Quiz
4
1.
Wymienić
rodzaje połączeń
kości
z przykładem
ich lokalizacji.
2.
Opisać
podstawową
budowę
i składniki
stawu.
3.
Wymienić
rodzaje stawów
z przykładem
ich lokalizacji.
4.
Wskazać
dwa największe
stawy człowieka
i wymienić
składowe
budowy.
5.
Opisać
żywy
udział
w przemianie wapniowej w kościach.(patrz
książka)
6.
Wymienić
funkcje kręgosłupa.
1.
Połączenia kości. Niektóre kości przeznaczone do ochrony
wrażliwych narządów, jak np. kości czaszki, są połączone ze
sobą nieruchomo, tworząc szwy. Inne są połączone ze sobą
stawami, pozwalając na ruchy w różnych. W niektórych stawach
ruchy zachodzą dookoła dwóch czy większej liczby osi. Nazywamy je
odpowiednio stawami jedno- ( np. staw ramienno-łokciowy), dwu (staw
promieniowo-nadgarstkowy)- lub wieloosiowymi (staw biodrowy).
2.
Staw łączy dwie lub więcej kości, na których występują
gładkie, ograniczone powierzchnie stawowe.
Jedna
z kości ma na końcu wypukłą głowę stawową w postaci wycinka
kuli, walca lub bardziej skomplikowaną, druga - odpowiednio
zagłębione wydrążenia, zwane panewką czy wydrążeniem stawowym.
Zarówno głowa, jak i wydrążenia są pokryte szklistą chrząstką
stawową. Chrząstki sa zwilżone ślistą mazią stawową, dzięki
czemu tarcie w stawie między głową a panewką są minimalne.
Staw
otacza torebka stawowa, złożona z zewnętrznej warstwy włóknistej
i wewnętrznej maziowej. Przytrzymuje ona kości względem siebie
zrastając się z obu kośćmi zamyka jamę stawową, do której
błona maziowa wydziela potrzebną ilość mazi.
Torebka
stawowa nie jest jedynym czynnikiem przytrzymującym kości w
stawach. Dużą rolę gra też ciśnienie atmosferyczne, lecz
najsilniej przeciwdziałają rochodzeniu się kości (a więc i
zwichnięciu stawu) mięśnie, które przytrzymują kości tworzące
staw. Również dużą rolę odgrywają silne nieraz więzadła,
wzmacniające torebkę stawową lub przebiegającą wewnątrz stawu i
bezpośrednio między kośćmi, jak to widzimy w stawie kolanowym.
3.
Do stawów jednoosiowych należą np. stawy palców ręki, które
możemy zginać i prostować. Przykładem stawu dwuosiowego jest staw
nadgarstkowy, w którym możemy zgiąć rękę (w kierunku dłoni) i
wyprostować (w kierunku grzbietu) oraz odwodzić i przywodzić rękę
( w stronę kciuka i palca małego). Wreszcie w stawach
wieloosiowych, jak ramienny i biodrowy, możemy wykonywać dowolne
ruchy: zgięcia i prostowania (do przodu i do tułowia), oraz obrotów
( na zewnątrz i do wewnątrz).
4.
1) Staw biodrowy łączy obręcz kończyny dolnej z kończyną dolną
wolną. W skład stawu wchodzi głęboka panewka kości miednicznej i
głowa kości udowej. Przekrój przez staw biodrowy: chrząstka
stawowa, torebka stawowa, więzadło głowy k. udowej i warstwa
okrężnej.
2)
Staw kolanowy ma złożoną budowę. W jego skład wchodzą
powierzchnie stawowe trzech kości: udowej, piszczelowej i
rzepki.
Otwarty
staw kolanowy składa się z: więzadła krzyżowego tylnego,
więzadła pobocznego bocznego, więzadła krzyżowego przedniego
ścięgna m. dwugłowego uda, łąkotki bocznej, więzadła
pobocznego przyśrodkowego, więzadła stawu piszczelowo-strzałkowego
bliższego, więzadła właściwej rzepki, powierzchni stawowej
rzepki i błony międzykostnej.
5.
Żywy udział w przemianie wapniowej biorą komórki, Komórki
kościotwórcze (osteoblasty) mają zdolność odkładania wapnia w
kości. W przeciwieństwie do nich osteoklasty zawierają enzymy
wypłukujące wapń, który przechodzi do płynu międzykomórkowego.
Prawidłową przemianę wapniową regulują hormony przytarczyc i
kory nadnercza. Dla sprawnego przebiegu procesow niezbędna jest
witamina D.
6.
Kręgosłup jako całość spełnia trzy podstawowe funkcje:
1)
jest osią ciała i jego główną podporą,
2)
jest narzadm ruchu,
3)
osłania rdzeń kręgowy.