„-te.fS*:^*,.;-:,-. „^, ._ ._. .c;,.,.,\;p§ifet-,:^E;--.,,.. ^ _ •^:;'-^.. . .....^--'^

Na te okoliczności nakłada się dodatkowo rozluźnienie dyscypliny społecznej i nieposzanowanie prawa. Zmiany społeczno-gospodarcze zostały zapoczątkowane na początku lat 80-tych i jest to okres eskalacji przestępczości (uległa ona nieznacznemu zahamowaniu jedynie w okresie stanu wojennego). Od tego okresu systematycznie rośnie przestępczość — pojawiają się nowe formy przestępstw i organizacja świata przestępczego (przestępczość zorganizowana). Pojawiają się nowe zjawiska kryminalne takie jak zabójstwa na tle porachunków przestępczych, akty terrorystyczne, afery gospodarcze, przestępczość związana z narkotykami, fałszerstwa pieniędzy, kradzieże samochodów i dzieł sztuki, napady rabunkowe. Systematycznie rośnie liczba przestępstw o najcięższym charakterze gatunkowym:

> zabójstwa - systematyczny wzrost od połowy lat 80 - tych, ^ napady rabunkowe (rozbójnicze), > gwałty,

> przestępstwa o podłożu materialnym (afery, pranie brudnych pieniędzy), > wymuszenia rozbójnicze,

> nadużycia towarzyszące przekształceniom własnościowym. Nowa przestępczość charakteryzuje się brutalnością, hermetycznością grup przestępczych, powiązaniami świata przestępczego z biznesem i polityką. Istotnym jest również zdecydowanie szersza przestępczość i brutalność osób nieletnich i młodocianych wynikająca z dysfiinkcjonalności rodziny, braku pozytywnych wzorców zachowań. Wszystkie te okoliczności sprawiają, iż społeczeństwo odczuwa wysoką obawę o swoje bezpieczeństwo, rośnie stan zagrożenia obywateli ze strony świata przestępczego. Szczególnie dynamiczny rozwój przestępczości ma miejsce w dużych aglomeracjach miejskich. 17. Przedstaw etapy rozwoju przestępczości kolektywnej oraz zdefiniuj przestępczość zorganizowana ?

Upadek systemu totalitarnego wpłynął bardzo poważnie na dynamikę (wzrost) i strukturę (nowe rodzaje) przestępczości. Zmiany społeczno-gospodarcze są coraz częściej wykorzystywane przez świat przestępczy. Składa się na to :

^- słabość aparatu państwowego, ^ luki w prawie, ^- społeczne niepokoje, ^ dysproporcje w stanie posiadania, ^ konsumpcyjny model życia, > prywatyzacja i korupcja z nią związana, >• wysokie koszty wprowadzanych reform, >• liberalizacja w międzynarodowym ruchu turystycznym, ^ brak nowych systemów wartości.

Sytuacja taka sprzyja patologii społecznej czego efektem jest powstawanie nowych form przestępczości. Przemożna chęć bogacenia się za wszelka cenę powoduje wzrost patologicznych form zachowań.

Ze względu na rozmiary, charakter i powiązania międzynarodowe pojawiły się nowe zjawiska kryminalne, należą do nich :

^ zabójstwa na tle porachunków przestępczych,

^- akty terrorystyczne,

> afery gospodarcze,

> przestępczość związana z narkotykami,

>• fałszerstwa pieniędzy,

> kradzieże samochodów,

> kradzieże dzieł sztuki,

^ napady rabunkowe.

Nowy rodzaj przestępczości spowodował nowe kolektywne specjalności świata przestępczego tj.

grupy zajmujące się (specjalizujące) w określonych dziedzinach przestępczości np. złodzieje

samochodów, dział sztuki hp.

Przestępstwa gospodarcze wymagają wysokiej specjalizacji, stąd wzrasta poziom wykształcenia

przestępców.