Prawo- stanowi zespół norm wydanych i usankcjonowanych przez paostwo oraz jednocześnie zagwarantowanych przymusem paostwowym. Prawo cywilne- zespół norm które regulują stosunki majątkowe i niektóre stosunki osobiste pomiędzy równorzędnymi podmiotami, zarówno osobami fizycznymi, prawnymi jak i paostwowymi osobami. Prawo administracyjne- stanowi zespól norm regulujących strukturę i kompetencje organów administracji paostwowej, stosunki prawne powstające w toku wykonawczo- zarządzającej w działalności tychże organów. Prawo karne- zespól norm prawnych określających czyny społecznie szkodliwe zwane przestępstwami, zasady odpowiedzialności za te czyny oraz kary, środki karne, i zabezpieczające stosowane wobec …. –konstytucję z 2 kwietnia 1997 roku, ratyfikowane umowy międzynarodowe, skodyfikowane akty prawne, ustawy szczególne, rozporządzenie, akty prawa miejscowego. Na porządek Prawny UE składa się: prawo pierwotne( traktaty), prawo wtórne( rozporządzenia, dyrektywy, decyzje, zalecenia). Dyrektywy określają cel. Własnośd intelektualna i przemysłowa- dobra niematerialne- charakteryzują się tym, że nie mają postaci materialnej, nie są rzeczami, istnieją niezależnie od rzeczy którą stanowią jedynie nośniki umożliwiają ich utrwalenie i korzystanie z nich. Nośnikiem utworzonym literacko jest książka, a dla znaku towarowego konkretny egzemplarz towaru na który nałożono znak. Wyróżnid możemy trzy postacie dobra niematerialnego- utwory w rozumieniu prawa autorskiego, rozwiązania( wynalazki projekty racjonalizatorskie wzory użytkowe i przemysłowe, stanowiące rezultat pracy i intelektualności człowieka), oznaczenia stanowiące pewne wartości polegające na wytworzeniu w świadomości uczestników obrotne licznych skojarzeo. Problematyka własności intelektualnej- ujmowana jest jako działalnośd prawa cywilnego, w którym została zawarta regulacja prawna dotycząca ściśle określonego dobra niematerialnego. Katalog- jest zróżnicowany. Pierwszą grupę stanowią dobra będące wynikiem działalności artystycznej i literackiej i określa się je jako przedmioty prawa autorskiego. Drugą grupę stanowią dobra niematerialne będące przedmiotem własności przemysłowej. Katalog obejmuje wynalazki, wzory użytkowe, wzory przemysłowe, znaki towarowe, oznaczenia geograficzne. Poza tym reguluje przepisy dotyczące zwalczania nieuczciwej konkurencji. Nie stanowią przedmiotu prawa autorskiego: 1. Akty normatywne lub ich urzędowe projekty, 2. Urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole, 3. Opublikowane opisy patentowe lub ochronne, 4. Proste informacje prasowe. Utwory samoistne- w których nie wykorzystuje się twórczych elementów pochodzących z dzieł innego autora. Utwory niesamoistne- obejmują dzieła zależne i dzieła z zapożyczeniami. Utwór zawiera wkład autora oraz przejmuje elementy twórcze utworu innej osoby( tłumaczenia, adaptacje). Utwory zbiorowe- encyklopedie- autorskie prawo przysługuje producentowi lub wydawcy. Do poszczególnych części utworów zbiorowych mających samodzielne znaczenie autorskie prawa majątkowe przysługują twórcom . Programy komputerowe- Prawa autorskie- osobiste- powstają na rzecz twórcy i współtwórcy, majątkowe- odnoszą się do twórcy, współtwórcy, prawodawcy. Twórca- osoba której wizerunek w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnieniem utworu. Majątkowe prawa autorskie mogą…- przysługiwad pracodawcy. Jeśli ustawa lub umowa o pracę nie stanowią inaczej pracodawca którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy nabywa autorskie prawa majątkowe w granicach wynikających z umowy o pracę i zgodnego zamiaru stron. Dozwolony użytek publiczny – służy realizacji celów edukacyjnych, informacyjnych, kulturotwórczych. Jego istotą jest uprawnienie w określonych sytuacach do korzystania z konkretnego utworu bez konicznośdi uzyskiwania zgody wyłącznie uprawnionego. Można te uprawnienie podzielid na 6 kategorii: informacyjną, dysaktyczną, polegającą na uświetnianu wydarzeo publicznych, związaną z propagowaniem utworów plastycznych, inne (m.in. chodzi o bezpieczeostwo publiczne lub poprawę położenia osób niepełnosprawnych). Biblioteki, szkoły i archiwa mogą: udostepniad nieodpłatnie w zakresie swoich zadao statusowych egzemplarze utworów rozpowszechninych, sporządzad lub zlecac sporządzenie egzemplarzy utworów w celu uzupełnienia zachowania lub ochrony właściwych zbiorów, udostepniad zbiory do celów badawczych lub poznawczych. Bez zezwolenia twórcy można: nieodpłatnie korzystad z już rozpowszechninego utworu w zakresie użytku osobistego. Co wolno rozpowszechniad- sprawozdania o aktualnych wydarzeniach, aktualne wypowiedzi i fotografie reporterskie,

Wolno przytaczad w utworach: urywki rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w całości. Wolno w celach dydaktycznych i naukowych zamieszczad rozpowszechnione drobne utwory lub fragmenty większych utworów w podręcznikach. Uczelni w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wyższym przysługuje prawo do opublikowania pracy dyplomowej studenta. Jeżeli uczelnia nie opublikowała pracy dyplomowej w ciągu 6 miesięcy od jej obrony, student który ją przygotował może ją opublikowad chyba że praca jest częścią utworu zbiorowego. Wolno rozpowszechniad: atlasy, encyklopedie( fotografie, obrazy), utwory wystawione publicznie. Prawa autorskie osobiste- wieź twórcy z utworem która jest chroniona w sposób nieograniczony w czasie i nie podlega zrzeczeniu się i zbyciu. Jest to otwarty katalog uprawnieo do których należą prawa do: autorstwa utworu, nienaruszalności treści utworu i jego formy, decydowanie o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności, nadzór nad sposobem korzystania z utworu. Autorskie prawa osobiste zawsze powstają na rzecz twórcy, ewentualnie współtwórcy. Po śmierci twórcy prawa te mogą byd wykorzystane przez wskazane w ustawie bliskie osoby zmarłego. Prawa autorskie majątkowe-mogą mied wartośd ekonomiczna. Bezwzględnośd polega na wyłącznym uprawnieni udo korzystania z dzieła lub rozporządzania nim. Osoby trzecie korzystając z utworu muszą uzyskad zezwolenie twórcy lub jego następcy. Autorskie prawa majątkowe różnią się od autorskich praw osobistych tym, że są w pewien sposób ograniczone, a także tym że jest możliwośd obrotu nimi. Prawo do korzystania z utworu- oznacza że podmiot uprawniony może swojego utworu używad w różny sposób, czerpiąc konkretne zyski. Udzielnie licencji na korzystanie z utworu nie oznacza że sam uprawniony pierwotnie nie może korzystad z niego dalej. Ograniczenia praw majątkowych: czas trwania, zasada wyczerpania, zasada dozwolonego użytku publicznego, od śmierci twórcy, Umowy licencyjne można podzielid na: licencje właściwe i sublicencje, licencje wyłączne i niewyłączne, pełne niepełne. Licencje właściwe to takie licencje w których udzielający licencje jest wyłącznie uprawniony z tytułu powstania dzieła. Sublicencje to takie licencje które zostały udzielone przez osobę która wcześniej otrzymała licencje, czyli która przekazała uprawnienia dalej. Licencje wyłączna i niewyłączna różnią się swobodą licencjodawcy co do jednoczesnego udostępniania przysługującego mu dzieła innym podmiotom. W przypadku licencji wyłącznej licencjobiorca ma gwarancję, że nikt poza nim nie będzie miał możliwości korzystania z utworu w zakresie, w jakim została mu udzielona licencja. W przypadku licencji niewyłącznej licencjodawca ma prawo udzielad licencji na korzystanie z utworu w takim samym zakresie innym osobom. Licencja pełna to taka, która zezwala na korzystanie z utworu na wszystkich polach eksploatacji, ale co ważne, jedynie znanych w chwili zawierania umowy. Licencja niepełna to taka, w której pola eksploatacji zostały wyraźnie określone w umowie.

Patent europejski wywiera ten sam skutek prawny i przyznaje uprawnionemu takie same prawa jakie wynikają z patentu krajowego. Jest narzędziem wyłącznie proceduralnym. Patent udzielany jest na 20 lat licząc od dnia złożenia wniosku przez zainteresowaną osobę fizyczną . Ochronę może uzyskad rozwiązanie nowe charakteryzujące się odpowiednim poziomem wynalazczym oraz nie podlegające wymienionym w konwencji wyłączeniom spod ochrony. Patentów europejskich udziela się na podstawie o Patencie Europejskim z 5 października 1973 roku. Konwencja nie jest aktem unijnym lecz umową Miedzynarodową, co oznacza, że jej członami są nie tylko paostwa wspólnoty UE ale także i nienależące do wspólnoty. Konwencja monachijska stanowi podstawę prawną uzyskiwania ochrony patentowej bez potrzeby wszczynania postępowania przed krajowymi urzędami patentowymi. Wynalazek biotechnologiczny rozumie się przez to wynalazek w rozumieniu art. 24 dotyczący wytworu składającego się z materiału biologicznego lub zawierający taki materiał albo sposobu, za pomocą którego materiał biologiczny jest przetwarzany lub wykorzystywany.

Za wynalazki biotechnologiczne na które mogą byd udzielane patenty uważa się wynalazki. Stanowiące materiał biologiczny, Stanowiące element wyizolowany z ciała ludzkiego , Dotyczące roślin lub zwierząt. Za wynalazek nie uważa się ciała ludzkiego. Za wynalazki biotechnologiczne które były by sprzeczne z ogólnymi zasadami uważa się klonowanie ludzi.

Wzorem użytkowym jest nowe i użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym, dotyczące kształtu, budowy lub zestawienia przedmiotu o trwałej postaci. Wzór użytkowy uważa się za rozwiązanie użyteczne jeżeli pozwala ono na osiągniecie celu mającego praktyczne znaczenie przy wytwarzaniu lub korzystaniu z wyrobów. Na wzór użytkowy może byd udzielane prawo ochronne. Przez uzyskanie prawa ochronnego nabywa się prawo wyłącznego korzystania ze wzoru użytkowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na obszarze całej RP. Czas trwania prawa ochronnego wynosi 10 lat od daty dokonania zgłoszenia wzoru użytkowego. Udzielenie prawa ochronnego na wzór użytkowy stwierdza się przez wydanie świadectwa ochronnego. Częścią składową świadectwa ochronnego opis ochronny wzoru użytkowego obejmujący opis tego wzoru . Opis ochronny wzoru użytkowego jest udostępniany osobom trzecim i podlega rozpowszechnieniu przez Urząd Patentowy. Wzorem przemysłowym jest nowa i posiadająca inwidualny charakter postad wytworu lub jego części nadana mu w szczególności przez cechy linii, kształtów. Wytworem jest każdy przedmiot wytworzony w sposób przemysłowy lub rzemieślniczy, obejmujący w szczególności opakowanie, symbole graficzne itd. Na wzór przemysłowy udziela się prawa z rejestracji. Uprawniony nabywa prawo wyłącznego korzystania z wzoru przemysłowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na terenie całej RP. Znakiem towarowym może byd każde oznaczenie które można przedstawid w sposób graficzny, jeśli znaczenie takie nadaje się do odróżnienia towaru jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa. Znakiem towarowym może byd w szczególności wyraz, rysunek, ornament a także melodia lub inny sygnał dźwiękowy. Znaki towarowe podrobione- rozumie się przez to bezprawnie użyte znaki identyczne które nie mogą byd odróżnione w zwykłych warunkach. Na znak towarowy może byd udzielne prawo ochronne. Oznaczeniami geograficznymi są oznaczenia słowne odnoszące się bezpośrednio lub pośrednio do nazwy miejsca, regionu lub kraju które identyfikuje towar jako pochodzący z tego terenu jeżeli określona jakośd dobra opinia lub inne cechy towaru są przypisywane przede wszystkim pochodzeniu geograficznemu.

Ustawa o ochronie roślin. Ustawa reguluje sprawy ochronne prawnej odmian roślin. Odmiana oznacza zbiorowośd roślin w obrębie botanicznej jednostki systematycznej najniższego znanego stopnia która niezależnie od tego czy w pełni odpowiada warunkom przyznane wyłącznego prawa.

Hodowla roślin- oznacza działalności zmierzające do wytworzenia i zachowania odmian. Zachowanie odmiany- Oznacza działalności zmierzające do wytworzenia materiału siewnego. Hodowca to osoba która wyhodowała lub odkryła i wprowadziła odmianę. Materiał siewny oznacza rośliny lub ich części przeznaczone do siewu. Wyłączne prawo oznacza prawo hodowcy do ochrony wyhodowanej albo odkrytej i wprowadzonej odmiany a także do zarobkowego korzystania z niej . Hodowca może ubiegad się o przyznanie wyłącznego prawa jeżeli odmiana jest odrębna trwała oraz nowa, a jej nazwa odpowiada wymaganiom. Wyłączne prawo przyznaje Dyrektor Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych. Wyłączne prawo dotyczy wszystkich rodzajów i gatunków roślin. Wyłączne prawo jest dziedziczne i zbywalne w drodze umowy zawartej w formie pisemnej. Odmianę uznaje się za odrębną jeżeli w dniu złożenia wniosku różni się ona w sposób wyraźny co najmniej jedną właściwością od innej odmiany powszechnie znanej.

Fonogram- pierwsze utrwalenie warstwy dźwiękowej, wykonania utworu lub innych zjawisk akustycznych. Wideogram- utrwalenie sekwencji ruchowych z dźwiękiem lub bez. Ustawa o radiofonii i telewizji stwierdza że nadawcą jest ten, który tworzy lub zestawia programy. Każde nagranie piosenki jest utworem ponieważ ktoś napisał i skomponował muzykę, artystycznym wykonaniem bo ktoś odśpiewał tekst, fonogramem ponieważ ktoś nagrał. Żeby móc wykorzystad nagranie trzeba uzyskad zgodę twórcy, producenta. Współtwórcami utworu audiowizualnego są osoby które wniosły wkład twórczy w jego powstanie. Ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażania. Idee i zasady będące zasadą jakiegoś elementu programu komputerowego nie podlegają ochronie. Autorskie prawa majątkowe do programu komputerowego z zastrzeżeniem przepisów art. 75 ust. 2 i 3 obejmującej prawo do: trwałego lub czasowego zwielokrotnienia programu, rozpowszechniania, przystosowywania zmiany układu lub jakichkolwiek innych zmian w programach komputerowych z zachowaniem praw osoby. Organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi - stowarzyszenia zrzeszające twórców lub organizacje radiowe i telewizyjne których statutowym zadaniem jest zbiorowe zarządzanie i ochrona praw autorskich oraz wykonywanie uprawnieo wynikających z ustawy. Fundusz promocji twórczości: jest to fundusz paostwowy nie posiadający osobowości prawnej. Funduje on stypendia dla twórców, pomoc socjalną dla twórców, pokrycie w całości lub częściowo kosztów wydao utworów o szczególnym znaczeniu dla kultury i nauki polskiej oraz wydao dla niewidomych. Ochrona wizerunku adresata korespondencji i tajemnicy źródeł informacji: musimy mied wyrażoną zgodę przez osoby przedstawiane. Prawo własności przemysłowej: ustawa z dnia 30 czerwca 2000 roku. Zgodnie z ustawa twórcy wynalazku wzoru użytkowego wzoru przemysłowego oraz topografii układu scalonego przysługuje prawo do: uzyskiwania patentu prawa ochronnego, wynagrodzenia, wymienienia go jako twórcy w opisach w rejestrach oraz innych dokumentach i publikacjach. Udzielenie patentu: jest po sprawdzeniu przez Urząd patentowy czy są spełnione warunki do uzyskania patentu lub prawa ochronnego oraz sprawdzenie prawidłowości zgłoszenia tego wzoru. Prawo to jest zbywalne i podlega dziedziczeniu. Pierwszeostwo do patentu wg daty zgłoszenia wynalazku do Urzędu Patentowego: dokonane w dniu w którym wpłynęło ono do urzędu patentowego. Wynalazek: 1. Patenty są udzielane bez względu na dziedzinę techniki, na wynalazki które są nowe, posiadające poziom wynalazczy, na takie które nadają się do przemysłowego wykorzystania. Wynalazek jest nowy jeśli nie jest on częścią stanu techniki. Stan techniki to wszystko to co przed datą zgłoszenia wynalazku zostało udostępnione do wiadomości powszechnej w formie pisemnej lub ujawnione w inny sposób. Poziom wynalazczy- jeżeli wynalazek nie wynika dla znawcy w sposób oczywisty z stanu techniki. Nie wynalazki: odkrycia teorii naukowych, wytwory jedynie estetyczne, przedstawienia informacji, programy do maszyn cyfrowych. Patentu nie udziela się na: wynalazki których wykorzystanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym, odmiany roślin lub nazwy zwierząt oraz czysto biologiczne sposoby hodowli, sposoby leczenia ludzi i zwierząt metodami chirurgicznymi terapeutycznymi oraz sposoby diagnostyki. Zgłoszenie wynalazku: powinno obejmowad wniosek o udzielenie patentu, opis wynalazku, zastrzeżenia skrót opisu. Udzielone patenty podlegają wpisowi do rejestru patentowego. Wynalazek tajny- dokonany przez obywatela polskiego dotyczący ochrony paostwa. Decyzja o uiszczeniu patentu: jeżeli zostały spełnione następujące warunki: uiszczenie opłaty za pierwszy okres ochronny, patenty podlegają wpisowi do rejestru patentowego .Patent: prawo korzystania w sposób zarobkowy z patentu przez 20 lat( czas trwania). Zakres przedmiotowy patentu wynika z opisu z Urzędu patentowego. Przeniesienie patentu- staje się skuteczne wobec osób trzecich z chwilą przeniesienia tego wpisu do rejestru patentowego. Licencja- może byd ograniczona ( ograniczone korzystanie z wynalazku), lub pełna( korzystanie tak samo jak licencjodawca).