podział komorkowy

ZNACZENIE MEJOZY Podczas mejozy powstaje komórka o

zredukowanej liczbie chromosomów, dzięki czemu w procesie

zapłodnienia zostaje odtworzona diploidalna komórka. Komórki

haploidalne powstające po podziale posiadają nowe kombinacje

genów. Wynika to z faktu, że do jąder potomnych wędrują

przypadkowe chromosomy spośród chromosomów homologicznych

(anafaza I), a poza tym w trakcie mejozy następuje również losowa

wymiana części chromatyd chromosomów homologicznych

pochodzących od obojga rodziców (crossing-over).

PRZEBIEG MEJOZY PROFAZA I

wykształcenie się włókienka podziałowego (kariokinetycznego),

kondensacja chromatyny do chromosomów jest długa i składa się z

5 stadiów:*leptoten - chromosomy wyodrębniają się jako pojedyncze

cienkie nici *zygoten - chromosomy homologiczne układająt się w pary

(koniugują ze sobą) tworząc biwalenty (zwane także tetradami), liczba

biwalentów stanowi połowę liczby chromosomów z leptotenu

Na tym etapie kończy się mejoza u ssaków niepłodnych, np. u muła ze

względu na brak chromosomów homologicznych*pachyten -

chromosomy skręcają się i grubieją; zachodzi crossing-over, czyli

wymiana odcinków chromatyd chromosomów homologicznych

*diploten - pary chromatyd chromosomów siostrzanych rozchodzą

się, ale pozostają złączone w punktach zwanych chiazmami,

Rozdzielenie chromosomów homologicznych tzw. desynapsis

następuje w wyniku rozpuszczenia kompleksu synaptonemalnego.

Intensywna synteza RNA i dekondensacja chromosomów.

*diakineza - zanika otoczka jądrowa i

jąderka, zachodzi maksymalna spiralizacja chromosomów w biwalentach,

tworzą się włókna wrzeciona kariokinetycznego chromosomy

homologiczne połączone są chiazmami Zmniejszenie syntezy

RNA, kondensacja chromosomów (grubieją i oddalają się od otoczki jądrowej).

Kinetochory każdego z dwóch chromosomów tworzących biwalent

zlewają się ze sobą. Mikrotubule łączą kinetochor tylko z jednym

centromerem. Chromatydy niesiostrzane pozostają połączone w

chiazmach, których liczba systematycznie maleje.

MEJOZA IIProfaza II

formowanie nowego wrzeciona podziałowego

METAFAZA II Zanika otoczka jądrowa, tworzy się

wrzeciono podziałowe. Centromery chromosomów

ustawiają się w płaszczyźnie równikowej komórki. Nici

białkowe wrzeciona łączą się z centromerami.

ANAFAZAIIWrzeciono podziałowe kurczy się,

centromery pękają, czego skutkiem jest oddzielenie się

chromatyd.TELEOFAZAIIOdtworzenie otoczki

jądrowej wokoło skupisk chromosomów potomnych -

wyodrębnienie się jąder potomnych, despiralizacja

chromosomów do chromatyny. Cytokineza - podział

cytoplazmy.W rezultacie mejozy I tworzą się 2 komórki

haploidalne(1n), a kolejny podział, już bez redukcji materiału

genetycznego, sprawia, że w wyniku całej mejozy z jednej

komórki diploidalnej powstają 4 komórki haploidalne.


MIEJSC MEJOZY W CYKLACH ZYCIO homozygota,allele,heterozygota

:Pierwsze prawo Mendla (prawo czystości gamet) -

każda gameta wytwarzana przez organizm posiada tylko jeden allel z

danej pary alleli genu. Wynika z tego, że każda komórka płciowa

musi zawierać po jednym genie z każdej pary alleli. Drugie prawo

geny należące do

jednej pary alleli są dziedziczone niezależnie od genów należących do

drugiej pary alleli.


Inżynieria genetyczna - ingerencja w materiał genetyczny

organizmów, w celu zmiany ich właściwości dziedzicznych.

Polega ona na wprowadzaniu do komórek organizmu, którego

cechy chcemy zmienić (biorcy), określonego odcinka DNA

innego organizmu (dawcy). Odpowiednie fragmenty DNA

wycina się z DNA dawcy za pomocą enzymów restrykcyjnych.

Następnie tak wydzielone fragmenty DNA wprowadza się do

komórek biorcy za pomocą specjalnych przenośników (wektorów).

W tej roli wykorzystywane są m.in. wirusy, plazmidy, kosmidy.

Wprowadzone do komórki biorcy wraz z przyłączonym fragmentem

DNA dawcy umożliwiają namnażanie się w niej genów zawartych

w tym DNA. Metody inżynierii genetycznej są już wykorzystywane

do produkcji wielu lekarstw, np. insuliny, niektórych witamin i in.

Ma to ogromne znaczenie praktyczne. Dawniej, przed opracowaniem

metody biosyntezy insuliny metodami inżynierii genetycznej,

otrzymywano ją z trzustek zwierzęcych. Była to metoda bardzo

droga, gdyż ilość insuliny otrzymana z jednej trzustki była niewielka, a

proces jej wydzielania kosztowny. Inżynieria genetyczna

wykorzystywana jest również do wytwarzania tzw. organizmów

genetyki.

Umożliwia bowiem poznanie funkcji pełnionych przez określone geny.



Wyszukiwarka