Chirurgia Naczyń

Choroby wywołujące ostre niedokrwienie

Choroby wywołujące przewlekłe niedokrwienie

Tętniaki i wrodzone lub nabyte przetoki tętniczo-żylne

Chirurgia tętnic

• Ściana tętnicy składa się z trzech warstw.

• Wewnętrznej (śródbłonek i bł. Podstawna)

• Środkowej ( blaszki sprężyste i komórki mięśni gładkich)

• Błony zewnętrznej(tkanka łączna , naczynia, włókna nerwowe).

Ostre niedokrwienie kończyn dolnych

• Zator Zatorem może być każde ciało stałe przemieszczone z prądem krwi.

Najczęściej jest to skrzeplina oderwana od lewego serca , jego zastawek lub ściany zmienionej chorobowo.

Około 90 % zatorów powstaje w lewym sercu

• Leczenie ostrego niedokrwienia kończyn

Heparyna

Cewnik Fogarty

Fasciotomia –rozcięcie powięzi

Zator tętnicy krezkowej

Zator tętnicy szyjnej

Leczenie chirurgiczne niedokrwienia kończyn dolnych.

• Protezy naczyniowe.

Protezy rozwidlone

Protezy proste.

Usuwanie zmian miażdżycowych-endarteriektomia.

Omijający przeszczep żylny.

Chirurgia endovaskularna stenty samorozprężalne.

Sympatectomia lędzwiowa.

• Objawy niedokrwienia kończyn 1 stop.

Po 1 godz.

Brak tętna,bladość, ból, osłabienie siły mięśniowej,niedoczulica, przeczulica.

Po 3-4 godz.

Oziębienie znieczulenie,porażenie nerwów ruchowych.

Niedokrwienie po 6-12 godz.

Stężenie mięśni, odwodnienie tkanek.

Powyżej 12 godzin.

Postępująca mumifikacja, pęcherze krwiste, plamy opadowe.

Przewlekłe niedokrwienie kończyn

• Umiarkowane niedokrwienie kończyn

To około 80 % leczonych –leki i nie rezygnują z pracy.

Objawy i chromanie przestankowe nasilają się to 10% chorych i powinni się poddać operacji.

Niedokrwienie znaczne- bóle spoczynkowe, zmiany martwicze, owrzodzenia.

Niedrożność innych tętnic

• Niedrożność pnia trzewnego i t.krezkowej górnej

• Nadciśnienie wywołane zwężeniem tętnicy nerkowej.

Miażdżyca tętnic

• Zespół dewaskularyzacji- produkty rozpadu mięśni napływające do krwi powodują zatrucie organizmu.

• Zespół rewaskularyzacji-po operacji udrażniającej nagłe wypłukanie produktów rozpadu może spowodować zatrzymanie akcji serca, niew. Nerek, nieodwracalne zmiany w płucach.

Tętniak

• Przyczyna 90 % miażdżyca

• Poszerzenie ściany o 50% nazywamy tętniakiem

• Tętniak prawdziwy

• Tętniak rzekomy

• Tętniak rozwarstwiający

• Lokalizacja

Choroba Raynauda

• To zaburzenia naczynioruchowe-

• Mogą być pierwotne i wtórne.

• Nadwrażliwość na zimno – pojawia się bladość i zasinienie palców w zimnej temp.

• Pieczenie i drętwienie

• Symetria zmian obu rąk.

Choroba Burgera

• Miażdżyca dystalnych części kończyn górnych i dolnych.

• Nikotyna czynnikiem uczulającym

• U młodych ludzi.

• Bez zmian w dużych naczyniach.

• Leczenie . Sympatectomia.\ amputacja i odstawienie palenia papierosów.

Żylaki kończyn dolnych

• To rozszerzenie , wydłużenie i skłębienie powierzchownych żył podskórnych

• Dotyczy głównie żyły odpiszczelowej 85% i odstrzałkowej 15%

• Najczęstsza choroba żył rasy białej.

• Przyczyna –wrodzona niewydolność zastawek żylnych

• Tylko 10 –15% krwi płynie ukł.pow. Jego wycięcie chirurgiczne nie up.odpływu.

• Wszystkie żyły maja zastawki-blokują refluks.

Zakrzepowe zapalenie Zył

• Zapalenie żył powierzchownych- powstaje najczęściej samoistnie w istniejących żylakach.

• Zapalenie żył głębokich-obrzęk i bolesność w obrębie łydki,również dotyczy uda.Może dotyczyć żył biodrowych.

Leczenie: Heparyna

Usuwanie Chirurgiczne

Wszczepianie sitka do żg. dolnej

Zator tetnicy płucnej

Przyczyna –odrywający się materiał zatorowy z żył kończyn dolnych.

Dostaje się do tetnicy płucnej i może spowodować nagły zgon.

Zatory mniejszych tętnic wywołują zawał płuca.

Leczenie –heparyna lub Operacyjne

Objawy i leczenie żylaków

• Powiekszające się widoczne naczynia żylne.

• Scieńczenia i przebarwieniaskóry

• Uszkodzenia ścian żył

• Owrzodzenia.

• Profilaktyka. Leczenie operacyjne usuwanie zmienionych żył. Ostrzykiwanie.

Rany

Rana to uszkodzenie tkanek z przerwaniem ich ciagłości

rany

• Uszkodzenie może dotyczyć różnych warstw.

Objawy rany:

Ból

Krwawienie

Rozwarcie brzegów( sa brzegi ściany i dno)

Zejście zapalenia

• Całkowite wchłonięcie nacieku

• Wytworzenie ropnia

• Przejście w proces przewlekły-rozplem komórkowy-ziarnina.

Niedrożność jelit

Mechaniczna lub

Czynnościowa

Niedrożność mechaniczna

• Prosta z zatkania

• Z zadzierzgnięcia

• Z niedokrwienia

• Wysoka –dwunastnica i jelito czcze

• Niska-jelito biodrowe i grube

Mechaniczna prosta-przyczyny

• Zrosty

• Guzy zapalne i nowotworowe jamy brzusznej i jelit

• Zatkanie przez kamień żółciowy, kałowe kamienie lub ciała obce.

• W jelicie grubym 90% niedrożności to rak.

Objawy niedrożności

• Czas narastania objawów może być podstawą rozpoznania niedrożności ostrej lub przewlekłej.

• Objawy to:

• Napadowy ból brzucha występujący co kilka minut –długie przerwy pomiędzy bólami świadczą o nisko położonej niedrożności

Objawy niedrożności cd.

• Wymioty-wcześnie występujące w niedrożności wysokiej

• Wymioty póżno występujące –kałowe w niedrożności niskiej

• Zatrzymanie gazów i stolca-w wysokiej niedrożności początkowo chory oddaje gazy i stolec w początkowej fazie chor.

Objawy cd.

• Wzdęcie brzucha –typowe dla niedrożności niskiej

• Przy osłuchiwaniu brzucha wysokie metaliczne szmery jelitowe pojawiające się razem z bólami.

• Czasami stojąca pętla jelitowa –widoczna przez wiotkie powłoki lub wyczuwalna w badaniu palpacyjnym.

Niedrożność z zadzierzgnięcia

• To uwiężnięcie jelit w przepuklinie zewnętrznej lub wewnętrznej

• Skręt jelita

• Wgłobienie.

Objawy niedrożności z zadzierzgnięcia

• Ciągły silny ból umiejscowiony przez chorego

• Uporczywe wymioty

• Zatrzymanie gazów i stolca

• Podwyższona ciepłota ciała szybkie tętno

• Ciężki stan ogólny chorego

• Przy osłuchiwaniu –cisza w brzuchu

• Bolesność uciskowa brzucza-zaznaczone objawy otrzewnowe.

Badania diagnostyczne

• Badanie RTG- zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej w pozycji stojącej lub w ułożeniu na boku w 80 % daje rozpoznanie .

• Poziomy płynu w jelitach pozwalają określić przypuszczalną wysokość niedrożności .

• Laboratoryjne-morfol,hematokryt,jonogram,gazometria, mocznik ,kreatynina.

• Godzinowa`diureza

Leczenie niedrożności

• Założenie sondy

• Leczenie zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej-dobowa utrata do 9 litrów płynu-uzupełnianie niedoborów chloru, sodu i w dłużej trwającej niedrożności uzupełnienie potasu.

• Antybiotyki –gdy zagraża martwica jelita.

• Operacja!!!!!!

Postępowanie pooperacyjne i rokowanie

• Odsysanie treści żołądkowej i kontrola diurezy.

• Smiertelność w leczeniu niedrożności wynosi 10%

prosta niedrożność -5%

z zadzierzgnięcia 30%

z niedokrwienia 80%

Kamica żółciowa

• W powstawaniu kamicy grają rolę:

Zastój żółci

Zaburzenia w unerwieniu i ukrwieniu pęcherzyka

Zakażenia

Zmiany składu żółci

Sposób odżywiania

Strefa geograficzna

Diagnostyka
i leczenie

• USG –Gold standard

• Cholecystectomia laparoskopowa gold standard

• Obecność kamieni żółciowych nie zawsze jest przyczyną dolegliwości

Choroby pęcherzyka

• Kamica bezobjawowa

• Zapalenie pęcherzyka żółciowego

• Wodniak pęcherzyka

• Ropniak pęcherzyka

• Przewlekłe zapalenie pęcherzyka

• Kamica żółciowa przewodowa.

Zapalenie trzustki

• Kamica żółciowa

• Obfity tłusty posiłek i alkohol

Istota choroby polega na trawieniu narządu przez enzymy trzustkowe.!!!!

Postać:

Obrzękowa

Martwiczo-krwotoczna

Rodzaje ran

• Powierzchowne

• Głębokie

• Drążąca-gdy penetruje głęboko

• Zależnie od czasu jaki upłynął :

Świeże –gdy nie wykazują cech zakażenia

niezakażone

Do 8 godzin jest potencjalnie nie zakażoną.

Rodzaje zależnie od kształtu

• Otarcie naskórka

• Rana cięta

• Rana rąbana

• Rana szrpana

• Rana tłuczona

• Rana miażdżona

• Rana kłuta

• Rana kąsana

• Rana `zatruta

• Rana postrzałowa i platowa

Proces gojenia ran

• I – okres wysiękowy ostrego zapalenia ,kataboliczny- trwa 5-6 dni - to przejściowy kurcz naczyń napływ elementów krwi, odrost nabłonka, napływ fibroblastów, odrost naczyń krwionośnych , chłonnych i zak. Nerwowych.

• II okres wytwórczy –anaboliczny trwa około 3-14 dni . Wzrost wytrzymałości rany –dojrzewanie kolagenu-redukcja `naczyń –modelowanie blizny.

Sposoby gojenia ran

• Gojenie przez rychłozrost –najlepszy sposób

• Gojenie opóżnione. Wypełnianie ziarniną-blizna. Gojenie pod strupem.

Tak goją się rany które uległy zakażeniu.

Opracowanie chirurgiczne rany

• Całkowite wycięcie rany-zamieniamy ranę wypadkową na chirurgiczną.

• Częściowe wycięcie rany

• Nie wycinamy ran na twarzy i dłoni.

• Rozcięcie wykonujemy w ranach zakażonych-wtedy rany nie zaszywamy.

Szycie ran

• Szew pierwotny

• Szew pierwotny odroczony-po kilku dniach gdy niema zakażenia.

• Szew wtórny póżny gdy pojawia się ziarnina.

• Rany gojące się przez rychłozrost nie wymagają od drugiego dnia opatrunku.

Powikłania w gojeniu ran

• Zakażenie

• Krwawienia

• Martwica brzeżna raqny

• Blizna przerosla bliznowiec.

Zakażenie

• Infectio –uszkodzenie komórek i tkanek gospodarza przez drobnoustroje.

• Ognisko otoczone jest odczynem zapalnym-którego celem jest zniszcenie czynnika szkodliwego. Oraz usunięcie obumarłych tkanek.

Przyczyny –bakterie ,wirusy,ciała obce, czynniki mech i chemiczne.

Zakażenia

• Bakteriemia- to obecność bakterii we krwi bez objawów chorobowych.

• Ropnica-obecność bakterii ropotwórczych (paciorkowców) – które tworzą zatory małych tętniczek i ropnie przerzutowe z ogniska pierwotnego.

• Posocznica-to stan septyczny –zwany zakażeniem ogólnym z typowymi objawami ogólnymi.

Rodzaje zakażeń

• Czyrak –ropień gruczołu potowego lub mieszka włosowego. Samoistne gojenie.Powodowany często przez gronkowca złocistego. Powstawaniu spzryja obniżona odporność , cukrzyca lub wysoka zjadliwość gronkowca.

• Czyrak gromadny- zlewające się w szereg czyraki –najczęściej na karku, plecy pośladki

• Leczenie obu –nacięcie drenaż -antybiotyk

Objawy miejscowe zapalenia

• Zaczerwienienie

• Ból

• Obrzęk

• Temperatura

• Upośledzenie czynności

Stan septyczny jest jednocześnie zakażeniem i bakteriemią lub zakażeniem i pyemią.

• Przebieg może mieć różną postać.

Patofizjologiczne nastepstwa zapalenia

• Temperatura

• kurcz naczyń –włosowatych skóry nerek mózgu

• Leukocytoza

• Powiększone węzły

• Wzmożona czynność nadnerczy

• Wzmożony rozpad białek –ujemny bilans azotowy,gromadzenie się kwasu mlekowego-kwasica metaboliczna.

• Zwiększona wentylacja minutowa.

Zródła posocznicy

• Gronkowcowej –zastrzał , ropień, ropowica

• Paciorkowcowej –róża,zapalenie naczń chłonnych

• Wywołane pałeczkami Gram-ujemnymi

Zapalenie otrzewnej,dróg moczowych,,rozległe oparzenia.

Sepsa

• Gdy bakterie cechują się dużą inwazyjnością –czyli skłonnością do rozmnażania(wirulencją) oraz dużą jadowitością (toksycznością)-zdolnością do wytwarzania jadów.

• Gdy zdolności obronne organizmu nie są dostateczne

• Wtedy rozwija się wstrząs septyczny.