I wojna 艣wiatowa (poj臋cia, daty, postacie, przyczyny i skutki wybuchu)
TR脫JPOROZUMIENIE (ententa) blok militarno-polityczny; Francja, Wielka Brytania, RosjaTR脫JPRZYMIERZE (pa艅stwa centralne) blok militarno-polityczny; Niemcy, Austro-W臋gry, W艂ochyWOJNA B艁YSKAWICZNA szybkie zwyci臋stwo pa艅stw centralnych na froncie zachodnim, przerzucenie wszystkich wojsk na front wschodni i szybkie zwyci臋stwo z Rosj膮WOJNA POZYCYJNA wojna na pozycjach (w okopach)ULTIMATUM 偶膮danie spe艂nienia okre艣lonych warunk贸w, pod jak膮艣 gro藕b膮 (np. wojny)RKL Rada Komisarzy Ludowych (rz膮d bolszewik贸w z Leninem na czele)LIGA NAROD脫W organizacja mi臋dzynarodowa, mia艂a zapobiega膰 w przysz艂o艣ci wojnomREPARACJE odszkodowania, kt贸re mia艂y ponie艣膰 NiemcyDEMILITARYZACJA likwidacja na okre艣lonym terenie liczby si艂 zbrojnych GRUBA CZW脫RKA przedstawiciele Stan贸w Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Francji i W艂och, podejmowali najwa偶niejsze decyzje na konferencji pokojowej w Pary偶uAKTYWI艢CI orientacja proaustriacka, skupiaj膮ca zwolennik贸w wsp贸艂pracy z pa艅stwami centralnymi (J贸zef Pi艂sudski)PASYWI艢CI - orientacja prorosyjska, przeciwna wsp贸艂pracy z pa艅stwami centralnymi (Roman Dmowski)AKT 5 LISTOPADA deklaracja Wilhelma II i Franciszka J贸zefa o utworzeniu polski z ziem zabranych RosjiPOW Polska Organizacja Wojskowa (1914r.) gen. Tadeusz 呕uli艅skiIDEA FEDERACYJNA koncepcja, wed艂ug kt贸rej pa艅stwa mi臋dzymorza mia艂y stanowi膰 federacj臋, czyli zwi膮zek pa艅stw (J. Pi艂sudski)IDEA INKORPORACYJNA koncepcja, wed艂ug kt贸rej Polska narodowa obj臋艂aby wi臋kszo艣膰 ziem nale偶膮cych do Rzeczypospolitej w 1772 r. oraz Mazury i G贸rny 艢l膮sk (Roman Dmowski)LINIA CURZONA linia wytyczona przez brytyjskiego lorda Curzona, mia艂a by膰 granic膮 wsch. Rzeczypospolitej po I wojnie 艣wiatowejPLEBISCYT g艂osowanie maj膮ce rozstrzygn膮膰 o przynale偶no艣ci teren贸w spornych mi臋dzy Polsk膮 i Niemcami ORL臉TA LWOWSKIE nazwa m艂odocianych obro艅c贸w Lwowa CUD NAD WIS艁膭 bitwa pod Warszaw膮; decyduj膮ca bitwa wojny polsko-bolszewickiej1914 r. zamach na arcyksi臋cia Franciszka Ferdynanda w Sarajewie; wybuch I wojny 艣wiatowej1916 r. krwawa bitwa pod Verdun1917 r. przyst膮pienie Stan贸w Zjednoczonych do wojny (przyst臋puj膮 do ententy)28.VI.1919 r. podpisanie traktat贸w pokojowych w Wersalu5.XI.1916 r. akt 5 listopada, deklaracja Wilhelma II i Franciszka J贸zefa o utworzeniu polski z ziem zabranych Rosji11.XI.1918 r. zako艅czenie I wojny 艣wiatowej1919 r. pierwsze powstanie 艣l膮skie1920 r. plebiscyty na Warmii i Mazurach1921 r. koniec wojny domowej w Rosji15.VIII.1920 r. bitwa pod Warszaw膮, zwana cudem nad Wis艂膮 17.III.1921 r. uchwalenie konstytucji marcowejARCYKSI膭呕臉 FRANCISZEK FERDYNAND austriacki nast臋pca tronuW艁ODZIMIERZ LENIN przyw贸dca bolszewik贸wWOODROW WILSON prezydent Stan贸w Zjednoczonych, wyg艂osi艂 Or臋dzie Wielkanocne J脫ZEF PI艁SUDSKI dow贸dca wojsk polskich podczas wojny polsko-bolszewickiejROMAN DMOWSKI przyw贸dca orientacji prorosyjskiej (pasywist贸w)IGNACY PADEREWSKI przedstawiciel Polski na konferencji pokojowej w Pary偶uJ脫ZEF HALLER dow贸dca Armii PolskiejLUCJAN 呕ELIGOWSKI genera艂, kt贸ry 7.X.1920r. ponownie odbi艂 WilnoIGNACY DASZY艃SKI premier rz膮du lubelskiego w 1918r.GABRIEL NARUTOWICZ pierwszy prezydent II RzeczypospolitejPRZYCZYNY WYBUCHU I WOJNY 艢WIATOWEJ:-d膮偶enie do nowego podzia艂u kolonialnego 艣wiata-rywalizacja o wp艂ywy polityczne i gospodarcze-powstanie blok贸w militarno-politycznych (tr贸jprzymierze i tr贸jporozumienie)-kryzys maroka艅ski-kocio艂 ba艂ka艅ski bitwy na Ba艂kanach-niemieckie plany wojenne (plan Blitzkrieg)-zamach na arcyksi臋cia Franciszka Ferdynanda w SarajewieSKUTKI I WOJNY 艢WIATOWEJ:-ogromne straty i zniszczenia-艣mier膰 wielu os贸b-zmiany spo艂eczne i polityczne-straty materialne-rozpad Austro-W臋gier-liczne przesuni臋cia granic-zmiana sposobu prowadzenia wojny-gwa艂towny rozw贸j techniki wojennej-wprowadzenie nowej broni (czo艂g贸w, samolot贸w, gaz贸w bojowych)