Aspekty immunologiczne
i kliniczne konfliktu serologicznego

Klinika Neonatologii

AM we Wrocławiu

Historia – poznanie etiologii CHHN

0. 1865 r. - berliński patolog Orth zauważa zmiany w mózgu noworodka zmarłego na żółtaczkę,

1. 1904 r. - Schmorl stosuje termin kernicterus do opisania charakterystycznego wyglądu jąder podkorowych.

2. 1925 r - Hirszfeld i Zborowski tworzą koncepcję konfliktu serologicznego.

3. 1940 Landsteiner i Wiener odkrywają układ Rh.

4. 1941 r Levin i Katzin wyjaśniają rolę przeciwciał Rh w klasycznej erytroblastozie płodowej

Historia- opracowanie metod leczenia ChHN

0. wprowadzenie transfuzji wymiennej
   u noworodków Wallerstein (1946) i
   Diamond (1947).

1. Zabieg ten obniżył znacznie śmiertelność
   z powodu choroby hemolitycznej i występowanie żółtaczki jąder podkorowych, szczególnie gdy był wykonywany podwójną objętością krwi.

2. 1949 r. - I transfuzja wymienna w Polsce prof. Kazimierz Jabłoński i prof. Ludwik Hirszfeld

Historia- opracowanie metod leczenia ChHN

0. 1958 r - Cremer i wsp. donieśli, że ekspozycja wcześniaka na światło słoneczne lub niebieskie fluorescencyjne zmniejsza stężenie bilirubiny w surowicy, dzięki późniejszym badaniom poznano mechanizm, efektywność i toksyczność tego zjawiska. Obecnie fototerapia stanowi podstawową metodę leczenia hiperbilirubinemii noworodków.

Historia- opracowanie metod diagnostyki i leczenia płodu

0. 1963 r Liley analizując płyn owodniowy w spektrofotometrii stwierdził, że wzmożona absorpcja przy długości fal świetlnych 450nm może świadczyć o stopniu zagrożenia ciąży erytroblastozą
   i ustalił granice stref zagrożenia .

1. W tym samym roku wykonał on pierwszą transfuzję dopłodową do jamy otrzewnowej płodu.

0. Rozwój techniki (fetoskop, USG) pozwolił na przeprowadzenie transfuzji do żyły pępowinowej (1981r) a nawet transfuzji wymiennych u płodu.

1. Lata 60-te - wprowadzenie plazmaferezy
   u ciężarnych ze zrealizowanym konfliktem serologicznym

Historia - opracowanie metod profilaktyki konfliktu Rh

0. Finn, Clark i Woodrow oraz Freda, Gorman i Pollack - profilaktyczne zastosowanie Ig anty Rh (D) u kobiet rodzących Rh (-)

1. Wrocław 1976r.- E. Gajewska- zorganizowanie VII Ogólnopolskiego Sympozjum Neonatologicznego pt. ”Aspekty medyczne i społeczne konfliktu serologicznego w Polsce”

2. 1978 r. Polska ”Ustawa o obowiązku profilaktycznego stosowania Immunoglobuliny Anty Rh (D) u kobiet z Rh ujemnymi” .

Definicja konfliktu serologicznego

0. Reakcja immunologiczna między antygenami krwinek czerwonych płodu i noworodka a przeciwciałami wytworzonymi przez matkę, w wyniku której erytrocyty ulegają hemolizie.

1. Doprowadza to do ciężkiego schorzenia u noworodków, zwanego chorobą hemolityczną noworodków - Morbus Haemoliticus Neonatorum.

Konflikt serologiczny-etiologia:

0. Największe znaczenie ma immunizacja
   w zakresie antygenu D z układu Rh

1. Immunizacja w układzie ABO (najmocniejszy antygen A1) jest najczęstszą przyczyną ChHN (~75%).

Konflikt serologiczny-etiologia:

0. Wprowadzenie profilaktyki globuliną anty -D relatywnie zwiąkszyło częstość występowania “rzadkich” konfliktów, spowodowanych nietypowymi antygenami jak: Kell, Duffy (Fy^a), Lewis i Kidd (Jk ^a, Jk ^b) – wszystkie powodują ciężką anemię w zyciu płodowym mogą także prowadzić do obrzęku i obumarcia płodu (częstość immunizacji ~0.08%).

Konflikt serologiczny-etiologia:

0. W ChH może występować immunizacja kilkoma antygenami erytrocytów np. C i D,

1. choroba hemolityczna noworodka może współistnieć z innymi alloimmunologicznymi zaburzeniami hematologicznymi takimi jak trombocytopenia, neutropenia.

Patomechanizm konfliktu serologicznego

0. Wytworzenie przez matkę przeciwciał przeciwko elementom morfotycznym krwi płodu

1. Pierwszy kontakt z obcym antygenem prowadzi do pierwotnej odpowiedzi immunologicznej, podczas której wytwarzane są przeciwciała klasy IgM i IgG o niskim mianie i komórki pamięci immunologicznej

2. Ponowny kontakt z antygenem prowadzi do wtórnej, szybkiej i gwałtownej odpowiedzi immunologicznej z wytworzeniem przeciwciał odpornościowych IgG o dużym mianie.
   (sytuacja w 1 ciąży i kolejnych ciążach)

Patomechanizm konfliktu serologicznego

0. Przenikanie przeciwciał klasy IgG przez łożysko do krwi płodu

1. Reakcja immunologiczna między antygenami krwinek czerwonych płodu i noworodka a przeciwciałami

2. Wychwyt erytrocytów opłaszczonych swoistymi przeciwciałami przez makrofagi w śledzionie i ich hemoliza pozanaczyniowa.

Różnice obrazu konfliktu serologicznego w poszczególnych układach grupowych krwi (Rh, ABO, rzadkie układy grupowe)

wynikają z odmienności:

0. najczęstszego mechanizmu uodpornienia matki,

1. czasu powstawania antygenów krwinek w życiu płodowym, ich immunogenności i lokalizacji (wyłącznie na erytrocytach bądź też innych tkankach),

2. gęstości antygenów na powierzchni erytrocyta,

3. rodzaju wytwarzanych przeciwciał

Konflikt Rh

Uczulenie matki na antygen występujący na krwinkach dziecka (odziedziczony po ojcu) może wystąpić

0. podczas ciąży lub porodu w wyniku

1. transfuzji matczyno płodowych w ciąży fizjologicznej (częstość rośnie wraz z wiekiem płodowym od 7% w I trymestrze, 16% w II, 29% w III, do 50% przy porodzie).

2. transfuzji matczyno płodowych w stanach patologicznych takich jak poronienie samoistne, sztuczne, ciąża pozamaciczna, uraz brzucha ciężarnej, ręczne odklejenie łożyska, amniocenteza, przezskórne pobieranie krwi z pępowiny płodu.

0. Udowodniono, że ryzyko immunizacji jest proporcjonalne do stopnia krwawienia matczyno- płodowego

1. Ryzyko wzrasta od 3% przy objętości przecieku 0.1ml do 65% przy 0.5ml wg Zipursky’ego

2. Metody oznaczania krwinek płodowych zawierających HbF w krwi matki
   - metoda kwasnej elucji Kleinhauer Betke
   - metoda immunofluorescencji pośredniej

Uczulenie matki na antygen występujący na krwinkach dziecka (odziedziczony po ojcu) może wystąpić też

0. w wyniku przetoczenia krwi autologicznej niezgodnej grupowo,

1. kontaktu z krwią partnera u narkomanów używających jednej strzykawki
   
   
   

Postacie kliniczne ChHN

0. ciężka żółtaczka noworodków (icterus gravis neonatorum)

1. ciężka anemia (anaemia gravis)

2. obrzęk uogólniony płodu
   (hydrops universalis fetus)
   - różnicowanie z obrzękiem nieimmunologicznym, który obecnie stanowi ponad 80% przypadków

Objawy ChHN o ciężkim przebiegu:

0. niedokrwistość – bladość powłok skórnych, tachykardia, tachypnoe, :

1. zastoinowa niewydolność krążenia

2. niewydolność oddechowa – hipoplazja płuc, hydrothorax i nacieki opłucnej (hydrops foetalis)

3. hiperinsulinemia- hipoglikemia

Objawy ChHN o ciężkim przebiegu:

0. hemopoeza pozaszpikowa- nacieki skórne, hepatomegalia, splenomegalia

1. zaburzenia hematologiczne: trombocytopenia (zwykle ustępuje samoistnie) - wybroczyny na skórze, neutrofilia, neutropenia, DIC

2. uszkodzenie wątroby: hipoalbuminemia, niedobór czynników układu krzepnięcia

Rozpoznawanie konfliktu serologicznego matczyno-płodowego:

0. Powinno być postawione już u kobiety ciężarnej. Dlatego istnieje obowiązek oznaczenia grupy krwi wraz z czynnikiem Rh i badaniem przesiewowym obecności przeciwciał (pośredni test antyglobulinowy) u wszystkich ciężarnych. Badanie to przeprowadzone u wszystkich kobiet (nie tylko Rh -) pozwala na wykrycie uczulenia na rzadkie antygeny krwinek czerwonych lub inne składniki poza RhD w układzie Rh.

Rozpoznawanie konfliktu serologicznego matczyno-płodowego:

0. Wykrycie obecności przeciwciał nie jest równoznaczne z potwierdzeniem konfliktu serologicznego    

1. muszą należeć do klasy IgG (przenikają przez łożysko)

2. antygen musi być wyrażony na krwinkach płodu/ noworodka

3. Po stwierdzeniu obecności przeciwciał należy określić stopień zagrożenia płodu.

Na możliwość wystąpienia konfliktu serologicznego wskazują następujące elementy z wywiadu:

0. transfuzja krwi u matki

1. choroba hemolityczna u poprzedniego dziecka i jej nasilenie (obrzęk płodu, konieczność transfuzji wymiennej), przy konflikcie Rh liczba ciąż,

2. niepomyślne zakończenie poprzednich ciąż (poronienie, ciąża pozamaciczna)

3. ugrupowanie konfliktowe między rodzicami

4. narkomania

Diagnostyka laboratoryjna
choroby hemolitycznej płodu:

0. Poziom przeciwciał u matki:

1. w surowicy miano przeciwciał anty D poniżej 1:64 jest uważane za wykluczające z dużym prawdopodobieństwem konieczność TW
   u noworodka,

2. opisywano przypadki ChHN o ciężkim przebiegu przy niskim mianie tych przeciwciał

3. Badania funkcjonalne przeciwciał in vitro (np. chemiluminescencja)

Diagnostyka laboratoryjna
choroby hemolitycznej płodu:

0. Amniocenteza (20-22Hbd) i pobranie płynu owodniowego na badania

1. Ocena stężenia bilirubinoidów w wodach płodowych metodą spektrofotometryczną
   – zależność między stopniem anemii u płodu a wskaźnikiem gęstości optycznej płynu owodniowego ( E) przy 450nm
   (schemat Lileya - tabela prognostyczna ze strefami zagrożenia płodu
   – wynik w III strefie świadczy o ciężkiej chorobie hemolitycznej płodu i zagrożeniu obumarciem)

Diagnostyka laboratoryjna
choroby hemolitycznej płodu:

0. Wczesne określenia grupy krwi płodu przy użyciu nowoczesnej techniki PCR w komórkach z płynu owodniowego

1. przydatność badania genotypu płodu techniką PCR w ciążach obarczonych ryzykiem ChH wywołanych rzadkimi antygenami krwinek czerwonych

2. Badanie parametrów dojrzałości płuc płodu w wodach płodowych - L/S, kreatynina -
   (bo jedną z interwencji terapeutycznych jest wcześniejsze ukończenie ciąży)

Diagnostyka laboratoryjna
choroby hemolitycznej płodu:

0. Badanie krwi pobranej z pępowiny przez
   powłoki skórne matki (kordocenteza) jest obecnie preferowaną metodą diagnostyczną

1. zwykle wykonywane po 18 Hbd

2. określenie grupy krwi, morfologii, bilirubiny pozwala na precyzyjne wnioskowanie o zaawansowaniu choroby u płodu

Badania biofizyczne w diagnostyce CHH płodu

0. USG płodowe

1. Ocena morfologiczna-obraz obrzęku płodu w USG

2. Przepływy w tt środkowej mózgu i naczyniach pępowinowych oceniane USG Dopplerowskim

3. Profil biofizyczny płodu

4. KTG - analiza komputerowa

Leczenie choroby hemolitycznej

Pacjentem chorującym na chorobę hemolityczną jest płód i noworodek, dlatego ważna jest współpraca położnika i neonatologa:

0. przekazywanie informacji o pacjencie

1. wspólne określenie optymalnego momentu zakończenia ciąży, odpowiednio wczesne włączenie w przypadkach tego wymagających leków stymulujących dojrzewanie płuc, fenobarbitalu (?),

2. wcześniejsze przygotowanie stanowiska do opieki nad noworodkiem, zarezerwowanie preparatu krwi w stacji krwiodawstwa

Leczenie w życiu płodowym:

0. Z koniecznością leczenia płodu należy się liczyć głównie przy chorobie hemolitycznej spowodowanej konfliktem serologicznym w zakresie czynnika Rh D, a także c czy Kell. Rzadko zachodzi ona przy immunizacji matki antygenami E, C, Fy ^a

Metody leczenia choroby hemolitycznej płodu:

0. transfuzje dopłodowe

1. Przez korekcję niedokrwistości płodu metoda zapobiegania i leczenia obrzęku uogólnionego płodu

2. preferowaną metodą jest transfuzja do naczyń pępowinowych płodu pod kontrolą USG.
   Ze wskazań klinicznych:
   transfuzje dootrzewnowe,
   transfuzje do naczyń wątrobowych płodu.

3. Podajemy masę erytrocytarną (krwinki grupy O Rh (-) Kell (-)), w razie konieczności też MP

Transfuzje dopłodowe

0. Wykonywane są od 20-22 Hbd

1. Stosowanie tego leczenia pozwala na utrzymanie przy życiu ok. 80- 87% płodów z obrzękiem uogólnionym.
   Rozwój psychomotoryczny dzieci z ChH leczoną transfuzjami dopłodowymi
   w większości przypadków przebiega prawidłowo
   (Hudon i wsp. Am J Obstet Gynecol 1998)

Metody leczenia choroby hemolitycznej płodu c.d.:

0. Plazmafereza (po 10 Hbd)- upusty osocza celem usunięcia przeciwciał

1. immunoglobuliny IVIG w dużych dawkach- zmniejszają wytwarzanie przeciwciał anty Rh i przepuszczalność łożyska dla tych przeciwciał

2. fenobarbital podawany matce na 10 dni przed porodem

3. wcześniejsze rozwiązanie ciąży przy nieskuteczności powyższych metod i osiągnięciu przez płód dojrzałości rokującej przeżycie

Postępowanie bezpośrednio po urodzeniu
w przypadku podejrzenia CHHN:

0. jak najszybsze odpępnienie

1. pobranie badań z krwi pępowinowej (grupa krwi, o.Coombsa bezpośredni, bilirubina, morfologia)

2. zaopatrzenie pępowiny (dłuższy kikut 5-7 cm, sól fizjologiczna)

3. właściwa resuscytacja (korekcja kwasicy oddechowej i metabolicznej)

 

Diagnostyka laboratoryjna ChHN

0. Oznaczenie grupy krwi (czy istnieje ugrupowanie konfliktowe)

1. możliwość fałszywie negatywnego oznaczenia czynnika Rh w przypadku zablokowania antygenów Rh przeciwciałami matczynymi o wysokim mianie

2. Wykrywanie przeciwciał związanych na błonie komórkowej erytrocytów noworodka - bezpośredni o.Coombsa

3. test nieswoisty

4. możliwość fałszywie negatywnego bezpośredniego O.Coombsa (przy niskim stężeniu przeciwciał)

Diagnostyka laboratoryjna ChHN

0. Pomocne badanie przeciwciał w krwi matki: pośredni o. Coombsa

1. Wykrywanie hemolizy
   - w morfologii krwi

2. niedokrwistość,

3. anizocytoza, poikilocytoza,

4. wzmożona odnowa w układzie czerwonokrwinkowym erytroblastoza (konflikt Rh) , retikulocytoza

Diagnostyka laboratoryjna ChHN – wykrywanie hemolizy

0. zwiększona produkcja związków powstających podczas metabolizmu hemu - oznaczenia:

1. bilirubina całkowita, pośrednia, bezpośrednia, wolna w surowicy krwi,

2. COHb w krwi pełnej,

3. CO w powietrzu wydechowym

Diagnostyka laboratoryjna ChHN

0. Badania biochemiczne, zlecane w celu wykrycia zaburzeń towarzyszących (albuminy, glukoza, elektrolity, gazometria, enzymy wątrobowe, układu krzepnięcia)

1. Badania diagnostyczne, których wykonanie poleca się przy podejrzeniu uszkodzenia OUN w chorobie hemolitycznej a także pomocne w podejmowaniu decyzji terapeutycznych

Badania dodatkowe w CHHN (c.d.)

0. USG przezciemiączkowe, jamy brzusznej , serca

1. RTG klatki piersiowej

2. MR mózgu

3. badanie neurologiczne, neurobehawioralne

4. potencjały wywołane słuchowe, wzrokowe, somatosensoryczne

5. analiza płaczu

Kiedy rozpocząć leczenie w chorobie hemolitycznej:

0. Natychmiast, jeżeli wykładniki hemolizy :
   Ciężkiej lub Umiarkowanej

Hb: < 12mg% 12 - 14mg%

Bilirubina: > 5mg% 4 - 5mg%

Stan dziecka: obrzęk uogólniony średni

0. Uwzględnić dane z wywiadu położniczego

1. losy poprzedniego dziecka: śmierć, TW, kernicterus

2. poziom przeciwciał u matki: >1:64 w konflikcie Rh

Postępowanie w obrzęku uogólnionym

0. Stan zagrożenia życia!

1. Niewydolność oddechowa (niedobór surfaktantu też u noworodków donoszonych)

2. podaż tlenu,

3. intubacja, mechaniczna wentylacja + PEEP

4. korekcja kwasicy

5. ostrożne upuszczenie płynu puchlinowego tylko tyle aby uzyskać ruchomość przepony,

Postępowanie w obrzęku uogólnionym

0. Niewydolność krążenia

1. kaniulacja żyły pępowinowej,

2. pomiar OCŻ,

3. farmakoterapia (katecholaminy, diuretyki)

4. zwykle normowolemia – unikać przewodnienia, ograniczenie płynów 60-80ml/kg

5. Niedokrwistość

6. częściowa TW
   podnosi Ht i zwiększa ilość nośników tlenu

Metody leczenia choroby hemolitycznej noworodka

0. Fototerapia

1. Metoda fiberooptyczna lepiej niż konwencjonalna

2. Fenobarbital

3. Albuminy

4. podane przed transfuzja wymienna zwiększają jej skuteczność. Nie udowodniono ich ochronnego działania na tkankę mózgową, co należy wiazać z przerwaniem bariery krew- mózg w ChH

Metody leczenia choroby hemolitycznej noworodka

0. IVIG w dużych dawkach:

1. działanie immunomodulujące, blokada receptora Fc makrofagów i związane z tym zmniejszenie destrukcji krwinek czerwonych.

2. Wg doświadczeń różnych autorów podanie IVIG w dawce 250-500mg/kg/24 h przez 3 dni lub jednorazowej dawki 1g/kg/24h zapobiega w dużej mierze ciężkiemu przebiegowi ChHN

3. Ważne podanie jak najwcześniej po porodzie

Transfuzja wymienna

0. Zmniejsza poziom bilirubiny i innych toksycznych produktów hemolizy. Usuwa krążące przeciwciała , zapobiegając dalszej hemolizie i późnej anemii

1. Ważny: dobór krwi, metoda transfuzji, sposób wykonania, monitorowanie stanu klinicznego i badań biochemicznych noworodka

Transfuzja wymienna

0. Liberalizacja normy bilirubiny w wieku noworodkowym, która została dokonana na podstawie aktualnych badań (95 centyl = 17mg% po 1 d.ż. Avery Neonatology 1999) nie dotyczy konfliktu serologicznego

1. Liczne podręczniki neonatologii zawierają krzywe stężenia bilirubiny, na podstawie których ustala się wskazania do transfuzji wymiennej w ChHN

2. krzywa Polacka,

3. nomogramy Diamonda dla wcześniaków i noworodków urodzonych o czasie

Transfuzja wymienna

0. dodatkowe kryteria dla TW

1. Poziom Hb < 12-13mg% w krwi pępowinowej

2. Dynamika narastania bilirubiny > 0.3 mg% /h u donoszonych i 0.2 mg% /h u wcześniaków (wg Dunn 1963 r); >0.7 mg% /h (wg Wennberg 1978r) >0.5 mg % /h (wg Peterec 1995)

3. Śmiertelność przy TW 0.1%- 1% - przypuszcza się, że wzrośnie z powodu mniejszej liczby zabiegów a tym samym mniejszego doświadczenia wykonujących ją osób.

Metody leczenia choroby hemolitycznej noworodka

0. Środki o skuteczności i bezpieczeństwie nie potwierdzonych w randomizowanych wieloośrodkowych badaniach
   u noworodków z ChHN

0. Clofibrat
   ( induktor transferazy glukuronylowej i białka Z, o silniejszym działaniu niż fenobarbital)

1. Erytropoetyna
   (nie należy do leczenia standardowego) – dla zapobiegania późnej anemii, przydatna zwłaszcza u noworodków po transfuzjach dopłodowych i u dzieci z niskim poziomem retikulocytów

0. Cholestyramina, agar
   przerwanie krążenia wątrobowo-jelitowego bilirubiny

1. Penicylamina

2. Prometazyna

3. Inhibitory oksygenazy hemu - metaloporfiryny

Leczenie choroby hemolitycznej noworodka

0. U noworodków z CHHN unikać

1. Kwasicy oddechowej

2. Niedotlenienia

3. Podaży leków wypierających bilirubinę z miejsc wiązania z albuminą (ograniczanie lipidów)

Powikłania stosowanych metod leczenia

0. skutki uboczne farmakoterapii

1. powikłania leczenia preparatami krwi

( zakażenia bakteryjne, wirusowe, immunizacja, reakcja przeszczep przeciwko gospodarzowi- stosować krew naświetlaną promieniami rtg )

0. powikłania zabiegu transfuzji wymiennej

Powikłania zabiegu transfuzji wymiennej

0. niewydolność krążenia, nagłe zatrzymanie krążenia, zaburzenia rytmu serca, zatory powietrzne,

1. zakrzepy - zakrzepica wrotna,

2. zaburzenia w układzie krzepnięcia: trombocytopenia, DIC

3. uszkodzenia mechaniczne - perforacja żyły pępowinowej podczas cewnikowania,

Powikłania zabiegu transfuzji wymiennej

0. krwawienie z naczyń pępowinowych,

1. powikłania zakaźne: posocznica,

2. zaburzenia gospodarki elektrolitowej : hiperkalemia, hipokalcemia, hipomagnezemia

3. kwasica,

4. wylewy do OUN- wpływ TW na krążenie mózgowe i poziom antyoksydantów (transfuzja metodą żyła-tętnica bezpieczniejsza),

5. NEC

Zapobieganie CHHN

0. Właściwy dobór krwi do transfuzji

1. zgodność w układach grupowych Rh, Kell u dziewczynek i kobiet w wieku rozrodczym

2. Chronienie I ciąży – zapobieganie poronieniom

3. Immunoprofilaktyka (tylko w konflikcie Rh)

4. Ma na celu zapobieganie immunizacji matki antygenem D z układu Rh.

Immunoprofilaktyka

0. Polega na podawaniu kobietom o czynniku Rh (-) immunoglobuliny anty Rh D, by opłaszczyć nią krwinki płodu zanim dojdzie do stymulacji układu immunologicznego matki

1. Dawkowanie Ig anty RhD:

2. 150 ug po fizjologicznym porodzie dziecka Rh (+)ig,

3. 300 ug po porodzie zabiegowym, w ciąży pozamacicznej

4. 50 ug po poronieniu, zabiegach diagnostycznych w ciąży, ew. po 28Hbd (do 72h po ekspozycji)

5. W 10% immunoprofilaktyka jest nieskuteczna

Konflikt ABO

Odmienny przebieg niż w konflikcie Rh

0. Konflikt ABO jest rzadko powodem ciężkiej hiperbilirubinemii

1. Mała liczba miejsc antygenowych A i B na powierzchni błony erytrocytów

2. Przeciwciała anty A i B są wytwarzane głównie w klasie IgM

3. Przeciwciała są wiązane przez receptory znajdujące się na innych niż erytrocyty tkankach

4. Późne dojrzewanie antygenów ABO - hemoliza w końcowych tygodniach ciąży

Odmienny przebieg niż w konflikcie Rh

0. Często występuje już w 1-ej ciąży, bo immunizacja nie tylko w związku z ciążą

1. w konflikcie ABO do uodpornienia może dojść w wyniku kontaktu z antygenami A lub B naturalnie występującymi w przyrodzie (pokarmy, zakażenia bakteryjne, szczepionki, płyny ustrojowe)

2. Ryzyko powtórzenia w kolejnej ciąży 88% (Katz i wsp)

3. Konflikt ABO nie nasila się w kolejnych ciążach

0. w konflikcie ABO o.Coombsa często ujemny ( 50%) bądź słabo dodatni dlatego w celu określenia poziomu p-ciał IgG anty A lub B stosowano odczyn Munc Andersena, o.Coombsa w modyfikacji Rosenfielda – mało czułe i swoiste

Diagnoza konfliktu ABO opiera się obecnie na rozpoznaniu klinicznym

0. Pośrednia hiperbilirubinemia

1. Żółtaczka w ciągu pierwszych 24 h.ż.

2. Ugrupowanie konfliktowe w grupach głównych- dziecko A lub B, matka O

3. Sferocytoza - charakterystyczna dla konfliktu ABO - zmiana kształtu opłaszczonych przeciwciałami erytrocytów

4. Wzmożona produkcja erytrocytów - retikulocytoza- u wcześniaków >10 ‰, u donoszonych >5 ‰