Behawioryzm (angielskie behaviour – zachowanie się), kierunek w psychologii XX w., popularny szczególnie w USA. Polega na odrzuceniu pojęcia świadomości oraz introspekcji jako metody subiektywnej i na analizie obiektywnego zachowania się człowieka lub zwierzęcia.
Roznice etniczne,
nakładające się na rozbieżność wyznaniową, próby wdrożenia w
życie sasiądów swoich poglądów. Chęc odwetu, zadość
uczynienia swoim krzywdom, czy zaspokojenia ambicji.
Dobrym przykładem jest sytuacja ataku na amerykańskie wieże World Trade Center i Pentagon, który przygotowała grupa islamskich terrorystów. Prezydent Ameryki zaraz po tym jak zamarły z przerażenia kraj nieco otrząsnął się z tragedii zapowiedział załapanie i ukaranie sprawców. Wypowiedział przez to wojnę terroryzmowi ale także Afganistanowi gdzie mieli ukrywać się członkowie ugrupowania odpowiedzialnego za zamach. Amerykańskie wojska uderzyły na Afganistan.
"Wojny nie wygrywa się umierając za swoją ojczyznę. Trzeba sprawić, żeby tamte sukinsyny umierały za swoją” -stwierdził generał George Patton(
Kenneth N. Waltz w swojej książce „Man, the state and war” z 1959 roku. przedstawił jedną z trzech przyczyn wojen :
I. Człowiek, krwiożercza bestia
Według pierwszego poglądu przyczyny wojen leżą w naturze człowieka. Człowiek jest z natury egoistyczny, agresywny i dąży do posiadania władzy. Prowadzi to do konfliktów międzyludzkich, których eskalacja prowadzi do wybuchu wojen między państwami. Elliot Aronson zauważa w swojej książce „Człowiek istota społeczna”, że „z wyjątkiem niektórych gryzoni żaden inny kręgowiec nie zabija z taką konsekwencją i upodobaniem osobników własnego gatunku”. To podejście mogłoby nas zaprowadzić do tezy, że wojny wybuchają gdyż istnieją ludzie. Podejście to jest jednak błędne.
Człowiek posiada wrodzona awersję do zabijania.
By przezwyciężyć awersję do zabijania we wszystkich armiach świata prowadzi się odpowiednie szkolenie.
Liczne badania naukowe dowiodły, że agresywne zachowania wyzwalają się u ludzi w pewnych okolicznościach. Przykładami takich badań są Stanford Prison Experiment autorstwa Phipipha Zimbardo z 1971 roku czy badania nad wpływem autorytetu na zachowania człowieka przeprowadzone w latach 1961-1962 przez Stanleya Milligrama. w pierwszym eksperymencie profesor Zimbardo zamknął w „więzieniu” 24 swoich studentów, którzy byli normalnymi facetami w pełni zdrowymi psychicznie. Jednym przydzielił rolę strażników, a drugim więźniów. Po pięciu dniach eksperyment trzeba było przerwać, gdyż uczestnicy trak bardzo zaangażowali się w swoje role, że zaczęli być dla siebie niebezpieczni. Rząd Stanów Zjednoczonych zakazał zaś takich eksperymentów na przyszłość. Milligram natomiast dowiódł, że ludzie pod wpływem osób, które uważają za autorytet są gotowi do czynów, których normalnie by nie popełnili. W jego eksperymencie badani mieli zadawać elektrowstrząsy osobie, która siedziała za szybą na krześle. Oczywiście żadnych wstrząsów nie było. Człowiek siedzący za szybą tylko udawał, że zadaje się mu ból, ale badani o tym nie wiedzieli. Badani przerywali elektrowstrząsy gdy osoba za szybą zaczynała krzyczeć, a w pobliżu nie było badacza w biały kitlu. Gdy jednak w pobliżu był ktoś w białym kitlu, kto zapewniała, że człowiekowi za szybą nie dzieje się krzywda to badani kontynuowali zadawanie elektrowstrząsów mimo, że ta druga osoba już wyła z bólu. Można by rzec, że potwierdziła się teza Jana Jakuba Rousseau o tym, że w stanie natury człowiek jest „szlachetnym dzikusem” i dopiero społeczeństwo wyzwala w nim instynkt współzawodnictwa prowadzący do agresji.
Zachowanie człowieka jest, zdaniem behawiorystów, zespołem reakcji ruchowych i zmian fizjologicznych bedących odpowiedzią organizmu na określone bodźce nie tylko w przypadku prostych odruchów, ale również dla bardziej złożonych problemów (rozwiązywanie zadań intelektualnych, konflikty motywacyjne, myślenie itp. B. zakładał, że zachowanie się, rozwój i osobowość człowieka są efektem zewnętrznych bodźców działających na jednostkę. Zmiany zachowania się człowieka stanowią wynik uczenia się nowych reakcji (nie mają znaczenia instynkty ani cechy wrodzone, dlatego b. nazywano teorią uczenia się).
J.B. Watson (prekursor) który 1913 przedstawił własną koncepcję psychologii, przyjmującą, że każde zachowanie się człowieka jest wyłącznie wynikiem reakcji na bodziec.
Partie polityczne- organizacje nastawione na zdobycie i utrzymanie władzy państwowej.