Cele zajęć:
uświadomienie uczestnikom pochodzenia różnych gatunków zwierząt, ich potrzeb życiowych, optymalnych warunków życia.
zapoznanie z prawem dot. handlu egzotycznymi zwierzętami
uświadomienie obowiązków, na które nałożone zostały na posiadaczy zwierząt egzotycznych.
Potrzebne pomoce: ścienna mapa świata (ewentualnie schematyczna mapa świata namalowana na tkaninie o boku co najmniej 1,5 m), papier na rysunki, kredki, encyklopedia zwierząt lub notatki o zwierzętach przygotowane wcześniej przez uczniów
Czas trwania: 15-20 minut w sklepie zoologicznym i dwie godziny lekcyjne w szkole
Miejsce zajęć: sklep zoologiczny i szkoła
Materiały dodatkowe:
Konwencja o Międzynarodowym Handlu Dzikimi Zwierzętami i Roślinami Gatunków Zagrożonych Wyginięciem z dnia 3 marca 1973 r. (tzw. Konwencja waszyngtońska),
fragment ustawy o ochronie przyrody
Przygotowanie:
Prosimy uczniów, by przygotowali krótkie informacje o zwierzętach najczęściej spotykanych w sklepach zoologicznych: papugach, kanarkach, myszach, chomikach, świnkach morskich, wężach (boa, pyton), jaszczurkach (legwan, waran, kameleon), żółwiach (stepowy, grecki). Notatka powinna zwierać następujące informacje: skąd zwierzę pochodzi, jak wygląda ich życie w naturze, w jakim żyją klimacie, w jakim siedlisku, jak duże zajmują terytorium, czym się żywią, informacje o zachowaniu: czy są samotnikami, czy żyją w stadach, czy są ruchliwe, przemieszczają się na duże odległości itp.) Informacje te można znaleźć np. w encyklopedii internetowej http://wiem.onet.pl.
Przebieg zajęć:
Wspólnie odwiedzamy sklep zoologiczny, gdzie dokonujemy obserwacji oraz przeprowadzamy wywiad z pracownikiem sklepu. Obserwacje ze sklepu powinny zawierać następujące dane:
jakie zwierzęta można kupić w sklepie zoologicznym,
jakie warunki mają zwierzęta (jakie duże i jak urządzone klatki czy akwaria, ile zwierząt przebywa w jednej klatce, czy klatki są posprzątane),
z kim sąsiadują różne zwierzęta tzn. jakie zwierzę jest w klatce obok,
Dowiadujemy się również:
jakie zwierzęta są najpopularniejsze, najczęściej kupowane,
czy ma zwierzęta zagrożone wyginięciem,
skąd właściciel ma zwierzęta,
czy ma odpowiednią dokumentację dotyczącą posiadanych osobników
czy posiada rzetelną wiedzę na temat potrzeb posiadanych gatunków.
W klasie prosimy uczniów by narysowali zwierzęta zaobserwowane w sklepie. Rysunki układamy w taki sposób, by odwzorować rozmieszczenie zwierząt w sklepie. Czy aby wąż nie mieszka koło myszek, albo kanarków. Zastanawiamy się jak czują się zwierzęta. Czy mają odpowiednią ilość miejsca, odpowiednie warunki by żyć godnie? Jeśli uczniowie odwiedzili kilka różnych sklepów możemy porównać warunki w nich panujące. Tę cześć zajęć przeprowadzić możemy w formie dramy – uczniowie wcielają się w narysowane przez siebie zwierzęta i opowiadają o warunkach życia w sklepie zoologicznym.
Następnie korzystając z przygotowanych wcześniej notatek, po kolei omawiamy zwierzęta przedstawione na rysunkach: skąd pochodzą, jak wygląda ich życie w naturze. Wspólnie odpowiadamy na pytanie: czy w sklepie zoologicznym mają choćby zbliżone warunki do naturalnych? I czy w domu ludzie mogą zapewnić takie warunki zwierzętom jak w naturze?
Zastanawiamy się skąd biorą się te zwierzęta w Polsce, być może informacji udzieli nam sprzedawca, warto też sięgnąć do innych źródeł (np. strona internetowa www.gady.pl). Zapoznajemy uczniów z informacjami na temat przemytu zwierząt egzotycznych, prawa dot. handlu zwierzętami (informacje na stronie www.cites.pl, http://www.mos.gov.pl/cites-ma/index.html, http://www.wwf.pl/pakietinf.php).
W trakcie dyskusji uczniowie tworzą listę pomysłów, dzięki którym los zwierząt sprzedawanych w sklepach zoologicznych może ulec poprawie. Zapisane rozwiązania uściślamy. W trzyosobowych grupach uczestnicy dyskutują nt. najlepszego rozwiązania, następnie grupy łączą się w grupy sześcioosobowe i przedstawiają sobie nawzajem swój wybór argumentując go. Znów grupa wybiera jedno najlepsze wg niej rozwiązanie, które wraz z uzasadnieniem przedstawia klasie. Np.: 1. kupić chociaż jedno zwierzę, żeby ono było szczęśliwsze (kontrargument: tym samym powoduje się, że sprowadzone zostaną kolejne zwierzęta); 2. nie kupować i zniechęcać innych do kupowania (dzięki temu sprzedawca nie będzie chciał sprowadzać nowych zwierząt, kontrargument: ale te będą się dłużej męczyć w sklepie); 3. jakie jeszcze mamy możliwości?
Dyskutujemy co każdy z nas może zrobić? Jeśli wśród rozwiązań podanych przez uczniów pojawiły się takie, które łatwo wprowadzić w życie, możemy zaproponować najbardziej zainteresowanym uczniom podjęcie działań (np. przygotować i rozkolportować ulotki, przygotować apel lub inną akcję informacyjną w szkole)
Aby pozytywnym akcentem zakończyć zajęcia proponujemy uczniom by powycinali z rysunków-klatek wykonanych na początku lekcji zwierzęta: papugi, kanarki, węże, jaszczurki, gryzonie, ryby i położyli (przyczepili) na mapie w miejscu odpowiadającym naturalnemu środowisku życia zwierząt. Będzie to symboliczny powrót do natury.