Materiały do
wykorzystania w różnych przedstawieniach.
Opracowanie:
Jadwiga Jawor- Baranowska
-„Ananasy
z szóstej klasy”
-„Fumy
w krainie geografii”
-„Bromba
w krainie matematyki”
Narrator
"Jaś
Świszczypała ze wsi Piaski
(ten,
który robił wynalazki)
zdaje
dziś w szkole trudny egzamin -wszystkich zadziwia odpowiedziami.
Śpiewa
jakby miał przed sobą nuty Niewiarygodnie wprost obkuty" 1)
Scena
I
Klasa,
na ścianie wisi mapa, na stoliku rzutnik, globus, Jaś odpowiada
stojąc przed Profesorem
Profesor
"Najdłuższa
rzeka w Polsce to...
Jaś
Gdynia.
Wpada do morza koło Kostrzynia.
Profesor
Bolesław
Chrobry - to wódz...
Jaś
Krzyżaków.
Profesor
Stolicą
Francji jest miasto...
Jaś
Kraków.
Profesor
Foka
to taka odmiana...
Jaś
Krowy,
co żyje w lasach podzwrotnikowych.
Profesor
Turków
pod Wiedniem pobił...
Jaś
Mickiewicz.
Profesor
Urugwaj
to był...
Jaś
czeski
królewicz.
Profesor
Sześcian
to bryła...
Jaś
o
ośmiu ścianach.
Profesor
Bruksela
była...
Jaś
żoną
Rejtana.
Profesor
Sahara
to jest...
Jaś
rzeka
w Boliwii.
Profesor
Karp
żyje...
Jaś
w
lesie, trawą się żywi" 1)
Profesor
Jak
z nut dziś śpiewasz Jasiu, o dziwo,
lecz
musisz nie zdać
Jaś
Niesprawiedliwość.
(oburzony
do siebie)
"Pech
mnie tutaj srogi trapi
życie
truje
wciąż
na lekcjach w naszej szkole zbieram dwóje.
Muszę
zmienić dzisiaj klimat moi mili
Tutaj
dłużej nie wytrzymam ani chwili" 2)
Scena
II
Jaś
Kim
jesteście?
Fumy
(chórem)
Fumy.
Jaś
Co
takiego?
Fumy
Fu-my
- takie imię nam nadano.
Jaś
Kto?
Fumy
Autor
opowiadania 3)
Jaś
Jakoś
dziwnie wyglądacie dzisiaj - Fumy ... Po co nam to wszystko? Nie
rozumiem.
Fuma
1
(plecak,
reklamówka, koc, w ogóle sprzęt turystyczny w przesadnej ilości,
dwie pozostałe postacie wyglądają podobnie kolorowo)
Właśnie
problem w tym tkwi niesłychany,
że
chodzimy wciąż "obładowane", obciążone przedmiotami
przeróżnymi, z których część jest niepotrzebna - my to wiemy.
Ale jak tu zrezygnować z jakiejś rzeczy skoro wszystkie są
niezbędne?
Jaś
Trudno
przeczyć.
Fuma
2
Nie
od dzisiaj tak po kraju wędrujemy (w końcu gdzieś na stałe osiąść
chcemy). Nim do ciebie Jasiu dotarłyśmy, naszych dwóch przyjaciół
spotkałyśmy.
Jaś
Pewnie
Brombę i Głównego Mierniczego, którzy przyrząd zbudowali "do
niczego"
Fuma
3
Gdyby
nie ty, pewnie nic by nie zrobili...
Jaś
No
nie bądźcie aż tak przesadnie miłe.
Fuma
1
Oni
właśnie nas do ciebie skierowali,abyśmy razem jakiś kraj wybrali,
w którym zmęczenie tak nie daje się we znaki, Jasiu! Ty na pewno
znasz kraj taki!
Fuma
2
To
"okropne nam zmartwienie Spać nie daje.
W
jakie tu się strony przenieść, w jakie kraje?
Czy
się w puszczę, czy na biegun wyprowadzić? Czy żyć w skwarze, czy
wśród śniegu. Cóż poradzisz"?
Fuma
3
"Czy
Murzyna przybrać postać, chodzić boso?
Czy
też może lepiej zostać Eskimosem?
Fuma
1
Może
gdzieś tam w Ekwadorze
lub
na Kubie żyłoby się nie najgorzej, tak jak lubię"?
Jaś
O
czym ja zaś dzisiaj marzę, na globusie wam pokażę.
Scena
III
Podchodzą
do globusa. Jaś zrzuca globus niechcący.
Fumy
(chórem)
Co
to za globus? Co z nim się stało?
Jaś
Chyba
miał jakąś awarię małą.
Fuma1
"Siedlce
wpadły do Krakowa, Kraków zmienił się w jezioro, Nowy Targ za
Sącz się schował,
Fuma
2
A
San urósł w górę sporą.
Fuma
3
Tatry
nagle odwrócone, Okazały się w dolinie, Wieprz popłynął w inną
stronę,
Fuma
1
i
zawadził aż o Gdynię."
Fuma
3
Łódź
pobiegła pod Opole
W
jakichś bardzo ważnych sprawach" 4)
Fuma
3
A
gdzie tu, na tym globusie zapodziała się Warszawa?
Jaś
"Trzeba
prędzej oddać globus do naprawy. Bo nie może przecież globus
istnieć bez Warszawy!
Fumy
(chórem)
Masz
rację Jasiu, lecz dalej mamy nasz problem nierozwiązany.
Scena
IV
Jaś
Jeszcze
jest w szkole (widziałem z rana) mapa Podchodzą do starej mapy
Fumy
...
atramentem zalana. (załamują ręce)
Fuma
1
"W
Kocku, w Płocku, w Radzyminie Czarne kleksy się rozprysły I
atrament dalej płynie I już wlewa się do Wisły." 5)
Fuma
2
Nikt
opisać nie potrafi jaki tutaj powstał zamęt globus z guzem wielkim
jakimś...
Fuma
3
A
na mapie znów atrament?
Scena
V
Jaś
(pokazuje
rzutnik)
Mamy
jeszcze na obrazkach las, pustynię, ludzi w maskach.Zaraz je tu
zobaczymy tylko przyrząd ten włączymy.
Fuma1
Ale
gdzie te obce kraje? W którą mamy ruszyć stronę?
Jaś
Oglądajcie
miłe Fumy,
już
gotowe, już włączone.
Jaś
(wyspy
na przezroczach)
"Na
wyspach Bergamutach
Podobno
jest kot w butach.
Widziano
także osła, którego mrówka niosła
Jest
kura samograjka,
znosząca
złote jajka.
Na
dębach rosną jabłka,
W
gronostajowych czapkach.
Jest
i wieloryb stary,
co
nosi okulary.
Uczone
są łososie,
w
pomidorowym sosie.
I
tresowane szczury,
na
szczycie szklanej góry.
Jest
słoń z trąbami dwiema,
Fumy
I
tylko wysp tych nie ma." 6)
Jaś
(zawstydzony)
To
... wybierzmy się za morze,jak ta sójka co nie może.
Fuma1
"Trzeba
lecieć do Warszawy,
pozałatwiać
wszystkie sprawy,
paszport,
wizy i dewizy,
kupić
kufry i walizy" 7)
Fuma
2
A
my już nie mamy siły
ani
trochę Jasiu miły.
Fuma
3
Krajobrazy
różne znamy,
ale
wybrać który mamy?
Jaś
(zniechęcony)
"Sam
już nie wiem, słowo daję,
jakie
można zwiedzić kraje.
Jak
dojechać tam należy,
gdzie
są morza, gdzie ląd leży?
Skąd
dowiedzieć mam się tego?
(załamany)
Tu
nie znajdę już niczego.
Kto
chce zwiedzać obce kraje,
niechaj
zwiedza. Ja - zostaję." 7)
Fuma
1
Co
się dzieje Jasiu z tobą?
Chyba
dziś nie jesteś sobą?
Fuma
2
Mała
trudność cię przeraża?
Fuma
3
Z
nami nic ci nie zagraża.
Ty
pomożesz nam – my tobie,
poradzimy
jakoś sobie.
Jaś
Tak?
To najpierw wam pomogę
(żeby
można ruszyć w drogę).
Fumy
Nim
plecaki nam spakujesz,
(razem)
razem
poprawimy dwóje
Jaś
Słabe
stopnie poprawimy?
(zdziwiony)
Tak.
I „do Europy” ruszymy
Fumy
odkładają plecaki, biorą książki, odkładają stary, zniszczony
sprzęt szkolny, który nie może być już zastosowany. Jaś siada,
Fumy – koło niego i zaczynają mu coś tłumaczyć, gestykulują.
Jaś potakuje. Tą sceną udzielania korepetycji kończy się
przedstawienie. Jaś ze spotkania z Fumami wyniósł doświadczenie,
że nie można być jedynie „przemądrzałym” trzeba mieć
wiedzę, która pomaga w życiu.
1) J.
Jesionowski "Egzamin"
2)
J. Jesionowski "Kłopoty z geografią"
3)
M. Wojtyszko "Bromba i inni" (fr. pt. "Fumy")
4)
J. Brzechwa "Globus"
5)
J. Brzechwa "Atrament"
6)
J. Brzechwa "Na wyspach Bergamutach"
7)
J. Brzechwa "Sójka"