ptaki opis

Perkozy(Podicipediformes) -Obejmuje gatunki zamieszkujące stojące wody śródlądowe. Występują na całym świecie poza najwyższymi szerokościami geograficznymi; niektóre gatunki szeroko rozpowszechnione, a inne endemiczne. Ptaki te charakteryzują się następującymi cechami:

* doskonałe przystosowanie do pływania i nurkowania

* na palcach znajdują się płatkowate rozszerzenia - odpowiednik błony pławnej

* brak wyraźnego dymorfizmu płciowego, lecz szata godowa różni się od spoczynkowej

* pisklęta są zagniazdownikami.


Rurkonose (Procellariiformes)- Prawdopodobnie wyodrębnił się na wczesnym etapie ewolucji. Obejmuje ptaki oceaniczne. Cechami charakterystycznymi są:

* w dziobie rurkowate nozdrza przez które wydalany jest nadmiar soli

* jako jedyne ptaki neognatyczne mają dobry węch

* wydzielają substancję o zapachu piżma

* trzy przednie palce spięte błoną pławną

* lot szybowcowy, nad lądem lot aktywny krótki.

Większą część życia spędzają nad oceanami i otwartymi morzami.


Pełnopłetwe (Pelecaniformes) - Obejmuje gatunki prowadzące wodny tryb życia, zamieszkujące cały świat Ptaki te charakteryzują się:

* spięciem czterech palców pełną błoną pławną

* pisklęta wykluwają się nagie i ślepe

* odżywiają się rybami

* gnieżdżą się kolonijnie.


Brodzące (Ciconiiformes) - Obejmuje gatunki kosmopolityczne, wodno-błotne, w większości wędrowne. Występują na całym świecie (z wyjątkiem obszarów podbiegunowych). Część gatunków gnieździ się w koloniach, pisklęta są gniazdownikami. Żywią się rybami i niewielkimi kręgowcami. Marabuty są padlinożerne.


Flamingi (czerwonakowate) (Phoenicopteriformes) Obejmuje gatunki brodzące, zamieszkujące wyspowo strefę klimatów ciepłych i gorących całego świata poza Australią. Ptaki te charakteryzują się następującymi cechami:

* żuchwa wyższa niż górna szczęka

* język i szczęki tworzą aparat filtrujący

* biotop stanowią zasadniczo jeziora słone o wodzie słonawej, słonej i bardzo słonej

* ptak brodzący, ale również dobrze pływa

* gniazdo z mułu w formie ściętego stożka z zagłębieniem na szczycie

* w zniesieniu jedno do dwóch jaj.


Blaszkodziobe (Anseriformes) - Obejmuje gatunki wodne zamieszkujące wszystkie kontynenty poza Antarktydą. Ptaki te charakteryzują się:

* gęste i zbite, nieprzemakalne upierzenie z dobrze rozwiniętą warstwą puchową

* dobrze rozwinięty gruczoł kuprowy

* bardzo dobrze pływają, większość gatunków również nurkuje

* otwarte nozdrza

* dziób opatrzony na brzegach blaszkowatymi wyrostkami. Poszukując pożywienia w wodzie, ptaki te przepuszczają wodę między blaszkami, na blaszkach zaś zatrzymują się bezkręgowce i rośliny, które stanowią ich pożywienie. Dziób ten działa więc jak sito.

* skrzydła z reguły dobrze rozwinięte. W locie silne i wytrwałe, ale nie potrafią szybować. Lecąc wydają charakterystyczny świst.

* trzy przednie palce spięte błoną pławną.

Niektóre gatunki zostały udomowione przez człowieka i są cenione ze względu na pióra, puch, jaja, mięso.


Kondorowate (Cathartidae Lafresnaye, 1839) - rodzina ptaków z rzędu kondorowych. Obejmuje gatunki głównie padlinożerne zamieszkujące różnorodne środowiska od najwyższych partii gór po równikowe lasy deszczowe czy miasta. Występują w Ameryce od południowej Kanady po Patagonię. Ptaki te charakteryzują się następującymi cechami:

* gniazdo na półce skalnej, drzewie, na ziemi lub na budynku

* w zniesieniu 1 do 3 jaj

* wysiadywanie trwa zazwyczaj około 5 tygodni

* młode opuszczają gniazdo w wieku od 10 do 20 tygodni.


Szponiaste(Falconiformes) - Obejmuje gatunki drapieżne prowadzące dzienny tryb życia, zamieszkujące cały świat. Wiele gatunków jest kosmopolitycznych. Szponiaste nie są spokrewnione z sowami, lecz tworzą wyraźnie odrębną grupę drapieżników i najbliżej spokrewnione są z blaszkodziobymi i grzebiącymi. Ptaki te charakteryzują się:

* dymorfizmem płciowym

* pisklęta są gniazdownikami niewłaściwymi, tzn. lęgną się pokryte puchem i z zazwyczaj otwartymi oczami (a nie nagie i ślepe), ale długo przebywają w gnieździe pod opieką rodziców

* jaja w jednym lęgu znoszone w dość dużych odstępach czasu, wysiaduje zazwyczaj samica, samiec dostarcza zaś jej pokarm.

Na świecie żyje ok. 290 gatunków ptaków szponiastych, z czego większość (ok. 220) występuje w tropikach. W Europie obserwuje się 38 gatunków lęgowych.


Grzebiące (kuraki) (Galliformes) - Obejmuje gatunki lądowe, grzebiące, zamieszkujące wszystkie strefy klimatyczne, na całym świecie, poza niektórymi wyspami. Ptaki te przypominają z wyglądu kurę. Odżywiają się nasionami, owocami i małymi zwierzętami. W grupie tej obserwuje się znaczny dymorfizm płciowy, samce są większe i barwniejsze. Grzebiące gnieżdżą się na ziemi, pisklęta są zagniazdownikami.


Hoacyny - rodzina (Opisthocomidae Swainson, 1837) oraz rząd (Opisthocomiformes) ptaków z podgromady ptaków nowoczesnych Neornithes. Obejmuje jeden gatunek zamieszkujący obszary tropikalne Ameryki Południowej.



Żurawiowe (Gruiformes) Obejmuje gatunki prowadzące naziemny tryb życia, zamieszkujące stepy, pustynie i półpustynie, bagna oraz lasy tropikalne. Wiele występuje jako gatunki reliktowe. Stanowią grupę silnie zróżnicowaną, co powoduje, że niektórzy wyłączają z niej inne rzędy.


Siewkowe (Charadriiformes) - Obejmuje gatunki zamieszkujące otwarte przestrzenie lub morskie brzegi, a w sezonie pozalęgowym często otwarte morze, jedynie nieliczne gatunki spotyka się w lasach. W zależności od gatunków osiadłe lub wędrowne. Występują na całym świecie. Ptaki te charakteryzują się następującymi cechami:

* obecność błony pławnej

* gniazdują w koloniach

* większość gatunków preferuje pokarm zwierzęcy.

Najbliższymi krewnymi są gołębiowe i żurawiowe.


Stepówki (stepówkowate) - Obejmuje gatunki pustynne, półpustynne i stepowe, zamieszkujące Azję i Afrykę. Ptaki te posiadają następujące cechy:

* występuje dymorfizm płciowy

* lot szybki

* odżywiają się nasionami różnorodnych roślin

* gnieżdżą się na ziemi, w zniesieniu średnio 3 jaja

* rankiem stadne przeloty nad wodopoje

* niektóre gatunki przenoszą wodę w piórach brzucha dla młodych


Gołębiowe (Columbiformes) - Obejmuje gatunki zamieszkujące różnorodne biotopy, występujące na całym świecie poza Arktyką i Antarktyką. Ptaki te charakteryzują się:

* krępe ciało

* dobrzy lotnicy (poza drontami)

* piją zanurzając dziób i zasysają wodę.


Papugowe (Psittaciformes) - Najliczniejsze w Ameryce Południowej i Australii. Ptaki te charakteryzują się obecnością:

* nabrzmiałą woskówką u nasady dzioba (u większości gatunków)

* górną szczęką ruchomą względem czaszki

* grubym, mięsistym językiem

* większość świetnie się wspina

* gniazda zakładają zazwyczaj w dziuplach nie wijąc go

* gniazdowniki

Odżywiają się zasadniczo pokarmem roślinnym: nasionami, owocami, jagodami, orzechami, nektarem i pyłkiem. Zwłaszcza w okresie lęgów także insektami i larwami


Kukułkowe (Cuculiformes) - Obejmuje gatunki zasadniczo leśne, żyjące na drzewach, lecz niektóre preferują tereny otwarte np. pustynie. Osiadłe lub wędrowne. Zamieszkują cały świat poza rejonami podbiegunowymi i największymi pustyniami. Ptaki te charakteryzują się silnym zróżnicowaniem, a o odrębności rzędu decyduje budowa wewnętrzna. Ptaki te charakteryzują się:

* długość około 13 do 80 cm

* gniazdowniki

* młode pokryte skąpym puchem lub nagie.


Sowy (Strigiformes) - Obejmuje gatunki drapieżne, które przystosowały się do polowania nocą i o zmroku, choć niektóre gatunki powróciły do dziennego trybu życia. Zamieszkują cały świat, prowadząc zasadniczo osiadły tryb życia, lecz niektóre północne populacje koczują lub stały się wędrowne. Ptaki te charakteryzują się :

* oczy otoczone są szlarą - wzrok doskonale rozwinięty, widzenie stereoskopowe i ostre zarówno w dzień, jak i w nocy;

* przy otworze słuchowym fałd skórny tworzy analog ssaczego ucha zewnętrznego. Jego działanie poprawia szlara;

* często pęczki piór na głowie tworzą "uszy";

* samica większa od samca, lecz ich upierzenie jednakowe;

* pisklęta wykluwają się ślepe, lecz pokryte puchem;

Odżywiają się pokarmem zwierzęcym od owadów po ssaki. Gatunki rybożerne mają nagi skok i palce.


Lelkowe (Caprimulgiformes) - Obejmuje gatunki prowadzące nocny tryb życia, spotykane zarówno w lasach jak i na otwartych przestrzeniach, często w górach. Zamieszkują cały świat poza daleką północą i południem oraz Nową Zelandią. Ptaki te posiadają następujące cechy:

* u niektórych silnie rozwinięty zmysł echolokacji

* niektóre zapadają na okres zimowy w hibernację

* żyją pojedynczo (wyjątek - tłuszczaki, rodzina obejmująca jeden gatunek, które tworzą kolonie)

* gniazdo otwarte, jeśli nie na ziemi, to małe

* składają 1 do 4 jaj w lęgu

* pisklęta wykluwają się z otwartymi oczyma


Jerzykowe (krótkonogie) (Apodiformes) Obejmuje gatunki zamieszkujące różne biotopy, występujące na całym świecie poza Antarktydą, Australią i Nową Zelandią. Ptaki te charakteryzują się następującymi cechami:

* doskonale latają, szybkie i bardzo zwrotne

* bardzo słabe nogi, nie nadające się do chodzenia po ziemi

* jaja wysiaduje samica lub oboje rodziców

* młode wykluwają się ślepe i nagie lub pokryte skąpym puchem

* gatunki zamieszkujące strefę międzyzwrotnikową osiadłe, a gniazdujące w wyższych szerokościach geograficznych wędrowne. W klimacie umiarkowanym przebywają krótko.

* mogą zapaść na noc lub kilka dni w hibernację

* niektóre posiadają zdolność echolokacji

* odżywiają się owadami lub pokarmem mieszanym.


Kolibry (kolibrowate) . Dawniej zaliczane do rzędu jerzykowych, podrzędu Trochili. Obejmuje gatunki lądowe, zamieszkujące Amerykę, głównie w strefie międzyzwrotnikowej. Ptaki te charakteryzują się następującymi cechami:

* najmniejsze ptaki świata

* bardzo szybki metabolizm

* nocą niektóre gatunki zwalniają metabolizm, popadając w rodzaj odrętwienia

* dymorfizm płciowy

* pióra, aby zachowały swoje właściwości, muszą okresowo namakać

* największa ilość gatunków występuje w subtropikalnej strefie wschodnich stoków Andów

* pokarm stanowią w zależności od podgatunku bezkręgowce łapane w locie lub nektar wysysany długim językiem

* większość gatunków żywiących się nektarem zapyla kwiaty, zjawisko to nazywa się ornitogamią

* budową gniazda, wysiadywaniem i opieką nad pisklętami zajmuje sie tylko samica


Czepigi (Coliiformes) - Obejmuje grupę podobnych, wyspecjalizowanych gatunków zamieszkujących środkową i południową Afrykę. Ptaki te cechuje:

* brak dymorfizmu płciowego

* palce silne z dużymi pazurami, czwarty zwrotny

* potrafią chodzić do góry nogami, pomagając sobie dziobem

* przebywają w małych stadach, sypiają przytulone do siebie.

* 2 do 4 jaj w lęgu, wysiadują, a potem opiekują się młodymi oboje rodzice

Odżywiają się owocami, pączkami, liśćmi i owadami.


Trogony (Trogoniformes) - Obejmuje gatunki występujące w lasach, samotnicze i osiadłe zamieszkujące Amerykę od południowej Arizony po północną Argentynę, podzwrotnikową strefę Afryki oraz krainę orientalną od Indii po Filipiny i Sumatrę. Ptaki te charakteryzują się:

* krótkimi, słabymi nogami z czwartym zwrotnym palcem

* bardzo cienka skóra w której pióra są bardzo luźno osadzone

Odżywiają się zasadniczo owadami, choć kilka gatunków jest owocożernych.


Kraskowe (Coraciiformes) Obejmuje gatunki o zróżnicowanym trybie życia, zamieszkujące cały świat poza rejonami okołobiegunowymi (większość w strefie międzyzwrotnikowej). Kraskowe to rząd niejednorodny. Ptaki te posiadają następujące cechy:

* słabo zaznaczony dymorfizm płciowy i wiekowy

* gniazdo w norze, dziupli lub szczelinie

* gniazdowniki

* pisklęta ślepe i nagie

* oboje rodzice zajmują się potomstwem.

Odżywiają się pokarmem różnorodnym - od mięsożernych po wszystkożerne. Gatunków wyłącznie owadożernych nie ma.


Dzięciołowe (łaźce) (Piciformes) - Obejmuje gatunki leśne, zamieszkujące cały świat poza Australią, Antarktydą, Madagaskarem i mniejszymi wyspami. Ptaki te charakteryzują się następującymi cechami:

* zróżnicowana budowa

* wewnętrzny palec u części rodzin zwrotny, u pozostałych zwrócony w tył

* zazwyczaj brak dymorfizmu płciowego

* monogamiczne

* oboje rodzice wysiadują i karmią młode

* zazwyczaj osiadłe, jedynie najbardziej północne populacje wędrują

* gatunki od mięsożernych przez wszystkożerne po roślinożerne.

Najbliżej spokrewnione z wróblowymi i kraskowymi.


Wróblowe (Passeriformes) Największy rząd ptaków, obejmujący ponad połowę wszystkich występujących dziś gatunków. Anatomicznie bardzo do siebie podobne, a drobne różnice (np. w budowie krtani) pozwoliły wyodrębnić podrzędy. Są to zwierzęta o bardzo zróżnicowanej wielkości i trybie życia. Systematyka i stopień pokrewieństwa gatunków wciąż budzi spory.



Wyszukiwarka