Robert Stephenson Smyth Baden-Powell, Lord Baden-Powell , znany również jako B-P (ur. 22 lutego 1857 w Londynie, Wielka Brytania, zm. 8 stycznia 1941 w Nyeri w Kenii) – brytyjski wojskowy, generał porucznik, pisarz, twórca i założyciel skautingu.

Po ukończeniu edukacji w Charterhouse School, Baden-Powell służył w armii brytyjskiej od 1876 do 1910 w Indiach i Afryce. W 1899, w czasie II wojny burskiej w Afryce Południowej, dowodził obroną miasta Mafeking. Kilka jego książek wojskowych, napisany dla rozpoznania wojskowego i szkolenia wywiadowców, było również czytanych przez chłopców. Zainspirowany tym zjawiskiem, napisał książkę Scouting for boys, opublikowaną w 1908, przeznaczoną dla młodych czytelników. Podczas pisania, wypróbował swoje pomysły podczas obozu na wyspie Brownsea w sierpniu 1907. Chętnych znalazł wśród lokalnych Boys' Brigade oraz synów jego przyjaciół. Obecnie jest to postrzegane jako początek skautingu.

Baden-Powell spędził ostatnie lata w Nyeri w Urodził się w Paddington, dzielnicy Londynu w Wielkiej Brytanii 22 lutego 1857 roku. Jego rodzina mieszkała w domu o adresie 6 Stanhope Street (obecnie 11 Stanhope Terrace). Był synem duchownego anglikańskiego i profesora geometrii na Uniwersytecie Oksfordzkim Badena Powella oraz wnuczki admirała Horacego Nelsona, Henrietty Grace Smyth.

Para ta zawarła małżeństwo 10 Marca 1846 w kościele St Luke's w Chelsea.Z ich związku urodziło się 10 dzieci: Warington (wczesny 1847), George (późny 1847), Augustus (1849), Francis (1850), Robert (1857), Agnes (1858) oraz Baden (1860).Trójka dzieci, które urodziły się po narodzinach Francisa a przed narodzinami Roberta, zmarły niedługo po urodzeniu. Trójka najmłodszych dzieci oraz często chorujący Augustus została bliskimi przyjaciółmi.

Ojciec Roberta zmarł w 1860 roku. Rodzeństwo było wychowywane przez matkę, silną kobietę która przywiązywała dużą wagę do wychowywania dzieci. Robert w 1933 powiedział o niej The whole secret of my getting on, lay with my mother.

Gdy Baden-Powell (zwany przez rodzinę Ste) miał dziewięć lat, matka posłała go do krewnych, do siedziby rodowej ojca w hrabstwie Kent, aby tam zgodnie ze zwyczajem Baden-Powellów, uczył się czytać, pisać i liczyć w sąsiednim probostwie.Pastor nazywał się Allfrey, miał blisko siedemdziesiąt lat, ale był wychowawcą raczej niefrasobliwym.Robert Baden-Powell grał na pianinie i skrzypach. Uwielbiał aktorstwo.

Podczas wakacji przyłączył się do swych trzech starszych braci, Franka (1850–1931), George'a (1847–1898) i Warringtona (1847–1921). Razem odbyli podróż łodzią do letniego domu Baden-Powellów w pobliżu Llandogo nad rzeką Wye, 250 kilometrów na północny zachód od Londynu.Rok później, w 1867 bracia nabyli kuter rybacki, którym po wyremontowaniu pływali wzdłuż wybrzeża.Nie wystarczyło im to i Warrington zakupił żaglowiec "Koh-i-noor", nadający się do dłuższych rejsów.Kenii, gdzie zmarł i został pochowany w 1941.Po ukończeniu Rose Hill School w Tunbridge Wells, Robert chcąc dostać się do college'u bez protekcji, zdaje do Feetes College w Edynburgu. Jednak zanim to nastąpiło, zmarł jego ulubiony brat – Augustus. Mimo zdania egzaminu, przenosi się do Charterhouse College w hrabstwie Surrey. Tam zdobywa nowe przezwisko B-P. Wokół wiejskiej szkoły rozciąga się wielki park – Hyde Park, gdzie Pawell czuje się jak u siebie w domu. Podczas rozmaitych zabaw uczy kolegów podchodów, tropienia, zacierania śladów i obserwacji. Udaje mu się przekonać do siebie rówieśników. Po sześciu latach zdaje egzamin końcowy i stara się o przyjęcie do Sandhurst, cenionej akademii wojskowej. Mimo iż egzaminy są bardzo trudne, wśród 717 chętnych zajmuje 2 lokatę[2]. Zgodnie z tradycją, najlepsi mogą wybrać sobie rodzaj wojska. Ste wybiera kawalerię i przydzielają go do 13 pułku huzarów, który stacjonuje w Lakhnau w Indiach.W latach 1876–1910 działał w czynnej służbie wojskowej w Anglii, Indiach, Afganistanie i Afryce Południowej. Odnosił także sukcesy dziennikarskie, literackie i plastyczne. Pracował również w brytyjskim wywiadzie w wielu krajach Europy.6 grudnia 1871 na statku "Serapis" przybija do brzegów Indii w Bombaju. Uczestniczy w nim w kursie oficerskim, jednak w jego opinii wiadomości z zakresu zwiadu są słabo wykładane. Dlatego postanawia obserwować hinduskich myśliwych, od których nauczył się języka Hindi.

Robert Baden-Powell zdobył wiele cennych umiejętności wojennych podczas rozpoznania wojskowego wśród Zulusów na początku 1880 w prowincji Natal Republiki Południowej Afryki, gdzie został wysłany jego pułk. Jego przełożeni byli pod wrażeniem jego umiejętności, za co został wyróżniony tytułem starszego adiutanta dowódcy naczelnego i gubernatora Malty.

Wolny czas spędza z dziećmi, organizuje dla nich zabawy i gry, a także robi rysunki dla angielskiego pisma "Graphic". Kurs kończy z bardzo dobrym wynikiem i uzyskuje w nagrodę przed terminem stopień porucznika. Dołącza do 13 pułku huzarów

Rozpoczyna szkolenie rekrutów, podczas którego stosuje nowe, własne metody szkolenia żołnierzy, w których znaczną uwagę przywiązywał do indywidualnego wyszkolenia, wyrabiania samodzielności i zaradności. Wykorzystuje również system małych grup.

Dla zniechęconych i zanudzonych żołnierzy brytyjskich organizuje trupę aktorską, wystawiając z nimi, z powodzeniem, sztukę "Piraci z Penzance". W trakcie odwrotu z Afganistanu zostaje postrzelony w prawą nogę. Rana okazuje się niegroźna i już kilka tygodniu później B-P bierze udział w manewrach. Szkoli małą grupę zwiadowców – skautów, dzięki której po sześciu dniach manewrów bierze do niewoli wszystkie wojska przeciwnika bez jednego wystrzału.

W trakcie tego okresu wyjechał na 3 dni na Maltę, aby tam pod pozorem zbierania motyli działać jako szpieg. Zbierał plany militarnych instalacji, ukrywając je w rysunkach skrzydeł motyli.

W tym samym czasie B-P publikuje książkę "Służba rozpoznania i łączności", która zostaje rozesłana do wszystkich garnizonów jako podręcznik. Pod koniec 1884 wyjechał do Port Natal w Afryce Południowej.W Afryce głównym zadaniem B-P było zbadanie Gór Smoczych, odszukanie przesmyków, przełęczy, kryjówek itp. oraz naszkicowanie mapy tych terenów. W 1887 został mianowany kapitanem oraz uczestniczył w wprawie przeciwko wodzowi Dinizulu, którą prowadzi generał Henry Smyth – wuj Roberta. Formuje mały oddział zwiadowców, którego zadaniem jest przeszukanie Gór Smoczych oraz odnalezienie oddziałów wodza zuluskiego.

Tutaj sprawdza się system skautowy. Dzięki temu, iż wódz zostaje odnaleziony i pojmany bez rozlewu krwi, Robert Baden-Powell zostaje awansowany na majora. W 1890 wraz wujem udaje się na Maltę a stamtąd do Europy, gdzie zostaje brytyjskim szpiegiem.

Trzy lata później, na własny wniosek zostaje ze służby zwolniony i przeniesiony z powrotem do Afryki. Tam zostaje mu przydzielone zadanie uwolnienia plemienia Aszanti spod dyktatury wodza Prempeha. W 1896 udało mu się otoczyć Prempeha i wziąć do niewoli. Za ten wyczyn otrzymuje awans na pułkownika, zaś Prempeh kilkanaście lat później zostaje założycielem i przewodniczącym organizacji młodych skautów w Ghanie.

Następnie wyjeżdża do Bulawayo w górach Matopa. Podczas walk w górach Matabele (członkowie plemiona z którym walczy) nadają mu przydomek 'Impeesa' co znaczy Wilk, który nigdy nie śpi.

W 1896 roku Baden-Powell został oskarżony o nielegalne wydanie wyroku śmierci na szefie plemiona Matabele, Uwini. Obiecano mu, że jego życie będzie oszczędzone, jeżeli się podda. Został rozstrzelany przez pluton egzekucyjny na podstawie instrukcji Baden-Powella, który był potem rozliczany przez śledczych. Robin Clay, wnuk Baden-Powella, oświadczył w 2009, "Wszyscy popełniamy błędy".

W tym samym roku Robert Baden-Powell opuścił Afrykę.W wojnie przeciwko Burom wsławił się obroną miasta Mafikeng (1899–1900), obleganego przez ponad 7 miesięcy przez Burów, gdzie utworzono oddział chłopców do służby pomocniczej (łącznikowej, wartowniczej). Próba ta uświadomiła mu możliwość powierzenia młodym chłopcom odpowiedzialnych zadań pod warunkiem poważnego ich traktowania.Po powrocie do Wielkiej Brytanii w 1902 Robert Baden-Powell stwierdził, że jego książka, "Aids to scouting" (Wskazówki do wywiadów) przeznaczona dla żołnierzy zainteresowała organizacje młodzieżowe. W 1903 roku został generalnym inspektorem kawalerii brytyjskiej.

W celu lepszego dostosowania myśli zawartych w tej pracy do poziomu dzieci i młodzieży Bi-Pi zorganizował w 1907 obóz doświadczalny dla chłopców na wyspie Brownsea, gdzie wypróbował swe metody, m.in. wprowadzenie systemu zastępowego, wynikłego z obserwacji rodzin wielodzietnych, gdzie starszy brat opiekował się skutecznie grupą młodszego rodzeństwa. Wtedy poświęcił się wychowaniu młodzieży, mającemu na celu wyrwanie młodych chłopców z zadymionych, uprzemysłowionych miast, bezpośrednie zetknięcie z przyrodą, a przez to ich uzdrowienie psychiczne i moralne, wychowanie dobrych, patriotycznie nastawionych obywateli za pomocą przemyślanych gier z ukierunkowaną treścią.

W 1908 wydał klasyczny podręcznik skautingu Scouting for Boys (Skauting dla chłopców). Zainteresowanie z jakim spotkała się książka oraz sugestia króla Edwarda VII, spowodowała, iż Baden-Powell w 1910 zrezygnował ze służby wojskowej i całkowicie poświęcił skautingowi . W tymże roku organizacja skautowa w Wielkiej Brytanii liczyła 100 tys. członków. Według Bi-Pi skauting powinien być szkołą wychowania obywatelskiego w kontakcie z przyrodą, powinien uzupełniać naturalne luki wychowania szkolnego przez rozwijanie charakteru, zdrowia i sprawności jednostki oraz jej wartości społecznej w codziennej służbie. Wskazując na źródła idei skautowej Bi-Pi przyznawał, że zawarł w niej nie tylko własne pomysły, ale wzorował się także na zwyczajach różnych narodów i ludów jak Japończycy, Indianie. Wykorzystał koncepcje filozofów i uczonych, a nawet reguły średniowiecznych zakonów.

Ruch skautek – dziewcząt został założony w 1909. Robert Baden-Powell uważał, że ruch skautek powinien być prowadzony przez kobiety i dlatego w 1910 poprosił o pomoc swoją siostrę Agnes Baden-Powell, później dołączyła się żona generała, Lady Olave Baden-Powell.

W 1912 ożenił się z Olave St. Clair Soames.

W 1914, w chwili wybuchu I wojny światowej Baden-Powell oddał się do dyspozycji armii brytyjskiej. Komenda nie chciała jednak aby wrócił do czynnej służby wojskowej, bo jak powiedział Lord Kitchener - nie ma bardziej kompetentnej osoby do prowadzenia organizacji skautów . Krążą plotki, iż Baden-Powell był zaangażowany w szpiegostwo i oficerowie wywiadu zadbali, aby stworzyć taki mit.

W 1920 na pierwszym Jamboree Robert Baden-Powell Bi-Pi został wybrany na Naczelnego Skauta Świata. Olave Baden-Powell, również działaczka skautowa, wybraną w 1930 na Naczelną Skautkę Świata.

W 1929 r., podczas trzeciego światowego Jamboree, otrzymał w prezencie nowy samochód Rolls-Royce o mocy 20 koni (numer podwozia GVO-40, rejestracja OU 2938). Służył mu w jego podróżach po całym świecie. Samochód, nazwany Roll Jam, został sprzedany po jego śmierci przez Olave Baden-Powell w 1945 roku.

Po osiągnięciu wieku emerytalnego zajmował się organizowaniem i szkoleniem armii terytorialnej w Wielkiej Brytanii. Za pracę skautową otrzymał tytuł lorda – barona of Gilwell, a w posiadłości Gilwell Park został zorganizowany międzynarodowy ośrodek skautowy. Bi-Pi był odznaczony wieloma najwyższymi odznaczeniami brytyjskimi i innych krajów, w tym Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. W 1939 wyjechał na leczenie do Kenii, gdzie zmarł 8 stycznia 1941. Uchodził za człowieka radosnego i z poczuciem humoru.

Rozwój skautingu był zaskakujący. Już w 1922 roku liczba skautów przekroczyła 1 mln w 32 krajach, natomiast w 1939 roku było ich już 3.3 mln .

W 2007 jego imieniem nazwano łódzki park.