Nazwa ośrodka: Staropolska Izba Przemysłowo – Handlowa, Centrum Informacji Gospodarczej przy RAR "INWESTOR" sp. z o. o. w Rudzie Śląskiej, Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. w Koninie
Tytuł pakietu: Korzyści Leasingu Operacyjnego
Grupa: Bankowość-finanse
Autor: Danuta Chmielewska
Aktualizacja: Arleta Jaśniewicz
Data aktualizacji: 20. 10.03r.
LEASING
leasing - w tradycji anglosaskiej oddawanie dóbr majątkowych do odpłatnego używania (ang. to tease), dla umożliwienia zaspokojenia w pewnym okresie potrzeb użytkowników - na ogół związanych z prowadzoną przez nich działalnością gospodarczą, (w USA także potrzeb osobistych konsumentów); w czystej postaci leasing jest poprzedzony nabyciem dobra przez oddającego je do używania czyli leasingodawcę (ang. leassoi) według wskazań użytkowników czyli leasingobiorców (ang. teassee); także umowa określająca przedmiot i warunki używania (ang. lease).
Transakcje leasingu znane były już w Babilonie (odnotowane w Kodeksie Hammurabiego). W XX wieku w USA zostały zmodyfikowane poprzez uwolnienie leasingodawców od ryzyka, głównie inwestycyjnego. Osiągnięto to dzięki kształtowaniu opłat w taki sposób, aby uzyskać umorzenie (zwrot, pokrycie) całości lub znacznej części wartości dóbr (nakładów na ich nabycie lub wytworzenie). Uwalniało to leasingodawców od konieczności poszukiwania kolejnego leasingobiorcy lub nabywcy dobra, co w tradycyjnych transakcjach warunkowało odzyskanie poniesionych nakładów i przez to ograniczało zakres dóbr oddawanych do używania.
Te zmodyfikowane transakcje leasingowe nazwano finance{financial) tease (tradycyjne wyróżniono przymiotnikiem operating - operational). Umowę finance tease w tym kształcie wprowadzono do prawa międzynarodowego (Konwencja o międzynarodowym leasingu finansowym, uzgodniona w 1988 roku w Ottawie pod auspicjami organizacji UNIDRO-IT) oraz do zwyczajowego prawa bilansowego (standard rachunkowości 'easingu, opracowany przez IASC w Londynie, znany jako IAS nr 17). W kontynentalnej tradycji prawnej oddawanie do używania dzieli się na najem i dzierżawę, według kryterium właściwości przedmiotu (a nie - jak w anglosaskiej - czasu lub celu). Przedmiotem dzierżawy są rzeczy lub prawa majątkowe dające pożytki (nie mylić z korzyściami), naturalne (trawa na łące, owoce na drzewach) lub cywilne (czynsz za oddanie rzeczy do używania), jeśli użytkownik ma prawo zatrzymać je dla siebie. Odmiana używania, wyróżniona ze względu na cechy finansowe (sposób kształtowania opłat) jest prawnie wyodrębniona w niewielu krajach, w tym od 9 grudnia 2000 roku w Polsce, :w art. 7091 - 70918 kodeksu cywilnego (ustawa z dnia 25 lipca 2000 o zmianie ustawy - Kodeks cywilny).
Leasing w kodeksie cywilnym
Kodeks cywilny posługuje się określeniem leasing w znaczeniu, odpowiadającym finance lease. “Przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu od używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego." (art. 7091 k. c.). Leasing w polskim kodeksie cywilnym różni się od finance lease w prawie międzynarodowym tym, że wymaga co najmniej równości wynagrodzenia i ceny przedmiotu, w znaczeniu raczej arytmetycznym niż ekonomicznym (równości bieżącej wartości opłat i ceny).
Według kodeksu nie są leasingiem umowy, w których opłaty pozwalają umorzyć znaczną - a nie całą - część ceny, choć są to umowy finance tease według prawa międzynarodowego (wtedy, gdy finansujący może uznać za pewne odzyskanie pozostałej części ceny). Do tych umów, jak zresztą do umów o używanie przedsiębiorstw, praw majątkowych i części składowych rzeczy oraz rzeczy oddawanych do używania przez korzystającego z nich, przepisy kodeksu nie będą stosowane wprost, ale tylko wtedy gdy strony umowy tak postanowią i w zakresie, jaki określą. l Leasing w szerokim znaczeniu wywodzącym się z tradycji anglosaskiej nie ma odpowiednika w języku polskim (można określić go tylko opisowo). Natomiast anglosaskiemu operating lease odpowiada najem lub dzierżawa, zaś finance tease- leasing (w rozumieniu k. c.).
Leasing w prawie podatkowym
Przepisy prawa podatkowego nie używają w ogóle pojęcia leasing ani leasing finansowy lub operacyjny.W żargonie podatkowym w Polsce za leasing operacyjny uważa się umowy najmu, dzierżawy i umowy o podobnym charakterze (szczególne), czyli umowy leasingu w rozumieniu wywodzącym się z tradycji anglosaskiej, gdy wydatki z tytułu ich realizacji uznaje się w całości za koszty uzyskania przychodów użytkownika (i za przychody oddającego do używania), zaś za finansowy gdy te wydatki uznaje się za koszty i przychody tylko w części, w granicach nadwyżki ponad wartość przedmiotu umowy. O tym zaś przesądza nadal zaliczenie przedmiotu umowy do składników majątku oddającego go do używania (leasing operacyjny) albo do składników majątku użytkownika (finansowy), co zostało uregulowane rozporządzeniem ministra finansów z 6 kwietnia 1993 roku. Według rozporządzenia do składników majątku oddającego do używania zalicza się zawsze przedmioty umów najmu i dzierżawy, a ponadto przedmioty części umów szczególnych, o podobnym do nich charakterze (leasingu w rozumieniu k. c. a finance tease w rozumieniu wywodzącym się z tradycji anglosaskiej). W tym żargonie leasingiem jest najem, dzierżawa i leasing (w rozumieniu k. c.), leasingiem operacyjnym jest najem, dzierżawa i część umów leasingu, zaś leasingiem finansowym jest pozostała część umów leasingu (w rozumieniu k. c.), ta mianowicie, których przedmioty zalicza się do składników majątku użytkowników (korzystających). Żaglując określeniami, można udowodnić że leasing finansowy jest operacyjnym, choć na świecie uważa się że operacyjnym jest leasing, który nie jest finansowym. Wystrzegajcie się żonglerów.
Umożliwienie przedsiębiorstwom, wytwarzającym produkty rynkowe, szybkiego dostępu do najnowszych rozwiązań technicznych i technologicznych (przyspieszenie wdrażania nowych technologii, aktywizowanie innowacji i wymuszanie konkurencyjności).
Utrzymanie poziomu zdolności kredytowej przedsiębiorstwa (leasing jest zobowiązaniem pozabilansowym).
Możliwość finansowania przedsięwzięć inwestycyjnych z bieżących przychodów działalności gospodarczej (opłaty leasingowe stanowią koszty uzyskania przychodu).
Brak konieczności wykupu wyeksploatowanego urządzenia za cenę w wysokości bieżącej wartości rynkowej.
Możliwość pozyskania znaczącej ilości własnych środków pieniężnych na sfinansowanie zapotrzebowania na kapitał obrotowy (przy zastosowaniu leasingu zwrotnego).
Możliwość spłaty wszystkich rat leasingowych na początku okresu umowy lesingowej (leasing norweski), dająca efekty w postaci:
poprzez wliczenie w koszty uzyskania przychodu kwoty rat leasingowych, przewyższających odpisy amortyzacyjne uzyskiwany jest efekt znaczącego zmniejszenia podstawy opodatkowania,
zmniejszenie prowizji dla firmy leasingowej ze względu na wpływ wszystkich rat od razu.
Skrócenie procedury transakcji leasingowej w odróżnieniu od procedur bankowych, mające znaczenie dla firm, pragnących wyprzedzić konkurencję.
Mniejsze ryzyko utraty przez przedsiębiorstwo korzyści fiskalnych, niż w przypadku korzystania z ulg inwestycyjnych:
jeżeli przedsiębiorstwo ponosi stratę na działalności - nie może zastosować ulgi inwestycyjnej, korzystając z leasingu powiększy stratę, która spowoduje zmniejszenie podstawy opodatkowania w 3 następnych latach podatkowych,
przepisy dot. ulgi inwestycyjnej określają jednoznacznie rodzaje wydatków, uprawniających do zastosowania ulgi - leasing eliminuje te ograniczenia,
korzystanie z ulg inwestycyjnych wymaga spełnienia przez przedsiębiorstwo szeregu warunków (np. uzyskanie określonego wskaźnika zyskowności, brak zaległości podatkowo - budżetowych) - przesłanki te nie mają znaczenia przy zaliczaniu opłat leasingowych do kosztów przedsiębiorstwa.
Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu kosztów ubezpieczenia przedmiotu leasingu (gdy zrobi to za leasingobiorcę firma leasingowa) - w przeciwnym przypadku przedsiębiorstwo może mieć trudności w zakwalifikowaniu do kosztów ubezpieczenia urządzenia, nie będącego jego własnością.
Stymulowanie efektywności w firmie - leasing zmusza korzystających z tej formy finansowania do maksymalnego wykorzystania leasingowanych urządzeń, za które płacony jest stały czynsz.
Podstawowe przepisy prawne regulujÄ…ce kwestie zwiÄ…zane z leasingiem
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 6 kwietnia 1993 r. w sprawie zaliczania przedmiotów umów najmu lub dzierżawy rzeczy lub praw majątkowych do majątku stron tych umów ( Dz.U. 28/93, poz. 129), ma on podstawowe znaczenie dla kwalifikowania umów z punktu widzenia sposobu zaliczania opłat leasingowych w koszty.
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. 90/91, poz. 416 z późniejszymi zmianami), w szczególności art. 14 ust.4, art. 23 ust. 1 pkt. 2 i 3 oraz art. 23 ust. 1 pkt. 46.
Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. 106/93, poz.482 z późniejszymi zmianami) w szczególności art. 12 ust. 4a, art.16 ust. 1 pkt.2 i 3 oraz art. 23 ust. 1 pkt. 51.
Ustawa z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług i o podatku akcyzowym (Dz. U. 11/93, poz. 50 z późniejszymi zmianami), a w szczególności art. 21 ust. 9 pkt. 1.
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 stycznia 1995 r. w sprawie amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także aktualizacji wyceny środków trwałych (Dz.U. 7/95, poz. 34 z późniejszymi zmianami).
Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 1999 r. w sprawie wykonywania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i o podatku akcyzowym (Dz. U. 109/99, poz. 1245.
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 stycznia 1997 r. w sprawie amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (Dz.U. 6/97 poz. 35 z późniejszymi zmianami).
Regulacje umowy leasingu w Kodeksie Cywilnym – ustawa z dnia 26 lipca 2000 r (Dz. U. 74/2000 poz 8572)