Domeną
toksykologii klinicznej jest ostre i przewlekłe działanie
substancji chemicznych na organizm ludzki w miejscu bytowania,
zamieszkania i w miejscu pracy.
W
kręgu zainteresowania toksykologii klinicznej pozostają problemy
lekarskie i społeczne związane z lekomanią, narkomanią oraz
możliwości ich rozwiązywania z punktu widzenia prawa i aktualnych
warunków ekonomicznych pacjentów.
Tego
rodzaju sformułowanie zasadniczego celu badań toksykologii jest
następstwem:
.Pełnego
ugruntowania się w świadomości toksykologów znaczenia starej
zasady Paracelsusa, że nie ma całkiem bezpiecznych substancji, a
mogą być tylko bezpieczne warunki kontaktu z nimi.
.
Takiego doskonalenia metod badawczych, które pozwalają oznaczać
pikogramowe ilości bardzo wielu substancji.
.
Stwierdzenia, że nie mniej istotnymi właściwościami jak
toksyczność ostra i przewlekła substancji chemicznych mogą być
onkogenność, teratogenność lub mutagenność i inne ujemne, a
odległe w czasie oddziaływanie na żywe organizmy
Toksykologia
kliniczna
Do
poprzednio wymienionych zadań doszło, jako podstawowe, nowe, a
zarazem bardzo obszerne zadanie w postaci ustalania granic
bezpieczeństwa stosowania wszystkich substancji chemicznych.
Klinika
prowadzi
OŚRODEK
LECZENIA ZATRUĆ
pełni stały ostry dyżur
24 godziny na dobę
7 dni w tygodniu
12 miesięcy w roku
Dzieci i dorośli zatruci
ze szpitali terenowych są leczeni pod nadzorem Ośrodka -
konsultacja toksykologiczna, wykonywanie badań toksykologicznych w
materiale biologicznym.
Ośrodek dysponuje w sposób
ciągły wszystkimi odtrutkami specyficznymi. Jest zawsze
przygotowany do przyjęcia w bardzo krótkim okresie czasu dużej
liczby poszkodowanych oraz do działalności konsultacyjnej w
przypadku wystąpienia katastrofy chemicznej.
LABORATORIUM
ANALIZ TOKSYKOLOGICZNYCH
Badania
chemiczno-toksykologiczne materiału biologicznego dla potrzeb
zatrutych leczonych w ośrodku i szpitalach terenowych
inne badania analityczne,
które wiążą się z diagnostyką zatruć
Pełni 24 godzinny dyżur,
przez 7 dni w tygodniu, 12 miesięcy w roku.
Toksykologia
kliniczna - definicje
Trucizna
Pojawienie się efektu
toksycznego, czas trwania i natężenie działania zależy od
szybkości dotarcia trucizny (leku) z miejsca jej wchłaniania do
odpowiedniego receptora, tkanki, narządu.
Szybkość dotarcia zależy
od [LADME]:
uwalniania z określonej
postaci [liberation]
wchłaniania (absorpcji)
[absorption]
dystrybucji [distribution]
metabolizmu
(biotransformacji) [metabolism]
wydalania [excretion]
Trucizna
- wchłanianie
Wchłanianie - proces
przejścia ze środowiska zewnętrznego do krwioobiegu -
przekroczenie barier - błon komórkowych
szybkość absorpcji i
biodostępność warunkują efekt toksyczny
szybkość absorpcji zależy
od drogi narażenia (od najszybszej do najwolniejszej): dożylna
inhalacyjna > domięśniowa, podskórna, doustna > przeskórna
przechodzenie przez błony
zgodnie z gradientem stężeń;
szybkość zależna od
różnicy stężeń;
łatwiej przechodzą
cząsteczki obojętne niż jony (stała dysocjacji i pH środowiska)
[leki o charakterze
słabych kwasów - lepiej wchłaniają się ze środowiska kwaśnego,
a leki o charakterze zasad ze środowiska zasadowego]
rozpuszczalność w
tłuszczach (wchłanianie, dystrybucja)
Trucizna
- wchłanianie
Transport
przez błony:
filtracja
- małe cząsteczki (MW < 100), rozpuszczalne w wodzie
transport aktywny
- wbrew gradientowi stężeń - nakład energii - donorem energii
ATP - enzymatyczna hydroliza z udziałem ATP-az.
fagocytoza, pinocytoza
Trucizna
- dystrybucja
Dystrybucja - odwracalny,
zachodzący w dwóch kierunkach proces przechodzenia substancji z
krwi do tkanek
szybkość dystrybucji zależy
od:
stopnia ukrwienia tkanek
szybkości przepływu krwi
stopnia wiązania się z
białkami (substancje „wolne” ulegają dystrybucji)
właściwości substancji
(polarność, jonizacja)
Trucizna
- dystrybucja
Rozmieszczenie trucizn w
narządach opisują modele kompartmentowe:
kompartment centralny -
krążenie i narządy dobrze ukrwione (płuca, nerki, serce)
kompartment peryferyjny -
tkankowy - narządy i tkanki słabo ukrwione (tkanka tłuszczowa,
skóra, kości)
charakteryzuje pojęcie
pozornej objętości dystrybucji (Vd)
Trucizna
- dystrybucja
Objętość dystrybucji
- pozorna objętość, która odpowiadałaby tej ilości wody w
ustroju, w której znana dawka leku musiałaby być rozpuszczona,
aby uzyskać stężenie równe stężeniu we krwi.
Substancja rozprowadzana
homogenicznie - objętość dystrybucji zależna od podanej dawki i
stężenia substancji we krwi
Vd
=C/D
Eliminacja
W wyniku dystrybucji trucizna
dostaje się do tkanek, gdzie wywiera właściwe sobie działanie, a
następnie przechodzi wraz ze strumieniem krwi do wątroby, gdzie
ulega biotransformacji i do nerek, przez które jest wydalana.
Związek niezmieniony lub
produkty jego przemian są wydalane różnymi drogami; najważniejszą
- nerki (przesączanie kłębkowe, sekrecja kanalikowa, resorpcja
zwrotna)
biotransformacja + wydalanie
= eliminacja
Eliminacja
stała szybkości
eliminacji (K) -
szybkość z jaką zachodzą procesy biotransformacji i wydalania
biologiczny okres
półtrwania (T1/2)
- czas, po upływie którego, stężenie trucizny we krwi obniżyło
się o połowę
klirens
- szybkość z jaką określona objętość płynu jest oczyszczana
z substancji
całkowity klirens
ustrojowy - suma
wszystkich klirensów, nerkowego i pozanerkowego
PODZIAŁ
ZATRUĆ
Zatrucia
rozmyślne
samobójcze
dobrowolne bez wyraźnej
intencji samobójczej
impulsywne
demonstracyjne
zbrodnicze
egzekucje
Zatrucia
przypadkowe
omyłkowe
powikłania leczenia
nadużycie leku
przedawkowanie
omyłki farmaceutyczne
skażenie środowiska
pracy-zawodowe
upojenie alkoholem
zależność lekowa
narkomania
lekomania
toksykomania
Podział
zatruć uwzględniając
przebieg zatrucia i jego nasilenie
Zatrucia
ostre
charakteryzują się szybkim rozwojem objawów chorobowych po
przyjęciu dużej, jednorazowej dawki trucizny.
Zatrucia podostre
- kliniczne objawy zatrucia są wprawdzie wyraźne, ale nie tak
gwałtowne jak w zatruciu ostrym i występują po jednorazowo lub
kilkakrotnie przyjętej dawce trucizny.
Zatrucia przewlekłe
powstają wskutek długotrwałego działania trucizny w małych
dawkach i często nie wykazują widocznych objawów klinicznych.
Dopiero po dłuższym czasie, na skutek gromadzenia się trucizny w
organizmie, dochodzi do wystąpienia objawów zatrucia
przewlekłego. Do
zatruć przewlekłych należą przede wszystkim zatrucia zawodowe
związane z długo trwającym narażeniem na substancje toksyczne w
środowisku pracy.
Drogi
narażenia
do zatruć najczęściej
dochodzi
drogą doustną
drogą inhalacyjną
przez skórę
drogą dożylną,
domięśniową
W zatruciach
samobójczych i omyłkowych
droga wchłaniania trucizny do ustroju to przewód
pokarmowy;
W zatruciach
w miejscu pracy
najczęściej trucizna wchłania się przez drogi
oddechowe lub skórę;
W czasie katastrof,
wypadków chemicznych
najczęstszą drogą narażenia - układ
oddechowy, dochodzi także do skażenia skóry i oczu.
Molekuły
do których wynaleziono przeciwciała
Amanityna Amitryptylina
Aspiryna Atropina
Glikozydy
nasercowe Kokaina
Kolchicyna Haloperidol
Insektycydy Izoniazyd
Morfina Parakwat
Chinidyna
DIAGNOSTYCZNY
KODEKS TOKSYKOLOGII KLINICZNEJ (wg
Maxa V. Clarmanna)
Zalecenia:
Badania i anamneza bez
obecności rodziny lub bliskich
Pełne badanie rozebranego
pacjenta z rejestracją wszystkich objawów
Dyskinezy – szybkie
powtarzające się kurcze małych grup mięśniowych lub uogólnione
– działanie dopaminergiczne lub blokada cholinergiczna, centralna
Lit, amfetamina, kokaina,
karbamazepina
Sztywność – stymulacja
rdzenia lub centralna
złośliwy zespół
neuroleptyczny, metakwalon, lit
Ogólne
zasady postępowania w ostrych zatruciach
INNE
ZABURZENIA
Mioglobina w moczu
Wywiad w kierunku alergii
Dystonia czy sztywność?
Rabdomioliza ?
Alergia czy anafilaksja ?
Ogólne
zasady postępowania w ostrych zatruciach
Badania laboratoryjne
Badanie fizykalne
Diagnostyka obrazowa
Luka osmolarna ?
Kwasica metaboliczna ?
Hiper/hipoglikemia ?
Hiper/hiponatremia ?
Hiper/hipokaliemia ?
Niewydolność nerek ?
Niewydolność wątroby ?
Badania toksykologiczne
Badanie rtg j. brzusznej ?
Ogólne
zasady postępowania w ostrych zatruciach
DEKONTAMINACJA
Zmywanie skóry i płukanie
oczu
Płukanie żołądka
Węgiel aktywowany/środki
przeczyszczające
Substancje niebezpieczne ?
Ogólne
zasady postępowania w ostrych zatruciach
PRZYSPIESZENIE ELIMINACJI
Hemodializa ?
Hemoperfuzja ?
Powtarzane dawki węgla
aktywowanego ?
DALSZE POSTĘPOWANIE
Konsultacja
toksykologiczna
psychologiczna
psychiatryczna
Usuwanie
trucizny
Czy , kiedy , w jaki sposób
usuwać czy neutralizować przyjętą truciznę ?
Które z metod
przyspieszających eliminację już wchłoniętej trucizny mogą
korzystnie wpłynąć na przebieg zatrucia?
Konieczna jest znajomość
podstawowych pojęć farmako - czy toksykokinetycznych opisujących
zachowanie się ksenobiotyku w ustroju
Czy
znajomość parametrów farmakokinetycznych naprawdę pomaga w
leczeniu zatruć?
Znajomość
szybkości absorpcji, objętości dystrybucji i szybkości
eliminacji pozwala:
Przewidzieć czas i
ciężkość przebiegu klinicznego
Ocenić, która z metod
przyspieszających eliminację trucizny może być użyteczna
Czy
znajomość szybkości absorpcji pomaga w postępowaniu?
W przypadku zatrucia lekami,
które osiągają najwyższe stężenie w surowicy po 1 godz. i nie
powodują opóźniania wchłaniania z przewodu pokarmowego,
stosowanie metod oczyszczających przewód pokarmowy po 3 godz. od
spożycia jest nieuzasadnione
Jednym z czynników
wyznaczających szybkość absorpcji jest powierzchnia jelita
cienkiego, dlatego wszystkie substancje zwalniające perystaltykę
przewodu pokarmowego będą zmniejszały szybkość absorpcji.
Znajomość
szybkości absorpcji danego leku pomaga w interpretacji stężenia
leku we krwi
np. pomiar stężenia
fenytoiny w godzinę po spożyciu będzie mylące, gdyż najwyższe
jego stężenie w surowicy – po upływie 4 – 6 godzin od
spożycia
Paracetamol - jego stężenie
w surowicy po 4 godz. od spożycia pozwala na ocenę potencjalnego
hepatotoksycznego działania i stanowi wskazówkę do stosowania
swoistej odtrutki
Czy
znajomość objętości dystrybucji naprawdę pomaga w leczeniu
zatrutego pacjenta?
Objętość dystrybucji jest parametrem określającym czy
hemodializa lub hemoperfuzja mogą przyspieszać eliminację
wchłoniętej trucizny.
Czy
znajomość półokresu eliminacji pomaga przewidzieć czas trwania
objawów u zatrutego pacjenta?
Konieczna
jest znajomość drogi wydalania: nerki czy eliminacja na drodze
przemian w wątrobie
Eliminacja nerkowa:
zazwyczaj liniowa i półokres eliminacji jest użytecznym
parametrem prognostycznym – im krótszy półokres eliminacji, tym
szybsza jest eliminacja leku z ustroju
Eliminacja leku drogą
metabolizmu wątrobowego
jest nieliniowa i przebiega zazwyczaj według kinetyki zerowego
rzędu
Szybkość eliminacji zależy
od sprawności układów enzymatycznych i wysycenia
Półokres
eliminacji nie jest wartością stałą, zmienia się zależnie od
zawartości leku w ustroju, dlatego przewidywanie szybkości
eliminacji jest bardzo trudne i mało przydatne w postępowaniu z
zatrutym pacjentem.
Czy
zmiana pH moczu wpływa na szybkość eliminacji leków?
Słabe kwasy i słabe zasady
mają taką wartość stałej eliminacji, która powoduje
zatrzymanie form zjonizowanych tych substancji w danym kompartmencie
przy zmianie pH
Alkalizacja moczu zwiększa
ilość zjonizowanej formy salicylanów w kanalikach nerkowych i tym
samym powoduje przyspieszenie nerkowej eliminacji, zapobiegając
wchłanianiu zwrotnemu
Płukanie
żołądka
Jest zabiegiem stosowanym
szeroko w celu usunięcia trucizny z żołądka. Mimo to brak jest
wiarygodnych dowodów naukowych co do korzyści z wykonywania
zabiegu
„Całkowita rezygnacja z
płukania żołądka jest atakiem na jedną z fundamentalnych zasad
leczenia zatrucia drogą pokarmową i nie może być podejmowana
zbyt pochopnie. Niemniej jednak , potwierdzenie jego wartości przez
powszechne stosowanie nie może czynić lekarza nieświadomym jego
ograniczeń lub powstrzymywać go od krytycznej oceny.”
Proutfoot
Płukanie
żołądka
Nie powinno być wykonywane
jeśli pacjent nie zażył ilości trucizny, która stanowi
potencjalne zagrożenie życia
Jego wykonanie należy
rozważyć do 60 minut od zatrucia
Powikłania:
Zachłystowe zapalenie płuc
Kurcz głośni
Hipoksja i hiperkapnia
Mechaniczne uszkodzenie
gardła, przełyku lub żołądka
Zaburzenia wodno –
elektrolitowe
Zwiększone ryzyko wystąpienia powikłań występuje u pacjentów
pobudzonych psychoruchowo
Przeciwwskazania
Zatrucie środkami żrącymi
Ryzyko krwotoku lub
perforacji
Brak odruchów obronnych z
dróg oddechowych u pacjentów z upośledzonym stanem świadomości
(płukanie żołądka może być wykonane po uprzedniej intubacji i
uszczelnieniu mankietu rurki intubacyjnej
Inne przypadki, w których
wykonanie zabiegu może pogorszyć stan pacjenta
Węgiel
aktywowany
Wchodzi w bezpośredni
kontakt z substancją absorbując ją na swojej powierzchni
Wskazania
Podanie węgla aktywowanego
jako postępowanie terapeutyczne powinno być stosowane w przypadku
zażycia potencjalnie toksycznej dawki w czasie 1 godziny od zażycia
ksenobiotyku
Przeciwwskazania
Niezabezpieczone odpowiednio
drogi oddechowe , zwłaszcza u pacjentów nieprzytomnych
Podejrzenie krwawienia z
przewodu pokarmowego lub gdy podanie węgla może wpływać na
dalszą diagnostykę i leczenie chirurgiczne
Gdy podanie węgla może
zwiększać ryzyko aspiracji do dróg oddechowych (np.w zatruciach
węglowodorami)
Powikłania
Aspiracja do dróg
oddechowych
Wymioty
Środki
przeczyszczające
Stosuje się je w celu
zmniejszenia wchłaniania substancji poprzez przyspieszenie
wydalania z przewodu pokarmowego
Nie udało się jednoznacznie
określić wskazań do ich stosowania
Wielokrotne lub nadmierne
dawki: 1. odwodnienie, 2. hipernatremia, lub 3. hipermagnezemia przy
środkach przeczyszczających zawierających odpowiednio sód lub
magnez
Przeciwwskazania
Brak perystaltyki, świeży
uraz brzucha, świeży zabieg chirurgiczny na brzuchu, niedrożność
jelit, perforacja przewodu pokarmowego
Spożycie substancji żrącej
Niedobory płynowe,
nadciśnienie, znaczne zaburzenia elektrolitowe
U pacjentów z niewydolnością
nerek i blokiem serca nie powinno się stosować środków
przeczyszczających zawierających magnez
Powinno się je stosować
bardzo ostrożnie u dzieci poniżej 1 roku życia i u osób bardzo
starych
Płukanie
jelit
Polega na podawaniu
dojelitowym przez zgłębnik nosowo – żołądkowy dużych ilości
osmotycznie zrównoważonego roztworu elektrolitowego glikolu
polietylenowego (PEG – ES), który upłynnia treść jelitową.
Zmniejsza wchłanianie leków
poprzez fizyczne usuwanie treści zawartej w świetle jelita
Wskazania
(niejednoznaczne):
Spożycie substancji
potencjalnie toksycznych, które są wolno uwalniane lub powlekane
enteralnie
Przeciwwskazania
Perforacja jelita
Zaparcie
Klinicznie znaczące
krwawienie z przewodu pokarmowego
Niedrożność
Niezabezpieczona odpowiednio
drożność dróg oddechowych
Niestabilność
hemodynamiczna
Niekontrolowane wymioty
Powikłania
Nudności, wymioty kurcze
brzucha, wzdęcia
Aspiracja treści do płuc u
osób z upośledzoną drożnością dróg oddechowych
Metody
przyspieszające eliminację wchłoniętej trucizny
Przed podjęciem decyzji o zastosowaniu metody przyspieszającej
eliminację wchłoniętej trucizny należy odpowiedzieć na trzy
kluczowe pytania:
Czy
zatruty pacjent wymaga zastosowania metod przyspieszających
eliminację trucizny?
Należy uwzględnić stan
pacjenta i ocenić czy nie wystarczy stosowanie metod intensywnej
terapii lub czy istnieją specyficzne odtrutki lub inne specyficzne
leki, które należy zastosować
Wskazania:
Ciężki lub krytyczny stan
pacjenta, pogarszający się mimo pełnej intensywnej terapii (np.
nie poddająca się leczeniu hipotonia wywołana przez fenobarbital)
Niewydolność normalnych
dróg eliminacji (np. niewydolność nerek w zatruciach solami litu)
Potencjalnie śmiertelna
dawka trucizny lub śmiertelne stężenia trucizny we krwi
Inne schorzenia, które mogą
pogarszać rokowanie i być przyczyną powikłań
Czy
lek lub trucizna spełniają kryteria toksykokinetyczne dobrych
„kandydatów” do usuwania metodami przyspieszającymi eliminację
trucizny?
Aby lek lub trucizna były
dostępne dla tych metod muszą one być obecne głównie we krwi
lub płynie pozakomórkowym. Jeśli są rozmieszczone w wyniku
dystrybucji głównie w tkankach, nie będą mogły być skutecznie
eliminowane
Objętość dystrybucji (Vd)
jest kluczowym parametrem, który mówi o tym, czy dany lek lub
trucizna może być skutecznie usunięta
Stopień wiązania z białkami
Leki z wysoką wartością Vd
(neuroleptyki, TCA, antydepresanty) mają niskie stężenia we krwi
i są trudno eliminowane
Leki i trucizny z niską
wartością Vd osiągają wysokie stężenia we krwi; będą więc
skutewcznie usuwane
Leki wiążące się w
znacznym stopniu z białkami będą trudno dostępne dla metod
przyśpieszających eliminację
Czy
dana metoda pozaustrojowej eliminacji skutecznie usuwa truciznę z
krwi?
Szybkość z jaką zachodzą
procesy biotransformacji i wydalania jest opisywana przez stałą
szybkość eliminacji (K) – jest ona miarą znikania substancji z
osocza i całego ustroju
Biologiczny okres półtrwania
(T1/2) – czas po upływie którego zniknie z ustroju połowa
obecnej w nim ilości leku czy trucizny; względnie czas, po upływie
którego stężenie substancji w osoczu zmaleje do połowy.
Klirens (Cl) jest to szybkość
z jaką określona objętość płynu jest oczyszczona z danej
substancji. Całkowity klirens ustrojowy jest sumą wszystkich
klirensów – nerkowego i pozanerkowego (wydalanie przez nerki +
metabolizm wątrobowy + wydalanie przez płuca lub skórę + klirens
pozaustrojowej eliminacji)
Jeśli klirens pozaustrojowej
metody eliminacji stanowi niewielki odsetek klirensu całkowitego to
metoda ta będzie w niewielkim stopniu przyczyniała się do
eliminacji trucizny z ustroju
Forsowana
diureza i modyfikacja pH moczu
Celem stosowania forsowanej
diurezy z modyfikacją pH moczu jest przyspieszenie eliminacji
trucizny przez nerki poprzez zwiększenie ilości zjonizowanej formy
trucizny w moczu
Maksymalne wydalanie trucizn
o charakterze słabych kwasów zachodzi gdy pH moczu jest
alkaliczne, a przyspieszenie eliminacji słabych zasad zachodzi przy
kwaśnym pH moczu
Odwrotne zjawisko zachodzi
przy wchłanianiu trucizn z żołądka
W kwaśnym środowisku, słabe
kwasy takie jak kwas salicylowy, występują w większości w formie
niezjonizowanej i są lepiej wchłaniane
Słabe zasady (np.
amfetamina) są lepiej wchłaniane w środowisku alkalicznym
(dwunastnica), a nie wchłaniają się w środowisku kwaśnym
Słabe kwasy są lepszymi
„kandydatami” do przyśpieszania ich eliminacji, ponieważ
wykazują tendencję do zatrzymywania się w osoczu, którego pH
jest relatywnie wyższe (7,4) niż pH płynu pozakomórkowego
(pH=7.0)
Forsowana
diureza i modyfikacja pH moczu (c.d.)
Przyspieszenie eliminacji
słabych zasad nie jest tak skuteczne, ponieważ przechodzą one
znacznie łatwiej do komórek, gdzie są zatrzymywane z powodu
bardziej kwaśnego odczynu środowiska wewnątrzkomórkowego i
dlatego są niedostępne do eliminacji drogą nerkową
Wskazania
Zatrucie lekami, które słabo
wiążą się z białkami, nie podlegają intensywnym przemianom
metabolicznym, a są wydalane głównie przez nerki (wysoki klirens
nerkowy), a ich dystrybucja zachodzi głównie w płynie ustrojowym
(niska wartość Vd): salicylany, barbiturany długodziałające
(fenobarbital) oraz kwas 2,4-dichlorofenoksyoctowy (herbicyd) –
forsowana diureza z alkalizacją moczu wskazana jest tylko w
zatruciach wymienionymi substancjami
Powtarzane
dawki węgla aktywowanego
Są podawane (20 – 30 g lub
0,5 – 1 g/kg co 2-3 godzin) doustnie lub przez sondę żołądkową
Obecność zawiesiny węgla
aktywowanego w świetle jelit redukuje stężenie poprzez przerwanie
krążenia wątrobowo-jelitowego lub jelitowo-jelitowego leków i
trucizn
Wykazano skrócenie półokresu
trwania dla fenobarbitalu i teofiliny przy stosowaniu tej metody
zwanej „dializą jelitową”
Wskazania
W zatruciach lekami, które
przechodzą do krążenia wątrobowo-jelitowego lub
jelitowo-jelitowego, mają niską objętość dystrybucji, niski
stopień wiązania się z białkami
Przeciwwskazania
Brak perystaltyki
Powikłania
Zaburzenia
wodno-elektrolitowe w wyniku biegunki, zwłaszcza jeśli są
stosowane razem ze środkiem przeczyszczającym
Hemodializa
Leki i trucizny przechodzą z
krwi do płynu dializacyjnego przez półprzepuszczalną błonę
dializacyjną na zasadzie różnicy stężeń.
Wskazania
Zatrucie substancjami o małej
masie cząsteczkowej, rozpuszczalnymi w wodzie, o niskim stopniu
wiązania się z białkami i niskiej objętości dystrybucji
Zatrucie glikolem i metanolem
– eliminowane są także toksyczne metabolity, a ponadto możliwe
jest szybkie wyrównanie kwasicy metabolicznej
Zatrucie litem, szczególnie
przy zaburzonej funkcji nerek
W każdym ciężkim
zatruciu lekami lub truciznami, których parametry toksykokinetyczne
wskazują, że ich wydalanie może być w istotny sposób
przyspieszone, szczególnie w zaburzeniach funkcji nerek
Hemoperfuzja
Krew pacjenta przepływa
przez kolumnę zawierającą adsorbent (węgiel aktywowany lub
żywicę, przez który trucizna znajdująca się we krwi jest
adsorbowana.
Podstawowym parametrem
ograniczającym zdolność przyspieszania eliminacji jest wysoka
objętość dystrybucji
Wskazania
Ciężkie zatrucia
barbituranami, szczególnie o średnim czasie działania
Zatrucia meprobamatem,
teofiliną, fenytoiną
W każdym ciężkim zatruciu,
jeśli stan kliniczny pacjenta nie ulegnie poprawie mimo leczenia
zachowawczego, została przyjęta śmiertelna dawka leku, a istnieją
teoretyczne przesłanki, że eliminacja trucizny zostanie w istotny
sposób przyspieszona
Aparat
do hemoperfuzji
Odtrutki:
Podstawowy zestaw odtrutek dostępny w szpitalach rejonowych
Odtrutki:
Podstawowy zestaw odtrutek dostępny w szpitalach rejonowych (c.d.)
Uzupełniający
zestaw odtrutek niezbędny w Ośrodku Leczenia Zatruć
Uzupełniający
zestaw odtrutek niezbędny w Ośrodku Leczenia Zatruć (c.d.)