Funkcja kontrolna naszego parlamentu obejmuje votum zaufania i nieufności.
Obejmuje udzielenia absolutorium z wykonania ustawy budżetowej, uwagi NIK,
do sprawozdania z wykonania ustawy budżetowej, oraz dzialanie poprzez
komisje sejmowe przez dezyderaty, rezolucje, opinie. Obejmuje ta funkcje
także interpelacje poselskie i zapytania, pytania w sprawach bieżących.
Funkcja kontrolna II izby jest ograniczona do uwag zwiazanych z informacją
bieżącą. Senat może uchwalic rezolucje, oświadczenia, apele, może
uruchomić ochrone konstytucyjności prawa w liczbie 30 senatorów.
Elementem funkcji kontrolnej jest działalność komisji śledczych.
Belgia - Art 56 konstytucji przyznaje prawo dochodzenia Izbie Deputowancyh
i Senatowi. Ustawa o komisjach śledczych 3.V.1880. NIe została powołana
parlamentarna komisja sledcza dla obu izb. Liczba członków nie powinna
przekraczać 11.
Dania - Art 51 przyznaje Parlamentowi (Volketing) prawo do tworzenia komisji
śledczych. Jednak prawo to było rzadko stosowane. w XX wieku powołano
2 komisje sledcze. Ilość członków jest taka jaka Volketing uważa za konieczną.
Najczęsciej jest to 17 członków żeby odzwierciedlić siły parlamentarne
funkcjonujące w Volketingu.
Niemcy - Art 44 jest podstawa prawną do funkcjonowania komisji śledczych.
Artykuł nie określa minimalnej liczby członków. Każda frakcja powinna być
reprezentowana w zalezności od liczebności przez conajmniej 1 członka.
Nie mniej niż 7 członków. Najczęsciej 14 członków.
Hiszpania - Art 76 przewiduje możliwść powołania komisji śledczych
Przepisy szczegółowe sa zawarte w przepisach wewnetrznych obu izb.
Obie izby moga powołać taka komisję. Komisja liczy 32 członków.
Komisja Kongresu deputowanych nie ma określonej liczby członków.
Francja - przepisy dotyczące komisji nie sa zawarte w Konstytucji.
Liczebnośc nie więcej niż 30 członków. Każda partia powinna byc
reprezentowana
Grecja - Art 68 Liczba członków jest dowolna w zależności od układu
sił w parlamencie.
Irlandia - konstytucja nie przewiduje komisji sledczych. Decyduje
układ sil w Parlamencie
W państwach demokratycznych możemy wyodrębnić rozwiazanie
modelowe 2 izby
izba refleksji - udział w procesie ustawodawczym, zatwierdza uchwały
prac 1 izby w większości, ma prawo inicjatywy ustawodawczej, może
wnosić poprawki do ustaw. Strażnik dobrego prawa. Na świecie
istnieje wiele metod tworzenia drugich izb tego typu.
- w oparciu o tytuły arystokratyczne, przez dziedziczenie lub mianowanie
przez monarche ( angielska Izba Lordów )
- w drodze wyborów powszechnych np. Polska, przy zastosowaniu
różnych kryteriów np. cenzus wieku
- przez nominacje przez monarche np. Kanada
- kryteria mieszane nominacja/wybór
typ islandzki (Islandia, Norwegia) deputowani obu izb wybierani
sa w ten sam sposób a po wyborach dzielą się na 2 izby
o jednakowych kompetencjach
izba reprezentacji funkcjonalnej
- równośc obu izb
- supremacja jednej z izb ( bikameralizm nierównoważny)
do początku wykładu!!
Interpelacje przewiduje Art 115 Konstytucji. Interpelacje i zapytania
poselskie składa się na ręce Marszałka Sejmu na pismie. Natomiast
w sprawach bieżących ustnie.
Interpelacje i zapytania kieruje sie do Prezesa RM i innych ministrów,
Prezesa NIK, Prezesa NBP, prokuratora generalnego, Prezesa PIP,
Adresat ma obowiązek udzielic odpowiedzi w ciągu 21 dni.W przypadku
interpelacji istanieje możliwośc przeprowadzenia debaty.
Interpelacje składa się o zapytanie w sprawach waznych dla narodu i państwa
Rezolucja czyli uchwała całej izby skierowana do Rady Ministrów i pozostałych
ministrów
Dezyderat jest to uchwalenia komisji śejmowej, skierowany do tych samych
organów, nie ma charakteru wiążącego, ale istnieje obowiązek
ustosunkowania się do dezyderatu w ciag 30 dni.