Rak endometrium 2009 N

Nowotwory Trzonu Macicy





  1. ENDOMETRIUM





  1. MYOMETRIUM



Populacja około 6 000 000 000



Kobiety około 3 500 000 000



Kobiety > 50 r.życia około 1 000 000 000



RAK ENDOMETRIUM

150 000

nowych przypadków rocznie

Epidemiologia Zachorowania

USA 35000/rocznie, 22/100000

Szwajcaria, Dania, Niemcy

Francja, Szwecja

Norwegia



POLSKA



Indie, Japonia, Kuweit, Filipiny 0,4-1/100000

Struktura zachorowań na najczęstsze nowotwory złośliwe u kobiet
Polska 2002

Struktura zgonów na najczęstsze nowotwory złośliwe u kobiet
Polska 2002

Epidemiologia

POLSKA 2008



zachorowania 4170



Zgony 770



Pięcioletnie przeżycia 74 %



Zachorowalność i umieralność
na raka trzonu macicy wg grup wieku Polska 2002

5-letnie przeżycia względne chorych na raka trzonu macicy, Europa 1990-94
(wg Eurocare-3)

Epidemiologia

50-85 r.ż.

Dwa szczyty zachorowalności (50-54, 70-74)



5% < 40 r.ż.



Hormony płciowe
Aktywność





ESTROGENY

Stymulują podział komórki



PROGESTAGENY

Hamują podział komórki





Powstawanie hormonów płciowych
Okres rozrodczy

E1, E2, E3

JAJNIKI Progesteron

Testosteron
Androstendion


NADNERCZA Androstendion





Powstawanie hormonów płciowych
Okres przedmenopauzalny

E1, E2, E3

JAJNIK

Testosteron
Androstendion


NADNERCZA Androstendion





Powstawanie hormonów płciowych
Okres pomenopauzalny

JAJNIKI Testosteron

NADNERCZA Androstendion



PROCES AROMATYZACJI ANDROGENÓW

Androstendion Estron

Testosteron Estradiol



Pathogeneza


  1. Estrogenozależny rak endometrium



typical atypical

hyperplasia hyperplasia Carcinoma

  1. Rak endometrium niezależny od estrogenów



normalne Carcinoma

endometrium





CZYNNIKI RYZYKA

  1. OTYŁOŚĆ BMI>30 5x

  2. hypertonia arterialis

  3. Długi okres miesiączkowania i późna menopauza > 52

  4. Nieródki

  5. Cykle bezowulacyjne, PCOs

  6. Guzy jajnika hormonalnie czynne

  7. Cukrzyca typ II

  8. Marskość wątroby

  9. Niedoczynność tarczycy

  10. Hyperprolactynemia

ZESPÓŁ LYNCH II
HNPCC, CA endometrii, CA ovariorum

  1. 3 członków rodziny w II pokoleniach

2 członków rodziny w I stopniu pokrewieństwa

rozpoznanie u jednego przed 50 r.ż.

  1. 1 – 3% wszystkich Ca endometrii

  2. mutacje w genach reparacyjnych DNA

MSH2, MLH1, PMS1, PMS2

  1. kolonoskopia, USG, biopsja endometrium co 1 rok

  2. TAH + BSO u nosicieli mutacji po 40 r.ż.

Czynniki ochronne

  1. Antykoncepcja hormonalna



  1. Hormonalna terapia zastępcza

  1. Palenie tytoniu

Endometrial Carcinoma
OBJAWY

  1. Krwawienia pomenopauzalne

  2. Acykliczne krwawienia przedmenopauzalne

  3. Cuchnące wodniste upławy

  4. Ból

  5. Wodobrzusze

Krwawienia pomenopauzalne
Główne przyczyny

  1. Zanik endometrium 50 %

  2. Polip endometrium 15 %

  3. Mięśniak podśluzówkowy 10 %

  4. Rozrost endometrium 10 %

  5. Rak endometrium 10 %

  6. Rak szyjki macicy











Zmiany poprzedzające

  1. Rozrost prosty bez atypii

  2. Rozrost złożony bez atypii



  1. Polip endometrium



  1. Rozrost atypowy (prosty lub złożony)



E ndometrial

I ntraepithelial

N eoplasia





Endometrial Carcinoma
Typy histologiczne , Klasyfikacja WHO

  1. Adenocarcinoma endometrioides endometrii

postać kosmkowo-gruczołowa
postać wydzielnicza
Postać z komórek rzęskowych
z różnicowaniem płaskonabłonkowym

  1. Adenocarcinoma serosum

  2. Adenocarcinoma clarocellulare

  3. Adenocarcinoma mucinosum

  4. Carcinoma planoepitheliale

  5. Carcinoma mixtum

  6. Undifferented Carcinoma

FIGO Surgical Staging of Endometrial Carcinoma

STADIUM I

Guz ograniczony do trzonu macicy



I A Guz ograniczony do endometrium

I B Naciek < ½ myometrium

I C Naciek > ½ myometrium

FIGO Surgical Staging of Endometrial Carcinoma

STADIUM II

Guz nacieka szyjkę macicy



II A Naciek gruczołów szyjkowych

II B Naciek podścieliska

FIGO Surgical Staging of Endometrial Carcinoma

STADIUM III

Guz wychodzi poza macicę



III A Zajęcie surowicówki i/lub przydatków lub

komórki NEO w wymazach otrzewnowych

(naciekanie przymacicz)

III B Przerzuty do pochwy

III C Przerzuty do węzłów miednicy lub

okołoaortalnych (9-18% przerzuty skokowe)



FIGO Surgical Staging of Endometrial Carcinoma



STADIUM IV



IV A Naciek śluzówki pęcherza moczowego lub

odbytnicy

IV B Przerzuty do narządów jamy brzusznej,

węzłów chłonnych pachwinowych, przerzuty odległe



LECZENIE RAKA ENDOMETRIUM

  1. LECZENIE CHIRURGICZNE

  2. RADIOTERAPIA

  3. HORMONOTERAPIA

  4. CHEMIOTERAPIA







Leczenie raka endometrium
Stadium 0



  1. TAH + BSO



  1. Hormonoterapia



(młode kobiety – prokreacja, p/wskazania do operacji)

Leczenie raka endometrium
Stadium I



TAH + BSO + PLN + wymazy otrzewnowe

węzły okołoaortalne + sieć większa:

  1. przerzuty do PLN w badaniu śródoperacyjnym

  2. AdenoCA serosum, AdenoCa clarocellulare

  3. palpacyjnie powiększone węzły okołoaortalne

  4. przerzuty do jajników



Brachyterapia Stage Ia-G3, Ib-G2,3, IC-G1-3



Leczenie raka endometrium
Stadium I
przeciwwskazania lub brak zgody na leczenie operacyjna



  1. Teleterapia 46 Gy

  1. Brachyterapia 4 x 7,5 Gy (1xtyg.)



Leczenie raka endometrium
Stadium II



Hysterectomia radicalis

węzły okołoaortalne + sieć większa:

  1. przerzuty do PLN w badaniu śródoperacyjnym

  2. AdenoCA serosum, AdenoCa clarocellulare

  3. palpacyjnie powiększone węzły okołoaortalne

  4. przerzuty do jajników



Brachyterapia 3 x 7,5 Gy



Leczenie raka endometrium
Stadium III



Hysterectomia radicalis (IIIA, B)

węzły okołoaortalne + sieć większa:

  1. przerzuty do PLN w badaniu śródoperacyjnym

  2. AdenoCA serosum, AdenoCa clarocellulare

  3. palpacyjnie powiększone węzły okołoaortalne

  4. przerzuty do jajników



Brachyterapia 3 x 7,5 Gy



Teleterapia 50-60 Gy



Leczenie raka endometrium
Stadium IV



  1. Egzenteracja miednicy mniejszej

  1. Radioterapia paliatywna 20 Gy



  1. Hormonoterapia(E2R + PgR+lub E2R- PgR+)



  1. Chemioterapia



Obiektywna ocena wyników leczenia





CR (complete remission, całkowita odpowiedź na leczenie – ustąpienie wszystkich objawów potwierdzone w 2 kolejnych badaniach wykonanych w odstępie min. 4 tygodni).

Obiektywna ocena wyników leczenia

PR (partial remission, częściowa odpowiedź na leczenie – zmniejszenie się guza lub guzów nowotworowych o minimum 50%, potwierdzone w minimum 2 kolejnych badaniach w odstępie min. 4 tygodni,

oraz brak nowych ognisk nowotworu i niepowiększanie się ognisk istniejących).

Obiektywna ocena wyników leczenia

SD, NR (stable disease, no remision – zmniejszenie ogniska/ognisk nowotworowych o mnie niż 50% lub stany niespełniające kryteriów CR i PR).



PD (progressive disease, progresja chory – powiększenie się istniejących ognisk nowotworowych o minumum 25%

lub/i pojawienie się nowych).



Około 30-35% kobiet leczonych na

raka trzonu macicy będzie miała nawrót

(wznowę lub/i progresję) choroby.



80% wznów raka endometrium i przerzutów odległych powstaje w ciągu pierwszych

3-lat po zakończeniu leczenia onkologicznego.

Nawroty

  1. Wznowa miejscowa



  1. Pojedyncze przerzuty



  1. Przerzuty mnogie

Wznowa miejscowa
NCCN

Bez

pierwotnej RT + pochwowa BRT

radioterapii lub

resekcja

Po BRT (jeśli możliwa}







Po egzenteracja

pierwotnej lub paliatywna RT

radioterapii lub HT

Po TRT lub CHT







Rokowanie w raku endometrium
Pięcioletnie przeżycie



  1. Stage I 75 – 100 %

  2. Stage II 50 – 65 %

  3. Stage III 20 – 40 %

  4. Stage IV poniżej 10 %



PIĘCIOLETNIE PRZEŻYCIE



  1. Endometrial Carcinoma 72 %

  2. Vulvar Carcinoma 42 %

  3. Cervical Carcinoma 49 %

  4. Ovarian carcinoma 35 %








Wyszukiwarka