James Cook (1728-1779)

Jeden z największych nawigatorów i marynarzy czasów nowożytnych - te słowa nie są przesadne. Wszystko, co osiągnął zawdzięczał zamiłowaniu do nauki, pracy nad sobą i uporowi. Był 18-letnim prostym marynarzem, gdy rozpoczął służbę w brytyjskiej marynarce handlowej, gdzie jako nisko urodzony miał zamkniętą drogę do zaszczytów i dowództwa. Jednakże ciągle doskonaląc swe umiejętności, w krótkim czasie otrzymał propozycje dowodzenia statkiem handlowym, którą o dziwo odrzucił i zaciągnął się jako prosty majtek do służby na okręcie wojennym Jej Królewskiej Mości. Tu pokazał się jako doskonały kartograf i marynarz, którego zalety wychwalali wszyscy. Jednakże na przeszkodzie awansu na oficera stało jego pochodzenie. Ponieważ jednak Anglicy planowali wyprawę na Pacyfik, a lepszego kandydata na dowódcę nie było, zmuszeni okolicznościami nadali Cookowi tytuł porucznika.

James Cook prowadził w sumie trzy brytyjskie wyprawy badawcze na ten największy z oceanów. Celem pierwszej z wypraw w latach 1768-1770 było między innymi przeprowadzenie obserwacji przejścia planety Wenus przez tarczę Słońca oraz badania wschodnich wybrzeży Australii. Przepływając między Australią i Nową Gwineą Cook udowodnił, że ta pierwsza jest jednak oddzielnym kontynentem.

Druga z wypraw rozpoczęta w dwa lata po powrocie miała na celu zbadanie południowych krańców Ziemi. Cook opłynął glob przekraczając dwukrotnie koło podbiegunowe i odkrywając m.in. Nową Kaledonię. W podróży tej Cook bliski był odkrycia Antarktydy, co byłoby zwieńczeniem jego życia. Trzecia i ostatnia podróż miała na celu odkrycie drogi z Atlantyku na Pacyfik wokół Ameryki Północnej. Cook popłynął przez Ocean Indyjski do Nowej Zelandii, a następnie na północ przez Ocean Spokojny. W swej podróży odkrył Hawaje, a potem badał północną część Pacyfiku aż po Alaskę. Niestety, okrążywszy ją musiał zawrócić ze względu na krę i gęste mgły. Powtórnie wylądował na Hawajach, gdzie przyjacielskie dotychczas stosunki uległy dość gwałtownej zmianie po kradzieży szalupy przez tubylców. Cook postanowił wziąć wodza jako zakładnika, by wymóc zwrot łupu. Po wylądowaniu z oddziałem na brzegu został szybko otoczony przez licznych krajowców. Strzał oddany przez jednego z marynarzy wywołał gwałtowną walkę, w której 51-letni Cook został zabity.

I tak zginął James Cook, człowiek, któremu mapy zawdzięczają najwięcej nazw, który spędził większość swego dorosłego życia na morzu.

Jego ciało oddano morzu...