38. Dokonaj podziału czynników kryminogennych środowiskowych oraz ogólnie wyjaśnij ich wpływ na przestępczość oraz przestępcze i dewiacyjne zachowania jednostek.

Czynniki kryminogenne to sytuacje i okoliczności prowadzące do popełnienia przestępstwa. Mają one wartość prognostyczną, gdyż wskazują prawdopodobieństwo dojścia przestępstwa do skutku.

Podział czynników kryminogennych:

Czynniki wewnętrzne (biopsychiczne, biologiczne):

a) somatyczne (dziedziczność) - zaburzenia w strukturze chromosomów, stan zdrowia fizycznego, system nerwowy, system hormonalny, wygląd zewnętrzny

b) psychiczne - poziom rozwoju umysłowego, choroby psychiczne, psychopatie, stan psychiczny, Czynniki zewnętrzne (egzogenne)

a) środowiskowe - społeczne, naturalne, makrospołeczne, regionalne, mikro społeczne

b) sytuacyjne - okazja czyni złodzieja, silne wzburzenie, w afekcie Czynniki złożone (trochę biologiczne, trochę środowiskowe)

a) wiek - ludzie młodzi są najczęściej przestępcami jak i ofiarami przestępstw

b) płeć - większość przestępstw popełniają mężczyźni

c) status sprawców - więcej przestępstw popełniają ludzie o niski statusie społecznym Inne czynniki:

- naturalne ; klimat, przyroda, geografia.

- fizyko-chemiczne ; szybsze dojrzewanie człowieka

- pogoda ; gołoledż, śnieżyce, mgła

- pory roku ; ucieczki z ZK w okresach wiosennych i letnich; przestępstwa przeciwko mieniu w

okresie zimowym

Czynniki zewnętrzne > środowiskowe:

Czynniki makrospołeczne:

Występują na obszarach i terytoriach wysoko zaludnionych (państwa, grupy państw, miasta). Są związane z takimi dziedzinami jak technika, nauka, oświata, warunki ekonomiczne, czynniki kulturowe, konflikty społeczne. Dezintegracja społeczna spowodowana jest ruchem ludności procesami industrializacyjnymi. Maja wpływ na np. rozbicie rodziny, czy alkoholizm.

Czynniki regionalne:

To związane z określonym terenem czynniki kryminologiczne działające na konkretnego człowieka;

region to teren różniący się wyraźnie od reszty terytorium przestępczość jest inna w mieście , inna na wsi. Do charakterystycznych właściwości środowiska regionalnego zaliczamy: stabilność mieszkańców, charakter stosunków międzyludzkich, jawność życia (np. wieś). W mieście jest większa anonimowość i przypadkowość, mniejsza jest społeczna kontrola zachowań jednostek i rodzin.

Czynniki mikrospołeczne:

To czynniki związane z małą grupą społeczną która uczestniczy w bezpośrednim procesie socjalizacji, są to:

- rodzina i jej kompletność, a także więzi łączące rodziców i dzieci; sytuacja materialna i mieszkaniowa rodziny; opieka i wychowanie

- szkoła, klasa wraz z personelem pedagogicznym, grupa rówieśnicza; grupa towarzyska; organizacja społeczna; klub sportowy itp.

Przedstawione czynniki maja istotny wpływ na przestępcze i dewiacyjne zachowania jednostek, są elementem oddziaływania pod wpływem którego jednostka staje się przestępcą. Natomiast czynniki mikrospołeczne są najbardziej „odpowiedzialne" za proces socjalizacji. Zachwiania w tej sferze wnikają głęboko w psychikę i skutkują dopiero po paru latach i są wówczas trudne do naprawienia.

39. Wyjaśnij dlaczego czynniki kryminogenne mikrospołeczne mają największy wpływ na zachowanie przestępcze jednostki oraz scharakteryzuj najistotniejsze czynniki kryminogenne środowiska rodzinnego.

Czynniki zewnętrzne > środowiskowe:

Czynniki mikrospołeczne