7 NOWYCH METOD TQM
Kompleksowe wykorzystanie 7 nowych metod TQM
Celowość wykorzystania metod graficznych - Jeden obraz wart jest tysiąca słów opisu.(przysłowie chińskie)
Metody graficzne:
pozwalają się skoncentrować na istocie problemu,
przedstawiają fakty w zrozumiałej formie,
skracają czas potrzebny na rozwiązanie problemu,
są proste w konstruowaniu.
7 „nowych” metod TQM
Diagram pokrewieństwa (metoda KJ),
Diagram relacji,
Diagram systematyki (zwany także diagramem drzewa lub dendrogramem),
Diagram macierzowy,
Macierz analizy danych,
Metoda PDPC (ang. Process Decision Program Chart - wykres programowania procesu decyzyjnego),
Wykres strzałkowy
Diagram pokrewieństwa (metoda KJ)
Diagram pokrewieństwa jest metodą zespołową mającą na celu organizowanie informacji (z reguły werbalnych), o charakterze jakościowym (idei, pomysłów, koncepcji), w grupy i podgrupy na zasadzie intuicyjnego powiązania (pokrewieństwa)
Tok postępowania w konstruowaniu diagramu pokrewieństwa
Wybór zespołu.
Określenie tematu/problemu.
Dyskusja nad tematem/problemem.
Rozdanie kartek.
Wypełnienie kartek.
Zebranie i prezentacja kartek na tablicy lub ścianie.
Grupowanie kartek.
Określenie tytułu kategorii.
Dokonanie korekty.
Prezentacja i omówienie końcowego diagramu.
Diagram relacji
Diagram relacji jest techniką wyjaśniania związków przyczynowych w sytuacji złożonej, w celu ustalenia poprawnego rozwiązania.
Charakterystyka metody
Diagram relacji jest pomocny jako technika ustalania powiązań przyczynowo-skutkowych między elementami wyodrębnionymi podczas zastosowania diagramu pokrewieństwa. Oznacza to, że niektóre z nich mogą mieć podwójny wpływ na inne elementy obszaru problemowego. Dzięki zastosowaniu diagramu relacji, można zidentyfikować główne działania i warunki doprowadzające do stanu pożądanego.
diagram relacji w układzie scentralizowanym
diagram relacji w układzie porównywania parami
Diagram systematyki
Diagram systematyki = wykres drzewa (dendrogram).
To sposób znalezienia najbardziej odpowiednich i efektywnych środków realizacji celów.
Wykorzystuje się przy tym myślenie analityczne czyli od ogółu do szczegółu.
Charakterystyka metody
W zależności od sposobu kreślenia diagram systematyki przypomina wykres Ishikawy (wykres przyczynowo-skutkowy lub rybiej ości).
Jeśli jest zdefiniowany problem, np. za pomocą diagramu pokrewieństwa i diagramu relacji, dokonuje się szeregowania zebranych pomysłów zadając sobie pytanie: co w pierwszej kolejności należy wykonać, aby zrealizować obrany cel?
diagram statystyki
Diagram macierzowy
Organizuje duże zbiory charakterystyk, funkcji i działań na drodze graficznego ukazania logicznych powiązań pomiędzy nimi.
Ukazuje wpływ każdego z powiązań na pozostałe.
Charakterystyka metody
Rolą diagramu macierzowego jest ukazanie powiązań (i ich siły) pomiędzy realizacją wspomnianych już celów cząstkowych a podejmowanymi działaniami szczegółowymi. Objaśnia on również korelacje pomiędzy samymi działaniami szczegółowymi.
Diagram macierzowy
Rodzaje diagramu macierzowego:
„L” – gdy badane są zależności pomiędzy dwoma grupami czynników,
„T” – w przypadku, kiedy mamy do czynienia z trzema grupami czynników, a powiązania pomiędzy nimi występują tylko parami,
„Y” – jeśli mamy do czynienia z trzema grupami czynników wzajemnie powiązanych,
„X” – gdy chcemy pokazać zależności pomiędzy czterema wzajemnie powiązanymi grupami czynników,
„House of Quality” – w przypadku poszukiwania zależności pomiędzy czynnikami dwóch grup i czynnikami należącymi do tej samej grupy.
Tok postępowania
Identyfikacja grup czynników, które będą badane pod kątem ich wzajemnych zależności.
Wybór odpowiedniej formy diagramu.
Umieszczenie grup czynników na diagramie.
Wybór symboli graficznych dla określenia siły zależności pomiędzy czynnikami.
Oznaczenie wzajemnych zależności pomiędzy czynnikami na wykresie.
Macierzowa analiza danych
Macierzowa analiza danych jest techniką analizy i przedstawienia w prostej formie danych uzyskanych w trakcie sporządzania diagramu macierzowego.
Charakterystyka metody
Spośród siedmiu narzędzi QC jest jedyną techniką tzw. numeryczną tj. wykorzystującą liczby i formuły matematyczne, chociaż prezentacja danych za jej pomocą odbywa się w formie graficznej.
Technika ta przybiera formę wykresu opartego na układzie współrzędnych. Dane są analizowane na podstawie dwóch zmiennych.
macierzowa analiza danych
Tok postępowania
1. Określenie reprezentatywnych charakterystyk klienta bądź produktu.
2. Porównanie danych wewnątrz ocenianych grup, ukazuje jak bardzo różnice wewnątrz grup są uzależnione od konkretnej charakterystyki.
3. Obliczenie procentowego udziału głównych charakterystyk dla danego produktu w stosunku do całościowej oceny oraz graficzne przedstawienie wyników.
Wykres programowania procesu decyzyjnego (PDPC)
PDPC jest narzędziem graficznym używanym przy wyborze najlepszego wariantu działania dla osiągnięcia założonego celu.
Pokazuje alternatywne drogi rozwiązania tego samego problemu i sekwencje działań w różnych możliwych do zastosowania wariantach osiągnięcia celu.
Diagram PDPC często używany jest jako doskonałe uzupełnienie narzędzi identyfikacji i eliminowania problemów takich jak FMEA czy FTA.
Charakterystyka PDPC
Założenia
Każdy problem może być rozwiązany na różne sposoby.
Można je zawsze wyodrębnić i wybrać optymalny w naszych warunkach sposób postępowania.
Tok postępowania
Określenie procesu i szkicowanie dla niego diagramu.
Analiza poszczególnych etapów procesu pod względem ich zasadności, możliwości realizacji, ryzyka itp.
Tworzenie rozgałęzień diagramu poprzez identyfikację innych możliwości realizacji badanego procesu.
Stosowane symbole
Wykres programowania procesu decyzyjnego (PDPC)
Diagram strzałkowy
Wykres strzałkowy (ang. Arrow Diagram) jest graficznym narzędziem projektowania procesów. Obrazuje on sekwencje działań podejmowanych w procesie i współzależności pomiędzy nimi. Narzędzie to bazuje na technice PERT
Charakterystyka
Warunkiem sine qua non do wykorzystania diagramu strzałkowego w badaniu procesu jest dobra znajomość czasów trwania realizowanych w nim działań i ich sekwencji. W przypadku, gdy nie jesteśmy w stanie oszacować tych czasów lepszą techniką okazuje się być PDPC.
Diagram strzałkowy
Tok postępowania
Wybrany zespół definiuje problem (określa proces).
Ustalenie wszystkich działań niezbędnych dla prawidłowego przebiegu procesu (wraz z czasami ich trwania).
Określenie powiązań pomiędzy nimi i umieszczenie ich na wykresie z uwzględnieniem kolejności ich realizacji. Połączenie kolejnych działań na wykresie strzałkami (zgodnie z kolejnością ich występowania), i naniesienie na wykres czasów trwania poszczególnych działań, kończy tworzenie wykresu.
Tak zapisane kartki umieszcza się na tablicy zgodnie z kolejnością przebiegu działań w procesie. Wszystkie działania analizuje się pod względem celowości ich podejmowania dla przebiegu procesu. W miarę potrzeby działania te można poprawiać, wyrzucać, jeśli są zbędne i dodawać nowe. Ułożone w ten sposób zadania łączy się strzałkami nad którymi zaznacza się czasy trwania poszczególnych działań.
Kompleksowe wykorzystanie 7 nowych metod TQM