BLASZKI REXEDA - jest ich 10, dzielą istotę szarą na różne sfery.

Refleksjogeniczna natura czynnościowa rdzenia kręgowego - zamykanie i otwieranie łuków

OPONA RDZENIA KRĘGOWEGO

0. Opona zewnętrzna - gruba, mocna i odporna -> opona twarda kończy się na wysokości II-III kręgu krzyżowego;

1. Opona pajęcza, czyli pajęczynówka

2. Opona miękka -> naczynia krowionośne, rola odżywcza

3. Jama nadtwardówkowa - miedzy blaszkami opony twardej

4. Jama podtwardówkowa - między oponą twardą i pajęczyną

5. Jama podpajęczynówkowa - między oponą pajęczą a miękką - zawiera płyn

6. po obu stronach wyrostki palczyste (23) - więzadło ząbkowate

Rdzeń kręgowy:

0. jest zawieszony na więzadle ząbkowanym i korzonkach nerwów rdzeniowych

1. pływa w płynie mózgowo-rdzieniowym

2. jest otowczony poduszką tkanki tłuszczowej i spilotów żylnych, wypełniajacych jamę nadtwardówkową

3. jest otoczony kolumną kostną - kegosłupem

To wszystko chroni go od wstrząsów i urazów mechanicznych.

RDZENIOMÓZGOWIE - RDZEŃ PRZEDŁUŻONY

0. kształt spłaszczonego stożka

1. długość od 2,5-3 cm

2. leży w podstawie czaszki

3. budowa zewnętrzna - przedłużenie struktury rdzenia kręgowego; skrzyżowanie piramid

4. budowa wewnętrzna

* W rdzenu przedłużonym podobnie jak w rdzeniu kręgowym są skupienia istoty szarej tworzące jądra ruchowe i czuciowe.

* Z jąder wychodzą na obwód nerwy czaszkowe:

- jądro pasma rdzenuowego nerwu trójdzielnego (V)

- nerw twarzowy (VII)

- przedsionkowo - ślimakowy (VIII)

- językowo - gardłowy (IX)

- błędny (X)

- korzenie czaszkowe nerwu dodatkowego (XI)

- nerw podjęzykowy (XII)

* Oprócz skupień istoty szarej, występują jądra, które przekazują bodźce do innych części mózgowia.

TYLOMÓZGOWIE WTÓRNE

Most: część brzuszna lub podstawiwa mostu, część grzbietowa mostu (zwana także nekrywą mostu)

Móżdżek: kora móżdżku, jądra móżdżku, istota biała

MOST:

0. powierzchnia przednia mostu ma poprzeczne prążkowanie, jest wypukła w płaszczyżnie strzałkowej i czołowej

1. w płaszczyżnie pośrodkowej przebiega na tej powierzchni bruzda podstawna, a bocznie od niej znajdują się wyniosłości piramiodowe, zwane także opuszkami mostu

2. bocznie od tych wyniosłości most zwęża się przechodząc w konary środkowego móżdżku, które wnikają do półkul móżdżku

3. powierzchnia tylna mostu stanowi środkową część dna komory czwartej i jest pokryta istotą szarą środkową, na jej granicy z powierzchnią tylną rdzenia przedłużonego znajdują się prążki rdzenne komory czwartej

Częś grzbietowa mostu zawiera:

- wstęgę przyśrodkową boczną

- twór siatkowaty

- ciała czworacza

W tworze siatkowatym znajdują się jądra następujących nerwów czaszkowych:

* twarzowego (VII)

* odwodzącego (VI)

* trójdzielnego (V)

* Również ośrodki krążenia związane z czynnościami przewodu pokarmowego i regulujące napięcie mięśni szkieletowych.

Przez most przebiegają włókna nerwowe łączące korę mózgową z rdzeniem przedłuzonym, rdzeniem kręgowym i móżdżkiem.

W częsci podsatwnej (brzusznej) mostu przebiegają włókna (poprzecznie i podłużnie) oraz sa rozmieszczone nieregularnie komórki nerwowe.

MÓŻDŻEK

0. wraz z rdzeniem przedłużonym i mostem ogranicza komorę czwartą

1. powierzchnią górną przylega do płatów potylicznych mózgu, a powierzchnią dolną jest zwrócony w kierunku rdzenia przedłużonego

2. od mózgu ogranicza go szczelina poprzeczna mózgu

3. zbudowany jest z: istoty szarej -> kora móżdżku, jąder móżdżku, istoty białej polożonej w głębi móżdżku -> ciało rdzenne, otaczające jądra móżdżku

4. od ciała rdzennego odchodzą blaszki białe, zdążające w kierunku kory móżdżku -> drzewo życia móżdżku (arbor vitae cerebelli)

Kora móżdżku różni się od kory mózgu następującymi cechami:

0. Trójwarstwowa budowa (warstwa drabinowa, zwojowa, ziarnista)

1. Warsty zawierają około 15 milionów neuronów

2. Taka budowa występuje tylko w najstarszych filogenetycznych częściach płaszcza

3. W warstwie drobinowej występują komórki Purkiniego - ich aksony dochodzą do kory móżdżku

4. Warstwa ziarnista jest najlepiej wykształcona , aksony jej komórek tworzą tz. włókna równolegle

0. odpowiednikiem bruzd mózgu są szczeliny móżdżku

1. większa liczba szczelin, która dochodzi do 200, ich głębokość wynosci 2 do 35 mm -> liczniejsze niż w korze mózgu, ale za to płytsze

2. przechodzenie zakrętów i szczelin z jednej półkuli móżdżku na drugą

JĄDRA MÓŻDŻKU

0. jądra móżdżku są parzyste

1. otrzymują i wysyłaja impulsy będące w stanie ciągłego napięcia

2. ich czynność jest kontrolowana przez korę móżdżku: jądro wierzchu, kulkowate, czopowate, zębowate

3. Istota biała - tworzy trzy pary konarów móżdżku:

5. konary dziobowe górne zespalają móżdzek ze śródmózgowiem i zawierają włókna zdażające do wzgórza jądra czerwiennego i jąder przedsionowych; włókna konarów górnych móżdżku krzyżują się tworząc skrzyżowanie konarów górnych móżdżku

6. konary środkowe móżdżku zespalają móżdżek z mostem, zawierają przedłużenie dróg korowo - mostkowych i mostkowo - móżdżkowych

7. konary ogonowe dolne, zespalają móżdżek z rdzeniem przedłużonym; zawierają drogi rdzeniowo - móżdżkowe, połaczenia z jądrami przedsionkowymi, oliwką i jądrami nerwu trójdzielnego

Konary móżdzku zbudowane są z dróg nerwowych zarówno domóżdżkowych i odmóżczkowych.

PODZIAŁ MÓŻDŻKU

Pramóżdzek (równowaga):

0. czynność związana z równowagą ciała i co się z tym łączy - z kontrolą rychów gałek ocznych, stąd jego powiązania z częścią przedsionkową nerwu przedsionkowo - ślimakowego i z układem pozapiramidowym

1. dlatego też jego górna częśc jest również nazywana móżdżkiem przedsionkowym

2. przy jego uszkodzeniu występują zaburzenia równowagi

Móżdzek stary:

0. czynność wiąże się z napięciem mięśniowym

1. działa w powiązaniu z ośrodkami ruchowymi i czuciowymi kory mózgowej i rdzenie kręgowego i z układem pozapiramidowym

2. współdziała z układem autonomicznym

3. ze względu na powiązania z rdzeniem kręgowym zwany jest tez móżdżkiem rdzeniowym

Móżdzek nowy:

0. stanowi 90 % całej kory móżdżku

1. otrzymuje za pośrednictwem jąder mostu imulsy z kory mózgu, stąd zwany jest móżdżkiem mostowym

2. łączy się z nim okoł 20 mln włókien nerwowych

3. znaczny rozwój móżdzku nowego łączy się z pionizacją ciała

4. warunkuje koordynacje ruchów dowolnych, półautomatycznym

5. przy uszkodzeniu zostaje upośledzona czynność mięśni

Móżdzek odpowiada za:

- ruchy gałek ocznych

- mięsnie wyrazowe twarzy

- żucie

- ruchy języka

- połykanie

- mięsnie krtani

- ruchy szyi

- ruchy kończyny górnej

- ruchy tułowia

- ruchy koczyny dolnej

ZABUDZENIE WYSTĘPUJĄCE PO USUNIĘCIU MÓŻDŻKU:

0. Atonia - utrata napięcia mięśniowego

1. Ataksja - zaburzenie koordynacji ruchów

2. Astazja - ustawiczne drobne ruchy - drżenie

3. Astenia - szybkie męczenie się

dygresja.

ŚRÓDMÓZGOWIE

- konary mózgu

- wodocią środmózgowia

- pokrywa śródmózgowia

Konary mózgu - podział:

0. odnogi mózgu - części brzuchen

8. dół miedzykonarowy

9. istota dziurkowana między konarowa, tylka

0. nakrynka - część grzbietowa

Konary - belkowate struktury, przebiegające pomiędzy półkulami z mostem tworząc przy moście kąt okolo 80 stopni, otwarty ku przodowi.

Konary mózgowe:

0. zwarte pomiędzy konarami zagłebienie nosi miano dołu międzykonarowego

1. jego dno stanowi istota dziurkowana międzykonarowa (tylna(, bogato unaczyniowa (nazwa pochodzi od przeszywających ją naczyń), ograniczona od przodu przez ciała suteczkowate

2. naczynia pochodzą od tętnicy tylnej mózgu i tętnicy łączącej tylnej

Kkonary mózgu podzielone są przez występujące w nich skupienie istoty szarej, zwane istotą czarną, na dwie części:

0. część brzuszną, czyli zwaną odnogą mózgu

1. częśc grzbietową, czyli tylną, zwaną nakrywą

Wodociąg śródmózagowia

0. wązki kanał przebiegający w płaszczyźnie pośrodkowej lub w jej pobliżu, na granicy konarów mózgu i blaszki pokrywy, łączący komorę trzecią z komorą czwartą

1. jego długość dochodzi do 2 cm

2. przekrój ma najczęściej nieregularny kształt

3. średnica - kilna milimetrów

4. wejście do kanału znajduje się w ścianie tylnej komory trzeciej, a ujście do komory czwartek występujące w jej górnej części na wysokości bruzdy pośrodkowej

5. ściany wodociągu śródmózgowia tworzy istota szara środkowa pokryta wyściółką

6. nie zawiera splotu nayczniówkowego

Pokrywa śródmózgowia, podział:

0. blaszka pokrywy - stacja synaptyczna dla dróg nerwowych wzrokowych i słuchowych

- wzgórki dziobowe, czyli górne

- wzgórki ogonowe, czyli dolne

- ramiona wzgórków

0. pole przedpokrywowe - powiązane z drogą wzrokową

Sródmózgowie - choroba Parkinsona

- ulega zanikowi istota czarna, stanowiąca początek drogie nerwowej wydzielającej dopaminę

PIEŃ MÓZGU

0. mózg = półkule mózgowe

1. pień mózgu = rdzeń przedłuzony + most + śródmózgowie

2. mózgowie = mózg + rdzeń mózgu + móżdżek