Uszkodzenia narządu ruchu można podzielić na wrodzone i nabyte. Do pierwszej grupy zaliczamy te wady, które spowodowane są czynnikami wewnątrzpochodnymi, takimi jak na przykład zaburzenia w chromosomach, bądź zewnątrzpochodnymi, które uszkadzają rozwijający się płód. Są to takie czynniki jak: niedotlenienie, wpływy toksyczne, infekcje, promieniowanie jonizujące czy braki pokarmowe. Uszkodzenia nabyte – kalectwa powstałe w pewnym etapie życia człowieka – to przede wszystkim kalectwa pourazowe, między innymi zniekształcenia po złamaniach, zwichnięciach, uszkodzeniach ścięgien, więzadeł, mięśni i skóry, przykurcze, martwice kości, amputacje, a także kalectwa spowodowane czynnikami chorobowymi. Uszkodzenia aparatu ruchowego można także klasyfikować w następujący sposób : dysfunkcje pochodzenia mózgowego, np. porażenia, niedowłady po wylewach, dysfunkcje pochodzenia rdzeniowego będące następstwem np. choroby Heinego – Medina, dysfunkcje układu kostno – stawowego, np. zwichnięcia stawu biodrowego, schorzenia reumatyczne, braki kończyn, wrodzone lub na skutek amputacji.

Problemy ludzi z uszkodzonym narządem ruchu wynikają z ich fizycznej odrębności, która dotyczy wyglądu zewnętrznego i sprawności motorycznej. Odrębność ta ma charakter negatywny, to znaczy polega na braku lub deformacji kończyn, względnie w zmianach w kręgosłupie wiąże się z obniżeniem sprawności fizycznej. Te dwa aspekty fizycznego kalectwa są na ogół sprzężone ze sobą, to znaczy im bardziej rozległe, a tym samym bardziej widoczne kalectwo, tym większe obniżenie sprawności. Ważne jest również to, że uszkodzenia narządu ruchu łączą się często z doznaniami bólowymi, będącymi konsekwencją samego uszkodzenia bądź towarzyszącymi leczeniu usprawniającemu. Czynności motoryczne najczęściej pośredniczą w zaspokajaniu potrzeb i realizowaniu zadań bezpośrednio z motoryką nie związanych. Z tego też względu niepełna sprawność narządów ruchu decyduje o bardzo specyficznym charakterze relacji człowiek – świat. Wynika to stąd, że kalectwo będąc przeszkodą w prawidłowym realizowaniu dążeń powoduje, że funkcjonowanie może stać się w mniejszym lub większym stopniu zakłócone.

Choroby narządu ruchu są jednym z najczęściej występujących schorzeń u ludzi powyżej 60 roku życia. U osób po 50 r.ż. dochodzi do zaniku tkanki kostnej, proces ten przebiega intensywniej u kobiet niż u mężczyzn. Największym problemem są zmiany zwyrodnieniowe stawów, zwłaszcza stawów biodrowych, kolanowych i kręgosłupa, które powodują pogorszenie sprawności ogólnej, mogą prowadzić do utraty samodzielności. Leczenie tych schorzeń to przede wszystkim rehabilitacja, leczenie farmakologiczne jako wspomagające lub chirurgiczne przy braku poprawy, progresji zmian. Reumatoidalne zapalenie stawów, mimo, że największa zapadalność przypada na IV i V dekadę życia, również występuje u ludzi po 60 roku życia, często z podstępnym początkiem, objawami nakładającymi się na już istniejące zmiany, więc rozpoznanie jest zwykle utrudnione. Osteoporoza, najbardziej rozpowszechniona choroba w wieku starszym poprzez powikłania w postaci złamań, może doprowadzić do inwalidztwa i całkowitego uzależnienia od osoby drugiej. Przyczyna osteoporozy nie jest do końca znana, często jest łączona ze zmianami poziomu hormonów takich jak estrogeny, kalcytonina, kortykosterydy, progesteron. Ważną rolę przypisuje się czynnikom dietetycznym szczególnie niedoborowi wapnia i witaminy D. Z przeprowadzonych badań wynika, że kuracja estrogenowi, przyjmowanie wapnia i wysiłek fizyczny spowalnia tempo niszczenia kości po okresie menopauzy.

Z wiekiem występuje bolesność stawów, słabną mięśnie, kości łatwiej ulegają złamaniu. Wpływ na to mają czynniki genetyczne, proces starzenia oraz stan funkcjonowania innych narządów, np. zmiany w mięśniach, do jakich dochodzi w trakcie starzenia w dużej mierze zależą od stanu naczyń krwionośnych. Z wiekiem więzadła tracą swoją elastyczność, mięśnie muszą, więc wykonać większą pracę, zły stan naczyń krwionośnych powoduje gorsze ich odżywienie i przeciążenie. Dlatego właściwe postępowanie, współpraca z ortopedą, wczesna rehabilitacja po złamaniach oraz zapobieganie upadkom są tak ważne w leczeniu osób starszych.

Rehabilitacja osób starszych to przywracanie maksymalnie możliwego, samodzielnego życia w rodzinie i społeczności, a także zdolności do pracy zawodowej, aktywności społecznej i działalności twórczej. Rehabilitacja medyczna ukierunkowana na przywrócenie sprawności chorych stanowi fundamentalna część szerokiego procesu rehabilitacji. W starzejącym się organizmie dochodzi do wielu zmian fizjologicznych i patofizjologicznych pogarszających możliwość jego funkcjonowania, a także rehabilitacji.

Dlatego działania rehabilitacyjne powinny uwzględniać następujące podstawowe zasady: indywidualne dostosowanie do potrzeb i możliwości osoby usprawnianej, należy zdobyć zaufanie chorego poprzez stałą troskę o stan jego zdrowia i przebieg leczenia, zainteresowanie jego obecnymi i przyszłymi możliwościami, przekonać chorego do celowości usprawniania poprzez przykłady otoczenia, zmobilizować chorego do czynnego udziału w pracy nad sobą, uzyskać systematyczności wykonywanych ćwiczeń oraz przyzwyczaić chorego do utrwalania i doskonalenia ruchu przez jego stałe powtarzanie, przestrzegać zasad stopniowania obciążeń (dawkowanie wysiłku musi być stopniowe z zachowaniem niezbędnych przerw na odpoczynek), zmieniać i urozmaicać program, aby uatrakcyjnić usprawnianie, przestrzegać zasady, że w realizacji programu niezbędna jest współpraca środowiska domowego pacjenta, realizować programu usprawniania świadomie, bez pośpiechu, w spokojnej i życzliwej atmosferze, przy podtrzymywaniu wiary w jej skuteczność, zapewnić programowi usprawniania stały nadzór lekarski.

Kinezyterapia – najważniejsza metoda w rehabilitacji osób starszych, obejmuje ćwiczenia lecznicze oraz metody kinezyterapeutyczne. Ćwiczenia lecznicze wykorzystują różne rodzaje pracy mięśniowej do utrzymania lub poprawy ruchomości w stawach, a także zwiększenie siły, mocy i wytrzymałości mięśniowej. Stosuje się również ćwiczenia koordynacji ruchów, pionizacji, nauki chodzenia, ćwiczenia oddechowe, ogólnokondycyjne i relaksacyjne. W metodach kinezyterapeutycznych wykorzystuje się różne rodzaje pracy mięśniowej łącznie z innymi metodami oddziaływania.

Fizykoterapia – obejmuje światłolecznictwo, elektroterapię, laseroterapię, termoterapię, balneoterapię, leczenie polem magnetycznym i ultradźwięki. Duże znaczenie ma masaż leczniczy, który wraz z ćwiczeniami biernymi jest z jednej strony dobrze tolerowany, natomiast z drugiej jest niejednokrotnie z konieczności jedną z nielicznych metod możliwych do zastosowania u zniedołężniałych pacjentów. W rehabilitacji osób starszych niejednokrotnie potrzebne jest zaopatrzenie ortopedyczne : protezy, ortezy, sprzęt pomocniczy ( kule, laski, podpórki, wózki, specjalne obuwie ).Często potrzebne są także urządzenia ułatwiające samoobsługę i zapewniające bezpieczeństwo np. odpowiednie wyposażenie kuchni czy łazienki.