Symbol - pewien znak umowny, który w różnych kulturach może mieć różne znaczenia - to odróżnia symbol od jednoznacznej alegorii.
Alegoria - symboliczny motyw, jednoznacznie określony i ustalony konwencjonalnie. Różni się od symbolu swoją jednoznacznością.
Ironia – sposób wypowiadania się, oparty na zamierzonej niezgodności, najczęściej przeciwieństwie, dwóch poziomów wypowiedzi: dosłownego i ukrytego, np. w zdaniu Jaka piękna pogoda wypowiedzianym w trakcie ulewy.
Metafora inaczej przenośnia – językowy środek stylistyczny, w którym obce znaczeniowo wyrazy są ze sobą składniowo zestawione, tworząc związek frazeologiczny o innym znaczeniu niż dosłowny sens wyrazów, np. "od ust sobie odejmę", "podzielę się z wami wiadomością" lub "złote serce".
Środki stylistyczne – środki używane w szeroko pojętej sztuce, mające na celu wywołanie u odbiorcy pożądanych emocji.
Wtórne systemy modelujące to takie struktury, u których podstaw leży język naturalny. Ale następnie system wzbogaca się o dodatkową strukturę typu ideologicznego, etycznego, artystycznego bądź jakiegokolwiek innego. Znaczenia tego wtórnego systemu mogą powstawać zarówno w sposób właściwy dla języków naturalnych, jak i dla innych systemów".
Użyte w tych definicjach sformułowania sugerują, że chodzi tu o "wtórność" rozumianą w ten sposób, że "uporządkowania wtórnego systemu nadbudowują się na uporządkowaniach języka etnicznego i że pojęcie wtórnego systemu obejmuje zarówno uporządkowania języka etnicznego, jak i owe uporządkowania naddane".
O znaczeniach we wtórnych systemach modelujących · celem zbadania dowolnego systemu językowego jest ustalenie jego treści · badanie kultury, sztuki, literatury (jako systemów znakowych) w oderwaniu od zagadnień treści traci sens · najbardziej skomplikowane zadanie – analiza treści systemów znakowych · podstawę strukturalnego rozumienia pojęcia istoty znaku i jego znaczenia stanowi pojęcie systemowości znaków · często spotykamy się z przypisywaniem znakowi charakteru nierozkładalnego · podkreśla się jedność sygnatu i sygnansu, ale jest to przejaw konieczności włączenia znaku w bardziej skomplikowany system · systemowość bywa często podkreślana podczas rozpatrywania tej strony znaku, która wiąże się z planem wyrażania · materialność znaku realizuje się gł. poprzez ukształtowanie określonego systemu relacyjnego · istnieje możliwość przekodowania jednego systemu wyrażania na inny · w planie wyrażania nie może istnieć pojedynczy, nierozkładalny, pozasystemowy znak · nie może stać się treścią języka fakt, którego nie można z czymś zestawić, który nie włącza się w żadną z klas · znaczenie powstaje, kiedy posiadamy co najmniej dwa różne ciągi-struktury, oraz istnieje możliwość przekodowania jednego z tych systemów na inny - jeden to plan wyrażania - drugi to plan treści · problem treści = problem przekodowania wtórne systemy modelujące to takie struktury, u których podstaw leży język naturalny + struktura typu ideologicznego, etycznego etc.
Funkcja poetycka - funkcja wypowiedzi dotycząca samej jej formy. Funkcja poetycka dochodzi do głosu w każdym momencie, w którym wypowiedź odbiega od neutralnego toku. Tekst, w którym funkcja poetycka jest nadrzędna w stosunku do innych może być pełen porównań, metafor, może mieć specyficzny układ rytmiczny. Funkcja poetycka tekstu nie ogranicza się tylko do poezji. Z funkcją tą spotykamy się w przemówieniach, prozie, w różnego typu żartach, przysłowiach itp. Przejawia się często w rozmowach potocznych, korespondencji, żargonach zawodowych, uczniowskich, a więc wszędzie tam, gdzie dąży do odświeżenia języka, przełamania szablonu. Funkcja poetycka – nadawca zwraca uwagę odbiorcy na tekst, jego cechy estetyczne, np. na metaforykę.
ikonosfera - ogół obrazów charakterystycznych dla jakiegoś miejsca, okresu lub jakiejś kultury»