- "Medaliony" Zofii Nałkowskiej, relacja z pracy w Komisji do Badania Zbrodni Hitlerowskich, opowiadania bliskie reportażowi, przybierające formę zeznań świadków. Brak obróbki literackiej materiału, sucha relacja mówi sama za siebie. "Profesor Spanner", degeneracja moralna doktora, który wyrabiał mydło z tłuszczu ludzkiego. "Dno", opis kobiet, które zjadały mięso ludzkie, "Przy torze kolejowym", reakcja zastraszonej ludności, śmierć, zbrodnia czy dobrodziejstwo, "Człowiek jest mocny", więzień, który był zmuszony wyładowywać zwłoki, nawet swojej rodziny, mimo załamania zmuszono go do dalszej pracy, "Dorośli i dzieci w Oświęcimiu", bestialstwo Niemców wobec dzieci, selekcja, zdolność do pracy, zabawa w "palenie Żydów".

- "Inny świat" Gustawa Herlinga- Grudzińskiego, cechy literatury faktu i literatury pięknej, każdy rozdział ukazuje inny aspekt obozowego świata, obozowe zniewolenie - to fizyczne i psychiczne załamanie człowieka, Kostyliew, samo okaleczenie by uniknąć pracy, bunt przeciwko zniewoleniu, Marusia oddaje się Kowalowi, ten dzieli się nią z kolegami, "generalska doczka" zmuszona głodem do zrezygnowania z cnoty, głodówka autora.

- opowiadania Tadeusza Borowskiego, autor skupia się wyłącznie na zjawiskach zewnętrznych, obserwuje ludzkie zachowanie, gesty, odruchy, wrażenie obiektywizmu, surowej prawdy. Obóz jest sumą przemocy, tych, którzy gwałt zadają i tych którzy mu ulegają. Vorarbeiter Tadek potrafił poradzić sobie w obozowej rzeczywistości, moralność człowieka zlagrowanego, przypadek Żyda, który zabił syna za kradzież chleba.