Pole elektryczne, magnetyczne i elektromagnetyczne
1.
Naturalne i sztuczne zrodla pol
-naturalne ;
ziemskie, sloneczne, wszechswiat, komórka żywa, potencjaly
spoczynkowe tkanek miesniowych i nerw., serce
-sztuczne ;
rtv, agd, tel. komórkowy, cb radio, radary, stacje badawcze
2.
Wielkosci opisujace PEM( pole elektromagnetyczne)
-natężenie
pola ; stosunek siły działającej na ładunek do wartości tego
ładunku E=F/q
-indukcja
magnetyczna ; B=F/q*V(predkosc)
[B]=1Tessla
-predkosc fali ;
c=1/pierwiastek z E0*Uzkreską0
-natezenie fali ;
I=deltaE/deltat*deltaS = deltaP/deltat
(E-natezenie, S-powierzchnia, P-moc, t-czas)
3.
Kryteria podziału fal
-czestotliwosc (f)
-dlugosc
fali(lambda)
-stosunek hv/kT
-sposob generacji
-pierw. zjaw. fiz w oddzialywaniu z materia
4.
Fizyczne podstawy oddzialywania pol
-oddzialywanie
siły elektrycznej (Fe) i magnetycznej (Fm) na jony i ladunki
zwiazane:
przemieszczanie ladunkow w przewodnikach, zmianie
toru polaryzacji i dielektrykow
Fe = qE;
Fm=qVB (q-ładunek, E-natezenie pola, V- predkosc,
B-indukcja)
-możliwość indukowania prądu
elektrycznego w przewodniku: wartość napięcia(U) zalezy od
srednicy naczyn krwionosnych, przeplywu krwi i indukcji pola
magnetycznego.
-efekt termiczny: cz. pochlonietej energii
zmieniona jest w cieplo, ruch ladunku w osrodku lepkim (przeplyw
nosnikow ladunek-przewodnik, obrot dipoli
cząsteczka-dielektryk)
deltaT(temp)=
[P(ilosc energii pochlonietej) *
deltat(czas)]/4186*Cw
P=Gamma(przeplyw
wlasciwy tkanki)/ro*E2
Ilość pochlonietej energii
zalezy od parametrów elektrycznych tkanek, stanu uwodnienia, czasu
ekspozycji, natezenia promieniowania, fazy promieniowania
5.
Wlasciwosci elektryczne tkanek
-przewodnosc tkanek
(K) jest to miara mozliwosci poruszania sie swobodnych ladunkow
elektrycznych pod wplywem pola, jednostka jest 1/Ohm*m; zalezy od
rodzaju i stanu ladunkow swobodnych, warunków ich ruchu w polu
elektrycznym, odwrotnosc oporu wlasciwego K=1/ro;
[K]=kappa
-przenikalnosc tkanek [epsilon] - info o
wplywie pola elektrycznego na ladunki zwiazane, im wyzsza wartosc
przenikalnosci, tym wieksza deformacja czasteczek o zerowym
wypadkowym ladunku, zalezy od rozkladu ladunku, stopnia ich zdolnosci
do wzajemnego się przesuwania w polu elektrycznym, jednostka =
F(faraday)/m
~tkanki o duzej K i duzej epsilon (duza
zawartosc wody - krew, miesnie, trzewia)
~tkanki o maej K i
malej epsilon (tk. i malej zaw. wody- kosci,
tluszcz,szpik
6.Glebokosc przenikania :
sigma - pierwiastek z
[2/2pi*f(czestotliwosc)*epsilon*K]
!adsorpcja energii
zalezy od uwodnienia tkanki
7. rodzaje diatermi:
-dlugofalowa
; elektrody przylozone bezp. do ciala, cieplo w plynach ustrojowych
(oscylacja wokol polozenia rownowagi=tarcie) wykorzystywane w
dermatologii i kosmetologii, f=1MHz
-krotkofalowa ;
indukcyjna i kondensatorowa.
* Indukcyjna - w obwod
terapeutyczny wlaczona jest cewka indukcyjna, leczone czesci ciala do
cewki indukcyjnej lub w postaci spirali przylozone do ciala. Szybkie
pole magnetyczne, wykorzystawane do nagrzewania miesni oraz
przeciwbolowo, f= 10 - 15MHz.
* kondensatorowa - tk.
miedzy okladkami kondensatora, oddzialywuje na dielektryki,
wykorzystywane w zwyrodnieniach kregoslupa, zapaleniach stawow,
dychawica oskrzelowa, stany zapalne zatok, ucha, kregoslupa, f= 40 -
50 MHz.
* mikrofalowa - dzialanie przeciwzapalne,
przeciwbolowe, przeciwskurczowe, f= 300MHz -
3GHz.____
~Przeciwwskazania do diatermii ; nowotwory, gruzlica,
ciaza, obecnosc metalowych implantow, zapalenie ucha srodkowego.
-
Diatermia- ciepło wytwarzane jest wewnatrz tkanki
-
Hipertermia - selektywne ogrzewanie tkanek, temp = 43 - 47cels,
zniszczenie tkanek, wykorzystuje sie w leczeniu nowotworow, poniewaz
guzy sa wrazliwe na temp, przez uposledzony system termoregulacji.
8.
Skutki nietermiczne oddzialywania PEM na czlowieka
-zmiany
obrazu krwi, bezsennosc, zmiany poziomu hormonów, zaklocenia w
dzialaniu rozrusznika serca, bialaczka mielocytowa, guzy mozgu,
poronienia, 3dniowy wzwód prącia
9.
ochrona przed promieniowaniem elektromagnetycznym:
-odziez ochronna, okulary ochronne, regulacja czasy pracy.