim wyglądzie i bladej, połyskliwej skórze kierowała wzrok na ciemną ścianę komnaty, na której wisiała olbrzymia mapa Krainy Cienia i okolicznych ziem. Fafryd i Kocur odznaczali się na mapie - w miejscu położonym na południe od Krainy Cienia - jako świecące punkciki, podobne do błędnych gwiazd lub ognistych żuków.

Śmierć wykrzywiła swoje wąskie, uśmiechnięte usta i poruszyła kościstymi palcami, wykonując drobne, kabalistyczne znaki, wymagane do pospolitego, acz złożonego zaklęcia. Po kilku magicznych słowach ujrzała ku swemu zadowoleniu, że dolny jęzor Krainy Cienia wydłuża się w ślad za ruchomymi światełkami.

Fafryd i Kocur słaniali się i zataczali, ale wciąż brnęli przed siebie. W nogach i głowach czuli ogień, po twarzach spływał drogocenny pot. W okolicach Morza Potworów i Miasta Guli tropili swoje utracone dziewczyny; jeden szukał Kryszkary, drugi Rity. Kryszkara była gulicą; miała niewidzialną krew i skórę, za to dobrze widoczne, bladoróżowe kości. Ze względu na nią Rita zwykła wędrować po świecie gładko ogolona i zupełnie naga: w jej odczuciu, zewnętrzne podobieństwo ułatwiało wzajemne zrozumienie.

Wszelako Fafryd i Kocur nie znaleźli nic, za to natknęli się na hordę rozjuszonych guli, dosiadających koni, które też przypominały szkielety. Ci nikczemnie zagnali ich na południowy-wschód, żeby zginęli z pragnienia na pustyni lub w podziemnych katowniach króla królów.

Było południe, słońce grzało najmocniej. A jednak, choć żar nie ustępował, Fafryd niespodziewanie dotknął chłodnego ogrodzenia, wysokiego na półtora łokcia i zrazu niewidocznego.

- Marzę o chłodzie i wilgoci - wychrypiał.

Gorliwie przeleźli przez płotek i wyłożyli się na litościwie gęstej, zielonej murawie, nad którą płożyła się zwiewna mgiełka. I tak przespali dziesięć godzin.

Śmierć w swoim zamku zdobyła się na nieco szerszy uśmiech, gdy na mapie sunąca w dół odrośl Krainy Cienia dopadła i przygasiła świetliste punkciki.

Astorian, najjaśniejsza gwiazda na nehwońskim firmamencie, wschodziła przed księżycem po wschodniej stronie nieba, kiedy poszukiwacze przygód obudzili się, pokrzepieni długim snem. Mgła prawie się rozproszyła, lecz na niebie świeciła tylko wspomniana gwiazda.

Kocur zerwał się na nogi w swojej szarej opończy, kaftanie i butach ze szczurzej skóry.

- Lepiej stąd wiejmy na spaloną pustynię! Wszak to Kraina Cienia, gdzie Śmierć mieszka!

- A mnie tu całkiem dobrze - sprzeciwił się Fafryd, przeciągając się na miękkiej trawie. - Miałbym wracać na rozgrzane morze piasku, chrzęszczące i osypujące się pod nogami? Co to, to nie!

- Tak, ale jeśli tu zostaniemy - obstawał przy swoim Kocur - diabelskie błędne ogniki zwiodą nas z drogi i doprowadzą do zamku Śmierci. A przecież podpadliśmy jej kradzieżą maski, której dwie połówki daliśmy potem naszym czarodziejom, Szylbie i Ningoblowi, za co Śmierć ani chybi stosownie nam podziękuje. Nadto możemy tu spotkać nasze dawne kochanki, Iwrian i Wlane, teraz służki Śmierci, a nie byłaby to miła przygoda.

Fafryd skrzywił się, lecz nie zamierzał ustępować:

- Tutaj jest przyjemniej. - Wprawdzie stracił rezon, niemniej wygiął szerokie ramiona i rozciągnął na cudownie wilgotnej darni swe siedmiostopowe ciało. Oczywiście, „stopy” oznaczały wzrost, a nie pokrewieństwo z głowonogami, był z niego, bowiem przystojny, rudobrody, zwalisty barbarzyńca.

Kocur jednak nie dawał za wygraną:

- Ciekawym, co zrobisz, kiedy twoja Wlana ukaże się z siną twarzą i chłodnym sercem. Albo moja Iwrian w podobnej kondycji.

Straszna wizja przeważyła szalę. Fafryd zerwał się jak oparzony i położył rękę na niskim płocie... a właściwie położyłby, bo oto, rzecz niepojęta, ogrodzenia nie było! Gdziekolwiek spojrzeć, rozciągały się mokre, zielone ziemie Krainy Cienia. Zaczęło siąpić i mżawka całkowicie zasłoniła Astoriana. Rozróżnienie kierunków stało się niemożliwe.

Kocur wygrzebał ze szczurzej sakwy szarą kościaną igłę. Ukłuł się, nim ją znalazł, czemu towarzyszyło siarczyste przekleństwo. Igła była z jednej strony nad wyraz ostra, przy uchu zaś zaokrąglona.

- Szukajmy stawu albo, chociaż kałuży - powiedział.

- A ty skąd wziąłeś tę zabawkę? - zapytał Fafryd, zdziwiony. - Czary-mary, co?

- Dał mi ją krawiec Zręczny Paluszek w prześwietnym Lankmarze - odparł Kocur. - Jakie tam czary-mary! Nie słyszałeś o kompasie z igłą, mądralo jeden?

Niedaleko natrafili na płytkie rozlewisko w trawie. Kocur ostrożnie ułożył igłę na spokojnej, krystalicznej wodzie. Igła przez chwilę się obracała, aż znieruchomiała.

- Idziemy tędy - zadecydował Fafryd i wskazał palcem kierunek, sugerując się igielnym uchem. - Na południe. - Miał wrażenie, że ostry koniec pokazuje środek Krainy Cienia, nehwoński biegun śmierci, jak można by go nazwać. Zastanowił się, czy podobnego bieguna nie ma na antypodach. Może bieguna życia?

- Igła jeszcze się przyda - oświadczył Kocur. Zanim schował ją do sakwy, znowu się ukłuł, co skwitował kolejnym przekleństwem. - A nuż pobłądzimy?

- Łaa! Ałła, ałła, ałła, ałła!!! - ryknęło raptem trzech łotrów, którzy wychynęli z mgły niczym rzeźbione figury na dziobach okrętów wojennych. Od dawna włóczyli się po rubieżach Krainy Cienia, nieskorzy do ucieczki ani do odwiedzania zamku Śmierci, gdzie czekało na nich piekło lub Walhalla, za to pierwsi do bitki. Prawie nadzy zbójcy runęli na Fafryda i Kocura, wymachując bronią.

Po trwającej dziesięć uderzeń serca rąbance dwaj bohaterowie rozprawili się z napastnikami, aczkolwiek zabijanie we włościach Śmierci wydawało się Kocurowi występkiem, czymś zbliżonym do kłusownictwa. Fafryd został draśnięty w ramię, lecz Kocur starannie zabandażował ranę.

- Rety! - zatrwożył się Fafryd. - Obróciłem się parę razy i nie wiem już, którą stronę pokazywała igła.

Odnaleźli to samo lub podobne rozlewisko, położyli igłę na wodzie, określili południe i podjęli wędrówkę.

Dwukrotnie próbowali umknąć z Krainy Cienia, skręcając raz na wschód, raz na zachód. Na nic się to zdało. Bez względu na kierunek, wciąż mieli pod nogami miękką ziemię, a nad sobą przymglone niebo. Ufając wskazaniom krawieckiej igły, starali się zawsze maszerować na południe.

Aby nie głodować, wykradali czarne owce ze spotykanych po drodze czarnych stad; zabijali je, po upuszczeniu krwi obdzierali ze skóry i patroszyli, a miękkie mięso piekli nad ogniem. Drewna na opał dostarczały czarne, karłowate drzewka i krzaki, rzadko rozrzucone na tym pustym terenie. A ponieważ mięso młodych owiec było soczyste, popijali je rosą.

Śmierć w swej rozległej warowni nadal uśmiechała się do mapy, gdy ciemna odnoga jej terytorium czarodziejskim sposobem wydłużała się na południowy-zachód; u jej końca pełgały mętne światełka: skazani na zgubę bohaterowie.

Zauważyła, że konny oddział guli, ścigający Fafryda i Kocura, przystanął u wrót jej marchii.

W końcu jednak ogarnął ją niepokój i już się tak wesoło nie uśmiechała. Raz po raz maleńka, pionowa bruzda rysowała się na jej połyskliwym, gładkim czole, w miarę jak wysiłkiem woli przeprowadzała kolejne geograficzne roszady.

Czarny jęzor przesuwał się w dół po mapie, poza Sarchenmar i zbójecki Iltmar, aż dotarł do Tonącej Ziemi. Na mieszkańców miast położonych nad brzegiem Morza Wewnętrznego padł blady strach, gdy spostrzegli ten napór wilgotnej darni i mglistego powietrza, choć i tak dziękowali swoim zwyrodniałym bogom za to, że wprawdzie o włos, ale jednak ów dziwny żywioł minął ich bokiem.

Czarny jęzor przeprawił się przez Tonącą Ziemię i parł na zachód. Drobne zmarszczki na czole Śmierci znacznie się pogłębiły. Przed Bagienną Bramą Lankmaru Kocur i Fafryd spotkali swoich czarodziejskich mentorów, Szylbę o Twarzy Bezokiej i Ningobla Siedmiookiego.

- A tobie, co do głowy strzeliło? - zapytał ów pierwszy Kocura ostrym tonem.

- Co ty sobie wyobrażasz, ha? - został skarcony Fafryd.

Przyjaciele ciągle przebywali w Krainie Cienia, a czarodzieje poza nią. Granica biegła równo między nimi. Przypominało to rozmowę osób stojących po dwóch stronach ulicy, gdy na jednym chodniku leje jak z cebra, a na drugim jest sucho i świeci słońce... chociaż w tym przypadku dochodził jeszcze smród lankmarskich wyziewów.

- Szukam Rity - wyznał szczerze Kocur.

- A ja Kryszkary - oświadczył śmiało Fafryd. – Tylko, że pogonił nas zbrojny hufiec guli.

Ningobel wysunął spod kaptura sześcioro oczu i przyjrzał się uważnie Fafrydowi.

- Kryszkarę znużył w końcu twój niesforny charakter - rzekł twardo. - Wróciła na zawsze do swoich. I wzięła ze sobą Ritę. Radziłbym ci odszukać Friks. - Mówił o nadzwyczajnej dziewczynie, która odegrała niemałą rolę w przygodzie z wojowniczymi szczurami. W tamtych wydarzeniach uczestniczyły również Rita i Kryszkara.

- Friks jest dzielną, ładną, nader zrównoważoną dziewczyną - rzekł Fafryd, ochłonąwszy nieco. - Ale jak się z nią spotkać? Ona mieszka w innym świecie, gdzieś pod niebem.

- Tobie radzę odnaleźć Hisfet - zwrócił się Szylba grobowym tonem do Kocura. Bezdenna pustka wewnątrz jego kaptura jeszcze poczerniała, przynajmniej tak się wydawało. Miał na myśli kobietę zamieszaną w szczurzą napaść, którą odeprzeć pomagała Rita.

- Świetny pomysł, ojcze. - Kocur nie miał do nikogo pretensji o to, że przeznaczono mu do odszukania właśnie Hisfet, zwłaszcza, iż nie dane mu było nacieszyć się jej wdziękami, choć kilka razy bliski był sukcesu. - Ale ona siedzi gdzieś w głębokich podziemiach, do tego w szczurzej postaci. Jak mam tego dokonać, jak?

Gdyby Szylba i Ning umieli się uśmiechać, pewnie by to zrobili.

Ten pierwszy powiedział jednak poważnie:

- Trudno wypatrzyć was w tej mgle. Jakby się z was dymiło.

Wespół z Ningoblem, bez żadnego uzgadniania, posłużył się niewielkim, acz bardzo trudnym zaklęciem. Kraina Cienia, mimo że stawiała opór, cofnęła się na wschód wraz ze swoją mżawką. Bohaterowie znaleźli się w słońcu. Jednakże dwa niewidzialne skrawki ciemnej mgły pozostały, by wniknąć w ciała Kocura i Fafryda i owinąć na zawsze ich serca.

Daleko na wschodzie Śmierci wyrwało się z ust przekleństwo, które zgorszyłoby najwyższych bogów, gdyby je usłyszeli. Patrzyła wilkiem na mapę i skracającą się czarną odnogę. Była w naprawdę złym nastroju. Znowu pokrzyżowano jej szyki!

A Ning i Szylba użyli drugiego niewinnego zaklęcia. Fafryd nieoczekiwanie wzbił się w powietrze, z każdą chwilą mniejszy, aż wreszcie rozpłynął się w oddali. Kocur zaś nigdzie nie odszedł, za to wyraźnie się zmniejszał, aż w końcu miał niecały łokieć wzrostu. Teraz mógł się spotkać z Hisfet jak równy z równym, w łóżku czy poza nim. Prędko dał nura do najbliższej szczurzej nory.

Żaden z tych wyczynów nie powinien dziwić, albowiem Nehwon był tylko bańką unoszącą się na wodach nieskończoności.

Obaj bohaterowie spędzili niezapomniane chwile ze swymi damami.

- Sama nie wiem, czemu to robię. - Hisfet oblizywała wargi, pieszcząc czułe miejsca Kocura, gdy oboje leżeli na wznak w jedwabnej pościeli. - Pewnie, dlatego, że cię nie cierpię.

- Przyjemne, a nawet pouczające spotkanie - zwierzyła się Friks Fafrydowi w podobnej sytuacji. - Taka to już moja słabość: od czasu do czasu lubię sobie poswawolić z niższymi formami życia. Choć niektórzy twierdzą, że to nie wypada królowej na niebiosach.

Po trzech dniach Fafryd i Kocur, ponownie za sprawą zaklęcia, wrócili do Lankmaru, gdzie spotkali się na ulicy Taniej, niedaleko wąskiej, zapuszczonej kamieniczki krawca Natika. Kocur, oczywiście, odzyskał ludzkie wymiary.

- Słońce cię opaliło - zauważył na widok kamrata.

- Raczej podniebne przestrzenie - sprostował Fafryd. - Friks mieszka daleko, daleko stąd. Ty jednak, przyjacielu, pobladłeś jakoś ostatnio.

- Skóra traci kolor pod ziemią, ot, co. Chodź, przepłuczemy gardło w „Srebrnym Węgorzu”.

Zarówno Ningobel w jaskini pod Iltmarem, jak i Szylba w swej ruchomej chacie na Wielkim Słonym Bagnisku uśmiechnęli się w duchu, choć brakowało im twarzy, żeby uzewnętrznić to uczucie. Wiedzieli, że ich wychowankowie zaciągnęli u nich kolejny dług wdzięczności.

POKUSA

Fafrydowi z północy śniła się olbrzymia góra złota. Kocurowi z południa, niedościgłemu w złodziejskim zawodzie, w którym zawsze jest silna konkurencja, śniła się kupa diamentów. Nie przerzucił jeszcze wszystkich żółtych kamieni, ale i tak szacował, że jego mieniący się stos będzie więcej wart niż błyszczące złoto Fafryda.

Jakim sposobem mógł się dowiedzieć we śnie, o czym śni Fafryd, pozostanie zagadką dla wszystkich istot w Nehwonie, może z wyjątkiem Szyłby o Twarzy Bezokiej i Ningobla Siedmiookiego, duchowych przewodników odpowiednio Kocura i Fafryda. Kto wie, czy nie przyczynił się do tego fakt, że gdzieś na samym dnie myśli jednego i drugiego miały wspólne podłoże, podobne do ciemnej, rozległej piwnicy.

Obudzili się prawie równocześnie, Fafryd odrobinę później.

Natychmiast przykuła ich uwagę zjawa stojąca między łóżkami. Ważyła na oko z pół cetnara, mierzyła mniej więcej trzy łokcie wysokości, miała czarną kaskadę włosów, śnieżnobiałą skórę i kształty równie doskonałe, co rzeźbione z pojedynczych kawałków księżycowego kamienia figury szachowe króla królów. Można by jej dawać trzynaście lat, gdyby nie usta układające się w wyzywającym uśmiechu siedemnastolatki; błękitne oczy dziewczęcia zawierały w sobie zimną toń jezior polodowcowych. Rzecz jasna, była naga.

- Jest moja! - zapowiedział Szary Kocur, zawsze w gorącej wodzie kąpany.

- Nie, moja! - rzekł Fafryd zaraz po nim, aczkolwiek tym swoim „nie” przyznawał, że to Kocur był pierwszy albo że spodziewał się spóźnić.

- Należę do siebie i tylko do siebie, nie licząc dwóch czy trzech jurnych półdiabłów - oznajmiła naga, niewysoka dziewczyna, obdarzając ich po kolei iskrzącym, lubieżnym spojrzeniem.

- Będę o nią walczył - zaproponował Kocur.

- Nie ma sprawy. - Z pochwy leżącej przy łóżku Fafryd powoli wyciągnął Szarą Rózgę.

Tak samo Kocur wysunął Skalpel z futerału ze szczurzej skórki. Powstali.

W tejże chwili za dziewczyną pojawiły się znienacka, nie wiedzieć skąd, dwa typy mierzące, co najmniej po dziewięć stóp wzrostu. Musieli się pochylać, bo strop był dla nich za nisko. Szpiczastymi uszami zmiatali pajęczyny. Ten po stronie Kocura, czarny jak kute żelazo, błyskawicznie dobył miecza, wykonanego na oko z tego właśnie materiału.

Zarazem drugi przybysz, biały jak kość, wyciągnął miecz wyglądający na srebrny, choć zapewne była to stal powlekana cyną.

Drągal naprzeciwko Kocura potężnie machnął orężem, aby rozpłatać mu czaszkę. Napadnięty zasłonił się wszakże prymą, dzięki czemu broń przeciwnika ześliznęła się w bok ze zgrzytem, a następnie z wprawą śmignął Skalpelem i pozbawił czarta głowy, która rymnęła z hukiem o ziemię.

Biały bies w pojedynku z Fafrydem zdecydował się na pchnięcie dołem. Ten jednak, zawinąwszy klingę wokół klingi przeciwnika, przeszył go na wylot, choć srebrzysty miecz przeciął powietrze o włos od jego skroni.

Tupnąwszy ze złości, nimfa rozpłynęła się w powietrzu, może w drodze do piekieł.

Kocur chciał wytrzeć Skalpel o koc, lecz spostrzegł, że nie ma takiej potrzeby. Wzruszył ramionami.

- To cię spotkało nieszczęście, przyjacielu - rzekł szyderczo rozżalonym głosem. - Nie będziesz się pławił z gołąbeczką w swojej górze złota.

Fafryd zamierzał wyczyścić głownię Szarej Rózgi na prześcieradle Kocura, ale i on zauważył, że w pojedynku nie polała się ani kropla krwi. Zmarszczył czoło.

- Masz pecha, mój ty najwierniejszy przyjacielu – rzekł współczująco. - Nie posiądziesz jej na swoim diamentowym łożu, gdy z dziewczęcym wyuzdaniem będzie wić się wśród migotliwych klejnotów.

- Zostawmy na boku te artystyczne dyrdymały dla zniewieściałych młodzików. Skąd wiedziałeś, że śniły mi się diamenty?

- Jak to skąd? - zdziwił się Fafryd. Sam chętnie by się dowiedział. - A skąd tobie się zwidziało, że śniłem o złocie?

Dwa nadzwyczajnie długie truchła wybrały sobie tę chwilę, żeby zniknąć. Razem z nimi przepadła odcięta głowa.

- Kocurze - rzekł Fafryd głosem mędrca - zaczynam wierzyć, że dziś rano mieliśmy do czynienia z nadprzyrodzonymi mocami.

- Bądź halucynacjami, o największy z filozofów - odparował Kocur z niejakim rozdrażnieniem.

- Nieprawda - bronił swego zdania Fafryd. - Czyż nie zostawili oręża?

- Zaiste - przyznał Kocur, obrzucając chciwym wzrokiem leżące na podłodze miecze z kutego żelaza i stali powlekanej cyną. - Zgarniemy za nie piękną sumkę w zaułku Kuriozów.

Wtem lankmarski Wielki Gong, który w izbie wydawał się bardzo odległy, dwunastoma grobowymi grzmotami obwieścił nie tylko południe, ale też wbicie pierwszego szpadla przez grabarzy.

- Spóźniony omen - stwierdził Fafryd. - Przynajmniej znamy źródło nadprzyrodzonej mocy. Kraina Cienia, ostatni przystanek wszystkich konduktów pogrzebowych.

- Nie inaczej - zgodził się Kocur. - Księżna Śmierć znowu na nas dybie.

Fafryd obmył twarz chłodną wodą, zaczerpniętą z misy pod ścianą.

- A co mi tam - rzekł wśród plusków. - Przynajmniej wdzięcznie nas kusiła. Sam powiedz, nie ma to jak dorodne dziewczę do pofiglowania. A choćby jeno w przelocie popatrzeć, gdy goła, też dobrze... Od razu większa ochota na śniadanie.

- Co racja, to racja. - Kocur zacisnął powieki, zaczerpnął dłonią okowity i szybkim ruchem przetarł twarz. - Znać, że przystawka jeszcze zaostrzyła twój wilczy apetyt na rozkwitające młódki.

Fafryd przestał się myć i na chwilę zapadła cisza.

- Kto ma wilczy apetyt? - zapytał niewinnie.

MARIONETKI BOGÓW

Pewnego dnia, w trakcie delektowania się mocnymi trunkami w „Srebrnym Węgorzu”, Fafryd i Szary Kocur jęli z tęsknotą, a nawet dosyć chełpliwie rozprawiać o swoich niegdysiejszych kochankach i sercowych podbojach. Niedyskretnie rozwodzili się na temat ostatnich miłosnych zdobyczy... choć niemądrze jest chwalić się w ten sposób, zwłaszcza na głos, bo nigdy nie wiadomo, kto podsłuchuje.

- Hisfet przoduje we wszelakich złośliwościach, lecz zawsze będzie dzieckiem - mówił Kocur. - Zresztą, czemu tu się dziwić? Złu najłatwiej opanować dziecko, które widzi w nim zabawkę i nie ma oporów. Jej piersi są wielkości najwyżej orzecha. No, może są jak cytrynki, ewentualnie małe mandarynki z orzeszkami laskowymi. A jest ich osiem.

- Friks ma duszę artystki. Ech, gdybyś ją zobaczył, jak wieczorową porą stoi na murach zamku i rozmarzonym wzrokiem spogląda na gwiazdy. Cała naga z wyjątkiem miedzianych ozdób, świeża jak brzask poranka. Miałem wrażenie, że zaraz smyknie w przestworza... Przecież umie latać, pamiętasz...

W krainie bogów, zwanej naturalnie Bożą Krainą, położonej blisko nehwońskiego bieguna życia, po przeciwnej stronie globu względem Krainy Cienia, trzech bogów siedzących ze skrzyżowanymi nogami, twarzami do siebie, wybrało głosy Kocura i Fafryda z gwaru swoich wyznawców, wiernych i odstępców. Ich wrzawa zawsze do nich docierała, jakby przykładali do uszu ogromne muszle.

Jednym z nich był Iszek, któremu Fafryd niegdyś, przez trzy miesiące, wiernie służył. Iszek miał postać smukłego młodzieńca z połamanymi, a właściwie nienaturalnie wykrzywionymi nadgarstkami i kostkami. Zanim zginął męczeńską śmiercią, cierpiał straszne tortury.

Drugim bogiem był Kos, któremu Fafryd oddawał cześć w czasach dzieciństwa w Lodowych Pustaciach: krępy, barczysty, okutany futrem brodacz o chmurnym, żeby nie powiedzieć nieprzyjaznym wejrzeniu.

Trzeci nazywał się Mog. Wyglądem przypominał czworonogiego pająka i miał ujmujące, choć niezupełnie ludzkie oblicze. Ongiś Iwrian, pierwsza dziewczyna Kocura, upodobała sobie wykonaną z czarnego bursztynu figurkę Mogą, którą luby przyniósł jej ze złodziejskiej wyprawy. Stwierdziła wówczas, może dla żartu, że istnieje podobieństwo między Kocurem i Mogiem.

Mówi się powszechnie, że Szary Kocur nie wierzy i nigdy nie wierzył w żadnego boga, ale to nieprawda. Po części chcąc przypodobać się Iwrian, którą rozpieszczał ponad wszelką miarę, a po części, dlatego, że myśl o bogu upodabniającym się do niego mile go połechtała, postanowił dla odmiany przez kilka tygodni mocno wierzyć w Mogą.

A zatem Fafryd i Szary Kocur byli wyznawcami, mimo że zeszli z drogi wiary. Trzej bogowie wyłowili ich głosy właśnie z tego powodu, ale też mieli na uwadze fakt, że byli to najznamienitsi wyznawcy, jacy im kiedykolwiek oddali pokłon... i że przechwalali się jeden przez drugiego. Albowiem bogowie są szczególnie wyczuleni na przechwałki, wyrazy szczęścia i zadowolenia, uroczyste obietnice zrobienia tego czy tamtego, ostrzeżenia o nieuchronności pewnych zdarzeń czy jakiekolwiek słowa świadczące o tym, że człowiek czuje się panem swego losu. No cóż, bogowie są zazdrośni, skorzy do gniewu, przewrotni i lubią ludziom psuć plany.

- Oho, znowu oni, przemądrzałe szuje! - warknął Kos, spocony pod futrem, gdyż w Bożej Krainie panuje ciepły klimat.

- Od lat się do mnie nie zwracali, niewdzięcznicy! - dodał Iszek, marszcząc miękko zarysowaną brodę. - Krucho by z nami było, gdybyśmy tylko na nich mogli liczyć. Na szczęście są inni wyznawcy. Ale ci dwaj o tym nie myślą, serc nie mają.

- Nawet nie wzywają naszych imion nadaremnie - rzekł Mog. - Sądzę, panowie, że najwyższa pora, by poznali, co znaczy gniew boży. Chyba się ze mną zgodzicie?

Tymczasem Fafryd i Kocur, gdy tak sobie gawędzili o Friks i Hisfet, wspominając miłosne przygody, nie mogli poskromić budzącego się w nich pragnienia.

- Co byś powiedział, Kocurze - dumał Fafryd tęsknym głosem - gdybyśmy poszli się trochę rozerwać? Jeszcze młoda godzina.

Jego druh odpowiedział buńczucznie:

- Ruszmy się dwa kroki, okażmy zainteresowanie, a rozrywki same nas obskoczą. Tyle dziewczyn rozkochało się w nas na zabój, że ani chybi zaraz na jakieś wpadniemy. Będzie ich więcej, niż nam się wydaje. Wyczują nasze pragnienia i zlecą się jak na skrzydłach. Zapowiadają się wielkie łowy, udawajmy zwierzynę!

- A więc do dzieła! - Fafryd napił się i zerwał z ławki.

- Ech, ci rozpustnicy! - warknął Kos, strząsając pot z czoła, gdyż w Bożej Krainie jest parno... i dość tłoczno. - Macie pomysł na karę?

Mog uśmiechnął się - jak zawsze krzywo przy swojej częściowo pajęczej szczęce.

- Zdaje się, że sami sobie wybrali karę.

- Katusze nadziei! - włączył się Iszek z radością. - Spełnimy ich życzenia...

- ...a resztę zostawimy dziewczynom - dokończył Mog.

- Kobietom nie można ufać - mruknął ponuro Kos.

- Przeciwnie, mój drogi przyjacielu. Jeśli bóg jest w dobrej formie, może mieć pewność, że jego wyznawcy, mężczyźni i kobiety, wywiążą się ze swoich zadań. A więc dobrze, panowie, główkujmy!

Kos z werwą podrapał się po zmierzwionej głowie, uprzykrzając wszom życie.

***

Dla kaprysu, a może też żeby utrudnić zadanie zapewne już na nich polującym dziewczynom, Fafryd i Szary Kocur postanowili wyjść ze „Srebrnego Węgorza” kuchennymi drzwiami, co nie zdarzyło się im - bądź, co bądź odwiecznym bywalcom tej gospody - jeszcze nigdy dotąd.

Drzwi były niskie i zamknięte na głucho, tak, iż nawet po odsunięciu rygli nie chciały ustąpić. Głuchoniemy kucharz, od niedawna w gospodzie, oderwał się od przyprawiania cielęcych flaczków, zbliżył się do drzwi i począł niezrozumiale gulgotać i gwałtownie machać rękami w geście protestu lub przestrogi. Kocur wcisnął mu do tłustej ręki dwa brązowe agole, a Fafryd kopniakiem wyważył drzwi. Wydawało im się, że wyjdą na ponure pogorzelisko, między węgle i popioły pozostałe po ruderze, w której Kocur mieszkał z Iwrian i w której zarówno ona, jak i Wlana, ukochana Fafryda, spłonęły żywcem. Spodziewali się też zobaczyć nadpalone szczątki drewnianej altanki szalonego diuka Daniusa, skradzionej przez nich swego czasu i zamienionej na przytulne mieszkanko. Przypuszczali, że nieprędko ktoś uporządkuje to okropne miejsce.

Gdy przestąpili przez próg i znaleźli się za drzwiami, okazało się, że dostawiono tu jednak jakąś przybudówkę... no chyba że nie doceniali rozmiarów gospody. Bo zamiast ujrzeć niebo nad złowieszczymi zgliszczami, zobaczyli korytarz tonący w blasku łuczyw, tkwiących w brązowych obejmach o kształcie dłoni.

Niezrażeni, minęli dwoje drzwi.

- Cały Lankmar, czego tu się spodziewać - zauważył Kocur. - Starczy na chwilę odwrócić wzrok, a już ktoś wznosi tajemną świątynię.

- Dobry przepływ powietrza - skomentował Fafryd brak dymu.

Za ostrym zakrętem stanęli jak wryci. Dwupoziomowa komnata, do której prowadził korytarz, zdumiewała wyglądem. Zapadnięta połowa z obniżonym sufitem dawała wrażenie bezdennego lochu, jakby nie była głęboka na dwie piędzi, ale dwadzieścia sążni. W tej części stało łoże nakryte fioletową, jedwabną kapą. Z otworu w suficie zwisał gruby, żółty sznur. Podwyższona połowa zdawała się tarasem lub szczytem baszty sięgającej nad brudne lankmarskie chmury, bo na czarnej ścianie w głębi i czarnym suficie widać było gwiazdy.

Na łożu, wśród rozsypanych platynowych włosów, leżała na brzuchu, nieco wygięta na wyprostowanych rękach, gibka Hisfet. Sukienka z delikatnego jedwabiu, żółta niczym pustynne piaski, była wypięta w dekolcie, gdzie sterczały małe piersi, lecz od sutków w dół luźno opadała, co nie pozwalało się zorientować, czy pod spodem chowają się jeszcze trzy pary symetrycznie rozmieszczonych piersi.

Natomiast na tle rozgwieżdżonego nieba (czy udającego je malowidła) odcinała się cudowna, wysoka postać zwykle żwawej Friks, teraz nieruchomej. Włosy miała zebrane w siatce z miedzianych drucików, na sobie zaś suknię w fioletowym kolorze nadrannego brzasku na pustyni.

Fafryd zamierzał powiedzieć: Wiecie, akurat o was mówiliśmy.

Kocur chciał palnąć się w czoło za głupotę, gdy Hisfet krzyknęła do niego:

- Znowu ty! Człowieku narwany, czy ci nie powiedziałam, że przez dwa lata masz o mnie nie myśleć?

A Friks zwróciła się do Fafryda:

- Bydlaku! Mówiłam, że z niższymi formami życia zadaję się tylko w szczególnych wypadkach!

Hisfet szarpnęła za sznurek. Z góry opadły ciężkie drzwi i rąbnęły w próg z hałaśliwym zgrzytem, wraz, z którym prysły wszelkie złudzenia.

Fafryd obmacał twarz i wyjaśnił ze smutkiem:

- Myślałem, że drzwi odcięły mi czubek nosa. Niezbyt romantycznie nas witają, trzeba przyznać.

- A ja się cieszę, że nas odtrąciły! - odparł czupurnie Kocur. - Miała rację, za wcześnie się spotykamy. Wiałoby nudą. Chodźmy, to nie koniec łowów!

Ponownie minęli płonące w ciszy łuczywa, trzymane w dłoniach z brązu, aż stanęli pod pierwszymi drzwiami. Wystarczyło dotknięcie, żeby je otworzyć. Ujrzeli kolejną podwójną komnatę, a w niej swoje ukochane dziewczyny, Ritę i Kryszkarę, których ledwie przed paroma miesiącami szukali w okolicach Morza Potworów, zanim ugrzęźli w Krainie Cienia, skąd ledwo się wyrwali. Po lewej stronie, skąpana w promieniach słońca, na sofie z pieczołowicie wypolerowanego ciemnego drewna odpoczywała goła Rita. Goła jak mało, kto, bo jak zauważył Kocur, nie zerwała ze zwyczajem - wszczepionym jej w niewoli u kapryśnego suwerena Lankmaru - codziennego golenia ciała, łącznie z brwiami. Jej łysa głowa, zawadiacko przekrzywiona, miała tak doskonałą formę, że Kocura ogarnęła słodka fala pożądania. Do swej miękkiej piersi tuliła na pozór bardzo wychudzone, ale też wyjątkowo spokojne zwierzątko, w którym Kocur dopatrzył się kształtów kota - bezwłosego biedaka, któremu z pyszczka sterczały tylko wąsy.

Po prawej stronie, w półmroku pełnym roztańczonych blasków ogniska, na płytkim, kamienistym brzegu Morza Potworów (Fafryd poznał pluskające się w nim ogromne, białobrode węże), siedziała jego ukochana Kryszkara, jeszcze bardziej naga niż Rita. Kogoś mogłaby zdeprymować swoim widokiem, wydać się szkieletem zgrabnej arystokratki, jednakowoż płomienie bliskiego ogniska malowały ciemnoniebieskie refleksy na słodkich krągłościach jej przezroczystego ciała, niezasłaniającego wyróżniających się kości.

- Kocurze, po coś tu przychodził!? - zawołała Rita z niejakim wyrzutem. - Jestem szczęśliwa w Iwemarenzy, gdzie wszyscy z natury są bez włosów, nawet zwierzęta domowe, i tylko ja muszę, co dzień szczególnie się starać. Nadal kocham cię z całego serca, ale nie możemy żyć razem, nie możemy się spotykać. Tu jest moje miejsce.

W podobnym tonie zadziorna Kryszkara naskoczyła na Fafryda:

- Gliniany człowieku, a kysz! Kiedyś cię kochałam, teraz znowu jestem wśród guli. Może w przyszłości... Ale póki, co, wara ci do mnie!

Dobrze się stało, że Fafryd i Kocur nie przeszli przez próg, bo w tym momencie drzwi zatrzasnęły się przed nimi i już ani drgnęły. Fafryd nie zamierzał w nie kopać.

- Wiesz, Kocurze - powiedział w zamyśleniu – kochało się w życiu rozmaitych odmieńców... Mam na myśli niezwykle intrygujące dziewuszki - dodał pośpiesznie.

- Dobra, chodźmy stąd - burknął Kocur. - Nie braknie ryb w morzu.

Ostatnie drzwi otworzyły się równie łatwo, chociaż Fafryd pchnął je z najwyższą ostrożnością. Nie wpadło im w oczy nic, co budziłoby lęk. W długim, ciemnym pokoju bez mebli nikogo nie było, za to w głębi widniały drugie drzwi. W pewnej mierze niezwykła była tylko jedna ściana, połyskliwie zielona. W przypływie odwagi przyjaciele weszli do środka. Po kilku krokach uświadomili sobie, że błyszcząca ściana jest w rzeczywistości kryształowym pojemnikiem z bladozieloną, mętnawą wodą. Gdy przechodzili obok, ze zmysłowo falującym ciałem wyłoniły się z odmętów dwie prześliczne syreny: jedna z długim welonem złocistych włosów, przyobleczona w złotą rybacką sieć o dużych oczkach, druga z krótką, ciemną czuprynką, rozdzieloną zębatym, srebrzystym grzebieniem. Zbliżyły się tak blisko do krawędzi pojemnika, że można było się przyjrzeć wolno otwierającym się skrzelom, usytuowanym w miejscu, gdzie szyja łączy się z ramionami, z rzadka pokrytymi łuską - a także przypatrzyć się reszcie ciała wraz z dyskretnie przysłoniętymi narządami, których obecność przeczyła powszechnemu mniemaniu (i wielu niewybrednym dowcipom), że mężczyzna nie nacieszy się w pełni kobietą bez rozwidlonych nóg, (choć taką teorię powinien przekreślić sam widok parzących się węży). Kiedy badawczym spojrzeniem swych szeroko otwartych oczu syreny wyłowiły Fafryda i Kocura, ci rozpoznali w nich morskie królowe, z którymi mieli przygodę przed kilkoma laty, przy okazji podwodnej wycieczki w czasie rejsu „Czarnym Skarbnikiem”.

Najwidoczniej jednak ciekawie popatrującym syrenom nie spodobało się to, co zobaczyły ich oczy, bo na twarzach pojawił się wyraz rozczarowania. Odpychając się silnymi, dziarskimi uderzeniami płetwiastych ogonów, zmąciły wodę, oddaliły się od kryształowej ściany i w końcu przepadły w zielonej toni.

Fafryd odwrócił się do Kocura z uniesionymi powiekami:

- Wspominałeś coś o rybach w morzu? - Gdy Kocur ruszył dalej z nachmurzonym czołem, idący za nim Fafryd dumał na głos: - Mówiłeś, przyjacielu, że może tu być tajemna świątynia. Jeśli tak, gdzie służba, gdzie kapłani, gdzie wierni wyznawcy? Jesteśmy sami.

- Rzekłbym: muzeum fragmentów minionego życia - rzucił Kocur przez ramię. - I piskatorium, czy może piskarium.

- I wiesz, co sobie myślę? - ciągnął Fafryd, przyspieszając kroku. - Chodzimy tu i chodzimy, a przecież podwórze za gospodą nie jest aż takie wielkie. Co tutaj wybudowano?

Kocur minął drzwi. Fafryd szedł za nim.

A w Bożej Krainie Kos prychnął:

- Łotry nic sobie z tego nie robią! Ech, trzepnąłbym ich błyskawicą!

- Spokojna głowa, przyjacielu - uspokoił go prędko Mog. - Mamy ich w garści. Zwyczajnie udają chojraków. Powolutku zmiękną. Jeszcze będą na klęczkach żebrać o litość. Zobaczysz, jak się zabawimy.

- Może byście się uciszyli! - wrzasnął Iszek, wymachując poskręcanymi napięstkami. - Staram się dla nich o nowe białogłowy.

***

Trzej siedzący blisko siebie bogowie gestykulowali i pokrzykiwali z taką zapalczywością, że każdy by się domyślił, iż zajmują się czymś niezwykle interesującym. Zewsząd schodziły się różnorakie bóstwa, duże i małe, mające urodę klasyczną i barokową, szpetne i piękne, a wszystkie po to, by przyglądać się i komentować. W Bożej Krainie panuje ścisk niczym w slumsach, a powód jest taki, że niepoważni ludzie stale odczuwają pragnienie odmiany. Wśród stłoczonych tam bogów krążą pogłoski o innych - pomyśleć tylko! - nadrzędnych bogach, być może niewidzialnych, którzy mieszkają w rozleglejszych włościach w innym i - o smutku! - wyższym kręgu świata i którzy - chamstwo niesłychane! - podsłuchują cudze myśli. Ale są to tylko, niesprawdzone plotki.

- Mam, mam, scenografia gotowa! - krzyknął Iszek, rozradowany. - Pozostało znaleźć następną parkę na wabia! Kos, Mog, jesteście mi potrzebni. Pokażcie, co potraficie!

***

Fafryd i Szary Kocur mieli wrażenie, że czarodziejska siła przeniosła ich do tajemniczego królestwa Kuarmalu, gdzie ongiś przeżyli jedną z najniezwyklejszych przygód. Następna komnata przypominała pieczarę w litej skale, której pracowite ręce robotników nadały kształt mieszkania. Za stołem zarzuconym zwojami pergaminu, piórami i kałamarzami siedziały dwie hoże, uwodzicielskie niewolnice, uwolnione przez nich od tortur i monotonii podziemnego świata: wiotka, gibka jak wąż Iwiwis i żwawa, słodko otyła Fryska. Przyjaciele doznali ulgi i radości, spotykając się z tymi, które były im tak drogie.

Wtem spostrzegli, że są tutaj okna. Do środka wlało się światło, jakby na niebie chmura odsłoniła słońce. Ściany okazały się nieociosane, lecz zbudowane z układanych kamieni, a dziewczyny nie nosiły byle łachów, ale kosztowne, poważne stroje. Na surowych twarzach malował się wyraz spokojnej pewności siebie.

Iwiwis obrzuciła Kocura pytającym spojrzeniem, w którym błysnęła nagana.

- A ty, co tu robisz, gwiazdko mych czasów niewoli? Owszem, wyrwałeś mnie z obrzydłego Kuarmalu, ale czym ci nie odpłaciła w naturze? Rozstaliśmy się w Towilisie. Na Mogą, mój drogi, już nic nas nie łączy, nic a nic! - Zdziwiła się, że akurat ten bóg przyszedł jej na myśl.

Podobnym wzrokiem Fryska świdrowała Fafryda.

- Ciebie też to dotyczy, dzielny barbarzyńco. Pomnisz chyba, żeś zabił kochanka mego Howisza, tak samo jak Kocur uśmiercił Klewisza, który miłował Iwiwis. Nie macie przed sobą prostych niewolnic do męskich zabaw, lecz cenionego sekretarza i skarbnika gildii wolnych kobiet w Towilisie. Nie pokochamy się już, chyba, że tego zechcę, a dziś nie zechcę na pewno! A zatem, na Iszka i Kosa, zostaw mnie w spokoju! - Sama nie wiedziała, czemu wymieniła imiona tych akurat bogów, zwłaszcza, że nie żywiła dla nich żadnego szacunku.

Te gorzkie słowa dotkliwie ubodły przyjaciół, którym odechciało się dowodzić swoich racji, obracać wszystko w żart i pozyskiwać dziewczyny szarmanckim zachowaniem. Języki, rzec by można, przymarzły im do podniebienia, serca - i nie tylko - zupełnie ostygły. Z nosami na kwintę chybcikiem wymknęli się... do dużej komnaty wyciętej w niebieskawym lodzie - lub skale tak samo zabarwionej, chłodnej i przezroczystej. Ogień buzujący w wielkim kominku był tu jak najmilej widziany. Przed kominkiem leżał cudownie miękki i kosmaty dywanik, na którym ktoś niedbale rozstawił cały zastęp środków upiększających. Słoiczki z maściami i buteleczki z pachnidłami wydzielały niezwykłą mieszankę aromatów. Co więcej, na ponętnym dywaniku odciskały się ślady dwóch leżących osób, a zarazem tuż nad nim unosiły się w powietrzu dwie żywe maski - cieńsze niż z jedwabiu czy papieru - które miały wygląd dziewczęcych twarzyczek, ślicznych i łobuzerskich: jedna fioletowo-różowa, druga turkusowa.

Ktoś powiedziałby, że to niemożliwe, tym niemniej Fafryd i Kocur od razu poznali Kejarę i Hirywię, niewidzialne księżniczki z kraju wiecznych mrozów, z którymi przespali się pewnej długiej, bardzo długiej nocy na szczycie Grani Niebios, najwyższej góry północnych rubieży Nehwonu. Wiedzieli, że dwie figlarne dziewczyny, namaściwszy sobie twarze barwnymi balsamami, teraz odpoczywają nago przy ogniu.

Naraz turkusowa maska wskoczyła między Fafryda i kominek. W oczodołach i wykrzywionych w okrutnym uśmiechu ustach tańczyły pomarańczowe płomienie.

- W jakim cuchnącym barłogu śpisz jak zabity, mój nieokrzesany, niegdysiejszy kochanku, że twoja kwiląca dusza przemierza pół świata, by się na mnie gapić? Wdrap się na Grań Niebios w cielesnej postaci i wołaj mnie, to może usłyszę. Teraz jednak, maro, odejdź ode mnie!

Również maska w kolorze malwy zwróciła się do Kocura tonem wypomnienia, słowami tak samo nieczułymi i piekącymi jak ogień widoczny w miejscach nie pokrytych balsamem.

- I ty się stąd wynoś, zjawo nieszczęsna! Na Kchakchta z Czarnego Lodu i Garę z Niebieskiego, a nawet Kosa z Zielonego! Nakazuję! Wiejcie, wiatry! Gaśnijcie, światła!

Ta cięta odprawa zabolała przyjaciół bardziej niż poprzednie. Upadli na duchu, podejrzewając, że naprawdę są widziadłami, a gadające maski istotami z krwi i kości. Tak czy owak, mogliby jeszcze wziąć się w garść i powiedzieć coś na swą obronę (wątpliwe, ale kto wie), gdyby nie to, że po ostatnim słowie Kejary zaległy nieprzeniknione ciemności, a huraganowy wicher pchnął ich i zaciągnął do oświetlonego miejsca. Szarpnięte wiatrem drzwi zamknęły się z hukiem.

Z ulgą spostrzegli, że przed nimi nie stoją dziewczyny (nie znieśliby tego), ale ciągnie się korytarz z wesoło płonącymi łuczywami, zatkniętymi w brązowe uchwyty o kształcie ptasich pazurów, zwiniętych macek ośmiornicy lub szczypców kraba. Ciesząc się z chwili wytchnienia, odetchnęli głęboko.

Wtem Fafryd zmarszczył czoło i powiedział:

- Słuchaj, Kocurze, jakoweś czary tu działają. Jakiś bóg się w to miesza.

- Jeśli bóg, to niezdara z niego - odparł Kocur z goryczą. - Tak wszystko układa, że ciągle dostajemy kosza.

Myśli Fafryda pobiegły innym torem, o czym świadczyły nowe zmarszczki na czole.

- Czy ja kiedyś kwiliłem, Kocurze? - spytał, skonsternowany. - Hirywia powiedziała, że kwilę.

- Użyła przenośni i tyle - uspokoił go przyjaciel. - Ale święci bogowie, i mnie się łyso zrobiło! Miałem wrażenie, że już nie jestem człowiekiem, a z tego... z tego ten sam pożytek co z miotły. - Wskazał Skalpel i kręcąc głową, popatrzył na schowaną w pochwie Szarą Rózgę.

- Może to jeno sen... - mruknął Fafryd bez przekonania.

- W takim razie nie mitrężmy czasu! - zadecydował Kocur.

Poklepał kompana po plecach i ruszył pierwszy korytarzem.

A jednak mimo werwy i bojowego nastroju Fafryd i Kocur nie mogli się oprzeć wrażeniu, że wplątują się w sidła jakiejś koszmarnej pułapki, podlegli czyjejś woli.

Minęli zakręt. Po prawej stronie na długości kilkudziesięciu kroków zamiast ściany pojawił się rząd wąskich, ciemnych kolumn, stojących w nierównych odstępach. Patrząc między nie, widać było w półmroku kontury drugiej rozsypanej w nieładzie kolumnady, oraz - bliżej - sporych rozmiarów ołtarz, na który padało z góry mętne światło. Wydobywało ono z mroku wysoką, nagą kobietę, wyciągniętą na płycie ołtarza, obok niej zaś kapłankę w purpurowych szatach, trzymającą w rękach sztylet i kielich, zajętą śpiewnymi modłami.

- A niech mnie! - szepnął Fafryd. - Wszak to kurtyzana Lesznia, którą poznałem parę lat temu, gdym jeszcze robił za akolitę Iszka.

- Ta druga to Hala, kapłanka bogini o tym samym imieniu - odparł szeptem Kocur. - Prowadziłem z nią interesy, jako poborca haraczu na służbie u Pulga.

- Czyżbyśmy dotarli do świątyni Hali? Toż to niemożebne, gospoda znajduje się w innej części Lankmaru.

Kocur przypominał sobie legendy o tajemnych przejściach, którymi ponoć można się przedostać z jednego końca Lankmaru na drugi niezwykle krótką drogą.

Hala, odziana w swoje purpurowe szaty, odwróciła się do nich ze ściągniętymi brwiami.

- Cisza tam! Przeszkadzacie w świętej ceremonii ku czci wielkiej bogini wszelkich istot płci żeńskiej, a to świętokradztwo! Precz mi stąd, bezbożni niegodziwcy!

Lesznia tymczasem dźwignęła się na łokciu i spojrzała na nich wyniośle. Po chwili znów się położyła ze wzrokiem utkwionym w suficie, nie przejmując się tym, że Hala macza sztylet w kielichu i spryskuje winem, (jeśli to było wino) jej nagie ciało, jakby posługiwała się kropidłem. Po kolejnym skropieniu piersi, łona i kolan kapłanka podjęła przerwane modły. Lesznia wtórowała jej lub pochrapywała.

Fafryd i Kocur po cichu odeszli, idąc dalej korytarzem oświetlonym pochodniami. Wszelako nie dane im było rozmyślać długo o architektonicznych osobliwościach i jeszcze dziwniejszych odniesieniach religijnych, z jakimi spotykali się w trakcie tej koszmarnej wędrówki, albowiem ściana po lewej stronie ustąpiła miejsca przestronnej, bajecznie udekorowanej, słabo oświetlonej komnacie. Poznali reprezentacyjną salę wielkiego mistrza złodziejskiej gildii w Domu Złoczyńców, odległym o wiele ulic od świątyni Hali. Ludzie na pierwszym planie klęczeli w błagalnych pozach, zwróceni twarzą do masywnego, hebanowego stołu, za którym stała ładna rudowłosa niewiasta, niczym dumna królowa obsypana klejnotami. Towarzyszyła jej z tyłu szczupła pokojówka w czarnym fartuszku z białymi mankietami i kołnierzem.

- Toż to Iwlis, piękna jak dawniej - szepnął Kocur, oszołomiony. - Wykradłem dla niej rubinowe palce Omfala. No, no, obrosła w bogactwa.

- Ta za nią to Freg, jej służka - stwierdził ochryple Fafryd w tępym zdumieniu. - Też się nie postarzała.

- Ale co ona robi między złodziejami? - dopytywał się Kocur gorączkowo. - Kobieta nie ma wstępu do Domu Złoczyńców, zostałaby stamtąd natychmiast przegnana. Zupełnie jakby Iwlis była wielkim mistrzem gildii... wielką mistrzynią raczej... lub boginią... powszechnie czczoną... Czy w Domu Złoczyńców wszyscy powariowali? Czy świat stanął na głowie?

Iwlis przeniosła wzrok nad głowami klęczących i spojrzała na dwóch natrętów. Jej zielone oczy zwęziły się z gniewu. Niedbałym gestem uniosła dłoń do ust i dwa razy ruszyła palcami, dając znak Kocurowi, aby udał się bez sprzeciwu we wskazanym kierunku i już nigdy nie wracał.

Freg, przywołując na usta skąpy, lodowaty uśmiech, dokładnie takim samym gestem, choć może jeszcze bardziej dyskretnym, kazała odejść Fafrydowi.

Przyjaciele posłuchali nakazu, lecz stale popatrywali za siebie, toteż nie obyło się bez wielkiego zdumienia, a nawet dreszczyku grozy, gdy niespodziewanie weszli do komnaty pełnej mebli wykonanych z rzadkich gatunków drewna i zdobionych przepiękną snycerką. Naprzeciwko i po obu stronach znajdowały się drzwi; w tych najbliżej Kocura stała dorodna dziewczyna o surowym wejrzeniu i mokrych, czarnych włosach, ubrana w zieloną tunikę z włochatej tkaniny. W drzwiach opodal Fafryda pokazały się dwie zgrabne blondynki z lekceważącym uśmiechem, ubrane jak lankmarskie zakonnice w luźne, czarne szaty z kapturami. A zatem nie koniec koszmarów. Przyjaciele znaleźli się, bowiem w ogrodowym domku diuka Daniusa, nawiedzanym przez widma ich najdawniejszych kochanek. Altana została bezczelnie odbudowana ze zgliszcz, w które zamieniła się za sprawą zaklęcia Szyłby, i złośliwie udekorowana tymi wszystkimi drobiazgami, które Ningobel wcześniej rozproszył na cztery wiatry. Co do trzech kociczek, to jedną z nich była Iwmis Owartamortes, siostrzenica Karstaka o tym samym nazwisku, dawnego suwerena Lankmaru, a dotrzymywały jej towarzystwa podobne do siebie jak dwie krople wody bliźniaczki Fralek i Fro, córki diuka ogarniętego obsesją śmierci. W ich objęciach Kocur i Fafryd desperacko szukali ulgi w bólu, po tym jak w Krainie Cienia rozstali się z duchami kobiet, które za życia prawdziwie miłowali.

- Fralek i Fro, Fryska i Friks, wszędzie „fr” i „fr” - łamał sobie głowę Fafryd -. Czar, jaki czy co?

Podobne myśli frapowały Kocura. Iwlis, Iwmis, Iwiwis... w tym ostatnim przypadku nawet podwójne „iw”. Także w imieniu Hisfet można by na upartego doszukiwać się podobieństw. Skąd się to wszystko bierze?

Tymczasem w okolicach bieguna życia bogowie Mog, Kos i Iszek - pokrzykując na siebie, ilekroć objawiły im się nowe dziewczyny - nie szczędzili wysiłków, żeby pognębić swoich niesubordynowanych wyznawców.

Aż raptem Kocur wzdrygnął się, bo uzmysłowił sobie, że do grona dziewczyn na litery „Iw” powinien dołączyć najukochańszą z nich wszystkich, zmysłową Iwrian, na zawsze uwięzioną w królestwie Śmierci. Także Fafryd poczuł ciarki na skórze. Otaczające ich kociczki wydymały usta, co widząc, przyjaciele wyskoczyli jak z procy na środek wiśniowego, jedwabnego namiotu, którego oklapnięte poły nie zasłaniały widoku na smętne, puste ziemie Krainy Cienia.

Piękna, sinolica Wlana plunęła w twarz Fafrydowi, mówiąc:

- Ostrzegałam, że tak zrobię, jeśli wrócisz.

Nadobna Iwrian przyglądała się Kocurowi bez słowa czy choćby westchnienia.

Niebawem znaleźli się z powrotem w oświetlonym łuczywami korytarzu - przy czym nie tyle się spieszyli, co byli popędzani. Kocur zazdrościł druhowi tej śliny, która wolno spływała mu z policzka. Dziewczyny przemykały jak zjawy, nie zwracając na nich większej uwagi: Mara, młodzieńcza miłość Fafryda, Atia oddająca cześć bogini Tiji, Hrenlet o sarnich oczach, Ahura z państwa Seleucydów i wiele, wiele innych. Na koniec przyjaciele popadli w czarną rozpacz, jaka kąsa człowieka, kiedy odtrącają go dosłownie wszyscy ukochani. Tak wielka niesprawiedliwość odbierała ochotę do życia.

Pośród urywkowych scen jedna trwała nieco dłużej: Aliks Włamywaczka miała na sobie szkarłatne odzienie i szczodrze wysadzaną rubinami złotą tiarę arcykapłana jednej ze wschodnich religii. Przed nią klęczała Czarna Lilija w służebnym stroju, bogdanka Kocura z czasów jego kryminalnej przeszłości, intonując:

- Ojcze, poganie się burzą, wierni gnuśnieją...

A arcykapłanka w męskiej roli mówiła dobitnie:

- Ludzie na życie swoje nastają...

Fafryd i Kocur o mało nie padli na kolana, żeby modlić się do jakichkolwiek bogów o wybawienie z męczarni. Nie uczynili tego jednak. Zaraz też znaleźli się na ulicy Taniej, przy skrzyżowaniu z Cechową, gdzie wchodzili w posępną bramę za dwiema kobietami, które od tyłu wydały im się kusząco znajome. Ruszyli w górę wąskimi, krętymi schodami, tak bardzo rozciągniętymi między podestami, że zdawały się zdradziecko wykoślawione.

W Bożej Krainie Mog wyprostował się, westchnął ciężko i zawołał:

- Dobra! Temat wyczerpany!

Iszek przeciągnął się, na ile pozwalały mu wiecznie pokrzywione kostki i nadgarstki.

- Ludzie nie doceniają, ile bogowie muszą się naharować - powiedział. - Ile trudu kosztuje nas podglądanie wszystkich.

Przypatrujący się temu bogowie zaczęli się rozchodzić.

Kos wszakże, bez reszty pochłonięty zadaniem, nie przejmował się nawet bólem w swoich krótkich, acz muskularnych nogach, ścierpniętych od długiego siedzenia w niezmienionej pozycji.

- Czekajcie! - zakrzyknął. - Zobaczymy, ile zdziała ta ostatnia parka. Mam tu Nocną Nemie i Oko Oga, kobiety lekkich obyczajów, nadto handlujące rzeczami z kradzieży. Zepsute do szczętu.

Iszek zaśmiał się, zrezygnowany.

- Daj sobie spokój, przyjacielu. Skreśliłem je już na wstępie. Nasze łotry darzą je zapiekłą nienawiścią, ograbieni przez nie z drogocennych klejnotów. Każdy bóg ci to powie. Woleliby smażyć się w piekle, niźli się do nich zalecać, choć pewnikiem i tak dostaliby kopa.

Mog ziewnął i dodał:

- Nie rozumiesz, drogi Kosie, że już po zawodach?

Wobec tego bóg opatulony w futro wzruszył ramionami i zaniechał dalszych wysiłków. Z przekleństwem spróbował rozprostować nogi.

Tymczasem Nocna Nemia i Oko Oga wdrapały się na sam szczyt schodów i, zmęczone, weszły do swego mieszkanka, rozglądając się z niesmakiem. Albowiem była to nędzna, obskurna klitka, w której tchnęło nieprzyjemnym zapachem. Najlepsze złodziejki w Lankmarze przeżywały ciężkie chwile, co prędzej czy później przytrafia się nawet mistrzom w bandyckim fachu.

Nemia odwróciła się z tymi słowy:

- Patrz, jaki kot się za nami przyplątał. - Bieda znacząco wyszczupliła jej niegdyś bujne kształty.

Jej przyjaciółka, Oko Oga, ciągle wyglądała jak dziewczynka, lecz znękana i nierozpieszczana przez życie.

- Oj, marnie wyglądacie - rzekła smętnie. – Jakbyście ostatkiem sił drapnęli katu spod topora. Zróbcie sobie przysługę: rzućcie się ze schodów i połamcie karki. - A ponieważ Fafryd i Kocur nie ruszali się z miejsca, przygniecieni nieszczęściem, prychnęła śmiechem, zwaliła się na krzesło z nadłamanym siedzeniem, wyciągnęła nogę i zwróciła się do Kocura: - No, skoro chcecie zostać, niech będzie z was jakiś pożytek. Zdejmij mi sandały i obmyj stopy.

Nemia usiadła przed rozchwianą toaletką. Przeglądając się w pękniętym lustrze, podała Fafrydowi szczerbaty grzebień.

- Rozczesz mi włosy, barbarzyńco - rozkazała. - Jeno dokładnie, co do jednego kołtunka.

Fafryd i Kocur (ten ostatni zajęty grzaniem wody) z powagą i pieczołowitością wypełniali polecenia. Po dość długim czasie, gdy wykonali mnóstwo służebnych czynności (czy raczej odbyli pokutę), kobiety przestały się dąsać. Człowiek pocieszony w niedoli szuka towarzystwa.

- Na razie wystarczy - zwróciła się Oko do Kocura. - Chodź, odpocznij trochę.

Nemia to samo nakazała Fafrydowi, dodając:

- Potem coś upichcicie i skoczycie po wino.

- Na Mogą, od razu mi lepiej - stwierdził niebawem Kocur.

- Na Kosa, to prawda - zgodził się Fafryd. - Do Iszka z tymi zwariowanymi przygodami!

Trzej bogowie odpoczywający w raju po trudach dnia, słysząc swoje imiona, brane nadaremnie, wielce się ucieszyli.

W PUŁAPCE NA MORZU GWIAZD

Fafryd, oświecony barbarzyńca, i jego nieodłączny towarzysz Szary Kocur, mieszczuch nauczony w dzikich stronach czarodziejskich sztuczek, żeglowali swoim lamparcim stateczkiem „Czarnym Ścigaczem” na południe, wodami Morza Zewnętrznego - zapuszczając się wzdłuż zachodnich wybrzeży lankmarskiego i kuarmalskiego lądu dalej, niż kiedykolwiek uczynili to oni sami czy znani im marynarze.

Wywabiły ich w podróż dwie migotki, odmiana błędnych ogników, które w powszechnym mniemaniu nieomylnie wskazują żyły szlachetnych metali - jeżeli człowiek ma w sobie „cierpliwość wytrawnego łowcy i umiejętność ich tropienia - z racji, czego niekiedy nazywane są skarbuszkami, srebrnymi ćmami lub złotymi muchami. Prowadząca przyjaciół para migotała za dnia światełkiem rdzawo-różowym, a nocą srebrzystym, co wróżyło złoża elektrum i białego złota, te drugie o tyle bardziej pożądane, że zwykle obfitsze. Skarbuszki kojarzyły się z fruwającymi na wietrze nitkami babiego lata. Niestrudzenie migotały w pobliżu masztu, czasem nieco z przodu, czasem z tyłu. Czasem zaś nieledwie znikały z oczu w falującym, rozgrzanym powietrzu, gdy niemiłosiernie prażyło słońce. W ciemności nocy wydawały się natomiast błędnymi duszkami, które można by wziąć za odblask księżyca w wodzie; Biały Myśliwy był prawie w pełni. Owady nigdy się nie zatrzymywały, chociaż raz poruszały się chyżo i figlarnie, innym razem wlokły się z tyłu, jakby osowiałe czy raczej pogrążone w melancholii - która była ulubionym nastrojem Fafryda, jak sam twierdził. Zdarzało się również, że - o ile nie były to omamy - migotki dawały głośny wyraz swej radości, wypełniając przestrzeń wokół statku cichymi, słodkimi dźwiękami swojej mowy, szeptami pośrednimi między tchnieniem wiatru i ludzkim językiem. Zwykłe towarzyszyły temu długie, wesołe pomruki.

Zgodnie z wyliczeniami Fafryda i Szarego Kocura, „Czarny Ścigacz” musiał już minąć ziemie Lankmaru z lewej strony, z drugiej zaś legendarny ląd, położony hen na dalekim zachodzie. Parli wprost na południe, na Wielki Ocean Równikowy (zwany przez niektórych nie wiedzieć, czemu Morzem Gwiazd), który opasuje Nehwon, cieszy się jak najgorszą sławą i uważany jest za nie do przebycia zarówno przez Lankmarczyków, jak i mieszkańców Wschodu; w swoich dalekomorskich wojażach jedni i drudzy nie oddalają się zbytnio od południowych wybrzeży północnych lądów. Zapewne najdzielniejsi marynarze już dawno zawróciliby z drogi.

Jednakowoż istniał jeszcze jeden powód, niemający nic wspólnego z chęcią zdobycia nieprzebranych bogactw i niezłomną odwagą Fafryda i Kocura, który pchał ich ku nieznanemu, prosto w paszcze opiewanych w baśniach potworów miażdżących całe statki, na pastwę prądów morskich szybszych od huraganów i olbrzymich wirów, wciągających pod wodę nie tylko największe okręty, ale też pływające wyspy. Była to przyczyna, o której rzadko rozmawiali, a jeśli już, to chyłkiem, zniżonym głosem, po długich chwilach milczenia podczas cichego, nocnego czuwania. Chodziło o to, że na skraju głębokiego snu albo, gdy budzili się z drzemki w cieniu żagla, migotki jawiły im się jako piękne, powabne, zwiewne dziewczyny, bliźniaczo do siebie podobne, mające twarze promieniejące miłością i wielkie, połyskliwe skrzydła. Dziewczyny o delikatnych włosach koloru srebra i złota patrzyły na nich chłodnym wzrokiem, a jednak przepełnionym magiczną zadumą. Były niewiarygodnie szczupłe, lecz nie za szczupłe dla tego, kto chciałby je cieleśnie posiąść... gdyby tylko przybrały materialną postać, co - sądząc po ich uśmiechach i spojrzeniach - łacno mogło się zdarzyć. Poszukiwacze przygód w życiu nie pragnęli tak żadnej śmiertelnej niewiasty jak teraz tych promiennych dziewczyn. Nie mogli zawrócić, jakby działali pod wpływem potężnego czaru lub całkowicie postradali zmysły.

Tego ranka, gdy migotki jak zwykle prowadziły ich naprzód, podobne w słońcu do tęczowych promieni, Fafryd i Kocur w skrytości ducha oddawali się rozmyślaniom o ślicznotkach i złocie, toteż nic dziwnego, że nie zauważyli nowego zjawiska na powierzchni oceanu: długich smug piany, przemieszczających się szybko na wschód w lekko pomarszczonej toni. Raptem skarbuszki odfrunęły na bok i w tym samym momencie coś chwyciło stępkę statku i z impetem obróciło go dziobem na wschód. Statek, czego należało się spodziewać po jego nazwie, dał susa niczym dziki zwierz. Wysoki maszt omal nie pękł, a dwaj bohaterowie zatoczyli się po pokładzie. Gdy się otrząsnęli z zaskoczenia, „Czarny Ścigacz” mknął przed siebie, a błyszczące owady dokazywały w powietrzu. Wiadomo już było, że statek został schwytany przez Wielki Wschodni Prąd Równikowy, o którym dotąd sądzili, że jest tylko legendą.

Zapomnieli o swoich latających niby-dziewczynach, próbując skierować statek na północ. Fafryd naparł na rumpel, a Kocur zajął się samotnym żaglem, lecz akurat w tej chwili północno-zachodni wiatr dmuchnął z wielką siłą. Mało brakowało, a „Czarny Ścigacz” zostałby wepchnięty pod wodę, gdy bezlitosny wicher ustawiał go równolegle z prądem. Nie skończyło się przy tym na paru podmuchach; orkan się wzmagał i z pewnością potargałby żagiel, zanim zdołaliby go zwinąć, ale na szczęście prąd morski niewiele ustępował wiatrom pod względem szybkości.

Nagle, obróciwszy wzrok na południe, w odległości jednego staja dostrzegli trzy wędrujące obok siebie fontanny wody, szare słupy wzniesione na ćwierć drogi do nieba. Poruszały się przynajmniej trzy razy szybciej od nich, co świadczyło o tym, że w tamtym miejscu prąd jest jeszcze silniejszy. Zdumieni przyjaciele, chcąc nie chcąc, pogodzili się z losem - bezradni w kleszczach rozjuszonych żywiołów, które niejako sparaliżowały statek.

- Fafrydzie! - zawołał Kocur. - Teraz już wierzę nawiedzonym mędrcom, którzy twierdzą, że wszechświat jest zalany wodą, a Nehwon to bąbel na łasce wichury.

- Pełno tu piany w powietrzu, nie mówiąc o fontannach - odrzekł Fafryd, dzierżąc rumpel w sinych palcach - więc ci się zdaje, że wszędzie jest woda. Ja tam nie wierzę w te filozoficzne bujdy. Nehwon nie jest bańką. Wszak każdy głupi widzi, że słońce i księżyc to potężne kule, podobne do Nehwonu, jeno zawieszone tysiące staj stąd, gdzie nawiasem mówiąc, powietrze musi być bardzo rozrzedzone. Ale chłopie, nie czas mędrkować! Przywiążę rumpel! Wicher jest równie silny, co prąd morski, popycha nas z tyłu i toruje przed nami drogę, tedy chwilowo nic nam się nie stanie. Skróćmy trzykrotnie żagiel i naprawmy szkody!

Gdy tak się uwijali, trzy słupy wody rozpłynęły się w oddali, a zamiast nich pojawiła się grupa pięciu następnych - hen za rufą statku, aczkolwiek trochę bliżej, bowiem „Czarny Ścigacz” był spychany wolno, lecz stale na południe. W środku dnia słońce prażyło żywym ogniem, ponieważ sztormowy wiatr, wiejący prawie z siłą huraganu, nie sprowadził chmur i nie przyćmił powietrza, co samo w sobie zakrawało na cud w przekonaniu Kocura, a także Fafryda, doświadczonego marynarza. Po kilku nieudanych próbach uwolnienia się spod władzy prądu morskiego i skręcenia na północ, (co skutkowało jedynie tym, że przewrotny wicher odpowiednio zmieniał kierunek, pchając ich na południe) przyjaciele dali za wygraną. Póki, co, nie potrafili wpłynąć na kurs statku.

- Jeśli tak dalej pójdzie, za miesiąc lub dwa przepłyniemy cały Wielki Ocean Równikowy - rzekł Fafryd. - Szczęściem nie braknie nam prowiantu.

- Wątpię, czy statek wytrzyma dzień gonitwy wśród tych słupów - odparł smętnie Kocur.

- Ma mocną konstrukcję - stwierdził Fafryd lekkim tonem. - Tylko pomyśl, ponuraku: niezbadane lądy, ziemie nietknięte stopą człowieka. Pierwsi je zobaczymy!

- Jeśli jest co oglądać i jeśli wręgi się nie porozchodzą. Mówisz o lądach? Oddałbym duszę za jedną maleńką wysepkę.

- Pierwsi dotrzemy do południowego bieguna! - rozmarzył się Fafryd. - Pierwsi wejdziemy na południowe Granie Niebios! Pierwsi ograbimy skarbce na południu! Pierwsi dowiemy się, co się znajduje po przeciwnej stronie Krainy Cienia, królestwa Śmierci! Pierwsi...

Kocur po cichu przeniósł się pod drugi koniec skróconego żagla i ostrożnie ruszył w stronę dzioba, aby położyć się i odpocząć w wąskim skrawku cienia. Wiatr, bryzgi piany, zmęczenie, prażące słońce, prędkość statku - wszystko to mocno dawało mu się we znaki. Patrzył otępiały na rdzawo-różowe migotki, które z zadziwiającą wytrwałością utrzymywały się wciąż w jednym miejscu: na wysokości wierzchołka masztu, wysunięte przed niego o długość statku.

Po chwili zasnął. Przyśniło mu się, że jedna z migotek, porzuciwszy towarzystwo drugiej, sfrunęła niżej i unosi się nad nim na podobieństwo smukłej, różanej zjawy. Nagle zjawa, już w jego ramionach, przeobraziła się w dziewczynę o wąskiej, ujmującej twarzyczce i zielonych oczach. Palcami wiotkimi i chłodnymi jak mleko trzymane w studni rozchyliła mu koszulę. Przypatrując się z bliska, widział drobne piersi z sutkami, które naciskały niczym wyszorowane miedziane naparstki na jego pierś, porośniętą ciemnymi kędziorami. Pochylona nad jego skronią, wargami i językiem muskała mu ucho i mówiła słodkim głosem:

- Naprzód, naprzód! To jedyna droga do życia, nieśmiertelności i raju.

- Najdroższa moja, prowadź! - odpowiedział.

Budząc się, usłyszał krzyk Fafryda i zobaczył przelotnie, lecz wyraźnie oślepiająco jasną twarz kobiety, pociągłą i piękną, a jednak całkowicie odmienną niż urocza buzia dziewczyny ze snu - ostrą w rysach, władczą i pełną dzikości, wykutą z żółto-czerwonego światła. W szerokich oczach błyszczały cynobrowe źrenice.

Kocur wyprostował się ospale. Koszulę miał rozchełstaną do pasa i ściągniętą z ramion.

- Kiedy na ciebie spojrzałem, byłeś skąpany w ogniu - krzyknął Fafryd, zaniepokojony.

Gapiąc się na siebie z głupkowatą miną, Kocur zobaczył dwie smużki dymu w skudłaconych kędziorach, gdzie dotknęła go piersiami senna zjawa. Gdy tak patrzył, siwe smużki znikły. Poczuł swąd spalonych włosów.

Pokręcił głową i zamrugał oczami.

- Ty to masz zwidy - rzekł, wstając. - Pewnie ci słońce w oczy zaświeciło. Ej, patrz tam!

Gdy pięć słupów wody ginęło z przodu na horyzoncie, z tyłu ukazały się, doganiając wartko „Czarnego Ścigacza”, dwie grupy liczące po trzy i cztery słupy. Czwórka przesuwała się w znacznej odległości, lecz trójka niebezpiecznie blisko. Przyjaciele mieli okazję przyjrzeć się dokładnie kolumnom rozszalałej wody, grubym prawie na długość statku i na trzy długości masztu wysokim, zwieńczonym pienistym parasolem.

W wielkim oddaleniu pojawiały się kolejne grupy rozpędzonych fontann, a na samym krańcu widnokręgu najszybsza z nich, samotna olbrzymka, która zdawała się na wiele staj szeroka. Nad dziobem statku migotki nadal wskazywały drogę.

- Dziw nad dziwy - stwierdził Fafryd.

- Cóż to takiego? Stada? - zastanawiał się Kocur. - A może sfory lub watahy? Wiem! Kolumnady! Wodne kolumnady!

Tak minął dzień i pół nocy. Nadal pędzili na wschód na złamanie karku... i nadal statek utrzymywał się na wodzie. Powierzchnię morza wybrzuszały długie wały wody, przybrane bladymi grzywami piany. Wiatr dął przynajmniej z siłą huraganu, lecz odpowiednio zwiększyła się też prędkość Wielkiego Prądu Równikowego.

W górze, na pozór przy samym wierzchołku masztu, otoczony świtą gwiazd, jaśniał Biały Myśliwy. Blask księżyca oświetlał gładką powierzchnię rozpędzonej wody i malował kontury słupów, które sunęły w dostojnym szyku, lecz z zawrotną chyżością, jakby skuteczniej niż „Czarny Ścigacz” wykorzystywały moc prądu morskiego. Na wysokości czubka masztu, w niewielkiej odległości od statku, bliźniacze migotki unosiły się niczym bandera ze srebrnej koronki. Niemalże bezszelestnie.

- Wiesz, Fafrydzie - zagaił Kocur półszeptem, jakby bał się naruszyć zaklęcie srebrzystego księżyca - dziś się przekonałem, że Nehwon naprawdę jest bańką zanurzoną w nieskończonym ocenie. Pływają w niej lądy i wyspy.

- Tak, może jeszcze się obracają? Mam na myśli lądy. I zderzają ze sobą? - Fafryd mówił cicho, acz z pewnym rozdrażnieniem. - Jeżeli, oczywiście, umieją pływać, w co mocno powątpiewam.

- Poruszają się w ustalonym porządku, w harmonii z otoczeniem - odparł Kocur. - Zastanawiasz się, czemu nie idą na dno? Pomyśl o Tonącej Ziemi.

- Wobec tego gdzie miejsce na słońce, księżyc, gwiazdy i dziewięć planet, ha? - oburzył się Fafryd. - Kotłują się w bańce? To niemożliwe, wręcz śmieszne!

- Już dochodzę do gwiazd - rzekł Kocur. - Otóż wszystkie pływają w jeszcze większym uporządkowaniu w Oceanie Równikowym, który, czego jesteśmy świadkami, codziennie przemierza całą obręcz Nehwonu. Wnoszę to z prędkości słupów wody, nie „Czarnego Ścigacza”. Czy inaczej, powiedz, nazywano by go Morzem Gwiazd?

Fafryd zmrużył oczy. Był pod wrażeniem, wbrew sobie, wywodu przyjaciela. Potem się rozpromienił.

- Jeśli na tym morzu mają pływać gwiazdy - zapytał - czemu nie widać ich wokół statku? Znajdź mi na to odpowiedź, mędrcze!

Kocur, bynajmniej nie zbity z tropu, odwzajemnił uśmiech.

- Są w środku tych słupów - stwierdził. - To rury o ścianach z wody, skierowane prosto w niebo, w zasadzie antypody Nehwonu. Spójrz, mój dzielny towarzyszu, na sklepienie niebios, na szczyt firmamentu. Patrzysz na ten sam Wielki Równikowy Ocean, na którym teraz jesteśmy. To wielka morska obręcz Nehwonu. Patrzysz do środka odwróconych do góry nogami słupów wody. Mają na dnie gwiazdy.

- Patrzę również na księżyc w pełni. Nie będziesz mnie chyba przekonywał, że i on znajduje się na dnie słupa wody?

- A cóżeś myślał? - rzekł spokojnie Kocur. - Pamiętasz ów gigantyczny słup, przypominający krater wulkanu, który wczoraj przegalopował na południe od nas? To był właśnie księżycowy słup, że się tak wyrażę. Minęło pół dnia i proszę, dotarł na nasze niebo.

- Do stu beczek z sardynkami! - zdenerwował się Fafryd, lecz zaraz spróbował zebrać myśli. - A zatem ludzie po drugiej stronie Nehwonu, tam nad nami, widza gwiazdy na dnie słupów wody, które nas otaczają?

- Oczywiście, że nie - tłumaczył cierpliwie Kocur. - Blask słońca przyćmiewa maleńkie światełka, więc ludzie niczego nie zobaczą. Bo widzisz, tam w górze jest dzień. - Wskazał księżyc na granatowym niebie. - W tej chwili słońce grzeje ludzi, którzy tam mieszkają. Mają jasny dzionek. Słońce, więc ukrywa się gdzieś blisko nas, za grubymi ścianami słonecznego słupa, że tak powiem, nawiązując do księżycowego.

- Niech cię kaci, mały głupcze! - krzyknął Fafryd. - Jeśli tam w górze jest dzień, czemu stąd nic nie widać? Czemu nie widać nehwońskich lądów, skąpanych w słońcu na niebieskim tle morza? Odpowiadaj, nuże!

- Są dwa rodzaje światła - odrzekł Kocur z filozoficznym spokojem. - Zasadniczej różnicy nie wykaże żadne tradycyjne badanie. Po pierwsze, istnieje światło bezpośrednie: ono dociera do nas z księżyca i gwiazd. Po drugie, istnieje światło odbite, które rozprasza się na dłuższym dystansie; nawet jeden odbity promyk nie zdoła pokonać odległości dzielącej przeciwne strony Nehwonu.

- Kocurze - powiedział Fafryd cicho, lecz z wielkim naciskiem - ty nie wymyślasz nowych słów, ale całą teorię. Robisz to na poczekaniu, klepiesz, co ci ślina na język przyniesie.

- Miałbym wymyślać prawa natury? - zatrwożył się Kocur. - Toż żadne bluźnierstwo nie może się z takim równać!

- A więc rzeknij mi w imieniu wszystkich bogów naraz - rozkazał Fafryd tubalnie - jak to się dzieje, ze woda w słonecznym słupie nie wybucha wielką chmurą rozgrzanej pary! Gadaj mi tu zaraz!

- Są rzeczy na tym świecie, których człek nie zrozumie - stwierdził Kocur pompatycznym tonem. Szybko jednak dodał ze zwykłą sobie rezolutnością: - Albo raczej takie, których jeszcze nie rozgryźli filozofowie. Mniemać inaczej byłoby zabobonem. No, więc w jednej nierozstrzygniętej kwestii muszę się wypowiedzieć. Otóż istnieją dwa rodzaje energii: jedna cieplna, druga zaś świetlna, niezdolna rozgrzać bodaj kropli wody. Światło bezpośrednie, o którym wcześniej wspomniałem, po dotarciu do celu prawie w całości zamienia się w ciepło. Dlatego też światło odbite jest za słabe, żeby odbyć powrotną podróż przez pustkę nehwońskiej bańki. I co, zadowala cię taka odpowiedź?

- Dosyć już tego, do licha, dosyć! - poddał się Fafryd... choć nie do końca. Zebrał w sobie resztki sił na ostatni, desperacki kontratak: - Załóżmy, że masz rację - rzekł z przekąsem. - Jeno gdzie to twoje pływające słońce, na które wciąż się powołujesz, gdzie ten przepotężny słup wody, w którym ono siedzi?

- Ano popatrz sobie! - Kocur wyciągnął palec za prawą burtę, dokładnie na południe.

Wśród szarych, osrebrzonych poświatą księżyca przestworzy oceanu, upstrzonych gromadami wodnych wież, hen na odległym horyzoncie, Fafryd dostrzegł samotny, monstrualny słup wody, szeroki jak wyspa i wyższy od najwyższych wulkanów. Parł na wschód nie wolniej od reszty słupów, z tą samą twardą nieustępliwością, co rytualna machina władcy Wschodu. Fafrydowi ciarki przeszły po skórze, ogarnął go lęk i zdumienie. Nie odezwał się słowem, tylko patrzył i patrzył, gdy przerażające dziwo gnało przed siebie w pełni majestatu.

.Po pewnym czasie znużył się tym patrzeniem. Podniósł wzrok na falującą srebrną koronkę: dwie migotki frunące przed dziobem. Ich stała bliskość dodawała mu otuchy, jakby rzeczywiście były banderą statku. Wolno usiadł i położył się na brzuchu na wąskich, starannie ułożonych deskach pokładu. Wsparł brodę na dłoniach i skierował oczy na dziób statku, by w spokoju przyglądać się migotkom.

- Nieraz zauważyłeś, że gwiazdy nagle gasną w czasie najspokojniejszej nocy - ozwał się Kocur lekkim, wesołym głosem.

- Owszem, gasną - zgodził się Fafryd, cokolwiek już senny. - Zapewne, dlatego, że trzony wodnych kolumn gną się w porywach wichury i światło nie może wydostać się na zewnątrz.

- Skoro tak mówisz... - wymamrotał Fafryd.

Po dłuższej chwili Kocur odezwał się w tym samym tonie:

- Przedziwna rzecz, że wewnątrz każdego z tych ciemnoszarych słupów, które wędrują po otwartym morzu, płonie bez wydzielania ciepła klejnot jaśniejszy i piękniejszy od najczystszych diamentów.

Fafryd westchnął przeciągle, co miało oznaczać potwierdzenie.

Po długiej chwili milczenia Kocur znów przemówił w zadumie, jak ktoś chcący wyjaśnić ostatnie wątpliwości:

- Teraz to oczywiste, dlaczego małe i duże słupy wody mają przekrój rury. Bo gdyby jakimś niezwykłym zrządzeniem losu nie były w środku puste, wyssałyby do sucha cały ocean i wypełniły niebo olbrzymimi zwałami chmur, co ja mówię, morzem! Rozumiesz?

Fafryd jednakże już zasnął. Śniło mu się, że przewraca się na wznak, a jedna z migotek odłącza się od siostrzyczki i przylatuje do niego: smukła, czarnowłosa postać, blada jak księżyc, odziana w kunsztowną koronkową tkaninę, czarną ze srebrnymi wstawkami, zabójczo podkreślającą nagość ciała. Patrzyła na niego z góry czułym, acz badawczym spojrzeniem oczu, które w świetle byłyby fiołkowe. Uśmiechnął się do niej. Nieznacznie pokręciła głową, spoważniała i wylądowała mu w ramionach. Demonicznymi palcami rozpinała wielką, brązową sprzączkę jego ciężkiego pasa, podczas gdy policzek, chłodny chłodem nocy, przyciskała do jego rozognionej twarzy. Szepcząc mu do ucha, mówiła nad podziw wyraźnie, jakby każde słowo wykreślała najczarniejszym atramentem na księżycowo białym papierze.

- Zawróć, zawróć, najdroższy, ku Krainie Cienia, gdzie rządzi Śmierć, bo tylko w ten sposób zachowasz życie. Ufaj księżycowi. Choćby cię zapewniano inaczej, nie wierz. Kieruj się, zatem na północ, na północ, ze wszystkich sił na północ!

Fafryd odpowiedział we śnie:

- Nie umiem skręcić na północ, już próbowałem. Kochaj mnie, serce ty moje...

- Wszystko się może zdarzyć, kochany - odparła z lekką chrypką. - Szukaj Śmierci, to się może uchowasz. Miej w podejrzeniu ognistych młodzieńców i szkarłatne niewiasty. Strzeż się słońca. Ufaj księżycowi. Czekaj na znak.

Fafryd ocknął się ze snu. Gdy podnosił się ociężale, napastowany krzykami Kocura, widział jeszcze przez króciutką chwilę wyraz bezmiernego smutku na pięknym, sinofioletowym obliczu, w czarnych studniach jej oczu. Ten obraz nałożył się na postać upiorzycy, umykającej szybko jak myśl z łopotem czarnych skrzydeł.

Kocur gwałtownie nim potrząsał, krzycząc:

- Obudź się! No obudź się wreszcie! Mów coś, człowieku! Fafryd przetarł twarz wierzchem dłoni i bąknął:

- Co się dzieje?

Siedząc obok w kucki, Kocur pośpiesznie, z lekką zadyszką, zdawał sprawę z tego, co zaszło:

- Migotkom coś się stało: ganiały się wokół masztu jak ognie w czasie burzy. Jedna brzęczała mi koło ucha niczym osa. Gdym ją odpędzał, zobaczyłem, że druga obwąchuje cię od stóp do głów, a potem ociera się o twoją szyję. Okropnie pobladłeś, zrobiłeś się biały jak śmierć, zwłaszcza, gdy srebrny ognik przemienił się w błyszczący całun. Bałem się o ciebie, więc go przegnałem.

Zamglone oczy Fafryda pojaśniały. Na koniec pokiwał głową i rzekł ze zrozumieniem:

- Wszystko się zgadza. Dużo mówiła o śmierci, nieszczęsna wieszczka. A przed odejściem wyglądała jak ona.

- Z kim rozmawiałeś? - spytał Kocur. - Jaka znowu wieszczka?

- Migotka, któżby inny? Dobrze wiesz, co mam na myśli. - Gdy wstał, pas mu się rozluźnił. Ze zdumieniem spojrzał na rozpiętą sprzączkę, po czym poprawił pas i szybko zapiął klamrę.

- Słuchaj, ja w ogóle nie wiem, o co ci chodzi - zarzekał się Kocur, choć nagle zrzedła mu mina. - Mówisz o dziewczynie? Jakiej dziewczynie? Cosik ci się zwidziało. Brak cielesnych igraszek pomieszał ci zmysły? Blask księżyca źle na ciebie działa?

Fafryd musiał wyrzucić z siebie wiele ostrych, bolesnych zdań, nim wreszcie Kocur się przyznał, że już od paru dni uważa migotki za dziewczyny, co prawda mające w sobie dużą domieszkę cech nadprzyrodzonych. Choć żadna domieszka nie mogła znacząco wpłynąć na nikłą z natury dziewczęcość takich istot.

Tak czy inaczej, Kocur przyznał się do wszystkiego, mimo że w przeciwieństwie do sennego Fafryda nie przesadzał ze szczerością i w kółko wyskakiwał ze swoim kosmobełkotem. Bezlitośnie ciągnięty za język, opowiedział nawet o swojej wczorajszej przygodzie z porażającą, rozsłonecznioną dziewczyną o cynobrowych oczach. Z daleka wyglądał jak w objęciach płomieni. Ulegając pytaniom Fafryda, powtórzył słowo w słowo, co powiedziała mu we śnie.

- Twoja ognista paniusia mówiła o życiu, radziła płynąć na południe, gdzie czekać ma na ciebie raj i nieśmiertelność - podsumował Fafryd w zamyśleniu. - Moja czarnowłosa mówiła o Śmierci i powrocie na północ. Chciała, bym podążył w stronę Krainy Cienia, Lankmaru i Lodowych Pustaci. - Nagle ożywił się, głęboko poruszony i zdumiony wnioskami z własnych przemyśleń. - Kocurze, nareszcie zrozumiałem! Są dwie pary dziewczyn-migotek! Te dzienne (z jedną właśnie rozmawiałeś) są córkami słońca i wysłanniczkami z legendarnej Bożej Krainy, położonej na biegunie życia. Ich nocne zmienniczki, prowadzące nas od zmierzchu do świtu, są córkami Białego Myśliwego, które ślubowały wierność władcy Krainy Cienia na biegunie śmierci.

- Fafrydzie - odezwał się Kocur w głębokiej zadumie - czy cię nie dziwi, jak starannie dobrano wysokość i średnicę słupów wody, żeby umieszczona na dnie gwiazda była widoczna na nocnej półkuli, a niewidoczna na dziennej? Przy okazji wyjaśnia się, czemu gwiazda błyszczy najjaśniej w zenicie. Wtenczas widać ją bezpośrednio, nie przez soczewkę wklęsło-wypukłą. To zaś każe przypuszczać, że jakiś bożek... - Nagle dotarły do niego słowa Fafryda. Zapytał już trzeźwym głosem: - Cztery dziewczyny, po dwie na zmianę? Za chwilę nam się wszystko pokiełbasi! Na szablę Ildrycza...

- Są dwie pary bliźniaczek - wpadł mu w zdanie Fafryd. - Tyle wiemy na pewno, reszta to bzdury. I to jeszcze weź pod uwagę, maluchu, że twoje słoneczne panienki źle nam życzą, choć obiecują przyjemności, bo jakże dostać się do raju i zyskać nieśmiertelność, jeśli nie po śmierci? Jak dotrzeć do Bożej Krainy, jeśli nie po skonaniu? Nawiasem mówiąc, słońce zawsze oślepia i pali promieniami. Z drugiej strony, moje dziewczyny, choć jak księżyc chłodne i piękne, pozornie chcą naszej zguby, ale dobrze nam życzą. Jedna we śnie radziła mi zawrócić ku Krainie Cienia. Straszne słowa, zgoda, ale zadzieramy ze Śmiercią od kilkunastu lat i żadnej większej szkody żeśmy nie ponieśli. Słusznie powiedziała: „Tylko w ten sposób zachowasz życie. Szukaj Śmierci, to się może uchowasz”. Płyńmy, więc zaraz na północ, jak nam poradziła. Jeżeli będziemy płynąć na południe, zapuszczać się głębiej i głębiej w skwarną krainę słońca (strzeż się słońca, powiedziała), ani chybi zginiemy, oszukani przez twoje kłamliwe, piekielne demonice. Zważ, jak samym dotykiem opaliła ci włosy. Moja dziewczyna przykazała mi przed odejściem, żebym wystrzegał się ognistych młodzieńców i szkarłatnych kobiet.

- A ja się z tobą nie zgadzam. Słońce lubię i zawsze lubiłem. Ciepło przenika w głąb ciała i leczy wszelkie dolegliwości. Ty za to kochasz mróz i dżdżyste ciemności, dzikusie z Lodowych Pustaci! Moja słodka dziewczyna miała ogniste, żywe kolory, gdy twoja, trupio blada, jak sam przyznałeś, roztaczała przed tobą ponure wizje. Mamy jej ufać na słowo? Na mnie nie licz! A wracając do przerwanego wątku, to na szablę Ildrycza, najprostsze wyjaśnienie jest zawsze najlepsze, no i najbardziej eleganckie. Istnieją jedynie dwie dziewczyny-migotki: ta, z którą rozmawiałem we śnie, i ta, z którą tyś gadał. Nie kręcą się wokół nas cztery szalone frygi, co to zmieniają się na warcie rankiem i wieczorem, przysparzając sobie i nam kłopotu. Dwie (i tylko dwie!) dziewczyny na oko wyglądają tak samo, za dnia błyszczą miedzią, nocą srebrem, lecz moja jest w środku aniołem, a twoja straszną Walkirią. Jak się okazało we śnie, twoim sprawdzonym przewodniku.

- Czepiasz się byle, czego - obruszył się Fafryd. - Do tego mącisz mi we łbie dziwacznymi słowy! Jedno jest pewne: szykujemy statek do powrotu na północ, co doradzała mi uczciwie śliczna księżycowa dziewczyna.

- Posłuchaj - zaprotestował Kocur - wczoraj wiele razy próbowaliśmy skręcić na północ i na nic się to zdało. Cóż ci każe mniemać, zakuta pało...?

- Ufaj księżycowi, powiedziała, czekaj na znak - nie pozwolił mu dokończyć Fafryd. - Będziemy czekać i czuwać, matołku. Patrzaj uważnie na morze i niebo. Zdziwisz się, co niemiara.

Kocur istotnie się zdziwił. W czasie dysputy, gdy myśleli wyłącznie o cięciach, sztychach, zasłonach i ripostach, elementach słownej potyczki, powierzchnia rozpędzonego Morza Gwiazd zmieniła się z połyskliwej i gładkiej na mętną i pomarszczoną. Rozbiegały się potężne drgania, przy których trzeszczał kadłub statku. Nad pokładem raz po raz rozbryzgiwały się osrebrzone blaskiem księżyca smugi piany. Wicher z równą siłą uderzał to z jednej, to z drugiej strony, owiewał twarze swoim raz ciepłym, raz zimnym oddechem. Na niebie pojawiły się wreszcie chmury; ciągnąc w kierunku księżyca, nadchodziły jednocześnie ze wschodu i północnego-zachodu. Zupełnie jakby przyroda kuliła się ze strachu w oczekiwaniu na jakieś straszne wydarzenia, może wojnę w przestworzach. Dwie srebrzyste dziewczyny-migotki też chyba przeczuwały, że stanie się coś złego, bo chaotycznie fruwały z rozwianymi koronkami. Przy tym wydawały z siebie przenikliwe, świadczące o strachu kwilenia i popiskiwania, zlęknione nienaturalnej ciszy. Wtem się rozdzieliły: jedna śmignęła nad dziobem w kierunku południowo-wschodnim, druga nad rufą w kierunku północno-zachodnim.

Raptownie gęstniejące chmury przysłoniły większość gwiazd i zbliżyły się do samego księżyca. Wiatr nie ustawał, dorównywał prędkością prądowi morskiemu. „Czarny Ścigacz” zastygł jakby na grzbiecie gigantycznej fali. Na mgnienie oka ocean zamarł. Nic nie mąciło ciszy.

Kocur zadarł głowę i zaraz z jego gardła wydobył się ni to ochrypły, ni to piskliwy krzyk, który zmroził krew w żyłach Fafrydowi. Osiłek zebrał się w sobie i też spojrzał w niebo... lecz akurat w tej chwili zapadły nieprzejrzane ciemności. Zachłanne chmury ogarnęły księżyc.

- Coś tak wrzeszczał? - zapytał ze złością.

Kocur z trudem odpowiedział, dzwoniąc zębami:

- Księżyc się przesunął, nim zakryły go chmury.

- Głupcze! Jak to poznałeś, skoro chmury się ruszały? W takich chwilach księżyc zawsze zdaje się wędrować.

- Nie wiem, ale com widział, widziałem! Księżyc zaczął się ruszać.

- Jeśli księżyc znajduje się na dnie słupa wody, jak twierdzisz, ulega kaprysom pogody, wiatrom i wysokiej fali. Cóż cię, zatem taką grozą przejęło? - Fafryd pytał z lękiem, który stał w sprzeczności z treścią pytania.

- Nie wiem - powtórzył Kocur dziwnie przyciszonym, pełnym napięcia głosem. Nadal szczękał zębami. - Ale to mi się nie podobało.

Migotka nad rufą trzy razy ostro zagwizdała. Jej rozedrgana, srebrzysta poświata odcinała się wyraźnie w mroku nocy, podobnie jak światełko jej siostry nad dziobem.

- To znak! - wrzasnął ochryple Fafryd. - Szykuj się, skręcamy! - Całym swoim ciężarem naparł na rumpel, pchając go ku prawej burcie, by ster poszedł w przeciwną stronę, a statek obrócił się na południe. „Czarny Ścigacz” ruszał się z wysiłkiem, lecz w końcu przemógł moc wiatru i prądu morskiego. Obrócił się na północ o dwadzieścia stopni, więcej nie dał rady.

Długa, rozłożysta błyskawica rozdarła niebo i odsłoniła szary przestwór oceanu po same krańce horyzontu, gdzie przyjaciele dostrzegli dwa monumentalne słupy wody: jeden mknął na południe, drugi nadciągał z zachodu. Gromy huczały niby armie lub armady, ścierające się podczas wielkiej bitwy końca świata.

Dzikie moce zerwały się z uwięzi, wybuchł zamęt w przyrodzie. Fale zderzały się z grzmotem, wichry zmagały się ze sobą jak olbrzymie węże morskie z szyjami wyciągniętymi pod samą kopułę nieba. Także migotki walczyły wokół statku, przy czym czasem wydawało się, że są dwie, a czasem, że co najmniej cztery, gdy okrążały się wzajemnie i przyskakiwały drapieżnie. Stateczne do niedawna morze teraz się rozpadało, olbrzymie masy wody wyrywały się w górę i powstawały głębokie rozstępy, sięgające chyba do czarnego, mulistego dna, w otchłanie nieznane człowiekowi. Błyskawice i ogłuszające gromy następowały bez przerwy, dzięki czemu wszystko było widoczne. „Czarny Ścigacz”, marny pyłek na tej scenie zdarzeń, jakimś cudem przetrwał, choć trzeba przyznać, że Kocur i Fafryd dokonywali rzeczy niebywałych.

Z południowego-zachodu przybywał następny słup wody, wielki niczym góra; pędząc przed sobą grzywiaste wały, wspomógł starania Fafryda obsługującego rumpel. Statek został zepchnięty i przekręcony, potem znowu przekręcony i znowu, zawsze ku północy. Na południu pierwszy gigantyczny słup wody zawrócił i oba słupy (księżycowy i słoneczny) stoczyły bój.

Aż nagle statek uderzył jakby w ścianę. Fafryd i Kocur padli na pokład, a kiedy rozpaczliwie starali się powstać, ku swemu niemałemu zdumieniu odkryli, że statek płynie po spokojnej wodzie, podczas gdy w oddali waliły pioruny, prawie niewidoczne i niesłyszalne dla ich otępiałych zmysłów. Nie było gwiazd ani księżyca, tylko czarna noc. Migotki też przepadły bez wieści. Żagiel wisiał w strzępach, co ukazało blade światło błyskawic. Fafryd poczuł luz pod rumplem, jakby cały mechanizm steru, cudem ocalały, został poważnie rozchwiany.

- Statek lekko przechyla się na prawą burtę i rufę, nie uważasz? Pewnikiem wody nabiera. Pod pokładem wszystko musiało się poprzesuwać. Chodźmy do pompy. Potem rozwiniemy nowy żagiel.

Tak, więc wzięli się do roboty i przez kilka godzin uwijali się w milczeniu, jak nieraz w przeszłości. Naprawiali uszkodzenia w blasku dwóch latarń, w których palił się czysty tłuszcz lewiatana. Fafryd musiał zdjąć je z masztu, bowiem po skończonej burzy czarne chmury schodziły coraz niżej.

Pułap chmur obniżył się w tym czasie na całym obszarze Nehwonu. Jeszcze przez wiele miesięcy i lat rozprawiano o tak zwanych Wielkich Ciemnościach, które na parę godzin zaległy na wszystkich lądach. Nigdy się nie dowiedziano, czy tego dnia zbuntowany księżyc istotnie przemierzył pół świata, by się pojedynkować ze słońcem, i wrócił z powrotem na przypisane mu miejsce. Długo krążyły niepokojące pogłoski, jakoby wyrwy w powłoce chmur pozwoliły niektórym dostrzec świadectwa takiej właśnie straszliwej podróży. Mówiono nawet, że słońce wyszło naprzeciw swojemu adwersarzowi.

Kiedy wreszcie przyjaciele zrobili sobie przerwę, odezwał się cicho Fafryd:

- Trochę mi brakuje tych migotek, a tobie?

- Jeszcze jak - odparł Kocur. - Ciekaw jestem, czy prowadziły nas do skarbu, czy w ogóle miały taki zamiar. Czy zaprowadziłyby gdziekolwiek choćby jednego z nas, twoja migotka lub moja.

- A ja i tak wiem swoje: były cztery migotki. Jedna parka mogła nas dokądś doprowadzić.

- Nie, nie, były dwie migotki - utrzymywał Kocur. - Uparły się, żeby wywieść nas w dwóch różnych kierunkach, na przeciwne krańce świata, abyśmy się rozstali. - A ponieważ Fafryd milczał, dodał: - Kto wie, czy bym nie poszedł za moją ognistą dziewczyną, żeby sprawdzić, jak żyje się w raju, gdzie wiecznie świeci słońce.

- A ja może i poszedłbym za moją smutną panienką, zamieszkał na chłodnym księżycu, spędził lato w Krainie Cienia. - Po chwili ciągnął: - Wszelako uważam, że człekowi nie po drodze do raju, chłodnego czy gorącego. Nigdy, nigdy, przenigdy...

- „Nigdy” sypia w wielkim łożu z „raz jeden” - zażartował Kocur.

W trakcie rozmowy zrobiło się widno. Chmury się podniosły, w promieniach jutrzenki zalśnił nowy żagiel. Na tle bladego nieba mdłym światłem mrugały latarnie. Na północnym widnokręgu poszukiwacze przygód dojrzeli zarysy dwóch leżących turów: charakterystyczny fragment wysuniętego na południe przylądka ziem Wschodu.

- W ciągu jednego dnia i jednej nocy opłynęliśmy cały lankmarski kontynent - zauważył Kocur.

Z południa przyszła bryza i zmąciła nieruchome powietrze. Trzymając się przybrzeżnych wód Morza Wschodu, przyjaciele wzięli kurs na północ.

LODOWA MONSTREMA

- Te ciągłe utarczki ze śmiercią wychodzą mi już bokiem - stwierdził Fafryd o północy. Uniósłszy do ust wgnieciony, przyszarzały kielich, upił drobny łyk wina gronowego, zaprawionego gorzką okowitą.

- A co, marzy ci się wielka bitwa? - fuknął jego kompan i też się napił.

Fafryd rozważał słowa przyjaciela, a zarazem pilnie obserwował wnętrze tawerny, która na szyldzie miała wyblakłego, wężowo zwiniętego srebrzystego węgorza.

- Może...

- Co za noc, nudy na pudy - zgodził się Kocur.

I rzeczywiście, główna izba w „Srebrnym Węgorzu” przedstawiała sobą obraz równie szary, co używane tu kielichy na wino. Pora była późna, gdzieś między północą a brzaskiem, światło mgławe, lecz nie za ciemne, powietrze chłodne, ale nie zimne, pozostali goście jak pomniki zadumy, zaś twarze właściciela, wykidajły i obsługi zastygłe w wyrazie nadąsania, jakby czas się zatrzymał.

Lankmar osnuł się cichością jak wielkie cmentarzysko. Już od roku na świecie panował pokój, a przynajmniej nigdzie nie wojowano. Nawet Mingole ze wschodnich stepów nie najeżdżali południa na swoich niskich, wytrwałych konikach.

Skutkiem tego nie był wszakże spokój, lecz nieokreślony lęk - zniecierpliwienie, które nie znalazło jeszcze swego ujścia w działaniu. Można było odnieść wrażenie, że to ostatnie chwile wytchnienia przed zimnym błyskiem niszczycielskiego pioruna, który zgładzi życie we wszystkich jego odmianach.

Ów nastrój zatruwał myśli i uczucia wysokiego barbarzyńcy w burym kaftanie i jego niskiego, ubranego na szaro przyjaciela.

- Skonać można z tych nudów - zawtórował Fafryd. - Ech, rzuciłoby się w wir przygód!

- Młodzieńczy zapał przez ciebie przemawia. Dlatego właśnie zgoliłeś brodę? By łatwiej ci było marzyć o młodości? - Kocur nie czekał na odpowiedź: - Oszukujesz sam siebie!

- A ty, czemu od trzech dni się nie golisz, ha? - odparował Fafryd.

- Daję odpocząć skórze, aż będzie można ciągnąć za włosy. Tyś za to ostatnio stracił na wadze. Trawi cię gorączka młodzieńczych fantazji?

- Nie trawi mnie choroba ani żadna troska. W późniejszym wieku człowiek staje się lżejszy. Tracimy bujną muskulaturę młodzieńca na rzecz giętszej, wytrzymalszej postury, jaka osobie w średnim wieku pomaga stawić czoło próbom i wspaniałym przygodom.

- Tych już mieliśmy pod dostatkiem - zapewnił go Kocur. - Przynajmniej trzy razy okrążyliśmy Nehwon.

Fafryd smętnie pokręcił głową.

- Nie dane nam było cieszyć się prawdziwym życiem. Nie mieliśmy nigdy własnego kawałka ziemi. Nie staliśmy na czele ludzi.

- Fafrydzie, otrząśnij się z tego ponuractwa! - Kocur zarechotał. - Chcesz zostać farmerem? Zapomniałeś, że dowódca jest więźniem swoich podkomendnych? Masz, łyknij na otrzeźwienie. Może to poprawi ci humor.

Fafryd wypił zawartość kielicha, nalanego z dwóch dzbanków, lecz wcale się nie rozpogodził.

- Nie mamy żon ani domu. - Patrzał przed siebie ze zbolałą miną.

- Fafryd, tobie potrzebna jakaś fajna cizia!

- A co mi po cizi? - żachnął się Fafryd. - Mówię o kobietach. Miałem dzielną Kryszkarę, aliści zbiegła do swych ziomków szkieletorów. Twoja zadziorna Rita woli zaś łysków w krainie Iwemarenzy.

Kocur wtrącił nieśmiało:

- Miałem też dumną, bezczelną Hisfet, a ty odważną Friks, rozmiłowaną w aktorstwie królewnę-niewolnicę.

- Dawno temu - ciągnął Fafryd - były Friska i Iwiwis, najpierw niewolnice Kuarmana, potem wolne kobiety w Towilisie. Przed nimi spotkaliśmy niewidzialne księżniczki Kejarę i Hirywię, nasze kochanki pewnej nader długiej nocy, córki groźnego Umforafora i siostry podstępnego Farumfara. Jeszcze dawniej, we wczesnej młodości, znaliśmy piękną Iwrian i nadobną Wlane. Były to wszelako jeno słodkie dziewczątka, przelotne miłostki, a może li dobre aktorki. Teraz mieszkają w Krainie Cienia. Zatem mężczyzną jestem jeno w połowie. Potrzebuję małżonki. Swoją drogą, ty również.

- Fafryd, czyś ty zwariował?! Najpierw wyrywasz się po przygodę na drugi koniec świata, a zaraz bajdurzysz o rzeczach, które cię uziemią: żonie, domu, pachołkach, obowiązkach. Starczy jedna noc bez dziewczyny i burdy, żebyś się rozkleił. Powtarzam, tyś zwariował!

Fafryd ogarnął spojrzeniem tawernę i jej niemrawą klientelę.

- Dawno tak nie ziało tu nudą - stwierdził. - Jakby nikt nosem nie pokręcił ani uchem nie ruszył od chwili, gdy ostatnim razem patrzyłem na tych ludzi. A mimo to wietrzę coś złego w tym spokoju. Zimne dreszcze chodzą mi po krzyżach. Kocurze...

Ten jednak spoglądał już w stronę wejścia. Niemalże bezszelestnie do tawerny wkroczyły dwie smukłe osoby i zatrzymały się przed obciążonymi ołowiem i tkanymi żelazną nicią zasłonami, które nie wpuszczały do środka mgły i mogły zatrzymać sztych miecza. Pierwszy z przybyszów, dość wysoki, miał niebieskie oczy, duży zasięg ramion, szerokie usta i chude policzki, odziany był w granatowe spodnie, kaftan oraz długi, szary płaszcz. Drugi, szczuplejszy, miał w sobie coś z kociej sprężystości, zielone oczy, kształtne rysy i wąskie, acz pełne usta. Ubrany był podobnie jak jego towarzysz, z tą jednak różnicą, że odzienie miało barwę brązową i rdzawoczerwoną. Obaj nie byli już młodzi, lecz nie osiągnęli jeszcze wieku średniego. Gładkie, niepoorane zmarszczkami czoła, łagodne oczy, miękko rzeźbione kości policzkowe i długie, sięgające policzków włosy (miejscami przetykane złotym drucikiem) - wszystko to razem wzięte świadczyło, że są to niewiasty.

Właśnie owo świadectwo wyrwało z chorobliwego, całonocnego otępienia zgromadzonych w gospodzie nudziarzy, z których sześciu ruszyło w stronę kobiet; śmiejąc się ochryple, zapraszali je do swoich stolików. One zaś jak gdyby wyszły im na spotkanie, patrząc przed siebie twardym wzrokiem. I nagle, bez chwili zawahania czy jakiejkolwiek przepychanki - aczkolwiek ktoś cofnął się gwałtownie, jakby nadepnięto mu na stopę, a kto inny stęknął, jakby dostał pod żebra porządnego kuksańca - niewiasty minęły całą szóstkę. Rzekłby, kto, przeszły przez nich, jak przechodzi się przez dym: bez wysiłku, co najwyżej ze zmarszczeniem nosa. Za nimi ów zlekceważony „dym” zakłębił się i zafalował.

Teraz na ich drodze pojawili się Szary Kocur i Fafryd, którzy wstali od stołu z dłońmi bardzo blisko rękojeści mieczy.

- Panie... - zaczął Kocur.

- Napijecie się wina? - wtrącił Fafryd.

- Wzmocnionego dla odegnania nocnych chłodów - dokończył Kocur z niedbałym ukłonem.

Fafryd uprzejmie wskazał stół z miejscami dla czterech osób, który zajęli na ten wieczór. Wysoka kobieta zatrzymała się i przyjrzała im niespiesznie.

- Może i skorzystamy - mruknęła niższa.

- Jeśli pozwolicie Oszronionej Wyspie płacić za napitki - zastrzegła jej towarzyszka w słowach wartkich i wesołych jak woda płynąca po śniegu.

Przy wzmiance o Oszronionej Wyspie na twarzach przyjaciół odbiło się zdumienie. Głęboko się zamyślili, jakby w innym świecie ktoś powiedział: Eldorado, Atlantyda lub Ultima Thule. Tak czy owak, skinęli głową na znak zgody i podsunęli krzesła kobietom.

- Oszroniona Wyspa - powtórzył Fafryd, zafascynowany, kiedy Kocur, czyniąc honory domu, zajmował się dzbankami i kielichami. - Za dzieciaka na Lodowych Pustaciach i później, gdym z korsarzami pływał, słyszało się o niej pogłoski. I o Słonej Przystani. Według legendy, drogę do niej wskazują Szpony: wąskie, kamieniste półwyspy na północno-zachodnim krańcu nehwońskich lądów.

- W tym przypadku legenda nie mija się z prawdą - stwierdziła zwięźle kobieta o bursztynowych włosach, w granatowo-szarym odzieniu. - Oszroniona Wyspa istnieje po dziś dzień. To samo Słona Przystań.

- Jakżeż to? - zapytał Kocur z uśmiechem, uprzejmie wręczając jej kielich. - Podobno Oszroniona Wyspa jest takim samym wymysłem jak Symorgia.

Przyjęła wino.

- Myślisz, że nie ma Symorgii?

- Nie - przyznał, zaskoczony i tknięty dawnym wspomnieniem. - Widziałem ją kiedyś z maleńkiego stateczku, gdy wynurzyła się na chwilę z odmętów Morza Zewnętrznego. Mój odważniejszy przyjaciel - ruchem czoła wskazał Fafryda - łaził nawet po kamienistym brzegu, gdzie pewni szaleńcy tańcowali z diabelskimi rybami, które miały wygląd czarnych, falujących futrzanych płaszczy.

- Na północ od Symorgii, na zachód od Szponów - wtrąciła wartko kobieta w rdzawoczerwonym stroju, ta z drucikami w czarnych włosach, połyskujących złotą i ciemnobrązową barwą. Zawiesiła rękę w powietrzu z nietkniętym jeszcze winem, drugą zaś sięgnęła pod stół. Pacnęła w zaplamioną, pokrytą kwiecistym deseniem dębową dechę, po czym prędko uniosła dłoń, odsłaniając cztery krążki, jaśniejące jak maleńkie księżyce. - Oszroniona Wyspa stawia; zgodziliście się.

Kocur i Fafryd pokiwali głowami życzliwie, choć bez zachwytu, a następnie wzięli po jednej monecie, by lepiej im się przyjrzeć.

- Na cycki Ticzubi - westchnął ów pierwszy - nie jest to sou marque ani chien noir, czarny pies.

- Srebro z Oszronionej Wyspy? - zapytał cicho Fafryd z uniesionymi brwiami. Przeniósł wzrok z pieniądza na twarz wyższej kobiety.

Spotkała się z jego spojrzeniem. W kącikach szerokich ust taił się ledwie dostrzegalny uśmiech. Odpowiedziała poważnie, acz z nutką wesołości:

- Które nie ciemnieje.

Odparł:

- Na awersie wychyla się z głębin olbrzymi potwór morski.

Powiedziała:

- Duży wieloryb tryska wodą po donośnym wołaniu.

Kocur zwrócił się do drugiej kobiety:

- Rewers przedstawia skałę w kształcie okrętu, długą na całe staje, bitą zewsząd przez morskie bałwany.

Powiedziała:

- Zwykła góra lodowa, pół raza mniejsza, niż mówisz.

- Cóż, pora wypić to, cośmy nabyli za błyszczące, zagraniczne pieniądze. Nazywam się Fafryd, a ten tu Szary Kocur.

- Jestem Afryta, a towarzyszy mi Cif - oznajmiła wyższa kobieta.

Wychyliwszy duszkiem wino, odstawili cynowe kielichy. Afryta zastukała swoim o dębowy blat.

- A teraz do rzeczy - oświadczyła węzłowato i spojrzała na Fafryda z nieznacznie zmarszczonym czołem (można by się spierać, czy w ogóle się zmarszczyło), kiedy sięgnął po dzbanek.

- Mówimy głosem Oszronionej Wyspy...

- ...i wydajemy jej monety - dodała Cif. W jej zielonych oczach migały żółte iskierki. Beznamiętnie przeszła do konkluzji: - Oszronionej Wyspie grozi wielkie niebezpieczeństwo.

- Czyście słyszeli o Pływających Mingolach? – zapytała Afryta zniżonym głosem. A gdy Fafryd pokiwał głową twierdząco, skierowała spojrzenie na Kocura. - Południowcy zwykle nie wierzą w ich istnienie. Uważają, że Mingol jeno w siodle bywa groźny, a na morzu bądź w pieszym starciu niedołęgą się staje.

- Nie ja - odrzekł Kocur. - Żeglowałem z mingolską załogą. Jest taki jeden, dziś już staruszek, co się zowie Ourf...

- Potykałem się z mingolskimi piratami - powiedział Fafryd. - Niewiele mają statków, za to wszystkie straszne. Szczury wodne ze strzałami miast zębów. Pływający Mingole, znam tych zbójów.

- To się dobrze składa - rzekła Cif. - Tedy uwierzycie, jeśli powiem, że wedle niejasnej przepowiedni ten, kto zagarnie koronę Nehwonu, zdobędzie cały Nehwon...

- Koronę, czyli północne wybrzeża podbiegunowe - wtrąciła Afryta.

- Zatem wszechstronnie wspierani są przez Kchakchta, Czarnoksiężnika Lodu, którego samo imię znaczy zmarznięty kaszel...

- Skoro o nim mowa, to największy złoczyńca od zarania świata - zauważyła Afryta z oczami jak szafirowe księżyce, których zimny blask wydobywał się spod ukośnie przymrużonych powiek.

- Mingole wsiedli na statki, żeby najechać północne lądy w dwóch potężnych armadach. Jedna grupa podąża za ruchem słońca, druga zaś, Wspaczni Mingole, płynie w drugą stronę...

- I nie jest to garstka statków, lecz wielka armia morska - powiedziała Afryta, patrząc głównie na Fafryda (podobnie jak Cif preferowała Kocura). Podjęła główny wątek opowieści: - W końcu Wspaczni i Słoneczni spotkają się u wybrzeży Oszronionej Wyspy, zdobędą ją i ruszą na południe, żeby spustoszyć świat!

- Straszna perspektywa - podsumował Fafryd, odstawiając dzbanek z okowitą po wzmocnieniu wina w kielichach.

- Nie widzę w tym przesady - dorzucił Kocur. - Mingole są niestrudzeni w grabieżach.

Cif nachyliła się z uniesioną brodą. Zielone oczy pałały gniewem.

- Tak, więc Oszroniona Wyspa została wybrana na miejsce wielkiej bitwy. Wybrana przez przeznaczenie, Kchakchta i bogów. Tam mają być zatrzymane stepowe hordy, które się przedzierzgnęły w morskich bandytów.

Afryta nie poruszyła się, a mimo to jakby urosła. Spojrzeniem swoich niebieskich oczu lustrowała to Fafryda, to jego kompana.

- Wobec powyższego wyspa się zbroi, wzywa ludzi pod broń i gromadzi najemników. Ja i Cif rozglądamy się za najemnikami. Potrzebujemy dwóch bohaterów, z których każdy znajdzie dwunastu mężów podobnych sobie i przywiedzie ich na wyspę w przeciągu trzech krótkich miesięcy. Owymi dwoma będziecie wy!

- Zali w Nehwonie można spotkać drugiego takiego jak ja... nie mówiąc o dwunastu? - zapytał Kocur z niedowierzaniem.

- Kosztowna sprawa, mówiąc oględnie - zauważył roztropnie Fafryd.

Pod ciasnym, rdzawoczerwonym rękawem Cif lekko nabrzmiały mięśnie, gdy wydobyła spod stołu dwa pękate trzosy wielkości pomarańczy. Położyła je przed Fafrydem i Szarym Kocurem. Cichy grzechot i prędko stłumione pobrzękiwanie wielce ucieszyły przyjaciół.

- Oto wasze fundusze!

Kocur wybałuszył oczy, lecz nie wyciągnął ręki po wypchany trzosik.

- Oszroniona Wyspa rozpaczliwie szuka bohaterów. A bohaterki... jeśli wolno zapytać?

- Zadbano już o to - odpowiedziała twardo Cif. Fafryd delikatnie musnął palcem trzos i cofnął dłoń.

- Napijmy się - zaproponowała Afryta.

Gdy kielichy poszły w górę, zewsząd rozległo się zaczarowane brzęczenie dzwoneczków. Od drzwi wionęło lodowatym chłodem. Z lekka zmętniałe powietrze rozmyło i osrebrzyło wszystkie widoczne rzeczy. Owe złowieszcze znaki błyskawicznie się nasiliły, tygrysim skokiem przeistoczyły się w ogłuszający, przeraźliwy hałas dzwonów wielkości świątynnych kopuł, grubych jak zamkowe mury. Srogi wicher ryczał i wył potępieńczo, w okamgnieniu do cna wyziębił izbę, a zasłony w drzwiach, choć obciążone żelazem i ołowiem, ostro podwiał. Bibosze obecni w tawernie zataczali się i padali we mgle gęstej jak mleko.

- Lodowe tchnienie Kchakchta! - dał się słyszeć okrzyk Cif.

- Wytropił nas! - dodała Afryta, nim w zgiełku zginęły wszelkie słowa.

Fafryd i Szary Kocur desperacko chwycili trzosy z pieniędzmi i złapali się stołu, który na szczęście - by nie posługiwano się nim w karczemnych awanturach - przytwierdzono śrubami do podłogi.

W końcu wiatr się uspokoił, mgła ustąpiła i zgiełk ucichł, choć nie tak nagle, jak się wszystko zaczęło. Przyjaciele rozprostowali skostniałe palce, starli kryształki lodu z brwi i rzęs, zapalili lampki i rozejrzeli się dokoła. Izba wyglądała jak po bitwie, choć bezkrwawej. Panowała martwa cisza, póki nie rozległy się jęki i okrzyki wystraszonych, obolałych ludzi. Przyjaciele omiatali wzrokiem wszystkie kąty. Wśród wolno dochodzących do siebie osób nie było szczupłych kobiet z dalekiego kraju.

Kocur odezwał się zadumanym głosem:

- Zaprawdę były tu te, których tak długo szukamy? Czyśmy się może odurzyli jakowymś... - Urwał w pół zdania, ponieważ Fafryd porwał swój wypchany trzos i ruszył do wyjścia. - A ty dokąd?! - zawołał.

Fafryd zatrzymał się i odwrócił.

- Na północ! - odkrzyknął z zaciętą miną. - Hen za Trollowe Schody, gdzie najmę do służby dwunastu berserków. Nie wątpię, że ty swój tuzin narowistych złodziei odnajdziesz w cieplejszym klimacie. Na trzy dni przed upływem terminu spotkamy się na morzu w połowie drogi między Oszronioną Wyspą a Symorgią. A teraz bywaj zdrów!

Kocur odprowadził go wzrokiem, wzruszył ramionami, po czym wygrzebał z bałaganu kielich i dzban z okowitą, przewrócony, lecz niestłuczony, za to zroszony w czasie nieziemskiej, lodowatej wichury. Resztka trunku wystarczyła na jeden przyjemny, głęboki haust. Przez chwilę macał sakiewkę, a w końcu rozplatał ciasny, rzemienny węzeł. Ze skórzanego woreczka biła mętna, bursztynowa poświata.

- Oho, mała żyła złota - mruknął z zadowoleniem.

Nie bacząc na jęczące, kulejące lub czołgające się postacie, które mogły mu się przyglądać, wyciągnął jedną z gęsto upakowanych, błyszczących monet. Na głównej stronie dymiący wulkan, być może w śnieżnej czapie. Na odwrocie potężne nadmorskie urwisko, ni to lód, ni to skała. Ależ farsa! Raz jeszcze rzucił okiem na drzwi zasłonięte pancerną kotarą. Bałwan z niego! - pomyślał. Żeby przymierzać się do przedsięwzięcia prawie niewykonalnego, na domiar zleconego przez kobiety, które przepadły z kretesem, najpewniej zabite lub zaklęciem uwięzione w niedostępnym miejscu! Albo żeby umawiać się z trzymiesięcznym wyprzedzeniem na spotkanie wśród mórz nieopisanych na mapach, między zatopionym lądem a baśniową krainą?! Fafryd, choć z natury skłonny do fantazjowania, określił miejsce zbiórki z wyjątkowo dużą dozą pomysłowości.

I tylko pomyśleć, jakich rzadkich specjałów, ba, najwymyślniejszych przyjemności i rozkoszy można pokosztować za taką fortunę w złocie! Jak to dobrze, że pieniądz jest biernym niewolnikiem w służbie człowieka, który go posiada.

Włożył monetę do mieszka, mocno zawiązał węzeł, zakrywając przed światem lśnienie złota, i wstał z werwą. Przed odejściem spojrzał na skraj stołu, gdzie się wylegiwały cztery srebrne monety. Gdy tak patrzył, pochwyciła je brudna dłoń grubego pachołka, który w porywie wiatru został wepchnięty pod stół.

Kocur ponownie wzruszył ramionami i dostojnym krokiem ruszył ku drzwiom, gwiżdżąc przez zęby mingolskiego marsza.

***

W sferze pół raza większej od dorosłego człowieka uwijała się stara, chuda istota. Na wewnętrznej powierzchni sfery znajdowała się mapa Nehwonu: morza w kolorze ciemnogranatowym, lądy - ciemnozielonym i brązowo-czarnym, wszystko zaś z bladym połyskiem stali oksydowanej na niebiesko, zielono i brązowo. Co razem dawało złudzenie, że sfera jest ogromną bańką, w nieskończoność wynurzającą się z głębin mrocznego oceanu – zgodnie z odważnymi teoriami lankmarskich filozofów, którzy dowodzili, że tak właśnie wygląda Nehwon. Na południe od ziem Wschodu, na Wielkim Oceanie Równikowym, obiegała sferę obręcz wału wodnego, na jedną piędź szeroka i trzy palce wysoka; zdaniem tychże filozofów, wał ukrywał płynące morzem słońce przed połową Nehwonu... aczkolwiek dno płynnego krateru nie raziło jak tarcza słoneczna, ale jarzyło się mdłym światełkiem, zdolnym rozjaśnić co najwyżej wnętrze sfery.

Gdzie luźne szaty nie zdołały zasłonić czterech długich, ruchliwych kończyn, tam twarda, czarna szczecina oprószyła się siwizną lub pokryła szronem. Koścista, paskudna twarz wykazywała podobieństwo do pająka. Istota rozchyliła wyschnięte wargi i nerwowo pobiegła szponiastymi palcami do miejsca na mapie, gdzie czarny, połyskliwy punkcik na brązowym tle, blisko niebieskich obszarów, oznaczał miasto Lankmar u południowych wybrzeży Morza Wewnętrznego. Czy to z jej ust buchnęło mroźne powietrze, czy może siłą woli stworzyła białą smugę, która osiadła na czarnym punkciku? Tak czy owak, smużka wkrótce zniknęła.

Stwór odezwał się piskliwie w mingolskim języku:

- No, suki, już po was! Kchakcht widzi śmierć każdej muchy i dmucha mrożącym oddechem, gdzie przyjdzie mu ochota. Mingol łupi, a świat głupi. Cymbał ślepy, woj bez krzepy. Czas już, czas, najwyższy czas zbudować lodową monstremę!

Otworzył okrągłą klapę na obszarze bieguna południowego i zjechał na cienkiej linie.

***

Na trzy dni przed upływem trzech miesięcy Kocur czuł się okrutnie przybity, do cna wyczerpany i zmarznięty na kość. Było mu bardzo, ale to bardzo zimno w stopy, choć miał miękkie, ocieplane grubym futrem buty, te na zmianę pchały go w górę i ciągnęły w dół, w miarę jak zmrożony pokład unosił się i opadał na długich, niskich falach. Stał przy krótkim grotmaszcie; z długiej (dłuższej od bomu) rei wisiał luźno zwinięty grotżagiel, obwieszony lodowymi girlandami. Oko nic nie widziało poza dziobem, rufą i wierzchołkiem grotmasztu, ledwie majaczącymi we mgle z maciupkich kryształków lodu - niczym w pierzastych chmurach schodzących ze szczytu Grani Niebios. Światło niewidocznego księżyca, będącego już prawie w pełni, przeciskało się przez mgłę mętne, ciemnoszare. W martwej, bezwietrznej ciszy, niezwykłej ponad miarę, mróz szczypał dotkliwie.

A jednak cisza nie była tak całkiem bezgłośna. Rozchodził się nikły szmer wody, cichuteńkie bulgoty, a być może również chrzęst cieniutkiej pokrywy lodowej, gdy kadłub kołysał się na fali. Dochodziło też delikatne trzeszczenie wręg i takielunku „Rozbitka”. A z głębin i okolicy napływały na granicy słyszalności jeszcze cichsze dźwięki. Pewna część umysłu Kocura, która działała bez udziału woli, daremnie się wysilała, by rozeznać się w tych ostatnich odgłosach. Wolał, żeby go nie zaskoczyła mingolska flotylla czy bodaj jeden ich okręt. Miał świadomość, że „Rozbitek” jest statkiem towarowym, nie okrętem wojennym. Niektóre dźwięki dolatujące z marznącej mgły, rzeczywiste bądź urojone, były zaiste tajemnicze: odległy grzmot rwących się mas lodu, odleglejszy plusk wielu wioseł, jeszcze bardziej odległy żałosny skowyt i złowieszcze ryki tudzież coś jakby chichot biesów za obrzeżem Nehwonu. Kocur przypomniał sobie niewidzialnych lotników, którzy mącili śnieg w powietrzu nad zboczami Grani Niebios, kiedy razem z Fafrydem zdobywał ów najwyższy szczyt świata.

Zimno zakłóciło ten tok rozmyślań. Kocur marzył o przytupywaniu, zabijaniu rąk, a najbardziej chyba o rozgrzaniu się gwałtownym wybuchem złości. Powstrzymywał się wszakże z męczeńską wytrwałością; może liczył na to, że gdy się skończy udręka, dozna tym większej ulgi. Zabrał się, więc do rozważania przyczyn swego wstydliwego wyczerpania.

Po pierwsze, musiał znaleźć, przekonać do siebie i ująć w karby dwunastu wojowniczych złodziei-rozbójników, nawiasem mówiąc, należących do rzadkości. A potem szkolenie! Połowę uczył sztuki miotania pocisków z procy, a dwóch (niech Mog ma ich w opiece!) walki mieczem. Na koniec przesiew, by wybrać dwóch kaprali. Paszawar i Mikkido - niech ich licho porwie! - teraz pod pokładem smacznie sobie spali wraz z resztką najmitów.

Równocześnie musiał dotrzeć do starego Ourfa i skrzyknąć czterech Mingoli z jego załogi. Ryzyko wliczone w całe przedsięwzięcie. Czy mingolscy marynarze będą walczyć z przekonaniem przeciwko ziomkom, gdy dojdzie do bitwy? Mingoli uważano za zdradzieckie plemię, dobrze jednak mieć paru po swojej stronie, żeby ich lepiej zrozumieć. Może dzięki nim przeniknie zamysły wroga, dotrze do prawdziwych powodów tej morskiej wyprawy?

Równocześnie z tym: wybór, wynajęcie, naprawa i wyposażenie „Rozbitka” przed wypłynięciem w podróż.

A jak należało pogłębić wiedzę! Długo ślęczał nad leciwymi mapami, wykradniętymi z biblioteki lankmarskiej gildii gwiezdników i żeglarzy. Odświeżył swoje wiadomości na temat wiatru, fal i ciał niebieskich. I jeszcze wziął na siebie ciężar odpowiedzialności za siedemnastu ludzi! Fafryd nie mógł mu ulżyć w dźwiganiu tego ciężaru czy zluzować go na wachcie. Kocur musiał samemu zatroszczyć się o sprawność bojową najemników, leczyć ich ze szkorbutu, wyławiać bosakiem pechowców wypadających za burtę (pierwszego dnia podróży o mało nie stracił w ten sposób nieuważnego Mikkida) oraz dodawać im otuchy, a zarazem dbać, by nie wleźli mu na głowę. W razie potrzeby, siłą narzucał rygor. Szczerze mówiąc, uważał to za przyjemność, nie tylko obowiązek. Jak rozkosznie kwiczał Paszawar, gdy dostawał lanie pochwą Kociego Pazura! I, na Mogą, zbierało mu się na następne!

No i nie można pominąć samej, niebezpiecznej wyprawy morskiej, trwającej niespełna miesiąc. Z Lankmaru na północny-zachód przez Morze Wewnętrzne. Zdradzieckim przesmykiem w Zębatym Murze (gdzie kiedyś Fafryd szukał morskich królowych) na wody Morza Zewnętrznego. Potem chyży skok na północ ostrym lewym baksztagiem, póki nie dostrzeżono czarnych bastionów No-Ombrulska, leżącego na tej samej długości geograficznej, co zatopiona Symorgia. Tam „Rozbitek” wziął kurs na zachód, oddalając się prawym bajdewindem od stałego lądu, prosto w paszcze zachodniego wiatru. Po czterech dniach męczącej, powolnej podróży dotarli na puste, wzburzone wody, gdzie powinien znajdować się grobowiec Symorgii - zgodnie z niezależnymi od siebie wyliczeniami Kocura i Ourfa; pierwszy badał skradzione mapy, drugi liczył węzły na brudnych mingolskich sznurkach do rachowania. Następnie przez dwa dni śmigali znowu na północ, popychani wiatrem coraz chłodniejszym - tak samo jak chłodniejsza stawała się woda. W końcu - jak im się zdawało - znaleźli się na długości geograficznej pośredniej między Symorgia a Szponami. I tak od dwóch dni markotnie trawili godziny na czekaniu na Fafryda, mimo że ziąb coraz bardziej dawał się we znaki, a dziś koło północy lodowa mgła zakryła czyste niebo i otuliła „Rozbitka” welonem ciszy. Dwa dni dręczącej niepewności, czy Fafryd zdoła odnaleźć to miejsce i czy w ogóle przybędzie. Dwa dni nudzenia się i denerwowania wystraszoną, skorą do buntu załogą i tuzinem łotrzyków - z których wszyscy teraz chrapali w ciepłych kojach pod pokładem. Zaraza na nich! Dwa dni zastanawiania się, dlaczego, na Mogą, z wyjątkiem czterech wszystkie dublony z Oszronionej Wyspy przeznaczył na tę zwariowaną wyprawę, na obarczanie się obowiązkami, zamiast na wino i kobiety, rzadkie książki i dzieła sztuki, słowem, własne zachcianki i zabawy.

Na domiar złego, jakby tego jeszcze było mało, Kocura męczyło podejrzenie graniczące z pewnością, że Fafryd nawet nie wyruszył z Lankmaru! Że chociaż wziął sakiewkę złota i opuścił tawernę uniesiony szlachetnością, pełen najlepszych chęci... z miejsca jął trwonić pieniądze na te wszystkie rozrywki i smakowitości, których odmawiał sobie Kocur, zainspirowany pozornie dobrym przykładem przyjaciela.

Gdy już wyczerpała się jego cierpliwość i wrzący w nim gniew musiał wreszcie wybuchnąć, pochwycił pałkę z haka na maszcie i z takim impetem przyładował w zmrożony, spiżowy gong, że omal go nie roztrzaskał. Po prawdzie, to sam się zdziwił, że na oszroniony pokład statku nie posypały się ostre odłamki brązowego metalu. Wobec tego raz jeszcze grzmotnął w spiż, i jeszcze, i jeszcze, aż gong huśtał się jak szyld na porywistym wietrze. Zarazem ochoczo podskakiwał, waląc butami w deski pokładu, czym powiększał rwetes (a przy okazji rozgrzewał stopy).

Klapa zejściówki dziobowej została z rozmachem odemknięta i z dołu jak kometa wyskoczył Paszawar. Podbiegł do Kocura i stanął z obłędem w oczach. Za starszym kapralem zbiegli się - z Mikkidem na czele - pozostali najmici, w większości pół nadzy. Za nimi, z dużo mniejszym pośpiechem, nadszedł Gaws i jego ziomek nietrzymający akurat wachty; obaj zawiązywali czarne kaptury pod płowymi brodami. Ourf, niczym duch, pojawił się za kapitanem, lecz dwaj ostatni Mingole, i słusznie, nie opuszczali swoich stanowisk na dziobie i przy rumplu. A więc trzepanie skóry niezdyscyplinowanym przynosiło skutek.

Miarowo uderzając się głowicą pałki w otwartą dłoń prawej ręki, Kocur tak powiedział:

- No cóż, moi mali zbóje. - Istotnie, wszyscy byli od niego niżsi przynajmniej o palec. - Wygląda na to, żeście uniknęli lania... o włos. - Na jego usta wypłynął szelmowski uśmiech, gdy przyjrzał się uważnie najemnikom marznącym w skąpym przyodziewku. - Wszelako musicie walczyć z zimnem – ciągnął - co jest w tych stronach marynarskim obowiązkiem, z którego macie się wywiązywać pod karą chłosty. - Na jego twarzy pojawił się łotrowski wyraz. - Ażeby nas po ciemku nie staranował nieprzyjacielski okręt, jazda do wioseł!

Dwunastu nieszczęsnych najmitów przetoczyło się koło niego do stojaków między grotmasztem a bezanmasztem, skąd pościągali długie, smukłe wiosła, osadzili drążki w dziesięciu dulkach i stanęli na baczność zwróceni w stronę dziobu, ze stopami przy wspornikach, rękojeściami wioseł przy piersi, piórami zawieszonymi nieruchomo we mgle. Drużyna Paszawara stała przy prawej burcie, Mikkida - przy lewej. Na dziobie i rufie czuwali nad wszystkim starszy i młodszy kapral.

Zerknąwszy na Paszawara, aby sprawdzić, czy każdy jest na swoim stanowisku, Kocur gromko zakomenderował:

- Rozbitkowie! Raz, dwa, trzy... w dół! - Rąbnął w gong, który zaraz chwycił z brzegu, by uspokoić go i uciszyć. Dziesięciu wioślarzy zanurzyło pióra w niewidocznej wodzie i mocno naparło na drążki. - W górę! - ryknął wolno Kocur i powtórnie uderzył w gong. Statek ruszył do przodu, a wzburzona woda zaczęła chlupać przy kadłubie. - I tak trzymać, półgołe złodziejskie wyskrobki! - krzyknął. - Mości Mikkido, zastąpisz mnie przy gongu! Mości Paszawarze, niech wioski ją równiej! - Przekazując pałkę zdyszanemu młodszemu kapralowi, nachylił się do ucha pomarszczonego, nieprzeniknionego Ourfa i szepnął: - Poślij na dół Giba i Trencziego, niech przyniosą tym tutaj jakieś ciepłe kapoty.

Westchnął przeciągle, ogólnie zadowolony... aczkolwiek odczuwał również pewien niedosyt, gdyż Paszawar nie uczynił nic, by zasłużyć sobie na chłostę. Cóż, nie można mieć wszystkiego. Niby dziwna rzecz: włamywacz, specjalista od wchodzenia przez okno, krnąbrny członek złodziejskiej gildii, przebiera się w skórę obiecującego żołnierza i marynarza. Z drugiej strony, wspinanie się po linach nie różniło się aż tak dalece od wspinaczki po murach.

Nie było mu już tak zimno, więc pomyślał też cieplej o Fafrydzie. Bądź, co bądź, barbarzyńca z północy nigdy nie omieszkał przyjść na umówione spotkanie. To raczej „Rozbitek” przypłynął za wcześnie. Dopiero teraz przyszła wyznaczona pora. Jednakże mina mu się wydłużyła, kiedy naszła go niewesoła myśl (z gatunku tych przez nikogo nielubianych), że trzeba cudu, aby zetknął się z Fafrydem wśród tych ustronnych morskich przestworzy, nie wspominając już o lodowatej mgle. Z drugiej strony, Fafryd był niezwykle zaradnym człowiekiem.

Na statku znów się uciszyło, jeśli nie liczyć zgrzytu i plusku wioseł, dźwięku gongu oraz małego zamieszania, które wynikło, kiedy Paszawar na chwilę dał wytchnąć wioślarzom, śpieszącym otulić się ubraniami przyniesionymi przez Mingoli. Kocur natomiast skupił się na tej części umysłu, która rejestrowała odgłosy dochodzące z daleka poprzez kłęby mgły. Odwrócił się do Ourfa z pytającym wzrokiem. Niski Mingol bezradnie wzruszył ramionami. Kocur pokiwał głową, wytężając wzrok. Aż nagle wszyscy usłyszeli coraz głośniejsze bicie skrzydeł. Coś zawadziło o wierzchołek oblodzonego masztu i z góry runął biały kształt. Kocur podniósł prawą rękę, aby się zasłonić, lecz ręka została w dwóch miejscach chwycona, szarpnięta i silnie wykręcona. Na chwilę opanował go dławiący strach, więc sięgnął lewą ręką po sztylet, lecz rozmyślił się i dotknął zaciśniętych jak imadło rogowych szponów. Przy pokrytej łuską łapie namacał zwinięty pergamin, którego rzemyki odciął naostrzonym paznokciem kciuka.

Olbrzymi biały sokół puścił go wreszcie i przycupnął na okrągłej żerdce, na której wisiał gong.

Mingol przyniósł grubą świecę, zapaloną w blaszance z podpałką, żeby w jej świetle Kocur mógł przeczytać zwięzłą wiadomość od Fafryda, wypisaną jego zamaszystym pismem:

Ahoj, maluchu! Wątpię, by na tym morskim odludziu znajdował się akurat jakiś inny statek, tedy zapal czerwoną racę, a podpłynę.

F.

Potem jeszcze dopowiedział ciemniejszymi, mniej zgrabnymi literami, najwyraźniej w pośpiechu:

Spotykając się, udajmy bitwę, sprawdzimy przydatność naszych załóg. Jeno się nie migaj!

Biały blask świecy, palącej się jasnym, równym płomieniem w nieruchomym powietrzu, ukazał radosny uśmiech Kocura i zaraz także wyraz złości połączonej z niedowierzaniem, gdy przeczytał dopisek. Barbarzyńcy z północy już tacy się rodzili, z bzikiem na punkcie wojowania, Fafryd zaś był wśród nich najgorszy.

- Gib, dawaj pióro i atrament z kałamarnicy! - rozkazał. - Mości Paszawarze, wyjdziesz z czerwoną racą na czubek grot-masztu i tam ją podpalisz. Nuże! Ale bacz, bo jeśli spalisz statek, przybiję cię gwoździami do płonącego pokładu!

Niebawem, kiedy niski włamywacz ostrożnie wspinał się po linach, dodatkowo obciążony bosakiem, jego dowódca odwrócił pergamin, rozprostował go na drzewcu masztu i w blasku świecy - którą Gib trzymał wraz z rożkiem na atrament - napisał, co następuje:

Mile widziany szaleńcze! Nie zgadzam się. Moja załoga jest już przeszkolona.

K.

Żeby pismo wyschło, potrząsnął pergaminem, po czym ostrożnie zawinął go nad szponami przyglądającego się temu podejrzliwie sokoła. Na koniec zawiązał rzemyki. Zaledwie cofnął rękę, ptak z głośnym kwileniem rozprostował skrzydła i nie czekając na polecenie, śmignął w mglistą dal. A więc przynajmniej swoich skrzydlatych posłańców Fafryd dobrze wyszkolił.

Zaskakująco jasne czerwone światło rozbłysło we mgle nad grotmasztem i tajemniczym sposobem uniosło się dziesięć łokci w górę. W tym momencie Kocur zauważył, że przez wzgląd na bezpieczeństwo swoje i statku starszy kapral przytwierdził racę do bosaka, który uniósł wysoko. Dzięki temu można ją było zobaczyć z dużo większej odległości - większej, o co najmniej jedno lankmarskie staje, jak naprędce wyliczył Kocur. Dobry pomysł, musiał przyznać, wręcz genialny.

Drugiemu kapralowi kazał w celach szkoleniowych obrócić „Rozbitka”; wioślarze przy prawej burcie musieli teraz wiosłować odwrotnie, aby statek skręcił ich stroną.

Kocur udał się na dziób, żeby sprawdzić, czy grubo opatulony Mingol wciąż uważnie przewierca wzrokiem mgłę. Następnie wrócił na rufę, gdzie stali Ourf i jego sternik, obaj w ciepłych szubach dla ochrony przed zimnem.

Natenczas, kiedy czerwona raca paliła się spokojnie, a wioślarze w miarę cicho i równo obracali statek, Kocur mimowolnie natężył uszy, wsłuchany w docierające zewsząd dziwne głosy. Nie patrząc na Ourfa, zapytał go szeptem:

- Powiedz mi, staruszku, ale tak szczerze, co myślisz o tych skorych do bitki koczownikach, wśród których się wychowałeś. Czemu wsiedli na statki zamiast na konie?

- Prą naprzód jak lemingi, szukają śmierci... aliści nie swojej - odparł ochryple starzec, zadumany. - Cwałują po fali miast po twardym stepie. Nade wszystko chcą palić i burzyć grody, szturmować je od strony lądu lub morza. Może też uciekają przed Ludem Topora.

- Słyszałem o nim - powiedział Kocur bez przekonania. - Sądzisz, że sprzymierzył się z niewidocznymi lotnikami z Grani Niebios, którzy szybują w mroźnych przestrzeniach nad światem?

- Nie wiem. Lud Topora pójdzie wszędzie za swoimi szamanami.

Czerwona raca zgasła. Z masztu dość raźno zszedł Paszawar i złożył raport swemu okrutnemu dowódcy. Ten odprawił go srogim spojrzeniem, lecz niespodzianie mrugnął okiem z łobuzerską miną i kazał mu zapalić następną racę za pół godziny bądź wcześniej, jeśli rozlegnie się dźwięk gongu.

Odwracając się znowu do Mingola, zapytał:

- A skoro mowa o szamanach i czarodziejach, to słyszałeś może o Kchakchcie?

Starzec odczekał pięć uderzeń serca i wychrypiał:

- Kchakcht to Kchakcht, nie żaden wioskowy czarownik. Mieszka na najdalszej północy, i tu różnie ludzie powiadają, w wielkiej sali lub kuli z czarnego lodu. Stamtąd widzi najdrobniejsze uczynki człowieka i przy każdej okazji dopuszcza się nikczemności. Zazwyczaj, kiedy gwiazdy się pomyślnie układają (dla nas niepomyślnie), a wszyscy bogowie śpią. Mingole boją się Kchakchta, a mimo tego... widząc przed sobą wielką dziejową szansę, proszą go, by stał na czele armii przed ich najwybitniejszymi i najokrutniejszymi wodzami. Lód to jego ulubione tworzywo, lód to jego narzędzie, a lodowy oddech to najwyraźniejsza prócz błysku oznaka jego obecności.

- Błysku? Cóż to? - spytał Kocur, zaniepokojony.

- Blask słońca lub księżyca odbity od lodu - odparł Mingol. - Lodowy błysk.

W ciemnej, perłowoszarej mgle mrugnęło blade światło. Kocur posłyszał plusk wioseł, uderzenia w wodę mocniejsze niż te w wykonaniu załogi „Rozbitka”, świadczące o wielkiej, mozolnej pracy. Tak czy inaczej, były to wiosła i hałas się nasilał. Kocur, rozpromieniony, rozglądał się z ciekawością. Ourf wskazał palcem pewien obszar mgły i zamarł w bezruchu. Kocur kiwnął głową i donośnym, świdrującym głosem, podobnym do grania trąbki, zawołał:

- Fafryd, ahoj!!!

Nastąpiła krótka cisza, zakłócana jedynie pracą wioślarzy na dwóch statkach, aż raptem z mgły doleciał złowróżbny okrzyk, przyprawiający o szybsze bicie serca:

- Ahoj, Kocurku! Co za miłe spotkanie na tych dzikich wodach! A teraz... broń się!

Kocurowi zrzedła mina, przeraził się nie na żarty. Czyżby Fafryd rzeczywiście, mimo mgły, zamierzał przeprowadzić swój szalony zamiar, doprowadzić do próbnej bitwy morskiej? Z grozą w oczach popatrzył na Ourfa, który potężnie, jak na tak małego człowieka, wzruszył ramionami.

We mgle zamrugało jaśniejsze białe światło. Niewiele się namyślając, Kocur jął rzucać rozkazy:

- Wiosła na lewej burcie! Od siebie! Z życiem! Sterburta, ile sił do siebie! - Nie przejmując się Mingolami obsługującymi ster, przyskoczył do rumpla i przesunął go ku prawej burcie, aby płetwa steru pomogła wioślarzom przy lewej burcie wykonać manewr skrętu.

Pośpiech go uratował, bowiem z mgły wynurzył się niski, masywny, ostro zakończony i połyskliwy dziób statku, który mógłby staranować „Rozbitka” i przełamać go na dwie części. Tymczasem taran tylko odrapał kadłub z przeraźliwym zgrzytem, gdy stateczek w odpowiedzi na desperackie wysiłki najemnych złodziei wartko skręcał w lewo.

Za taranem wyrósł w pełnej okazałości biały, smukły dziób okrętu Fafryda. Niebywale wyniosła dziobnica zapowiadała olbrzymią jak dom resztę statku, więc marynarze z załogi „Rozbitka” wysoko zadzierali głowy. Nawet Kocur wstrzymał oddech ze strachu i zdumienia. Szczęściem obcy okręt przesuwał się kilka sążni od prawej burty skręcającego sprawnie „Rozbitka” inaczej mniejszy statek zostałby roztrzaskany.

Z mgły bez ostrzeżenia wychynął płaski obiekt, przesuwający się mniej więcej poziomo. Uderzył w maszt kilka łokci nad pokładem; maszt pewnie by pękł, ale zrządzeniem losu obiekt sam się odłamał i z hukiem rymnął pod nogi Kocurowi. Ten z niedowierzaniem spojrzał na ogromne, oblodzone pióro wraz z ułomkiem wiosłowego drążka, dwukrotnie większe od całych wioseł „Rozbitka”. Kojarzyło się nieodparcie z paznokciem zabitego olbrzyma.

Następne gigantyczne wiosło oszczędziło maszt, za to boleśnie grzmotnęło i przewróciło Paszawara. Kolejne wiosła mijały „Rozbitka” w coraz większej odległości.

Od strony znikającego we mgle połyskliwego, ogromnego niby zamek kadłuba okrętu dobiegł tubalny okrzyk:

- O tchórzu! Wykręcasz się od walki? O tchórzu przebiegły! Miej się na baczności, maluchu, bo cię jeszcze dopadnę! Nie ujdziesz mi!

Po tych gromkich, dzikich słowach nastąpił nie mniej obłąkańczy wybuch śmiechu. Tego rodzaju śmiech nieraz wydzierał się z gardła Fafryda, gdy w bitwie nienajlepiej się działo, lecz tym razem był to śmiech hałaśliwszy niż inne, wprost diabelski - tak donośny, jakby tuzin Fafrydów ryczało jednym głosem. Czyżby nauczył swoich zbójów naśladować jego wrzask?

Wtem Kocur poczuł na łokciu uścisk kościstej dłoni.

Ourf pokazał mu leżące na pokładzie szczątki olbrzymiego wiosła.

- Toż to sam lód! - Zauważył sędziwy Mingol z zabobonnym lękiem. - Lód wykuty w kuźniczych chłodniach Kchakchta. - Puściwszy Kocura, pochylił się i podniósł w czarnych rękawicach kawałek wiosła, szeroko rozkładając ręce, jak można podnosić rannego węża. Szybkim ruchem wyrzucił go za burtę.

Za nim Mikkido dźwignął ramiona starszego kaprala z okrwawioną głową. Popatrzył na dowódcę, przenosząc spojrzenie nad swym nieprzytomnym towarzyszem. W jego wylękłych oczach taiło się rozpaczliwe pytanie.

Kocur się nasrożył.

- Wiosłować, lenie! - rozkazał twardym tonem. - Mikkido, goń ich ostro! Kto inny zajmie się Paszawarem. Będziesz wybijał rytm gongiem. Najszybciej, jak możesz. Ourf, niech zbroją się twoi ludzie. Poślij ich na dół po strzały i łuki z rogu dla was, a dla moich żołnierzy proce i pociski. Ołowiane kule, nie kamienie. Gaws, wytężaj oczy na rufie. Trenczi, uważaj tam na dziobie. Nuże, do roboty!

Szary Kocur z wściekłym, nieprzyjaznym wejrzeniem oddawał się rozmyślaniom, które doprowadzały go do jeszcze większej pasji. Tysiąc lat temu w „Srebrnym Węgorzu” Fafryd oświadczył, że najmie dwunastu berserków, w bitwie niespożytych rębajłów. Ale czy jego serdeczny przyjaciel, opanowany przez demony, przewidywał wówczas, że szaleństwo dwunastu drabów, których przy sobie zgromadzi, okaże się zaraźliwe, co więcej, i jemu się udzieli?

Nad tumanem lodowej mgły gwiazdy błyszczały niczym sople, przyćmione jedynie blaskiem księżyca, który świecił nisko w południowo-zachodniej części nieboskłonu, gdzie czoło zbliżającej się wichury zawijało gruby kobierzec skłębionych kryształków lodu.

***

Niewysoko nad białawą powierzchnią mgły, która rozciągała się poza horyzont we wszystkich kierunkach prócz południowo-zachodniego, szybował na wschód sokół odesłany przez Kocura. Jak okiem sięgnąć, żadna żywa istota nie dzieliła z nim tej zakrzywionej, podniebnej przestrzeni, a mimo to ptak raptownie rzucił się w bok, jakby coś go zaatakowało. Gwałtownie bijąc skrzydłami, szarpnął się i zatrzymał w powietrzu, gdzie - rzec by można - został pochwycony i brutalnie przytrzymany. Tyle, że w przejrzystym powietrzu nie było nic widać koło miotającego się ptaka.

Pergamin przymocowany do nogi rozwinął się jak zaczarowany, przez chwilę wisiał rozpostarty, by na koniec zwinąć się z powrotem. W tym momencie biały sokół wyrwał desperacko na wschód; poleciał zygzakiem dla uniknięcia pogoni i bardzo blisko mgielnej pierzyny, jakby w razie potrzeby chciał się w niej schować.

W pustce, gdzie dopiero, co szarpał się sokół, rozległ się monolog:

- I dla mnie znajdzie się korzyść z tego sojuszu Umforafora z Grani Niebios i Kchakchta z Czarnego Lodu. Byle mój podstęp się udał... a nie może się nie udać! O zdradzieckie siostrzyczki, płaczcie, bo wasi kochankowie, którzy tak was zhańbili, są już martwi, lubo jeszcze dychają i po ziemi człapią. Ileż przyjemności z odkładanej zemsty, jakże wybornie smakuje! A najsłodsza jest wonczas, gdy ci, których nienawidzisz, a którzy darzą się serdeczną przyjaźnią, wzajemnie się zabijają. Bo jeśli moje listy nie spełnią swego zadania, nie nazywam się Farumfar! A teraz gnaj z prędkością dźwięku, mój powietrzny rumaku, mój niewidzialny latający dywanie!

***

Niezwykły całun mgieł nadal był gęsty i przejmująco zimny, lecz futro ze śnieżnego jelenia, odwrócone włosiem do środka, dawało ciepło Fafrydowi. Stojąc na dziobie „Sokoła Morskiego”, dłonią w rękawicy pogładził głowę drewnianej figury syczącego śnieżnego węża i obejrzał się na swoich wioślarzy, którzy tyrali z tym samym animuszem, co wtedy, gdy na widok czerwonej racy na maszcie Kocura rozkazał im wiosłować. Dzielne zuchy... byle nie pozwolić im próżnować i w razie czego łoić skórę. Dziewięciu dorównywało mu wzrostem, trzech go przewyższało: kaprale Skulik i Minimark oraz sierżant Skór; dwóch ostatnich mgła skrywała na rufie, gdzie Skór wybijał rytm. Każdy z oficerów dowodził trzyosobową drużyną.

„Sokół Morski” był doprawdy zacną galerą: trochę dłuższą i w najszerszym miejscu węższą niż statek Szarego Kocura, do tego z dużo wyższym masztem i ożaglowaniem ukośnym. Aczkolwiek Fafryd nie mógł tego wiedzieć, bo nie widział „Rozbitka”.

A jednak troska poorała mu czoło. Peli powinien już wrócić. Jeśli oczywiście Kocur wyprawił go z odpowiedzią, ale przecież szary maluch nigdy nie przepuszczał okazji do rozmowy, ustnej czy pisemnej. Najwyższa pora, żeby wyjść na górę; Kocur mógł zapalić następna racę, a Skulik myśleć na wachcie o niebieskich migdałach. Gdy jednak podszedł do masztu, ujrzał przy nim, jak ducha, potężne chłopisko, odziane w poszarzałe futro z wydr.

- A ty tu, czego, Skulik? - warknął, podnosząc wzrok na człowieka, który przewyższał go o pół piędzi. - Po coś opuszczał posterunek? Gadaj zaraz, baranie! - Bez przygotowania i bez ostrzeżenia walnął starszego kaprala w przeponę.

Cios odrzucił o krok nieszczęśnika i pozbawił go tchu, co nie ułatwiło mu, rzecz jasna, odpowiedzi na pytanie.

- Tam... jest zimno... jak u wiedźmy pod kiecką... - wydukał, skulony z bólu. - A mój zmiennik... się spóźnia.

- Odtąd masz zawsze czekać na zmiennika, póki lód piekła nie skuje... lub sam na mrozie nie zdechniesz. Ale teraz już nie wracasz na wachtę. - Fafryd przyłożył mu znowu w to samo czułe miejsce. - Daj pić wioślarzom, jedna miarka okowity na cztery miarki wody. I ostrzegam, jeśli wychłepczesz więcej niż dwa łyki gorzały, poznam od razu!

Odwrócił się gwałtownie, w dwóch zamaszystych krokach podszedł do masztu i jął się zwinnie wspinać, wykorzystując spiżowe okucia. Minął grotreję, do której starannie zwinięto wielki żagiel, potem pik, a na koniec namacał rękawicą krótkie, poziome drzewce bocianiego gniazda. Gdy wdrapał się na górę, stwierdził ze zdumieniem, że mgła, zamiast stopniowo rzednąć, ustępuje czystym przestworzom pod gwiazdami nagle, jakby kryształki lodu więziła cienka, niedostrzegalna, a jednak skuteczna bariera. Stojąc prosto na żerdzi, nurzał się po pas we mgle tak gęstej, że ledwo, co widział stopy. Dzięki niewidocznym wioślarzom, którzy harowali w dole, wraz z wierzchołkiem masztu płynął w perłowoszarym morzu. Po gwiazdach poznał, że „Sokół Morski” nadal sunie na zachód. A więc zmysł orientacji nie zawiódł go nawet we mgle. Świetnie!

Okazało się też, że nieodpowiedzialny Skulik mówił prawdę. Było zimno jak w objęciach diablicy, ale też cudownie rześko. Fafryd zauważył wiatr przeganiający mgłę na południowym-zachodzie - na północ od miejsca, gdzie przedtem na krańcu widnokręgu wypatrzył racę Kocura. Teraz płonęła tam lekko nadgryziona tarcza księżyca. Jeśli Kocur zapalił drugą racę, powinna być gdzieś wyżej, ponieważ statki zbliżały się do siebie. Uważnie przeszukiwał wzrokiem zachodni horyzont, aby sprawdzić, czy silny blask nehwońskiego księżyca nie przyćmiewa czerwonego światełka.

Wtem na koślawej twarzy księżyca dostrzegł czarny punkcik. W miarę jak patrzył, punkcik rósł, doszedł łopot skrzydeł, aż w końcu na rękawicy Fafryda wylądował nieporadnie, chwytając go mocno szponami, biały sokół.

- Cóżeś taki potarmoszony, Peli? Ktoś cię napadł? - Rozwiązał rzemyki i rozwinął pismo. Zauważył początek własnej wiadomości, więc odwrócił pergamin i w bladej poświacie miesiąca przeczytał słowa Kocura:

Mile widziany szaleńcze! Nie zgadzam się. Moja załoga jest już przeszkolona.

K.

Będzie bitwa, ale nie na żarty, mój skundlony przyjacielu. Będzie bitwa na śmierć i życie. Złoję ci skórę, psie! Biada ci!

Fafryd z ulgą i zadowoleniem przeczytał słowa powitania, ale dwa następne zdania wielce go zdziwiły. Po zapoznaniu się ze strasznym dopiskiem spochmurniał. Miną zdradzał zgrozę i bezbrzeżną udrękę. Raz jeszcze wartko przeczytał wiadomość, bo może umknęło mu coś szczególnego. Słowa i litery niewątpliwie wyszły spod pióra Kocura, choć dopisek, zapewne dodany w pośpiechu, był napisany niestarannie. Jakiś drobiazg obudził jego podejrzliwość, lecz zaraz o nim zapomniał. Zmiął pergamin i wcisnął go do sakwy.

Jak człowiek dręczony koszmarem, rzekł do siebie niskim, grobowym głosem:

- Nie mogę w to uwierzyć, a jednak to prawda. Wiem, kiedy Kocur żartuje, a kiedy mówi poważnie. Ani chybi, w tych podbiegunowych krajach człeka jakoweś szaleństwo ogarnia, może za sprawą czarownika, o którym wspomniała Afryta. Czarnoksiężnik Lodu... Kchakcht... No cóż... cóż... muszę przygotować statek do morderczej bitwy, chociaż ciężko na duszy. Trzeba być gotowym na wszelkie okoliczności, choćby skóra cierpła i serce krwawiło.

Po raz ostatni skierował oczy na zachód. Czoło wichury bardzo się już zbliżyło, wiatr gonił przed sobą wał skłębionych kryształków lodu. Żywioł oczyścił olbrzymi fragment zamglonego kręgu morza, zastępując go czarnym lustrem wody. Tam na moment pokazało się białe światełko.

- Lodowy błysk - mruknął pod nosem Fafryd.

Trochę bliżej, w odległości, co najwyżej dziesięciu strzałów z łuku, we mgle, aczkolwiek w pobliżu jej poszarpanych wiatrem brzegów, rozbłysnął i zgasł czerwony punkcik. Fafryd bez zastanowienia zanurzył się we mgle; schodząc po maszcie, błyskawicznie przekładał dłonie i ledwo, co dotykał spiżowych okuć.

***

Wewnątrz pustej przestrzeni, sferycznie otoczonej ciemną mapą, czarnoksiężnik zaprzestał swych działań, zesztywniał z wyprężoną sylwetką i wzrokiem odwróconym od otoczonej równikowymi wodami tarczy słońca, po czym zaintonował głosem przypominającym chrzęst ścierających się kier:

- Baczność, tycie drobiny, które marzniecie w odmęcie sinym! Słudzy mrozu, lód mi zmieniać! Wykonywać polecenia! Statki się spotkają, woje powitają. Jeden drugiemu śmierć zada, czeka ich zagłada. Straszne moce w lodowej pomroce, horda Mingoli, czas wielkiej szkody, niech sczezną chramy, wioski i grody. Jeśli przechytrzą niewidzialnego, uderzcie na nich całą potęgą. Okręty pękają, kości gruchotają. Ginie ludzkie stworzenie, krew tryska strumieniem. Wszystko połamane, starte i porwane! Ciemnym sprawom ciemność służy, niech się słońce zawieruszy!

Z gadzią szybkością odwrócił się i położył żelazną klapkę na promieniejącej łagodnym blaskiem tarczy słońca, co pogrążyło w mroku całe kuliste wnętrze jego siedziby.

Wyszeptał z chrapliwym chichotem:

- Gule prawią, jakoby zaklęciem mogą słońce zdjąć z nieba! Gule samochwały! Kchakcht nie gada po próżnicy, Kchakcht działa!

***

Przy grotmaszcie „Rozbitka” Szary Kocur chwycił za gardło Paszawara, lecz powstrzymał się od dalszych rękoczynów. Starszy kapral, mimo poszarzałej twarzy i okrwawionego bandażu na głowie, patrzył nań wyzywająco wytrzeszczonymi oczami.

- Czyżby po jednym uderzeniu wiosła z pękniętej czachy wylało ci się pół mózgu? - strofował go Kocur. - Zapaliłeś racę, żeby odnalazł nas nieprzyjaciel?

Paszawar skrzywił się, nadal jednak odwzajemniał wściekłe spojrzenie dowódcy.

- Wydałeś rozkaz i go nie odwołałeś - bronił się nieustępliwie.

Kocur prychnął, lecz nie mógł odmówić mu słuszności. Kapral, cymbał jeden, słuchał poleceń, choć zdecydowanie brakowało mu oleju w głowie. Jak to żołdak potrafi być ślepo posłuszny dowódcy! Zwłaszcza, jeśli dostanie wyraźny rozkaz. Pomyśleć, że ten lojalny półgłówek był niedawno zwykłym włamywaczem, samolubem oddanym kłamstwu i zdradzie. Kocur zresztą musiał przyznać w duchu, że mógł odwołać rozkaz. Swoim zaniedbaniem i nadmierną ufnością w mądrość ludzką walnie przyczynił się do wariactwa kaprala. Dopiero wtedy połapał się we wszystkim, kiedy głuptak po raz drugi wylazł na maszt. Paszawar, nieszczęsny utrapieniec, najwyraźniej nie otrząsnął się jeszcze po ciosie w głowę. Całe szczęście, że kiedy usłyszał z dołu ryk dowódcy, prędko wrzucił do morza bosak z racą.

- Trudno, stało się - rzekł burkliwe Kocur, puszczając kaprala. - Następnym razem, jeśli będziesz miał chwilę czasu (a teraz miałeś), zastanów się nad tym, co robisz. Poproś Ourfa o półkwaterek gorzałki. Potem stań z Gawsem na przedzie. Podwajam wachty na dziobie i rufie.

Co powiedziawszy, wziął na siebie trud wytężania słuchu i przebijania wzrokiem nieruchomej mgły. Ciągle też zadawał sobie pytanie, markotny i zaniepokojony, jakież to szaleństwo opętało Fafryda i czy swój olbrzymi, przerażający okręt zbudował, kupił, przejął siłą czy po prostu dostał od Ningobla lub innego czarodzieja. A może czarodziejów? Bez wątpienia był na tyle duży i potężny, że mógł stanowić wspólną własność kilku arcymagów. Ale równie dobrze mógł być wyremontowanym statkiem więzienniczym z No-Ombrulska. A jeżeli - czego bał się Kocur najbardziej po biadoleniach Ourfa, wystraszonego widokiem roztopionego kawałka wiosła - statek należał do czarnoksiężnika Kchakchta, ten zaś miał swój udział w szaleństwie Fafryda?

„Rozbitek” sunął wolno niczym duch, poruszany ostrożnymi pchnięciami wioseł. Kocur oszczędzał wioślarzy, żeby zachowali siły do walki.

- Trzy dzwony! - zawołał Ourf niezbyt głośno.

Zaraz świt, pomyślał Kocur.

Raptem od strony dzioba dobiegł krzyk Paszawara, który przed chwilą stanął na wachcie:

- Przed nami czyste morze! I wiatr!

Mgła zaczęła rzednąć i przewalać się w strzępach nad pokładem statku, rwana podmuchami mroźnego powietrza. Księżyc niezmącenie wisiał na zachodnim widnokręgu, zalewając świat osobliwie białą poświatą. Dalej na południe błyskało na niebie parę samotnych gwiazdek. Rzecz niezwykła, pomyślał Kocur, albowiem powinny już je przyćmiewać pierwsze brzaski. Skierował wzrok na wschód... i aż dech mu zaparło. Nad niskim pułapem mgieł, osrebrzonych blaskiem księżyca, firmament jawił się wyjątkowo ciemny, noc była bezgwiezdna, gdy tymczasem na wschodzie, nad mglistą krainą, pojawił się nieprzejrzanie ciemny krąg, jakby wschodziło tam czarne słońce, które swoimi promieniami rozprowadzało po świecie mrok równie silny i żywy jak światło, lecz będący nie tyle jego brakiem, co zaprzeczeniem i wrogiem. Z tego źródła ciemności zdawały się także pochodzić fale zimna gorszego i odmiennego w swej naturze niż chłód południowo-zachodniego wiatru, który dmuchał mu w ucho.

- Statek po lewej burcie! - wrzasnął świdrująco Paszawar.

Kocur natychmiast odszukał spojrzeniem dziwny okręt, który w odległości trzech strzałów z łuku wychynął z mgły, podobnie osrebrzony blaskiem miesiąca, i zmierzał w kierunku „Rozbitka”. Zrazu wziął go za lodowego lewiatana Fafryda, szybko jednak się pomiarkował, że jest równie mały jak jego własny, może nawet węższy. Opadły go rozmaite myśli. Czyżby Fafryd dowodził flotą? Czy to nie statek Pływających Mingoli? A jeśli to inni piraci? Lub statek z Oszronionej Wyspy? Z trudem zaprowadził względny ład w myślach.

Po dwóch uderzeniach serca zawołał:

- Stawiać żagle, moi Mingole! Wioślarze o nieparzystych numerach: wiosła na stojaki i do broni! Paszawar! Dowodzisz nimi! - Sam złapał za rumpel puszczony przez sternika.

Z pokładu „Sokoła Morskiego” Fafryd dojrzał na zachodzie, na tle widmowo białego, koślawego księżyca, czarną sylwetkę statku: niski kadłub, krótkie maszty i długie, ukośnie nachylone reje. Raptownie zrozumiał, jaka myśl próbowała przebić się do jego świadomości na bocianim gnieździe. Ściągnął prawą rękawicę, pogrzebał dłonią w sakwie i raz jeszcze przeczytał własną wiadomość... wraz z przeklętym dopiskiem, co do którego miał pewność, że go nie napisał. Prawdopodobnie oba dopiski, choć skreślone podobnym charakterem pisma, były chytrym fałszerstwem, sporządzonym wysoko w królestwie ptaków.

Kiedy czując wiatr, rozkazywał:

- Skór, zbierz swoich ludzi! Przygotuj się do stawiania żagla! - z leżącego na deskach kołczanu wyciągnął ulubioną strzałę, starannie obwiązał wokół niej skrawek pergaminu, a następnie wydobył z futerału i opatrzył cięciwą swój ogromny łuk. Z krótką modlitwą do Kosa napiął łuk tak, że zabolały go mięśnie, i puścił strzałę wysoko w czarne niebo, w stronę księżyca i czarnego dwumasztowca.

Kiedy na pokładzie „Rozbitka” w chłodnych podmuchach orzeźwiającego wiatru Mingole zmagali się z oblodzonymi linami i węzłami, Kocura ogarniał niewytłumaczalny lęk. I nie bez powodu, bo oto niemalże pionowo spadła strzała i ugrzęzła ledwie o łokieć od jego nogi. A zatem mała, oświetlona blaskiem księżyca galera (po uważniejszym przyjrzeniu się rozpoznał typ statku) obwieszczała atak! Jednakowoż odległość była bardzo duża; zdaniem Kocura, tylko jeden łucznik w Nehwonie potrafiłby przenieść strzałę na tak gigantyczną odległość. Nie puszczając rumpla, pochylił się i rozluźnił rzemyki mocujące zwinięty pergamin do drzewca strzały, tuż nad grotem wrytym teraz w pokład. Powtórnie przeczytał, a właściwie przeleciał wzrokiem dwie wiadomości, przy czym pod swoją ujrzał czyjś perfidny dopisek, którego tam wcześniej nie było. Zaledwie skończył czytać, litery stały się nieczytelne w czarnych promieniach przeciwsłońca, skutecznie walczących z poświatą mroczniejącego księżyca. Pomimo to doszedł do tego samego wniosku, co jego przyjaciel. Gorące łzy szczęścia wypłynęły z jego zziębniętych oczodołów, kiedy uzmysłowił sobie, że niezależnie od niewiarygodnych, oburzających wiadomości i głosów, jakie przyniosła ta noc, Fafryd nie postradał zmysłów i nadal darzył go przyjaźnią.

Płótno przeciągle zatrzeszczało, kiedy rozluźniono ostatnie węzły i opadł wypełniony wiatrem żagiel, wyrywając się z fantazyjnych lodowych więzów. Kocur pchnął rumpel, by ustawić „Rozbitka” dziobem do wiatru, szybko przybierającego na sile.

- Mikkido! - rozkazał ostro. - Zapalisz trzy race: dwie czerwone i białą!

Na pokładzie „Sokoła Morskiego” Fafryd dostrzegł wyczekiwany znak, trzy światełka w nienaturalnych ciemnościach, które gęstniały z każdą chwilą. Gdy wydęły się skrócone żagle, ustawił statek dziobem na wiatr i zakrzyknął:

- Manimark! Zapal podobne race! Skulik, ośle, każ ludziom odłożyć łuki! Ci z zachodu są naszymi przyjaciółmi! - I zwrócił się do Skora: - Stań przy sterze. Statek mojego przyjaciela, tak samo jak nasz, płynie na południe ostrym bajdewindem. Zbliż się do niego, żeby oba szły burta w burtę.

Tymczasem Kocur podobne rozkazy wydawał Ourfowi. Ucieszył go widok umownych świateł nad statkiem Fafryda, aczkolwiek nie potrzebował ich świadectwa. Tęsknił za rozmową z przyjacielem. Nie powinien długo czekać. Dzielący statki szmat czarnej wody prędko się zmniejszał. Przez chwilę łamał sobie głowę nad tym, czy strzała ominęła jego serce za sprawą czystego przypadku, czy też pokierowała nią wola jakiejś bogini. Wspomniał Cif.

Wtem na jednym statku Paszawar, na drugim zaś Manimark zawołali jednocześnie, przerażeni:

- Okręt za rufą!

Z potarganej, ciemniejącej mgły, prąc z nadnaturalną prędkością prosto w paszczę wichury, bezszelestnie wynurzył się okręt monstrualny pod względem rozmiarów i wyglądu, który chciał chyba staranować mniejsze statki. Może i nikt by go nie spostrzegł do chwili zderzenia, wszelako dziwne promienie czarnego słońca, padające na jego lewą burtę, krzesały na niej posępne, blade odblaski: nie naturalne białe światło, ale upiorny, bezbarwny połysk - biel powodującą ciarki na skórze, biel jaskiniowej ropuchy i rybiego brzucha. Jeżeli lśniąca powierzchnia miała jakąkolwiek fakturę, to taką samą jak szary, pomarszczony róg lub paznokcie zmarłego człowieka.

W cmentarnej światłości diaboliczny korab ukazywał swe olbrzymie nadburcie, trzykrotnie większe od tych spotykanych w zwykłych statkach. Kadłub z wyniosłą dziobnicą był nierówny, pozałamywany, jakby w całości został odlany z lodu w kolosalnej formie, relikcie z Ery Chaosu, albo naprędce wyrzeźbiony przez dżinna z góry lodowej, odłamanej z olbrzymiego lodowca. Okręt, mknący po czarnej wodzie z niesłychaną szybkością, napędzały rzędy wioseł długich i ruchliwych niczym odnóża stonogi, a zarazem potężnych jak pospinane reje i maszty. Z wysokiego pokładu, wyrzucane jakby z demonicznych katapult, balist i ona gerów, posypały się na „Rozbitka” i „Sokoła Morskiego” wielkie bloki lodu, które po wpadnięciu do wody wzbijały wysokie fontanny wody. Z poszarpanego wierzchołka fokmasztu - bladego, ogromnego i poskręcanego jak obumarła, postrzelona piorunem sosna - wystrzeliły dwa cienkie promienie najczarniejszej czerni, jeszcze ciemniejsze od promieni przeciwsłońca. Ugodziły w pierś Fafryda i Kocura, którzy poczuli przenikliwe zimno, mdłości, niemoc ciała i osłabienie woli.

Mimo to obaj zdołali ostrym, stanowczym głosem wydać rozkazy, po których statki w mgnieniu oka skręciły i odsunęły się od siebie. Diabelska bryła lodu, napędzana wiosłami, przewaliła się między nimi. „Rozbitek” szedł tym samym halsem, lecz „Sokół Morski” musiał wykonać zwrot przez rufę. Żagiel załopotał głośno i z piorunowym grzmotem wydął się z drugiej strony. Na szczęście mocne płótno z Ol Krutu nie pękło. Statki pomykały na północ, uciekając przed wichurą.

Z tyłu nieziemski lodostatek wyhamował z nadnaturalną szybkością na swoich dziwnych, pajęczych nogach i z potwornym zacięciem zawrócił w pościgu za zdobyczą, kierowany mocarnymi uderzeniami wioseł. Wprawdzie po stronie uciekających nikt nic nie powiedział i żadnym gestem nie okazał strachu - jakby wierzyli, że jeśli nie będą zwracać uwagi na upiora za rufą, odejdzie on w niebyt - to jednak ciarki przeszły po skórze marynarzy z galery i dwumasztowca.

Z tą chwilą zaczął się dla wszystkich czas próby i bojaźliwego wyczekiwania, godziny trwogi i noc nieskończona, jakiej nie doświadczyli jeszcze nigdy w życiu. Po pierwsze, była ciemność, która nasilała się w miarę, jak przeciwsłońce wytaczało się na czarne niebo. Nawet płomyki świec pod pokładem i ogień w kambuzie, osłonięte przed niepogodą, przygasły i posiniały. Zarazem polujące na nich trupie białe światło miało tę cechę, że nie oświetlało niczego, na co padło, a raczej przyciemniało, jakby buntowało się przeciw prawom przyrody, jakby istniało wyłącznie po to, żeby uwypuklić grozę bijącą od lodostatku. Chociaż okręt był prawdziwy jak śmierć i stale się przybliżał, to jego osobliwe światło czasem wydawało się Kocurowi i Fafrydowi czymś podobnym do błyśnięć, które błąkają się pod zamkniętymi powiekami w nieprzeniknionych ciemnościach.

Po drugie, było zimno spokrewnione z przeciwświatłem, równie jak ono przenikliwe, docierające do najgłębszych zakamarków „Rozbitka” i „Sokoła Morskiego”. Broniąc się przed zamarznięciem, nie tylko przywdziewali grubsze futra i poruszali się ze zdwojoną werwą, ale też wspomagali się jadłem i napitkiem podgrzewanym wolno i z trudnością nad mizernym ogieńkiem. Takie zimno mogło porazić ciało i umysł, a w konsekwencji zabić.

Po trzecie, nienaturalnym ciemnościom i chłodom towarzyszyła dojmująca cisza, która niemalże wygłuszała trzeszczenie płótna i drewna, tłumiła odgłosy ludzi bijących rękami o boki i przytupujących zmarzniętymi stopami, zamieniała każde słowo w szept, a ryk dmących z południa potężnych, rozhasanych wichrów - w cichy szum muszli trzymanej przy uchu.

Do tego dochodził sam wicher, którego głos w najmniejszej mierze nie dorównywał jego sile. Morderczy wiatr smagał ich z tyłu bryzgami zmrożonej piany i stale należało z nim walczyć, stale mieć się na baczności (będąc na pokładzie lub nad nim, rozpaczliwie chwytać się palcami dobrze umocowanych przedmiotów). Huragan spychał ich na północ z niewiarygodną szybkością. Żaden nie płynął jeszcze pełnym wiatrem w takich warunkach; nawet Fafryd, Kocur i Ourf podczas pierwszej przeprawy przez Morze Zewnętrzne. Gdyby nie zagrożenie ze strony wrogiego okrętu, dawno już ustawiliby się dziobem do wiatru z dryfkotwami i gołymi masztami.

I wreszcie na koniec sam straszny okręt, ów lodostatek czy statkolód, jakkolwiek go zwać. Ciągle się do nich zbliżał, coraz natarczywiej bił wiosłowymi odnóżami. Niekiedy w czarną toń wpadał nieociosany blok lodu. Niekiedy czarny promień dźgał serce bohatera. Ale były to jedynie błahe niedogodności. Najbardziej podejrzana cecha przerażającego okrętu: nie robił nic prócz zmniejszania odległości od uciekinierów. Prawdopodobny cel przerażającego okrętu: sczepić się burtami i wybić wrogą załogę.

Fafryd i Kocur borykali się ze zmęczeniem i chłodem, morzącą ich sennością oraz dziwnymi, ulotnymi zwidami. Raz zdało się Fafrydowi, że dostrzega na niebie bój niewidzialnych lotników, jakby w górze trwała bitwa, w zagadkowy sposób odzwierciedlająca morskie zmagania z lodowym olbrzymem. Raz zdało się Kocurowi, że widzi dwie wielkie grupy okrętów z czarnymi żaglami. Pomimo tego dowódcy dodawali otuchy załogom, gonili ich do wytężonej pracy.

Czasem „Rozbitek” i „Sokół Morski” w swym pędzie na północ oddalały się od siebie poza zasięg wzroku, czasem zaś, gdy się przybliżały, z jednego statku widać było mętne zarysy drugiego. Raz odległość między nimi tak bardzo zmalała, że dowódcy mogli ze sobą zamienić parę słów.

Fafryd ryknął urywanym głosem:

- Ahoj, maluchu! Słyszałeś lotników z Grani Niebios? Nasze górskie księżniczki... walczą z Farumfarem!

Kocur odkrzyknął:

- Uszy mi zmarzły! Zauważyłeś... wrogie statki... oprócz tej monstremy?

- Monstremy? A co to takiego?

- Maszkara, co nas goni. Wymyśliłem to słowo! Jest birema, trirema... a więc i monstrema! Okręt z potworami u wioseł!

- Monstrema w huraganowym wietrze. Aż strach myśleć! - Fafryd obejrzał się za rufę.

- Monstrema w monsunowym wietrze! To dopiero okropność!

- Nie strzępmy języków! Kiedy ujrzymy brzegi Oszronionej Wyspy?

- Zapomniałem, że dokądś płyniemy. Jak myślisz, która godzina?

- Pierwszy dzwon drugiej wachty. Piękny wschód słońca.

- Kiedy zajdzie to czarne słońce, powinno się rozwidnić...

- Powinno! Licho nadało te podwójne ciemności!

- Licho nadało to mdłe, przyćmione białe światło za rufą! Co zamierzają?

- Przymarznąć do nas, jak tuszę. Byśmy poginęli z zimna. Jeśli nie, to wejdą na pokład.

- No świetnie, nie ma, co. Pewnie cię przyjmą do służby.

Ich krzyki w końcu ucichły - na początku radosne, później już męczące. Musieli zająć się swoimi ludźmi. Poza tym, statkom płynącym tak blisko siebie groziło niebezpieczeństwo.

Dręczące, koszmarne chwile wlokły się w nieskończoność, aż wreszcie na północy, gdzie przez okrągły dzień nic się nie zmieniało, Fafryd nagle zauważył ciemnoczerwoną łunę. Długo nie wierzył własnym oczom. Sądził, że to gorączkowe majaki powstałe w jego przemarzniętej głowie. W wyobraźni zobaczył pociągłą twarz Afryty.

Stojący obok niego Skór wyrwał go z zadumy:

- Kapitanie, czy to łuna pożaru tam przed nami? A może słońce, które się gdzieś zagubiło, wzejdzie na północy?

Dopiero teraz Fafryd uwierzył w rzeczywistość tego, co widzi.

Gdy na pokładzie „Rozbitka” Kocur, nieledwie mdlejąc z wyczerpania, posłyszał szept Fafryda: - Ahoj, Kocurze! Spójrz no przed siebie! Co widzisz? - zdał sobie sprawę, że to właściwie tubalny krzyk, zagłuszany szumem wiatru i martwą ciszą czarnej pustki. Do „Rozbitka” znowu zbliżył się „Sokół Morski”: tarcze zamocowane na burcie połyskiwały blado, gdy z tyłu doganiał go upiornie opalizujący kawał lodu.

Potem Kocur popatrzył przed siebie.

- Czerwone światło - wychrypiał i zmusił się, żeby powtórzyć to głośniej z twarzą zwróconą na zawietrzną. - Mów, co to jest, nim zasnę! - dodał.

- Pewnikiem Oszroniona Wyspa - odpowiedział Fafryd z sąsiedniego statku. - Czyżby palił się port?

Odpowiedź Fafryda nadeszła niewyraźna i niezrozumiała:

- Pamiętasz... na złotych monetach... wulkan?

Kocur nie był pewien, czy się nie przesłyszał, kiedy jego przyjaciel znów do niego krzyknął, więc kazał mu powtórzyć.

- Mości Paszawarze! - ryknął zaraz potem. A kiedy ów podszedł, utykając i przytrzymując bandaż na głowie, rozkazał: - Rzuć za burtę wiadro na sznurze, żeby zaczerpnąć wody! Chcę mieć próbkę tej fali. Rusz się, kulawy bałwanie!

Niebawem Paszawar patrzył z uniesionymi brwiami na swego dowódcę, który wziął przelewające się wiadro, podniósł je do ust, przechylił, a na koniec oddał kapralowi. Nie przełykając, zbadał smak wody w ustach, skrzywił się i wszystko wypluł za burtę.

Woda, wbrew przewidywaniom, zamiast lodowato zimnej okazała się letnia. I bardziej słona niż woda w Morzu Potworów, które znajdowało się na zachód od Uschniętych Gór, wznoszących się na szlaku do Krainy Cienia. Przemknęło mu przez myśl, że zostali czarodziejsko przeniesieni do tego odległego, martwego jeziora. Wszystko było możliwe, skoro ścigała ich taka monstrema. Znowu pomyślał o Cif...

Doszło do zderzenia. Pokład przechylił się i nie wrócił już do poprzedniego położenia. Paszawar z krzykiem upuścił wiadro.

Monstrema wcisnęła się między dwa mniejsze statki i natychmiast do nich przymarzła. Potwór morski nad dziobnicą, martwy lub żywy, urodzony bądź wyciosany z lodu, rozdziawiał paszczę między masztami. Znad niebotycznego pokładu doleciał gromki śmiech Fafryda, osobliwie zwielokrotniony.

Monstrema wyraźnie zmalała.

Naraz ustąpiły ciemności. Nisko nad zachodnim horyzontem rozbłysło prawdziwe słońce: ciepłym światłem zalewało zatokę, gdzie stały statki Fafryda i Kocura, krzesząc niezliczone krocie złotych blasków na białej, krystalicznej powierzchni strzelistego urwiska, z którego tysiącem strumyków i strumyczków spływała woda. Około jednego staja dalej wznosił się stożek góry czerwieniejącej lawą na zboczach; z nierówno ściętego wierzchołka buchały w niebo pomarańczowoczerwone płomienie. Wiatr wiejący w kierunku północno-wschodnim unosił z sobą szare kłęby dymu.

Fafryd wyciągnął rękę i zawołał:

- Widzisz, Kocurze, co to była za łuna?

Dokładnie przed nimi, w odległości mniejszej niż urwisko, z każdą chwilą bliżej, wyrastało nieogrodzone miasteczko lub nawet miasto, zlepek niskich budynków na łagodnych wzgórzach. Nad wodą biegło długie nabrzeże, gdzie cumowało parę statków i zebrała się nieliczna gromada spokojnych ludzi. Patrząc na zachód, można było zobaczyć następne otaczające zatokę urwiska: bliżej klify ciemne i nagie, dalej - przysypane śniegiem.

- Słona Przystań - rzekł Fafryd, patrząc na miasto.

Przyglądając się połyskliwemu, osnutemu mgłą lodowemu urwisku, a także ognistej górze, Kocur przypomniał sobie dwie scenki na złotych monetach, dawno już wydanych. Wspomniał również cztery srebrniki, których nie był w stanie wydać, ponieważ dmuchnął je ze stołu w tawernie poobijany pachołek; na nich z kolei wytłoczono górę lodową i potwora.

Odwrócił się.

Monstrema zniknęła. Ostatnie topniejące szczątki kryły się w spokojnej toni bez żadnego szmeru, nie burząc wody. Unosiły się w tych miejscach małe obłoki pary.

***

Po części zdmuchnięty, a po części własnym zaklęciem przeniesiony do swej ciasnej, mrocznej kuli z pokładu kapitańskiego monstremy - skąd do tej pory triumfalnie przypatrywał się krzątaninie zrozpaczonych, przemarzniętych postaci na pokładach mniejszych stateczków - Kchakcht zaklął głosem najpierw przypominającym głos Fafryda, potem ochrypłym i skrzeczącym:

- Niechaj piekło pochłonie przeklętych bogów Oszronionej Wyspy! Z nimi też się policzę, prędzej czy później przywiodę ich do zguby! Teraz się wyśpię i obmyślę plany... - Zdjął klapkę ze słońca na dnie wodnej studni i wypowiedział zaklęcie, którym obrócił sferę, aż Wielka Podrównikowa Równina znalazła się na dole, a słońce na górze. W słońcu rozdmuchał większy żar, zwinął się w kłębek na pustyni, zamknął oczy i mruknął: - Bo nawet Kchakcht ma dość zimna.

Tymczasem na wyniosłej Grani Niebios Wielki Umforafor słuchał wieści o klęsce (czy raczej niepowodzeniu) oraz kolejnych wiarołomstwach ukochanych córek, z jakimi powrócił jego rozsierdzony, przemoczony syn, książę Farumfar, podobnie jak Kchakcht odrzucony w swe rodzinne strony.

***

Kiedy Kocur odwrócił się do białego urwiska, uświadomił sobie, że musi być ono całe z soli - stąd nazwa portu. Strumyki wody rozgrzanej bliskością wulkanu rozpuszczały sól, co skutkowało wyjątkowo dużym zasoleniem i ciepłem okolicznych wód, jak również szybkim stopieniem się lodowej monstremy. Domyślał się, że ta ostatnia była stworzona z magicznego lodu, jednocześnie silniejszego i słabszego niż lód naturalny... Podobna zależność istniała między magią a życiem.

Doświadczał uczucia niewysłowionej ulgi, widząc, jak statki jego i Fafryda wolno zbliżają się do siebie. Kiedy razem z druhem spojrzał na długie nabrzeże, dostrzegł dwie szczupłe postacie różnego wzrostu, stojące w niewielkim oddaleniu od reszty komitetu powitalnego. Wnosząc nie tylko z tego, ale też z ich dumnej postawy i bogatego, gustownego odzienia - w pierwszym przypadku niebiesko-zielonego, w drugim rdzawoczerwonego - przyjaciele sądzili, że to osobistości wysoko postawione we władzach Oszronionej Wyspy.

OSZRONIONA WYSPA

Fafryd i Szary Kocur nadzorowali cumowanie „Rozbitka” i „Sokoła Morskiego”. Gdy rzucone z rufy i dzioba liny zamocowano wokół potężnych, drewnianych pachołków, zwinnie zeskoczyli na nabrzeże; choć czuli się do cna wycieńczeni, wiedzieli, że dowódcom statku nie wypada okazywać zmęczenia. Podeszli do siebie, uściskali się, po czym obrócili wzrok na tłumek mieszkańców Oszronionej Wyspy, którzy obserwowali dramatyczne wydarzenia, stojąc półkolem w pobliżu miejsca, gdzie teraz cumowały sfatygowane i ubielone solą statki przybyszów.

Za gapiami wznosiły się domy: małe, solidne, przygięte do ziemi, czego należało się spodziewać w tym surowym, północnym klimacie. Miały kolor brudnej zieleni i błękitu, a czasem szaro-granatowy - z wyjątkiem jaskrawoczerwonych i chorobliwie żółtych budynków portowych, wyraźnie zaniedbanych.

Za Słoną Przystanią rozciągała się kraina niskich pagórków, szarozielonych za sprawą mchu i wrzosu, zagrodzona szarobiałym licem olbrzymiego lodowca. Za nim natomiast prawieczny lód docierał do stromych zboczy czynnego wulkanu, aczkolwiek czerwone, rozżarzone potoki lawy i zmieszane z płomieniami tumany czarnego dymu wydawały się mniejsze w porównaniu z tym, co widzieli ze statków.

Barczyści mężczyźni stojący na przedzie byli ludźmi, i owszem, słusznego wzrostu, ale też łagodnego oblicza. Nosili rybackie buty, spodnie i kapoty. W większości dzierżyli okute drągi, trzymając je tak, jakby doskonale umieli posługiwać się tą groźną bronią. Z zaciekawieniem, lecz bez obawy przyglądali się dwójce bohaterów, a także dowodzonemu przez Kocura „Rozbitkowi”, szerokiemu i niezbyt śmigłemu statkowi handlowemu z niedużą mingolską załogą i oddziałem zdyscyplinowanych - dziw nad dziwy! - złodziejaszków, tudzież dowodzonemu przez Fafryda „Sokołowi Morskiemu” pięknej galerze z kontyngentem posłusznych - co już w ogóle nie mieściło się w głowie - wojowników z północy. Na nabrzeżu przy pachołkach cumowniczych stali podkomendni Fafryda i Kocura, Skór i Paszawar, a z nimi jeszcze po jednym marynarzu.

Właśnie ów niezmącony spokój zebranych mieszkańców portu frapował, a nawet zaczynał już denerwować Kocura i Fafryda. Oto pokonali olbrzymi szmat drogi, wyszli cało z niesłychanych niebezpieczeństw i szponów czarnego huraganu, spiesząc na ratunek Oszronionej Wyspie, zagrożonej najazdem olbrzymiej hordy rozzuchwalonych mingolskich piratów, marzących o podboju świata... a tu proszę: nikt się nie cieszy, tylko przygląda się bacznie przybyłym. Powinny być radosne okrzyki, tańce i jakaś uroczystość z pannami rzucającymi wianki! Zgoda, dwa parujące kotły zupy rybnej, dźwigane za pomocą koromysła przez jednego z rybaków, oznaczały chyba przyjazne powitanie... ale póki co, nikt nie proponował strawy!

Marynarze - stojący przy burtach statków w niedbałych pozach, świadczących o krańcowym zmęczeniu i przygnębieniu (byli bez mała tak samo utrudzeni jak ich dowódcy i nie mieli zamiaru tego ukrywać) - poczuli wreszcie smakowitą woń gorącej zupy, bo powoli się rozpromieniali i zaczynali łakomie ruszać ustami. Za nimi przytulny, upstrzony odblaskami słońca basen portowy, tak niedawno zakryty czarnymi chmurami, pełen był stateczków kolebiących się na kotwicy, miejscowych kutrów rybackich, najczęściej z obfitym ładunkiem morświnów. Jednakże zdarzały się też statki z dalekich stron, między innymi nieduży galeon z krajów Wschodu, zaskakująca na tych morzach kleszycka dżonka, a także kilka ładnych, choć nieznanych statków, które sprawiały niesamowite wrażenie, jakby pochodziły z krain leżących gdzieś poza Nehwonem. Wśród ludzi na nabrzeżu, tu i tam między wysokimi tuziemcami, pokazywała się garstka żeglarzy z odległych portów.

Mężczyzna stojący najbliżej Kocura i Fafryda bez słowa podszedł do nich w świcie dwóch trzymających się krok z tyłu towarzyszy. Przystanął w bliskiej odległości, lecz nadal milczał. Prawdę mówiąc, zdawał się patrzeć nie tyle na nich, co na ich statki i załogi, dokonując w myślach jakichś zawiłych obliczeń. Każdy z trójki dorównywał wzrostem Fafrydowi i jego berserkom.

Przyjaciele w poczuciu godności osobistej nie zabierali głosu, choć przychodziło im to z trudem. Mając przed sobą swoich dłużników, nie zamierzali odzywać się pierwsi.

W końcu mężczyzna przestał rachować i przemówił po dolnolankmarsku, w języku używanym w handlu na północy:

- Nazywam się Groniger, jestem miejscowym kapitanem portu. Na moje oko, potrzeba tygodnia, żeby wyremontować i wyposażyć wasze statki. Załogom zapewnimy kwatery i wyżywienie w dzielnicy kupieckiej. - Gestem ręki wskazał zapuszczone budynki w kolorach żółtym i czerwonym.

- Dziękujemy - odrzekł ponuro Fafryd.

- Dzięki wielkie - zawtórował mu Kocur chłodnym tonem.

Dobrze, że w ogóle ich witano, choć bez zachwytu.

Groniger wyciągnął rękę jak poborca podatku.

- Opłata wyniesie pięć sztuk złota za galerę i siedem za łajbę, płatne z góry! - oznajmił głośno.

Fafrydowi i Kocurowi szczęki opadły. Ten drugi musiał dać wyraz swemu oburzeniu, zapominając o godności dowódcy statku:

- Ależ my jesteśmy waszymi sojusznikami! - zaprotestował. - Przybywamy zgodnie z obietnicą, niebaczni na trudy i niebezpieczeństwa, aby ofiarować wam swoje służby i uchronić wyspę przed napaścią bezecnych Pływających Mingoli, licznych jak szarańcza i wspieranych radą przez nikczemnego Kchakchta, Czarodzieja Lodu.

Groniger uniósł brwi.

- O jakiej napaści mówisz? - zapytał. - Pływający Mingole są z nami zaprzyjaźnieni. Kupują od nas ryby. Może i łupią statki, ale nie nasze. Kchakcht żyje jeno w starych bajkach, w które nie uwierzy żaden rozsądny człowiek.

- W starych bajkach?! - wybuchł Kocur. - Trzy noce z rzędu nękała nas straszliwa galera Kchakchta, która zatonęła dopiero u wrót tego portu. Mało brakło, a porachowałby się z wami. Czyżbyście nie zauważyli niezwykłych ciemności i diabelskiej wichury, kiedy on na trzy dni zasłonił słońce na niebie?

- Widzieliśmy czarne chmury, zbierały się na południu - odparł Groniger. - Dały wam osłonę, gdyście zbliżali się do Słonej Przystani. Ale chmury rozpraszały się nad Oszroniona Wyspa. Podobne przesądy nie mają tu przystępu. Co zaś do napaści, to owszem, przebąkiwano o niej parę miesięcy temu, lecz rada rozważyła docierające do nas wieści i uznała je za czcze wymysły. Czy który słyszał później o planowanej napaści Pływających Mingoli? - podniósł głos, tocząc wzrokiem dokoła. Jego ziomkowie kręcili głowami przecząco. - No, więc płaćcie! - powtórzył, trzęsąc wyciągniętą dłonią.

Mężczyźni za jego plecami poruszyli groźnie drągami, poprawiając uchwyt.

- O wy bezwstydni niewdzięcznicy! - zgromił ich Kocur, któremu funkcja dowódcy statku pozwalała uderzyć w moralizatorski ton. - Jakich bogów czcicie na Oszronionej Wyspie, że tak stwardniały wam serca?

Groniger odpowiedział mu dźwięcznym, stanowczym głosem:

- A po co nam czcić bogów? Patrzymy trzeźwo na świat, nie dajemy się zwieść omamom. Oparcia w bogach niech szukają tak zwane ludy cywilizowane, upadające kultury rozgrzanego południa. No, więc płacicie czy nie?

Wtem Fafryd, który ze względu na swój wzrost mógł przenieść spojrzenie nad głowami tłumu, wykrzyknął:

- Oto nadchodzą te, które nas wynajęły, mości kapitanie! Zadadzą kłam twoim słowom!

Tłum rozstąpił się z szacunkiem, żeby przepuścić dwie szczupłe niewiasty w spodniach, uzbrojone w długie noże w wysadzanych klejnotami futerałach. Wyższa miała modre oczy i jasne włosy, jej towarzyszka zaś oczy zielone i włosy czarne z misterną, złotą siateczką. Skór i Paszawar, choć nadal przytępieni ze zmęczenia, od razu je zauważyli. Było oczywiste, co wyrażają roziskrzone oczy wilków morskich: oto wreszcie prawdziwe anioły północy!

- Czcigodne radczynie Afryta i Cif - rzekł beznamiętnie Groniger. - Ich obecność jest dla nas zaszczytem.

Zbliżyły się z dostojnym uśmiechem i miną wyrażającą życzliwość i zaciekawienie.

- Opowiedz, pani Afryto - poprosił grzecznie Fafryd - jak mi nakazałaś sprowadzić na Oszronioną Wyspę dwunastu... - Ugryzł się w język przed słowem „berserków” - ...dzielnych wojowników z północy, zapalczywych w boju.

- A mnie, zacna pani Cif, dwunastu... zręcznych i przebiegłych lankmarskich procarzy i fechmistrzów - dodał lekkim tonem Kocur, unikając słowa „złodzieje”.

Cif i Afryta patrzyły na nich ze zdziwieniem. Nagle na ich twarzach pojawiła się troska i wyrozumiałość.

- Biedaki! - rzekła Afryta. - Sztorm z nimi pohulał i pomieszały im się wspomnienia. Na północy byle wietrzyk napędza strachu żeglarzom z południa. Tacy są delikatni. Nie traktuj ich źle, Gronigerze. - Świdrując wzrokiem Fafryda, poprawiła włosy, by przy opuszczaniu dłoni zatrzymać na chwilkę palec przy zamkniętych ustach.

- Przeżyte niedole przejściowo pozbawiły ich rozumu - zgodziła się Cif. - Te statki wiele zniosły. Ale co za historia! Ciekawa jestem, kim są. Dajcie im ciepłej zupy, jeno nie za darmo, rzecz jasna. - Tak by Groniger nie widział, puściła oko do Kocura, zielone w ciemnej oprawie.

Niewiasty się oddaliły.

Trzeba przyznać, że Kocur i Fafryd wykazali się zimną krwią i dużą dozą zdrowego rozsądku (jako dowódcy, mieli przecież być wzorem dla innych), nie protestując przeciwko tym zdumiewającym, zawoalowanym zniewagom. Wsunęli ręce do sakw, a jednocześnie zaskoczonym spojrzeniem odprowadzili odchodzące kobiety. Zobaczyli więc, jak Skór i Paszawar, którzy z rozmarzeniem śledzili poczynania kobiet o niebanalnej, zjawiskowej urodzie, podchodzą do owych piękności z oczywistym zamiarem zawarcia obiecującej, romantycznej znajomości.

Afryta w sposób zdecydowany odepchnęła Skora, lecz wprzódy nachyliła się nad jego uchem, szepnęła mu parę słów i chwyciła go za rękę, aby - być może - wcisnąć mu w dłoń mały przedmiot lub liścik. Cif tak samo postąpiła z Paszawarem.

Groniger, zadowolony z tego, że cudzoziemcy wyłuskują z trzosów złote monety, nie omieszkał ich przestrzec:

- Baczcie, by żaden z waszych marynarzy nie uchybił kobiecie ze Słonej Przystani! Niech nie wychylają nosa poza kupiecką dzielnicę!

Płacąc, przyjaciele spłukali się z resztek pieniędzy, które dostali od Cif w „Srebrnym Węgorzu”, przy czym Kocur musiał dodatkowo wysupłać dwa lankmarskie rylki i sarchenmarskiego dublona.

Groniger wybałuszył oczy przy sprawdzaniu monet.

- Bite na Oszronionej Wyspie! Tedyście tu już zawijali, poznali nasz port i chcieli jeno wytargować lepsze warunki! Ale cóż wam kazało wymyślić tak niewiarygodną historię?

Fafryd wzruszył ramionami i odparł węzłowato:

- Niezupełnie to prawda. Złupiliśmy tu niedaleczko galerę z krajów Wschodu.

Kocur skwitował to śmiechem.

Gronigerowi wydało się to jednak mocno podejrzane. Popatrzył w zadumie na radczynie i rzekł krótko:

- Możecie nakarmić ludzi.

- Hejże, chłopaki! - zawołał Kocur do załogi „Rozbitka”. - Dawajcie no tu kubki i michy z łyżkami! Nadzwyczajnie gościnni gospodarze przygotowali dla was ucztę! Jeno się nie bijcie! Paszawar, do mnie!

Fafryd poszedł za jego przykładem, dodając:

- Nie zapominajcie, że dobrze nam życzą! Bądźcie dla nich uprzejmi. Skór, proszę do mnie na słowo!

Kocur nie chciał okazywać rozżalenia, nawet, jeśli nazwanie jego statku łajbą wciąż dźwięczało mu w uszach nieprzyjemnym tonem. Mimo że to określenie pasowało do pękatego, popychanego długimi wiosłami „Rozbitka”.

Kiedy przyjaciele zobaczyli, że marynarze mają co jeść, a nawet dostali po kwaterce grogu dla uczczenia szczęśliwej przeprawy, zwrócili się do swoich cokolwiek markotnych kaprali, którzy z odrobiną niechęci oddali otrzymane liściki wraz (czego należało się spodziewać) ze słowami:

- Dla kapitana.

Afryta napisała:

W radzie decydujący głos ma teraz inne stronnictwo. Udawaj, że się nie znamy. Jutro o zmierzchu wypatruj mnie na Wzgórzu Ośmionogiego Konia.

Cif natomiast:

Lodowy Kchakcht zasiał ziarno niezgody w radzie wyspy. W razie, czego, nigdyśmy się nie spotkali. Znajdziesz mnie jutro wieczór w Ognistej Jamie. Przyjdź sam.

- A zatem kto inny rządzi na Oszronionej Wyspie - skomentował cicho Fafryd. - Związaliśmy nasz los z jakimś operatywnym babskim stronnictwem...

- Złotem nie pogardziłeś - odparł burkliwie Kocur. - Teraz mamy dwie nowe zagadki do rozwiązania.

- Ognista Jama i Ośmionogi Koń.

- O moim statku rzekł: łajba - przypomniał z goryczą Kocur. Miał już mętlik w głowie. - Jakim to bezbożnym, gruboskórnym filozofom mamy na siłę nieść pomoc?

- Samżeś bezbożnik - zauważył Fafryd.

- Niekoniecznie, kiedyś był Mog - sprzeciwił się Kocur zwykłym sobie żartobliwie tęsknym głosem. Miał na myśli czasy swej młodzieńczej niefrasobliwości, kiedy uwierzył w boga-pająka, żeby przypodobać się kochance.

- Jeszcze o tym porozmawiamy, zagadki też mogą poczekać - powiedział Fafryd. - Pora wkraść się w łaski niewierzących rybaków.

Z Kocurem zbliżył się kurtuazyjnie do Gronigera i poczęstował go białym winem, które przyniósł z „Rozbitka” stary Ourf, mingolski renegat. Kapitan portu dał się skusić; pijąc trunek drobnymi łyczkami, najpierw wdał się w dysputę o stoczni remontowej, dostępności wody, kwaterach dla załóg i cenach ryb, a później rozmawiał na ogólniejsze tematy. Fafryd i Kocur wyprosili zgodę na wychodzenie poza kupiecką dzielnicę, ale tylko za dnia i bez towarzystwa. Groniger odmówił następnej kwaterki wina.

***

W lodowatej sferze, gdzie większej istocie byłoby ciasno, Kchakcht ocknął się i mruknął:

- Nowi bogowie Oszronionej Wyspy lubują się w zdradzie, zdradzają wszystkich i na każdym kroku, ale są silniejsi, niż mi się zdawało.

Jął przypatrywać się ciemnej mapie Nehwonu, wyrysowanej na wewnętrznej powierzchni sfery. Skupił uwagę na północnej odnodze Morza Zewnętrznego, gdzie wydłużony półwysep wysuwał się z Zachodnich Ziem w stronę Lodowych Pustaci. Między nim a lądem na wschodzie znajdowała się Oszroniona Wyspa. Nachylając swą pajęczą twarz nad krańce półwyspu, u jego północnych wybrzeży dostrzegł maleńkie punkciki na granatowych wodach.

- Wspaczni Mingole oblegają Sajend wielkimi siłami – rzekł do siebie z charkotliwym chichotem, mając na myśli najbardziej na zachód wysunięte miasto starożytnego imperium Iwemarenzy.

- A zatem do dzieła! - Splótł swoje porośnięte czarną szczecią ręce nad skupiskiem punkcików i zaintonował: - Słudzy śmierci, nasłuchujcie, głos mój słyszcie i dech czujcie! W mig rozkazy wypełnicie, najsamprzód Sajend spalicie! Niechaj splądruje wasza armada Oszronioną Wyspę i resztę świata! - Wyciągnął w bok pajęczą rękę, w stronę zielonej wysepki na środku oceanu. - Niech wokół wyspy ryby się mnożą, moim Mingolom prowiantu przysporzą. - Ręka się cofnęła, słowa padały szybciej: - W myślach Mingola mrok zagości, uczyni z niego wroga ludzkości! Mingol wścieknie się bez powodu, pożoga rozbłyśnie wśród lodów!

- Gdy dmuchnął potężnie jak w stygnący popiół, przy koniuszku półwyspu zabłysło ciemnoczerwone światełko, podobne do rozżarzonego węglika. - Z woli Kchakchta, niechaj się utrwalą wszystkie czarne zaklęcia! - zakończył ochryple.

***

Statki Wspacznych Mingoli kiwały się na kotwicy w porcie Sajend, upchane jak śledzie w beczce i jak one srebrzystobiałe. Żagle były zwinięte. Śródokręcia stykających się burtami statków tworzyły swoisty pomost między urwistym brzegiem a okrętem flagowym, gdzie - siedząc na tronie na kasztelu rufowym - naczelny wódz Edumir hojnie się raczył sprowadzającym wizje kuarmalskim winem z grzybów. Zimny blask księżyca, wiszącego w południowej części posępnego nieba, padał na wąską klatkę, zbudowaną w miejscu kasztelu dziobowego, taką samą zresztą jak na innych statkach. Z półmroku wyłaniał się kościsty łeb chudego, wystraszonego ogiera z dalekich stepów, wysunięty spomiędzy szeroko rozstawionych prętów. Oczy zwierzęcia spoglądały na wschód.

Miasto zdobyte, morska brama rozwarta na oścież, domy osnute ciemnością. Pod murami grodu i na nadbrzeżnej ulicy leżały pokotem garstki obrońców, zalanych krwią i deptanych przez mingolskich rabusiów. Ci nie zwracali uwagi na drzwi kamienicy naczelnika, za którymi zabarykadowali się pozostali przy życiu mieszkańcy miasta. Pięć dziewic potrzebnych do ceremonii, schwytanych naprędce, wysłano już na okręt flagowy. Obecnie trwały poszukiwania oleju z tłuszczu wielorybów i morświnów. Co ciekawe, szabrownicy nie przenosili łupów na statki, większość po prostu niszczyli: roztrzaskując beczki toporami i tłukąc słoje, polewali cennym olejem drzwi, drewniane ściany i brukowaną ulicę.

Na kasztelu rufowym potężnego okrętu flagowego, mimo blasku księżyca, panował ten sam półmrok, co w mieście. Obok Edumira, pochylony nad piecykiem z podpałką, stał jego znachor, trzymając w jednej ręce krzemień, w drugiej podkowę. Oczy błyszczały mu dziko jak wierzchowcom pozamykanym w klatkach. Przy nim siedział w kucki rozebrany do pasa żylasty wojownik, uzbrojony w - najgroźniejszy w całym Nehwonie -mingolski łuk ze sklejonych warstw drewna i rogu oraz pięć strzał z gałganami nasączonymi olejem. Po drugiej stronie znachora czekał topornik z pięcioma zrabowanymi beczułkami oleju.

Na niższym pokładzie pięć dziewic z Sajend kuliło się w milczeniu, ze strachem w oczach. Czarne włosy, zaplecione w warkocze, podkreślały bladość lic. Każdej uważnie pilnowały dwie ponure Mingolki z nożami w ręku.

Jeszcze niżej, na głównym pokładzie, pięciu młodych mingolskich jeźdźców, wybranych do tego zaszczytnego zadania w nagrodę za mężne czyny, siedziało na ustawionych w szeregu posłusznych stepowych klaczach, które raz po raz dudniły kopytami o deski pokładu.

Edumir wyrzucił kielich za burtę i bardzo wolno, bez jakiegokolwiek uczucia malującego się na pociągłej twarzy, odwrócił się do znachora i skinął głową. Ten skrzesał nad piecykiem iskry z podkowy, a potem dopilnował, żeby nie zgasły płomyki.

Łucznik położył strzały na piecyku, by następnie po kolei wystrzelić wszystkie z płonącymi szmatkami, przy czym dokonał tego z tak niebywałą szybkością, że nim pierwsza strzała spadła na gród, już piąta pomarańczowym łukiem malowała ciemności nocy.

Wszystkie ugrzęzły w drewnianych belkach. Pożar wybuchnął z nadprzyrodzoną gwałtownością, oblane olejem miasto paliło się niczym jedna olbrzymia pochodnia. Gruchnęły zduszone krzyki zrozpaczonych, bezradnych niedobitków, jakby cierpieli w piekielnych otchłaniach.

Tymczasem Mingolki pilnujące dziewic zdarły z pierwszej ubranie - noże śmigały jak srebrne błyskawice - i pchnęły ją ku pierwszemu z jeźdźców. Ten chwycił młódkę za czarne warkocze i posadził ją okrakiem na siodle, przyciśniętą nagimi plecami do jego skórzanego napierśnika. Równocześnie topornik rozbił wieko beczułki i przechyliwszy ją nad jeźdźców i dziewczynę, skąpał oboje w lśniącym oleju. Jeździec szarpnął cuglami, dźgnął klacz ostrogami i pogalopował z pokładu na pokład w stronę płonącego miasta. Kiedy dziewczyna uświadomiła sobie, dokąd tak szaleńczo pędzą, zaczęła krzyczeć; jej wrzaski rozchodziły się dalej i dalej, a towarzyszyły im ochrypłe okrzyki jeźdźca i głuchy tętent kopyt.

Wszystko to powtórzono raz, drugi, trzeci i czwarty (trzeci koń pośliznął się na oleju, potknął, lecz odzyskał równowagę), przy czym piąty jeździec wyruszył w drogę, zanim pierwszy dotarł do celu. Konie od źrebięcia oswajano z płomieniami i uczono przeskakiwać wały ognia. Wcześniej jeźdźcom dano się napić tego samego wina z grzybów, którym delektował się Edumir. Panny mogły szukać ulgi jedynie w dzikim wrzasku.

Jeden po drugim jezdni pojawiali się na tle czerwonej bramy i w niej znikali. Pięć razy płomienie strzelały wyżej nad grodem, kładąc czerwony blask na zatoczkę, ściśnięte statki, skamieniałe twarze Mingoli i ich błyszczące oczy. Miasto umarło z długim, przeraźliwym okrzykiem boleści.

Na koniec Edumir powstał w swoim futrzanym płaszczu i zawołał dźwięcznym głosem:

- A teraz na wschód, za morze! Następny cel: Oszroniona Wyspa!

***

Nazajutrz wypompowano wodę ze statków Kocura i Fafryda, odholowano je do stoczni i natychmiast poddano naprawom. Załogi, wypoczęte po długim śnie na lądzie, po krótkim utyskiwaniu wzięły się do pracy: złodzieje Kocura pod nadzorem starszego kaprala Paszawara i grupki mingolskich marynarzy. Pachniało smołą i rozlegał się głuchy łoskot pobijaków wciskających pakuły (uszczelniano od wewnątrz szpary między deskami „Rozbitka”), podczas gdy z pokładu „Sokoła Morskiego” dolatywało weselsze granie pił i młotków, bo tam barbarzyńcy usuwali szkody, wynikłe z uderzeń pocisków wystrzeliwanych z lodowej monstremy Kchakchta. Sprawdzano też sfatygowane omasztowanie i wymieniano ponadrywane liny.

Kupiecka dzielnica, w której znajdowała się stocznia, była małą kopią zwyczajnych marynarskich dzielnic we wszystkich portach Nehwonu. Znajdowały się w niej trzy tawerny, dwa domy uciech oraz kilka kapliczek i sklepików - zarządzanych i obsługiwanych przez mieszkających tu na stałe cudzoziemców, nielicznie przybyłych z rozmaitych stron świata. Nieoficjalnym naczelnikiem tej społeczności był pokryty bliznami Bomar: powściągliwy kapitan, pochodzący z Państwa Ośmiu Miast. Finansami zajmował się ponury, ciemnoskóry Kleszyta. Fafryd i Kocur odnosili wrażenie, że osiedlonym tu rybakom i kupcom zależy na tym, aby istnienie Oszronionej Wyspy, będącej dla nich żyłą złota, zachować w tajemnicy przed resztą świata. Jeśli nie, to przejęli skryty sposób bycia od rdzennych mieszkańców wyspy, którzy ich tolerowali, zarabiali na nich i przy byle sposobności narzucali im pozory dyscypliny. Także i ci przybysze nie słyszeli - podobno - o zagrożeniu ze strony Pływających Mingoli.

Miejscowi byli chyba rzeczywiście tacy, jakimi się wydawali na samym początku: rośli, skromnie ubrani, cisi, trzeźwo myślący i ufni w swoje siły. Nie mieli dziwacznych nawyków, nie wierzyli w przesądy, pili mało i wyznawali zasadę: nie wtykaj nosa w cudze sprawy. W wolnych chwilach grywali w szachy i pojedynkowali się na okute drągi, lecz poza tym nie przejmowali się, co kto robi, zwłaszcza cudzoziemcy. Oczy jednak mieli szeroko otwarte.

Dziś stali się jeszcze bardziej nieprzystępni. Gdy rano łódź rybacka prawie od razu wróciła z połowu, niesamowita wieść wygoniła na morze rybaków. Tuż po południu pierwszy statek z pełnymi ładowniami wrócił do portu na spienionej fali; kiedy pośpieszne osolono ryby (niezbędną sól dostarczał olbrzymi klif we wschodniej części wyspy, po którym nie spływała już woda rozgrzana wybuchem wulkanu) i statek z podniesionymi żaglami znowu wypłynął na połów, stało się oczywiste, że u wejścia do portu zebrały się niespotykane ławice ryb. Zaradni rybacy nie zamierzali przepuścić okazji do zarobku. Widziano nawet Gronigera, wyruszającego na połów.

Kocur i Fafryd, każdy z osobna zajęty nadzorowaniem prac i załatwianiem najróżniejszych rzeczy (tylko im wolno było opuszczać kupiecką dzielnicę), spotkali się przy nadmorskim wale na północ od stoczni. Tam przystanęli, by odsapnąć i podzielić się nowinami.

- Znalazłem Ognistą Jamę - oświadczył Kocur. – Przy najmniej tak mi się zdaje. To izba w tawernie „Solony Śledzik”. Iltmarski właściciel przyznał, że czasami wynajmuje ją na noc... jeśli dobrze zrozumiałem, czemu mruga okiem.

Fafryd pokiwał głową.

- Właśnie przespacerowałem się na północne krańce miasta, gdzie zapytałem przygodnego dziadunia, czy nie słyszał o Wzgórzu Ośmionogiego Konia. Roześmiał się szkaradnie i pokazał mi wrzosowiska. Była dobra widoczność... A tak w ogóle, to zauważyłeś, że wulkan przestał kopcić? Ciekawe, czemu wyspiarzy niewiele to obchodzi. No, więc kiedy spojrzałem na porośnięte wrzosem wzgórze, które dziadzio pokazywał paluchem (jakieś staje na północny-zachód), dopatrzyłem się tam czegoś na kształt szubienicy.

Kocur prychnięciem skwitował tę ponurą wiadomość i z łokciami wspartymi na krawędzi wału jął przyglądać się statkom w porcie. Zostały tylko te należące do cudzoziemców.

- Mam wrażenie - powiedział - że Słona Przystań jeszcze nieraz nas zaskoczy. Dzieją się tu jakieś dziwne rzeczy. Weźmy na przykład ten płaskodenny żaglowiec z Ol Plerns. Widziałeś tam, chociaż jedną kogę z takim niskim dziobem? Albo czapka z przedziwnym daszkiem tego marynarza, cośmy go widzieli, jak schodził z kutra z Gnampf Nar. Albo srebrna moneta z podobizną sowy, którą Groniger wydał mi z dublona. Zupełnie jakby Oszroniona Wyspa leżała na pograniczu światów, gdzie są inne statki, inni ludzie i inni bogowie... Rzekłbym, rubież...

Fafryd także patrzył na zatokę. Wolno pokiwał głową i otworzył usta, żeby coś powiedzieć, gdy raptem od strony stoczni doleciały odgłosy kłótni. Ktoś rozdarł się na całe gardło.

- Założę się, że to Skulik! - stwierdził. - Cholera wie, w jaką ten matoł wpakował się znowu kabałę! - Po tych słowach oddalił się, co tchu.

- Pewnikiem garbują mu skórę za złamanie zasad! - zawołał Kocur, biegnąc za nim. - Rano Mikkido oberwał drągiem, kiedy próbował świsnąć mieszek wyspiarzowi. Dobrze mu tak! Sam bym go za to lepiej nie oćwiczył!

***

Wieczorem Fafryd, ani razu nie oglądając się na miasto, wyruszył ze Słonej Przystani na Szubieniczne Wzgórze, jak nazywał je w myślach. Słońce, które przed chwilą zaszło daleko na południowo-zachodnim horyzoncie, okrasiło łagodną, fioletową barwą bezchmurne niebo, kępy ciemnego wrzosu, w których człowiek brodził po kolana, a nawet czarne zbocza wulkanu, gdzie od wczoraj stygła lawa. Lekka, prawie niezauważalna bryza dmuchnęła Fafrydowi w twarz od lodowca. Świat pogrążony był w ciszy. Czuło się majestat przyrody.

Stopniowo ustępowały troski dnia, a we wspomnieniach powracały czasy młodości, którą spędził w podobnym klimacie: w Zimowym Zakątku, gdzie wśród stromizn gnieździły się namioty, rosły strzeliste świerki, grasowały wilki i śnieżne węże, mieszkały wiedźmy i duchy. Przypomniał sobie ojca Nalgrona, matkę Mor, a także Marę, swoją pierwszą miłość. Nalgron był wrogiem bogów, w pewnej mierze takim jak mieszkańcy Oszronionej Wyspy (zwano go Mitobórcą)... choć w przeciwieństwie do nich kochał przygody; był doskonałym wspinaczem, mimo że w trakcie zdobywania Białego Kła stracił życie. Fafryd cofnął się myślami do tamtego wieczoru, kiedy ojciec wyprowadził go nad skraj Chmurnego Wąwozu, by nazywać gwiazdy, w miarę jak błyskały na fioletowym niebie.

Z zamyślenia wyrwał go cichy szmer, być może leminga buszującego we wrzosach. Przystanął na niezbyt stromym stoku wzgórza. Po chwili ruszył dalej i wnet był już na szczycie. Stąpał z ostrożnością i trzymał się z dala od szubienicy, a szczególnie miejsca, nad którym wisiała poprzeczna belka. Czuł się nieswojo, jakby coś nań w pobliżu czyhało. Rozejrzał się po cichu.

Na północnym stoku wzgórza rósł gęsty zagajnik wysokich na chłopa kolcolistów. Środkiem chyba biegła wąska dróżka, której wylot ginął w mroku. Pogłębiło się uczucie czyjejś obecności. Fafryd z trudem powstrzymał się od drżenia.

Kiedy oderwał wzrok od zagajnika, ujrzał stojącą powyżej Afrytę; przyglądała mu się bez słowa. Ciemniejący fiolet nieba użyczył kolorów jej niebieskiemu ubraniu. Zanim przyszło mu do głowy odezwać się do niej, uniosła smukłą dłoń i położyła palec na ustach, nakazując milczenie. Potem spojrzała na zagajnik.

Na ścieżce wynurzyły się z ciemności trzy szczupłe dziewczyny, prawie jeszcze dzieci. Zdawały się kogoś prowadzić, podnosić wzrok na początkowo niewidoczną osobę. Fafryd zamrugał oczami, otworzył szerzej oczy i wreszcie dostrzegł wysoką postać siwobrodego mężczyzny w szerokim kapeluszu, rzucającym cień na oczy. Był to człowiek albo już bardzo stary, albo osłabiony chorobą, bo co rusz przystawał. Chociaż się nie garbił, mocno się podpierał na ramionach dziewcząt.

Natenczas zimny dreszcz przeszedł po skórze Fafrydowi, ponieważ zrodziło się w nim podejrzenie, że to Nalgron, którego ducha nie widział od chwili opuszczenia Zimowego Zakątka. Skóra, broda i szaty tajemniczej postaci wyglądały dziwnie nakrapiane... jeżeli owe kropki nie były cierniami rosnących za nim kolcolistów.

Ale nawet, jeśli to był duch Nalgrona czy kogokolwiek innego, dziewczyny nie okazywały strachu, a raczej życzliwą troskliwość. Uginały się zresztą pod jego ciężarem, co też o czymś świadczyło.

Powoli zaprowadziły go na szczyt. Kilka kroków z tyłu podążała milcząca Afryta. Ostatecznie starzec zatrzymał się pod końcem ramienia szubienicy, gdzie zapewne nabrał sił (lub zyskał bardziej materialną formę), bo zdjął ręce z ramion dziewczyn. Te cofnęły się parę kroków w stronę Afryty, nie spuszczając z niego oka. On tymczasem zadarł głowę, a wtedy Fafryd przekonał się, że chociaż jest to istotnie chudy mężczyzna w podeszłym wieku, o wyrazistych, szlachetnych rysach twarzy przypominającej oblicze Nalgrona, to jednak ma cieńsze wargi, w kącikach zgięte w dół jak u doświadczonego nauczyciela, a na lewym oku łatkę.

Rozejrzał się wkoło niepewnie, zahaczając wzrokiem Fafryda, by na koniec odwrócić się i wyciągnąć rękę w kierunku północy. Głosem ochrypłym niczym szelest wiatru w gałęziach powiedział:

- Z zachodu ciągnie flota Wspacznych Mingoli. Trzy okręty rozbójnicze płyną przodem do Zimnego Portu. - Nagle wykręcił głowę pod niewiarygodnym kątem, jakby mimo złamania miał nadal sprawną szyję, i swoim jedynym okiem spojrzał prosto na Fafryda. - Musisz ich zniszczyć!

Po tych słowach zobojętniał. Powtórnie ogarnęła go słabość czy raczej pewne rozleniwienie po wykonaniu zadania, bo wracał do zagajnika dość żwawo, a gdy otoczyły go dziewczęta, dłońmi wspartymi na ich chudych ramionach głaskał je lubieżnie po szyi. W końcu pochłonęły go ciemności na ścieżce.

Fafryd do tego stopnia przejął się tą przygodą, nie mówiąc już o strachu, że kiedy zbliżyła się Afryta, mówiąc cicho, acz rzeczowym tonem:

- Czyżeś pojął? Zimny Port to drugie miasto na Oszronionej Wyspie, a w zasadzie miasteczko, łatwa zdobycz choćby i dla jednego mingolskiego okrętu, gdyby uderzył z zaskoczenia. Leży na północnym wybrzeżu, dzień drogi stąd, skuty lodem zawsze prócz miesięcy lata. Musisz...

Wpadł jej w słowo:

- Myślisz, że dziewki będą przy nim bezpieczne?

Po chwili wahania odpowiedziała krótko:

- Zwyczajnie, jako przy mężczyźnie. Lub przy duchu mężczyzny. Lub bogu.

Przy ostatnim zdaniu Fafryd przeszył ją uważnym spojrzeniem.

Pokiwała głową i ciągnęła:

- Dadzą mu jeść i pić, potem ułożą go do snu. Zapewne przed zaśnięciem pobawi się cycuszkami. To sędziwy bóg, daleko od domu, jak sądzę. Łatwo się męczy, co chyba należy uznać za szczęśliwą okoliczność. Tak czy owak, dziewczęta służą wyspie i muszą się liczyć z ryzykiem.

Po rozważeniu tych słów Fafryd odchrząknął i zauważył:

- Nie gniewaj się, pani Afryto, ale tutejsi wyspiarze, Groniger i inni, których spotkałem, nawet radcy, nie wierzą w żadnych bogów.

Zmarszczyła czoło.

- To prawda. Dawni bogowie opuścili Oszronioną Wyspę przed wieloma laty. Musieliśmy nauczyć się walczyć o swoje w okrutnym świecie, szczególnie bezlitosnym w tych stronach. Z tego się wzięła nasza nieczułość w tym względzie.

- A jednak - dał wyraz swoim rozterkom Fafryd - mój szary przyjaciel podejrzewa, że Oszroniona Wyspa to swoista rubież, gdzie można spotkać najróżniejsze statki, ludzi i bogów z odległych krajów.

- Rzeczywiście - zgodziła się pośpiesznie. - I to się przyczyniło do wspomnianej nieczułości. Skoro plącze się tutaj tyle duchów, człowiek zdaje się wyłącznie na to, co można chwycić w garść i zważyć na szali. Czyli na pieniądze i ryby. Wszelako ja i Cif poszłyśmy inną drogą, między rzesze widziadeł, ucząc się odróżniać te pożyteczne i godne zaufania od postrzeleńców i szachrajów. Dobrze służymy Oszronionej Wyspie. Jeśli chodzi o dwóch bogów, których żeśmy znalazły...

- Dwóch bogów? - zapytał Fafryd z wytrzeszczonymi oczami. - Cif też jednego znalazła? Czy może drugi siedzi w krzakach?

- Długo by prawić - odrzekła, zniecierpliwiona. - Za długo, zważywszy na straszne okoliczności, które naglą nas do działania. Zejdźmy na ziemię. Zimny Port znalazł się w wielkim niebezpieczeństwie.

- Wybacz mi i tym razem, pani Afryto - przerwał jej Fafryd podniesionym głosem - ale skoro mowa o schodzeniu na ziemię, to przypomniała mi się druga rzecz, która wyróżnia ciebie i Cif od pozostałych radców. Nic nie wiedzą o grożącej im napaści ze strony Mingoli ani o tym, że wynajęłyście nas do obrony wyspy. Prosiłyście w liścikach, byśmy zachowali to w tajemnicy. I co teraz będzie? Przywiozłem dwunastu zamówionych berserków...

- Wiem, wiem - przerwała mu ostro - i cieszę się z tego. Jeno pamiętajcie, żeśmy wam zapłaciły... i jeszcze sporo dorzucimy za dalsze zasługi. W szczerym złocie. Co się tyczy radców, to Kchakcht czarodziejskim sposobem uśpił ich czujność. Idę o zakład, że dzisiejsza obfitość ryb też jego jest dziełem. Rybaków opętała ślepa zachłanność.

- Razem z przyjacielem sporo wycierpieliśmy za sprawą sztuczek tego Kchakchta, jak mniemam. W każdym razie, w lankmarskiej tawernie twierdziłaś, że mówisz głosem Oszronionej Wyspy, a teraz wychodzi na to, że mówisz jeno za Cif i za siebie, gdy radców jest... ilu? Dwunastu?

- A cóżeś myślał, że zgarniesz pieniądze i będziesz się wczasował na morzu? - nasrożyła się. - Zaliś nie słyszał o niespodziewanych zwrotach i przeciwnych wiatrach? Nie koniec na tym: my naprawdę mówimy głosem Oszronionej Wyspy, bo w radzie jeno nam leży na sercu dawna świetność wyspy. I wiedz, że jesteśmy pełnoprawnymi radczyniami. Jako córka jedynaczka, dziedziczę po ojcu tę godność wraz z włościami. Cif dlatego, że jej bracia zginęli. W dzieciństwie bawiłyśmy się na tych wzgórzach, przywracając w zabawach chwałę Oszronionej Wyspy. Choć czasem byłyśmy królowymi piratów i łupiłyśmy wyspę, najczęściej marzyłyśmy, że podporządkujemy sobie radę, a nieprzychylnych nam radców wyrzucimy...

- Tyle myśli zbrodniczych w głowach małych dziewczynek? - nie mógł się nadziwić Fafryd. - Małolaty powinny zbierać kwiatki, pleść wianki i wyobrażać sobie, że są żonkami lub mateczkami...

- .. .i że wycinają w pień przeciwników i podrzynają gardła ich żonom! - dokończyła Afryta. - Niekiedy zbierałyśmy kwiatki, i owszem.

Fafryd zachichotał i naraz spoważniał.

- No, więc podsumujmy: odziedziczyłyście miejsce w radzie, a Groniger zawsze wyraża się o was z szacunkiem, choć wydaje mi się, że podejrzewa jakoweś konszachty między nami. Wyszperałyście gdzieś dwóch starych, zapomnianych bogów, o których wiecie, że was nie zdradzą ani nie zwiodą starczym bajdurzeniem. Bóg wam powiedział o wielkiej flocie Mingoli, chcących zdobyć Oszronioną Wyspę, przyczółek przed wyprawą na podbój reszty świata. Na tej podstawie przybyłyście do Lankmaru, powierzyłyście mnie i Kocurowi dowództwo nad oddziałami najemników, a wszystko pewnikiem za własne pieniądze...

- Cif jest naszym skarbnikiem - stwierdziła Afryta ze znaczącym uśmieszkiem. - Zna się na liczbach i rachunkach, podobnie jak ja na pismach i sprawozdaniach, bowiem piastuję funkcję pisarza w radzie.

- A jednak pokładacie nadzieję w leciwym bogu - ciągnął Fafryd - który kocha się w szubienicach i czerpie z nich siłę. Osobiście, nigdy nie ufam starym ludziom i bogom. Z doświadczenia wiem, że są chciwi, sprośni i tyle zła w życiu widzieli, że świetnie umieją się nim posługiwać w swoich pokrętnych intrygach.

- Zgoda, ale mów, co chcesz, bóg to bóg. Nawet, jeśli w starym sercu lęgną się brudne żądze, nawet, jeśli po głowie snują się myśli o śmierci i zagładzie, musi pozostać wierny swej boskiej naturze: wysłuchiwać naszych próśb, trzymać nas przy sobie, opowiadać o zdarzeniach w odległych miejscach i szczerze czynić przepowiednie... choć tych, co nie słuchają uważnie, może bałamucić dwuznacznymi słówkami.

- To by się zgadzało z tym, co wiem o tej rasie - przyznał Fafryd. - Powiedz, czemu to miejsce nazywacie Wzgórzem Ośmionogiego Konia?

Afryta odpowiedziała bez zmrużenia okiem, jakby nie zaskoczyła jej zmiana tematu:

- Bo trzeba czterech mężów do niesienia trumny czy mar z ciałem wisielca. Czterech mężów, osiem nóg, jak się pewnie domyślasz.

- Jak się zowie ten twój bóg?

- Odyn.

Fafryd doznał przedziwnego uczucia na dźwięk tego prostego imienia, które poruszyło w nim czułą strunę, jakby związaną ze wspomnieniami z innego życia. Przychodziła mu na pamięć bełkotliwa mowa Karla Treuherza, niezwykłego podróżnika z innych światów, który siedząc okrakiem na dwugłowym wężu morskim, przez chwilę uczestniczył we wspaniałej wojennej przygodzie Kocura i Fafryda, gdy zmagali się z rozumnymi szczurami z lankmarskich podziemi. Zwykłe imię... a jednak towarzyszyło mu wrażenie, jakby otworzyła się wyrwa w murze między światami.

Równocześnie zaglądał głęboko w duże oczy Afryty, zdziwiony tym, że tęczówki są fioletowe, a nie niebieskie, jakie zdawały się w żółtym blasku lamp w „Srebrnym Węgorzu”, jego zdziwienie wzrosło, gdy zmiarkował, że nie powinien nigdzie widzieć tej barwy, skoro fioletowe zorze dawno zgasły. Nocne ciemności zapadły na dobre, aczkolwiek nad wschodnim cyplem wspinał się na niebo księżyc z odciętym kawałeczkiem.

Ktoś zawołał za Afrytą spokojnym, beztroskim głosem:

- Bóg śpi.

Przed paszczą zagajnika stała dziewczyna, wątłe białe widmo w poświacie miesiąca, odziane w kusą sukienkę, a właściwie koszulinę z opuszczonym ramiaczkiem. Zadziwiające, że nie dygotała z zimna. Za nią majaczyły sylwetki towarzyszek.

- Sprawiał kłopoty, Maro? - zapytała ją głośno Afryta. Słysząc to imię, Fafryd poczuł dreszcze.

- Nie więcej niż zwykle - odpowiedziała dziewczyna.

- Dobrze, włóż buty i opończę. Maja i Gala, wy także! Wracam do Słonej Przystani z tym zacnym cudzoziemcem. Pójdziecie za nami, ale w pewnej odległości, poza zasięgiem głosu. Dasz radę, Majo, odwiedzić boga o świcie, przynieść mu mleko?

- Tak.

- Twoje córki? - spytał szeptem Fafryd.

- Krewne. A tymczasem - dodała równie cicho, choć rzeczowo - omówimy sprawę twej wyprawy do Zimnego Portu, dokąd wyruszysz ze swoimi dzikimi wojownikami.

Fafryd skinął głową z zamyślonym czołem. W górze dostrzegł nieznaczne poruszenie, które przywodziło na myśl dawne kochanki jego i Kocura, niewidzialne górskie księżniczki Hirywię i Kejarę, a także ich brata księcia Farumfara, który zwykł krążyć nocą po świecie.

***

Szary Kocur dopilnował, żeby jego ludzie najedli się i pokładli do łóżek w przydzielonej im kwaterze, nie zapominając o paru ojcowskich pouczeniach o potrzebie obyczajnego zachowania w rodzinnym porcie pracodawcy. Pokrótce obgadał z Paszawarem i Ourfem zadania na następny dzień. Na koniec z tajemniczą, pochmurną miną potoczył wkoło spojrzeniem, zarzucił płaszcz na lewe ramię, wyszedł na chłodne, wieczorne powietrze i udał się spacerkiem w stronę „Solonego Śledzika”.

Mimo że razem z Fafrydem pokrzepił się dziś snem na pokładzie „Rozbitka” (obaj nie chcieli mieszkać w kwaterach wskazanych im przez Gronigera, jakkolwiek umieścili w nich swoich najmitów), dłużył mu się ten dzień, wyjątkowo pracowity i męczący. A jednak, co stwierdził ku swemu zdziwieniu, budziła się w nim nowa ochota do życia - mająca niewiele wspólnego z mrowiem przyziemnych trosk czy układaniem wielkich planów wojennych. Ów zapał podsycało zrozumienie niedorzeczności tego, że od trzech miesięcy sumiennie odgrywa rolę dowódcy, nieprzebłaganego zwolennika surowej dyscypliny, nadzwyczajnego żeglarza i autora wielu heroicznych czynów. Sam złodziej, dowodził złodziejami, wpajał w nich wojskowe i marynarskie umiejętności, które do niczego im się nie przydadzą po powrocie do dawnej profesji. Doprawdy, absurdalne! A wszystko, dlatego, że pewna niewysoka kobieta ze złocistymi skierkami w czarnych włosach i zielonych oczach zleciła mu tak niesłychaną misję. Koń by się uśmiał!

Padający ukośnie blask księżyca nie rozjaśniał wąskiej ulicy, lecz wydobywał z mroku belki krzyżujące się nad wejściem do „Solonego Śledzika”. Skąd brali tyle drewna na wyspie położonej tak daleko na północy? Przynajmniej na to pytanie rychło znalazł odpowiedź; wystarczyło wejść do środka. Za budulec posłużyły szare belki i deski z rozbitych lub rozebranych statków. Jedna ściana kryła w sobie kształty łodzi wygiętej jak grzbiet wieloryba, druga zaś - nadżerki i muszle morskich stworów.

Błądząc wzrokiem po wnętrzu tawerny, Kocur zauważył sześciu spokojnie pijących marynarzy i dwóch młodych wyspiarzy, grających w szachy topornymi, kamiennymi figurami. Poznał tego, który grał czarnymi: odwiedził go rano z Gronigerem.

Bez słowa ruszył ku sąsiedniej izbie. W przejściu - nachylona nad niskim stolikiem - siedziała tęga, krostowata starucha, która wyglądała niczym czarownica i matka wszelkich plugawych olbrzymów i potworów.

Obok Kocura zjawił się iltmarski właściciel tawerny. Wycierając ręce służącym za ręcznik fartuchem, powiedział łagodnie:

- Ognista Jama została wynajęta na noc. Zamknięte przyjęcie. Nie szukaj zwady z Matką Twardziuchą. Czym mogę służyć?

Kocur nie odpowiedział, tylko obrzucił go surowym spojrzeniem i ruszył przed siebie. Matka Twardziuchą popatrzyła nań ponuro spod krzaczastych brwi. Odwzajemnił się taką samą miną. Iltmarczyk wzruszył ramionami.

Matka Twardziuchą zlazła z taboretu i z pochyloną głową wprowadziła go do drugiej izby. Po drodze obejrzał się i obdarzył właściciela zimnym, zwycięskim uśmiechem. Jeden z wyspiarzy, trzymając w palcach czarną wieżę, zerknął na niego z ukosa, mimo że nachylał się nieruchomo nad szachownicą, jakby w głębokim zamyśleniu.

W izbie palił się mały ogień - chyba tylko po to, żeby strzelające płomyki stanowiły urozmaicenie dla oka. Wielkie palenisko na środku pomieszczenia było właściwie sięgającą do pasa kamienną płytą. Trzy łokcie nad paleniskiem znajdował się wylot prowadzącej do niskiego sufitu grubej, miedzianej rury (Kocur zastanawiał się, pod pokładem, jakiego statku dawniej funkcjonowała). Teraz wyciągała wąskie, pokręcone smużki dymu. Oprócz tego można było zobaczyć kilka porysowanych stołów, krzesła przy nich i drugie drzwi.

Obok siebie na skraju paleniska siedziały dwie kobiety o miłej powierzchowności, lecz już wyraźnie sterane życiem. Jedną z nich Kocur widział późnym popołudniem. Od razu wziął ją za dziwkę. Dość prowokacyjnym odzieniem (w jednym przypadku czerwonymi pończochami) dowodziły słuszności jego domysłów.

Zbliżył się do stołu z boku paleniska, powiesił płaszcz na oparciu krzesła i usiadł na sąsiednim, gdzie miał na oku jedne i drugie drzwi. Splótł palce i jął beznamiętnie wpatrywać się w płomienie.

Matka Twardziucha przysiadła na taborecie i odwróciła się do wszystkich plecami.

Jedna z kobiet o zdzirowatym wyglądzie bez ustanku gapiła się w ogień i raz po raz przyrzucała drewna: szczątki wraków, które piszczały i czasem zabarwiały płomyki na zielono lub niebiesko, bądź czarne, cierniste patyki, które trzaskały, strzelały i dawały pomarańczowy płomień. Druga dziwka między rozcapierzonymi palcami wyciągniętych dłoni splatała kocie kołyski z czarnego szpagatu. Kocur zerkał na jej zagadkowe, kanciaste wytwory.

Długo żadna nie zwracała uwagi na gościa, aż w końcu ta opiekująca się ogniem wstała, a po chwili przyniosła i postawiła na jego stole dzban wina z dwoma kufelkami. Napełniwszy jeden z nich, wbiła wzrok w Kocura. Ten wziął kufelek, skosztował trunku, upił drobny łyczek, odstawił naczynie i uprzejmie pokiwał głową. Ani razu nie spojrzał na kobietę.

Wróciła do poprzedniego zajęcia. Od tej chwili Kocur, co pewien czas raczył się winem, zapatrzony i wsłuchany w płomienie. Wymieszane z sobą trzaski i psykania brzmiały wyraźnie w skądinąd cichej izbie; przypominały porywczy, dźwięczny głos młodej osoby, na przemian wesoły i złowieszczy. Niekiedy Kocur przysiągłby, że słyszy słowa i zdania.

W stale podsycanym ogniu zaczął dostrzegać twarze, a w zasadzie jedną twarz, na której pojawiały się wciąż nowe miny i prędko poruszały się usta. Było to ładne, młodzieńcze oblicze, czasem otwarte i przyjazne, czasem wykrzywione wyrazem zazdrości i nienawiści (strzelały wówczas zielone płomienie), a czasem niewiarygodnie zniekształcone, niby obraz widziany w falującym, rozgrzanym powietrzu. Ze dwa razy wydało mu się nawet, że po drugiej stronie paleniska widzi jakąś postać, która podnosiła się, patrząc na niego poprzez ogień, albo się kuliła. Korciło go, żeby wstać, obejść palenisko i sprawdzić, o co chodzi, ale zwalczył pokusę.

Co dziwniejsze, Kocur miał wrażenie, że skądś zna tę twarz, lecz nie mógł jej sobie przypomnieć. W końcu przestał łamać sobie nad tym głowę i rozsiadł się wygodniej w krześle. Starał się lepiej wsłuchać w głos ognia, przyporządkowywać wyobrażone słowa ruchom ust w płomieniu.

Matka Twardziucha znowu wstała i z ukłonem usunęła się z przejścia. Nie pochylając się w progu, do izby wkroczyła dama w rdzawoczerwonym płaszczu, podciągniętym na pół twarzy. Kocur poznał jednak zielone oczy ze złocistymi skierkami i też wstał.

Cif skinęła głową w stronę Matki Twardziuchy i dwóch nierządnic, podeszła do stołu Kocura, rzuciła płaszcz na to samo co on miejsce i usiadła obok. Napełnił jej kufel, uzupełnił braki w swoim i też klapnął na krzesło. Napili się. Przez chwilę świdrowała go wzrokiem.

- Widziałeś twarz w ogniu i słyszałeś głos, prawda? - zagaiła.

Otworzył szerzej oczy i potwierdził kiwnięciem głowy. Też się jej pilnie przypatrywał.

- Domyśliłeś się, czemu twarz wydaje ci się znajoma?

Prędko pokręcił głową i pochylił się w przód z pełnym nadziei wyczekiwaniem.

- Bo przypomina ciebie - wyjaśniła krótko.

Uniósł brwi i szczęka mu opadła, tak trochę. Ależ oczywiście! Dostrzegł podobieństwo do samego siebie, gdy był młodszy, dużo młodszy. Albo nawet i dzisiaj, kiedy w przystępie próżności patrzył w lustro z samouwielbieniem, ślepy na zmiany wynikłe z upływu czasu.

- Wiesz, czemu? - zapytała, nie kryjąc ciekawości.

Pokręcił głową przecząco.

- Ja też nie wiem - wyznała z ulgą. - Myślałam, że ty będziesz wiedział. Dostrzegłam podobieństwo, ledwiem cię ujrzała w tawernie, ale skąd to się bierze?... Tajemnicza zagadka. Póki, co, za mało wiemy, żeby ją rozwiązać.

- Oszroniona Wyspa to kopalnia tajemnic - rzekł dwuznacznie Kocur. - Jedna to pytanie, czemu wyparłaś się mnie i Fafryda.

Pokiwała głową i się wyprostowała.

- Cóż, najchętniej byś posłuchał, dlaczego jesteśmy z Afrytą takie pewne mingolskiej napaści na Oszronioną Wyspę, gdy reszta radców nie chce temu dać wiary. Mam rację?

Z wigorem pokiwał głową, uśmiechnięty.

- Otóż rok temu, prawie, co do dnia, włóczyłyśmy się z Afrytą po wrzosowiskach na północ od miasta, jak to czynimy od dzieciństwa. Opłakiwałyśmy utraconą chwałę Oszronionej Wyspy i utraconych, albo raczej odrzuconych przez ludzi bogów. Marzyłyśmy o ich powrocie, aby wyspa miała lepszego sternika i świadomość grożących jej niebezpieczeństw. Kończyła się wiosna, ale do lata zostało jeszcze trochę czasu. Tamtego dnia, co chwila zmieniała się pogoda, wiatr wiał z różnych stron, robiło się na zmianę jaśniej i ciemniej, w miarę jak słońce chowało się za chmurami. Chodząc po niedużym pagórku, zobaczyłyśmy raptem postać młodziana leżącego na wznak we wrzosach. Miał zamknięte oczy i odrzuconą w tył głowę, jakby umierał, zemdlał z wyczerpania lub w czasie przypływu został wyrzucony na brzeg ostatnią wielką falą niewiarygodnie potężnego sztormu... Miał na sobie prostą, znoszoną tunikę z samodziału i zwyczajne sandały, mocno już wytarte i postrzępione, do tego zaś bardzo stary pas z niewyraźnymi wizerunkami potworów... a jednak na pierwszy rzut oka poznałam, że to bóg. Przemawiały za tym trzy rzeczy. Po pierwsze, jego niematerialna forma, choć można go było dotknąć. Niemalże widziałam zgniecione wrzosy poprzez blade ciało. Po drugie, nieziemska uroda. Miał taką... ognistą twarz, chociaż rysy łagodne, spokojne jak po śmierci. Po trzecie, serce me wezbrało uczuciem uwielbienia... Moje przypuszczenia potwierdziło postępowanie Afryty, która uklękła obok mnie, jeno z drugiej strony. Aczkolwiek w jej zachowaniu było już znać coś nienaturalnego, zapowiedź ogromnego kroku naprzód, który zrobiłyśmy po zrozumieniu wszystkiego. Ale zrozumienie nie od razu przyszło. Wrócę jeszcze do tego... Zapewne słyszałeś, że bóg umiera, kiedy odwracają się od niego wierni. W tym przypadku mogłoby się wydawać, że gdzieś w Nehwonie kona jego ostatni wierny. Albo, że, co jest bliższe prawdy, w jego pierwotnym świecie stracił wszystkich wiernych, więc wystrzelił w przestrzeń między światami, aby płynąć dalej lub utonąć, ocaleć lub sczeznąć w zależności od tego, jakie mu ludzie zgotują przyjęcie w nowym świecie, na który los go zapędzi. Myślę, że bogowie mają moc podróżowania między światami. Czy to z przymusu, czy też z własnej woli. Kto wie, jakie kapryśne żywioły nękają ich na szlakach mrocznej wędrówki... Wszelako tamtego cudownego dnia nie traciłam czasu na próżne dociekania. Rozcierałam mu pierś i ręce, przyciskałam swe gorące policzki do jego zimnej twarzy, językiem otwierałam mu usta (szczęka lekko mu chodziła), przywierałam wargami do jego warg (ściskając mu nos palcami) i wdmuchiwałam powietrze głęboko do jego płuc. A jednocześnie w myślach modliłam się do niego żarliwie, choć podobno bogowie słyszą jeno głośne słowa, nie myśli. Gdyby nas wówczas zobaczył obcy człowiek, pomyślałby, że to druga lub trzecia odsłona miłosnego aktu, a ja, rozpłomieniona i niezaspokojona, próbuję na nowo rozpalić żar w jego ciele... Tymczasem Afryta, ciągle nienaturalna w swoim zachowaniu, wydawała się w tym samym stopniu pochłonięta swym zajęciem, a mimo to miałam wrażenie, że sama muszę o wszystko się troszczyć. Na wyjaśnienie musiałam jeszcze poczekać... W końcu mój bóg zaczął dawać oznaki życia. Zadrżały powieki, poczułam ruch piersi, usta odpowiadały na pocałunki. Otworzyłam srebrną manierkę i wlałam mu w gardło gorzałki, po kilka kropel na przemian z pocałunkami oraz słowami czułości i pocieszenia. Wreszcie otworzył oczy (brązowe ze złotym odcieniem, podobne do twoich) i z moją pomocą podniósł głowę. Zarazem mamrotał coś w nieznanym języku. Odpowiadałam mu we wszystkich znanych mi językach, ale on marszczył czoło i kręcił głową. Zrozumiałam, że ten bóg nie pochodzi z Nehwonu. Chyba się ze mną zgodzisz, że bóg, choć w swoim świecie wszechwiedzący, po dotarciu do nowego świata początkowo ma prawo czuć się zagubiony. Najpierw musi rozeznać się w otoczeniu... Ostatecznie uśmiechnął się i uniósł dłoń do mojej piersi, przeszywając mnie pytającym wzrokiem. Wymówiłam swoje imię. Pokiwał głową, odpowiednio ułożył usta i je powtórzył. Potem dotknął się w pierś i zdradził nam swoje: Loki.

Kocura ogarnęły podobne uczucia i myśli, co Fafryda na dźwięk imienia „Odyn”. Przemknęły mu przez głowę wspomnienia innego życia, innego świata. Także mowa Karla Treuherza i jego Mały słownik lankmarsko-niemiecki i niemiecko-lankmarski, podarowany Fafrydowi. Przez krótką, króciutką chwilę widział w ogniu płomieniste oblicze podobne do swego. I oko, które doń mrugnęło. Zasępił się, zamyślony.

A Cif ciągnęła opowieść:

- Następnie palcami podałam mu resztki mięsa z sakwy, które chętnie przyjmował, choć jadł niedużo i często popijał gorzałką. Równocześnie pokazywałam mu różne rzeczy i tłumaczyłam, jak co się nazywa. Czarny Ogień mocno dymił i strzelał płomieniami, więc Loki chciał poznać jego nazwę. Wyciągnęłam z sakwy krzemień i krzesiwo, uderzyłam nimi o siebie i powiedziałam: „ogień”. Strasznie się ucieszył. Jakby od iskier, palących się źdźbeł i samego słowa przybywało mu sił. Pogłaskał płomyki i nawet się nie poparzył. Trochę się przestraszyłam... I tak mijał dzień. Zupełnie się w nim zatraciłam. Nie zwracałam uwagi na nic, co się wokół działo, na nic prócz jego pytań i zachcianek. Był niebywale pojętnym uczniem. Tłumaczyłam mu nazwy w naszym wyspiarskim języku i od razu po dolnolankmarsku, bo myślałam, że przyda mu się szersza wiedza, gdy zainteresuje się dalekimi krajami... Dzień chylił się ku końcowi. Pomogłam wstać bogu. Blade wieczorne światło, które na niego padało, jakby go przenikało na wylot. Pokazałam mu Słoną Przystań, mówiąc, że powinniśmy tam pójść. Zgodził się ochoczo, bo kusiły go dymy z kominów, a właściwie ogień, jego żywioł. Wsparł się lekko na moim ramieniu i wyruszyliśmy w drogę... Dopiero teraz wyszła na jaw tajemnica dziwnego zachowania Afryty. Za nic w świecie nie chciała pójść z nami! Wówczas zauważyłam, jak przez mgłę, osobę, której przez cały dzień udzielała pomocy, którą opiekowała się i uczyła. Był to stary, zmarniały człowiek (bóg raczej), jednooki brodacz, który na początku leżał obok Lokiego. Otóż mnie dane było zobaczyć jednego, a Afrycie drugiego!

- Doprawdy, rzecz niesłychana - podsumował Kocur. - Może znalazł swój swego i wtedy się ukazał. Powiedz mi, czy drugi bóg, choć trochę przypomina Fafryda? Tym, że miał jedno oko, na razie się nie przejmujmy.

Skwapliwie pokiwała głową.

- Tak, wykapany Fafryd, jeno starszy, jakby jego ojciec. Afryta to zauważyła. Oho, już wy na pewno wiecie coś więcej w tej materii.

Kocur zaprzeczył ruchem głowy.

- Wszystko domysły. Jak nazywał się ten starszy bóg?

- Odyn.

- Dobrze, i co działo się dalej?

- Rozstałyśmy się. Zaprowadziłam Lokiego do Słonej Przystani. Nie przestawał się na mnie wspierać, był jeszcze bardzo osłabiony. Wygląda na to, że jedna wierząca osoba, choćby się ze wszystkich sił starała, może, co najwyżej, a i to ledwo, ledwo, utrzymać boga przy życiu i w widzialnej postaci. Loki pokazywał mi rozmaite rzeczy, gesty i uczucia, przy czym każdorazowo, sam od siebie, odnajdywał dla nich nazwy w języku wyspiarskim, dolnolankmarskim, ba, nawet górnolankmarskim! Zaiste, niezmierzone są granice jego rozumu! W tym samym czasie, pomimo słabości, zaczynał dawać mi do zrozumienia, że podobam mu się jako kobieta. Pozbawił mnie złudzeń, co do tego, jak będę miała go zabawiać w domu. Owszem, byłam szczęśliwa z pozyskania dla wyspy nowego boga i wiedziałam, że muszę go wielbić chociażby po to, żeby nie umarł. Ale żeby wpuszczać go od razu do łóżka? Ta myśl napawała mnie dziwną niechęcią, nawet, jeśli jego ciało w dotyku zdawało się ulotne niczym postać ducha. Zresztą, nie wiedziałam, czy to się wnet nie zmieni... Cóż, może w końcu i tak bym uległa. Chociaż sypianie z bogiem ma swoje złe strony. To wielki zaszczyt, nie przeczę, nie można jednak po takim spodziewać się wierności (gdyby komuś na niej zależało), a zwłaszcza już po wesołkowatym, kapryśnym i łobuzerskim bogu, na jakiego wyglądał Loki! Ponadto, chciałam na trzeźwo rozważać wszelkie otrzymywane od niego ostrzeżenia i przepowiednie dla Oszronionej Wyspy, nie zaś w umyśle rozkołysanym miłosnymi igraszkami i przyćmionym tymi wszystkimi fantazjami i obawami, jakie zwykle towarzyszą zauroczeniu... Los oszczędził mi jednak podejmowania decyzji. Gdyśmy przechodzili koło tawerny, przyciągnęło go chybotliwe, czerwone światło i niezauważenie wśliznął się do środka. Wszak nadal nikt oprócz mnie nie mógł go zobaczyć. Poszłam za nim, co spotkało się ze zdziwieniem bywalców (jako radczyni, jestem tu szacowną osobą), i nie odstępowałam go na krok, kiedy podążył za blaskiem do sąsiedniej izby, gdzie odbywała się hulaszcza zabawa i palił ogień w palenisku. Na moich oczach Loki wszedł w płomienie i złączył się z nimi! Hulaków zbiło z tropu moje najście, ale popatrzyłam na nich z uśmiechem i zaraz wyszłam, machając ręką i mówiąc: „Bawcie się!” Miałam na myśli również Lokiego. Chyba znalazł dla siebie najlepsze miejsce.

Cif pomachała pląsającym płomieniom i odwróciła się do Kocura z pogodną miną. Uśmiechnął się do niej i pokręcił głową z niedowierzaniem.

- Wróciłam do domu wielce zadowolona, lecz wcześniej wynajęłam Ognistą Jamę (tak nazywano tę izbę) na następną noc. Nazajutrz zatrudniłam dwie dziwki, by wieczorem zabawiły Lokiego, oraz Matkę Twardziuchę, żeby pilnowała drzwi i nie wpuszczała obcych... Noc upłynęła tak, jak przypuszczałam. Loki rzeczywiście zadomowił się w ogniu. Niebawem mogłam z nim porozmawiać, otrzymałam nawet odpowiedzi na parę pytań, lecz żadnej z korzyścią dla Oszronionej Wyspy. Uzgodniłam z Iltmarczykiem, że Ognista Jama będzie wynajęta dla mnie raz w tygodniu, a Hilsa i Ril zgodziły się zabawiać i uszczęśliwiać boga. Hilso, czy bóg dziś zabawiał się z tobą? - zapytała kobietę dokładającą do ognia, tę w czerwonych pończochach.

- Dwa razy - odparła węzłowato z lekką chrypką. - Wychodził niewidzialny z ognia i potem wracał. Jest zadowolony.

- Racz wybaczyć, pani Cif - wtrącił Kocur - ale czy tym kobietom biegłym w swym zawodzie podoba się zbliżenie z niewidzialnym bogiem? Jak to jest? Pytam z ciekawości.

Cif popatrzyła na siedzące przy ogniu kobiety.

- Jakby ci mysz wskoczyła pod spódnicę - odpowiedziała Hilsa z gardłowym chichotem, huśtając nogą w czerwieni.

- Lub żabsko - dodała jej koleżanka. - Chociaż mieszka w płomieniach, jego ciało jest zimne. - Odłożyła na bok kocią kołyskę i zaczęła przekładać palce, rzucając na ścianę osobliwe cienie: olbrzymich wilkołaków ze sterczącymi uszami, wielkich wężów morskich, smoków i wiedźm z krogulczymi nosami i szpiczastymi podbródkami. - Lubi patrzeć na te różne straszydła.

Kocur pokiwał głową w zadumie, przyglądając się temu przez chwilę, po czym obrócił spojrzenie z powrotem na palenisko. A Cif mówiła dalej:

- Niebawem zauważyłam, że bóg zaczyna orientować się w Nehwonie, obejmować go umysłem, sięgać myślą do najdalszych granic. Jego wyrocznie nabierały sensu. Tymczasem Afryta, z którą codziennie rozmawiałam, w podobny sposób opiekowała się Odynem na wrzosowiskach. Zamiast dorosłych kobiet podsuwała mu dziewczęta, aby pocieszyć go, udobruchać i wydobyć z niego ważne przepowiednie. Loki pierwszy nas uprzedził, że Mingole wyruszają na zbójecką wyprawę przeciwko Oszronionej Wyspie, że pakują konie na okręty, a podjudzani przez Kchakchta, wspinają się na szczyty szaleństwa i bestialstwa. Afryta osobno spytała o to Odyna. Potwierdził. Ostrzeżenia zgadzały się z sobą, co do joty... Pytani, co mamy robić, każdy z osobna poradził nam to samo: odszukać w Lankmarze dwóch znakomitych bohaterów i nakłonić ich do przybycia z odsieczą na czele zbrojnych drużyn. Przy tym nie skąpili szczegółów: podali wasze imiona i miejsca pobytu, mówiąc, że jesteście ich ludźmi niezależnie od tego, czy w tym życiu macie tego świadomość. Gdyśmy im polecały wszystko powtórzyć, niczego nie zmieniali. Powiedz mi, Szary Kocurze, nie spotkałeś ty wcześniej boga imieniem Loki? Powiedz prawdę.

- Klnę się na honor, nie spotkałem! - zapewnił ją Kocur. - I nie mam pojęcia, skąd między nami to uderzające podobieństwo. Chociaż imię Lokiego wydaje mi się dziwnie znajome. Również Odyna, jakbym słyszał o nich we snach lub koszmarach. Wytężam pamięć, lecz nic mi nie świta.

- Hm... - podjęła po chwili milczenia. - Bogowie powtarzali nam w kółko, byśmy was poszukały, toteż pół roku temu wsiadłyśmy na statek i popłynęły do Lankmaru nad Hlalem. Z jakim skutkiem, sami wiecie.

- Pani Cif - przerwał jej znowu Kocur, odrywając wzrok od płomieni - rad bym się dowiedzieć, jakżeście z Afrytą wróciły na wyspę. Pamiętam, że wywiała was z tawerny zamieć czarnoksiężnika Kchakchta.

- Równie szybko ustała zamieć, co trwała nasza podróż do Lankmaru. Szamotałyśmy się w jego zimnych szponach, obite i oślepione lodem niesionym na wietrze, ogłuszone huczącym śmiechem, aż nagle zaopiekowały się nami dwie latające istoty o niewieścich głosach. Ze zdumiewającą prędkością zaniosły nas w nocy do ciepłej jaskini, gdzie zostałyśmy bez tchu w piersi. Powiedziały, że są córkami króla gór.

- Hirywia i Kejara, to na pewno one! - wykrzyknął Kocur. - A więc są po naszej stronie!

- Znasz je?

- To górskie księżniczki, które z Fafrydem poznaliśmy swego czasu. Tak samo niewidzialne jak nasz wielebny mieszkaniec ognia. - Kiwnięciem głowy wskazał palenisko. - Ich ojciec sprawuje rządy na szczycie wyniosłej Grani Niebios.

- Słyszałam o tej górze i jej strasznym królu Umforaforze, o którym się mówi, że razem z synem sprzymierzył się z Kchakchtem. Córki przeciwko braciom i ojcu, normalne... Gdy złapałyśmy oddech i odnalazłyśmy wyjście z jaskini, okazało się, że patrzymy na Oszronioną Wyspę i Słoną Przystań z miejsca położonego w połowie wysokości zbocza Czarnego Ognia. Bez szczególnych trudności zeszłyśmy na dół po kamieniach i lodzie.

- Wulkan... - dumał Kocur. - Loki ma jakiś wpływ na niego. - Jego uwagę ponownie przykuło palenisko.

- Od tamtej pory Loki na bieżąco powiadamiał nas o postępach Mingoli i waszej podróży na Oszronioną Wyspę. Cztery dni temu jął żywo opowiadać o waszej przygodzie z lodową monstremą Kchakchta. Potrafi się wyrażać nader obrazowo; czasem miało się wrażenie, że sam prowadzi jeden ze statków. Udało mi się wynająć Ognistą Jamę na te wszystkie dni. Jeszcze przez trzy dni i noce nikt nam tu nie przeszkodzi. Mogłyśmy śledzić przebieg całej gonitwy, która prawdę mówiąc, stała się dość nużąca.

- Trzeba było tam być - mruknął Kocur.

- Loki sprawił, że czułam się, jakbym właśnie tam była.

- Aha, tak przy okazji - rzekł Kocur zdawkowym tonem - myślałby, kto, że wynajmiesz tę izbę na wszystkie dni i noce, odkąd bóg tu zamieszkał.

- Nie śpię na złocie - odparła bez urazy. - Poza tym, Loki lubi urozmaicenia. Bawią go odbywające się tutaj popijawy, wszak to jedna z nich go tu przywiodła. Mało tego, radcy patrzyliby z jeszcze większą podejrzliwością na moje poczynania.

Pokiwał głową.

- Jeśli się nie mylę, obok gra w szachy sługus Gronigera.

- Cicho! - przykazała mu Cif. - Muszę się teraz porozumieć z Lokim. - Pod koniec opowieści jej głos stawał się śpiewny, co jeszcze się nasiliło, kiedy bez przygotowania zaintonowała: - Rzeknij mi, o Loki, co wiesz o naszych wrogach za morzami i w królestwie lodu. Co wiesz o zimnym, okrutnym Kchakchcie i o Edumirze, władcy Wspacznych Mingoli, i Gonowie, władcy Słonecznych. Hilso, Ril! Śpiewajcie bogu wraz ze mną. - Następnie wyśpiewała senną, jednostajną pieśń bez słów, wspierana ochrypłym głosem Hilsy i nieco piskliwym Ril... tudzież, czego nie od razu zauważył Kocur, cichym, chrapliwym głosem Matki Twardziuchy. Pieśń zlewała się z osobliwym szeptem ognia.

Kocur wsiąknął w tę dziwną mieszaninę śpiewnych głosów, aż naraz z trzasków w palenisku, niby w jakimś czarodziejskim półśnie, wyodrębnił się zrozumiały język. Szeptane zdania prędko się układały, złożone ze słów dolnolankmarskich, a czasem nawet dziwnie obcych i niepokojących jak samo imię boga:

- Już nad wyspą czarne chmury, idą rzezie i tortury. Trwoga rośnie, wszelki potwór śpieszy, elf i nikor, i troll z górskich leży. - Trzy wymienione istoty były nieznane Kocurowi, tylko o trollach coś słyszał, choć nie widział ich na własne oczy. - Bijcie w dzwony, w trąby dmijcie, za trzy dni Mingol tu przyjdzie! Nadpływają hen ze wschodu bestie z końmi żądne mordu. Użyjcie fortelu, wywiedźcie ich w kipiel, gdzie na nieostrożnych bezdenny lej dybie. Wirom zaufajcie, trolli się wystrzegajcie! Mingol znajdzie śmierć w odmętach, gdy piekielna toń go spęta. Nie zaczerpnie już oddechu, będzie konał wieki wieków. Będzie wił się, będzie cierpiał, będzie zagubiony w głębiach. Nic szaleństwa nie ostudzi, spokój nigdy nie powróci!

Mowę przerwały szczególnie głośne trzaski, które wytrąciły Kocura z jego niezwykłego półsnu i momentalnie poderwały go na nogi. Senny nastrój prysł jak bańka. Popatrzył podejrzliwie na ogień, obszedł go wartko, przyjrzał mu się uważnie z drugiej strony, po czym omiótł wzrokiem izbę. I nic! Zerknął na Hilsę i Ril.

Obojętnie odwzajemniły jego spojrzenie i rzekły jednym głosem:

- Bóg przemówił.

Kocur już nie odnosił wrażenia, że ktoś niewidzialny siedzi w ogniu lub gdziekolwiek w izbie. Nie pozostał po nim nawet cień, w którym mógłby się schować. Chyba, że... ten ktoś schronił się w jego wnętrzu, co tłumaczyłoby ogarniające go niespodzianie ogniste myśli i uczucie nadludzkiej siły. W jego pamięci zapowiedź zniszczenia Mingoli wciąż żyła i dźwięczała.

- Czy to możliwe? - zapytał samego siebie i zaraz znalazł odpowiedź: - Ależ oczywiście!

Wrócił do Cif, która także wstała.

- Zostały trzy dni - stwierdziła.

- Na to wygląda. Co ci wiadomo o trollach? Co to za jedni?

- Sama miałam o to pytać. Chyba wiem o nich równie mało, co ty.

- W takim razie wiry. - Myśli huczały mu w głowie. - Są tu jakieś wiry w okolicach wyspy? Żeglarze nie opowiadają...?

- Są! Wielki Malstrom przy skalistym wschodnim brzegu wyspy, gdzie zdradliwe prądy morskie gnają jak szalone, a fale płatają figle żeglarzom. Dzięki niemu na wyspie nie brakuje drewna, bo morze wyrzuca kupę szczątków na Plażę Wyblakłych Kości. Malstrom wzmaga się codziennie o tej samej porze. Nasi marynarze dobrze go znają i omijają z daleka.

- Doskonale! Muszę wypłynąć w morze, odszukać go i poznać wszystkie jego sztuczki. Muszę wiedzieć, kiedy przybiera na sile i kiedy słabnie. Zdałaby się jakaś żaglówka, bo „Rozbitek” na razie przechodzi w stoczni remont. A czas nagli. Aha, i pieniędzy jeszcze potrzebuję, trochę srebra dla moich ludzi na brzegu.

- Po co miałbyś ruszać w morze? - zapytała Cif, z trudem łapiąc oddech. - Czemu rzucasz się w paszczę śmierci?

W jej szeroko otwartych oczach Kocur dostrzegł blask, który zdradzał, że zaczęła pojmować kierujące nim pobudki.

- Po co? Ano żeby pokonać waszych wrogów – rzekł dźwięcznym głosem. - Nie słyszałaś przepowiedni Lokiego? Sprawimy, że się ziści. Zatopimy przynajmniej jeden hufiec Mingoli, nim dobiją do brzegów Oszronionej Wyspy! A jeśli z pomocą Odyna Fafryd i Afryta rozprawią się ze Wspacznymi Mingolami, sprawa będzie załatwiona!

Jej oczy rozświetlił triumfalny blask, podobny do blasku w oczach Kocura.

Gdy Fafryd prowadził dwunastu wojowników na północ od Słonej Przystani, na wschodzie szarzało niebo, choć wysoko nad południowo-zachodnim horyzontem wciąż błyszczały najjaśniejsze gwiazdy i świeciła nadgryziona tarcza księżyca. Każdy ciepło się ubrał przed wyprawą w lodowce, zabrał w drogę długi łuk, kołczan, dodatkowy pęk strzał, topór wciśnięty za pas i worek z żywnością. Tyły zamykał Skór; w czasie przemarszu przez miasto pilnował, żeby nikt nie mącił ciszy nakazanej przez Fafryda. Dzięki temu nie przyłapano ich na łamaniu przepisów portowych. O dziwo, nikt ich nie zaczepiał. Być może wyspiarze spali dziś wyjątkowo twardym snem, jako że wielu położyło się bardzo późno, po zasoleniu reszty ryb z monstrualnego połowu. Ostatnie łodzie rybackie wróciły do portu po zmroku.

Wojownikom dotrzymywały kroku dziewczęta Maja i Mara, ubrane w miękkie buty i płaszcze z kapturami; pierwsza niosła dla Odyna bańkę mleka z porannego udoju, druga pełniła rolę przewodnika, przeprowadzała ekspedycję przez środkową część wyspy do Zimnego Portu. Marę poleciła Afryta: ...bo urodziła się na farmie niedaleko portu i dobrze zna drogę. I nie pozostanie w tyle za mężczyzną”.

Słysząc to, Fafryd pokręcił głową z powątpiewaniem. Wolałby nie brać odpowiedzialności za dziewczynę noszącą imię tej, którą kochał w młodości. Niechętnie też zostawiał w Słonej Przystani wszystkie sprawy na głowie Kocura i dwóch kobiet, skoro było tyle do zrobienia. Poza tym, misja zbadania Wielkiego Malstromu, odkrycia jego właściwości, która Kocurowi miała zająć, co najmniej dzień, powinna raczej przypaść Fafrydowi, bardziej obeznanemu z żeglarskim rzemiosłem. O północy w kabinie „Rozbitka”, za zasłoniętymi bulajami, we czworo przedyskutowali tę kwestię; podzielili się wiedzą i radami, rozważyli przepowiednie bogów i na koniec podjęli decyzję.

Postanowiono, że Kocur wyruszy należącym do radczyń małym kutrem, zabierając ze sobą sędziwego Ourfa, doświadczonego marynarza, oraz Mikkida, który będzie miał oko na Mingola. Paszawar przejmie nadzór nad remontem „Rozbitka” i „Sokoła Morskiego” (zobowiązany do stosowania się do rad trzech pozostałych Mingoli), udając, że drużyna Fafryda pracuje pod pokładem. Cif i Afryta miały na zmianę trzymać straż przy wejściu do stoczni, żeby odpowiadać na pytania Gronigera i załatwiać nagłe, nieprzewidziane sprawy.

Plan powinien się udać, pocieszał się w duchu Fafryd. Wyspiarze byli szczerymi prostaczkami, twardymi, lecz łatwowiernymi. Kocur święcie wierzył w sukces swoich działań: gorliwy i pełen werwy, z błyszczącymi oczami mruczał pod nosem piosnkę.

Wstający świt malował na niebie różowe brzaski, kiedy Fafryd wydłużonym krokiem deptał wrzosy, nasłuchując szeptów idących za nim zabijaków i weselszych szczebiotów dziewcząt. Zerknąwszy przez ramię, przekonał się, że wszyscy maszerują w wyznaczonym porządku, Mara i Maja tuż za nim.

Gdy po lewej ręce ukazało się Szubieniczne Wzgórze, ludzie wskazywali je sobie z ponurą miną. Niektórzy pluli, by odegnać złe licho.

- Pozdrów ode mnie boga, Majo - powiedziała Mara.

- Ani chybi, rozbudzi się na tyle, żeby napić się mleka, i zaraz pójdzie spać. - Maja z bańką oddaliła się od ekspedycji, przebijając się przez rzednące ciemności w stronę wzgórza.

Widząc to, ludzie rzucali ponure uwagi, póki Skór nie nakazał ciszy.

Mara zwróciła się cicho do Fafryda:

- Skręcimy tu lekko w lewo, żeby ominąć lodospad Czarnego Ognia, który zajmuje dużą część środka wyspy i łączy się później z lodowcem Góry Piekielnych Świateł.

Jak tu wesoło wszystko nazywają, pomyślał z przekąsem Fafryd i wbił wzrok w dal. Wrzosy i kolcolisty stawały się coraz marniejsze, gdzieniegdzie pokazywał się łupliwy kamień, pokryty porostami.

- Czy mówicie jakoś szczególnie na środek Oszronionej Wyspy? - spytał.

- Kraina Śmierci - odparła. No tak, jakżeby inaczej. W każdym razie, miejsce w sam raz dla szalonych, drapieżnych Mingoli i tego boga Odyna, miłośnika szubienic.

***

Kocur był najwyższy w czwórce niewysokich, szczupłych mężczyzn, którzy czekali na uboczu w porcie. Obok niego Paszawar, choć kapkę blady, wydawał się czujny i pełen animuszu. Czoło miał starannie obwiązane bandażem. Ourf i Mikkido przypominali małpy: jeden z pomarszczoną twarzą mędrca, drugi ze smutkiem przebijającym się w młodzieńczych rysach.

Na wschodzie słońce wynurzało się spoza solnego klifu; promienie skrzyły się na krystalicznym szczycie, oświetlały pół portu i flotę rybacką ruszającą na połów. Kocur z niedowierzaniem przyglądał się stateczkom; można by mniemać, że rybacy zadowolą się wczorajszą zdobyczą, ale nie, dziś wyprawiali się z jeszcze większą ochotą, jakby zaopatrywali w ryby cały Nehwon albo brzmiała w ich myślach natarczywa pieśń, nagląca ich do działania, podobna do grania w głowie Kocura. Mingol znajdzie śmierć w odmętach, gdy piekielna toń go spęta. Otóż to właśnie, niech ich piekło pochłonie! A czas uciekał. Gdzie ta Cif?

Dowiedział się tego, kiedy po cichu zbliżyła się do nabrzeża lekka łódź, kierowana przez Matkę Twardziuchę, która siedziała na rufie i uderzała wiosłem to z lewa, to z prawa, niczym ryba kiwająca ogonem. Gdy Cif stanęła na środku łodzi, głową ledwie sięgała poziomu nabrzeża. Chwyciła podaną rękę i dwoma długimi susami dostała się na górę.

- Do rzeczy - powiedziała zaraz na wstępie. - Matka Twardziucha zawiezie was do „Chochlika”. - Wręczyła Kocurowi mieszek. - Garść srebra. - Pokręciła nosem, gdy zechciał zajrzeć do środka.

Oddał pieniądze Paszawarowi.

- Rozdasz po dwa srebrniki na głowę, jeśli nie wrócę do wieczora. Tylko niech nie próżnują! Chciałbym, żeby jutro do południa „Rozbitek” był gotów do drogi. Idź!

Paszawar pożegnał się i odszedł.

- A wy jazda do łodzi! - zwrócił się Kocur do reszty.

Ourf usłuchał z obojętną miną, Mikkido zerknął z ukosa na ponurą przewoźniczkę. Cif przytrzymała Kocura za ramię. Odwrócił się.

Spojrzała mu w oczy.

- Malstrom jest niebezpieczny. Masz tu coś, co go może udobrucha, jeśli wpadniesz w pułapkę. W razie konieczności, ciśnij to w najgłębsze wiry. Strzeż tego i nikomu nie pokazuj.

Zaskoczony ciężarem małego, kanciastego przedmiotu, który wsunęła mu w garść, przyjrzał mu się podejrzliwie.

- Złoto? - szepnął ze zdziwieniem.

Przedmiot miał kształt szkieletowego sześcianu: dwanaście połączonych ze sobą krótkich, grubych pręcików z połyskliwego złota.

- Tak - odpowiedziała lakonicznie. - Życie jest cenniejsze.

- Czy to jakiś przesąd...?

- Owszem - ucięła.

Pokiwał głową, schował podarek do sakwy i bez słowa, sprężyście, zeskoczył do łodzi. Matka Twardziucha, dziarsko wywijając wiosłem, zabrała ich w stronę jedynego kutra pozostawionego w porcie.

Cif odprowadzała wzrokiem łódź, która wpłynęła w blask słońca. Po chwili poczuła ten sam blask na głowie. Wiedziała, że w jej czarnych włosach błyskają złociste światełka. Kocur ani razu się nie odwrócił. Nawet nie chciała. Łódź wreszcie dotarła do „Chochlika” i trzej mężczyźni raźno wskoczyli na pokład.

Przysięgłaby, że w pobliżu nikogo nie ma, a jednak ktoś za nią odchrząknął. Odczekała krótką chwilę, nim się odwróciła.

- Witam, mości Gronigerze - przywitała się.

- Witam, pani Cif - odpowiedział z równą uprzejmością. Nie wyglądał na kogoś, kto wybrał się na przeszpiegi. - Wysłałaś cudzoziemców z misją? - zagadnął.

Wolno pokręciła głową.

- Wypożyczyli mój statek, mój i pani Afryty. Być może chcą łowić ryby. - Wzruszyła ramionami. - Jak każdy na tej wyspie, nie gardzę żadnymi pieniędzmi. Nie samym łowieniem żyje człowiek. Nie dowodzisz dziś statkiem?

Teraz to on pokręcił głową.

- Na kapitanie portu ciąży wiele obowiązków. Ów drugi cudzoziemiec nie pokazał się jeszcze. On ani jego ludzie.

- I co z tego? - spytała, by przerwać milczenie.

- Chociaż pod pokładem galery aż huczy, pewnie tam wre robota...

Przytaknęła i odwróciła się, żeby popatrzeć na „Chochlika”, który pod pełnym żaglem wypływał na otwarte morze. Nieopodal sunęła łódka z krępą, kudłatą postacią.

- Na popołudnie zwołano posiedzenie rady – oznajmił Groniger, jakby dopiero teraz przypomniał sobie o tym. Gdy kiwnęła głową, wciąż zapatrzona w morze, dodał lekko tytułem wyjaśnienia: - Jest wniosek o sporządzenie wykazu złota i drogocennych przedmiotów powierzonych twej pieczy: złotej strzały prawdomówności, złotych pierścieni jedności, złotego sześcianu ugody...

Ponownie kiwnęła głową i zasłoniła usta. Usłyszał ziewnięcie. Słońce błyszczało w jej włosach.

***

Pod wieczór drużyna Fafryda maszerowała środkiem Krainy Śmierci, terenem gęsto obsypanym głazami. Jałowa połać ciemnej skały rozciągała się między niskimi zboczami lodowców, znajdujących się z lewej strony w odległości strzału z łuku i jeszcze bliżej z prawej. Wyglądało to trochę jak szeroka przełęcz. Chylące się ku zachodowi słońce mocno piekło, lecz dmuchał chłodny wiatr. Błękitne niebo zdawało się wisieć na wyciągnięcie ręki.

Na szpicy szedł najmłodszy z wojowników, bez broni: bezbronny człowiek ze zdwojoną uwagą wygląda wroga, aby się nań nie nadziać. Czterdzieści kroków z tyłu ubezpieczał go Manimark, a dopiero za nim podążał trzon oddziału, prowadzony przez Fafryda z Marą u boku. Skór nadal szedł na szarym końcu.

Nagle z kryjówki wyskoczył rosły, biały zając i niesamowitymi susami hycał w ich kierunku, jakby czymś przerażony. Fafryd gestem ręki przywołał obu wysuniętych piechurów. Ośmiu z jego polecenia zaczaiło się w zasadzce pod osłoną kamieni; zostającemu z nimi Skorowi rozkazał przywitać wroga gradem strzał, ale w żadnym wypadku nie rzucać się do ataku. Sam poprowadził resztę okrężnym, osłoniętym szlakiem na najbliższy lodowiec. Oprócz czterech wojowników, w tym Skulika, towarzyszyła mu Mara. Póki, co, zgodnie z zapewnieniami Afryty, nie przysparzała kłopotów.

Kiedy ostrożnie stąpali po lodzie, ciszę na wyżynach zakłóciły ciche jęki cięciw i okrzyki dochodzące z miejsc, gdzie czyhała zasadzka i skąd spodziewali się wroga.

Ze swojego punktu widokowego Fafryd dostrzegł swoich ludzi, a przed nimi, w odległości strzału, czterdziestoosobową grupę Mingoli, łatwych do poznania po futrzanych płaszczach, czapach i kręconych łukach. Wojownicy w zasadzce i kilkunastu Mingoli szyli do siebie strzałami, które frunęły do celu wysokim łukiem. Jeden rozbójnik leżał, dowódcy chyba się naradzali. Fafryd żwawo przyłożył strzałę do cięciwy i rozkazał swoim wojownikom zrobić to samo. Strzelili z boku w gromadę Mingoli. Kolejny padł, tym razem jeden z dyskutantów. Sześciu w odwecie próbowało uśmiercić nowych napastników, lecz tym sprzyjała wysokość.

Mingole się pochowali, choć jeden podskakiwał jak obłąkany, póki kamraci nie zaciągnęli go za kamień. Po chwili cała nieprzyjacielska gromada, na ile można było ocenić, poczęła się wycofywać, zabierając rannych.

- Pogonimy ich i wybijemy? - zapytał Skulik z łotrowskim uśmiechem.

Dziewczynie świeciły się oczy.

- Żeby zobaczyli, jak nas mało? Wybaczam ci, boś młody. - Fafryd machnięciem ręki rozkazał Skorowi zaprzestać strzelania.

- Za to odprowadzimy ich czujnie do statku, Zimnego Portu czy gdziekolwiek wracają. Dobry wróg to uciekający wróg. - Od razu też wysłał gońca do Skora ze szczegółami planu. Nadto zastanawiał się, jak to możliwe, że okutani futrami stepowi rozbójnicy, wbrew przewidywaniom, nie prą po łup w morderczym szale. Obawiał się podstępu. Nie wiedział, jak stary bóg Odyn, (który przecież rzekł: „Musisz ich zniszczyć!”) odniesie się do jego decyzji. Może utkwione w nim oczy Mary, wyrażające rozczarowanie, powinny być dla niego wskazówką?

***

Kocur siedział na pokładzie dziobowym „Chochlika”, oparty plecami o maszt, z nogami wyłożonymi na okucie bukszprytu. Powtórnie zbliżali się do wybrzeży Oszronionej Wyspy, tym razem z północnego-wschodu. Gdzieś przed nimi znajdowało się miejsce formowania Malstromu, który wkrótce, ponieważ był już odpływ, miał dać znać o sobie... jeżeli nie pomylił się w obliczeniach i mógł zaufać wskazówkom Ourfa i Cif. Za nim na rufie stary Mingol z wprawą opiekował się rumplem i trójkątnym, skośnym grotżaglem, podczas gdy Mikkido czuwał przy pojedynczym, wąskim kliwrze.

Kocur odpiął klapę głębokiej sakwy, przytroczonej do pasa, i obejrzał umieszczony na jej dnie jednolity, mętnie błyszczący „poskramiacz wirów”, jak nazwał ów przedmiot, który Cif mu podarowała. Po raz wtóry się zastanawiał, jakim trzeba być niepoprawnym rozrzutnikiem, ale też skończonym osłem, żeby robić ze złota tego rodzaju przedmioty jednorazowego użytku. Cóż, zabobon nigdy nie idzie w parze ze zdrowym rozsądkiem... A może jednak idzie?

- Mikkido! - zawołał ostro.

- Słucham, kapitanie! - doszła go odpowiedź: natychmiastowa, posłuszna, zabarwiona lękiem.

- Widziałeś cienką linę, która wisi w zejściówce? Ten mocny sznur, którym mógłbyś spuścić łupy wspólnikowi pod oknem i po którym samemu zszedłbyś w razie niebezpieczeństwa? Taki sam, jakiego czasem używa się do duszenia?

- Tak, kapitanie!

- Świetnie. Przynieś go!

Sznur w całości odpowiadał opisowi i na oko mierzył, co najmniej dwieście łokci długości. Pojawił mu się na ustach szyderczy uśmiech, kiedy jeden koniec liny przywiązał do „poskramiacza wirów”, a drugi do ucha śruby wkręconej w deskę pokładu. Upewniwszy się, że zwój nie jest splątany, schował złoty przedmiot z powrotem do sakwy.

Rejs trwał już pół dnia. Najpierw półwiatrem gnali na wschód, mijając po prawej burcie statki rybaków, którzy nie widzieli tam jeszcze takiego zatrzęsienia ryb, aż zostawili daleko za sobą biały, solny cypel. Potem skręcili na północ i ślamazarnie sunęli pod wiatr, oddalając się od ciemnej, poszarpanej linii wschodniego brzegu wyspy, która niebawem zasłoniła skrzące się klify. Potem po szybkim nawrocie statek pomknął z wiatrem ku wabiącej nieostrożnego żeglarza płytkiej zatoczce, obwarowanej z dwóch stron przez bliźniacze skalne czuby. Żagiel łopotał, a pod dziobem pieniły się drobne fale, napływające z przeciwka w zwartych szeregach. Wszędzie świeciło słońce.

Kocur wstał i wpatrzył się w toń przed dziobem statku. Szukał podwodnych skał i jakichkolwiek oznak podejrzanej działalności fal. „Chochlik” wyczuwalnie przyspieszył mimo niezmienionego wiatru, jakby dostał się we władanie prądu morskiego. Kocur zauważył przed sobą zawirowanie, nagłe łamańce wśród pienistych grzyw na falach. A więc nadeszła stosowna pora... jeśli w tym przypadku można mówić o stosowności! Krzyknął do Ourfa, każąc mu się przygotować do zwrotu.

Pomimo zachowania należytej ostrożności wielce się zdumiał, gdy - jak się zdawało - niewidoczna olbrzymia łapa pochwyciła od dołu kadłub statku, obróciła go, przechyliła w bok i pchnęła z impetem po zakrzywionym torze. Zobaczył, jak Mikkido frunie nad wodą z głową o trzy łokcie od nadburcia. Gdy odruchowo ruszył na pomoc oszołomionemu złodziejowi, lewą ręką bezwiednie owinął drzewce masztu, prawą zaś wyciągnął możliwie daleko i złapał Mikkida za kołnierz. Mięśnie naprężyły się boleśnie, lecz wytrzymały obciążenie. W podmuchach wiatru kłapiącego żaglami Kocur rzucił kaprala na deski pokładu, przydeptał go dla bezpieczeństwa, po czym kucnął i spróbował się rozejrzeć.

Gdzie tak niedawno przesuwały się fale w uporządkowanych szeregach, tam „Chochlik” z niespotykaną szybkością okrążał pogłębiającą się czarną studnię, szeroką na prawie dwieście sążni. Za dziko łopoczącym grotmasztem dostrzegł niewyraźną sylwetkę Ourfa, który trzymał się oburącz rumpla. Skierowawszy wzrok z powrotem na wir, zauważył, że statek znacznie się zbliżył do jego zapadającego się środka, skąd nastroszone skały sterczały niby czarne, połamane kły potwora. Bez namysłu wydobył z sakwy „poskramiacz wirów”, po czym z poprawką na wiatr i szybkość statku cisnął go prosto w gardziel leju. Przez chwilę przedmiot wydawał się wisieć w powietrzu, rozzłocony w promieniach słońca, aż w końcu zniknął w głębinach.

Tym razem można było odnieść wrażenie, że sto gigantycznych, niewidocznych rąk gwałtownym uderzeniem tłamsi wir. „Chochlikiem” zatrzęsło, jakby zderzył się z murem. Krzyżujące się fale tak bardzo wzburzyły topiel, że na pokład wlewała się spieniona woda, do złudzenia przypominająca mydliny.

Kocur cieszył się, że Ourf i Mikkido nie wypadli za burtę; z pewnością dojdą do siebie. Później sprawdził, czy niebo i morze są na swoich miejscach. Następnie popatrzył na rumpel i żagle. Odwracając oczy od przemoczonego kliwra, odnalazł wzrokiem ucho śruby wkręconej w pokład w części dziobowej. Zabrał się do wciągania przywiązanej liny, aczkolwiek nie robił sobie dużych nadziei: zapewne o coś zaczepiła i pękła w zbałwanionej kipieli. A jednak - cud nad cudami! - na końcu liny dyndał „poskramiacz wirów”, błyszczący cudownym, złocistym światłem po kąpieli między skałami. Kocura rozpierała duma, gdy chował go do sakwy i zapinał mokrą klapę.

Wiatr i woda nareszcie zaczęły zachowywać się naturalnie. Ourf i Mikkido już się poruszali. Kocur zaraz zagonił ich do pracy (nie wdając się w dysputy na temat wirów i ich tajemniczego znikania) i zawadiacko kazał im podpłynąć bliżej brzegu, gdzie zobaczył plażę usianą skałami, a wśród nich stosy szarego drewna: szkielety martwych statków.

Wyspiarze będą mieli, co ładować, przemknęło mu przez głowę. Trzeba powiedzieć Gronigerowi. A może lepiej poczekać na następne wraki... mingolskich łajb! To dopiero będą żniwa!

Z uśmiechem zarządził powrót do Słonej Przystani. Statek szparko płynął przy sprzyjającym wietrze, a on nucił sobie po cichu:

Mingol znajdzie śmierć w odmętach,

gdy piekielna toń go spęta...

Właśnie. A statki niech giną w zębatym topielisku!

***

Gdzieś wśród chmur na północ od Oszronionej Wyspy unosiła się czarodziejskim sposobem kula czarnego lodu, mieszkanie Kchakchta i jego poniekąd więzienie. Padający jednostajnie śnieg przykrył kulę białą czapą. Ten sam śnieg zbierał się i odcinał białymi konturami na mocarnych skrzydłach, szyi i grzbiecie niewidzialnej istoty, która wisiała przy kuli. Istota musiała jakoś trzymać się kuli, bo ilekroć potrząsała łbem i ramionami, by strzepać z siebie śnieg, ta kołysała się w rozrzedzonym powietrzu.

W trzech czwartych wysokości kuli otworzyła się klapa. Ze środka wysunął rękę i głowę Kchakcht - niczym jakiś wyjątkowo paskudny bożek, który z niesmakiem spoziera w dół ze swego niebiańskiego pałacu.

Nastąpiła rozmowa.

Kchakcht:

- Natrętny potworze! Czemu nachodzisz mnie w podniebnym mieszkaniu, czemu się dobijasz? Bo jeszcze pożałuję, że dałem ci skrzydła!

Farumfar:

- Może i bym wolał z powrotem latającą, niewidzialną raję. Miała swoje zalety.

Kchakcht:

- Na psie ścierwo, bo...

Farumfar:

- Pohamuj się, szkaradny dziaduniu! Skoro pukam, to przybywam z ważną sprawą. Mingole chyba stygną w swym szaleństwie. Gonów, wódz Słonecznych, zbliżając się do Oszronionej Wyspy, z obawy przed burzą kazał skracać żagle! A banda rozbójników ciągnących skroś wyspy daje nogę przed trzykrotnie słabszym przeciwnikiem. Czyżby osłabły twe zaklęcia?

Kchakcht:

- Uspokój się. Usiłowałem dowiedzieć się czegoś o dwóch nowych bogach, którzy wspierają Oszronioną Wyspę: jak są moc ni, skąd pochodzą, co jest ich celem i czy można ich skaptować.

Na razie mogę stwierdzić: to podstępna para, wcale nie tak silna. Nikczemni bogowie z niedużego wszechświata. Nie warto się nimi przejmować.

Na lotniku ponownie zebrała się warstwa śniegu: cieniutka kołderka pozwalająca dostrzec ściągnięte, surowe rysy jego szlachetnej twarzy. Zaraz się otrząsnął.

Farumfar:

- Więc co robimy?

Kchakcht:

- Już ja pogonię Mingoli, jeśli wygaśnie w nich bojowy zapał, o to się nie martw. A ty staraj się tymczasem unikać swoich niecnych sióstr i uprzykrzaj życie drużynie Fafryda. To oni napędzili stracha mingolskim rozbójnikom, prawda? Zajmij się dziewką. Do roboty! - Cofnął się do swej czarnej kuli, przykrytej śnieżną czapą, niby pajac na sprężynie kryjący się w pudełku.

Spadające płatki śniegu skotłowały się, kiedy Farumfar rozłożył skrzydła i opuścił się ku ziemi.

***

Matka Twardziucha, co dobrze o niej świadczyło, czekała już w łódce na kotwicowisku, kiedy Ourf i Mikkido sprawnie i szybko podprowadzili do nabrzeża „Chochlika”, przycumowali statek do boi i zwinęli żagiel pod czujnym okiem uśmiechniętego Kocura. Nadal był w wyśmienitym humorze, wielce z siebie zadowolony; zrywając z wizerunkiem tyrana, zamienił kilka życzliwych słów z Mikkidem - który nie wiedział, jak to rozumieć - i raz po raz, gdy nachodziła go nagła ochota, prowadził uczone rozmowy z mądrym, acz powściągliwym Mingolem.

Usadowiony wraz z Ourfem na środkowej ławce łodzi (Mikkido skulił się na przedzie), zapytał wyniośle wiosłującą wiedźmę:

- Jak tam dzień minął, Matko? Masz dla mnie jakieś wieści od swej pani? - A ponieważ odpowiedziała mruknięciem, mogącym oznaczać wszystko albo nic, rzekł krótko, filozoficznym tonem: - Niech ci starość lekką będzie, wierna służebnico - i skierował uwagę na port.

Nastała noc. Statki rybackie właśnie wróciły do portu, zapadnięte w wodę pod ciężarem zdobyczy - rekordowej po raz któryś z rzędu. Kocur przyjrzał się statkowi cumującemu po drugiej stronie najbliższego pomostu, gdzie czterech tuziemców w świetle latarni uwijało się przy rozładunku. Gęsiego znosili na ląd zapewne najcenniejsze kąski z potwornego (dosłownie i w przenośni) mrowia schwytanych w sieci morskich stworzeń.

Zeszłego dnia wyspiarze wydawali się Kocurowi statecznymi, trzeźwo myślącymi ludźmi, lecz teraz dostrzegał w nich coraz więcej cech żulowatego prostaka. Co dotyczyło szczególnie owych czterech osobników, którzy człapiąc po pomoście, uśmiechali się głupkowato, rozdziawiali gęby i wytrzeszczali oczy pod pokaźnym ciężarem ładunku.

Przodem szedł pochylony, brodaty jegomość; niósł na grzbiecie wielkiego, srebrzystego tuńczyka, równie długiego jak on sam i może nawet grubszego.

Za nim długoręki mężczyzna dźwigał na barkach, trzymanego za ogon i szyję, największego węgorza, jakiego widział Kocur. Kroczył chwiejnie, jakby mocował się z rybą, która wiła się niestrudzenie, jeszcze żywa. Zaraz mu się okręci wokół szyi, pomyślał Kocur.

Trzeci rybak przerzucił przez ramię bosak, którym przedtem zmyślnie przebił pancerz olbrzymiego zielonego kraba. Dziesięć odnóży bezustannie podrygiwało w powietrzu, potężne szczypce otwierały się i zamykały. Trudno było powiedzieć, czyje oczy były bardziej wybałuszone, skorupiaka czy człowieka.

Ostatni rybak niósł na ramieniu ośmiornicę z powiązanymi ramionami. W przedśmiertnych konwulsjach zmieniała kolory, wpadnięte ślepia mętniały nad szkaradnym otworem gębowym.

Potwory taszczą potwory, podsumował w myślach Kocur z wesołym chichotem. O bogowie, co z tych ludzi za groteskowe istoty!

Nareszcie dotarli do nabrzeża. Kocur odwrócił się na ławce i ujrzał... nie Cif - co stwierdził z żalem - ale, ku swemu zaskoczeniu, Hilsę i Ril stojące nad samą wodą; ta druga przyświecała sobie wesołym płomieniem pochodni. Uśmiechały się z ciepłą życzliwością, przy czym wyglądały doprawdy wyzywająco w swoich szminkach, pudrach i napuszonych strojach. Hilsa miała na sobie czerwone pończochy, Ril jasnożółte, wyżej zaś okryły się wulgarnymi, kusymi kożuszkami z dużym wycięciem pod szyją. Kocurowi, gdy wyskakiwał koło nich na nabrzeże, wydawały się młodsze niż ostatnio, a przynajmniej nie tak sfatygowane. Jakże to miło ze strony Lokiego, że wysłał swoje kapłanki... Cóż, może kapłanki to za duże słowo, raczej dziewki świątynne. Dziewki to znowu za mało powiedziane; zawodowe nałożnice, opiekunki i damy do towarzystwa boga... które witają po podróży wiernego sługę tegoż boga.

Tymczasem ledwie się ukłonił, a już przestały się uśmiechać.

- Złe wieści, kapitanie - ozwała się pośpiesznie Hilsa przyciszonym głosem. - Pani Cif kazała nam powiedzieć, że razem z panią Afrytą została przez resztę rady postawiona w stan oskarżenia. Zarzuca się jej marnotrawienie przechowywanych w skarbcu sztuk złota i kosztowności, którymi miała opłacać ciebie, wysokiego kapitana i waszych najemników. Słyniesz z chytrości, więc spodziewa się, że wybawisz ją z kłopotów jakąś zmyśloną historią.

Uśmiech Kocura przygasi tylko nieznacznie. Gdy Hilsa przekazywała mu tę smutną nowinę, patrzył z rozbawieniem na płomień pochodni, który kołysał się wesoło i migotał. Na wzmiankę o kosztownościach położył rękę na sakwie, w której trzymał „poskramiacz wirów” z kawałkiem sznurka. Nie wątpił, że posiada właśnie jeden z owych drogocennych przedmiotów, lecz to go wcale nie zmartwiło.

- To wszystko? - zapytał, kiedy Hilsa umilkła. - Myślałem, że opowiecie mi o szturmie trolli, przed którymi ostrzegał nas bóg. Cóż, skarbuszki, prowadźcie na salę, gdzie odbywa się zebranie rady! Ourf i Mikkido, wy z nami! Odwagi, Matko Twardziucho! -zawołał w stronę łódki. - Twej pani włos z głowy nie spadnie!

Kładąc ręce na ramionach kobiet, ruszył przed siebie żwawym krokiem, przekonany, że w chwilach niepewności najważniejszą rzeczą jest zachować niezmąconą pewność siebie, a nawet płonąć entuzjazmem jak pochodnia Ril! Oto cała tajemnica. Co z tego, że nie miał zielonego pojęcia, jaką bajkę wciśnie radzie. Wystarczy śmiało dążyć do celu, a przyjdzie natchnienie.

Szli wąskimi uliczkami, dosyć zatłoczonymi ze względu na późny powrót rybaków. Może była to noc targowa, a może zebranie rady miało z tym coś wspólnego, w każdym razie wałęsało się prócz wyspiarzy mnóstwo cudzoziemców - przy czym, rzecz dziwna, ci drudzy w tym zestawieniu jawili się większymi dziwakami i oszołomami. Kocur powtórnie napatoczył się na czterech rybaków, którzy dźwigali swą monstrualną zdobycz. Gapił się na nich gruby chłopiec. Kocur potarmosił mu czuprynę. Ech, życie to przedstawienie!

Hilsa i Ril, którym udzieliła się beztroska Kocura, znów się uśmiechały. Musiał stanowić nie lada widok: spacerował z dwiema wytwornymi dziwkami, jakby był panem miasta.

Ukazała się niebieska fasada gmachu rady. Drzwi otaczała masywna rufa rozbitego galeonu, po bokach zaś stały dwa pochmurne obwiesie z okutymi drągami. Kocur poczuł wahanie kobiet, mimo to z tubalnym okrzykiem: - Chwała i honor radzie! - wciągnął je do środka. Za nim hycnęli Ourf i Mikkido.

Znaleźli się w pomieszczeniu większym i odrobinę wyższym niż główna izba w „Solonym Śledziku”, ale podobnie jak tam, ściany zbudowano tu z szarych belek wyłamanych z wraków. Nie było kominka; nieudolnie próbowały go zastąpić dwa kopcące piecyki i łuczywa płonące smutnym niebieskim płomieniem (może trawiły spiżowe gwoździe) - nie tak wesołym, żółto-czerwonym jak pochodnia Ril. Najważniejszym meblem był długi, ciężki stół, przy którym na jednym końcu siedziały wyniośle Cif i Afryta. W niewielkim oddaleniu siedziało dziesięciu rosłych, poważnych wyspiarzy w średnim wieku (pośrodku Groniger), których twarze okrywał twardy wyraz tak wielkiego zgorszenia czy wręcz oburzenia, że Kocur wybuchnął śmiechem. Pod ścianami licznie zebrali się prości mieszkańcy wyspy, między nimi kobiety. Wszyscy patrzyli na nowo przybyłych z mieszaniną zakłopotania i zniesmaczenia.

Groniger zerwał się z miejsca i huknął:

- Jak śmiecie szydzić z powagi rady wyspy?! Zwłaszcza, że włazicie nieproszeni w towarzystwie kobiet lekkich obyczajów i swoich niezdyscyplinowanych marynarzy!

Kocur stłumił śmiech i słuchał go z boleścią widoczną w szczerych oczach, istne wcielenie urażonej niewinności.

A Groniger mówił dalej, potrząsając palcem oskarżycielsko:

- Oto stoi przed nami, szacowna rado, główny odbiorca sprzeniewierzonego złota, może nawet złotego sześcianu ugody.

Przybysz z południa, który bajtluje o nadprzyrodzonych sztormach, nocach bez dnia, znikających okrętach wroga i rzekomo rychłej napaści Mingoli. Choć sam, jak widać, ma mingolską załogę! Za remont statku zapłacił złotem z Oszronionej Wyspy!

Słysząc to, Cif wstała z błyszczącym wzrokiem.

- Przynajmniej dajcie mu głos! Niech odpowie na wasze ordynarne zarzuty, skoro nie wierzycie mi na słowo!

Podniósł się radca siedzący obok Gronigera.

- Po co wysłuchiwać kłamstw cudzoziemca?

- Dziękuję, Dwon - rzekł Groniger.

Wstała również Afryta.

- Niech mówi! Będziecie słuchać jeno samych siebie?

Po chwili stał już następny radca.

- Co rzekniesz, Zwakenie? - zapytał go Groniger.

- Nic złego się nie stanie, jeśli powie, co ma to powiedzenia. Może sam zrozumie, że jest w błędzie.

Cif popatrzyła wrogo na Zwakena i zawołała:

- Powiedz im, Kocurze!

W tym momencie Kocur zerknął na pochodnię RU (miał wrażenie, że ogień do niego mruga) i naraz poczuł boską moc w sobie, wdzierającą się weń i przenikającą wszystkie części jego ciała, po same koniuszki włosów. Bez uprzedzenia - ba, nawet jego to zaskoczyło! - przebiegł pół sali i wskoczył na stół blisko Cif i Afryty, gdzie było puściej.

Badawczym, prowokującym spojrzeniem potoczył po morzu twarzy, przeważnie zaciętych i nieprzyjaznych, a potem... Cóż, kiedy boska moc zstąpiła na niego i przejęła nad nim całkowitą władzę, jego umysł został odłączony, a świat dokoła pociemniał. Usłyszał jeszcze, że zaczyna mówić podniesionym głosem, nim jego myśli utkwiły w jakimś zamkniętym lochu, gdzie panowały gęstsze ciemności niż w najgłębszym śnie czy omdleniu.

Zdawało mu się, że czas nie mija... albo upływa wieczność.

Gdy oprzytomniał (słuszniej powiedzieć: narodził się na nowo - tak wielka zaszła zmiana), wśród pląsu żółtych świateł dostrzegł wyłaniające się z mroku twarze, rozpromienione radosnym uśmiechem. Do jego świadomości powoli docierał straszny hałas, a w nim czyjeś buńczuczne, dosadne słowa. Aż raptem, zupełnie niespodziewanie, zmaterializowało się przed nim całe otoczenie, pełne huku, gwaru i blasku. Zauważył, że bezczelnie stoi na stole, przy którym trwały obrady, mając na ustach coś, co było chyba drapieżnym albo wręcz obłąkanym uśmiechem. Lewą ręką zuchowato wspierał się pod bok, gdy prawa wywijała nad głową zaczepionym na sznurku złotym „poskramiaczem wirów” (sześcianem ugody, przypomniał sobie). A naokoło dosłownie wszyscy wyspiarze: radcy, strażnicy, zwykli rybacy, niewiasty (rzecz jasna, również Cif, Afryta, Ril, Hilsa i Mikkido) - stali bądź podskakiwali, gapili się na niego z baranim zachwytem (jakby był bogiem albo przynajmniej legendarnym herosem) i wznosili radosne okrzyki, aż dudniło echo! Pięści waliły w stół, okute drągi dźwięcznie uderzały o kamienną posadzkę. Trzymający łuczywa tak je rozhuśtali, że smętne dotąd płomienie zapaliły się żółtoczerwoną barwą jak pochodnia Ril.

Na bogów wielkich i małych, zapytał siebie w duchu Kocur, nie przestając się uśmiechać, co ja im powiedziałem lub obiecałem, że tak się rozochocili? Do licha ciężkiego, co!?

Groniger szparko wdrapał się na stół z drugiej strony, wypychany przez tych stojących najbliżej, machnięciem ręki nakazał spokój, a gdy się jako tako uciszyło, zapewnił Kocura głosem gromkim i pełnym uczucia:

- Jakem żyw, tak właśnie uczynimy! Osobiście poprowadzę zbrojny oddział przez Krainę Śmierci, połowę zdolnych do walki mieszkańców tego miasta, by pomóc Fafrydowi sprać zamorskich rozbójników! Dwon i Zwaken obsadzą statki rybackie drugą połową wojska i wyruszą za „Rozbitkiem” przeciwko Słonecznym Mingolom. Po zwycięstwo!

Rozległy się chóralne okrzyki: Śmierć Mingolom! Zwycięstwo! - i wiele innych, których Kocur nie zdołał zrozumieć. Kiedy wrzawa zaczęła słabnąć, Groniger zawołał:

- Wina! Przypieczętujmy nasz sojusz!

Zwaken krzyknął zaś do Kocura:

- Przywołaj załogę, niech z nami świętują! Mogą czuć się wolni na Oszronionej Wyspie odtąd po wiek wieków!

Mikkido zaraz wyszedł z rozkazami.

Kocur spojrzał bezradnie na Cif, choć uśmiech nie schodził z jego twarzy (za to w oczach musiała być pustka), ona wszelako wyciągnęła doń rękę, krzycząc z zaróżowionymi policzkami:

- Popłynę z tobą!

Obok niej Afryta oświadczyła:

- A ja ruszę przodem przez Krainę Śmierci do Fafryda! Przyprowadzę boga Odyna!

Słysząc to, Groniger zakrzyknął:

- Możesz liczyć na szeroką pomoc ze strony mojej i moich ludzi, czcigodna radczyni!

Kocur zrozumiał, że na domiar wszystkiego nawrócił na wiarę bezbożnych rybaków - przynajmniej na wiarę w Odyna i Lokiego. Co takiego im powiedział?

Nie sprzeciwiał się, gdy Cif i Afryta ściągały go ze stołu. Nim jednak zaczął je wypytywać, Cif zarzuciła mu ręce na szyję, uściskała go mocno i bez opamiętania jęła całować go w usta. Czuł się cudownie. Było to coś, o czym marzył od trzech miesięcy z hakiem, chociaż wyobrażał sobie cokolwiek intymniejszy nastrój. Kiedy się w końcu od niego oderwała, rozpłomieniona, przyszło mu do głowy następne pytanie... lecz niespodziewanie wysoka Afryta pochwyciła go w objęcia i obsypała równie gorącymi pocałunkami.

Niby nie miał powodów do narzekania... a jednak zginął gdzieś urok pocałunków Cif, które nie miały już osobistego wymiaru; w większej mierze były formą podziękowania i wyrazem żywiołowego entuzjazmu niż oznaką głębszego uczucia. Marzenie o Cif poniekąd przyblakło. Kiedy Afryta dała mu spokój, zleciały się zewsząd tłumy wielbicieli i niejeden chciał go wyściskać. Kątem oka dostrzegł Hilsę i Ril, które rozdawały buziaki na lewo i prawo. Otóż to, wszystkie te pocałunki nie miały większego znaczenia - oczywiście, głupcem byłby, gdyby to samo mówił o pocałunku Cif. W pewnej chwili przyłapał nawet Gronigera na jakichś tanecznych wygibasach. Jedynie sędziwy Ourf z nieznanego powodu nie brał udziału w ogólnej wesołości. Popatrywał tylko ze smutkiem na Kocura.

Podczas zabawy, przeciągającej się do północy, nie szczędzono jadła i napitku, wznoszono radosne okrzyki, tańczono, a korowody biesiadników przewalały się po sali i wypływały na dwór. W miarę upływu czasu podrygi i przytupy stawały się coraz bardziej groteskowe, a wszystko to do taktu z mściwym dwuwierszem, który ciągle huczał mu w myślach, a wokół którego wszystko się obracało: Już nad wyspą czarne chmury, idą rzezie i tortury. Trwoga rośnie, wszelki potwór śpieszy, elf i nikor, i troll z górskich leży. Zwłaszcza druga część trafnie opisywała to, co się teraz działo: narodziny potworów. Chociaż... gdzie trolle? A rymy prowadziły do straszliwego i niepokojąco fascynującego zakończenia: Mingol znajdzie śmierć w odmętach, gdy piekielna toń go spęta. Nie zaczerpnie już oddechu, będzie konał wieki wieków. Będzie wił się, będzie cierpiał, będzie zagubiony w głębiach. Nic szaleństwa nie ostudzi, spokój nigdy nie powróci!

Przez cały ten czas Kocur uśmiechał się sztucznym uśmiechem i zachowywał się z chwacką, zuchwałą fantazją, która znamionowała wielką pewność siebie.

Raz odpowiedział:

- Nie, nie szkoliłem się w sztuce pięknego wysławiania. Aczkolwiek zawsze dużo mówiłem.

Pożerała go wszakże ciekawość. Przy pierwszej sposobności spytał Cif:

- Co takiego powiedziałem, że wszyscy mnie uwielbiają i całkowicie zmieniło się ich nastawienie?

- Ty wiesz najlepiej - odparła.

- Ale wyjaśnij mi to swoimi słowami - nalegał.

- Odwołałeś się do ich uczuć - powiedziała po krótkim namyśle. - Trafiłeś w najczulszą strunę. To było niesamowite.

- No dobrze, ale co dokładnie mówiłem? Jakich słów użyłem?

- Nie sposób tego wyrazić. Słowa tworzyły zamkniętą całość, żadne się nie wybijało. Szczegóły wypadły mi z głowy. Możesz być z siebie zadowolony, wypadłeś znakomicie.

Po pewnym czasie zdecydował się zagadnąć Gronigera:

- W którym momencie zaczęły cię przekonywać moje argumenty?

- Dziwne pytanie - odparł szpakowaty wyspiarz. Zmarszczył czoło w wyrazie szczerego zakłopotania. - Wszystko wywiodłeś tak rozumnie, jasno i rzeczowo. To tak, jakbyś tłumaczył, że dwa a dwa jest cztery, a ja miałbym wskazać najbardziej przekonującą część równania.

- Jużci prawda - przyznał niechętnie Kocur i zaraz dodał:

- Zapewne tym samym rzeczowym tonem skłoniłem cię do uwierzenia w bogów Odyna i Lokiego?

- Owszem - zgodził się Groniger.

Kocur pokiwał w głową, choć w duchu wzruszył ramionami. Wszak dobrze wiedział, co się stało. Po rozmowie z Ril zyskał pewność.

- Gdzie zapaliłaś pochodnię? - spytał.

- W boskim ogniu, ma się rozumieć - odpowiedziała. - W boskim ogniu w Ognistej Jamie. - I wtedy go pocałowała.

Niezła była, nawet, jeśli w tym całowaniu brakowało iskry.

Wiedział, że bóg Loki wyszedł z ognia, na pewien czas go opętał (podobnie jak ongiś, być może, bóg Iszek opętał Fafryda w Lankmarze) i przemawiał przez niego, używając słów zapadających w serce, jeżeli wypowiada je bóg, zwłaszcza w czasie wojny lub innego strasznego nieszczęścia... i zupełnie nic nieznaczących w ustach prostego śmiertelnika w trakcie zdawkowej pogawędki.

Zresztą, czy wypada roztrząsać to, co się rzekło, skoro tyle jest do zrobienia, tyle spraw życia i śmierci do rozstrzygnięcia, tyle pełnych przygód szlaków do przemierzenia. Niech tylko skończy się ta balanga i ludzie nieco odsapną.

A jednak... miło byłoby wiedzieć, co się naprawdę powiedziało. Może poznałby nowe sztuczki oratorskie? Na miłość boską, co nim powodowało, co chciał zobrazować, że wyciągnął z sakwy „poskramiacz wirów” i kręcił nim nad głową?

Musiał przyznać, że być opętanym przez boga to przyjemne uczucie. Ba, gdyby jeszcze człowiek pamiętał, co się działo! Wszelako po tym doświadczeniu Kocur czuł w sobie jedynie pustkę. No prawie, bo wciąż nie dawała mu spokoju śpiewka o Mingolach ginących w odmętach. Miał wrażenie, że się od niej nie uwolni.

***

Nazajutrz drużyna Fafryda mogła po raz pierwszy obejrzeć sobie Zimny Port, morze i czoło mingolskich wojsk najeźdźczych, wszystko za jednym zamachem. Zachodni wiatr do spółki ze słońcem rozproszył nadbrzeżną mgłę i wywiał ją znad lodowca, którego skrajem teraz się posuwali. Zimny Port był małą, prymitywną osadą w porównaniu ze Słoną Przystanią. Na północy wznosił się ciemny krater Góry Piekielnych Świateł, tak strzelisty i niedaleki, że jego wschodnie zbocza rzucały cień na lód. Z wnętrza wydobywała się pochylona smużka dymu. Cień na ciemnej skale przy granicy śniegu wskazywał wylot jaskini prowadzącej do trzewi góry. Niższe partie zboczy, pokryte grubą warstwą śniegu, dotykały lodowca, który - wąski w miejscu, gdzie akurat się znajdowali - ciągnął się na północ nad samo morze, szare i połyskliwe, teraz zdumiewająco bliskie. U podnóży lodowca zaczynała się falista równina, trawiasta i gdzieniegdzie porośnięta kępami małych, północnych cedrów, powykrzywianych przez wiatry. Daleko na południowym-zachodzie majaczyły śnieżne szczyty, z których na słoneczną równinę wypuszczały się macki białej mgły.

Wczoraj po południu i dziś rano, tropiąc i nękając mingolskich maruderów, dostrzegali wśród wzgórz zniszczone i opuszczone zagrody, co przygotowało ich na widok, jaki ukazywał się teraz ich oczom. Chaty i obory były w całości kryte darnią, na wąskich dachach rosła trawa i kwiaty. Rolę kominów pełniły zwykłe dziury. Mara z kamienną twarzą wskazała swą rodzinną zagrodę. Zimny Port stanowił skupisko kilkunastu takich właśnie budynków, wzniesionych na dość stromym wzgórzu lub dużym nasypie odarniowanym i jedną stroną wspartym o lodowiec. Zapewne chronili się tu w czasie zagrożenia wieśniacy z pustkowi. Kawałek dalej stały, wciągnięte na piaszczystą plażę, trzy mingolskie galery, rozpoznawalne po wymyślnych klatkach dla koni, usytuowanych w dziobowej części łodzi.

Wokół Zimnego Portu, w bezpiecznej od niego odległości, rozłożyło się obozem niespełna osiemdziesięciu rozbójników. Przywódcy wysłuchiwali sprawozdania tych dwudziestu, którzy właśnie wrócili z łupieskiej wyprawy. Jeden z nich pokazał palcem Krainę Śmierci, a potem lodowiec, jakby opisywał siłę nieprzyjaciela. Nieopodal skubały trawę trzy stepowe ogiery, wypuszczone z klatek. Cóż za sielski obrazek, mogłoby się wydawać, a jednak na oczach Fafryda, który ukrył swoich ludzi (miał nadzieję, że dobrze) za lodowym załomem (nie ufał za bardzo mingolskiej awersji do lodu), z pozornie uśpionej osady wyleciała włócznia i - rzut iście niezwykły - powaliła Mingola. Rozległy się gniewne okrzyki i sześciu rozbójników odpowiedziało strzałami z łuku.

Fafryd przypuszczał, że wzmocnieni napastnicy niebawem ruszą do zdecydowanego szturmu na osadę. Bez wahania jął wydawać rozkazy.

- Skulik! Oto twoje zadanie: weź z sobą najlepszego łucznika, oliwę i blaszankę z podpałką. Biegnij, co tchu do miejsca, gdzie lodowiec zbliża się do wrażych statków, i puść w ich stronę pięć strzał! No jazda! A teraz ty, Mara! Pójdziesz za nimi pod samo wzgórze. Kiedy zobaczysz dym z okrętów, lecz nie wcześniej, poczekasz, aż droga będzie wolna i pobiegniesz do przyjaciół. Jeno uważaj! Afryta skróci mnie o głowę, jeśli coś ci się stanie. Powiedz im prawdę, ilu nas jest. Niech się bronią, a gdy nadarzy się okazja, niech zrobią wypad. Manimark! Zostanie przy tobie jeden człowiek, będziecie tu czuwać i ostrzegać nas o ruchach Mingoli. Skór, ty z resztą pójdziesz ze mną. Zajdziemy ich od tyłu, udając duży oddział wojska. Do dzieła!

Fafryd popędził przed siebie, a za nim ciężkim krokiem ośmiu wojowników, którym kołczany obijały plecy. Zawczasu wybrał kępę karłowatych cedrów, z której to kryjówki zamierzał postraszyć przeciwnika. Biegnąc, starał się przewidywać, gdzie w danej chwili są Skulik i Mara, aby zgrać poszczególne działania.

Gdy wpadł między cedry, Manimark sygnalizował, że rozpoczęło się mingolskie natarcie.

- A teraz wyjcie jak wilki! - nakazał swoim zdyszanym ludziom. - Drzyjcie się na całe gardło, jakby z was skórę darli.

Później zasypiemy ich strzałami. Po wszystkim na mój rozkaz biegnijcie na lodowiec. Szybko jak to możliwe.

Z braku czasu nie patrzył na skutki swojego działania, ale co rychlej dołączył ze swoją wyczerpaną grupą do Mani-marka. Na górze uradował go widok czarnego słupa dymu, który unosił się z galery stojącej w piachu najbliżej lodowca. Mingole, przerywając oblężenie, rzucali się pędem w stronę plaży. Fafryd zobaczył też drobną postać Mary, biegnącej do Zimnego Portu; jej czerwony płaszcz widoczny był z daleka. Na ziemnym wale pojawiła się kobieta z włócznią, którą machała, by dodać dziewczynie otuchy. Aż nagle Mara zrobiła niebywale długi krok, a jej sylwetka po części się rozmyła, jakby coś utrudniało Fafrydowi patrzenie. Potem wydawało się - nie, to się działo naprawdę! - że unosi się w powietrze, coraz wyżej i wyżej, rzekłby, kto, w szponach niewidzialnego orła lub innego drapieżnego widma. Fafryd podążał wzrokiem za czerwonym płaszczem, który nagle pojaśniał, kiedy niedostrzegalny drapieżnik wyleciał z cienia w promienie słońca, unosząc swoją ofiarę. Usłyszał przy sobie zduszony okrzyk współczucia i zdumienia. Zerkając w bok, przekonał się, że także Skór jest świadkiem niezwykłego zdarzenia.

- Nie spuszczaj z niej oka, dobrze? - szepnął. - Ani na chwilę nie odwracaj wzroku od czerwonego płaszcza. Zapamiętaj, którędy szybuje w bezkresnych niebiosach.

Spojrzenie obu wojowników przesuwało się do góry, potem na zachód, potem wolno na wschód ku ciemnej górze. Od czasu do czasu Fafryd patrzył w dół, aby sprawdzić, czy wypadki przy statkach i pod osadą nie toczą się w złym kierunku, co wymagałoby jego interwencji. Za każdym razem obawiał się, że na zawsze stracił z oczu kolorowy płaszcz, lecz zawsze go odnajdywał. Skór ze swej strony sumiennie wypełniał jego polecenie. Czerwona kropka malała w oddali. O mało jej nie zgubili, gdy ponownie zanurzyła się w cieniu.

W końcu Skór się wyprostował.

- Gdzie znikła? - zapytał Fafryd.

- W jaskini przy granicy śniegu. Nie mam pojęcia, jakie czary ją tam zaciągnęły. Już jej nigdzie nie widać.

Fafryd pokiwał głową.

- Czary zaiste niespotykane - stwierdził prędko. – Została porwana, jak mniemam, przez niewidzialnego lotnika, spokrewnionego z gulami, mojego dawnego wroga, księcia Farumfara z Grani Niebios. Tylko ja wiem, jak sobie z nim radzić.

Doznał wrażenia, jakby widział Skora po raz pierwszy w życiu: męża ciut wyższego i młodszego o pięć lat niż on, który jednak miał już pokaźną łysinę nad czołem tudzież dość rzadką, nastroszoną rudą brodę. Kiedyś złamał nos. Wydawał się rozważnym hultajem.

- Nająłem cię do służby na Lodowych Pustaciach niedaleko Ilikwingu - ciągnął. - W No-Ombrulsku mianowałem cię starszym kapralem. Razem z resztą przysięgałeś mi posłuszeństwo w czasie podróży statkiem do celu i z powrotem. – Przewiercał spojrzeniem berserka. - Nadszedł dla ciebie czas próby, bo przejmiesz dowództwo, gdy ruszę na ratunek dziewczynie. Nadal nękajcie Mingoli, ale unikajcie walnej bitwy. Mieszkańcy Zimnego Portu są naszymi przyjaciółmi, mimo to nie wchodźcie do osady, chyba, że jeno to wam pozostanie. Pamiętajcie, że służymy pani Afrycie. Zrozumiano?

Skór zmarszczył czoło, wytrzymując spojrzenie Fafryda. Kiwnął głową.

- A więc dobrze. - Fafryd powiedział to na wyrost, choć miał świadomość, że postępuje słusznie. Z galery mniej się dymiło: zapewne Mingole zdołali ugasić pożar.

Powrócił biegiem Skulik ze swoim kompanem, obaj z łukami i obaj uśmiechnięci.

- Manimark! - krzyknął Fafryd. - Daj mi dwa łuczywa! Skulik! Worek z hubką! - Odpiął pas z długim mieczem. Topór zachował dla siebie. - Słuchajcie, ludzie! - zwrócił się do wszystkich. - Na chwilę muszę odejść. Dowództwo obejmie Skór, w dowód, czego dostanie mój miecz. - Przypiął mu pas z Szarą Rózgą. - Wiernie wypełniajcie jego rozkazy! Nie dajcie się porąbać. I postarajcie się, żebym nie miał powodu was karcić, kiedy wrócę!

Bez dalszych ceregieli ruszył lodową ścieżką w stronę Góry Piekielnych Świateł.

***

Kocur obudził się i wstał z ociąganiem, żeby umyć się w zimnej wodzie i wypić kubek gorącego gawecha. Co świadczyło o jego nastroju. Zagnał do roboty całą swoją załogę, Mingoli i złodziejów, aby czym prędzej zakończyć remont statku. Oświadczył, że muszą wypłynąć najdalej nazajutrz skoro świt, co wiązało się z przepowiednią Lokiego: „Za trzy dni Mingol tu przyjdzie”. Poprawiła mu humor świadomość, że kilku jego podwładnych boleśniej odczuło skutki libacji.

- Niech harują, Paszawar! - rozkazał. - Żadnej litości dla śpiochów i obiboków!

Zarazem nadeszła pora dla niego i Cif, by pożegnać oddział mający pod wodzą Gronigera i Afryty wyruszyć lądem na wroga. Hałaśliwi wyspiarze z ogniem w oczach, pełni animuszu, rwali się do bitki. Groniger uwijał się między nimi i z zastanawiającą zapalczywością wydawał rozkazy.

Cif i Afryta, ubrane jak zawsze w rdzawoczerwone i błękitno-zielone stroje, promieniały zadowoleniem, co ucieszyło Kocura. Razem z Cif odprowadził piechurów kawałek drogi. Z uznaniem i pewną wesołością patrzył na czterech podwładnych Gronigera, których Afryta wyznaczyła do niesienia lektyki, chociaż na razie z niej nie korzystała. A więc odpłacała im za wczorajsze fałszywe (a już z pewnością nietaktowne) oskarżenia. Zamierzała przebyć Krainę Śmierci w komfortowych warunkach. Całkiem w jego stylu.

Czuł się trochę niezręcznie, jakby patrzył z boku na wielkie wydarzenia, zamiast brać w nich udział. Poruszająca mowa, jaką wczoraj wygłosił (a raczej - gdy stracił przytomność - kwieciste przemówienie Lokiego) i z której nic nie pamiętał, (przy czym nikt go nie chciał oświecić), nadal była jego solą w oku. Czuł się jak marny sługa, chłopiec na posyłki, którego nie zapoznaje się z zawartością powierzonych listów z pieczęciami.

Wcielając się w rolę krytyka i obserwatora, zauważył oczywiście, jak śmieszna jest broń rozochoconych wyspiarzy, maszerujących dziarsko na wojnę. Mieli swoje okute drągi i zwyczajne ciężkie włócznie, ale też cienkie rybackie ościenie, mocne widły, piki o groźnie zakrzywionym zębatym grocie oraz długie cepy z bijakami osobliwego kształtu. Dwóch dzierżyło wąskie, ostre szpadle. Gdy napomknął o tym Cif, zapytała, jak uzbroił własnych złodziejaszków. Afryta wysunęła się na czoło oddziału. Zbliżali się do wzgórza z szubienicą.

- W proce - odparł. - Są równie skuteczne, co łuki i mniej z nimi kłopotu w drodze. Mam podobną. - Wyciągnął zza pasa skórzaną procę. - Widzisz tę starą szubienicę? No to patrz uważnie.

Wybrał z sakwy ołowianą kulkę, ułożył ją na rzemieniu, po czym prędko oszacował odległość od celu, dwukrotnie zakręcił procą wokół głowy i wypuścił pocisk. Ołowiana kulka rąbnęła w belkę z niespodziewanie głośnym hukiem. Niektórzy wyspiarze nagrodzili Kocura słowami podziwu.

Jednakowoż Afryta przybiegła do niego z prośbą, by więcej tego nie robił. Jeszcze by się Odyn obraził. Wszystko dziś wychodzi mi na opak, pomyślał kwaśno Kocur.

Ale po tym zdarzeniu coś mu przyszło do głowy.

- Posłuchaj - zwrócił się do Cif - czy przypadkiem wczoraj wieczorem nie opowiadałem o procy? Gdy kręciłem przywiązanym do sznurka sześcianem ugody? Przypominasz sobie? Czasem tak mnie ponoszą własne słowa, że potem mam dziury w pamięci.

Pokręciła głową.

- Może i o niej wspominałeś. A może obrazowo przedstawiałeś Wielki Malstrom, który zatopi Słonecznych Mingoli. Ech, co to była za mowa!

Tymczasem Afryta zarządziła postój pod wzgórzem. Kocur spacerowym krokiem zbliżył się do niej wraz z Cif, aby zobaczyć, co z tego wyniknie, i żeby się pożegnać. Tutaj planowali zawrócić.

Ku jego zdziwieniu Afryta kazała mężczyznom ze szpadlami wykopać szubienicę, obalić ją na ziemię, a tragarzom - postawić lektykę u wejścia do zagajnika na północnej stronie wzgórza i rozsunąć zasłony. Wtem spomiędzy kolcolistów wyszły dziewczyny Maja i Gala. Stąpały wolno, ostrożnie, wykonując takie ruchy, jakby wspierała się na nich niewidzialna osoba.

Z wyjątkiem ludzi szarpiących się z szubienicą wszyscy pogrążyli się w milczeniu, gotowi pomóc w razie, czego.

Cif półszeptem zdradziła Kocurowi imiona dziewczyn i sens tego, co się dzieje.

- Chcesz powiedzieć, że one widzą i wspierają boga Odyna? - odparł równie cicho. - No tak, przypominam sobie. Afryta mówiła, że zabierze go ze sobą, ale... czy ty go w ogóle widzisz?

- Nie za dobrze w tym słońcu - przyznała. - Wszelako o zmroku już go widywałam. Słyszałam od Afryty, że przedwczoraj Fafryd ujrzał go wyraźnie po zmierzchu. Dotąd jedynie ona i dziewczyny mogły go zobaczyć.

Dziwna, senna pantomima wkrótce się skończyła. Afryta nacięła ciernistych gałązek kolcolistu, umieściła je w lektyce (żeby czuł się jak w domu, wyjaśniła Cif) i zaczęła zaciągać zasłony, gdy raptem Gala oświadczyła swoim dziecięcym, piskliwym głosem:

- On sobie życzy, żebym mu towarzyszyła.

Afryta skinęła głową na znak przyzwolenia. Kiedy pogodzona z losem dziewczyna ze wzruszeniem ramion wspięła się do lektyki i zaciągnięto zasłony, wreszcie zrobiło się gwarno.

O bogowie, co za głupota! - pomyślał Kocur. My, dwunożne dziwolągi, uwierzymy we wszystko. Wnet jednak zaświtała mu w głowie nieprzyjemna myśl, że kto, jak kto, ale on nie powinien się naśmiewać, skoro sam słyszał głos boga w ogniu i był przezeń opętany. Dziwna sprawa z tymi bogami.

Wśród narastającej wrzawy przewróciła się szubienica. Zagrzebana część słupa wyszła na wierzch, ziemia prysnęła na stojących najbliżej. Sześciu dryblasów dźwignęło szubienicę na ramiona i przygotowało się do jej niesienia, ustawiając się rzędem za lektyką.

- Mogliby nią walić jak taranem - mruknął Kocur.

Cif popatrzyła nań z ukosa.

Po przekazaniu ostatnich wiadomości dla Fafryda złożono sobie wzajemnie wyrazy otuchy i życzenia zwycięstwa nad wrażym Mingolem,. Pożegnawszy się, oddział pomaszerował naprzód szybkim, raźnym krokiem. Kiedy Kocur r Cif patrzyli, jak wyspiarze idą ku Krainie Śmierci, zdało mu się, że coś sobie podśpiewują. Mingol znajdzie śmierć w odmętach, i tak dalej, w kółko... Miał wrażenie, że publicznie wygłaszał te wiersze, a oni je przejęli. Pokręcił głową.

Gdy jednak odwrócił się, wreszcie sam na sam z Cif, spostrzegł, że dzień jest piękny, powietrze rześkie, a wietrzyk kołysze wrzosy i polne kwiaty na chudych łodyżkach. Ten widok pokrzepił go na duchu. Cif tym razem nie miała na sobie spodni, zamiast tego ubrała się w kusy kubraczek. Czarne, połyskujące złotem włosy rozpuściła na ramiona, a jej ruchy były żywe i swobodne. Nadal cechował ją pewien chłód w obejściu, lecz nie był to chłód dumnej, wysokiej rangą osoby. Kocur pamiętał, ile wrażeń dostarczył mu jej wczorajszy pocałunek, zanim uznał, że niewiele oznacza.

Przed nimi dwa grube lemingi wyskoczyły z nory i stanęły na zadnich łapkach; po przyjrzeniu się ludziom smyknęły pod krzaczek. Cif gwałtownie przystanęła, aby nie nadepnąć na nie, przez co potknęła się i Kocur musiał ją złapać. Po chwili przyciągnął ją do siebie. Najpierw była uległa, lecz zaraz się odsunęła z niewyraźnym uśmiechem.

- Szary Kocurze - powiedziała cicho - pociągasz mnie, ale już ci powiedziałam, jak bardzo przypominasz Lokiego. Wczoraj wieczór, kiedyś całą wyspę rozkołysał swą wspaniałą przemową, podobieństwo było naprawdę uderzające. Wiadomo ci, że nie zamierzałam przyjmować pod swój dach boga. Wolałam nająć dwie znajome diablice do opieki nad nim. Teraz rodzi się we mnie, niewątpliwie za sprawą owego podobieństwa, pokrewna niechęć wobec ciebie. Najlepiej traktuj mnie jak radczynię, ja będę widzieć w tobie dowódcę najmitów. Jeżeli powiedzie się obrona wyspy, spróbuję w sercu oddzielić cię od boga.

Z przeciągłym westchnięciem Kocur oświadczył, że to najlepsze rozwiązanie. W duchu wytykał bogom zbyt częste wtrącanie się w sprawy ludzi. Korciło go, by zapytać, czy jej zdaniem powinien szukać pociechy u Hilsy i Ril (diablic, jak je nazwała), chociaż nie wierzył, żeby zezwoliła mu na tak wyuzdane rozrywki (nawet gdyby ich szukał), choćby był łudząco podobny do Lokiego.

Rozmowa zaprowadziła ich w ślepy zaułek, więc ucieszył się, gdy przeniósłszy wzrok ponad ramieniem Cif, mógł spytać:

- A skoro mowa o diablicach, to, co to za jedne, które nad chodzą od strony Słonej Przystani?

Cif natychmiast się odwróciła. I rzeczywiście, przez wrzosowiska maszerowały dziarsko Hilsa i Ril, za nimi zaś Matka Twardziucha, ciemna sylwetka w odróżnieniu od ich kolorowych postaci. Mimo że jasny dzień wstał przed ponad trzema godzinami, Ril niosła zapaloną pochodnię. W blasku słońca trudno było dostrzec płomień, lecz za rozgrzanym powietrzem falowały wrzosy. Kiedy ladacznice zbliżyły się, na ich twarzach malowało się podniecenie i ochota do podzielenia się nowinami, których zaiste nie poskąpiły, ledwie Kocur zapytał z przekąsem:

- Cóż to, Ril, oświetlasz sobie drogę?

- Właśnie przemówił do nas bóg w Ognistej Jamie - zaczęła. - Powiada on: Czarny Ogień, Czarny Ogień, do Czarnego Ognia mnie weźcie! Idźcie za płomieniem...

Tu wtrąciła się Hilsa:

- Bóg rzekł wśród trzasku ognia: Idźcie przed siebie, gdy prosty będzie. Gdy się pochyli, wy również skręćcie.

Ril podjęła:|

- Zapaliłam tedy w Ognistej Jamie nową pochodnię, w której mógłby podróżować, po czym szłyśmy za płomieniem jak za drogowskazem. Przyprowadził nas tutaj!

- Patrzcie - dodała Hilsa, kiedy dołączyła do nich Matka Twardziucha. - Teraz płomień chce, żebyśmy szły na górę. Właśnie na nią wskazuje! - Wolną ręką wskazała lodospad na północy i niemy, czarny żużlowy wierzchołek, z którego buchał przygięty ku zachodowi słup dymu.

Cif i Kocur, mrużąc oczy, popatrzyli ciekawie na niesamowity płomień.

- Zaiste, pochyla się - skonstatował po chwili Kocur. - Pewnie, dlatego, że pali się nierówno. Rzecz w słojach drewna, sokach albo żywicy.

- Niechybnie prowadzi nas w stronę Czarnego Ognia! - krzyknęła z wigorem Cif. - Idź pierwsza, RU!

Kobiety skręciły na północ, w stronę lodowca.

- Ależ drogie panie - zaoponował Kocur - wybierzmy lepszą porę na górską wycieczkę. Trzeba dopilnować przygotowań do obrony wyspy, jutro wypływamy przeciwko Mingolom!

- Tak rzecze bóg - rzuciła przez ramię Cif. - On wie najlepiej.

- Pewnikiem nie będzie wymagał, byśmy na sam szczyt wyłazili - ozwała się Matka Twardziucha ochrypłym głosem. - Naokół bliżej niż wprost, jak sądzę.

Po tej tajemniczej uwadze kobiety wyruszyły w drogę. Kocur wzruszył ramionami i, chcąc nie chcąc, poszedł w ich ślady. Myślał przy tym, jak bezrozumne są kobiety, skoro uganiają się za płonącym krzakiem lub gałęzią niby za samym bogiem. Chociaż, trzeba przyznać, pochodnia paliła się rzeczywiście niezwykle. Nadto przedwczoraj słyszał głosy dobywające się z ognia. No cóż, dzisiejsze prace przy remoncie „Rozbitka” nie wymagały jego osobistego nadzoru. Paszawar był w stanie dowodzić załogą równie skutecznie, a przynajmniej niewiele gorzej. Kocur wolał czuwać nad Cif, póki trwała w tym osobliwym zamroczeniu. I pilnować, żeby ani jej, ani trójce przedziwnie dobranych służek bożych nie stało się nic złego.

Cif byłaby taką słodką, silną, czułą, zachwycającą dziewczyną... gdyby nie ta obsesja na punkcie boga. Rety, jakimi wymagającymi, dokuczliwymi i czepialskimi chlebodawcami są ci bogowie, ciągle im mało! Kocur wmawiał sobie, że tego rodzaju myśleniem nie napyta sobie biedy, albowiem bogowie nie umieli czytać w myślach; choć tyle prywatności miał człowiek. Aczkolwiek mogli podsłuchać każde słowo, wypowiedziane bodaj najcichszym szeptem, a już z pewnością wysnuwać wnioski z gestów i grymasów.

Z zakamarków umysłu powróciła nużąca, natrętna przyśpiewka: Mingol znajdzie śmierć w odmętach..., on jednak był niemal wdzięczny tym jadowitym wierszykom za to, że uwalniały go od rojeń na temat bogów i kobiet.

Zrobiło się zimno. Niebawem stanęli u stóp lodospadu, przed rachitycznym, obumarłym drzewem i ciemnogranatową, prawie czarną skalną pochyłością, w której otwierał się jeszcze ciemniejszy korytarz, wysoki i szeroki jak drzwi gospody.

- W tamtym roku tego tu nie było - stwierdziła Cif.

- Odsłonił ją cofający się lodowiec - wychrypiała Matka Twardziucha.

- Płomień pochyla się w stronę jaskini! - krzyknęła Ril.

- No to schodzimy - zadecydowała Cif.

- Ciemno tam - zawahała się Hilsa.

- Nie bój się - odparła gromko Matka Twardziucha. - Czasem mrok jest najlepszym światłem, a idąc w dół, najszybciej dotrzesz na górę.

Kocur nie marnował czasu na próżne pogaduszki, tylko odłamał trzy gałęzie z wątłego drzewa (pochodnia Lokiego mogła się wnet wypalić) i osłaniając z tyłu kobiety, chyżo podążył za nimi w głąb jaskini.

***

Fafryd z uporem wspinał się na ostatnie, zdawałoby się nieskończenie wysokie zbocze Góry Piekielnych Świateł, brnąc po oblodzonym kamieniu poniżej granicy śniegu. Pomarańczowy blask zachodzącego słońca nie grzał go w plecy, za to ubarwiał stoki góry i jej ciemny wierzchołek, z którego ulatywała na wschód smuga dymu. Skała miała twardość diamentu i wiele chwytów ułatwiających wspinaczkę, lecz Fafryd czuł się zmęczony i zaczynał żałować, że porzucił swoich ludzi w niebezpieczeństwie (na to wyglądało), aby się uganiać po górach za romantyczną przygodą. Z boku chłostał go zachodni wiatr.

Oto, do czego prowadzi zabieranie dziewczyny na ryzykowną wyprawę i słuchanie się kobiet, a choćby i jednej. Afryta była taka pewna siebie i miała w sobie tyle władczej natury, że działał zgodnie z jej oczekiwaniami, wbrew własnemu zdrowemu rozsądkowi. Wszak szukał Mary ze strachu przed tym, co powiedziałaby Afryta, gdyby dziewczynie stała się jakaś krzywda. Ale przecież dobrze wiedział, co nim kierowało rano, kiedy zamiast wysłać paru ludzi, osobiście wybrał, się na poszukiwania. Doszedł do wniosku, że Marę porwał książę Farumfar, liczył, więc (pomny na słowa Afryty i Cif, uratowane przed czarami Kchakchta dzięki latającym księżniczkom z gór), że królewna Hirywia, która dzieliła z nim łoże pewnej niezapomnianej nocy dawno temu, chyłkiem sfrunie z góry na swej niewidzialnej rybie, ażeby wesprzeć go w boju z jej znienawidzonym bratem.

Jednakowoż był z kobietami jeszcze jeden kłopot. Każda umiała się gdzieś zawieruszyć, kiedy chłop chciał ją mieć blisko siebie lub bardzo jej potrzebował. Sobie nawzajem pomagały, owszem, lecz po mężczyznach spodziewały się najbardziej zwariowanych bohaterskich czynów, którymi udowadnialiby, że są godni przewspaniałego daru ich miłości. A do czego ona się sprowadza, gdy już jej dostąpią? Do przelotnej chwili obłapiania się w ciemności, rozświetlonej jedynie niemą, zadziwiającą doskonałością smakowitej piersi, potęgującą uczucie konsternacji i smutku.

Stromizna się powiększała, światło czerwieniało, a mięśnie bolały. Jeśli tak dalej pójdzie, na skalnej ścianie zaskoczy go noc. A księżyc przez dwie godziny będzie schowany za górą.

Czy ratował Marę wyłącznie przez wzgląd na Afrytę? A może chodziło o to, że nazywała się tak samo jak jego pierwsza ukochana, którą w młodości porzucił z nienarodzonym dzieckiem, uchodząc z Zimowego Zakątka w towarzystwie innej kobiety, też później porzuconej - czy przez głupotę wydanej na pastwę śmierci, co właściwie na jedno wychodziło? Może starał się przejednać tamtą dawną Marę, ratując tę dziewczynę? Oto kolejny kłopot z kobietami, a przynajmniej z tymi, które się miłuje lub kiedyś miłowało: nawet po śmierci pielęgnują w tobie poczucie winy. Zresztą niezależnie od tego, czy kochałeś, czy też nie, niewidzialne więzy łączą cię z każdą kobietą, która cię w życiu rozpaliła.

A jeżeli prawdy o powodach ratowania Mary należało szukać głębiej? - zapytał siebie w duchu, wchodząc ze swoimi rozważaniami na kolejną boczną ścieżynę, podobnie jak zmuszał omdlewające ręce do wyszukiwania wciąż nowych chwytów na coraz bardziej stromym zboczu, skąpanym w brudnoczerwonym świetle. Może gnał za dziewczyną z tej samej przyczyny, dla której lepił się do niej lubieżny starzec Odyn? Może wybrał się osobiście na pojedynek z Farumfarem, bo uważał księcia za rozpustnika rywalizującego z nim o smakowity kąsek dziewczęcego ciałka?

A tak przy okazji, to czy Afryta nie urzekła go już w Lankmarze właśnie swą dziewczęcością: smukłością postaci, pociągającymi małymi piersiami, wdzięczną opowieścią o dawnych wędrówkach z Cif, kokieterią fiołkowych oczu, szaleńczą brawurą? Co w połączeniu z zapłatą w srebrze przywiązało go do niej i skłoniło do przeobrażenia się w odpowiedzialnego dowódcę - jego, który przez całe życie był samotnym wilkiem, trzymającym przy sobie jedynie druha Kocura, samotnego lamparta. Teraz wrócił do starych zwyczajów, porzucił swoich ludzi. Bogowie sprawcie, żeby zachowali w pamięci jego cielesne kary i surowe napomnienia, no i żeby Skór nie stracił głowy! Cóż, taki los. Czuł się skazany na wieczne nadskakiwanie dziewczętom: kapryśnym, niby zawsze niewinnym, wyrachowanym, niestałym, podstępnym demonom o zimnych oczach i sercach! Tym wścibskim lisicom z ostrymi zębami, białą szyją i rozmarzonymi lemurzymi ślepiami!

Szukając po omacku następnego występu, trafił w pustkę. Uzmysłowił sobie, że w tym swoim zapamiętałym samoudręczeniu nieoczekiwanie dotarł na szczyt stoku. Przypomniał sobie o ostrożności i pomału wyściubił głowę nad krawędź. W gasnących ciemnoczerwonych promieniach słońca ujrzał żwirową półkę, szeroką na sześć łokci. Nad nią znów się wznosiło zbocze góry, bezśnieżne i przepaściste. Dokładnie przed sobą miał wielką wnękę skalną lub wylot jaskini o szerokości półki i dwukrotnie większej wysokości. U wejścia do pieczary panował mrok, lecz Fafryd dostrzegł jasnoczerwony płaszcz Mary, a w cieniu pod kapturem bladziutkie policzki drobnej twarzy. Smoliste oczy patrzyły prosto na niego.

Wdrapał się na wierzch, rozejrzał podejrzliwie i ruszył do dziewczyny, wołając ją cicho po imieniu. Nie odpowiedziała mu słowem ni gestem, lecz wciąż na niego patrzyła. Płaszczem targał ciepły wiaterek, niosący zapach siarki. Przyspieszył kroku i z rosnącym przeczuciem czegoś okropnego szarpnął płaszczem. Z drewnianego krzyża o krótkich ramionach szczerzyła doń zęby trupia czaszka.

Cofnął się nad skraj półki, oddychając ciężko. Słońce się skryło i pod jego nieobecność szary firmament zdawał się wyjątkowo rozległy i ponury. Nastała głęboka cisza. Fafryd pobiegł spojrzeniem w lewo i prawo, lecz nie wypatrzył niczego szczególnego. Potem spojrzał w głąb jaskini i twarz mu się skurczyła. Wyciągnąwszy krzemień i krzesiwo, otworzył blaszankę z hubką i po chwili zapalił pochodnię. Trzymając ją wysoko, zakołysał toporem w drugiej ręce. Minął dziwnego, strupieszałego stracha - ostrożnie, aby nie nadepnąć na leżący płaszcz - i wkroczył do pieczary. Ruszył w głąb góry korytarzem wystarczająco obszernym, żeby zmieścił się w nim olbrzym lub człowiek obdarzony skrzydłami.

***

Kocur dawno już stracił poczucie upływającego czasu, idąc krok w krok za czterema bogobojnymi kobietami wnętrzem dziwnej groty podobnej do tunelu, która prowadziła coraz dalej i dalej pod lodowiec, w stronę serca wulkanicznej góry. Szedł w każdym razie już na tyle długo, że zdążył poobdzierać i rozłupać grube końce trzech suchych gałęzi, aby łatwiej było je zapalić.

I z pewnością dość długo, by poczuć się diabelnie zmęczonym pieśnią - czy może hymnem - o śmierci Mingoli, która teraz nie tylko dźwięczała mu w myślach, ale również kołatała w uszach, na okrągło powtarzana przez podniecone kobiety, jakby zagrzewała je do żywszego marszu, niemalże biegu, jak to się stało w przypadku drużyny Gronigera. Oczywiście, tym razem nie musiał się zastanawiać, gdzie się jej nauczyły, albowiem usłyszeli ją wszyscy przedwczoraj w Ognistej Jamie, gdy bóg Loki zdawał się przemawiać z ognia. Przez co wcale nie była łatwiejsza do zniesienia czy bodaj kapkę mniej nudna.

Na początku próbował porozmawiać z Cif, kiedy gnała przed siebie jak w przystępie szaleństwa; dowodził niedorzeczności pochopnego myszkowania po niezbadanych jaskiniach, ona wszelako pokazała mu pochodnię Ril, mówiąc:

„Zobacz, jak zgina się ogień. Słuchaj poleceń boga”.

I podjęła pieśń.

Cóż, nie sposób było zaprzeczyć: płomień pochylał się do przodu wbrew prawom natury, gdy w zwykłych okolicznościach - skoro szli tak szybkim krokiem - powinien ciągnąć się z tyłu. W dodatku zwyczajna pochodnia dawno by się dopaliła. Tak, więc Kocur starał się już tylko zapamiętywać drogę w skalnych czeluściach. Zrazu było mu zimno, co usprawiedliwiała bliskość lodu, później jednak zrobiło się dużo cieplej, przy czym w nozdrza uderzała nikła woń siarki.

Tak czy inaczej, nikt nie mógł go zmusić, żeby polubił to uczucie uzależnienia, rolę narzędzia i zabawki tajemniczych sił, od niego bez porównania potężniejszych - sił nieraczących mu wyjawić tego, co powiedziały jego ustami. Zresztą, cała ta sprawa z przemową, której treści nie znał, coraz bardziej go irytowała. Nade wszystko jednak nie musiał znajdować upodobania w tym obcowaniu z nieznanym... w przeciwieństwie do kobiet, które bezmyślnie powtarzały słowa o śmierci i zagładzie.

Ponadto, nie podobało mu się, że jest tych kobiet niewolnikiem, coraz silniej wplątanym w ich zamierzenia, ubezwłasnowolnionym właściwie od chwili przyjęcia zlecenia, co stało się w Lankmarze przed trzema miesiącami. Nie koniec na tym: w pewnym stopniu stał się zarazem niewolnikiem Paszawara, Mikkida i reszty najemników, a także swoich ambicji i dumy.

A już odrazą napawała go świadomość, że jest potwornie przebiegłym jegomościem, który może sobie dworować z bogów i bożków i po którym każdy się spodziewa dowodów nadludzkiej mocy. Dlaczego nie zdecydował się wyznać Cif, że nie słyszał ani słowa swej rzekomo świetnej mowy? A jeśli istotnie mógł sobie drwić z bożków, to, czemu tego nie czynił?

Niezmierzony tunel, którym szli już tak długo, w końcu doprowadził ich do znacznie obszerniejszej komory, gdzie kłębiła się para. Raptem musieli się zatrzymać, bo drogę zagrodziła im ściana nieokreślonej szerokości i wysokości.

Kobiety przerwały pieśń o uśmiercaniu Mingoli, a Ril zawołała:

- Dokąd teraz, Loki!?

To samo drżącym głosem krzyknęła Hilsa.

- Powiedz nam, ściano! - zagrzmiała Matka Twardziucha.

- Boże, przemów! - błagała Cif.

W czasie, gdy kobiety nawoływały Lokiego, Kocur milczkiem zbliżył się do ściany i położył na niej dłoń. Była tak ciepła, że w pierwszym odruchu chciał cofnąć rękę, jednak się powstrzymał. Pod szeroko rozłożonymi palcami poczuł silne tętno; skała pulsowała rytmicznie, jakby i ją rozpierało wewnętrzne granie.

Aż nagle, może w odpowiedzi na prośby kobiet, pochodnia z Lokim, która już prawie do cna się wypaliła, rozbłysła olbrzymim, oślepiająco jasnym płomieniem o siedmiu odnogach. Cud, że Ril jej nie upuściła. Ściana w tym blasku przytłaczała swoim ogromem. Równocześnie Kocurowi zdawało się, że skała już nie tętni, ale potężnie się kołysze w takt bezgłośnej pieśni, a razem z nią kiwa się podłoże. Po chwili lico ściany się wybrzuszyło, żar stał się nie do zniesienia, a swąd siarki tak się nasilił, że wszyscy jęli się krztusić i kasłać. Wyobraźnia podsuwała obrazy rychłego trzęsienia ziemi i zalewających jaskinie fal czerwonej lawy, tryskających z wnętrza góry.

Kocur dał świadectwo nieprzeciętnej przytomności umysłu, bo mimo najwyższego zdumienia i zgrozy pomyślał o wetknięciu jednej ze swoich połamanych gałęzi do wielkiego płomienia. I dobrze zrobił, jako że boski ogień zgasł równie szybko, jak rozbłysnął. Mogli już liczyć wyłącznie na zwyczajną suchą gałąź, która mętnie oświetlała wnętrze komory. Ril odrzuciła niedopalony kawałek łuczywa z okrzykiem bólu, jakby dopiero teraz odczuła skutki żaru. Hilsa łkała i razem z pozostałymi kobietami obracała się w otępieniu.

Dowództwo bezdyskusyjnie przeszło na Kocura z pochodnią. Niczym pasterz, zaczął zaganiać swoje towarzyszki w stronę, skąd przyszli, byle dalej od gryzących wyziewów, nieprzyjemnymi mrocznymi przejściami, w których tylko on miał względne rozeznanie. Ściany nadal przerażały swoim skalnym buczeniem, małpowaniem pieśni o zniszczeniu Mingoli, symfonią ponurych dźwięków złowieszczo powtarzanych w litym kamieniu. Kocur, więc śpieszył w stronę światła dziennego, powietrza, nieba, pól i błogosławionego morza.

Ale było coś, co jeszcze lepiej świadczyło o jego dalekowzrocznym myśleniu (czasem tak dalekowzrocznym, że tracił z oczu cel): otóż w chwili największego strachu, kiedy wypalona pochodnia z Lokim wypadła z ręki Ril, roztropnie porwał ją z ziemi i schował tę w zasadzie zwęgloną szczapkę głęboko do sakwy. Później się okazało, że trochę się oparzył, ale sakwa na szczęście nie została przepalona.

***

Opatulona szarym płaszczem, Afryta odpoczywała, siedząc koło lektyki na pokrytym porostami głazie, pośrodku rozległej przełęczy w Krainie Śmierci. Blisko miejsca - choć tego nie wiedziała - gdzie Fafryd natknął się na Mingoli. Raz po raz wschodni wiatr, zimny jak granatowe niebo, kołysał zsuniętymi zasłonami w lektyce. Tragarze przysiedli się do jednego z maleńkich ognisk, rozpalonych na przyniesionym z daleka chruście. W czasie wieczornego postoju drużyna posilała się odgrzewaną zupą rybną. Pod okiem Afryty przewrócono szubienicę tak, aby dołem słupa i końcem ramienia poprzecznej belki zaklinowała się między skałami, co stworzyło nad lektyką symboliczny, wykoślawiony daszek.

Słońce jeszcze nie całkiem schowało się za widnokręgiem. Było dość widno, więc z zaciekawieniem przyglądała się smudze dymu, uchodzącego z wąskiego krateru Góry Piekielnych Świateł. Zarazem na zimnym wschodzie mrok już na tyle zgęstniał, że można było dostrzec nikły blask nad szczytem Czarnego Ognia. Wschodni wiatr znów się wzmagał. Skuliła się i nasunęła brzegi kaptura głębiej na policzki.

W lektyce na moment rozchyliły się zasłony i ze środka wyskoczyła Maja. Dziewczyna podeszła do Afryty i stanęła przed nią.

- Co masz na szyi? - zapytała Afryta.

- Pętlę - odparło dziewczę skwapliwie, choć bez wesołości.

- Sama ją uplotłam. Odyn pokazał mi, jak zrobić węzeł. Wszyscy będziemy należeć do Zakonu Pętli. Wymyśliłam to z Odynem po południu, kiedy Gala ucięła sobie drzemkę.

Afryta z wahaniem sięgnęła do łabędziej szyi dziewczyny i, zaniepokojona oraz zaintrygowana, dotknęła grubego powroza. Pod gardłem namacała, jakżeby inaczej, węzeł dość mocno zadzierzgnięty przez bezdusznego kata, z wetkniętym pęczkiem górskich kwiatków, nieco już przywiędłych, zebranych rano na niskich zboczach.

- Zrobiłam taką samą dla Gali - powiedziała dziewczyna. - Na początku nie chciała nosić pętli, bo to ja byłam przy jej wymyślaniu. Zazdrośnica.

Afryta pokręciła głową z dezaprobatą, aczkolwiek, o czym innym akurat myślała.

- Proszę - ciągnęła Maja, wyciągając rękę, do tej pory ukrytą pod płaszczem. - Dla ciebie też zrobiłam. Trochę większą. Zobacz, z kwiatkami. Ściągnij kaptur. Wiadomo, nakryjesz ją włosami.

Długo na siebie patrzyły bez zmrużenia powieki. Potem Afryta ściągnęła kaptur, pochyliła głowę i przełożyła włosy przez pętlę. Maja zacisnęła węzeł na szyi.

- Otóż to - powiedziała. - Tak trzeba ją nosić. Ma dobrze leżeć, ale nie uciskać.

Tymczasem zjawił się Groniger, niosąc trzy miski i zupę w kociołku z pokrywką. Kiedy wyjaśniono mu znaczenie powrozów, uniósł brwi i wyszczerzył zęby w uśmiechu.

- Kapitalny pomysł! To da Mingolom do myślenia. Zobaczą, z kim mają do czynienia. Mały kapitan obdarował nas wspaniałą pieśnią, nie uważasz?

Afryta pokiwała głową, patrząc na niego z ukosa.

- Owszem. Cudowne słowa.

Groniger też obrzucił ją ukośnym spojrzeniem.

- Cudowne słowa, dobrze powiedziałaś.

- Szkoda, że nie słyszałam - odezwała się Maja.

Groniger rozdał miski i prędko nalał im gęstej, parującej zupy.

- Zaniosę Gali - zaofiarowała się dziewczyna.

- Jedz, póki gorąca! - rzekł Groniger do Afryty burkliwe.

- A potem odpocznij. Ruszamy o wschodzie księżyca, zgoda?

Kiedy przytaknęła, odszedł z napuszoną miną, mamrocząc dla dodania sobie otuchy słowa Kocura (czy może Lokiego), które przez cały dzień pomagały im w marszu.

Spochmurniała. Groniger zazwyczaj był opanowanym mężczyzną, w jej przekonaniu nudnym i nijakim. Teraz jednak zachowywał się jak nadęty pyszałek. Czy skończony błazen to za duże słowo? W zamyśleniu pokręciła głową. Wszystkim wyspiarzom to się udzielało: stawali się niesforni, zarozumiali, jacyś karykaturalni. Ale może widziała świat koślawy i przejaskrawiony na skutek zmęczenia?

Po powrocie Mai chwyciły za łyżki i ochoczo wzięły się do rzeczy.

- Gala woli jeść w lektyce - oświadczyła po chwili dziewczyna. - Przypuszczam, że coś tam knuje z Odynem. – Wzruszyła ramionami i zajęła się jedzeniem. Po pewnym czasie zapytała: - Postanowiłam zrobić pętle dla Mary i kapitana Fafryda. - W końcu wyskrobała resztki zupy i odstawiła miskę. – Kuzynko Afryto, nie wydaje ci się, że Groniger jest trollem?

- Czym?

- Odyn często powtarza, że Groniger jest trollem.

Z lektyki dziarsko wyszła Gala z pustą miską. Nie omieszkała zsunąć za sobą zasłon.

- Wymyśliłam z Odynem pieśń marszową! - oświadczyła, wkładając miskę do miski Mai. - Twierdzi, że pieśń drugiego boga jest niezła, ale chciałby mieć własną. Posłuchajcie, zaśpiewam. Jest krótsza i żywsza od tamtej. - Wykrzywiła twarz. - Wyobraźcie sobie bębny - rzekła w skupieniu i jęła tupać nogą. - Marsz, marsz, przez Krainę Śmierci! Raz, dwa, przez Krainę Mroku! Krwi! Giń, Mingolu! Krwi! Giń, wojowniku! Krwi! Krwi! Krwi cudownej! - Im bliżej końca, tym głośniej śpiewała.

- Krwi cudownej? - zdziwiła się Afryta.

- Tak! Na co czekasz, Majo, śpiewaj ze mną!

- Jakoś nie mam ochoty.

- Przestań! Ja noszę twoją pętlę! Odyn mówi, że powinniśmy wszyscy to śpiewać.

Kiedy dziewczyny z rosnącym zapałem powtarzały pieśń, nadeszły dwie osoby, w tym Groniger.

- Ładne to - pochwalił je, zabierając miski. - Krwi cudownej... Naprawdę ładne.

- Mnie też się podoba - podchwycił drugi. - Krwi! Giń, Mingolu! - powtórzył skwapliwie.

Odeszli, podśpiewując sobie z cicha. Zapadała noc. Wył wiatr. Dziewczyny zamilkły.

- Ależ zimnica! - odezwała się Maja. - Jeszcze się bóg zaziębi. Chodź, Galo, wracamy do lektyki. Nie zmarzniesz tutaj, kuzynko Afryto?

- Nie zmarznę.

Chwilę po tym, jak dziewczyny zniknęły za zasłoną, Maja wychyliła głowę na zewnątrz.

- Bóg zaprasza do środka! - zawołała.

Afrytę zatkało. Siląc się na spokojny ton, odpowiedziała:

- Podziękuj bogu i powiedz, że zostanę tutaj... na straży.

- Jak sobie chcesz. - Maja ponownie skryła się za zasłoną.

Afryta zacisnęła pięści pod płaszczem. Nikomu, nawet Cif, nie mówiła, że już od pewnego czasu Odyn gaśnie. Widziała ledwie zarys postaci, a i to niewyraźnie. Nadal słyszała jego głos, który jednak ostatnio zaczął słabnąć, ginąć wśród wycia wichury. Tamtego wiosennego dnia, kiedy spotkały go z Cif po raz pierwszy (i dowiedziały się o istnieniu dwóch bogów), jawił się im bardzo rzeczywisty. Ale też na granicy śmierci, więc ratowanie go wymagało od niej naprawdę wielkiego wysiłku. Miała dla niego tyle ciepłych uczuć, zupełnie jakby był świętym bohaterem, przybyłym z dawnych wieków, albo jej ukochanym, nieżyjącym już ojcem. Aż pewnego razu w jej uczucia wkradły się trwoga i niechęć:, gdy pieścił ją delikatnym dotykiem palców, a przed zapadnięciem w sen bąknął, chyba rozczarowany. „Jesteś starsza, niż myślałem”. Wpadła na pomysł, żeby przyprowadzić dziewczęta. Czy to czyniło z niej potwora? Być może. Ale dzięki temu było jej lżej na sercu, nie musiała się bezpośrednio angażować.

Później czekała ją podniecająca podróż do Lankmaru, a następnie niebezpieczeństwa związane z Mingolami i lodową magią Kchakchta. Na koniec, kiedy na wyspę zawitali Kocur i Fafryd, spostrzegła, że ten drugi rzeczywiście przypomina młodszego Odyna. Czyżby, dlatego bóg znikał i mówił ledwie słyszalnym szeptem? Tego nie wiedziała, ale bezspornie dołożyło się to do jej udręk i wątpliwości. Dziś nie mogła się przemóc, żeby wejść do lektyki. Tak, była potworem.

Czując bolesny ucisk na gardle, uświadomiła sobie, że w swoim wzburzeniu szarpie za luźny koniec powrozu, schowany pod płaszczem. Rozluźniła pętlę i zmusiła się do siedzenia w ciszy. Było ciemno, choć oko wykol. Nad stokami Czarnego Ognia i Góry Piekielnych Świateł mrugały wątłe ogniki. Od strony ognisk dochodziły strzępy rozmów, a wśród nich fragmenty nowej pieśni, której uczono się ze śmiechem. Afryta nie ruszała się, nie zważając na mróz. Widnokrąg na wschodzie poszarzał, po niebie rozlała się mleczna jasność i wreszcie wychylił się biały księżyc.

W obozie nastąpiło poruszenie. Tragarze wytargali zaklinowaną w kamieniach szubienicę Odyna i dźwignęli lektykę. Dopiero teraz wstała Afryta; rozprostowała zesztywniałe kończyny i tupaniem przywróciła do życia drętwe stopy. Oddział wyruszał na zachód, na przełaj przez skąpaną w srebrnym blasku krainę. Ludzie kładli na ramię swój groteskowy oręż lub zabierali się do dźwigania cięższego brzemienia. Niektórzy utykali (bądź, co bądź, byli marynarzami nienawykłymi do pieszych wędrówek), lecz z nową pieśnią Odyna na ustach maszerowali raźnym krokiem, odwróceni plecami do wschodniego wiatru, który teraz dął mocno i nieprzerwanie.

***

Fafryd właśnie zapalił drugą pochodnię od zwęglonych resztek pierwszej, gdy nagle zrobiło się cieplej, a wysoki korytarz, którym dotąd szedł, wyprowadził go do komory tak wielkiej, że światło gubiło się w jej wnętrzu. Kiedy odrzucony kawałek łuczywa po uderzeniu o kamień wzbudził w oddali ciche echa, przystanął i rozejrzał się na wszystkie strony. Dostrzegł mrowie podobnych do gwiazd punkcików światła: to blask pochodni odbijał się od uwięzionych w kamieniu blaszek miki. Niedaleko przed sobą zobaczył niekształtny słup, wyciosany ze skały mieniącej się od kryształków. Na jego płasko ściętej powierzchni leżała drobna postać, przykryta burym kocem. Z góry doleciał łopot mocarnych skrzydeł, na chwilę zrobiło się cicho, po czym znów coś załopotało - jakby olbrzymi sęp krążył w mroku pieczary.

- Mara! - zawołał Fafryd w stronę słupa.

Wsłuchując się w odgłosy, wyłowił wśród nich echo swego imienia, wypowiedzianego słabowitym, cienkim głosikiem. Raptem zdał sobie sprawę, że nie słychać już bicia skrzydeł, za to jeden z łyszczyków szybko się rozjaśnia, jakby pędził w dół prosto na niego. Narastał szum, rzec by można, wielkiego jastrzębia, który spada na upatrzoną ofiarę.

Szarpnął się w bok, unikając ciosu połyskliwego miecza, a zarazem machnął toporem, by razić tego, kto nim włada. Coś na kształt płóciennego żagla wytrąciło mu z ręki pochodnię i obaliło go na kolana. Bardzo blisko rozległ się łopot skrzydeł, potem drugi, a towarzyszył temu przeraźliwy ryk cierpiącego człowieka, w którym mimo zawartej w nim boleści pobrzmiewała nienawiść.

Zrywając się na równe nogi, Fafryd ujrzał pochodnię: leżała na kamieniu i paliła się jasnym płomieniem, przebita lśniącym mieczem, którego uderzenie wyrwało mu ją z garści. Ryki i łopotanie teraz się oddalały. Przydeptał szczapę pochodni, gotów wyszarpnąć miecz, ale gdy się do tego zabrał, namacał palcami zaciśniętą na rękojeści szczupłą, łuskowatą dłoń i - co stwierdził po krótkim badaniu - ciepłą i mokrą u nadgarstka, w miejscu odcięcia. Zarówno dłoń, jak i krew były niewidzialne, więc nawet, jeśli palce czuły ciało, oczy mogły zobaczyć tylko gołą rękojeść: srebrny krzyżowy jelec, srebrną głowicę w kształcie gruszki oraz uchwyt pokryty czarną skórą i opleciony srebrnym drutem.

Usłyszał, jak ktoś woła go po imieniu łamiącym się głosem. Odwróciwszy się, stanął twarzą w twarz z Marą, ubraną w biały kubraczek. Sprawiała wrażenie wymęczonej i wstrząśniętej, jakby właśnie została porwana ze słupa i postawiona na ziemi. Kiedy w odpowiedzi wymówił jej imię, obok Mary, nieco nad nią, niewieści głos rozbrzmiał chłodnym, deprymującym tonem osoby znajomej i ukochanej, która w koszmarnym śnie pała nienawiścią.

- Biada ci, barbarzyńco, żeś po powrocie na północ nie pokwapił się złożyć mi wyrazów uszanowania na Grani Niebios! - zaczęła niewidzialna księżniczka Hirywia. - Biada ci, że przybywasz na zew innej kobiety, choć trzymamy jej stronę! Biada ci, żeś porzucił swoich ludzi, by ratować sikorkę, którą bez twej pomocy byśmy ocaliły! Biada ci, że wchodzisz w paradę bogom i demonom! I biada ci, oj biada, żeś miał czelność okaleczyć księcia z Grani Niebios, z którym łączą nas, mimo że zażarcie ze sobą walczymy, więzy silniejsze niż miłość i nienawiść! Ręka za rękę i głowa za głowę! Biada ci, biada, po pięciokroć biada!

W czasie tej mowy Mara przysunęła się do Fafryda, który klęczał z pomarszczoną twarzą, słuchając słów rozlegających się w pustce. Położył jej rękę na plecach i razem przewiercali wzrokiem mrok, skąd płynęły słowa.

A Hirywia ciągnęła może z mniejszą pasją, lecz tym samym lodowatym tonem:

- Spieszę do Kejary, która teraz leczy i pociesza brata. O świcie odwieziemy cię na grzbiecie latającej ryby do miejsca, gdzie została twoja drużyna. Wkrótce zobaczysz, jaki los cię czeka. A tymczasem odpocznij, ogrzej się w żarze Piekielnej Góry, której jeszcze nie musisz się lękać.

Na tym skończyła. Słyszeli, jak się od nich oddala. Pochodnia mrugała słabym światłem, prawie już wypalona, gdy Fafryda i Marę ogarniało śmiertelne zmęczenie. W końcu legli bok w bok i zamknęli oczy, zmorzeni snem kamiennym. Krótko przed zaśnięciem Fafryd zastanawiał się, czemu tak go wzrusza zachowanie Mary, która zwinęła się przy nim w kłębek i trzymała kurczowo jego lewą dłoń.

***

Nazajutrz Słoną Przystań ogarnęła gorączka przygotowań do wielkiego połowu... tak wcześnie i hucznie - nie do wiary! - że niepodobna było dociec, kiedy rozwiały się resztki nocnych lęków i koszmarów, a obudziły - oby - nadzieje związane z pięknym, jasnym dniem. Nawet cudzoziemcy przejawiali wyjątkową ochoczość, jakby i oni we śnie słuchali pieśni o zabijaniu Mingoli. Kocura, choć nie w smak mu to było, nakłoniono do obsadzenia Fafrydowego „Sokoła Morskiego” załogą złożoną, z co bardziej krewkich zapaleńców, na czele z „naczelnikiem” Bomarem oraz iltmarskim właścicielem tawerny. Dowódcą statku Kocur mianował Paszawara, przy czym do pomocy w utrzymaniu dyscypliny dorzucił mu połowę swoich złodziejaszków, a do kierowania statkiem dodał jeszcze dwóch Mingoli, Trencziego i Gawsa.

- Pamiętaj, że ty dowodzisz - napomniał Paszawara. – Jeśli coś im nie pasuje, kopa w dupę. Aha, i chcę was mieć blisko po nawietrznej.

Paszawar - z różową raną na czole, nie do końca jeszcze zagojoną - gorliwie pokiwał głową i poszedł objąć dowództwo nad załogą. Na wschodzie ponad słonym urwiskiem złowieszczo malowały się czerwone zorze, gdy na zachodzie ciągle panowały nocne ciemności. Silnie wiało ze wschodu.

Stojąc na rufie „Rozbitka”, Kocur przyglądał się rejwachowi w porcie i statkom rybackim, które przepoczwarzyły się w okręty wojenne. Zaiste, widok był niespotykany: pokłady, do niedawna zawalone kupami ryb, teraz jeżyły się włóczniami i orężem najróżniejszego asortymentu; wczoraj podobnie zbroiła się drużyna wyruszająca pod wodzą Gronigera. Niektórzy przytwierdzili do bukszprytów potężne ceremonialne dzidy (w zasadzie tyki z grotem z brązu); zapewne w zastępstwie taranów, niech bogowie mają ich w opiece! Inni znowu wywiesili czerwono-czarne żagle, być może dla podkreślenia, że płyną utoczyć krwi znienawidzonemu wrogowi. Nawet najspokojniejszy rybak ma w sobie pociąg do piractwa, to pewne. Trzy statki były w połowie przykryte sieciami, czyżby dla ochrony przed strzałami? Dwoma największymi okrętami dowodzili Dwon i Zwaken, wiceadmirałowie Kocura, przynajmniej teoretycznie. Pokręcił głową.

Gdyby, chociaż miał czas pozbierać myśli! Niestety, odkąd się obudził, wydarzenia (także jego własne nieprzewidywalne pomysły) goniły go do działania, ba, goniły jak stado tygrysów. Wczoraj udało mu się bezpiecznie wyprowadzić cztery kobiety z cuchnących i drżących jaskiniowych tuneli (spojrzał w stronę wulkanicznej góry: nadal brudziła poczerwieniałe niebo grubym słupem czarnego dymu, spychanego przez wiatr na zachód), by stwierdzić po wyjściu, że zabawił pod ziemią przesadnie długo i zapada zmierzch. Po opatrzeniu ręki Ril, dotkliwie poparzonej boskim płomieniem pochodni, pędem wrócili do Słonej Przystani, gdzie czekały ich rozmaite narady. I gdzie tu czas podzielić się spostrzeżeniami z Cif?

Teraz musiał przerwać rozmyślania, żeby pomóc Mikkidowi pouczyć sześciu wyspiarzy, wcielonych do załogi na miejsce złodziejaszków oddelegowanych na pokład „Sokoła Morskiego”, w paru tak prozaicznych kwestiach jak obsługa wioseł.

Zaledwie się z tym uporał (jego rola sprowadzała się głównie do podszeptywania Mikkidowi), na pokładzie znienacka zjawiła się Cif w kompanii Ril, Hilsy i Matki Twardziuchy; wszystkie prócz staruchy były uzbrojone w noże i ubrały się w marynarskie portki i kapoty. Ril prawą rękę podwiązała temblakiem.

- Oto jesteśmy, kapitanie, czekamy na rozkazy! – powiedziała wesoło Cif.

- Droga... radczyni - odpowiedział Kocur, zasępiony. - „Rozbitek” nie może uczestniczyć w bitwie z kobietami na pokładzie, a już zwłaszcza - rzucił w bok znaczące spojrzenie - z dziwkami i wiedźmami.

- W takim razie wsiądziemy na „Chochlika” i popłyniemy za wami - odparła, bynajmniej niezrażona. - Albo raczej wypuścimy się przodem, wypatrując śladów Słonecznych Mingoli. Wiesz, że „Chochlik” jest śmigłym żaglowcem. Tak, właśnie tak, damski okręt wojenny z hufcem zbrojnych niewiast na czele!

Kocur - udając, jaki to on łaskawy - z konieczności ustąpił. Ril i Hilsa promieniały szczęściem. Cif dotknęła jego ręki z miną wyrażającą wdzięczność.

- Ulżyło mi, że się zgodziłeś - powiedziała. - Wypożyczyłam już „Chochlika” pewnym trzem kobietom. - Naraz spoważniała i dodała półgłosem: - Powinieneś wiedzieć, że zdarzyło się coś niepokojącego. Chciałyśmy zabrać na pokład Lokiego w blaszance. Tak jak wczoraj niosła go Ril w pochodni...

- Nie wolno zabierać ognia na pokład okrętu płynącego na wojnę - odrzekł bez zastanowienia Kocur. - Sama zresztą widziałaś poparzoną rękę Ril.

- Ale dziś rano, po raz pierwszy od przeszło roku, z niewyjaśnionych przyczyn zgasł ogień w Ognistej Jamie. Przekopałyśmy popiół. Ani jednej iskierki...

- No cóż - zadumał się Kocur. - Może wczoraj przy ogromnej skalnej ścianie bóg tymczasowo przeprowadził się do gorącego wnętrza góry. Patrz, jak kopci! - Pokazał palcem Czarny Ogień, buchający wyjątkowo gęstym słupem dymu.

- W takim razie, nie będzie nam służył pomocą - zmartwiła się Cif.

- Cieszmy się, że w ogóle został na wyspie. Nie wątpię, że w pewnym sensie jest z nami na statku. - Przypomniał sobie (na tę myśl oparzone palce znowu go zapiekły) schowany do sakwy czarny kawałek łuczywa. Kolejna rzecz, którą powinien w spokojności przemyśleć.

Jednakże w tym momencie podpłynął do nich żaglowiec dowodzony przez Dwona, który zameldował, że flota jest już gotowa do wypłynięcia, a ludzie rwą się do działania. Kocur musiał bezzwłocznie odbijać od brzegu. Kazał stawiać wszystkie żagle, które tylko się dało przy tym wietrze, a najemnym złodziejom i niewprawionym wyspiarzom siadać do wioseł. Ourf wartko bił w gong, aby „Rozbitek” wysforował się przed zwrotniejsze statki rybackie.

Z brzegu i sąsiednich statków doleciały Kocura radosne owacje. Przez chwilę pławił się w samouwielbieniu, widząc, jak „Rozbitek” dzielnie pruje fale na czele floty, załoga karnie wykonuje polecenia, Paszawar z powodzeniem dowodzi „Sokołem Morskim”, a Cif stoi obok z roziskrzonym wzrokiem. Na Mogą, świetnie się czuł w skórze admirała!

Ale zaraz nawiedziły go te same dręczące myśli, których dziś nie miał czasu uporządkować. Przede wszystkim zdał sobie sprawę, że jest to rzecz zgoła ryzykowna czy wręcz absurdalna, by tak beztrosko wypływać w morze z jednym jedynym, w dodatku dość karkołomnym planem, opracowanym w oparciu o trzeszczącą mowę ognia, szept płonących patyków. A jednak siedziało w nim głęboko nieodparte przeczucie, że podejmuje słuszne kroki i nic złego go nie spotka, a kiedy natknie się na flotę Mingoli, w decydującej chwili oświeci go jakiś wspaniały pomysł...

Wtem jego wzrok spoczął na Mikkidzie, który z wybitną wprawą wiosłował przy prawej burcie, najbliżej dzioba statku.

- Ourf! - rzekł, przełamując wewnętrzne opory. – Chwytaj rumpel i kieruj statek na pełne morze! - rozkazał. - Pilnuj rytmu wiosłowania! - Dziewczynie wyjaśnił: - Moja droga, na pewien czas muszę cię opuścić. - Wziąwszy ze sobą drugiego Mingola, zwrócił się oschle do Mikkida: - Idziemy naradzić się do kabiny! Gib cię zastąpi. - Nie zważając na spojrzenia zaciekawionych kobiet i zaniepokojoną minę kaprala, zszedł pośpiesznie pod pokład.

Świdrując bezlitosnym wzrokiem Mikkida, siedzącego po drugiej stronie stołu w nader niskiej kabinie (na szczęście Kocur nie odczuwał ciasnoty: jedyna korzyść z bycia niewysokim kapitanem i posiadania jeszcze niższej załogi), rzekł do niego:

- Kapralu, przedwczoraj w gmachu rady wygłosiłem mowę do wyspiarzy, którzy podziękowali mi za nią gromkimi owacjami. Ty też tam byłeś. Co powiedziałem?

Mikkido wiercił się pod jego spojrzeniem.

- Ależ kapitanie... - Zaczerwienił się. - Wszak nie możesz oczekiwać, że...

- Jeno mi nie gadaj, że z wrażenia wszystko zapomniałeś! - osadził go Kocur. - Nie wykręcisz mi się! Wyobraź sobie, że statek walczy ze sztormem i jedynie twa szczera odpowiedź przyniesie mu ocalenie. Na bogów, czyżbyś się jeszcze nie przekonał, że nikt z mojej załogi nigdy nie ucierpi za mówienie prawdy?

Mikkido przełknął ślinę, chwilę zmagał się z sobą i w końcu się przemógł:

- Kapitanie... uczyniłem rzecz straszną. Tamtego wieczoru, kiedyśmy szli ze stoczni do gmachu rady, ty z dwiema paniami, kupiłem jakowyś trunek od ulicznego sprzedawcy, a gdyś nie patrzył, wszystko wyżłopałem. Przysięgam, nie czułem w nim mocy, ale musiał z opóźnieniem dawać mocnego kopa, bo kiedyś wyskoczył na stół i jął przemawiać, straciłem przytomność! Słowo daję! Po oprzytomnieniu usłyszałem, jak mówisz, że Groniger i Afryta poprowadzą połowę wyspiarzy z odsieczą kapitanowi Fafrydowi, zaś reszta wypłynie, by wciągnąć Słonecznych Mingoli do wielkiego wiru. Wszyscy wariowali ze szczęścia, więc się przyłączyłem, jakbym słyszał, co oni usłyszeli.

- I przysięgniesz, że tak właśnie było? - zapytał Kocur z groźną miną.

Mikkido przytaknął, zafrasowany.

Kocur prędko obszedł stół, uściskał go i ucałował w trzęsący się policzek.

- Porządny chłop z ciebie! - Przyjaźnie poklepał go po plecach. - Idź teraz na górę, zacny człowieku, i poproś panią, aby tu do ranie zeszła. Potem zakrzątnij się przy jakiejkolwiek pożytecznej robocie, którą w swej mądrości uznasz za konieczną. Nie stój jak kołek! Rób, co masz zrobić!

Zanim Cif przyszła do kabiny (nie musiał długo czekać), obmyślił strategię rozmowy.

- Moja droga - powiedział bez ogródek, podchodząc do niej - muszę ci coś wyznać. - Pokornie, w paru zwięzłych, dobitnych słowach, wyjawił jej całą prawdę o swej „wspaniałej przemowie”: po prostu nie utrwaliło mu się w pamięci ani jedno zdanie. Na koniec dodał: - Rozumiesz teraz, że o moją godność tu idzie. Cokolwiek słyszałaś, nie mówiłem ja, tylko Loki. Tedy proszę, wszystko mi opowiedz, niczego nie tając.

Uśmiechnęła się ze zdziwioną miną.

- Zachodziłam w głowę, coś rzekł Mikkidowi, że tak szalał z radości, i chyba do dziś nie mogę tego pojąć. Tym niemniej przyznaję, że owszem, doświadczyłam podobnego przeżycia, mało tego, ja przecież niczego nie piłam! Coś mi rozum przyćmiło, czas płynął jakby obok, twoich słów nie słyszałam. Z wyjątkiem ostatnich pouczeń o wirze i wyprawie Afryty. Ludzie skakali z uciechy, więc udałam, że się z tobą zgadzam. Nie chciałam zranić twoich uczuć ani wyjść na głupca. Osioł ze mnie! Raz nawet miałam ochotę zwierzyć się Afrycie ze swej nieuwagi. Rozmyśliłam się i żałuję, bo dziwnie się wtenczas zachowywała. Myślisz, że ona również...?

Kocur z werwą pokiwał głową.

- Myślę, że ani jeden człek tam obecny nie pamięta nic z mojej (czy raczej Lokiego) przemowy. Wolą udawać, że coś tam słyszeli, jako te osły, zaiste. A ja, czarny muł, podsycałem w nich zapał. Zatem nikt prócz Lokiego nie wie, co Loki powiedział, a my płyniemy zdradliwym szlakiem przeciwko Mingolom, ufni w przychylność losu.

- To, co mamy robić? - spytała, przelękniona.

Zaglądając jej w oczy z niepewnym uśmiechem, wzruszył ramionami z komiczną uległością.

- Płyniemy dalej. Wszak znasz ten szlak, a ja mam cię wspierać.

Niespodziewanie nastąpił ostry przechył i Cif zatoczyła się na Kocura. Objęli się ramionami, usta spotkały się w upojnym pocałunku... który wszakże nie trwał długo, bo Kocur musiał śpieszyć na pokład. Za nim pobiegła Cif, żeby zbadać (a właściwie dopytać się), co się wydarzyło.

Mijając zawietrzną stronę słonego klifu, „Rozbitek” opuszczał wody portu. Z przodu rozpościerał się przestwór Morza Zewnętrznego, gdzie wschodni wiatr dawał się bardziej we znaki, fale były silniejsze, a słońce rozgrzewało płótno i deski pokładu. Kocur przejął rumpel od zasmuconego Ourfa, który wraz z Gibem i Mikkidem ustawił żagiel do pierwszego zwrotu przez sztag. „Sokół Morski” i dziwacznie wyposażone statki rybackie jeden po drugim zmieniały hals, wypływając za „Rozbitkiem” na pełne morze.

***

Ten sam wschodni wiatr, który hulał nad południową częścią Oszronionej Wyspy i z którym zmagał się „Rozbitek”, hen na morzu wspomagał statki Słonecznych Mingoli. Posępne galery z kwadratowymi, wydętymi żaglami płynęły wielką chmarą; raz po raz słychać było kwiki ogierów w klatkach, gdy okręty rozcinały fale wdzierające się poprzez czarne, osobliwie pokrzywione pręty potokami piany. Wszystkie oczy kierowały się pilnie na zachód i zaiste nie sposób było powiedzieć, czy więcej szaleństwa mieści się w spojrzeniach opatulonych futrami ludzi, szczerzących zęby w uśmiechu, czy w ślepiach zwierząt o długich pyskach, szczerzących zęby w grymasie niezadowolenia.

Na kasztelu rufowym okrętu flagowego, gdzie Gonów rozprawiał ze znachorem i uczestniczącymi w kampanii mędrcami, owo szaleństwo odsłaniało również swoje filozoficzne oblicze. Zadawano pytania w rodzaju: „Czy wystarczy puścić z dymem miasto, czy też trzeba rozdeptać je na miazgę?” „Chlubną rzeczą jest obrócić je w perzynę, ba, na drobny proch zetrzeć, jeno bez podpalania” - takie odpowiedzi poddawano pod rozwagę.

Jednocześnie zachodni wicher, który przewalał się nad północną częścią wyspy, (przez co w pasie na styku dwóch wiatrów szalała szczególnie groźna wichura), naganiał z dalekich zakątków bezmiernego oceanu podobną armadę Wspacznych Mingoli. Wódz Edumir zwrócił się do swoich filozofów z następującym pytaniem:

- Czy samobójczą śmierć w pierwszej szarży, kiedy przystawiam pierś do wrażej włóczni, należy przedkładać nad śmierć w szarży ostatniej, po świadomym spożyciu trucizny?

Wysłuchawszy uczonych odpowiedzi i przewrotnego pytania:

- Skoro śmierć jest tak pożądaną wartością, przyćmiewającą rozkosze miłości i smak grzybowego wina, jak to się stało, że nasi szlachetni, czcigodni przodkowie tak długo płodzili potomków? - obrócił na wschód tęskne spojrzenie swoich błyszczących oczu i powiedział:

- Wszystko to jeno teoria. Wkrótce życie pokaże, ile jest prawdy w naszych rozważaniach.

Tymczasem wysoko ponad burzą wiatrów, w swym lodowym mieszkaniu, Kchakcht niestrudzenie przyglądał się mapie wyściełającej wnętrze kuli. Pionki na mapie zastępowały statki i konie, mężczyzn i kobiety, co więcej, nawet bogów. Nachylał nisko swą włochatą twarz i z natężoną uwagą badał wszelkie podejrzane ruchy pionków.

***

W blasku wschodzącego słońca, z mroźnym wiatrem w twarz, Afryta samotnie przemierzała wrzosowiska z rzadka upstrzone karłowatymi cedrami. Zmierzając do Zimnego Portu, mijała już ostatnią cichą zagrodę z oklapniętymi, zielonoszarymi dachami z darni. Miała poodparzane nogi i słaniała się ze zmęczenia (nawet pętla Odyna nieznośnie ciążyła jej na szyi), albowiem drużyna, nie licząc dwóch krótkich odpoczynków, maszerowała całą noc, chłostana wiatrami wiejącymi z mocą tornada podczas przejścia z południowo-wschodniej części wyspy, gdzie znajdowała się Słona Przystań i królował wschodni wiatr, do części północno-zachodniej, która była terenem działania równie silnego zachodniego wiatru. Pomimo tego uważnie przepatrywała okolicę, szukając śladów wrogów lub przyjaciół, ponieważ zaofiarowała się iść na szpicy dowodzonego przez Gronigera oddziału groteskowo obładowanych piechurów. Niedawno, zanim świt rozjaśnił niebo, opuściła swoje miejsce przy lektyce i przeszła na czoło kolumny, aby zwrócić uwagę Gronigerowi na konieczność wysłania zwiadowcy, skoro zbliżali się do celu wyprawy i łacno mogli wpaść w zasadzkę. Wydawał się dziwnie rozkojarzony i beztroski, niezdolny do oceny zagrożenia, zupełnie jakby (dotyczyło to również pozostałych wyspiarzy) skupiał się wyłącznie na maszerowaniu, byle dalej przed siebie. Ze szklanym wzrokiem, wyśpiewując ochryple wojenną pieśń Gali, ludzie parli naprzód niczym bezwolne, mechaniczne stwory, gotowi iść w ten sposób, póki nie natkną się na nieprzyjaciela lub oddział Fafryda. Zapewne gdyby nikogo nie spotkali, bez mrugnięcia okiem powskakiwaliby w zimną toń morza, podobnie jak to czynią gromady lemingów w czasie masowych wędrówek. Groniger nie sprzeciwiał się jej misji zwiadowczej, ale też nie wyraził żadnej troski o jej bezpieczeństwo. Gdzież się podziała jasność umysłu i rozwaga, z której niegdyś słynął?

Afryta, umiejąca wyśledzić w lesie człowieka bądź zwierza, szybko przyuważyła Skora, który zerkał w stronę portu z kępy zmarniałych cedrów, skąd wczoraj rano Fafryd zasypał gradem strzał rozbójników. Kiedy zawołała go po imieniu, odwrócił się błyskawicznie, przykładając strzałę do cięciwy, lecz na widok kobiety w znajomym odzieniu wyszedł z kryjówki.

- Co tu robisz, pani? - przywitał się dosyć oschle. - Wyglądasz na zmęczoną. - Sam nie wyglądał najlepiej: oczy zapadnięte, ruda broda zwichrzona, policzki i czoło umazane sadzą może ze względu na rażący blask światła odbitego od lodowców.

W kilku słowach powiadomiła go o ciągnących za nią posiłkach. Słuchając, wyraźnie odzyskiwał siły.

- Pomyślne nowiny - rzekł, gdy skończyła mówić. - My tutaj jeszcze wczoraj przed zmrokiem połączyliśmy szyki z obrońcami portu. Obchodzę stanowiska. Zepchnęliśmy na plażę mingolskie forpoczty. Podeszliśmy ich fortelem! Niech no zobaczą waszych ludzi, stosownie rozmieszczonych, hycną na statki i odpłyną. A my nawet palcem nie kiwniemy.

- Racz wybaczyć, żołnierzu - odparła, podniesiona na duchu jego ferworem - ale o tobie i twoich towarzyszach mówi się: berserkowie. Zawsze myślałam, że tacy uderzają na wroga przy byle okazji, uderzają z wilczym wyciem, zwierzęcym skokiem, rozebrani do naga.

- Prawdę mówiąc, dawniej sam miałem takie mniemanie. - W zamyśleniu pocierał skrzywiony nos wierzchem dłoni. – Do póki kapitan nie otworzył mi oczu. Oj, zna on sztuczki i podstępy, ten nasz kapitan. Myli wroga pozorami, podjudza ich do tego, by sami sobie szkodzili, i nigdy nie pcha się do walki, gdy jest łatwiejszy sposób. Uczymy się od niego.

- Czemu nosisz miecz Fafryda? - zapytała, spostrzegłszy długi oręż.

- Wczoraj z rana pokłusował do Góry Piekielnych Świateł na ratunek dziewczynie. Dowodzę w jego zastępstwie. Jeszcze nie powrócił. - Skór mówił z ożywieniem, lecz czoło miał poorane zmarszczkami. Zaraz też streścił Afrycie tajemnicze okoliczności porwania Mary.

- Nie do wiary - powiedziała, również zasępiona. - Z tego jednego powodu naraził na niepowodzenie całą wyprawę.

- Sam się wczoraj nad tym zastanawiałem - wyznał Skór. - Wszelako za każdym razem, gdy działo się coś ważnego, zadawałem sobie pytanie, co zrobiłby na moim miejscu kapitan. Na razie wszystko idzie gładko. - Skrzyżował palce na szczęście.

Z oddali dobiegł głuchy tupot kroków i strzępy pieśni. Odwróciwszy się, ujrzeli czoło zbrojnej kolumny, schodzącej ze wzgórza.

- Na groźnych zbójów wyglądają - stwierdził po chwili Skór. - I dziwnych jakichś... - dodał, gdy zza wzniesienia wychynęły lektyka i szubienica. Obok lektyki maszerowały dziewczyny w czerwonych płaszczach.

- Tacy są w istocie - rzekła Afryta.

- Jak ich uzbrojono? Mają coś oprócz pik, włóczni, drągów i podobnego oręża?

Wyjaśniła, że wedle jej rozeznania, nie wzięli nic innego.

- Zatem nie dotrzymają pola Mingolom, ci przetrzebią ich z daleka - zawyrokował. - Ale gdyby dodać im paru łuczników i wszystkich pokazać w stosownej chwili...

- Kłopot w tym, że trudno ich będzie powstrzymać od frontalnego ataku. A choćby i od dalszego marszu.

- Ach, więc to takie buty... - Skór uniósł brwi.

- Kuzynko Afryto! Kuzynko Afryto! - Maja i Gala krzyczały przeraźliwie i machały rękami. Naraz pokazały na niebo. - Tam! Tam! - Puściły się pędem ze wzniesienia, wzdłuż kolumny, nie przestając wrzeszczeć i wymachiwać rękami.

Skór i Afryta zadarli głowy i zobaczyli nad sobą, w odległości, co najmniej pięćdziesięciu sążni, rosłą postać mężczyzny i drobną - dziewczyny, zapewne Mary, sądząc po czerwonym płaszczyku.

Oboje przytuleni do siebie, zdawali się leżeć na brzuchu i trzy mać się kurczowo niewidzialnej istoty, która spływała w stronę Zimnego Portu. Raptem zatoczyli w powietrzu szeroki łuk, wciąż spadając, i skierowali się wprost na miejsce, gdzie stali Skór i Afryta. Ta na widok Mary i Fafryda mogła sobie wyobrazić, jak sama wyglądała, gdy ją i Cif z wywołanej przez Kchakchta zamieci ratowała niewidzialna górska księżniczka.

Chwyciła Skora za ramię i powiedziała prędko, zadyszana Z przejęcia:

- Nic im nie jest. Trzymają się latającej ryby jak grubego dywanu, tyle, że niewidzialnego. Tą rybą kieruje niewidzialna kobieta.

- Ano właśnie - odparł zagadkowo.

Zaszumiało, dmuchnęło i oto Fafryd z Marą, wciąż w tej samej pozie, przelecieli im nad głowami z rozradowanym uśmiechem. Kucając z przestrachem, Afryta wyraźnie dostrzegła odsłonięte dziąsła barbarzyńcy. Powietrzni podróżnicy zatrzymali się w połowie drogi między nią a Gronigerem - który z całą drużyną zwolnił i gapił się ze zdumieniem - nad wrzosami przygiętymi do ziemi na dużej, owalnej powierzchni, jakby Fafryd i Mara ułożyli się na grubych, szerokich niewidzialnych materacach królewskiego łoża.

Bohaterowie tej przygody zerwali się na równe nogi i niepewnym krokiem zeskoczyli na ziemię. Skór i Afryta zbliżali się z jednej strony, z drugiej podbiegały Maja i Gala, zaś reszta wyspiarzy wytrzeszczała oczy w pewnym oddaleniu.

- Zostałam porwana przez obrzydliwego demona, ale Fafryd mnie uratował! - krzyknęła Mara do swoich koleżanek.

Fafryd zarzucił ręce na szyję Afrycie, która po chwili zmiarkowała, że sama garnie się w objęcia.

- Afryto, na Kosa, jak dobrze, że tu jesteś! Coś ty sobie powiesiła na szyi? - Nie puszczając jej, zwrócił się do Skora: - Co z wami? Gdzie wasze stanowiska?

Tymczasem zdumieni wyspiarze maszerowali powoli, jakby z wielkim wysiłkiem, niczym śpiące osoby, które w pułapce koszmarnego snu dostrzegają niezwykłe zjawisko.

Niespodziewanie zaległa cisza, a Fafryd opuścił ręce. Odezwał się, bowiem - niby srebrna, obdarzona ludzką mową trąbka - głos, który Afryta słyszała ostatnio w jaskini na zboczu Czarnego Ognia:

- Bywaj zdrowa, dziewczyno! Bywaj zdrów, barbarzyńco! A na przyszłość radzę okazywać więcej wdzięczności i liczyć się z możliwościami. Mój dług spłacony, twój dopiero zaciągnięty.

Od strony miejsca, gdzie wylądowali Fafryd i Mara - czy raczej, nasuwało się skojarzenie, spod niewidocznego materaca - silnie dmuchnęło, aż położyły się wrzosy i podwiały czerwone płaszcze dziewczyn. Afryta wyczuła zwierzęcą woń ni to ryby, ni ptaka, ni czworonoga. Jakaś duża istota wzbiła się w powietrze i szybko oddaliła; ucichł perlisty śmiech.

Fafryd podniósł dłoń, żeby pomachać na pożegnanie księżniczce, lecz zaraz ją zamaszyście opuścił, jakby chciał powiedzieć: No, dość już tego! Na jego twarzy, skurczonej przygnębieniem podczas napomnienia Hirywii, pojawił się ponury wyraz zdecydowania, gdy ujrzał zbliżającą się pomału kolumnę wyspiarzy.

- Mości Gronigerze! - zawołał ostro.

- Słucham, kapitanie Fafrydzie - odparł zagadnięty półprzytomnym głosem, całkiem jak człowiek budzący się ze snu.

- Zatrzymaj drużynę! - Fafryd odwrócił się do Skora, który złożył meldunek, rozwodząc się trochę szerzej o sprawach poruszonych już wcześniej w rozmowie z Afrytą.

Drużyna Gronigera ospale przerwała marsz, skupiwszy się w rozsypce wokół swego dowódcy.

Afryta w tym czasie kucnęła obok Mary, aby sprawdzić, czy dziewczyna nie odniosła poważniejszych obrażeń. Z rozbawieniem słuchała, jak Mara dumnie, acz bez zarozumiałości opowiada dziewczynom o swoim porwaniu i szczęśliwym ocaleniu.

- Uczynił stracha na wróble z mego płaszcza i czaszki dziewki, którą ostatnio zjadł żywcem. Często mnie dotykał, podobnie jak Odyn, aż w końcu Fafryd odciął mu rękę. Dziś rano księżniczka Hirywia przyniosła mi płaszcz. Miło wspominam podniebną przejażdżkę. Ani razu nie zakręciło mi się w głowie.

- Ułożyłam z Odynem pieśń marszową - powiedziała Gala. - Traktuje o zabijaniu Mingoli. Wszyscy ją śpiewają.

- A ja porobiłam pętle z kwiatami - pochwaliła się Maja. - Są oznaką czci, jaką składamy Odynowi. Wszyscy je nosimy. Uplotłam jedną dla ciebie i jedną, największą, dla Fafryda. To może dam już pętlę Fafrydowi. Najwyższa pora, żeby ją włożył. Wielka bitwa tuż-tuż.

Fafryd słuchał cierpliwie, bo chciał wiedzieć, do czego służy to paskudztwo na szyi Afryty. Gdy jednak Mara poprosiła go o pochylenie głowy i gdy ukradkowym spojrzeniem obrzucił osłoniętą lektykę i przewróconą szubienicę, dreszcz obrzydzenia przebiegł mu po skórze.

- Nie włożę tego! - oznajmił z gniewem. - Nie wsiądę na ośmionożnego konia. Ściągać mi zaraz te sznury! Wszyscy!

Mara, urażona, popatrzyła na niego z podejrzliwością.

- Ależ to ci doda sił w bitwie! Powinieneś czuć się wyróżniony przez Odyna.

Afryta z zakłopotaniem wskazała lektykę, której zasłony chwiały się na wietrze. Fafryd wyczuł promieniejącą ze środka aurę chorobliwej świętości. Widząc oczekiwanie w oczach Gronigera i reszty wyspiarzy, zmienił zdanie.

- Wiecie, co zrobię? - rzekł z udawanym animuszem. - Włożę ją na rękę, żebym miał większą siłę ciosu. - Wsunął lewą dłoń w pętlicę, którą po chwili docisnęła Mara. - Moje lewe ramię - tłumaczył niezupełnie szczerze - zwykle jest w boju wyraźnie słabsze od prawicy. Powróz z pewnością doda mu krzepkości. Twoją pętlę też wezmę - zwrócił się do Afryty z dwuznaczną miną.

Ściągnęła sznur z szyi z uczuciem ulgi, która częściowo ustąpiła obawom, gdy zobaczyła dwie pętle zaciągnięte na ręce Fafryda.

- Ty też daj! Ty też! I ty też! - rozkazał trzem dziewczynom. - Będę za was nosił te sznury. Nuże! Wolicie, żeby w boju osłabła mi ręka? Wybornie! - rzekł na koniec, chwytając i obracając pięć dyndających końców sznurów. - Przepędzimy Mingoli z Oszronionej Wyspy, przepędzimy!

Dziewczyny, odrobinę zmartwione rozstaniem z pętlami, zaśmiały się wesoło, a wyspiarze nieoczekiwanie wznieśli radosny okrzyk.

A potem ruszyli w dalszą drogę. Skór puścił się przodem na zwiady, nie omieszkując wcześniej zwrócić miecza Fafrydowi, który z kolei próbował zaprowadzić porządek w drużynie, uciszyć trochę wyspiarzy. Na szczęście pomocny wiatr znosił głuche dudnienie pieśni w głąb lądu. Kobiety zostały z lektyką nieco w tyle, choć nie tak daleko, jak by sobie tego życzył. Po drodze przyłączyło się do nich paru berserków z oddziału Fafryda, którzy opowiadali o wielkim zgrupowaniu Mingoli przy statkach. Wreszcie wyszli na łagodne wzniesienie, skąd dalej na południe biegła linia umocnień, połączona z fortecznym wzgórzem Zimnego Portu. Fafryd ze swoimi najemnikami musiał zatrzymać rozochoconych wyspiarzy. Od strony plaży doleciał rosnący wrzask trwogi i wnet wszyscy mogli obejrzeć przyjemny widok trzech mingolskich galer, które wyrywały pod wiatr z szaleńczym biciem wioseł. Ostatni rozbójnicy wspinali się na burty i przełazili na pokład.

Nagle w Zimnym Porcie wybuchła paniczna wrzawa. Na zachodnim horyzoncie rósł las żagli: przybywała flota Wspacznych Mingoli. Gdzieś z dali równocześnie dobiegł przytłumiony tętent, jak gdyby przewalał się stepem tabun wojennych rumaków. Wyspiarze rozpoznali jednak głos wulkanu, który groził wybuchem, brudząc czarnym dymem niebo na północy. Na południu burzyły się wielowarstwowe chmury, co zapowiadało zmianę pogody i kierunku wiatru.

***

Szary Kocur dobrze wiedział, że w swej najeżonej niebezpiecznymi przygodami karierze nie znajdował się jeszcze w większych tarapatach... aczkolwiek tym razem owo trudne położenie dzieliło z nim trzystu przyjaznych tubylców (w przypadku Cif nawet drogich sercu) oraz niełatwa do określenia liczba nieprzyjaciół, ścigających go mingolskich korsarzy. Rozdrażnił nieprzyjaciela z dziecinną łatwością i teraz rybacy wiedli morskich rozbójników na zagładę tak ochoczo, że „Rozbitek” nie płynął już na czele, ale na szarym końcu, mając przed sobą bezładnie rozrzuconą flotę. Najbliżej „Rozbitka” płynął „Sokół Morski”, a w odległości strzału z łuku okręty Mingoli, którzy gonili uciekinierów z wyciem i pianą na ustach, czemu towarzyszyły nawet kwiki koni. Galery poganiane wiatrem parły naprzód z niedościgłą prędkością. Niedawno jeden ze statków przewożących konie przechylił się i zatonął wskutek nadmiaru żagli... przy czym żaden z sąsiadów nie pospieszył mu z pomocą. A hen z przodu, jakieś cztery staja dalej, majaczyło wybrzeże wyspy z dwoma skalnymi kłami i sielską zatoczką (i dymiącym Czarnym Ogniem w tle), gdzie czaił się zdradziecki wir. Na północy wzburzone chmury wciąż wieszczyły rychłą zmianę pogody. Nasuwało się oczywiste pytanie: jak utopić wroga w wirach, a zarazem samemu nie ponieść szkody? Dopiero teraz zdał sobie sprawę z powagi sytuacji. Swoje nadzieje wiązał z tym, że wir się obudzi zaraz po tym, jak miną go rybacy, „Sokół Morski” i „Rozbitek”, bo wtenczas wpadłaby w sidła przynajmniej szpica wrażej floty. A ponieważ wszyscy płynęli praktycznie w zwartej grupie, plan wymagał doskonałego zgrania, wręcz boskiej interwencji. Ale cóż, czy nie obmyślił wszystkiego w szczegółach i czy bogowie nie byli po jego stronie? Przynajmniej dwóch bogów.

Galery podeszły już tak blisko, że najmici trzymali w pogotowiu proce z ołowianymi kulkami, choć mieli rozkaz rzucać tylko wtedy, gdyby Mingole szyli z łuków. Nad falami poniosło się kwiczenie zamkniętego w klatce ogiera.

Na wspomnienie o topielisku Kocur sięgnął do sakwy po złoty „poskramiacz wirów”. Znalazł go bez trudu, lecz jakimś sposobem utkwił w nim zwęglony kawałek łuczywa, miejscami nawet spopielony. Nie dziwota, że Ril tak boleśnie się poparzyła, pomyślał, zerkając na jej obwiązaną rękę. Skoro Cif została na pokładzie, dziwki i Matka Twardziucha wymogły na nim ten sam przywilej, co ludziom przypadło do gustu.

Kocur zamierzał już wyszarpnąć czarny kikut, gdy raptem przyszło mu do głowy, że Loki, jako bóg (w pewnej mierze ułomek był właśnie Lokim), zasługuje na złoty dom (czy schron), toteż bez namysłu owinął ciężki, zloty sześcian przytwierdzonym doń sznurem i zacisnął węzeł, by dwa przedmioty, „poskramiacz wirów” i resztka łuczywa, zostały ze sobą nierozerwalnie złączone.

Cif trąciła go łokciem. W jej zielonych oczach tańczyły złociste iskierki.

- Ależ to podniecające!

Niemrawo pokiwał głową na znak zgody. Oczywiście, była to podniecająca przygoda, ale też piekielnie ryzykowna, gdyż powodzenie zależało od wielu drobiazgów. A on wciąż mógł tylko zgadywać, jakich wskazówek udzielił im Loki w trakcie przemowy, która nie zachowała się w pamięci Kocura i której nikt właściwie nie słyszał...

Powiódł wzrokiem od twarzy do twarzy. I tu rzecz dziwna: każdemu oczy iskrzyły się tym samym młodzieńczym zapałem, któremu uległa Cif. Także Gawsowi, Trencziemu i Gibowi. Nawet w czarnych paciorkach źrenic Matki Twardziuchy błyszczał ogień.

Chłodne pozostały tylko otoczone siatką zmarszczek oczy sędziwego Ourfa, który pomagał Gawsowi przy rumplu. Wyzierała z nich cierpliwość i smutne pogodzenie się z losem, jakby spokojnie oglądał z boku wielki, wszechświatowy kataklizm. Kocur odciągnął go od steru i stanął przy zawietrznej burcie.

- Starcze - powiedział - byłeś przedwczoraj w gmachu rady, gdy przemawiałem do wszystkich, a oni skakali z radości. Podejrzewam, że i ty nic nie słyszałeś, może z wyjątkiem paru słów na koniec, kiedy mówiłem o wysłaniu w drogę Gronigera z oddziałem i naszej dzisiejszej wyprawie.

W czasie mniej więcej dwóch oddechów sędziwy Mingol mierzył go przenikliwym spojrzeniem, po czym wolno pokręcił swoją łysą głową.

- Mylisz się, kapitanie, dokładnie wszystko słyszałem. Oczy mnie już ździebko zawodzą, lecz uszy mam dobre. Słowa twe wielce mnie zatroskały, boś głosił to samo przesłanie, co moi rodacy ze stepów w chwilach szaleństwa, tę samą zgubną filozofię, która skłoniła mnie do udania się na obczyznę, między pogan.

- Co mam przez to rozumieć? - spytał ostro Kocur. - Jeno streszczaj się, proszę.

- Cóż, zaiste przekonująco prawiłeś o chwalebnej śmierci i tym, jak wspaniałą rzeczą jest ginąć, z radosnym sercem zabierać na tamten świat wrogów, ba, również i przyjaciół: im więcej, tym lepiej! Sam ci omal nie uległem. Mówiłeś, że to najgodniejsze ukoronowanie życia, ostateczna nagroda za męstwo. Kiedyś im opowiadał, jaka to śmierć wnet ich spotka, radowali się pijani szczęściem jak Mingole w przystępie szaleństwa, z tym samym światłem w oczach. Znam ja ci dobrze to światło. Strapiło mnie twoje nagłe umiłowanie śmierci, ale winienem ci posłuszeństwo, jako memu dowódcy.

Kocur odwrócił się i spojrzał prosto w oczy zdumionej Cif, która poszła za nim jak cień i słyszała każde słowo starego Ourfa. Gdy tak na siebie patrzyli, budziło się w nich zrozumienie prawdy.

Raptem pokład silnie się zatrząsł. „Rozbitek” najpierw stanął w poprzek, a zaraz później począł krążyć w kółko z zatrważającą prędkością, podobnie jak przedwczoraj „Chochlik”, lecz ze względu na swe rozmiary z większym impetem. Nieboskłon się zakołysał, morze stało się czarne. Kocur poleciał na reling rufowy razem z Cif i garstką złodziei, nierządnic, wiedźm (właściwie jednej) i mingolskich marynarzy. Kazał dziewczynie ze wszystkich sił trzymać się barierki, odzyskał równowagę na przechylonym pokładzie i biegiem minął trzeszczący, łopoczący grotżagiel - po drodze mijając też młodego Mikkida, który obejmował maszt z oczami zamkniętymi ze zgrozy lub zachwytu.

W końcu znalazł się w miejscu, gdzie nic mu nie przesłaniało widoku. „Rozbitek”, „Sokół Morski” i statki rybaków wirowały z zawrotną szybkością w dolnej części wiru, mającego z wierzchu średnicę przynajmniej dwóch staj. Szeroko rozpostarte ramiona żywiołu zagarnęły chyba całą mingolską flotę; galery na skraju wydawały się zabawkami huśtającymi się pod zachmurzonym niebem, gdy w odległym jeszcze dnie wodnej paszczy wystawały z pienistej kipieli, niby w otchłani zatracenia, zębate skały.

Zaraz pod „Rozbitkiem” w olbrzymim kręgu zagłady wirowała łódź rybacka Dwona - tak blisko, że widać było twarze. Wyspiarze, trzymający się kurczowo swej śmiesznej broni i siebie nawzajem, zdawali się niewymownie szczęśliwi, niczym podpite i słaniające się olbrzymy w trakcie wesołej biesiady. Oczywiście, rozumował Kocur, to właśnie te potwory, których nadejście prorokował Loki, trolle czy inne bestyje. Przy okazji przypomniało mu się, co Loki - zgodnie z wiarygodnym sprawozdaniem Ourfa - dla nich wszystkich zaplanował... a także, niewykluczone, dla Fafryda i Afryty, dla całej przestrzeni gwiazd i oceanów.

Błyskawicznie wygrzebał z sakwy „poskramiacz wirów”. Na widok wciśniętej w środek czarnej resztki łuczywa pomyślał: Wybornie! Pozbędę się od razu dwóch plag! Dobrze, ale musiał toto wrzucić na samo dno wodnej gardzieli, a jak to uczynić z tak daleka? Z pewnością istniało proste rozwiązanie, kiełkowało wśród jego pochowanych myśli, lecz tyle rzeczy odwracało uwagę...

Na przykład taka Cif: właśnie trąciła go w plecy. Mimo kategorycznego zakazu, czego w zasadzie należało się spodziewać, szła za nim krok w krok. Z szelmowskim uśmiechem wskazywała... Ależ oczywiście, proca!

Umieścił bezcenny pocisk w rzemieniu i odesławszy dziewczynę pod maszt, sprawdził, drobiąc jak w tańcu, czy może bezpiecznie stać na przechylonym pokładzie, a potem zbadał odległości, prędkości, siłę wiatru i cały szereg innych czynników. Jednocześnie, gdy wywijał młynka ozłoconym węglem, przygotowując się do prawdopodobnie najdłuższego i najtrudniejszego rzutu w życiu, z najgłębszych zakamarków jego umysłu wychynęły słowa, które już od paru dni musiały tam dojrzewać - słowa nawiązujące, nawet rymami, do czterech ostatnich dwuwierszy Lokiego, chociaż znaczeniowo przeciwne. Gdy docierały do jego świadomości, wypowiadał je wcale nie po cichu, jak mu się wydawało, lecz dźwięcznym, wyraźnym głosem. Nagle się spostrzegł, że Cif przysłuchuje się z wyrazem niekłamanego podziwu, Mikkido otworzył oczy i strzyże uszami, a wyspiarze-potwory na statku Dwona obracają ku niemu zasępione twarze. Kocur powziął głębokie przekonanie, że pomimo łoskotu rozjuszonych żywiołów jego głos niesie się aż po odległe krańce wiru, a nawet dalej - trudno powiedzieć dokąd.

Oto, co mówił:

- Mingol znajdzie śmierć w odmętach? Nie, nie, nie: toń go nie spęta! Niech nie traci on oddechu, niechaj żyje po wiek wieków! Niech nie ginie, niech nie cierpi, niech nie tonie w czarnej głębi! Bogowie serca ostudzą, gdy do swoich światów wrócą!

Kręcił się tanecznie po pokładzie, jakby przymierzał się do rzutu dyskiem. Ozłocony węgiel w rzemieniu procy połyskiwał niby diadem nad jego głową... nim wystrzelił i pofrunął w stronę środka kipieli, aż jego lśnienie zgasło w oddali.

I naraz... dno olbrzymiego leju wzniosło się do poziomu morza. Czarną toń zalała biała piana. Woda i niebo zdawały się przelewać i zamieniać miejscami. Ponad wyciem wiatru i hukiem fal dał się słyszeć rozdzierający łoskot gromu. Odległy wulkan bluznął czerwoną wstęgą ogromnych płomieni, jakby samo piekło wdzierało się do świata. Ziemia drżała, ogień szalał, woda i powietrze burzyły się nieprzerwanie. Powstałe z uśpienia, rozsierdzone żywioły miotały statkami jak pełnymi mrówek łupinkami orzecha, ledwie widocznymi w zawierusze. Nie było chyba takiego kierunku na róży wiatrów, z którego nie dmuchałyby wojujące wichry. Piana pokrywała pokłady i bryzgała na czubki masztów.

Zanim jednak powariowały żywioły, nie tylko Kocur, ale też wielu innych ludzi, trzymających się rozpaczliwie masztów i relingów, mimo szczypiącej w oczy słonej wody przez krótką chwilę widziało pędzący do nieba koniec czarnej tęczy lub, w przekonaniu niektórych, wąską i wygiętą trąbę wodną niezwykłej długości. Pozostawiła po sobie dziurę w ciemnych chmurach, przez którą uleciała z Nehwonu jakaś potężna moc, ogłupiająca ludzkie serca i umysły.

Później Kocur, jego załoga i kobiety walczyli społem o ratunek dla siebie i statku na rozszalałym morzu, w szponach huraganowego wiatru, który po kilkukrotnej zmianie kierunku dmuchał z zachodu, nawiewając w ich stronę gęste kłęby czarnego dymu z wulkanicznej góry. Naokoło ten sam bój z przyrodą toczyły inne statki, które w promieniu kilku staj podskakiwały nad skotłowanymi odmętami w bezładnej gromadzie, chociaż ów bezład stopniowo malał. Łodzie rybackie i większe kutry (także „Rozbitek” i „Sokół Morski”) dzięki korzystniejszemu ożaglowaniu były w stanie wziąć kurs na południowy-zachód i mozolnie płynąć do Słonej Przystani. Galery z prostokątnymi żaglami, niemogące polegać na wiosłach na wzburzonym morzu, jedynie uciekały przed otrzeźwiającym gniewem straszliwej wyspy, która owiewała czarnym dymem Mingoli i ich markotne, przemoczone wierzchowce. Kilka galer mogło zatonąć, ponieważ załoga „Rozbitka” wyłowiła dwóch rozbitków, choć nie wiadomo, czy zostali zmyci z pokładu, czy poszły na dno ich statki. W każdym razie, byli zbyt przygnieceni nieszczęściem, żeby widzieć w nich wrogów. Później, kiedy wiatr przegonił chmury z nieba, Ourf życzliwie nakarmił ich gorącą zupą rybną. A skoro mowa o wiatrach, to w kluczowym momencie zachodni wiatr skręcił na południe, by wiać wzdłuż wschodniego wybrzeża Oszronionej Wyspy, a wschodni na północ, by wiać wzdłuż wybrzeża zachodniego. Nawałnicowy pas między nimi też się stosownie obrócił, powodując w Krainie Śmierci dzikie wiry powietrzne.

***

Kiedy Kocur wyrzucał z procy pocisk z kawałkiem łuczywa, Fafryd stał przed odarniowanym wałem Zimnego Portu i wymachiwał mieczem, zwrócony twarzą do floty Wspacznych Mingoli, która zbliżała się do plaży. I nie były to z jego strony zwyczajne barbarzyńskie pogróżki, ale część skrupulatnie przemyślanego pokazu, mającego w założeniu wystraszyć wroga, choć musiał przyznać (jedynie w duchu), że jego plan nie ma zbyt dużych szans powodzenia. Wcześniej trzy mingolskie statki zwiadowcze po czmychnięciu z plaży nie zamierzały czekać na główne siły czy przyłączać się do nich, mimo że z daleka widać było żagle; poruszane wiosłami galery odpłynęły na południe, aż zniknęły za widnokręgiem. Co dawało do myślenia. Czyżby czuli strach przed wyspą i nie chcieli jej szturmować nawet wespół z głównym trzonem wojsk? Idąc tym tokiem rozumowania, przypomniał sobie okrzyki panicznej trwogi, przerażenie Mingoli, kiedy drużyna Gronigera znalazła się na szczycie wzniesienia i zwróciła na siebie uwagę rozbójników. Afryta zwierzyła mu się, że w trakcie długiej wędrówki rodacy wydali jej się potworami, jakby urośli. Na nim wywarli podobne wrażenie. A jeśli w oczach jego i Afryty jawili się więksi i straszniejsi, to, jakimi wielkoludami musieli zdawać się Mingolom?

Zaniepokojeni tym, Fafryd i Afryta udzielali wskazówek i wydawali polecenia (czasem poparte układną namową, a czasem zastraszeniem), w rezultacie, czego przybywający z odsieczą rybacy z drużyny Gronigera, wymachując pikami i czym kto ze sobą przyniósł, zostali rozstawieni, co dwadzieścia kroków w długiej linii, która miała swój początek hen na lodowcu, mijała umocnienia Zimnego Portu, przechodziła obok wzgórza i ciągnęła się jeszcze staje na południe od osady. Pomiędzy nimi stanęli mieszkańcy osady (ich ziomkowie, którzy jednak nie okazywali objawów spotwornienia) oraz berserkowie Fafryda, mający za zadanie powiększyć zastęp obrońców i zatrzymać na wyznaczonych stanowiskach wyspiarzy ze Słonej Przystani, którzy nie wyzwolili się dotąd z niewidzialnych więzów, nadal skorzy do dalszego marszu. Na środku szerokich wałów Zimnego Portu, pod okiem stojących po bokach Gronigera i rybaka z piką, postawiono lektykę z Odynem i „zadaszono” ją szubienicą jak w Krainie Śmierci. Naokoło ustawili się Fafryd, Afryta i trzy dziewczęta, które nałożyły na grabie swe czerwone płaszcze i wymachiwały nimi niczym chorągwiami. Fafryd powiedział, że liczy się skutek, więc ochoczo wczuwały się w swoją rolę. Afryta miała pożyczoną włócznię, natomiast Fafryd machał na zmianę mieczem i pięcioma pętlami na lewej ręce, strasząc zbliżającą się do portu gromadę mingolskich okrętów. Groniger wraz z resztą tuziemców wyśpiewywał krzykliwie pieśń Gali (i Odyna):

- Krwi! Giń, Mingolu! Krwi! Giń, wojowniku!

Aż nagle, (kiedy po drugiej stronie wyspy Kocur cisnął do wody swój „poskramiacz wirów”) przewaliły się po nich na północ trąby powietrzne, zwiastujące zmianę kierunku wiatrów, wyrywając czerwone chorągwie z rąk dziewczyn. Niebo pociemniało i rozległ się głośny wybuch Góry Piekielnych Świateł, będący odpowiedzią na ryk Czarnego Ognia. Morze się skotłowało, do wody wpadał z pluskiem materiał skalny wyrzucany z gardzieli wulkanu w postaci potężnych głazów, które bombardowały fale jak gdyby w takt pieśni: Krwi! Krwi! Statki Wspacznych Mingoli oddalały się na pełne morze pod naporem wiatru, który teraz wiał od lądu - byle dalej i dalej od strasznego płonącego wybrzeża, strzeżonego murem olbrzymów wielkich niby drzewa i potęgą czterech żywiołów. Dym buchający z Góry Piekielnych Świateł rozciągnął się nad nimi na podobieństwo całunu.

Zanim jednak to wszystko się zdarzyło (właściwie dokładnie w tej samej chwili, kiedy w odległości stu staj z czeluści wiru pomknęła w niebo czarna tęcza lub trąba wodna), lektyka Odyna poczęła kołysać się i podskakiwać na wale, a ciężka szubienica - trząść się i dźwigać jak źdźbło albo igła kompasu wyginana do góry działaniem niewidzialnej siły. Afryta krzyknęła, widząc, jak lewa ręka Fafryda staje się czarna. A i on sam ryknął z bólu, gdy poczuł bezlitosny ucisk skręconych i ukwieconych przez Maję powrozów, nagle twardych jak druty z żelaza. Sznury wżynały się coraz głębiej między kości przedramienia i nadgarstka, rozcinały skórę, ścięgna, chrząstki stawowe i miękką tkankę ciała, a zarazem zdecydowanie ciągnęły rękę do góry. W końcu poderwały się zasłony w lektyce, a szubienica stanęła równo i zadrżała. Coś czarnego i połyskliwego po przedziurawieniu chmur zniknęło w niebie, a wraz z tym zwęglony, obwiązany pętlami kawałek ręki Fafryda.

Zasłony opadły, szubienica z trzaskiem stoczyła się z wału, a Fafryd patrzył w osłupieniu na krew tryskającą z kikuta lewej ręki. Przezwyciężywszy strach, Afryta przycisnęła dłoń do jego rozerwanych naczyń krwionośnych i kazała stojącej opodal Mai powycinać nożem bandaże ze skraja białej spódnicy. Dziewczyna zabrała się żywo do roboty, dzięki czemu Afryta mogła już po chwili zatamować upływ krwi i sporządzić opaskę uciskową, czemu Fafryd przyglądał się z poszarzałą twarzą.

- Ręka za rękę i głowa za głowę, powiedziała - mruknął.

- Lepiej ręka niż głowa! - odparła ostro Afryta. - Lub pięć głów...

***

W swej ciasnej kuli zdenerwowany Kchakcht z Czarnego Lodu grzmotnął pięścią w okrągłą ścianę i spróbował zetrzeć z mapy Oszronioną Wyspę. Czarnymi, zrogowaciałymi dłońmi zmiażdżył pionki reprezentujące Fafryda i Kocura i wytężył wzrok w poszukiwaniu tych, które przedstawiały dwóch namolnych bogów. Nie znalazł ich jednak.

Na odległym szczycie Grani Niebios okaleczony książę Farumfar zasnął snem spokojnym, wiedząc o dopełnionej zemście.

***

Dwa miesiące po opisanych wydarzeniach Afryta w swoim niskim, fiołkowym domku na północnych obrzeżach Słonej Przystani spożywała skromny obiad z dań rybnych w kompanii Gronigera, Skora, Paszawara, RU, starego Ourfa, Cif, no i oczywiście Fafryda i Szarego Kocura. Więcej osób nie zmieściłoby się przy stole, chyba żeby zechciały siedzieć w niewygodnej ciasnocie. Okazja była taka, że nazajutrz Kocur z Mingolami, Skorem, Mikkidem i jeszcze trzema członkami swojej pierwotnej załogi wypływał „Sokołem Morskim” na wyprawę kupiecką do No-Ombrulska, dokąd zawoził towary zakupione lub w inny sposób nabyte głównie przez siebie i Cif. On i Fafryd na gwałt potrzebowali pieniędzy, żeby uregulować rachunki za remont statków, opłacić marynarzy i pokryć całą masę drobnych wydatków. A i ich damy nie miały się lepiej, obarczone zwrotem wciąż nie do końca oszacowanych sum do skarbca rady, w której skład, póki, co, nadal wchodziły. Fafryd nie musiał przybywać z daleka na obiad, ponieważ gościł u Afryty na czas powrotu do zdrowia... podobnie jak Kocur bawił u Cif, choć ten nie mógł się zasłaniać żadną wiarygodną wymówką. Prostolinijni mieszkańcy Oszronionej Wyspy krzywo patrzyli na te bałamuctwa, na co czworo sprawców zgorszenia próbowało nie zwracać uwagi.

W czasie obiadu, składającego się z zupy z małży, łososia zapiekanego w porach i ziołach, ciastek z drogiej lankmarskiej mąki i lekkiego iltmarskiego wina, rozmowa obracała się wokół ostatnich wybuchów wulkanów i zbiegających się z nimi (czasem przypadkowo) wypadków, których skutkiem był między innymi brak pieniędzy. Słona Przystań ucierpiała w wyniku trzęsienia ziemi i pożarów. Gmach rady ocalał, lecz „Solony Śledzik” wraz z Ognistą Jamą poszedł z dymem.

- Loki był wyjątkowo niszczycielskim bogiem - zauważył Kocur - zwłaszcza, jeśli posługiwał się ogniem, swoim ulubionym narzędziem.

- Zawsze tam się podłe rzeczy działy - stwierdził Groniger.

W Zimnym Porcie zawaliły się trzy darniowe dachy, aczkolwiek nikogo nie przygniotły, bowiem wszyscy brali udział w odstraszaniu wroga. Drużyna ze Słonej Przystani wyruszyła do domu następnego dnia. W lektyce niesiono tym razem Fafryda.

- A więc i zwykły śmiertelnik miał w końcu z niej pożytek - powiedziała Afryta. - Dziewcząt nie liczę.

- W środku czułem się osaczony przez widma - odrzekł Fafryd. - Jako człek w gorączce.

Jednakże rozprawiali przede wszystkim o braku gotówki i środkach służących wypełnieniu trzosów. Skór wystarał się dla siebie i reszty barbarzyńców o pracę: pomagali wyspiarzom zwozić drewno z Plaży Wyblakłych Kości, lecz nadzieje na obfitość wraków okazały się płonne. Fafryd wyskoczył z pomysłem, że wsiądzie ze swoimi ludźmi na „Rozbitka” i przywiezie z Ol Plerns ładunek zwyczajnego drewna. Afryta sprzeciwiła się, radząc zaczekać z tym do pełnego wyzdrowienia. Najemnicy Kocura trudnili się rybactwem pod okiem Paszawara; byli w stanie wykarmić obie załogi, a nawet odłożyć, co nieco na sprzedaż. Co dziwne - a może wcale nie? - cały olbrzymi połów, uzyskany w dniach nadzwyczajnego dostatku ryb, nawet w soli zepsuł się i zaśmierdnął. Mięso trzeba było spalić, bo cuchnęło gorzej niż zdechłe meduzy.

- Mówiłam, że to bogactwo ryb zawdzięczamy zaklęciom Kchakchta - skomentowała Cif. - Były trochę jak zjawy skalane jego wolą, nawet, jeśli wyglądały normalnie.

Afryta i Cif sprzedały Hilsie i Ril „Chochlika” za okrągłą sumkę. Przygody na pokładzie „Rozbitka”, niebywała rzecz, obudziły w dziwkach żyłkę do morskich podróży; zarabiały teraz na życie rybołówstwem, choć po godzinach lubiły sobie dorobić w starym fachu. Tego wieczoru Hilsa wybrała się z Matką Twardziuchą na łowiska.

Także wróg cierpiał biedę. Dwie z trzech mingolskich galer, które swego czasu czmychnęły na południe, trzy tygodnie później zawinęły do Słonej Przystani w tragicznym stanie: nie dość, że odbiły od brzegu bez odpowiedniego zaprowiantowania, to jeszcze zmagały się ze sztormami lub bezwietrzną pogodą. Jedna załoga z konieczności pożarła swego świętego ogiera, gdy tymczasem druga na tyle się pohamowała w swej wyniosłej dumie i szaleństwie, że sprzedała konie „naczelnikowi” Bomarowi. Ten zapragnął być pierwszym człowiekiem posiadającym wierzchowca na Oszronionej Wyspie, lecz przy pierwszej jeździeckiej próbie złamał kark.

- Źle o nim mówić nie chcę, ale okrutnie zadzierał nosa - rzekł Paszawar. - Chciał mnie pozbawić dowództwa nad „Sokołem Morskim”.

Groniger utrzymywał, że całej Oszronionej Wyspie - tu głównie miał na myśli radę - przydałby się zastrzyk gotówki. Szczery do bólu kapitan portu, z pozoru jeszcze bardziej zatwardziały w swoim przyziemnym postrzeganiu świata po pierwszym w życiu spotkaniu z tym, co magiczne i nadprzyrodzone, zapewniał, że surowo osądzi Cif i Afrytę za nadużycia przy finansowaniu obrony wyspy. W gruncie rzeczy, był ich najlepszym przyjacielem w radzie, lecz w oczach otoczenia chciał pozostać nieprzejednanym człowiekiem.

- A co ze złotym sześcianem ugody? - zapytał oskarżycielskim tonem. - Przepadł na zawsze!

Cif odpowiedziała uśmiechem.

Afryta podała gorący gawech, nowość na Oszronionej Wyspie, bo zamierzali dziś wcześniej położyć się spać, mając na uwadze jutrzejszą wyprawę.

- Nie byłbym tego taki pewien - odezwał się Skór. - Kto chwilę popracuje na Plaży Wyblakłych Kości, ma wrażenie, że kiedyś tam wszystko wypłynie.

- Możemy zanurkować - zaproponował Paszawar.

- Co takiego? I wydobyć Lokiego w kawałku łuczywa? - Kocur zachichota! i spojrzał na Gronigera. - Znowu byś został nawiedzonym pobożnisiem, ty stary bezbożniku!

- Kto wie, kto wie - odparł wyspiarz. - Afryta mówi, że przez chwilę byłem nawet trollem. Ale już jestem sobą.

- Wątpię, byście cokolwiek znaleźli choćby w najdalszych głębinach - stwierdził spokojnie Fafryd ze wzrokiem utkwionym w skórzanym pokrowcu, którym zasłaniał obandażowany kikut ręki. - Resztki Lokiego chyba całkowicie opuściły świat Nehwonu, a z nim inne osobliwości: sześcian ugody, który po spełnieniu swej misji stał się domem boga (ci lubują się w złocie), duch Odyna oraz... niektóre jego przynależności.

Ril dotknęła jego pokrowca poparzoną ręką, która wciąż się goiła na prawie całej długości. Narodziła się między nimi swoista więź zrozumienia.

- Przymocujesz do niej hak? - zapytała.

Pokiwał głową.

- Lub gniazdo na rozmaite narzędzia i przyrządy. Możliwości jest wiele.

- Bogowie byli ze sobą nierozerwalnie złączeni – ozwał się stary Ourf, sącząc parujący napój. - Po pierwszym zaraz odszedł drugi.

- Gdyśmy ja i Cif natknęły się na nich, myślałyśmy, że to jedna i ta sama osoba - powiedziała Afryta.

- Uratowałyśmy im życie - dodała Cif. - Było im z nami bardzo dobrze. - Pochwyciła spojrzenie uśmiechającej się Ril.

- Kiedy ratujesz samobójcę, bierzesz na siebie dużą odpowiedzialność - rzekła Afryta, spoglądając na kikut Fafryda. - Jeśli podczas następnej próby zginą inni, wina będzie też po twojej stronie.

- Coś cię dzisiaj gryzie - zwrócił się do niej Kocur. - Dziwne wnioski wyciągasz. Jeżeli wybierzesz się w drogę z takim samopoczuciem, los może spłatać ci figla. Prawda, Fafryd? Wypłynęliśmy w morze, żeby dowodzić statkami, a zanosi się na to, że zostaniemy kupcami. Kim będziemy potem? Bankierami? A może piratami?

- A bądź sobie jednym i drugim - powiedziała Cif z przekąsem. - Bylebyś pamiętał, że nim wrócisz, rada przetrzyma twych najmitów w charakterze zakładników.

- Niechaj trzyma i moich, póki nie znajdę drewna! - wtrącił Fafryd. - W Plerns rosną piękne, zielone świerki.