SMED REDUKCJA CZASÓW PRZEZBROJEŃ

Kształtowanie się procentowego udziału czasu przezbrojenia w czasie kalkulowanym dla detalu

Przy krótkich seriach konieczne jest redukowanie czasów przygotowoawczo – zakończeniowych.

Single Minute Exchange of Dies
wymiana matryc w ciągu jedno cyfrowej liczby minut (czyli od 1 do 9 minut)

SMED jest metodą systematycznego poszukiwania redukcji czasu przezbrojenia, zgodnie z wyznaczonym ilościowym celem.

Pod pojęciem przezbrojenia można rozumieć wymianę lub ustawianie w określonych położeniach narzędzi, przyrządów i uchwytów obróbkowych oraz wymiennych części obrabiarki, niezbędnych do przeprowadzenia obróbki serii jednakowych przedmiotów z założoną dokładnością.

Powstanie metody SMED

• twórcą metody jest Shigeo Shingo (1903-1990),

• 1950 – zakłady Mazda – prasy (50%),

• 1957 – stocznia Mitsubishi – szlifierki (40%),

• 1960 – zakłady Toyota – prasa – redukcja czasu zmiany matrycy z 4 godz. do 1,5 godz. a następnie do 3 minut,

• nazwa: single minute exchange of die.

Korzyści z redukcji czasów przezbrojeń

• redukcja długich serii produkcyjnych,

• redukcja stanów magazynowych,

• zwiększenie elastyczności produkcji,

• skrócenie czasu wykonania wyrobów (poprzez redukcję czasu oczekiwania na obróbkę),

• zmniejszenie kosztów robocizny przy przezbrajaniu,

• podniesienie produktywności wąskich gardeł linii produkcyjnych,

• zmniejszenie zużycia materiałów związanego z przezbrojeniem,

• podniesienie stopnia wykorzystania posiadanego wyposażenia,

• eliminację liczby błędów przy przezbrojeniach,

• podniesienie jakości wyrobów,

• poprawę bezpieczeństwa pracowników,

• uproszczenie gospodarki narzędziowej,

• obniżenie wymagań odnośnie umiejętności pracowników.

Co ważne efekty te można osiągnąć przy niższych kosztach, w porównaniu z zakupem nowych (bardziej wydajnych) maszyn.

Etapy procesu przezbrajania maszyn i urządzeń:

1. Przygotowanie demontażu, weryfikacja materiałów, oprzyrządowania, itp. (pochłania 30% czasu przezbrojenia).

2. Demontaż i montaż narzędzi (5% czasu).

3. Centrowanie, ustawianie wymiarów i innych parametrów (15% czasu).

4. Wykonanie serii próbnej (50% czasu).

Etapy metody SMED wg S. Shingo

1. Stadium przygotowawcze.

2. Rozgraniczenie przezbrojenia wewnętrznego i zewnętrznego.

3. Przekształcenie przezbrojenia wewnętrznego w przezbrojenie zewnętrzne.

4. Racjonalizacja wszystkich aspektów operacji przezbrajania.

1. Stadium przygotowawcze

Celem etapu jest dokładne poznanie i przeanalizowanie organizacji pracy na danym stanowisku.

Stosowane metody i techniki pomocnicze:

• obserwacje migawkowe,

• chronometraż,

• wywiad z wykonawcami (ankieta),

• filmowanie operacji przezbrajania i omawianie jego przebiegu z pracownikami (szczególnie zalecane przez S. Shingo).

2. Rozgraniczenie przezbrojenia wewnętrznego i zewnętrznego

Podział operacji związanych z przezbrojeniem

przezbrojenia wewnętrzne – mogą być wykonane jedynie podczas postoju maszyny, np. montaż i demontaż matrycy w prasie.

przezbrojenia zewnętrzne – mogą być wykonane, gdy maszyna jest w ruchu, np. transport zużytych matryc do miejsca ich składowania lub dostarczenie w pobliże prasy nowych matryc.

Elementy w rozgraniczeniu przezbrojenia wewnętrznego i zewnętrznego:

• lista kontrolna,

• tablica weryfikacyjna,

• próba funkcjonowania i niezbędne naprawy,

• racjonalizacja transportu części i narzędzi,

• harmonogram przezbrojenia.

Realizacja tego etapu pozwala zredukować czas przezbrojenia o 30%-50%

3. Przekształcenie przezbrojenia wewnętrznego w przezbrojenie zewnętrzne

Poszukiwanie rzeczywistego celu i funkcji dla każdej czynności podczas przezbrojenia

• wcześniejsze przygotowanie stanowiska pracy,

• standaryzacja funkcji,

• wykorzystanie przyrządów pośredniczących,

• dublowanie części i podzespołów maszyn,

• wcześniejsze podgrzewanie (preheating).

• szerokie zastosowanie na tym etapie znajdują metody twórczego myślenia.

4. Racjonalizacja wszystkich aspektów operacji przezbrajania

a. Racjonalizacja operacji przezbrojenia wewnętrznego

• Równoległa realizacja operacji przezbrojenia (wymaga dobrego zgrania i odpowiedniego systemu porozumiewania się pracowników, UWAGA na bezpieczeństwo).

• Zastosowanie zaczepów szybkomocujących.

• Eliminacja regulacji.

• Mechanizacja.

b. Równoległa realizacja operacji

• Dwie osoby mogą wykonać prace w mniej niż połowę czasu jaki potrzebuje na to jedna osoba.

c. Zaczepy szybkomocujące

• są to przyrządy służące do przytrzymywania obiektów w zadanym położeniu, wymagające przy zaciskaniu i zwalnianiu jak najmniej wysiłku,

• nie wymagają użycia narzędzi,

• mogą być zamocowane na stałe do maszyny – nie zgubią się,

• rodzaje: jeden obrót, jeden ruch, „splatane”.

Eliminacja regulacji

• Zastosowanie skali numerycznej.

• Zastosowanie linii ułatwiających centrowanie.

• Zastosowanie podkładek o określonej grubości.

• Zastosowanie szablonów ułatwiających właściwe ustawienie narzędzia względem obrabianego materiału.

• Wyposażenie wszystkich: pokręteł, dzwigni, suwaków, itp. w skale numeryczne oraz odnotowanie ich prawidłowych ustawień na liście kontrolnej.

• Umieszczenie przy elementach regulacyjnych mierników prezentujących aktualne wartości poszczególnych parametrów.

Mechanizacja

często jest kosztowna i daje niewielkie skrócenie czasu przezbrojenia

Przykłady mechanizacji:

• podnośniki widłowe do umiejscowienia narzędzia w maszynie,

• przenośniki do przemieszczania ciężkich części i narzędzi,

• zdalne sterowanie zaciskaniem i zwalnianiem narzędzia.

Racjonalizacja czynności przezbrojenia zewnętrznego

• racjonalizacja miejsc przechowywania narzędzi (system oznaczeń – numery miejsc w magazynie, oznaczenia barwne, analiza ABC),

• zmiany w gospodarce narzędziowej (stan ilościowy i jakościowy narzędzi),

• poprawa transportu narzędzi i materiałów.