Nauka i znajomość szyfrów jest wstępem do wielu zabaw i gier. Wielką atrakcją jest znaleźć ukryty gdzieś tajny list, którego odszyfrowanie sprawi nieco problemów. Dlatego w pracy harcerskiej szyfry są ważnym narzędziem uatrakcyjniającym organizowane przez nas zajęcia.
Zwyczajnie.
Najczęściej stosowaną metodą nauki szyfrów jest tłumaczenie o co w danym kodzie chodzi. Dzieci nie mogą zbyt długo usiedzieć spokojnie, dlatego stosuje się różnego rodzaju zabiegi uatrakcyjniające tę naukę.
Imiona.
Dzieci poznały nowy szyfr. Aby utrwalić wiadomości, niech każde z nich zapisze swoje imię na kartce, przy pomocy poznanego kodu. Zbierz od nich kartki, a następnie rozdaj zwracając uwagę, aby nikt nie dostał swojej z powrotem. Potem następuje rozszyfrowanie imion kolegów.
Zadanie.
Załóżmy, że przekazujesz nowy szyfr na zbiórce drużyny. Po koniecznych wyjaśnieniach daj zastępowym, zaszyfrowane proste zadania. Wygrywa zastęp, który pierwszy wykona polecenie (może to być np.; odnalezienie skarbu, zaśpiewanie piosenki, itp.)
Szyfr zastępu, drużyny.
Większość szyfrów jest w harcerstwie powtarzana i wszyscy ją znają. Oprócz popularnych kodów, warto jest wprowadzić tajny kod drużyny czy zastępu. Atmosfera tajemniczości doda uroku wszystkim, przesyłanym w ten sposób wiadomościom. Twoi harcerze będą dumni, że tylko oni wiedzą o co chodzi. Listy do zastępu warto wywieszać w szkole, np.; w harcerskiej gablotce czy gablotce. Wzbudzi to zainteresowanie innych dzieci, a twoi ludzie będą mogli się popisać odczytując ukrytą treść. Dodatkową atrakcją, będzie rozpracowanie innych podobnych tajnych szyfrów.
Kipu.
Jest to pomysł na zapisywanie alfabetu Morse’a za pomocą sznurka lub kilku sznurków. Na cienkiej lince robi się węzełki (praca dosyć żmudna, ale efekt bardzo ciekawy). Duży węzełek lub dwa węzełki obok siebie oznaczają kreskę. Małe, pojedyncze węzełki to kropki. Większe przerwy między węzełkami, oddzielają litery od siebie. Można pisać wszystko na jednej lince, można też umieścić każdy wyraz na oddzielnym kawałku linki.
Chorągiewki.
Podobnie jak z szyframi można zacząć ćwiczenia w nadawaniu – od przekazania własnego imienia.
Skarb.
Jest to gra terenowa z wykorzystaniem szyfru Morse’a, sygnalizacji chorągiewkami i znajomości mapy.
Na mapie (np.; mapce okolic szkoły, lub wycinku planu miasta) zaznacz dużo punktów. Każdy z nich ma określoną nazwę. W jednym z nich znajduje się ukryty skarb, lub człowiek, któremu trzeba udzielić pomocy. Punkty te powinny być na tyle odległe, aby nie opłacało się przeszukiwać ich na chybił trafił. W określonym miejscu powinien stać harcerz z chorągiewkami i nadawać nazwę poszukiwanego miejsca, lub kilka słów, wskazujących prawdopodobne miejsce. Dla starszych można nadawać zagadkę, której rozwiązaniem będzie nazwa punktu.
W takiej grze w zależności od fabuły i pomysłu, możemy wykorzystać niemal wszystkie umiejętności harcerskie.
Gra w kija.
Gra w kija polega na tym, że dzieci siedzą na podłodze, a w środku stoi jeden z graczy z kijem. W pewnym momencie gracz ze środka wykrzykuje imię jednego z kolegów z kręgu. Zadaniem wywołanego, jest nie dopuścić do tego, żeby wypuszczony przez środkowego gracza kij, nie zdążył przewrócić się na ziemię. Jeśli kij upadnie, następuje zamiana gracza w środku.
Na potrzeby sygnalizacji można tę grę zmienić, nadając każdemu z harcerzy jedną literę. Drużynowy (stojący poza kręgiem) nadaje wybraną literę chorągiewkami. W momencie gdy nada sygnał koniec litery, gracz stojący w środku puszcza kij. Reszta jak poprzednio.
Znaki patrolowe.
Oprócz powszechnie używanych podczas podchodów strzałek, warto stosować inne znaki patrolowe. Przy ich pomocy można napisać zastępom listy i poprosić o odczytanie ich treści. Do tego zadania przydałyby się znaki patrolowe, odbite na ksero dla każdego zastępu.
Zmiana miejsc.
Zastęp siedzi w kręgu. Jedna osoba nie ma miejsca. Każdy harcerz ma przydzieloną jedną literę. Zastępowy chorągiewkami wywołuje dwie litery, które mają się zmienić na sygnał start. Osoba stojąca w środku starą się zająć miejsce jednej z nich.
Wersja atrakcyjniejsza polega na zwiększeniu ilości liter, a co za tym idzie, osób zmieniających miejsce.