psychologia ogólna 10

06.10.2010r. PSYCHOLOGIA OGÓLNA

Badanie naukowe- zachowywanie się ludzi i ich procesach psychicznych, bardzo precyzyjne badania, eksperymenty

zachowanie - proces zewnetrzny, ten który można zobaczyc

procesy psychiczne- proces wewnetrzny, ten którego zobaczy nie można, myślenie,

Cele, etapy poznawania:

1. Opis _ obserwowanie zachowania, opis obiektywny w róznych sytuacjach.
2. Analiza _ zrozumienie funkcjonowania ludzi, wyjaśnienie zjawiska
3. Przewidywanie_ snucie hipotez, przewidywanie określone zachowanie osoby w określonych warunkach, duże prawdopodobieństwa
4.Kierowanie zachowaniem_ wpływac na swoje zachowanie lub innych ludzi, tworzenie sytuacji by nie doprowadzic do negatywnej sytuacji, próba modyfikacji zachowań, polepszenie jakości, miec wpływ na zycie.

Psychologia w pedagogice _ idea rozumienia funkcjonowania ludzi, byc skutecznym w działaniach.

PEDAGOGIKA 13.10.2010r.
1) specyfika badań psychologicznych (badanie- napad na kobietę, znieczulica ludzi)

1964 badanie o próbie nieudzielenia pomocy
-krytyczne spojrzenie na wydarzenia na wyjaśnienia
-formułowanie precyzyjnych pytań
- HIPOTEZA- próba odpowiedzi
- zweryfikowanie odpowiedzi

(prawdziła sytuacja: kobiecie nie udzielono pomocy w bramie napadu w kamienicy. Skończyło sie tragedią. Nikt jej nie pomogł, nie zaragował.)

Eksperyment jest efektem działania badaczy :

-osoby badane- studenci
- w małych pomieszczeniach pojedyńczo znajdujący się studenci ( należy wprowadzic ich w błąd by uzyska realizm sytuacji)
-każda osoba siedzi, ma słuchawki rozmawiają o studiach
- nagle słyszą, że partner się źle czuje i że choruje na padaczke
- osoba badana jest w pełni przekonana, że ktoś potrszebuje pomocy, wybiega z pokoju w poszukiwaniu pomocy

- osoby prowadzące eksperyment wyjaśniają powód stresu, powód wprowadzenia w błąd.
Hipotezą ( dotyczyło liczby świadków, mierzony jest czas od wołania o pomoc do czasuwyjścia osoby z kabiny.)

osoba wołająca o pomoc

osoba badana ( liczba świadków)

I SYTUACJA :



w ciągu 1min 87 % wybiegło w celu udzielenia pomocy, potem 100%

II SYTUACJA : ( dwie osoby wiedzą o sobie)

w ciągu 1 min, 62 % osób , potem się zwiększył ale nie doszedł do 100%

III SYTUACJA: ( pięc osób wiedzą o sobie )

w ciągu 1 min 31% potem 62%

Hipoteza się potwierdza. Im wiecej świadków tym mniejszy krąg osób zainteresowanych pomocą, oraz mniejsza szybkośc reakcji.

Wyjaśnienia zachowań ludzi :
a) dleczego ja? ja nie wiem? ja nie umiem. Zrzucanie odpowiedzialności na innych,
b)może ktoś coś już zrobił, dużo czasu juz minęło itd,
c) bedziemy robic tłum gapiów, nic tu po mnie,
d) samousprawiedliwienie
e) rozproszenie odpowiedzialności

2) Zastosowania psychologi :
Psychologia kliniczna : pomoc ludziom z zaburzeniami psychicznymi np. ( depresja, lęki)
Poradnictwo : osoby zdrowe psychicznie ale potrzebujące pomocy
Rozwojowa: problemy wychowawcze
Osobowości: badanie cech ludzi i ich zachowań
Społeczna: badania dotyczące sytuacji

Pracy i organizacji, marketingu i reklamy, doractwa zawodowego, sądowa, zdrowia (co nam może pomagac w zachowaniu dobrego zdrowia, sportu, wychowawcza.





20.10.2010r. Psychologia ogólna



Dwa główne pojęcia psychoanaliza i behawioryzm, są to kierunki w psychologii, które róznią sie od siebie trzema czynnikami:
-natura człowieka ( dobra zła)
-przedmiot badań
-metoda badań

PSYCHOANALIZA: wykracza poza ramy ścisle pojmowanej psychologii, koncepcja psychodynamiczna;

- Józef Kozielecki " koncepcje psychologiczne czlowieka", człowiek nie zawsze zachowuje sie w sposób przemyślany, celowy całe nasze zachowanie jest wytworem pewnego napięcia, zadaniem naszym jest jego redukcja.
- według Freuda nie zachowujemy sie zawsze w sposób racjonalny, są nieświadome motywy naszych zachowań. W ramach koncepcji Freuda można spotka 3 myśli; mowa jest o przemianach ludzi pod wpływem różnych wydarzeń.
-determinacja naszych zachowań wiąże się z wyposażeniem genetycznym. Jesteśmy zdeterminowani przez wydarzenia z dzieciństwa.
-według Freuda natura człowieka jest zła ( popędy, instynkty).

Neopsychoanalitycy- wprowadzili dużo poprawek w koncepcji Freuda, byli jego uczniami lecz wprowadzili nowe koncepcje.

- Freud był lekarzem neurologii,dokonywał obserwacji pacjentów z zaburzeniami. był pierwszym psychologiem który wskazał nasze cechy osobowości:

Trzy wydarzenia które zmieniły świat, które były szokiem dla ludzi:
1)dzieło Kopernika
2)teoria Darwina
3)myślenie Freuda (obalił, że człowkiek w swoim zachowaniu kieruje się racjonalnie)\

Na rozwój osobowości dorosłego człowieka wpływ mają dwa czynniki:
1) wyposażenie genetyczne
2) doświadczenia wczesnego dzieciństwa

od 1 natura człowieka postrzegana jest jako zło:przyjemnośc własna, destrukcja społeczna ma znaczenie w kształtowaniu osobowości, ale także zobowiązuje nasze zachowanie ( pozytywne, negatywne), hamowanie tych negatywnych jak róznież może powodowac nowe złe zachowania.

Od 2 metody badań: nieświadomośc(ukryte motywacje popędy, nieuświadomione zachowania.)

od 3 przedmiot badań: obserwacja umożliwiająca zebranie danych i ich interpretacja

koncepcja jest spójna ale nieweryfikalna, nie do potwierdzenie ale równiez nie do obalenia. Motywacja nieuświadomiona, mechanizmy obronne wpływ dzieciństwa, Interakcja środowiskowa i genetyczna.według psychoanalityków przeważa determinizm

dziedzicznośc i środowisko - interakcje

* Mechanizm obronny- bronimy się przed czymś co na nie pasuje, co jest dla nas niewygodne,



BEHAWIORYZM; człowiek z zewnątrz sterowany,ktoś mną steruje czy kieruje, znajduje się to w środowisku, koncepcja deterministyczna; założenia dotyczące obrazu człowieka- nasze zachowanie jest zdeterminowane przez środowisko( zbiór róznych bodźców(reakcja)), behawioryzm zaczoł sie od badań zwierząt, środowisko fizyczne jak i społeczne środowisko postrzegane jest jakoukład aktywny, a człowiek reaktywny, twórcą behawioryzmu jest John Woston- zrobił badania na zwierzętach, szczur w labiryncie; dominuje determinizm.
1) natura człowieka- zachowanie jest kontrolowane zewnetrznie, jest determinowane przez środowisko ( pewne zestawienie bodźców reakcji organizmu na środowisko- układ aktywny, człowiek - układ reaktywny
Neobehawioryzm-(skiner) zakłada, że mam wpływ na społeczeństwo a ono na mnie,wpływając na środowisko wpływam na siebie, jest to częsciowe, pozytywne podejscie niż sam behawioryzm
2) przedmiot badań - jest wszystko to co jest do zaobserwowania, zmierzenia czyli zachowanie i jej uwarunkowania ( bodźce i reakcje) strefa psychiczna zostaje pominięta ze wzgledu naniemożliwośc pomiarów.Stwierdzenie : każde dziecko można dowolnie ukształtowac, od warunków środowiska.
3)metody - eksperyment, kontrolowane, precyzyjne, laporatoryjne ( manipulacja bodźców)
- dla behawiorystów nie ważna była psychika, ale tylko wygląd. Przedmiotem badań jest tylko to co można zaobserwowac i zmierzyc, Psychika została zrzucona na margines.Ważne jest zachowanie jego ukierunkowania. Tylko środowisko ma znaczenie, żandne wyposażenie genetyczne nie ma tu znaczenia.

Determinizm.- czlowiek jest zależny od społeczeństwa, ono kształtuje czy człowiek bedzie dobry czy zły.Natura jest niewartościowa, nie ma odp.nie jest ważna bo i tak nie ma wpływu na dobro i zło człowieka.

27.10.2010r Psychologia ogólna

KONCEPCJA HUMANISTYCZNA- człowiek jest unikalną całością- nie możemy sprowadzi człowieka do poszczególnych elementów( emocje, potrzeby itp.) człowiek- unikalna całość. Nie zawsze mamy ku temu warunki by rozwijać się jako całość. Powinniśmy dążyć do autentyczności.:

-->rozwój-podstawowa czynność natury człowieka. Zmiany nie są zdeterminowane wewnętrznie ani zewnętrznie. Nie determinizm ale rozwój człowieka kierowany poprzez własną aktywność, ode mnie on zależy. Idea stawiania się człowiekiem.

-->Karol Rodgers-osoba to nie stała struktura ale proces. Kim człowiek może się stać

--> Samorealizacja-(dążenie do samorealizacji) zrealizowanie własnego potencjału rozwojowego, własnych możliwości. Trzeba realizować swój potencjał przez całe życie.

--> Z natury człowiek jest dobry. Zachowania agresywne są wbrew naturze, pojawiają się przez zablokowanie przez rzeczywistość tego co dobre.

--> Aktywność i wolność-mam do powiedzenia cos w sprawie swojego rozwoju i zachowania. Jestem panem sytuacji, to ja podejmuje decyzje.

--> Ludzkie zachowanie uwarunkowane jest przez teraźniejszośc.Tu i teraz dokonuję wyborów. niezależnie od przeszłości teraz podejmuje decyzję. pewien radykalny optymizm może wyniknąć że radykalny był pesymizm poprzednich koncepcji. Negowali koncepcje innych i rozwijali własne idące w innym kierunku. Maslow- świadoma próba poszukiwania mocnych stron, wiara w możliwości humanistyczne człowieka.

--> Przedmiot badań-aktualne przeżycia człowieka, nie cofnie się wstecz, stan bieżący interesuje ich przyszłość. ( nastawienie na rozwój)

--> metody badań - człowiek najlepiej zna swoje przeżycia- co jest dla niego dobre, ważne, samopis, samoocena.

--> nikt nie zna lepiej ciebie niż ty sam. jest to twój świat wewnętrzny nikt nie ma do niego dostępu.

Technika Kusad – sortowanie pewnych kartek ze stwierdzeniami ( napisy na kartkach jestem, lubię) zadanie to porozdzielanie kartek.

Reprezentanci to :

Abraham Maslow – kojarzony jest z piramidą potrzeb, 5 poziomów potrzeb, które są istotne dla człowieka:

1.Samorealizacja
2.Przynależność
3.Potrzeba bezpieczeństwa
4.Potrzeby fizjologiczne
5.Zaspokajanie potrzeb niższego rzędu

Potrzeba bezpieczeństwa- potrzeba stabilności i przewidywalności. Przynależność- reakcje między ludźmi, znalezienie swojego miejsca w grupie. Samorealizacja- stawanie się tym kim stać się mogę, najsilniej ujawniającą się różnice pomiędzy ludźmi.


Karol Rodgers- terapeuta chce mieć kontakt z klientami. Opiera się na optymistycznym założeniu, człowiek sam posiada możliwości rozwoju. Cała możliwość rozwiązania problemu leży po stronie klienta, słuchać tego co druga osoba mówi, nie oceniać, zadaniem jest zrozumieć i zachowywać się w sposób autentyczny. Nie ma miejsca na fałsz, bezwarunkowa akceptacja ( pozbycie się tendencji do krytykowania) , empatyczne zrozumienie ( współodczuwanie) trzeba dac możliwość żeby klient sam rozwiązał problem.

Kierunek poznawczy- wolna wola, samodzielność, aktywność leży po mojej stronie

Informacja- w jaki sposób człowiek jest aktywny, człowiek przechowuje, interpretuje, przekazuje itd. Informacje ; wybieram środowisko w którym przebywam, środowisko ma na mnie wpływ ale ja je wybrałam, przechowuje informacje na podstawie tego co się zdarzyło, otacza nas obfitość bodźców i my wybieramy dla nas istotne, dana informacja ma dla nas określone znaczenie, wartościowanie informacji, przetwarzam korzystam na swój indywidualny sposób.

Podsumowanie :

Mogą by określone jako różne sposoby określenia podstaw. Eklektyzm- próba połączenia, że każdy z tych kierunków coś ważnego ukazał kierunkować myślenie. Trzeba wybrać jedną koncepcje do pracy.

3.11.2010r Psychologia ogólna

Wrażenia.

Różnica pomiędzy światem fizycznym a psychicznym jest znacząca, ale jednocześnie nie są od siebie zupełnie niezależne. U podstaw psychologii leżą rozważania pomiędzy zewnętrznym światem a jego odbiorem.

PARALELIZM PSYCHOLOGICZNY - paralelizm( równoległośc), dwa zjawiska nie są identyczne. Są do siebie przyporządkowane np. gdyby zdarzyło się tak, że przewraca się drzewo, upadając wydaje to dźwięk- zjawisko fizyczne ,ale jeśli dzieje się w obszarze, gdzie nie ma nikogo to nie ma zdarzenia psychologicznego np. mój odbiór dźwięku powstaje jedynie gdy rzeczywiście on wystąpi.

WRAŻENIA ( zmysłowe) -doświadczenie bodźców, doświadczenie cech tych bodźców, świat przeładowany jest informacjami, wiemy co postrzegamy, najpierw odbieramy wrażenia, dostrzegami głośnośc, jasnośc siłę dotyku itd. z tych wrażeń budowana jest cała wiedza o świecie, który nas otacza.

NARZĄDY ZMYSŁÓW- obierają wrażenia, każdy z nich przystosowany jest do innego odbioru bodźców, za pomocą komórek receptorowych:

wzrok: siatkówka, pręciki czopki, ( do odbioru zewnętrznego energii świetlnej)
słuch: ślimak błona bębenkowa ( odbiór fal akustycznych)
smak: kupki smakowe ( obiór smaku.)
dotyk: receptory rozmieszcone są na skórze ( odbiór dotyku)
węch: receptory ; włoski w nosie; odbió zapachów:

Doświadczenie:

urządzenie zrobione na podstawie cyrkla- oba końce ostre. odbió bodźca poprzez dotykanie. Większa odległośc - 2 ukłucia , mniejsze odstawienie - jedno ( receptory sensoryczne)

równowaga: odbieram położenie własnego ciała, receptory kinestetyczne, rozmieszczone w mięśniach,stawach i skórze, wrażliwośc na polożenie.

Wspólne zadanie: odbiór i zaszyfrowanie w mózgu ( centralnu układ nerwowy) a następnie do odpowiedznich częsci ciała. Impuls nerwowy jako forma przekazu; informacja do mózgu,

Rola Narządów: odbiór -> przetworzenie i przekazanie jej do mózgu,są to łączniki ze światem zewnętrznym,. Można porównac je do filtrów.

PSYCHOFIZYKA - połączenie dwóch odmiennych dziedzin,II połowa XX wieku to czas wielu odkryc zwiąsku pomiedzy bodźcami, a wrażeniami.1 odkrycie- można te zwiąski mierzyc psychofizyka- eksperymentalna przetarła ścieżki dla psychologii eksperymentalnej. Fizyk posługuje się aparaturą by coś zmierzyc, psychologia- odbiór bezpośredni przez człowieka.

W ramach psychofizyki mierzono:

- próg absolutny - pomiar wrażliwości zmysłów, ( jak słabe może by światło, żeby przez nas było widziane) np. podmuch skrzydeł pszczoły, cykanie zegarka,rozpylenie kropli perfum w trzypokojowym mieszkaniu, słuch wrok- płomien świecy widziany jest z 40 mietrów.



17.11.2010r. Uwaga . pamięc

1. Uwaga - machanizm redukcji nadmiaru nadmiaru informacji. Mechanizm psychiczny, nasza rzeczywistośc, codziennośc. nadmiar inf ani niedobór nie jest dla nas korzystny. uwaga pozwala wybierac nam bodźce. Dzięki uwadze spostrzegamy, przypominam sobie jednocześnie całą zawartośc naszej pamięci, ale wyciągam to co jest mi potrzebne. moja uwaga kieruje moim procesem myślenia. Uwaga pozawala na wybory, selekcje. Wybieram coś co jest najważniejsze. Bez uwagii totalny chaos Mechanizm redykcji nadmiaru informacji.

2. podział czynności ze względu na zaangażowanie uwagii:

a) czynności automatyczne - nie wymagają świadomej kontroli z mojej strony, nie angażują mojej uwagi, są proste np. czytanie, czynności które mam opanowane , wykonuje je szybko sprawniej równocześnie mogę robic cos innego, uwaga jest wtedy wolnai mogę ją poświecic czemuś innemu.
b) czynności kontrolowane- wymagają bezpośredniej kontroli i świadomości i zaangażowania uwagii np. jazda autem ( trzeba myślec co robię) wolniej, mniej płynnie, szybciej się męczysz
c) sens automatyzowania czynności- uwolnic uwagę dla innych czynności wyższego rzędu

3.Funkcje uwagii :

a) selektywnośc- wybieram jeden bodziec sposród innych np. osoba badana dostaje słuchawki i do każdego ucha płynie inna informacja, trzeba jedną informacje przyjąc a drugą zignorowac . najpierw odebrac jedną a potem drugą. Jeśli ktoś mówi a drugi pokazuje mogę skupic uwage.
b) czujnośc- zdolnośc do długotrwałego oczekiwania np. pojawienie się ściśle określonego bodźca zwanego sygnałem, a ignorowania pozostałych bodźców zwanych szumem, w aktywny sposób tego sygnału czuwam.
c) kontrola czynności jednoczesnych-
d) przeszukiwanie- systematyczne badanie pola percepcyjnego w celu wykrycia objektów spełniających założone kryterium.

4. Pamięc - doświadczam pewnych rzeczy ( cała moja przeszłośc); mechanizm przechowywania doświadczenia.

5. Fazowy charakter pamięci:
a) zapamiętywanie - ( kodowanie - specyficzny kod, szyfr, sposób zapamiętania informacji skąd); pamięc nie jest trwała.
b) przechowywanie - magazynowanie coś tam jest przechowywane w tej pamięci żeby było to pożytecze potrzebna jest faza 3
c) odtwarzanie- wydobywanie. Formy odtwarzania:
- przypominanie : samodzielnie wydoby z pamięci pewne informacje, przeszukuję swoją pamięc
- rozpoznawanie: jakiś konkretny sygnał, który potrafię rozpozna jako znany.

6. Typy pamięci:
* pamięc:
- którtkotrwała - informacje teraz przetwarzane
- długotrwała - informacje zapamiętywane na długo

różnią się czasem przechowywania i pojemnością.
* pamięc :
-deklaratywna - to jest wiedza ... wiem,że
- procedularna - umiejętności, wiedza jak cos wykonuję, wiem jak to zrobic

7. Strategie pamięciowe:
Mogę miec wpływ na zapamiętywanie i odtwarzanie mogę je usprawnic, wypracowac. pamięc dotyczy pewnych określonych bodźców np. pamięc wzrokowa - podkreślanie kolorowanie itp. przepisuje czytanie na głos, pamiec wzrokowa , sluchowa, kinestetyczna. Rozwijam tę pamięc cwicząc. Warto znac swoj rodzaj pamięci dominującej. łatwiej jest nam zapamiętywac to co rozumiem, powiązanie nowej wiedzy ze wcześniejszą. Doświadczenia jakies musimy miec na swojej uwadze.

24.11.2010 psychologia ogólna

Uczenie się -> ale nie o zapamiętywaniu treści ale bardziej o uczeniu się zachowań.

UCZENIE SIĘ – każda stosunkowo trwała zmiana, istotą uczenia się jest właśnie zmiana. Źródłęm zmiany jest pewne doświadczenie przeszłe. Obejmuje ono zachowania, myśli uczucia, to co wewnątrz i to co na zewnątrz. Czy wszystkich zachowań musze się nauczyć?

ODRUCH- automatyczna i stereotypowa (zawsze taka sama) reakcja na określony bodziec. Odruchy dotyczą zarówno ludzi jak i zwierząt. Rodząc się mamy więcej odruchów Np. odruch chwytny – stopniowo zanikający, jest to reakcja automatyczna. Jest niezależna na od woli. Źrenice naszych oczu zmieniają się pod wpływem natężenia światła (jasno – źrenice mniejsze, ciemno – źrenice większe). To też dzieje się stereotypow i automatycznie – nie odczuwa się tego w żaden sposób.

1. Odruchy bezwarunkowe – wrodzone, nie podlegają uczeniu się.
2. Odruchy warunkowe –reakcje wyuczone, pod wpływem doświadczenia. Uczenie się pewnego reagowania na dany bodziec.


IVAN PAWŁOW – rosyjski fizjolog, badań fizjologii zwierząt. Prowadził badania z udziałem psów. Sprawdzał parametry wydzielania śliny u psów. Zaobserwował, że badane psy śliniły się nie tylko kiedy dostały pokarm, ale wtedy, kiedy Np. zobaczyły miskę lub na widok osoby, która przynosi pożywienie. Stwierdził, że w ramach fizjologii nie da się wyjaśnić procesu wydzielania śliny pod wpływem jednego bodźca. Była do tego potrzebna psychologia.

TEORIA WARUNKOWANIA KLASYCZNEGO – Ivana Pawłowa.

I etap – sytuacja z dziedziny fizjologii. Bodziec bezwarunkowy powodujący reakcję bezwarunkową
Bodziec – pokarm / Reakcja – wydzielanie śliny
II etap – bezpośrednio przed bodźcem bezwarunkowym pojawia się bodziec tzw. Neutralny.
Bodziec neutralny – tykanie metronomu – nie ma dla psa żadnego znaczenia. Chwile potem pies otrzymuje jedzenie.
Efekt końcowy – pies zaczyna wydzielać ślinę na dźwięk metronomu. Bodziec neutralny został zamieniony w bodziec warunkowy / wtedy reakcja też jest warunkowa.
Ma to takie zastosowanie: terapia psychologiczna o charakterze behawioralnym.

TERAPIA BEHAWIORALNA – oparta w dużym stopniu na warunkowaniu klasycznym. Bodźce jeśli nie maja konkretnej przyczyny, maleją.
Najpierw wywoływanie lęku przez migające światło, a później oduczanie.
Terapia dotyczy silnych lęków FOBII – silne lęki nie mające racjonalnego wytłumaczenia. Lęki paraliżujące nas. Absurdalne przerysowane zachowania, jeśli nie są leczone dezorganizują życie. Leczenia polega na tym, że psycholog wyjaśnia pacjentowi całą procedurę co się będzie działom ustalamy wspólnie liste rzeczy, których się boimy od najważniejszych do najmniej ważnych. Uczymy techniki relaksacji. Gdy pacjent jest zrelaksowany, zaczynamy od czegoś co wywołuje lęk, ale ten najmniejszy. Pracujemy z emocjami, których pacjent doświadcza podczas mniejszego zagrożenie. Stopniowo oswajamy bodziec, przekonujemy się, że nic złego się nie dzieje, wszystko jest w porządku – systematyczna desentyzacja.

WARUNKOWANIE INSTRUMENTALNE- Edwarda Thorndike’a
Edward Thorndike – psycholog, również badał zwierzęta (koty). Odkrył prawa uczenia się. Zamykał koty w klatkach, skrzynkach tzw. Problemowych. Na zewnątrz skrzynki było coś dobrego do jedzenia (bodziec). Skrzynki były tak skonstruowane że kot mógł odpowiednio coś robiąc otworzyć klatkę. Zaobserwował najpierw chaotyczne próby wydostania się. W pewnym momencie przypadkowo kot otwiera klatkę. Zamknięcie kota po raz drugi –kot zapamiętał tą sytuację dzięki której udało mu sę wydostać – nastąpiło uczenie się pod wpływem doświadczenia.

PRAWO EFEKTU – każdy akt, który w danej sytuacji przynosi zadowolenie jest kojarzony z tą sytuacją.

NEOBEHAWIORYZM – Skinder odkrył, że może nastąpić wzmocnienie, przynajmniej dwojakiego rodzaju :
-pozytywne – charakter nagrody, Np. pożywienie dla kota
-negatywne – charakter kary, nie tego chcieliśmy, wydarzenie niekorzystne.

IDEA NAGRÓD I KAR – dobre w procesie wychowania.
Nagradzam licząc, że wzmocnie te zachowanie, że będą się częściej powtarzać i odwrotnie.
Kara nie zawsze się tak szybko sprawdza. Ta idea wywodzi się z warunkowania instrumentalnego.
Ważne jest żeby były i nagrody i kary.

SPOSOBY UCZENIA SIĘ – Albert Bandura.
Możemy nauczyć się zachowania przez własne doświadczenie - metoda prób i błędów, ale nie zawsze. Czasem przekazujemy doświadczenia Np. nauka pływania (przez obserwacje zachowania innych osób- obserwuje też konsekwencje), jazdy samochodem.

Uczenie się SPOŁECZNE – dzięki przebywaniu wśród ludzi, obserwacji innych.


1.12.2010
WYOBRAŹNIA – pierwszy proces poznawczy, umysłowy, w którym osoba jest twórcą. Pierwsza wyobraźnia jest generowana przez osobę.
WYOBRAŻENIA – umysłowa reprezentacja rzeczy/ wszystkiego, które nie są odbierane w danym momencie przez narządy zmysłu. Stworzone jeszcze raz z elementów zapamiętanych.
Podział wyobrażeń:

1. Wzrokowe – najczęściej je przywołujemy z dużą łatwością. Zamykając oczy pomagam sobie coś wyobrazić, bo mogę się odciąć od tego co teraz widzę.
2. Słuchowe – Np. czasem mówimy, że chodzi za nami jakaś piosenka. Wyobrażenia mimowolne albo też ja sama kieruje i sama sobie wyobrażam.
3. Smakowe – nieco trudniejsze
4. Związane z dotykiem
5. Zapachowe
6. Twórcze (ze względu n a stopień oryginalności ) – ja jestem twórcą mojego wyobrażenia. Nigdy tego nie widziałem ale sobie wyobrażałem. Efekt moich działań zamierzony, zaplanowany. Łączą się odtwórczym, bo czasem mam braki w odtworzeniu i te luki wypełniam wyobrażeniem twórczym.

Są kombinacją często wyobrażeń odtwórczych. Myślenie nie stereotypowe, oryginalne.

Związki wyobraźni z innymi procesami psychicznymi. Wyobraźnia sytułuje się między doświadczeniami zmysłowymi a myśleniem. Nie funkcjonowałyby bez pamięci – muszę zapamiętać dostrzeżony materiał.
Ważna też jest uwaga – koncentracja uwagi na tym zadaniu. Pozwala nam zająć się swoim wyobrażeniem.

Wyobrażenia wyzwala EMOCJE – przyjemnie jest coś sobie wyobrazić miłego. Wyobraźnia potrafi też wytworzyć lęk. Najlepsze sposoby, żeby poradzić sobie z lękiem z wyobraźni to też zastosować wyobraźnię.

KONSTRUKTYWNE WYKORZYSTANIE WYOBRAŹNI:
- nauka – „wyobraźnia jest ważniejsza niż nauka” /Einstein. Zawsze najpierw przedstawiał sobie problemy za pomocą wyobrażonych obrazów metafor – a dopiero później zapisywał w matematycznym języku. Myśli za pomocą obrazów.
-sztuka – Beethoven był głuchy pisząc 9 symfonię. Wybrał sobie tą muzykę i dzięki temu mógł tworzyć. Malując najpierw sobie coś wyobrażam i dopiero potem przelewam to na papier.
-praca twórcza – projektant, architekt
-pedagog, psycholog – oddziałuje na dziecko jakąś metodą – nie robię tego w ciemno, wyobrażam sobie co osiągnę, wyobrażam sobie cel i pewne trudności, przeszkody, reakcje dziecka, które napotkam – można coś przewidzieć.
-terapia – technika wizualizacji – tworzenie obrazu, fobii lęków.

Wykonywanie dowolnych działań – dobrze jest wyobrazić sobie przebieg jakiegoś naszego działania (Laicy) Np. wyobrażanie sobie skoku narciarskiego dokładnie krok po kroku przez skoczków – podwyższa to jego skuteczność, bo dzięki temu uświadamiam sobie pewne przeszkody i mogę się na nie przygotować.

Dla bezpieczeństwa – Np. kierowca jechał bez wyobraźni – nie pomyślał o konsekwencjach swojego czynu. Wyobrażamy sobie sytuację niebezpieczne żeby się przed nimi ustrzec, myślenie do przodu.

8.12.2010
Korzystanie z informacji z otoczenia – zapamiętujemy niektóre rzeczy i przetwarzamy je. Produkt efektu myślenia – cos więcej niż to co otrzymaliśmy.
Manipulowanie informacjami – nowa wartość efektu procesu myślenia. W umyśle odzwierciedlamy rzeczywistość fizyczną. Mogę myśleć o czymś używając pewnych zdań, odczuć. To myślenie dokonuje się w umyśle, jest więc niewidoczny. Widac natomiast i jest mierzalne – efekty myślenia.
Zachowanie – efekt myślenia. Od myslenia zależy nasze zachowanie.
Proces myślenia – polega na reprezentowaniu , odzwierciedleniu informacji rzeczywistości w umyśle, manipulowaniu, wykorzystywaniu nowej wiedzy i wykorzystywaniu wiedzy już posiadanej.
Cel myślenia/kierunek – ukierunkowane dla rozwiązań problemów konkretnych. Myślę kiedy chcę.
Myślimy za pomocą – korzystamy w myśleniu z nas, z pojęć. Ścisły związek z językiem, umiem coś nazwać, umiem pomyśleć o tym.

POJĘCIA- pewne kategorie, które my tworzymy pozwalając grupować nam pewne zjawiska., pozwalają przechować informacje. Myślimy za pomocą pojęć. Swobodny cią skojarzeń. Kiedy nie umiemy posługiwać się językiem- czy wtedy myślimy? – Owszem myślimy od początku życia. Inny materiał myślenia. Materiałem myślenia są doznania, wrażenia. Myślenie - przetwarzanie wrażeń.

FUNKCJE MYŚLENIA:

- nastawienie umysłowe – spostrzegamy pewien problem w sposób schematyczny. Tworzymy w pewnym schemacie, dzieje się tak często. Wtedy gdy mamy sztywne przekonania na jakiś temat, lub jakąś strategie zadziałania. Trzeba zmienić strategię.
- fiksacja funkcjonalna – odmiana schematycznego myślenia, funkcjae umysłowe danego przedmiotu, uporczywie się tego trzymam, a czasem dany przedmiot trzeba zastosować gdzie indziej. Trzymanie się funkcji danego myślenia. – trzeba odkryć nową funkcję danego przedmiotu. Treningi twórczości – Np. jak najwięcej zastosowań dla ołówka.
- transfer/ przeniesienie – negatywny i pozytywny, przenoszenie wiedzy, umiejętności z jednej sytuacji problemowej do innej. Kiedy nowy problem jest na tyle odmienny, ze próba ta wcześniej była dobra, teraz nam przeszkadza Np. uczę się angielskiego, a wcześniej uczyłam się niemieckiego, teraz mi się to myli.
Pomocne w myśleniu:
*transfer pozytywny – korzystam z doświadczenia które posiadam.
- inkubacja – odkładam sprawę na jakiś czas, po jakimś czasie wracam do tego i wtey znam już odpowiedzi. Tymczasowe odłożenie problemu, powrócenie do niego za jakiś czas – sposób na osłabienie negatywnych wpływów. Minimalizuje nastawienie umysłowe. Problem jest w podświadomości przetwarzany nadal. Idea „dam radę” – zależy mi na tym żeby ów problem rozwiązać.

MYŚLENIE TWÓRCZE – produktem jest coś nowego i wartościowego. Nie jest coś zastrzeżonego dla wybitnych, dostępne jest dla każdego. Wtedy kiedy dobrze się czuje w danym środowisku, czuję się bezpieczny – wtedy mam szansę myśleć twórczo.
wiedza – otwarty system – wtedy też mam szansę myśleć twórczo. Może podejść do sprawy w sposób otwarty. Efekty naszego myślenia nie są oceniane, tu sprzyja twórczość. Sprzyja jej ciekawość, motywacja wewnętrzna. Są osoby bardziej i mniej twórcze. Ale mona pracować nad twórczością – rozwijać ją. Otwartość, gotowość, odporność na krytyki, wysoka samoocena, przekonanie o tym, że wiem co robię. Trzeba umieć realizować ten pomysł, obronić swoje twórcze myślenie, trzeba być wytrwałym, pracowitym, nie poddaje się. Sprowadzamy to wszystko do motywacji – dlatego, że coś mnie zainteresowało i chce to robić.

Biologiczne/ ewolucyjne podstawy ekspresji twórczej
DARWIN - badał wyrażanie wmocji u ludzi i u zwierząt. Opisywał wiele ekspresji mimicznych, które są spokrewnione między człowiekiem a małpami. Np. odsłanianie zębów, gotowość do ataku, a człowiek jak jest zły to wyraża to za pomocą ust – zaciska zęby, otwiera buzię, szeroko otwarte oczy ze zdziwienia.
Czy nasz sposób wyrażania emocji jest wrodzony ?
Jeśli ekspresja emocjonalna miałaby być wytworem ewolucji, wrodzona – to człowiek nie musiałby się tego uczyć. Badano dzieci, które nie mogły uczyć się od innych wyrażania. Wyszło, że pokazywanie emocji jest wrodzone.
Kulturowa uniwersalność ekspresji emocji : badano inne cywilizacje w odrębnych, wyizolowanych społeczeństwach - wyszło, że też pokazywanie emocji jest wrodzone.
Wszyscy wyrażamy tak samo PODSTAWOWE emocje :
-strach
-złość
-smutek
-radość
-wstręt
-zaskoczenie
Strach i zaskoczenie bywają ze sobą mylone. W świecie społeczności żyjących blisko natury. Zaskoczenie nie wiąże się z czymś pozytywnym, zazwyczaj powiązane jest ze strachem.

Kultura nakłada się na nasz sposób wyrażania emocji, są pewne zasady jak reagowanie – co wypada a czego nie wypada Np. wiem, że mam danej emocji nie pokazywać
Maskowanie, udawanie emocji – wymóg kulturowy. Zasady dotyczące sposobu reagowania na różne zdarzenia Np. Włosi – bardzo gestykulują, wyrażają emocje bardziej ekspresyjnie. Anglicy są raczej powściągliwi w wyrażaniu emocji. Inne zachowanie ze względu na płeć – co mi wypada, czego nie.

Psychologia ogólna 5,01,11


Emocje cd.


Nastroje → w jaki sposób wpływa na funkcjonowanie emocjonalne. Jest to stan emocjonalny także subiektywny, czas trwania > przedłużający się stan emocjonalny, która trwa zalega.

Pozytywny i Negatywny > nastrój może być. Podtrzymywanie w sobie nastroju, który przeżywam, rozciąganie w czasie. Intensywność nastroju jest mniejsza od emocji. Nie jest tak bardzo intensywny. Złoszcząc się, przeżywając emocje jest konkretny obiekt mojej emocji w tym przypadku złości.

Nastrój - rozzłoszczenie, wszystko staje się obiektem naszego rozzłoszczenia nie potrzebuje już impulsu do rozzłoszczenia, to mój sposób odbioru rzeczywistości, brak obiektu, ukierunkowania


Treści emocji są bardziej zróżnicowane treściowo ( radość, duma, zaciekawienie) są treściowo inne. Określenie pozytywne : negatywne złe określenie. Bo radość i złość są bardzo ważnymi emocjami do każdej z tych emocji mam prawo :)


Agresja → zły sposób wyrażania złości. Nastrój uboższy w treści ( pozytywny negatywny) ( podwyższony obniżony). Zaleganie nastroju skoro się zaczął będzie trwał przez jakiś czas. Źródła emocji i nastroju różnią się pewne, jednak są wspólne a pewne odrębne np. źródłem nastroju może być pogoda, nawet kwestię oświetlenia.


Funkcje emocji i nastroju → są zupełnie inne. Emocja skłania nas do działania, wywołuje określone zachowania, dzieję się to szybko. Nastrój nie skłania do określonego działania, ale wpływa bardzo silnie na organizację naszych procesów poznawczych; myślenie spostrzeganie


Spostrzeganie – idę mam dobry nastrój, dobrze mi się idzie, widzę tylko dobro. Ktoś założył różowe okulary – świat wydaje mi się piękniejszy. Jest też na odwrót jeżeli mamy nastrój negatywny. Zgodność poznania z nastrojem.


Eksperyment : osobą badanym puszcza się muzykę klasyczną ( wesołą) , która ma moc wywoływania nastroju. Inna grupa słuchała muzyki wywołującej nastój smutny. Jednocześnie miały wykonać zadanie. Zadaniem osoby badanej było naciskanie szybko guzika jeśli uznawał, że jest wyrazem czy tylko zbiorem liter. Wyrazy były różne : radosne, pozytywne ale nie związane z radością, smutne, neutralne, smutne nie wywołujące smutku. Efekt w obu grupach : szybkie były decyzje do wyrazów radosnych. Osoby będące w dobrym nastroju zdecydowanie szybciej rozpoznawały wyrazy radosne, wolniej smutne i odwrotnie jeśli chodzi o drugą grupę osób będący w smutnym nastroju.

Pamięć → nie jest wiernym, precyzyjnym przekazywaniem, odtwarzaniem wszystkiego co się dzieje w otoczeniu. Zapamiętywanie jest wybiórcze, każdy zapamiętuje coś innego, filtrujemy to co zapamiętujemy. Nastrój jest właśnie tym filtrem. Więcej słów pozytywnych, zapamiętują osoby o nastroju pozytywnym i na odwrót


Odtwarzanie → łatwiej mi odtworzyć coś co jest związane z moim nastrojem teraz. Łatwiej przypominamy sobie coś co jest zgodne z moim nastrojem.


Formułowanie sądu, ocen → zbieżne ze spostrzeżeniem. Większy krytycyzm gdy mój nastrój jest obniżony. Opinie zależą od emocji wywoływanych przez filtr.


Myślenie → myślenie pozytywne - pomaga, daje motywacje sprawia, tyle, że spróbuje, szanse osiągnięcie sukcesu wzrasta. Nastrój ma wpływ na myślenie.

Funkcjonowanie SPOŁECZNE → czy ja jestem w centrum, czy koncentruje uwagę na innych osobach, roztrząsam moje. Negatywny nastój → skupiam się na sobie, roztrząsam swoje problemy. Relacje z ludźmi zależą również od nastroju. Nastrój pozytywny jesteśmy bardziej otwarci, gotowi do dzielenia się różnymi sprawami. Skłonność do myśli samokrytycznych do poczucia winy, braku samoakceptacji → negatywny nastrój.

Związek nastroju z gotowością do pomocy → kiedy jestem bardziej chętna do pomocy innym osobą, moje dobre samopoczucie wpływ na to,że jestem pozytywnie nastawiona do innych osób, interpretacje zachowania innych również na ich korzyść. Wykazuje się większą empatią, zrozumieniem. Negatywna nastrój prędzej zinterpretuje negatywnie, widoczne widocznie zasłużył, sam sobie winien, więc się w to nie mieszam, nie angażuje. Nastrój pozytywny może wpływać na zwiększenie ochoty udzielania pomocy innym. Ale czasem mając dobry nastrój i komuś pomagam to mam przeczucie, że jestem dobrym człowiekiem, rośnie samoocena. Ale będąc w złym nastroju pomagając komuś również poprawiam sobie nastrój.


Gotowość do zachowań agresywnych → dobry nastrój, nie mam takich skłonności. Nastrój negatywny, większa gotowość do zachowań agresywnych


12,01,2010


REGULACJA EMOCJI I NASTROJU.


Wpływ na emocje – wpływamy na samo pojawienie się emocji. Oraz próbujemy wpływać na ich przebieg, podtrzymywać ją czy niwelować. Mam wpływ na sposób wyrażania, ekspresje emocjonalną.


Pewne działania pojawiają się same, nieświadomie np. Wiek dziecięcy – reakcja dziecka na negatywne emocje np. ssanie kciuka – reakcja samo podlegająca. Również płacz jest reakcją automatyczną. Jest to nieświadoma reakcja emocji. Wiek dorosły- przeżywanie sytuacji trudnej związanej np. z nagłym dramatycznym wydarzeniem np. śmierć osoby. Reakcja najpierw pewien sposób nieświadoma, zaprzeczenie – pierwsza reakcja na silne zdarzenie wywołujące negatywne zdarzenie – też na poziomie nieświadomym. Trudne wiadomości przyjmujemy stopniowo, stopniowo się oswajamy. Wybuch emocji opóźniony nieco w czasie.


Świadoma samokontrola emocjonalna – jeżeli mam określone doświadczenie, że wiem, że dana sytuacja spowoduje u mnie powstanie konkretnych emocji – mogę mieć wtedy wpływ na to. np. otrzymuje zaproszenie na imprezę ode mnie zależy co zrobię z tym zaproszeniem, jeśli przewiduję, że będę się dobrze bawić to chcę pójść - ja dokonuję wyboru → wiem, że to wywoła pozytywne emocje.


Selekcja i modyfikacja informacji – próbuje w otoczeniu kierować swoją uwagę na takie sytuacje , które raczej wywołają emocje pozytywne, unikać te które wywołują emocje negatywne np. słucham radia i są tam negatywne wieści, więc wyłączam radio, nie chcę ich słyszeć. Osoby palące rzadziej czytają artykuły o szkodliwości palenia „ a co ja się będę denerwować „. Wyobraźnia podsuwa mi pewne informacje, wspomnienie → odcinam się od rzeczywistości, zagłębiam się w świat wyobraźni.


Interpretacja informacji → jakaś informacja do mnie dotarła, do mnie należy interpretacja tego, może ona wywołać silniejsze negatywne emocje a czasem interpretujemy tak, żeby nie było aż tak źle → efekt Poli Anny → łagodnienie emocji negatywnych np. ukradli mi portfel ale dobrze, że nie wiele w nim było → efekt samopocieszenia.

Kontrola ekspresji emocjonalnej → kontrola zachowań, które z tej ekspresji wynikają. Mamy wpływ na wyrażanie emocji, korzystamy z tego bo takie są wymagania społeczne, taka jest presja społeczna – tłumic emocje, będę je wręcz udawać, kiedy się uśmiecham itp. dzieci cieszą się całym sobą. Z wiekiem udaje nam się nad tym zapanować.


DYZONANS POZNAWCZY – teoria wyjaśniająca spektrum naszych zachowań. Sprzeczność, niezgodność, coś nie pasuje do czegoś. To sytuacje kiedy przyjmujemy informacje, która pozostaje w sprzeczności z naszym wyobrażeniem o naszym racjonalnym zachowaniem – myślimy o sobie w sposób dobry, wiem umiem potrafię – dobrze o sobie myślę – często samousprawiedliwienia, wiem,że coś jest złe ale to robię i się usprawiedliwiam np. palenie papierosów. Kiedy pojawiają się dysonans doświadczam negatywnych emocji bo coś nie pasuje – zależy mi na tym żeby zredukować te złe emocje i podejmuje bardzo często cały szereg niewyjaśnianych zachowań ich celem jest obrona mojego samopoczucia np. nie dostrzegam informacji, które nie są mi przydatne, zaprzeczam nauce itp. znajduje mnóstwo usprawiedliwień – pocieszające jest to – sprzeczność została zredukowana w moim mniemaniu.

Wraz z wiekiem wzrasta umiejętność samokontroli wraz z rozwojem układu neuronowego proces hamowania ( potrzebuje więcej czasu żeby zaistnieć ) do 6 roku życia dzieci raczej nie hamują emocji → pełna spontaniczność w okazywaniu uczuć pozytywnych i negatywnych.

Młodszym dzieciom osoby dorosłe przyzwalające na tą spontaniczną ekspresję – mają do tego prawo, uznajemy, że to charakterystyczne dla dzieciństwa.


Strategia poprawiania humoru: każdy wie jak sobie poprawić nastrój :

-poszukiwanie dystraktora ( rozpraszacz) zmienia kierunek mojej uwagi, trzeba czymś się zając

-podejmowanie aktywności interpersonalnej – spotkać się z kimś

-zjeść coś słodkiego

>aktywność fizyczna, sportowa

>czasem zaduma

>pójście na zakupy itd.

19.01.2011


TYPY MOTYWACJI / KONFLIKTY MOTYWÓW

motywacja → jako wszelkie mechanizmy ( konspekt ). poprzedza nasze działanie. Poprzedza działanie i zachowanie, nie ma działania bez wcześniejszego motywu. Dlaczego tak się stało? → pytam właśnie o motywację dlaczego w ten sposób co jest źródłem a co przyczyną. Motywacja jest odpowiedzialna za czynności zachowania nastawione jest ono na jakiś cel, potrzebny jest mechanizm, który podtrzymuje nasze działania i zakończyć je w odpowiednim momencie → wszystko jest związane z motywacją.

np. przyjście na wykład – kierowane motywacją


Mechanizmy emocjonalne- emocje kierują naszą uwagę na coś ważniejszego dla mnie, odpowiadają za ukierunkowanie uwagi na określoną sytuację, uświadamiającą odpowiedni program działania związany z danym wydarzeniem np. strach- ucieczka.


Mechanizmy poznawcze → Ciekawość, która uruchomi chęć poznania czegoś zobaczenie, poczytania, zapoznania się z czymś, ciekawość + wytrwałość = przewyższa zdolności ( zdaje zdecydowanie najwyższe rezultaty

zadanie pedagogów → rozwijanie ciekawości, pobudzenie przynajmniej jej nie zabijanie.


Oczekiwania – czegoś oczekuje i wiem, że będzie fajnie to przyjdę. Pewne sądy dotyczące efektów, noszącą działanie, czego doświadczę, czego się spodziewam

dysonans poznawczy – sprzeczność, która wywołuje negatywne emocje.


Typy motywacji ( wybrane )

Motywacja hedonistyczna → dążenie do przyjemności z jednej strony, i dążenie do redukowania tego co nieprzyjemne, chyba,że pojawi się inny motyw dominujący.

Motywacja dominująca → związane z poszukiwaniem informacji, wiedzy, tematyka różnorodne i tak są inne sposoby poszukiwania jej. Potrzeba doświadczenia czegoś, idea zrozumienia świata, siebie.

Motywacja osiągnięć → osiągnięcia, komfortowa emocjonalnie sytuacja – sukces wiążę się z tym,że sukces, kiedy jest moim celem ma wartości nagradzające. Ma wpływ na moją samoocenę. Zasłużyłam na sukces, jestem autorem mojego sukcesu, daje nam to wiele korzyści. Może mieć 2 formy korzystna i nie. korzystna → myślenie pozytywne, myślę o sukcesie negatywne- pragnienie uniknięcia porażki, klęski-> dominującym uczuciem jest lęk ( negatywne emocje). To są kwestię indywidualne

Motywacja własnej skuteczności → chce mieć pewien wpływ, kontrolę nad pewnymi wydarzeniami, chcę panować nad swoim życiem. Uniwersalne, oczywiste, ważne

motywacja wewnętrzna i zewnętrzna →

Wewnętrzna – motywacja do danego działania – jeśli działanie to sprawia mi przyjemność : idea robię to co lubię np. rurki z kremem ?

Zewnętrzna-> czynniki motywujące znajdujące się w otoczeniu w środowisku zewnętrznym: spodziewamy się pewnej nagrody, przyjemność sprawi mi nagroda a nie same działanie. Spodziewam się owej nagrody np. witaminy. Motywacja zewnętrzna może tłumaczyć wewnętrzną jeśli nagrody zewnętrzne są oczekiwane, subiektywnie ważne wymierne

dzieci w przedszkolu rysują – jest jakiś program działania mierzono czas jaki dzieci poświęcają rysowaniu w czasie wolnym. Później podzielono dzieci na 3 grupy; jedna grupa powiedziano dzieciom że jak będą rysować dostaną cukierka. Druga grupa bez informacji i czasem, dostała cukierka za rysowanie. Z czasem przestano dawać cukierki w grupie kontrolnej nic się nie zmieniło i tak samo w grupie z nieregularnym dawaniem cukierków. W 3 grupie były wyraźne różnice, nie dostały cukierków to nie rysowały

Motywacja zewnętrzna może tłumic motywacje wewnętrzną.


Motywację wewnętrzną niszczą np. kontrolujące zachowania szefa w pracy, kontrola, rywalizacja, terminy, wymuszają rytm mojego działania.

A podwyższę ją : szanowanie autonomii, możliwości podejmowania jakiś decyzji, wyborów własnych, wszelka wolność


konflikty motywów :

konflikt dążenie - dążenie ( dylemat szczęśliwca ) mam możliwość wyboru między dwoma rzeczami pozytywnymi, które się wykluczają. Może być stresujące

konflikt unikanie - unikanie ( dylemat pechowca ) odwrotnie 2 negatywne i jedną z nich musi wybrać. Nie ma od tego ucieczki.

konflikt dążenie- unikanie akceptując zalety, muszę przyjąć wady. Niby chcę niby nie chcę, nie wiem czego chcę



Wyszukiwarka