l

PRAWO WSPÓLNOTOWE I INTEGRACJA EUROPEJSKA

Charakter prawny UE:

--> W TUE nie nadano UE podmiotowości prawnej ani w rozumieniu prawa międzynarodowego, ani prawa prywatnego.

--> UE nie została wyposażona we własne kompetencje.

--> UE nie dysponuje własnymi organami: jedynie Rada Europejska może pretendować do miana organu UE

-+ Ustanowienie UE nie oznaczało "wchłonięcia" Wspólnot przez UE: Wspólnoty są nadal odrębnymi organizacjami międzynarodowymi,

posiadającymi podmiotowość prawną.

UE jest specyficzną strukturą o charakterze szczególnym, nie posiadającą podmiotowości prawnej, działającą na podstawie umowy międzynarodowej i znąj duj ącą się w rozwoju.

Z prawnego pun1..'tu widzenia UE nie można kwalifikować jako:

-+ Federacji (pmlstwa federalnego), bowiem struktura i podział kompetencji w ramach państwa federalnego opiera się na konstytucji narodowej, proces integracji europejskiej fonnuje się natomiast na podstawie umów międzynarodowych między państwami.

-+ Związku państw (konfederacji), który w istocie swojej jest fonną pogłębionej współpracy między państwami, opartą na umowie międzynarodowej.

Prawo UE obejmuje dwa zasadnicze działy:

-+ Prawo pierwotne UE obejmuje przede wszystkim traktaty ustanawiąiące lJE i WE i składa się z dwóch obszarów:

1. z prawa pierwotnego UE, w skład którego wchodzą traktaty ustanawiające WE i odpowiednie postanowienia TUE. 2) Z prawa pierwotnego II i III filaru, które stanowią odpowiednie postanowienia TUE.

-+ Prawo stanowione w UE, obe.jmuje całość aktów prawnych przyjmowanych w UE, przy czym należy podzielić je przede wszystkim na

akty składające się na: .

1. Prawo wewnętrzne UE

2) Prawo stanowione w UE obejmuje dwa obszary:

Prawo stanowione w I filarze jest to wspólnotowe prawo pochodne,D stanowiące najistotniejszy dział prawa stanowionego w UE, do którego mają zastosowanie zasady pierwszeństwa wobec prawa krajowego i skutku bezpośredniego

Prawo stanowione II i III filaru, jest to obszar, któryD rozwija się dynamicznie, rządzony jest jednak nie przez reżim wspólnoto,",,)', lecz przez prawo międzynarodowe.

- I FILAR UNII EUROPEJSKIEJ - INTEGRACJA GOSPODARCZA-

Cele i zasady ogólne integracji gospodarczej.

Cele Wspólnoty obejmują całość szeroko rozumianej polityki gospodarczej i społecZTl?j. Realizacja tych celów następuje przy użyciu określonych instrumentów prawnych, do których zalicza się przede wszystkim utworzenie jednolitego rynku wevroętrznego oraz UGiP (Unia Gospodarcza i'Pieniężna). Urzeczywistnieniu tych celów mają służyć cztery swobody (przepływu towarów, osób, usług i kapitału) oraz kilkanaście wspólnych polityk.

Zasady:

--> Zasada n iedyskryminacj i ze względu na obywatelstwo.

Zakaz dyskryminacji jest związany z faktem, że działalność gospodarcza w obrębie Wspólnoty jest prowadzona przezjednostki na podstawie przepisów obowiązujących w poszczególnych państwach członkowskich.

Dyskryminacja - polega na niejednakowym traktowaniu jednakowych sytuacji bez obiektywnego uzasadnienia. -+ Zasada subsydiarności i związana z nią zasada propor~jonalności.

Zasada subsydiamości - polega na przeniesieniu podejmowania decyzji na możliwie niski szczebel administracji. W sprawach nie należących do jej \vyłącznej kompetencji Wspólnota może podejmować działania tylko wtedy, jeśli planowany skutek nie może być osiągnięty bardziej efektywnie przez działanie na niższym szczeblu.

Zgodnie z zasadą proporcjonalności - instytucje wspólnotowe w ramach swych kompetencji mogą podejmować tylko takie działania, k-tóre są konieczne i niezbędne dla osiągnięcia zamierzonych celów określonych w prawie wspólnotowym.

--> Zasada lojalności.

Ma ona dwa aspekty. W aspekcie pozytywnym oznacza, że pańsrwa członkowskie zobowiązane są do podjęcia wszelkich działań w celu zapewnienia skuteczności prawa wspólnotowego w ich wewnętrznej przestrzeni prawnej. W aspekcie negatywnym nakazuje państwom członkowskim powstrzymanie się od jakichkolwiek działm'1 mogących podważyć skuteczność prawa wspólnotowego w prawie krajowym. -+ Zasada równowagi instytucjonalnej.

Składa się na nią kilka elementów:

- Instytucje wspólnotowe mogą działać tylko i wyłącznie w ramach przyznanych im kompetencji

- Żadna instytucja nie może zastępować innych w działaniu

_ Należy bezv,zględnie przestrzegać procedur określonych przez TWE (Traktat Wspólnoty Europejskiej)

_ Wszystkie instytucje mają również obowiązek współdziałania w celu realizacji zadań wyznaczonych przez prawo wspólnotowe.

Rynek wewnętrzny - przestrzeń bez granic wewnętrznych, w której zgodnie z przepisami Traktatu jest zapewniony swobodny przepływ towarów, osób, usług i kapitałów.

Swoboda przepływu towarów.

Unia celna opiera się na trzech zasadniczych przesłankach:

--> Zakaz wprowadzania ceł i opłat o stosunku podobnym do ceł pomiędzy państwami członkowskimi. Zakaz wprowadzania nowych ceł jest oczywistą konsekwencją unii celnej.

Opłaty o skutku podobnym do cła - opłaty nakładane na towar w związku z przekroczeniem przezeń granicy, na podstawie przepisów innych niż taryfa celna.

-+ Zakaz opodatkowania dyskryminacyjnego towarów i produktów pochodzących z innych państw członkowskich.

5