Nowe i stare media

"nowe media"-new media, new technologies- srodki sluzace komunikowaniu, wykorzystujace elektronike (uklady scalone i cyfrowe, kodowanie sygnalu do utrwalania sygnalu i transmisji informacji)

„stare media”: druk,prasa, telewizja

nowa wersja "telewizja bez granic" nie ma juz ani telewizji, nie pojawia sie tez, jako odrebne medium Internet - ale multimedialne uslugi audiowizualne.

G.Tarde -  Wyróżnił on dwie kategorie opinii publicznej: Publiczność cechuje rozproszenie przestrzenne, połączone z bliskością duchową, jaka powstaje w miarę doskonalenia się środków wymiany opinii. Audytorium, czyli zbiorowością osób znajdujących się w tej samej przestrzeni fizycznej.

Temat nr 13 i 14. Ekonomia polityczna komunikowania

Środki komunikowania stają się narzędziami produkcji i konsumpcji, a nie tylko przekazu informacji. Główna teza: analizę komunikowania należy prowadzić z pozycji ekonomicznych, politycznych i socjologicznych. Dziedzinę tę należy, więc nazwać ekonomią polityczną komunikowania.

Założenia: Dialektyka marksistowska stanowi właściwe źródło krytyki komunikowania masowego, opartego na kapitalistycznym systemie ekonomicznym. Media stanowią, więc formę władzy pełniąca kontrole w społeczeństwie. Media, więc są przemysłem i mają kapitalistyczny charakter, czyli organizację pracy, produkcji, ale i akumulacji kapitału, form dystrybucji konsumpcji wytwarzanych produktów medialnych. Media w ten sposób są zawsze własnością klasy kapitalistów. W tym przemyśle wykorzystuje się fizycznie pracowników mediów, a ich właściciele akumulują wartość dodatkową, czyli zyski z produkcji i konsumpcji produktów medialnych.

Środki masowej komunikacji społecznej działają, więc w imieniu klasy panującej i blokują rozwój alternatywnych modeli myślenia i alternatywnych środków komunikacji społecznej. Celem ich działania jest tworzenie i nie zmienianie fałszywej świadomości klasy robotniczej.

Wnioski: Mechanizmy społeczeństwa kapitalistycznego oraz media i społeczna ich kontrola zwalczają alternatywne modele myślenia i należy je zwalczać, bo hamują demokrację i prowadzą do jej zwyrodnienia. Środki masowej komunikacji są najpotężniejszym instrumentem w rękach klasy panującej, bo kto ma ich własność ekonomiczną, ten rzeczywiście rozpowszechnia przekaz, który legitymizuje wartości społeczeństwa klasowego.

Istnieje przemysł kulturowy, oznaczający upadek kultury i przekształcenie jej w towar . Nadanie aktowi komunikacji kulturowej wartości ekonomicznej niszczy jej zdolności krytyczne i ślady prawdziwych przeżyć duchowych, typowo ludzkich. Załamuje się funkcja filozoficzna i egzystencjalna takiej kultury masowej, powodując jej notoryczny upadek. Seryjna produkcja kulturowa ma na celu produkowanie i zaspokajanie fałszywych potrzeb społecznych, by w procesie konsumpcji na nich zarabiać. Tak, więc tworzy się jednowymiarowość człowieka, kultury i społeczeństwa. Wszystko o tyle ma sens, o ile daje zysk!

Media stają się, więc przemysłem komunikacyjnym w skali państwowej i międzynardowowej, tworzą wielkie przedsiębiorstwa komunikacyjne i międzynarodowe koncerny medialne, spełniajce władzę i kontrolę nad społeczeństwami lokalnym i społecznością globalną. Nierówności ekonomiczne między Wschodem i Zachodem, Południem i Północą są utrwalane przez globalne systemy medialne, za którymi stoi kapitał.

Komunikacja staje się więc „biznesem komunikacyjnym”, a jej najbardziej rozwiniętą formą jest „przemysł rozrywkowy” (filmy, prasa, ksiązki, telewizja, gry komputerowe), co rozwija również społeczeństwo informacyjne w skali globalnej, by zapewnić produktom medialnym o wysokiej technologii cyfrowej rynki zbytu.

Klasycznym przykładem nowej formy „końca ideologii polityczne” i rozwoju „ideologii konsumpcyjnej” staje się proces macdonaldyzacji społeczeństw, opisany przez Guy Deborda. W takim społeczeństwie media stają się głównie środkami konsumpcji, tworząc tzw. „świątynie konsumpcji” (galerie handlowe, strefy bezcłowe na statkach turystycznych, parki zabaw - disneylandy), organizujące apetyty konsumpcyjne publiczności w przekazach medialnych, a obywatel przekształca się w konsumenta, zgodnie z zasadą „kupuję więc jestem”. Następuje wtórne umagicznienie procesów produkcji, dystrybucji i konsumpcji związane z zanikiem granicy między czasem pracy, wypoczynku i zabawy. Ludzie dążą do tego, „zabawić się na śmierć”. Media nakłaniające ludzi do konsumowania i superkonsumowania, a więc rozwijają tzw. konsumeryzm, czyli „społeczeństwo „wielkiego żarcia”.

W dalszym etapie tego rozwoju w związku z pojawieniem się Internetu, jego uspołecznieniem i dynamicznym rozwojem usług produkcyjnych i konsumpcyjnych w sieci, pojawia się zjawisko presumpcji - Benkler (2002) – „Bogactwo sieci, dalej ten model rozwinęli i opisali - Don Tapscott i Anthony D. Williams, jako formę tzw. wikinomii, czyli porsumenckiej organizacji procesu produkcji, reklamy oraz konsumpcji, związanej w wejście w dorosłe życie tzw. „pokolenia sieci”. Ma on charakter antykorporacyjny, z godnie z zasada, że kogo nie ma w internecie, ten nie istnieje. Jest to tzw. model poziomy, bez centrum, przypominający bazar, rozwijajcy się przy pomocy sieci w wymiarze globalnym. Charakteryzuje go kastmeryzacja, czyli każdy może dostać produkt niepowtarzalny, zgodnie ze swoimi osobistymi wartościami i przekonaniami, uczestnicząc w jego projektowaniu, a nawet produkcji. Następuje, więc fragmentacji, subiektywizacja i personalizacja komunikowania w środowisku sieci, gdzie przemysł komunikacyjny staje się źródłem i narzędzie nowego – prosumpcyjnego społeczeństwa.

Model wikinomicznego komunikowania (związanego z produkcji, reklama, kooperacją, konsumpcją użytkowników nowych mediów)

1. oddolna i globalna współpraca użytkowników sieci i przedsiębiorstw,

2. aktywizacja kobiet, bezrobotnych, emerytów i pojawienie się nowego typu człowieka- homo sapiens wikinomicus,

3. dominacja współpracy poziomej, przeciwstawionej hierarchii korporacji, gdzie konsument staje się producentem, a model produkcji przybiera formę prosumpcyjnego,

4. społeczeństwo globalne przybiera równy i poziomy poziom organizacji, bez wyraźnych centrów organizacyjnych,

5. „powstanie „open sorce” i rozwój hakerstwa technologicznego oraz społecznego (Linux i Wikipedia),

6. rozwój globalnej współpracy w oparciu o model komunikacji „many to many”,

7. pojawienie się social networkingu (społeczna praca w sieci), crowd sourcing (źródeł tłumu), smart mob (inteligentny tłum) i crowd wisdom (wiedzy tłumu),

8. peer production – profesjonaliści z amatorami tworzą wiedzę, produkty, usługi i rozwijają nowe formy aktywności zawodowej,

9. potanienie produkcji, jej elastyczność, rozproszony charakter wypierający koncerny z rynku,

10. odrzucenie „praw autorskich”, „prawa patentowego” na rzecz wolnego obrotu informacją,

11. pojawienie się „internetowego komunizmu”, „zbiorowej mądrości”, ale i „zbiorowej głupoty”.

Globalne myślenie tworzy globalne działanie, czyli nowy kapitał sieciowy, który ma następujące filary komunikacyjne:

- otwartość, - partnerstwo, - wspólne zasoby, - wspólne działanie w wymiarze globalnym

Tempo upowszechniania się nowości jest dwa razy WIĘKSZE, A WIĘC DO ROKU PRODUKTY PRAWIE DZIESIĘC RAZY SĄ TAŃSZE OD PROTOTYPÓW. Świat staje się globalną hala produkcyjną z wikinomicznymi miejscami pracy, a Internet staje się największą agorą medialną idei (pomysłów) i kawiarnia do ich wymiany.

Temat nr 14. Determinizm technologiczny w komunikowaniu. Teorie stromedialne i nowomedialne

Kultura zależy od dominującej technologii przekazywania informacji”.

Technologia determinuje ostatecznie organizacje społeczną ludzi i ich perspektywę postrzegania rzeczywistości. Teoria ta bada miejsce i rolę środków komunikacji masowej w historii człowieka oraz ich wpływ na jego rozwój, rozwój komunikacji i ewolucję jego kultury.

Paradygmat teorii determinizmu technologicznego: Media przede wszystkim pokazują nam jak mamy myśleć i jak porządkować rzeczywistość przez nie przetwarzaną. Środki komunikacji masowej wpływają kluczowo na rozwój społeczny i cywilizacyjny nie tylko przez emitowane treści, ale przez sama forme i chechy tworzonych przekazów.

McLuhana – media to ekstensje (przedłużenia człowieka. „medium jest przedłużeniem” w komunikowaniu człowieka, szczególnie jego systemu nerwowego. Tak zostały one kolejno wynajdywane, by pokonywać odlegósci w przestrzeni czasie, dając przyspieszenie w komunikacji. Np. koło jest przedłużeniem nóg, druk – przedłużeniem wzroku. Przedłużenie jest ważniejsze niż samo doświadczenie, które media w ten sposób dają. Nie ważne jest, że przez druk rozpowszechniano biblię, ale, że druk wywarł nowe skutki w umyśle człowieka i jego postrzeganiu świata. Druk dał nowy –sposób postrzegania i klasyfikowania rzeczywistości, narzucił logikę dwuwartościowy i myślenie przyczynowe, dające z kolei możliwość rozwoju nauki. Człowiek epoki Gutenberga stał się istotą o umyśle ścisłym, logicznym i racjonalnym. Człowiek Zachodu był dalej kształtowany przez wynalazki zapisu mechanicznego informacji, za pomocą prasy, papieru, tuszu. Kolejne generacje mediów stały się podstawowym źródłem kolejnych transformacji (zmian) społecznych w tym właśnie duchu (oświeceniowym). Dlatego epoki historyczne McLuhan dzieli na: oralną, piśmienną, typograficzną, elektryczną i telematyczną.

Media zimne i gorące: Chodzi tu o stopień zaangażowania zmysłów w odbiorze przekazu płynącego z medium. Zimne to: pismo, bo daje mało informacji, a resztę musi uzupełnić odbiorca używając wyobraźni. Gorące – oferują np. komputery, telewizja, mowa – dając pełny obraz sytuacji i nie angażują specjalnie wyobraźni człowieka. Zimne – najczęściej organizują jeden zmysł (druk – wzrok), nasycając go kompletnie informacją, gorące – angażują wiele zmysłów, ale nasycają je informacja nieprecyzyjnie. Oba te typy mediów kooperują ze sobą. Świat oparty jest obecnie na nowym medium – elektryczności. A każde – The medium is the message (przekaźnik jest przekazem) - twierdzi McLuhan, bo określa ostatecznie formę przekazu, a ta narzuca ostateczne treści jego znaczeniu. Przy okazji przekształca naturalny aparat percepcji człowieka, masując go zarazem. Powstanie kolejnego nowego medium może prowadzić do implozji starego systemu komunikacji i eksplozji nowego.

Tak przyspieszona informacja (radio, telefon, telewizja, Internet) powodują, że „akcja i reakcja” są prawie równoczesne. Człowiek staje się połączony z całą resztą świata, a więc świat dla niego staje się czymś na kształt wioski, co McLuhan nazwał globalną wioską (global vilage). Jest ona wynikiem implozji społecznej czasu i przestrzeni w interakcja międzyludzkich.

Media, niosą również inne konsekwencje społeczne (pozytywne i negatywne). Kreują nowe role społeczne, wymagające od ludzi wiedzy i zaangażowania w pracę, ale kształtują nowe wzorce zachowań i jakości życia przez eliminacje zjawiska pracy, która przejmuje maszyna (np. pralka automatyczne, catering)

Media również niosą treści innych mediów, które kontrolują życie. Media mają wić ogromną siłę, która tworzy zmiany nie postrzeżone w społeczeństwie, a to jest właśnie przejaw głębokiego determinizmu technologicznego. Nowe technologie nie są przypadkowe, ale wytworzone przez społeczeństwo jako mutacje, detreminujące rozwój i ewolucje społeczeństwa, przez kolejne zmiany medialno-technologiczne.

Kerckhove - W przyszłości, w nowych mediach – sądzi – de Kerckhove – będzie dominowała w komunikowaniu logika sieciowa w związku z dominacja obrazu nad tekstem linearnym, co spowoduje dominacje zmysłu dotyku nad zmysłem wzroku, czyli rozwinie się taktylność w komunikowaniu.

Pojawiająca się cybrkultura jest przejawem rozwoju tej świadomości przedłużonej w cyberprzestrzeń wraz ze wszystkimi zmysłami człowieka, pomnażając masowość przez szybkość. Ludzie będą czuć się, że są wszędzie i jednocześnie. Cały świat stanie się przedłużeniem każdego człowieka w sferze zmysłów i świadomości. To spowoduje, że dotychczasowy homo teoreticus stanie się homo praticipans – człowiekiem uczestniczącym w dzianiu się całego świata nawet bez własnej woli. W ten sposób media, które powstały z lęku przed śmiercią (przemijania w czasie i przestrzeni) dają ludziom namiastkę nieśmiertelności. Jak przysłowiowy Prometeusz chcemy opanować czas i przestrzeń, zdobyć całkowitą wiedzę o świecie, by stać się istotami nieśmiertelnymi – jak antyczni bogowie.

Henry Jenkins – determinizm technologiczny (konwergencyjny) i kultura konwergencji

Tezy: Na sposób funkcjonowania starych i nowych mediów maja wpływ decydujący aktywni i interaktywni użytkownicy, którzy zachowują się jak kłusownicy, czyli dokonują swobodnych interwencji (treściowych i technologicznych) w przebieg komunikowania. Stare i nowe media ewoluują i dopasowują się do siebie, a więc wzajemnie konwergują i kookonwergują pod „odgórnym” naciskiem innowacji technologicznych i „oddolnym” – ich interaktywnych użytkowników. Konwergencja technologiczna staje się w wymiarze globalnym źródłem konwergencji kulturowej, czyli upodobniania się. Powstaje więc „kultura uczestnictwa” polegająca na twórczych zachowaniach użytkowników oraz towarzysząca jej „inteligencja zbiorowa” (otwarta). Konwergencja to przede wszystkim upodobnianie się aktywnych zachowań i od biorców i konsumentów. Zmienia kulturę oraz interakcje społeczne ludzi tworzyć właśnie „kulturę uczestnictwa” (participation culture) w produkcji i dystrybucji przekazów związanych z użytkowaniem przekazów. Jest to reakcja aktywna na nadmiar informacji w mediach.

Powstała zbiorowa inteligencja daje użytkownikom wiedzę i władzę nad mediami. Telefon komórkowy – wielofunkcyjny jest kluczem tego procesu determinacji – bo daje podstawy do rozwoju kooperacji w wymiarze globalnym we wszystkich sferach życia społecznego człowieka.

System komunikowania modelu Web. 2.0 –komunikowanie ulega demokratyzacji, a w sieci tworzą się grupy wirtualne, funkcjonujące podobnie jak w świecie rzeczywistym, ale maja zasięg globalny. Sieć tworzy zgodnie z ich działaniami wielki układ nerwowy, który utrzymuję i wspomaga te zachowania interaktywne. W tym modelu stare i nowe media zderzają sie, co wymusza ich wzajemną konwergencje i kooperację, a nie konkurencję. Jenkins wnioskuje, że należy ograniczyć prawo własności intelektualnej, by nie hamowało rozwoju tego modelu komunikowania. W komunikowaniu rozwija się ekonomia afektywna (czyli budowy pozytywnych uczuć koło jakiegoś produktu) i powstaje nowy typ obywatela – obywatel monitorialny – afektywnie (emocjonalnie) sterowany przez ekran, ale tworzący interaktywnie(oddziałujący) nowe formy demokracji, np. dziennikarstwo obywatelskie.

Szerzy się, więc nadinformacja, chaos, spadek wiarygodności przekazu – prywatyzacja, subiektywizacja przekazów, upada agenda setting i powstają tzw. „miksujące się agendy” prywatnych użytkowników z instytucjami medialnymi, w celu pozyskania uwagi odbiorcy/użytkownika i posiadania na niego wpływ.

Krytyka A. Keena – zanika granica między autorem i publicznością, producentem i konsumentem, ekspertem – amatorem. Następuje upadek profesjonalizmu i szerzy się „kult amatora”, zagrażający demokracji. Następuje wiec „śmierć autora” oraz „śmierc profesjonalisty”, a społeczeństwo powoduje upadek wysokiej kultury, ludzie zaś tracą możliwość właściwego kształcenia się, rozwoju świadomości wyższej oraz krytycznej. Ślepo naśladują wszelkie formy działalności nie profesjonalnej, w wyniku, czego szerzy się nie „inteligencja zbiorowa”, ale „głupota i cwaniactwo zbiorowe”, co ma wpływ demoralizujący na młodzież oraz przyszłe pokolenia w społeczeństwie sieci.

Mainstreaming medialny –Najczęściej narzucany jest przez medium o największym odbiorze w społeczeństwie, czyli telewizję - w niej nawarstwia się panująca kultura i jest ona narzucana ogółowi społeczeństwa. Długość i ciągłość jej oglądania umacnia w publiczności identyfikacje z daną kultura, czyli jej tożsamość zbiorową. Ten świat jest światem zniekształcanym medialnie ze względu na przyjęte systemy wartość przez nadawców. Telewizje, bowiem homogenizują świadomość społeczną grup odbiorców i wzmacniają główny nurt kultury. Np. media katolicko- solidarnościowe – w Radio Maryja i telewizje Trwam orientację katolicką i wyznaniową, albo neoliberalną – w TVN i niektórych kanałach TVP, głosząc wolność, niezależność i indywidualizm, – jako najwyższe wartości człowieka.

Wydarzenie medialne - nowy gatunek komunikowania przez media elektroniczne

Produkcja wydarzeń medialnych staje się od wielu lat istotnym zjawiskiem, którego głównym celem jest aktywizacja publiczności w kreowaniu przekazów medialnych. Ma za zadanie aktywizowanie biernej publiczność,

Wydarzeniom medialnym towarzyszy zawsze zjawisko świętowania, a więc rytualizacji i ceremonializacji życia społecznego.

Wydarzenia medialne nawiązują do doświadczenia spektaklu i wiodącej w nim formy interakcji między ludźmi, jakim jest widowisko. W wymiarze politycznym natomiast symulują bezpośredni dostęp obywateli do władzy, stwarzając wrażenie, ale i przekonanie wśród widzów, że właśnie w tym ceremonialnym świętowaniu przeciętny człowiek, choć prze chwilę uczestniczy, a więc ma jakiś wpływ bezpośredni w sprawowanie władzy w przestrzeniach życia społecznego.

Do istoty wydarzenia medialnego - według Dayana i Katza - należy przed wszystkim rekultywowanie pamięci zbiorowej i tworzenie pewnego rodzaju zbiorowej formy katharsi, czyli samooczyszczenia się społeczeństwa zbliżającego jednostki do siebie. Mogą one przybierać charakter zarówno demonstracji jedności, ale i pluralizmu, a więc wydarzenia te są - jak podkreślają badacze - zarówno „ceremonialne”, ale „parlamentarne”, czyli służą reaktywowaniu lub tworzeniu rytuału społecznego.

Wydarzenie medialne, jako: „Konkurs”, „Konkwista” i „Koronacja”. Koronacje i konkursy toczą się według ścisłych reguł, podyktowanych tradycją, a niewynegocjowanym porozumieniem. Konkwisty to wydarzenia jednorazowe, (choć nieustannie powtarzamy, że jako gatunek są powtarzalne) i mają tendencje do łamania reguł.

Wszystkie one mają jednak na celu:

• elektryzować ogromną widownię,

• budzić empatię wśród jej uczestników,

• integrować zatomizowane społeczeństwo,

• odradzać więzi społeczne

• legitymizować władzę

• łączące w społeczeństwie jego centrum z peryferiami.

Wydarzenia medialne przyjmują również formy komunikowania rytualnego. Zależy to głównie od tego, w jaki sposób pewne wydarzenia są sponsorowane przez centralne instytucje społeczne, przedstawiane przez media elektroniczne oraz przyjmowane przez publiczność

W wydarzeniach medialnych ważne jest przede wszystkim uczestnictwo publiczności, szczególnie jej wolne i aktywne zaangażowanie

Model Web 3.0 to termin, który stworzono by opisać dalszą ewolucję Internetu oraz różnego rodzaju działań i koncepcji prowadzących do konwersji obecnego systemu przekazu wiedzy do modelu ogólnopojętej bazy danych. Web 3.0 to koncepcja przetworzenia zawartości stron do wzorca czytanego przez różne (w tym nieprzeglądarkowe) aplikacje, systemy wykorzystującesztuczną inteligencję, rozwiązania semantyczne oraz oprogramowanie pozwalające wizualizować oraz przetwarzać dane w trzech wymiarach. Strony Web 3.0 będą też zdolne do rozpoznania zamiarów internauty na podstawie kontekstu przekazu danych. Ułatwi to i przyśpieszy uzyskanie potrzebnych informacji przez użytkownika.

Lev Manchovich - Język nowych mediów jako narzędzie komunikacji ulega radykalnym zmianom w warstwie semantycznej i syntaktycznej. Znak, bowiem traci swoje własności symboliczne i reprezentacyjne, stając się przedmiotem, który zaczyna podlegać w cyrkulacji komunikacyjnej prawidłowościom praw rynkowych. Znaczenie jego staje się w pewnym sensie merkantylne i stanowi on substytut konsumpcji masowej, jako obiekt samoreferencyjny. Podobnie dzieję się ze składnią języka. W wyniku nacisku komunikowania i formatowania przekazów jego gramatyka ulega zmianom zgodnym z algorytmami oprogramowania na poziomie aplikacji komputerowych obowiązujących w interfejsach człowiek-komputer, ale również w transmisji przekazów, niosących informację, co zmienia również językowe praktyki komunikacyjnej, faworyzującej obraz, gest, kosztem słowa. Komunikacja zaczyna się upodabniać w skali globalnej do pierwotnej komunikacji ludzi, traci swą linearność, staje się polifoniczna, jej warstwa pozawerbalna staje się ważniejsza od warstwy słownej, ponieważ to ona ostatecznie nadaje językowi aktualny wymiar znaczeniowy.

Wszystkie te zmiany komunikacyjne, zachodzące pod ciśnieniem użytkowania w życiu codziennym ludzi posługujących się nowymi mediami. Bogactwo społeczne i ekonomiczne sieci tworzy bowiem nowy ład ekonomiczny o charakterze wikinomicznym. Chodzi przed wszystkim o potanienie wszelkich usług, aktywny stosunek użytkowników mediów do sfery usług skonwertowanych do sieci, by właściwie rozwijała się gospodarka nowego typu oparta na komunikacji masowej „dla każdego”.

Dla użytkowników nowych mediów najważniejszą wartość stanowi przede wszystkim obecność w teraźniejszości, czyli uwalnianie się przy pomocy mediów elektronicznych od presji fizycznego (rzeczywistego) upływu czasu, i możliwości interaktywnego wpływania na coraz większe kręgi komunikowania w tak spreparowanym świecie form jego digitalnej reprezentacji.

Społeczeństwo medialne jest:

1. społeczeństwem, w którym międzyludzkie kontakty i stosunki są w ogromnym i przeważającym stopniu zapośredniczone przez używane media;

2. społeczeństwem, w którym media masowe tworzą swoista rzeczywistośc wirtualną,

kulturę medialna;

3. społeczeństwem, w którym infrastruktura medialna, a w szczególności telekomunikacyjna, jest podstawą sieci i obiegów informacyjnych o różnej skali (od lokalnej do globalnej), fundamentalnych dla wszelkich działań i kontaktów jednostkowych i organizacyjnych we wszystkich sferach życia;

4. społeczeństwem, w którym niemal wszelkie działania ludzkie są wspomagane przez formy medialno-teleinformacyjne;

5. społeczeństwem, w którym przemysły (kultury) medialne stanowią istotny i rosnący element gospodarki i zatrudnienia.