Trombocyty-płytki krwi, powstające w kostnym szpiku. Zapoczątkowują procesy krzepnięcia krwi. Komórki te przede wszystkim odpowiadają za krzepnięcie się krwi. Prawidłowa ich ilość w mm3 krwi wynosi około 300 tysięcy. Skrzep podczas zranienia powstaje dzięki reakcji zachodzącej pomiędzy białkami osocza a tlenem. Powstaje dzięki temu włóknik czyli fibryna.

PROCES KRZEPNIĘCIA KRWI

złożony chemiczny proces, w którego wyniku krew wypływająca z krwionośnego naczynia- uszkodzonego przechodzi w stały ze płynnego stanu, powstaje galaretowaty skrzep, który zamyka uszkodzone naczynie chroniąc w ten sposób przed wykrwawieniem; mechanizm krzepnięcia krwi jest oparty na działaniu osoczowych czynników krzepnięcia krwi a także fosfolipidów, krwinek płytkowych oraz jony wapnia; krzepnięcie krwi to proces wymagający wapniowych jonów.

UDZIAŁ KRWI W TRANSPORCIE GAZÓW

w transporcie CO2 i O2 uczestniczy osocze i erytrocyty. Wiązanie tlenu polega wytworzeniu się odwracalnego połączenia hemoglobiny z cząsteczkami gazu. Proces nazywa się utlenowaniem. Jedna cząstka hemoglobiny wiąże się odwracalnie z czterema cząsteczki tlenu, powstały kompleks nosi miano oksyhemoglobiny (Hb(O2)4).Utlenowanie przebiega w płucach oraz skrzelach. Czad to gaz współzawodnicząc z tlenem podczas wiązania z hemoglobiną. Tlenek węgla może łatwo wyprzeć tlen z (Hb(O2)4), zajmując jego własne miejsce . Połączenie Hb z czadem to karboksyhemoglobina lub hemoglobina tlenkowowęglowa. Transport dwutlenku węgla z tkanek do oddechowych powierzchni, gdzie przenika on na zewnątrz wskutek gradientu parcjalnego ciśnienia tego gazu. 20 % dwutlenku węgla jest transportowana jako luźno związana z grupami -NH2 białkowa części hemoglobiny - karbaminohemoglobina; 80% transportuje zaś osocze w postaci kwasu węglowego, w tym 70% jako jony wodorowęglanowych.

GRUPY KRWI

W błonach czerwonych krwinek znajdują się aglutynogeny dwojakiego rodzaju. Są to aglutynogeny A oraz B. Antygen A nie jest jednorodny ponieważ tworzy różnorodne odmiany, np. A1, A2. W surowicy znajdować się mogą aglutyniny: anty- A oraz anty- B. Przeciwciała przeciw aglutynogenom A aglutynują krwinki posiadające antygen A, a przeciwciała anty- B, te z antygenem B. Reguła Landsteinera mówi, że w surowicy krwi nie występują nigdy przeciwciała skierowane przeciw własnym grupowym antygenom. Na podstawie tej reguły wyróżniono cztery grupy krwi:

A-w błonach czerwonych krwinek znajduje się aglutynogen A, aglutynina anty- B jest surowicy, grupy krwi aglutynowane przez tę krew: B, AB.

B- w błonach czerwonych krwinek znajduje się aglutynogen B, aglutynina anty- A jest surowicy, grupy krwi aglutynowane przez tę krew: A, AB.

AB- w błonach erytrocytów jest aglutynogen A i B, surowicy nie ma aglutynin, nie ma też grup aglutynowanych

0- w błonach czerwonych krwinek nie znajduje się aglutynogen, znajduję się natomiast obie aglutyniny w osoczu (anty-A i anty- B), grupy krwi aglutynowane przez tę krew: A, B, AB.

Osobie posiadającej grupę krwi AB można przetoczyć każda z czterech grup krwi, natomiast osoba z grupą krwi 0 może być biorca tylko krwi grupy 0, ponieważ mając przeciwciała skierowane przeciwko aglutynogenom A i B, aglutynowałaby każdą inną krew.

Dodatkowo wykryto inne antygeny, które warunkują wyróżnienie tzw. podgrup, przykładowo: M i N. W roku 1941 Landstein odkrył antygen Rh. Antygen ten posiada w błonach krwinek czerwonych około 85% ludzi. Krew ludzi zawierających na erytrocytach ten antygen określa się Rh+. U pozostałych ludzi nie występuje ten czynnik, a ich krew oznaczono Rh- . Pierwszy kontakt krwinek Rh+ z Rh- powoduje, iż organizm rozpoczyna wytwarzać przeciwciała anty- Rh. Przy kolejnym kontakcie obecne w osoczu przeciwciała niszczą czerwone krwinki zawierające czynnik Rh powodując ich hemolizę.