Gady:PODZIAŁ: a)kotylozaury(cotulosauria), b)Ţółwie(chelonia), c)Krokodyle(Crocodilia), d)Dinozaury(Saurischia) e)Pterozaury(pterosauria), f)Ichtiozaury (ichtyosauria), g)Łuskonaśne:-Węźe, -Jaszczurki. 1.Skutecz. opanow. lądu wym.: a)uspr. gosp. wodnej:-skóra sil. zrogować. nie przepuszcz. gazów pozbawiona grucz. śluz., jako ubocz. prod. wydalania kwas moczowy(w postaci kryształów). b)rozród uniezalaźń od obec. wody w środ.: -zapl. wewn. pojawia się narząd kopulacyjny powst. z ściany kloaki, -zaopatrz. zarodka w odp. ilość mat. odź. stanowiący budulec i materiał energ., -rozwój prosty bez stadium larwy (jaja bog. źółtkowe ), -wyt. błon płodowych:(owodnia-otacza jamę wewnątrz niej znajd. się zarodek, omocznia-powst. z jelita zarodka i jest to miejsce odkład. ubocz. prod. przem. materii. Jest silnie unaczyniona i pełni rolę narz. oddech., kosmówka(błona surowicza)-umoźliwia wym. gaz., -pokrycie jaja włuknistą skorupką (chroni przed wysych. wody) , -jaja skład. są zwykle w miejscach wilgotnych. 2.Usprawniły wym. gaz.: a)pow. płuc się powiększ., powst. komory, nowy system wentylacji płuc(klatka piersiowa) 3.Zmiamą uległ sys. lokomocji NOWOśĆ TYLKO U GADÓW:poj się w mózgu tzw. kory nowej która w rozproszeniu nazywa się subst. szarą mózgu.

NAJSTARSZE GADY-Kotylozaury, szczyt. rozw. osiągn. w permie a wymarły w Triasie.Przyp. wygl. płazy tarczo-głowe (meandrowce) dały one 3 linie rozw.: a)Diapsoida-dała pocz. gadom współcz. oprócz źółwi większości gadów wymarłych i pocz. ptakom (2 jamy skroniowe) b)snapsoida-dała pocz. gadom ssakokształt. przedst. jest Cygnognatus (forma przejść. pom. gadami a pierw. ssakami.-miał zróźń. zęby, ob. wtórnego podniebienia kostnego, przeponę, włosy czucziowe.(1 jama skroniowa) c)Anapsoida(brak jamy skroniowej). Ewol. Kotylozaurów szła w kier. stworz. form bardzej ruchliw. . Nastąpiło wydł. kończyn, kości krzyż , zaczęły wyst. przyn. 2 kręgi, szk. stawał się lżejszy, red. uległ silny pancerz kostny czaszki dzięki powst. jam skroniowych. SEYMOURIA-jest to forma prze jść pom. płaz tarczogłowymi a kotylozaurami (nie dała początku gadom) CECHY PŁAZÓW: ażurowa płaska czaszka, krótka szyja, rozwój osobniczy, zapl. zew. CECHY GADÓW:kończyny pięciopalczaste zak. pazurami, uzębienie szczęki, bocze ustawienie oczu, 1 kłykieć potyliczny, poł miednicy z kręgosł. za pomocą 1,5 kręgu.