Nazwa:poch od Ang słowa romantic-malowniczy nastrojowy,pobudzający do marzeń

Hasła: Odrzucenie nauki i racjonaluzmu; zamiast nich - wiara, uczucie, wyobraźnia

Jednostka ważniejsza niż zbiorowość,Kult młodości

Czs trw:Europ od lat90 XVIII do końcalat40XIXw Polska od1822 do1865-upadek

Powstania styczniowego

Filozofowie:-Johann Gottlieb Fichte-Friedrich Wilhelm Joseph Schelling-Georg Wilhelm

Fredrich Hegel

Gatunki:-Romantyczny „nadgatunek”-Ballada-Dramat romantyczny-Powieść poetycka-Sonet

-Poemat dygresyjny

Środki Sty: -Epitety(duze drzewa)-Porównania-Przenośnia-Apostrofa-bezpośredni zwrot do kogoś

lub czegoś-Anafora-powtarzanie tego samego wyrazu

Słownik:

Faustyzm - nazwa pochodzi od imienia bohatera Fausta, dramatu J.W.Goethego. Człowiek, pragnący

odkryć tajemnice istnienia świata i człowieka, buntujący się przeciwko wszelkim ograniczeniom stającym

na drodze do odkrycia zagadek wszechświata.

Werteryzm-model postawy bohatera literackiego powieści J.. Goethego pt.Cierpienia młodegoWertera.

Człowiek o wybujałej wyobraźni oraz nadwrażliwej uczuciowości;samotnik, doświadczający silnego

zranienia z reguły na tle miłosnym

Wallenrodyzm-bohatera literacki,z utworu A.Mickiewicza pt.Konrad Wallenrod .Człowiek który, aby

osiągnąć szlachetny cel posługuje się sposobami ocenianymi jako nieetyczne, moralnie naganne

Tytanizm i prometeizm-postawa wzorowana na Prometeuszu,tytanie, który wykradł bogom ogień dla

ludzi.Postawa etyczna polegająca na poświęceniu jednostki w imię dobra ogółu.

Egzaltacja-przesada w przeżywaniu uczuć,nadmierny emocjonalizm,zachwyt, uniesienie

Agota-zakochany bochater romantycznyBajronizm-nowy typ bohatera ,postawa buntu wobec

otaczającej rzeczywistości, wyrastającego ponad otoczenie.Bohater Byrona to postac tajemnicza,

dumna, poddana dzianiu silnych często przeciwstawnych emocji, rozdarta wew.Ballada - gatunek

obejmujący pieśni o charakterze epicko-lirycznym, nasycone elementami dramatycznymi, opowiadające

o niezwykłych wydarzeniach legendarnych lub historycznych.Elegia - utwór liryczny wyrażający

żal po stracie kogoś bliskiego lub przez autora cenionego,Przywołuje często konkretne, tragiczne,

budzące smutek wydarzenieEpigonizm to nietwórcze, czesto nieswiadome naśladowanie

utalentowanych poprzednikow.Epopeja-dłuższy utwor zwykle wierszowany którego tematem SA dzieje

bohaterow narodowych przedstawione na tle waznych i przelomowych wydarzen hist.Groteska-jest to

ukazywanie rzeczywistości w literaturze,w sposób, w którym odbiorca uznaje go za nierealistyczny,

obcy, absurdalny.Mesjanizm-pogląd, przypisujący narodowi polskiemu specjalne posłannictwo.

Poemat dygresyjny-łączący elementy epickie z lirycznymi i dyskursywnymi.Na plan pierwszy,

przed fabułę, wysuwa się w nim zazwyczaj postać narratora, który traktuje opowiadane zdarzenia

w sposób żartobliwy i ironiczny.Prometeizm--bunt wobec natury,Boga i ograniczających człowieka

przeprowadzony w imie poswiecenia swojego zycia dla szczęścia ludzkości.Sylabotonizm system

metryczny wiersza oparty na stałej liczbie sylab w wersie(z dopuszczeniem drobnych odchyleń)

i powtarzającym się rozkładzie sylab akcentowanych i nie akcentowanych.

Synkretyzm-laczenie w całości różnych, często wykluczających się elementów.Romantycy,

porzucając klasycystyczny wymóg czystości gatunkow, celowo mieszali formy,style a nawet rodzaje

sztuk.Tragizm- nierozwiązywalny konflikt między wartościami i koniecznościami określającymi życie

bohatera pozbawionego możliwości dokonania wśród nich jakiegokolwiek pomyslnego dla siebie

wyboru. Wszystkie bowiem działania prowadzą go do nieuchronnej katastrofy: śmierci lub ostatecznej

klęski życiowej. Bohater sam - nieświadomie lub świadomie - sprowadza na siebie zgubę Tyrteizm-

aktywna postawa jak powinien zajmowac romantyczny poeta wobec wspl. Zdarzen. Oznaczal

polaczenie twórczości i czynu, mysli i dzialania. Na wzor spartańskiego wodza i poety, Tyrteusza,

który wcielil ten ideal.Werteryzm-nadmierna uczuciowość, skłonność do Marzen i egzaltacji,

tendencje do poetyzacji rzeczywistości, bunt wobec obowiązujących zasad i norm oraz pesymistyczne

poczucie bezsensu życia którego efektem staje się samobojcza śmierć.Wieszcz-poeta łączący wielka moc

trworcza z darem widzenia przyszłości.Wybral go Bog by jego slowami objawic ludziom porządek

swiata i sens istnienia.

I.Krasicki”do króla”Podmiot liryczny wyrzuca królowi kolejny grzechy: brak królewskich

korzeni, polskie pochodzenie, młody wiek, umiłowanie dla książek i nauki, w końcu dobroć.

Jak widać na pierwszy rzut oka są to zarzuty absurdalne, bo dotyczą zalet (np. dobroć),czy

cech neutralnych (np.młody wiek).Okazuje się, że są to opinie polskiej szlachty o elekcyjnym królu.

Poeta ukazując niedorzeczność tych zarzutów - posługuje się w tym celu głównie ironią,tak naprawde

pokazujac głupotę szlachty, a przy okazji daje pozytywną ocenę Króla

Twórczość J.A.Morsztyna ma przede wszystkim zaskoczyć i olśnić czytelnika nie tyle tematyką,

ale formą - tym, jak każdy temat potrafi poeta ująć w sposób nieoczekiwany, wymyślny.W jego wierszach

znajdziemy ogromną przesadę,widać to wyraźnie w wierszach miłosnych, gdzie poeta mnoży pochwały

adresatek swoich uczuć.Ale może równie dobrze służyć ukazaniu brzydoty kochanki lub wyolbrzymić jej niestałość

I.Krasicki”Pijaństwo”Spośród wszystkich przykrych skutków nadużywania alkoholu (zwady,utrata

pamięci, nadwyrężenie zdrowia,skracanie życia)najstraszniejsza jest profanacja rozumu gdyż jesteśmy w

epoce Oświecenia, w której panował racjonalizm. Największym grzechem człowieka było zmącenie

(w tym wypadku alkocholem)swego umysłu. Bohater jednak nie preferuje zupełnej abstynencji, wino jako

dar boży jest dla ludzi, ale we wszystkim trzeba znać umiar.Na koniec trzeźwy kompan wymienia liczne

zalety i zaszczyty nieprzesadzania z alkoholem. Po czym następuje smutna puenta utworu, pijanica żegna

się z przyjacielem,mówiąc, że idzie napić się wódki.Makbet-William Szekspir Głównym problemem, na

który Szekspir zwraca uwagę, jest wzajemny stosunek człowieka i zła. Autor wyraża przekonanie, że

każde zło wyrządzone innym ludziom powraca po pewnym czasie i godzi w tego, który je na świat wyprowadził.

Zabójcę musi spotkać zasłużona kara, Makbet zostaje zabity przez Makdufa, który wraca z wygnania na czele

wojsk, by pomścić śmierć ofiar tyrana.