Perkozy(Podicipediformes) -Obejmuje gatunki zamieszkujące stojące wody śródlądowe. Występują na całym świecie poza najwyższymi szerokościami geograficznymi; niektóre gatunki szeroko rozpowszechnione, a inne endemiczne. Ptaki te charakteryzują się następującymi cechami:
* doskonałe przystosowanie do pływania i nurkowania
* na palcach znajdują się płatkowate rozszerzenia - odpowiednik błony pławnej
* brak wyraźnego dymorfizmu płciowego, lecz szata godowa różni się od spoczynkowej
* pisklęta są zagniazdownikami.
Rurkonose (Procellariiformes)- Prawdopodobnie wyodrębnił się na wczesnym etapie ewolucji. Obejmuje ptaki oceaniczne. Cechami charakterystycznymi są:
* w dziobie rurkowate nozdrza przez które wydalany jest nadmiar soli
* jako jedyne ptaki neognatyczne mają dobry węch
* wydzielają substancję o zapachu piżma
* trzy przednie palce spięte błoną pławną
* lot szybowcowy, nad lądem lot aktywny krótki.
Większą część życia spędzają nad oceanami i otwartymi morzami.
Pełnopłetwe (Pelecaniformes) - Obejmuje gatunki prowadzące wodny tryb życia, zamieszkujące cały świat Ptaki te charakteryzują się:
* spięciem czterech palców pełną błoną pławną
* pisklęta wykluwają się nagie i ślepe
* odżywiają się rybami
* gnieżdżą się kolonijnie.
Brodzące (Ciconiiformes) - Obejmuje gatunki kosmopolityczne, wodno-błotne, w większości wędrowne. Występują na całym świecie (z wyjątkiem obszarów podbiegunowych). Część gatunków gnieździ się w koloniach, pisklęta są gniazdownikami. Żywią się rybami i niewielkimi kręgowcami. Marabuty są padlinożerne.
Flamingi (czerwonakowate) (Phoenicopteriformes) Obejmuje gatunki brodzące, zamieszkujące wyspowo strefę klimatów ciepłych i gorących całego świata poza Australią. Ptaki te charakteryzują się następującymi cechami:
* żuchwa wyższa niż górna szczęka
* język i szczęki tworzą aparat filtrujący
* biotop stanowią zasadniczo jeziora słone o wodzie słonawej, słonej i bardzo słonej
* ptak brodzący, ale również dobrze pływa
* gniazdo z mułu w formie ściętego stożka z zagłębieniem na szczycie
* w zniesieniu jedno do dwóch jaj.
Blaszkodziobe (Anseriformes) - Obejmuje gatunki wodne zamieszkujące wszystkie kontynenty poza Antarktydą. Ptaki te charakteryzują się:
* gęste i zbite, nieprzemakalne upierzenie z dobrze rozwiniętą warstwą puchową
* dobrze rozwinięty gruczoł kuprowy
* bardzo dobrze pływają, większość gatunków również nurkuje
* otwarte nozdrza
* dziób opatrzony na brzegach blaszkowatymi wyrostkami. Poszukując pożywienia w wodzie, ptaki te przepuszczają wodę między blaszkami, na blaszkach zaś zatrzymują się bezkręgowce i rośliny, które stanowią ich pożywienie. Dziób ten działa więc jak sito.
* skrzydła z reguły dobrze rozwinięte. W locie silne i wytrwałe, ale nie potrafią szybować. Lecąc wydają charakterystyczny świst.
* trzy przednie palce spięte błoną pławną.
Niektóre gatunki zostały udomowione przez człowieka i są cenione ze względu na pióra, puch, jaja, mięso.
Kondorowate (Cathartidae Lafresnaye, 1839) - rodzina ptaków z rzędu kondorowych. Obejmuje gatunki głównie padlinożerne zamieszkujące różnorodne środowiska od najwyższych partii gór po równikowe lasy deszczowe czy miasta. Występują w Ameryce od południowej Kanady po Patagonię. Ptaki te charakteryzują się następującymi cechami:
* gniazdo na półce skalnej, drzewie, na ziemi lub na budynku
* w zniesieniu 1 do 3 jaj
* wysiadywanie trwa zazwyczaj około 5 tygodni
* młode opuszczają gniazdo w wieku od 10 do 20 tygodni.
Szponiaste(Falconiformes) - Obejmuje gatunki drapieżne prowadzące dzienny tryb życia, zamieszkujące cały świat. Wiele gatunków jest kosmopolitycznych. Szponiaste nie są spokrewnione z sowami, lecz tworzą wyraźnie odrębną grupę drapieżników i najbliżej spokrewnione są z blaszkodziobymi i grzebiącymi. Ptaki te charakteryzują się:
* dymorfizmem płciowym
* pisklęta są gniazdownikami niewłaściwymi, tzn. lęgną się pokryte puchem i z zazwyczaj otwartymi oczami (a nie nagie i ślepe), ale długo przebywają w gnieździe pod opieką rodziców
* jaja w jednym lęgu znoszone w dość dużych odstępach czasu, wysiaduje zazwyczaj samica, samiec dostarcza zaś jej pokarm.
Na świecie żyje ok. 290 gatunków ptaków szponiastych, z czego większość (ok. 220) występuje w tropikach. W Europie obserwuje się 38 gatunków lęgowych.
Grzebiące (kuraki) (Galliformes) - Obejmuje gatunki lądowe, grzebiące, zamieszkujące wszystkie strefy klimatyczne, na całym świecie, poza niektórymi wyspami. Ptaki te przypominają z wyglądu kurę. Odżywiają się nasionami, owocami i małymi zwierzętami. W grupie tej obserwuje się znaczny dymorfizm płciowy, samce są większe i barwniejsze. Grzebiące gnieżdżą się na ziemi, pisklęta są zagniazdownikami.
Hoacyny - rodzina (Opisthocomidae Swainson, 1837) oraz rząd (Opisthocomiformes) ptaków z podgromady ptaków nowoczesnych Neornithes. Obejmuje jeden gatunek zamieszkujący obszary tropikalne Ameryki Południowej.
Żurawiowe (Gruiformes) Obejmuje gatunki prowadzące naziemny tryb życia, zamieszkujące stepy, pustynie i półpustynie, bagna oraz lasy tropikalne. Wiele występuje jako gatunki reliktowe. Stanowią grupę silnie zróżnicowaną, co powoduje, że niektórzy wyłączają z niej inne rzędy.
Siewkowe (Charadriiformes) - Obejmuje gatunki zamieszkujące otwarte przestrzenie lub morskie brzegi, a w sezonie pozalęgowym często otwarte morze, jedynie nieliczne gatunki spotyka się w lasach. W zależności od gatunków osiadłe lub wędrowne. Występują na całym świecie. Ptaki te charakteryzują się następującymi cechami:
* obecność błony pławnej
* gniazdują w koloniach
* większość gatunków preferuje pokarm zwierzęcy.
Najbliższymi krewnymi są gołębiowe i żurawiowe.
Stepówki (stepówkowate) - Obejmuje gatunki pustynne, półpustynne i stepowe, zamieszkujące Azję i Afrykę. Ptaki te posiadają następujące cechy:
* występuje dymorfizm płciowy
* lot szybki
* odżywiają się nasionami różnorodnych roślin
* gnieżdżą się na ziemi, w zniesieniu średnio 3 jaja
* rankiem stadne przeloty nad wodopoje
* niektóre gatunki przenoszą wodę w piórach brzucha dla młodych
Gołębiowe (Columbiformes) - Obejmuje gatunki zamieszkujące różnorodne biotopy, występujące na całym świecie poza Arktyką i Antarktyką. Ptaki te charakteryzują się:
* krępe ciało
* dobrzy lotnicy (poza drontami)
* piją zanurzając dziób i zasysają wodę.
Papugowe (Psittaciformes) - Najliczniejsze w Ameryce Południowej i Australii. Ptaki te charakteryzują się obecnością:
* nabrzmiałą woskówką u nasady dzioba (u większości gatunków)
* górną szczęką ruchomą względem czaszki
* grubym, mięsistym językiem
* większość świetnie się wspina
* gniazda zakładają zazwyczaj w dziuplach nie wijąc go
* gniazdowniki
Odżywiają się zasadniczo pokarmem roślinnym: nasionami, owocami, jagodami, orzechami, nektarem i pyłkiem. Zwłaszcza w okresie lęgów także insektami i larwami
Kukułkowe (Cuculiformes) - Obejmuje gatunki zasadniczo leśne, żyjące na drzewach, lecz niektóre preferują tereny otwarte np. pustynie. Osiadłe lub wędrowne. Zamieszkują cały świat poza rejonami podbiegunowymi i największymi pustyniami. Ptaki te charakteryzują się silnym zróżnicowaniem, a o odrębności rzędu decyduje budowa wewnętrzna. Ptaki te charakteryzują się:
* długość około 13 do 80 cm
* gniazdowniki
* młode pokryte skąpym puchem lub nagie.
Sowy (Strigiformes) - Obejmuje gatunki drapieżne, które przystosowały się do polowania nocą i o zmroku, choć niektóre gatunki powróciły do dziennego trybu życia. Zamieszkują cały świat, prowadząc zasadniczo osiadły tryb życia, lecz niektóre północne populacje koczują lub stały się wędrowne. Ptaki te charakteryzują się :
* oczy otoczone są szlarą - wzrok doskonale rozwinięty, widzenie stereoskopowe i ostre zarówno w dzień, jak i w nocy;
* przy otworze słuchowym fałd skórny tworzy analog ssaczego ucha zewnętrznego. Jego działanie poprawia szlara;
* często pęczki piór na głowie tworzą "uszy";
* samica większa od samca, lecz ich upierzenie jednakowe;
* pisklęta wykluwają się ślepe, lecz pokryte puchem;
Odżywiają się pokarmem zwierzęcym od owadów po ssaki. Gatunki rybożerne mają nagi skok i palce.
Lelkowe (Caprimulgiformes) - Obejmuje gatunki prowadzące nocny tryb życia, spotykane zarówno w lasach jak i na otwartych przestrzeniach, często w górach. Zamieszkują cały świat poza daleką północą i południem oraz Nową Zelandią. Ptaki te posiadają następujące cechy:
* u niektórych silnie rozwinięty zmysł echolokacji
* niektóre zapadają na okres zimowy w hibernację
* żyją pojedynczo (wyjątek - tłuszczaki, rodzina obejmująca jeden gatunek, które tworzą kolonie)
* gniazdo otwarte, jeśli nie na ziemi, to małe
* składają 1 do 4 jaj w lęgu
* pisklęta wykluwają się z otwartymi oczyma
Jerzykowe (krótkonogie) (Apodiformes) Obejmuje gatunki zamieszkujące różne biotopy, występujące na całym świecie poza Antarktydą, Australią i Nową Zelandią. Ptaki te charakteryzują się następującymi cechami:
* doskonale latają, szybkie i bardzo zwrotne
* bardzo słabe nogi, nie nadające się do chodzenia po ziemi
* jaja wysiaduje samica lub oboje rodziców
* młode wykluwają się ślepe i nagie lub pokryte skąpym puchem
* gatunki zamieszkujące strefę międzyzwrotnikową osiadłe, a gniazdujące w wyższych szerokościach geograficznych wędrowne. W klimacie umiarkowanym przebywają krótko.
* mogą zapaść na noc lub kilka dni w hibernację
* niektóre posiadają zdolność echolokacji
* odżywiają się owadami lub pokarmem mieszanym.
Kolibry (kolibrowate) . Dawniej zaliczane do rzędu jerzykowych, podrzędu Trochili. Obejmuje gatunki lądowe, zamieszkujące Amerykę, głównie w strefie międzyzwrotnikowej. Ptaki te charakteryzują się następującymi cechami:
* najmniejsze ptaki świata
* bardzo szybki metabolizm
* nocą niektóre gatunki zwalniają metabolizm, popadając w rodzaj odrętwienia
* dymorfizm płciowy
* pióra, aby zachowały swoje właściwości, muszą okresowo namakać
* największa ilość gatunków występuje w subtropikalnej strefie wschodnich stoków Andów
* pokarm stanowią w zależności od podgatunku bezkręgowce łapane w locie lub nektar wysysany długim językiem
* większość gatunków żywiących się nektarem zapyla kwiaty, zjawisko to nazywa się ornitogamią
* budową gniazda, wysiadywaniem i opieką nad pisklętami zajmuje sie tylko samica
Czepigi (Coliiformes) - Obejmuje grupę podobnych, wyspecjalizowanych gatunków zamieszkujących środkową i południową Afrykę. Ptaki te cechuje:
* brak dymorfizmu płciowego
* palce silne z dużymi pazurami, czwarty zwrotny
* potrafią chodzić do góry nogami, pomagając sobie dziobem
* przebywają w małych stadach, sypiają przytulone do siebie.
* 2 do 4 jaj w lęgu, wysiadują, a potem opiekują się młodymi oboje rodzice
Odżywiają się owocami, pączkami, liśćmi i owadami.
Trogony (Trogoniformes) - Obejmuje gatunki występujące w lasach, samotnicze i osiadłe zamieszkujące Amerykę od południowej Arizony po północną Argentynę, podzwrotnikową strefę Afryki oraz krainę orientalną od Indii po Filipiny i Sumatrę. Ptaki te charakteryzują się:
* krótkimi, słabymi nogami z czwartym zwrotnym palcem
* bardzo cienka skóra w której pióra są bardzo luźno osadzone
Odżywiają się zasadniczo owadami, choć kilka gatunków jest owocożernych.
Kraskowe (Coraciiformes) Obejmuje gatunki o zróżnicowanym trybie życia, zamieszkujące cały świat poza rejonami okołobiegunowymi (większość w strefie międzyzwrotnikowej). Kraskowe to rząd niejednorodny. Ptaki te posiadają następujące cechy:
* słabo zaznaczony dymorfizm płciowy i wiekowy
* gniazdo w norze, dziupli lub szczelinie
* gniazdowniki
* pisklęta ślepe i nagie
* oboje rodzice zajmują się potomstwem.
Odżywiają się pokarmem różnorodnym - od mięsożernych po wszystkożerne. Gatunków wyłącznie owadożernych nie ma.
Dzięciołowe (łaźce) (Piciformes) - Obejmuje gatunki leśne, zamieszkujące cały świat poza Australią, Antarktydą, Madagaskarem i mniejszymi wyspami. Ptaki te charakteryzują się następującymi cechami:
* zróżnicowana budowa
* wewnętrzny palec u części rodzin zwrotny, u pozostałych zwrócony w tył
* zazwyczaj brak dymorfizmu płciowego
* monogamiczne
* oboje rodzice wysiadują i karmią młode
* zazwyczaj osiadłe, jedynie najbardziej północne populacje wędrują
* gatunki od mięsożernych przez wszystkożerne po roślinożerne.
Najbliżej spokrewnione z wróblowymi i kraskowymi.
Wróblowe (Passeriformes) – Największy rząd ptaków, obejmujący ponad połowę wszystkich występujących dziś gatunków. Anatomicznie bardzo do siebie podobne, a drobne różnice (np. w budowie krtani) pozwoliły wyodrębnić podrzędy. Są to zwierzęta o bardzo zróżnicowanej wielkości i trybie życia. Systematyka i stopień pokrewieństwa gatunków wciąż budzi spory.