Nazwa ośrodka: Centrum Wspierania Biznesu w Rzeszowie przy Stowarzyszeniu Promocji Przedsiębiorczości, Centrum Informacji Gospodarczej przy RAR "INWESTOR" sp. z o. o. w Rudzie Śląskiej, Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w Koninie

Tytuł pakietu: Leasing tenencyjny - nowy sposób na pozyskanie kapitału

Grupa: Bankowość-finanse

Autor: Tomasz Pulewski

Aktualizacja: Arleta Jaśniewicz

Data aktualizacji: 20.10.03r.

Istota leasingu

Leasing oznacza transfer dóbr od ich właściciela (producenta) do osoby zainteresowanej ich użytkowaniem za ustaloną opłatą, a w odróżnieniu od wynajmu jest operacją średnio lub długoterminową.

Można mówić o dwóch zasadniczych rodzajach leasingu - finansowym i operacyjnym.

Leasing finansowy regulują kontrakty przewidujące tzw. pełną amortyzację. Umowy takie zawierają opcję sprzedaży oddanego w leasing sprzętu użytkownikowi z chwilą wygaśnięcia umowy.

Leasing operacyjny opiera się na umowach o amortyzacji częściowej. Użytkownik ma do swojej dyspozycji sprzęt tylko przez część jego "życia". Sprzęt ma także zazwyczaj więcej niż jednego użytkownika.

Leasing tenencyjny

Leasing tenencyjny jest alternatywą w stosunku do pożyczki, a konkurencją wobec leasingu zwrotnego finnsowego i operacyjnego. Istotą transakcji tenencyjnej jest ustanowienie na rzecz leasingodawcy ograniczonego prawa rzeczowego w postaci użytkowania nieruchomości będącej przedmiotem leasingu, a następnie oddaniu jej leasingobiorcy w posiadanie zależne

W transakcji tej uczestniczą trzy osoby: właściciel rzeczy, podmiot finansujący
i korzystajÄ…cy z przedmiotu tenencji.

Na transakcję tenencji składa się umowa leasingu tenencyjnego, umowa tenencji oraz umowa użytkowania. Przedmiotem transakcji jest oddanie za odpłatnością do używania rzeczy na zasadach zbliżonych do leasingu zwrotnego. Nie przenosi się tu jednak prawa własności rzeczy na finansującego. Umożliwia to korzystanie z rzeczy objętych transakcją tenencyjną innemu niż właściciel i finansujący podmiot.

Tenencją może być objęta nie tylko nieruchomość, ale także każda rzecz oraz prawa przynoszące pożytki. Pozwala to m.in. na: wliczenie przez korzystającego w koszty uzyskania przychodu całość rat leasingowych, pozyskania przez właściciela środków finansowych bez konieczności zbywania rzeczy, korzystanie z rzeczy podmiotowi wskazanemu przez firmę leasingową lub właściciela, zminimalizowanie opłaty skarbowej, opłat sądowych, taks notarialnych, itp.

Konstrukcja transakcji tenencyjnej opiera się na dwóch zasadniczych elementach:

• kontraktowym ustanowieniu użytkowania,

• umowie leasingu tenencyjnego.

Postać transakcji tenencyjnej może być dostosowana do konkretnych wymogów podmiotów, uczestniczących w operacji.

Powinna ona przybrać postać jednej umowy przedwstępnej (umowy tenencji), wiążącej trzy podmioty, której postanowienia będą zawierać łącznie elementy umownego ustanowienia użytkowania przez właściciela na rzecz finansującego i elementy umowy leasingu tenencyjnego łączące finansującego oraz korzystającego.

Drugą częścią operacji jest zawarcie umowy leasingu tenencyjnego pomiędzy podmiotem finansującym a korzystającym (leasingobiorcą). Umowa ta nie powinna być zawarta na czas dłuższy niż okres, w jakim finansujący będzie uprawniony do korzystania z rzeczy objętej transakcją.

Okres, na jaki umowa ta może zostać zawarta nie jest w zasadzie ograniczony. Jednakże
z uwagi na pewną specyfikę umów dzierżawy i najmu, przedsięwzięcia tenencyjne nie powinny być przewidywane na okresy krótsze od roku i dłuższe niż dziesięć lat.

Po upływie okresu, na jaki umowa leasingu tenencyjnego została zawarta pomiędzy podmiotem finansującym i korzystającym, umowa wygasa. Strony zobowiązane są do dokonania wzajemnych rozliczeń z tytułu nakładów i innych wydatków poniesionych i w związku z wykonywaniem umowy.

Natomiast rzecz stanowiąca przedmiot tenencji zostaje zwrócona finansującemu.

Tenencja a prawo podatkowe

Kwota otrzymana z tytułu ustanowienia na rzecz finansującego użytkowania przedmiotu tenencji stanowi przychód dla właściciela,

Nabycie przez finansującego prawa użytkowania uprawni go do wprowadzenia tego prawa jako wartości niematerialnej i prawnej do swojej ewidencji środków trwałych, a tym samym do dokonywania odpisów amortyzacyjnych,

Korzystający z rzeczy objętej transakcją tenencyjną może wliczać w koszty uzyskania przychodu całość rat leasingowych,

Przedmioty objęte transakcją tenencyjną przez cały czas obowiązywania umowy pozostają w ewidencji środków trwałych właściciela i ma on prawo dokonywać od nich odpisów amortyzacyjnych,

Opłaty czynszowe, jakie uiszczać ma korzystający z przedmiotu leasingu są obciążone podatkiem VAT.

Koszty leasingu

W porównaniu z leasingiem zwrotnym, koszty związane z samym zawarciem umów transakcji leasingowej są kilkakrotnie mniejsze. Dwukrotne przeniesienie prawa własności (leasing zwrotny) pociąga za sobą konieczność uiszczenia opłaty skarbowej. W przypadku leasingu tenencyjnego opłata wynosi jedynie jeden procent podstawy jej obliczenia.

Czynsz leasingowy stanowi łączną należność raty kapitałowej, odsetek kapitałowych
i kosztów zwrotnych. Opłata leasingowa jest różnicą między łączną należnością a ratami kapitałowymi o wartości środka trwałego.

Stopa raty leasingowej jest zależna od wielu czynników. Jej wielkość zależy przede wszystkim od wartości przedmiotu leasingu i rozpiętości okresu umowy leasingowej ( z punktu widzenia leasingodawcy okres umowy leasingowej powinien równać się okresowi amortyzacji przedmiotu, gdyż od raty kapitałowej nie naliczy się podatku dochodowego: przychód w postaci raty kapitałowej równy będzie kosztom jego uzyskania - amortyzacji ).

O wielkości opłaty leasingowej decydują także inne czynniki ekonomiczne, głównie: rynek kapitałowy , oprocentowanie depozytów w bankach, stopa dyskontowa i redyskontowa, poziom inflacji, rentowność obrotu papierów wartościowych i ocena koniunkturalna perspektyw rozwoju gospodarki w państwie.

W leasingu tenencyjnym kwota jaką właściciel może otrzymać od podmiotu finansującego
z tytułu ustanowienia na jego rzecz prawa użytkowania, jest uzależniona od wysokości rat czynszowych, które podmiot korzystający będzie uiszczać z tytułu używania rzeczy tenentowanej. Raty czynszowe powinny pokryć: koszty nabycia przez finansującego - firmę leasingową - prawa użytkowania rzeczy, koszty kredytu, koszty manipulacyjne i wynagrodzenia firmy leasingowej.

Zalety leasingu tenencyjnego

NiewÄ…tpliwymi zaletami tej formy finansowania sÄ…:

• Å‚agodniejsze wymagania odnoÅ›nie kondycji finansowej leasingobiorcy i zabezpieczeÅ„ pÅ‚atnoÅ›ci rat leasingowych niż w przypadku kredytu bankowego

• procedura zawarcia umowy leasingowej jest mniej skomplikowana niż procedura umowy kredytu bankowego

• możliwość szybkiego pozyskania Å›rodków finansowych bez koniecznoÅ›ci zaciÄ…gania kredytu bankowego

• możliwość wliczenia w caÅ‚oÅ›ci rat leasingowych w koszty uzyskania przychodu, co powoduje zmniejszenie obciążeÅ„ podatkowych

• zminimalizowania wysokoÅ›ci opÅ‚aty skarbowej, opÅ‚at sÄ…dowych i notarialnych zwiÄ…zanych z transakcjÄ… o ok. 90% w porównaniu z leasingiem zwrotnym w tradycyjnym modelu

• unikniÄ™cie koniecznoÅ›ci dwukrotnego przenoszenia prawa wÅ‚asnoÅ›ci (w porównaniu do leasingu zwrotnego)

• umożliwienie użytkowania rzeczy podmiotowi wskazanemu przez wÅ‚aÅ›ciciela rzeczy lub firmÄ™ leasingowÄ…

• kontynuowanie amortyzacji przedmiotu przez jego wÅ‚aÅ›ciciela

Podsumowanie

Transakcja tenencji została opracowana do zastosowania dla potrzeb leasingu nieruchomości. Ponieważ zarówno leasing kapitałowy, jak i operacyjny są instrumentami nie w pełni kompatybilnymi z obowiązującym w Polsce prawem, leasing tenencyjny ma szansę na wypełnienie tego segmentu rynku. W odróżnieniu od leasingu zwrotnego, leasing tenencyjny zastosowany w transakcji obejmującej swym przedmiotem nieruchomość, umożliwia podmiotowi finansującemu transakcję nabycie tylko ograniczonych praw rzeczowych w postaci prawa użytkowania nieruchomości, które można w całości amortyzować.

Możliwość zastosowania transakcji tenencyjnej nie ogranicza się tylko do nieruchomości. Tenencją mogą być objęte wszelkie dobra oraz prawa przynoszące pożytki w rozumieniu prawa cywilnego. Leasing tenencyjny łączy w sobie najkorzystniejsze z punktu widzenia podatników cechy leasingu operacyjnego i kapitałowego. Kilkakrotnie niższe, w porównaniu z leasingiem zwrotnym są także koszty związane z samym zawarciem umów składających się na transakcję tenencji. Należy również podkreślić, że wykorzystanie transakcji tenencji nie wiąże się z koniecznością przeniesienia własności przedmiotu należącego do klienta na przedsiębiorstwo leasingowe. Przedsiębiorstwo leasingowe staje się natomiast dysponentem możliwie najszerszego ograniczonego prawa rzeczowego. Poza tym finansujący może skorzystać z szeregu zabezpieczeń stosowanych w zwykłych procedurach stosowanych przy leasingu (poręczenie, weksle, hipoteka, zastaw bankowy, blokada środków na rachunku bankowym, itp.).Leasing tenencyjny skierowany jest głównie do firm holdingowych, w których funkcjonują różne spółki powiązane kapitałowo, dlatego też jego przydatność dla małych i średnich przedsiębiorstw jest niewielka.

W Polsce właścicielem know-how i jednocześnie świadczącym usługi jest:

PEKAO LEASING Sp. z o.o.

ul. Smocza 27

01-048 Warszawa

tel. [phone]

fax [phone]

e-mail: [e-mail]

www.pekaoleasing.com.pl

4