Układ Słoneczny

Układ Słoneczny tworzy Słońce i krążące wokół niego ciała niebieskie-9 planet wraz z ich naturalnymi satelitami, a także asteroidy, komety, obłoki gazu i drobnego pyłu. Zgodnie z dzisiejszym stanem wiedzy Układ Słoneczny ma formę dysku o średnicy około 12 miliardów kilometrów.

Według jednej z najbardziej rozpowszechnionych teorii Układ Słoneczny miał się ukształtować w tym samym czasie co Słońce- przed ok. 4.5 miliardami lat. Spowodowana siłą grawitacji kondensacja i zapadanie się olbrzymiego obłoku gazów i pyłu międzygwiezdnego, wyrzuconych być może wybuchem "supernowej"(umierającej gwiazdy), mogły doprowadzić do powstania mgławicy, podobnej do olbrzymiego dysku- poprzedniczki Układu Słonecznego.

Planety

Planety Układu Słonecznego obracają się wokół własnej osi oraz wokół Słońca po orbitach zbliżonych do okręgu, dokadniej- eliptycznych. W odróżnieniu od gwiazd planety nie wysyłają światła. Najczęściej otoczone są drobnymi ciałami niebieskimi różnej wielkośc- krążącymi wokół nich satelitami. Rozróżniamy planety wewnętrzne: Merkury, Wenus, Ziemia i Mars, stosunkowo niewielkie, znajdujące się blisko Słońca, których struktura złożona jest głównie z żelaza i skał, oraz olbrzymy, czyli planety zewnętrzne, do których należą: Jowisz, Saturn, Uran i Neptun. Są one o wiele większe i zawierają przede wszystkim wodór, hel i lód. Pluton, z racji swych małych rozmiarów, mógłby być niemal asteroidem.

Merkury jest planetą najbliższą Słońcu. Jego usiana kraterami powierzchnia podobna jest do księżycowej. Mały i trudny do obserwacj, szybko porusza się wokół Słońca, zaś wokół własnej osi obraca się powoli.

Wenus, najjaśniejsza z planet na naszym niebie, tradycyjnie jest określana jako Gwiazda Poranna. Trudno ją obserwować, gdyż skryta jest pod oparami pary wodnej i kwasu siarkowego.

Ziemia jest zupełni8e wyjątkowa: woda występuje tu w 3 stanach- gazowym, ciekłym i stałym. Wody pokrywają aż 71% powierzchni Ziemi. Ponadto jest ona jedyną planetą Układu Słonecznego, na której istnieje życie. Atmosfera ziemska zawiera 78% azotu i 21% tlenu. Obrót naszej planety wokół własnej osi trwa 23 godziny i 56 minut, czyli niemal jedną dobę.

Mars, którego powierzchnia ma charakterystyczny czerwony kolor, posiada atmosferę bogatą w dwutlenek węgla. Ta planeta zawsze fascynowała ludzi, dużo wcześniej, zanim stała się- i z pewnością pozostanie- celem misji licznych pojazdów kosmicznych. To ona także jest planetą, ku której zwracają się marzyciele poszukujący śladów życia w Kosmosie. Istotnie, Mars jest podobny do Ziemi pod wieloma względami: obie planety mają zbliżone rozmiary, na obu występują wulkany, obie posiadaą czapy polarne.

Masa planet- olbrzymów jest 100 do 1000 razy większa od masy Ziemi. Największą z nich jest Jowisz. Otoczony jest on atmosferą, która nadaje jego powierzchni piękną karminową barwę.

Saturn, druga co do wielkości planeta Układu Słonecznego, jest gigantyczną kulą gazów, złożoną głównie z wodoru i helu. Otacza ją system pierścieni, składających się z niezliczonej ilości brył materii, przeważnie lodu lub odłamków sklalnych. Jest on niewątpliwie najbardziej widowiskową planetą, jaką można oglądać z Ziemi.

Uran jest wielką nbiebieskozieloną planetą, której oś nachylona jest pod kątem 98 stopni do płaszczyzny jego orbity. Posiada jedenaście głownych pierścieni, wąskich i słabo świecących.

Neptun o charakterystycznej zielonkawobłękitnej barwie otoczony jest zaledwie pięcioma pierścieniami. Jego powierzchnia pokryta jest gęstą warstwą pary wodnej i ciekłych gazów. Otaczające go pierścienie składają się z cząsteczek i pyłów. Misja Voyager II w latach osiemdziesiątych przyczyniła się do bliższego poznania tej mało znanej dotychczas planety.

Pluton, najmniejsza i najpóżniej odkryta planeta Układu Słonecznego, znajduje się najdalej od Słońca- 6 mln km, a masa jej jest czterysta razy mniejsza od masy Ziemi. Poryta jest lodem. Jej atmostera prawdopodobnie składa się z azotu i metanu. Trudno jest ją obserwować.