INSTRUKCJA DOTYCZAzCA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY
PRACY NA STACJI PALIW (STAŁEJ)
Podstawowe czynności pracownika przed rozpoczęciem pracy:
Pracownik zatrudniony na stacji paliw (całodobowej lub 0 określonym czasie pracy) nieautomatycznej, powinien:
1. Do pracy przystąpić wypoczętym, trzeźwym, ubranym w kombinezon z uwidocznionym na nim logo firmy, posiadać nakrycie głowy, rękawice z materiału odpornego na działanie paliw i produktów naftowych, buty o podeszwach antypoślizgowych oraz do ewentualnej dyspozycji mieć okulary ochronne,
2. Upewnić się, że:
- instalacje do monitorowania pomiaru stanu posiadanych (magazynowanych) na stacji produktów naftowych (benzyny, olei napędowych, silnikowych itp.), są nieuszkodzone, - urządzenia zabezpieczające przed:
a) przenikaniem produktów naftowych do gruntu, zbiorników wodnych, cieków, wód gruntowych, rzek itp.,
b) emisją par produktów naftowych I klasy do otaczającego powietrza podczas ich wydawania czy napełniania zbiorników na stacji, są sprawne i działają prawidłowo,
3. Sprawdzić:
- stan wszystkich dystrybutorów (odmierzaczy paliw), czy nie zostały uszkodzone,
- przyłącza spustowe przewodów wlewowych do zbiorników magazynowych, czy nie zostały naruszone i są sprawne,
- drożność przyłączy odprowadzających pary,
- czy uziemienia dystrybutorów są nienaruszone, - stan węży nalewczych przy odmierzaczach,
- czy stanowiska dystrybutorów nie są zatarasowane i umożliwiają swobodny bezkolizyjny ruch obsługiwanych pojazdów,
4. Kontrolując stan wyposażenia stacji, brać pod uwagę rodzaj klasy ropy i produktów naftowych, które w zależności od temperatury zapłonu, dzielą się na:
klasa I - ropa naftowa i produkty naftowe o temperaturze zapłonu do 23°C,
klasa II - produkty naftowe o temperaturze zapłonu powyżej 23°C do 61°C,
klasa III - produkty naftowe o temperaturze zapłonu powyżej 61 °C do 100°C
i powinny być składowane (magazynowane) w odpowiednich zbiornikach i warunkach,
5. Podczas przeglądu stacji paliw, zwrócić szczególną uwagę na stan jej obligatoryjnego wyposażenia w sprzęt p.poż., a mianowicie w:
- agregaty proszkowe lub śniegowe 25 kg (szt. 2),
- gaśnicę proszkową lub śniegową 6 kg (szt. 1 dla stacji z jednym odmierzaczem paliw, a szt. 2 dla więcej niż jednym), - koce gaśnicze (szt. 3),
6. Wszystkie zauważone lub nawet przewidywane zagrożenia natychmiast likwidować, a jeżeli to jest niemożliwe we własnym zakresie, nie rozpoczynać wydawania paliw, spowodować, aby właściwe służby dokonały odpowiednich czynności naprawczych i dopiero po upewnieniu się, że zagrożenia zostały zlikwidowane, przystąpić do obsługiwania pojazdów.
Czynności pracownika podczas realizowania powierzonej pracy:
Pracownik powinien:
1. Pracę przy wydawaniu paliw traktować jako odpowiedzialną, gdyż na stacji istnieje bardzo dużo zagrożeń, które można spowodować przez lekceważenie podstawowych zasad i przepisów przy obchodzeniu się z produktami naftowymi,
2. Dla zachowania zasad bezpieczeństwa, na bieżąco dopilnowywać, aby:
- pojazdy tankujące paliwo były ustawione w odpowiednio dużej odległości od siebie,
- silnik pojazdu obowiązkowo był unieruchomiony,
- podczas pobierania paliwa np. przez autobusy, samochody ciężarowe lub z przyczepami, które są przystosowane do przewożenia ludzi, silnik pojazdu był unieruchomiony, a pasażerowie opuścili pojazd i odsunęli się na bezpieczną odległość,
- osoby postronne nie podchodziły do studzienek zbiornikowych,
- wszystkie rozlewy produktów naftowych były natychmiast likwidowane m.in. przez ich posypywanie właściwymi materiałami, będącymi na stanie stacji paliw,
3. Całą stację paliw, na bieżąco utrzymywać w stałej czystości, zbędne przedmioty usuwać,
4. Podczas zasilania stacji w produkty naftowe (beńzynę, oleje napędowe, silnikowe) za pomocą cystern samochodowych lub innych środków transportu zapewnić, aby na stacji nie było żadnych pojazdów oczekujących na pobieranie paliwa, a przy wjeździe i wyjeździe ze stacji byty ustawione odpowiednie znaki ostrzegawcze i zakazujące czasowego wjazdu,
5. W przypadku zauważenia jakichkolwiek zagrożeń powstających podczas zasilania stacji lub wydawania paliw, czynności te natychmiast przerwać, spowodować usunięcie niebezpieczeństwa,
6. Z chwilą zaistnienia na stacji pożaru, zaalarmować wszystkie osoby znajdujące się w strefie zagrożenia i przerwać zasilanie stacji lub wydawanie paliw,
7. O pożarze zawiadomić Straż Pożarną, a jednocześnie przystąpić do gaszenia ognia zgodnie z wytycznymi instrukcji p.poż., będącej uwidocznioną na właściwym miejscu na stacji,
8. Podczas napełniania zbiorników na stacji zapewnić, aby:
- rozładowywanie produktów naftowych przebiegało poprawnie, według ustalonych zasad,
- cysterna była połączona z rurą spustową zbiornika w sposób hermetyczny i skutecznie uziemiona linką miedzianą o przekroju 16 mm2 do króćca uziemiającego,
- żaden pojazd nie znajdował się w odległości mniejszej niż 10 m od autocysterny zlewającej produkt,
9. Przestrzegać ,zasad i przepisów ujętych w rozporządzeniu ministra gospodarki z dnia 20 września 2000 r. (Dz. U. nr 98, poz. 1067),
10. Z chwilą zaistnienia na stacji paliw jakiegokolwiek wypadku, przerwać zasilanie zbiorników i wydawanie paliwa, zawiadomić swoich zwierzchników o zaistniałej sytuacji, poszkodowanym udzielić pierwszej pomocy, pozostawić miejsce wypadku (jeżeli to możliwe) w takim stanie, w jakim wypadek
się wydarzył, aż do przybycia pogotowia ratunkowego i zespołu powypadkowego,
11. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości co do bezpiecznej pracy na stacji paliw, zwrócić się do swojego bezpośredniego przełożonego o wytyczne do dalszego postępowania.
Czynności zakazane pracownikowi:
Pracownikowi zatrudnionemu na stacji paliw zabrania się przede wszystkim:
1. Stosowania niebezpiecznych metod pracy przy obsłudze pojazdów w czasie ich tankowania, stwarzających zagrożenie dla otoczenia,
2. Używania otwartego ognia lub palenia papierosów podczas zasilania zbiorników, jak też wydawania paliwa,
3. Tolerowania sytuacji, aby użytkownicy pojazdów używali otwartego ognia i palili papierosy w strefie zagrożenia wybuchem, 4. Instalowania dodatkowych urządzeń grzewczych na tere
nie stacji bez zezwolenia właściwych, do tego celu uprawnionych instytucji,
5. Dokonywania naprawy pojazdów w miejscach do tych celów nie przeznaczonych na stacji paliw,
6. Wydawania paliw i rozlewania ich do naczyń do tego celu nieprzystosowanych, takich jak: szklanych, otwartych bez zamknięć, z tworzyw sztucznych, drewnianych itp.,
7. Palenia tytoniu na terenie stacji paliw, a nie w miejscach do tego celu wyznaczonych,
8. Instalowania prowizorycznych urządzeń elektrycznych na terenie stacji oraz naprawy bezpieczników przez osoby do tego nieuprawnione i bez zezwolenia właściwych instytucji,
9. Wykonywania na stacji paliw czynności, które nie mogą być tam dokonywane, szczególnie, gdy mogą stworzyć dodatkowe zagrożenia,
10. Zezwalania na parkowanie pojazdów na terenie stacji paliw, a nie w miejscach na ten cel przeznaczonych,
11. Gromadzenia na stacj i paliw zbędnych materiałów niebezpiecznych, tarasowania dostępu do sprzętu p.poż.,
12. Usuwania ze stacji paliw napisów informacyjnych i ostrzegawczych,
13. Zezwalania, aby wjazdy lub wyjazdy ze stacji paliw były tarasowane,
14. Obsługiwania stacji paliw, będąc pod wpływem działania alkoholu lub innych środków odurzających,
15. Organizowania na stacji paliw spotkań, brania udziału w niebezpiecznych „zabawach" czy „żartach" podczas zasilania zbiorników czy wydawania paliwa, stwarzając zagrożenia dla otoczenia.
Czynności pracownika po zakończeniu pracy: Pracownik powinien:
1. Zabezpieczyć dystrybutory (odmierzacze paliwa) przed ich uruchomieniem przez osoby postronne,
2. Uporządkować stację paliw, jeżeli istnieje taka potrzeba, 3. W przypadku stacji paliw całodobowej, przekazać zmiennikowi swoje uwagi i spostrzeżenia m.in. na temat ewentualnych zagrożeń,
4. Upewnić się, że po opuszczeniu stacji paliw nie powstaną zagrożenia dla otoczenia.
Uwagi dodatkowe: Pracownik powinien:
1. Z uwagi na stałe kontakty z użytkownikami pojazdów, obligatoryjnie dbać o swój wygląd zewnętrzny, który powinien być zawsze czysty i schludny,
2. Posiadać pełną orientację, że pojęcie „stacja paliw" jest pojęciem względnym, gdyż obecnie stacje mogą być uzupełnione m.in. w dodatkowe obiekty usługowe, np.:
- sklepy spożywcze, monopolowe, z częściami i akcesoriami samochodowymi, smarami, prasą, napojami chłodzącymi, elementami z wielu innych branż,
- myjnie samochodowe; - kompresory,
- wypożyczalnie przyczep,
- odkurzacze przemysłowe i inne, których obsługa jest określona odrębnymi ustaleniami,
3. Wiedzieć, że niektóre stacje są samoobsługowe i paliwo tankuje do baku sam użytkownik pojazdu, a należność uiszcza ajentowi stacji, co stwarza inne warunki zachowania się w strefie zagrożeniowej na stacji,
4. Przestrzegać wszystkich podanych wyżej zasad, gdyż nie stosowanie się do obowiązujących ustaleń może spowodować powstanie określonych zagrożeń dla otoczenia,
5. W razie zaistnienia sytuacji nie wymienionej w wyżej podanej instrukcji, zwrócić się do swoich władz zwierzchnich o wyczerpujące wytyczne do właściwego postępowania.
(Podstawa: Kodeks pracy, Dział 10, rozdział VIII, art. 2374)