RYSUNEK RODZINY

Polska adaptacja

Anny Frydrychowicz

TWÓRCY

• Zaproponowana przez K. E. Appela (1931)

• Rozwinięta przez W. Wolffa (1942)

RYSUNEK RODZINY DOSTARCZA INFORMACJI

• o więziach emocjonalnych z poszczególnymi członkami rodziny,

• o spostrzeganym znaczeniu każdej postaci,

• o swoim widzeniu konfliktu w rodzinie

• i wiążących się z nim lękach.

Pamiętaj!

• Rysunek jest w większym lub mniejszym stopniu przekazem z poziomu nieświadomości.

• Rozmowa z dzieckiem na temat rysunku dostarcza natomiast informacji dotyczących jawnego, świadomego obrazu rodziny.

BADANIE JEST DWUCZĘŚCIOWE

Cz. 1
RYSUNEK:

• Arkusz papieru formaty: A-4. Ołówek lub kredki.

• Instrukcja: Narysuj rodzinę, jaką chcesz.

Cz. 2
Rozmowa:

• Opowiedz mi o rodzinie, którą narysowałeś. Co to za rodzina?

• Pokaż, kogo narysowałeś na swoim rysunku. Jak oni się nazywają?

• Kto w tej rodzinie jest najbardziej miły? Dlaczego?

• Kto w tej rodzinie jest najmniej miły? Dlaczego?

• Komu w tej rodzinie jest najlepiej, jest najbardziej szczęśliwy? Dlaczego?

• Komu w tej rodzinie jest najgorzej, jest najmniej szczęśliwy? Dlaczego?

• Czy chciałbyś coś zmienić w tej rodzinie?

• Dlaczego nie narysowałeś……..?

ANALIZA. KRYTERIA

• KOLEJNOŚĆ RYSOWANIA POSTACI

• RELATYWNA WIELKOŚĆ RYSOWANYCH POSTACI (WYRAŹNE POWIĘKSZENIU LUB POMNIEJSZENIE)

• ZDOBIENIE POSTACI

• USYTUOWANIE POSTACI WZGLĘDEM SIEBIE

• POMINIĘCIE POSTACI

• POJAWIENIE SIĘ DUŻEGO DOMINUJĄCEGO NA RYSUNKU OBIEKTU, ROZDZIELAJĄCEGO RODZINĘ

• POJAWIENIE SIĘ NA RYSUNKU MAŁEGO DZIECKA NIEOBECNEGO W RZECZYWISTEJ RODZINIE

PRZYKŁAD ROZMOWY

Dziewczynka, 12 lat, kl.IV SzkołySpecjalnej

• To jest moja rodzina. To jest tata. Mama. Ja. Agnieszka. Babcia się opala na kocu.

• Babcia jest najbardziej miła, bo zawsze daje mi czekolady, cukierki, pieniądze, żebyśmy sobie coś kupili. Gotuje nam obiady i się nami zajmuje.

• Najmniej miła jest mama. I tata. Bo piją, krzyczą, biją się i nas też biją.

• Agnieszce jest najlepiej, bo mama mnie nie uznaje za córkę. Krzyczy. A Agnieszce daje pieniądze.

• Mi jest najgorzej, bo mama mnie nie chce. I tata też.

• Chcę, żeby rodzice nie pili, żeby zaczęli dbać o mnie, nie kłócili się. Żeby to była szczęśliwa rodzina.

Wskaźniki emocjonalne

• Kolory: szarości, czerń - czerwień, jasne czyste barwy;

• Sposób rysowania: siła linii;

• Treść: przedmioty martwe, zwierzęta, agresja, podkreślanie różnic seksualnych;

• Rysowanie postaci ludzkiej: wielkość, niekompletność, bezruch, wielkość,

• Usytuowanie głównej postaci: centralne, górne, dolne;

• Powtarzające się elementy: silnie zaznaczone podłoże, wiatr,

• Czas rysowania.

ZNAKI
wg Oster, Gould, 2003)

• Słabo zintegrowane części ciała – niska tolerancja frustracji i impulsywność;

• Zaczernianie pustych pól – niepokój,

• Zaczernianie twarzy – negatywny wizerunek siebie,

• Zaczernianie rąk – przejawy agresji;

• Nachylenie postaci przekraczające 15stopni – niestabilność, brak równowagi psychicznej,

• Niewielkie wymiary postaci – brak poczucia bezpieczeństwa, wycofanie, depresja.

• Duży wymiar postaci – ekspansywność, słaba kontrola wewnętrzna;

• Zęby – agresywność

• Krótkie ręce – tendencja do wycofywania się, zwracania do wewnątrz, próby hamowania impulsów,

• Długie ręce – pragnienie zdobywania lub gromadzenia, sięgania w kierunku innych;

• Duże dłonie – wyładowywanie się;

• Brak dłoni – zakłopotanie, poczucie nieprzystosowania;

• Brak rąk – poczucie winy z powodu odczuwanej wrogości lub seksualności;

• Spoglądanie w bok – podejrzliwość i skłonności paranoidalne.

Pamiętaj!

• Rysunek i rozmowę analizujemy najpierw oddzielnie, potem dopiero dokonujemy wspólnej interpretacji.

• Najbardziej diagnostyczny dla wieku 5,0 – 11, 11 lat.