Hospitujący: Pan Marcin Włodara

Hospitowany: Izabela Szymańska

Szkoła: Szkoła Podstawowa nr 2 w Lubiczu Górnym.

K O N S P E K T

Temat: Demokracja szlachecka.

I. Założenia metodyczne:

1. Cele kształcące:

POZIOM 1

Kategoria A - Zapamiętanie wiadomości

Uczeń zna, wie, pamięta:

Pojęcia:

Postaci:

Daty:

Fakty:

Kategoria B – Rozumienie wiadomości

Uczeń rozumie:

POZIOM 2

Kategoria C – Zastosowanie wiadomości w sytuacjach typowych

Uczeń potrafi:

POZIOM 3

Kategoria E, F – postawy, system wartości.

Uczeń dostrzega, ma świadomość, rozumie:

2. Metody:

3. Środki dydaktyczne:

Błaut Michał, Moja historia. Podręcznik do historii i społeczeństwa dla klasy szóstej szkoły podstawowej, Straszyn 2009, s. 39-42.

Moja historia. Zeszyt ćwiczeń do historii i społeczeństwa dla klasy szóstej szkoły podstawowej cz.1.

4. Formy:

indywidualna, zbiorowa.

5. Zasady nauczania:

świadome uczestnictwo w lekcji.

Ogniwa	Czas	Czynności nauczyciela	Czynności uczniów	Uwagi
1. Porządkowo- organizacyjne	8.55- 8.58 3 min.	Przywitanie z uczniami, sprawdzenie obecności, wpisanie nieprzygotowań.	Uczniowie siadają na swoich miejscach i odpowiadają podczas sprawdzania listy obecności.
2. Rekapitulacja wtórna	8-58- 9.03 5 min	- (lekcja po pracy klasowej- omówienie pracy klasowej)	-
3. Nawiązanie	9.03- 9.04 1 min.	Na poprzedniej lekcji mieliście pracę klasową, dzisiaj rozpoczniemy nowy dział „W Rzeczpospolitej szlacheckiej” gdzie, jak nietrudno się domyśleć, będziemy mówić o szlachcie i o ustroju państwa polskiego.
4. Wprowadzenie nowego materiału	9.04- 9.30 26 min.	Czy pamiętacie jaki stan znajdował się na samej górze drabiny feudalnej? Kto był symbolem średniowiecza? Pod koniec epoki średniowiecza, która zakończyła się, pamiętacie kiedy? A więc pod koniec epoki średniowiecza rycerstwo niechętnie brało udział w wojnach. W XV wieku władcy zaczęli tworzyć zawodowe armie składające się z opłacanych żołnierzy. Od tamtej pory potomkowie rycerzy prowadzili odziedziczone majątki, płacąc podatki i będąc powoływanymi do walki tylko w czasie wielkiego zagrożenia państwa. Jak zostali nazwani? Na stronie 40 możecie obejrzeć ilustrację która obrazuje jak zmieniała się siedziba szlachecka. Nie patrzcie na tekst, ale sami powiedzcie, co się zmieniło? W II poł. XV wieku Polska odzyskała dostęp do morza dzięki czemu mógł się rozwinąć eksport towarów takich jak zboże czy drewno do innych krajów. Szlachta która się tym zajmowała traciła na tym czy korzystała? Dlaczego? Proszę ucznia/uczniów o głośne przeczytanie tekstu o przywilejach i początkach sejmu. Co nadawali władcy rycerstwu by zdobyć ich przychylność? Kto, gdzie i kiedy nadał pierwszy przywilej? Jakie, m.in., były przywileje szlachty? W co zostały przekształcone spotkania szlachty? Na co dzielił się sejm walny? Kto zasiadał w izbie a kto w senacie? Co oznacza termin: demokracja szlachecka, co przez to rozumiecie? Na ilustracji ze strony 41 możemy zobaczyć jak wyglądało zebranie sejmu walnego. Na głównym miejscu siedział król, w pierwszych ławach przedstawiciele senatu, a z tyłu posłowie. Taka też była hierarchia sejmu. Na kolejnej stronie macie wypisane tłustym drukiem grupy szlacheckie. Odczytajcie je. Magnateria była szlachtą najbogatszą, szlachta średnia posiadała zazwyczaj kilka wsi, szlachta zagrodowa jedną wieś, natomiast gołota nic. Każdy szlachcic posiadał herb. Notatka: Pod koniec XV wieku rycerstwo zaczęło, w głównej mierze, zajmować się prowadzeniem swoich majątków. Od tej chwili nazywano ich szlachtą. Szlachta składała się z pięciu grup: najbogatszych czyli magnatów, przedstawicieli szlachty średniej posiadający kilka wsi, szlachty zagrodowej, którzy byli właścicielami jednej wsi oraz gołoty. Każdy szlachcic posiadał herb. Pierwszy przywilej szlachecki nadał rycerstwu król Ludwik Węgierski w Koszycach w 1374 roku. Na przełomie XIV i XV wieku powstał sejm walny(jego początki to rok 1493), który dzielił się na izbę poselską i senat. Posłem mógł zostać każdy szlachcic bez względu na majątek, ponadto żaden władca nie mógł ustalać nowych praw bez zgody sejmu. Taki ustrój nazywamy demokracją szlachecką.	Rycerze. Ok. 1492 roku. Zostali nazwani szlachtą. Straciła charakter obronny, muru inaczej wyglądały itp. Korzystała- bogacili się. Przywileje. Ludwik Węgierski w 1374 roku w Koszycach. Władca bez ich zgody nie mógł zwołać ich do walki poza granicami kraju ani obciążyć poddanych nowymi podatkami. W sejm walny. Na izbę poselską i senat. W senacie- biskupi i najważniejsi urzędnicy, w sejmie- szlachta. Oznacza to że władca nie mógł podejmować decyzji bez sejmu i że każdy szlachcic bez względu na bogactwo był sobie równy. Magnateria, Średnia szlachta, szlachta zagrodowa, gołota. Uczniowie przepisują notatkę do odpowiedniego miejsca w ćwiczeniach.	Tekst notatki jest wyświetlany za pomocą rzutnika.
5. Rekapitulacja pierwotna	9.30- 9.39 9 min.	Ćw. (które ćwiczenia robimy decyduję na lekcji- powód: brak ćwiczeń w bibliotece). Jakie grupy szlachty wyróżniamy? Na co dzielił się sejm walny? Kto zasiadał w izbie poselskiej? A w senacie? Kiedy został wydany pierwszy przywilej szlachecki? Z jakiego stanu wytworzyła się szlachta?	Uczniowie robią ćwiczenia samodzielnie, następnie sprawdzamy je na forum klasy. Magnateria, średnia szlachta, szlachta zagrodowa, gołota szlachecka. Na senat i izbę poselską. Posłowie- Szlachta. Senatorowie- biskupi i najwyżsi urzędnicy. W 1374 w Koszycach. Z rycerstwa.
6. Zadanie domowe Czynności organizacyjne kończące lekcje	9.39- 9.40 1 min.	Zad. dom.: ćw. 2, 4 s. 27-28. Dziękuję uczniom za lekcję.	Uczniowie zapisują sobie zadanie domowe, pakują się i wychodzą.