Ken McClure
Joker
Wildcard
(Przełożył: Maciej Pintara)
Wydanie oryginalne: 2002
Wydanie polskie: 2002
Człowiek jest w afrykańskiej wiosce, gdzie ludzie padają jak muchy. Dwadzieścia cztery godziny później ląduje w Los Angeles i nawet nie wie, że ma wirusa Lassa czy Ebola
.
Joshua Lederberg, laureat Nagrody Nobla,
profesor na Uniwersytecie Rockefellera
w Nowym Jorku
„Discover”, grudzień 1990
Dopóki nasz dom nie stanie w płomieniach, nie zdajemy sobie sprawy, że w mieście brakuje wozów strażackich. Usłyszymy jeszcze o Eboli. Liczba ludności w Afryce rośnie, ingerencja wirusa w środowisko nasila się. Prędzej czy później ktoś znowu przywlecze go z dżungli.
Anthony Sanchez, badacz wirusa Ebola
z Centrum Chorób Zakaźnych w Atlancie
„Discover”, styczeń 1996
Wytępienie ospy to wspaniały przykład współpracy międzynarodowej, ale jest wiele innych przykładów niedokończonych spraw, jak walka z polio, gruźlicą i malarią. Wszystkie choroby zakaźne są wspólnym zagrożeniem, zwłaszcza w czasach gdy ludzi zbliżają międzynarodowe podróże i interesy. Choroby zakaźne nie uznają granic. Do ich zwalczania potrzebna jest globalna kooperacja.
Hiroshi Nakajima, dyrektor generalny
Światowej Organizacji Zdrowia
kwiecień 1997
Prolog
Edynburg, Szkocja
Paul Grossart, dyrektor Lehman Genomics UK, był zdenerwowany. Szef amerykańskiej centrali firmy przyjeżdżał do niego, zamiast wezwać go do Bostonu, i Grossart czuł się niepewnie. Jego kierownicy sekcji przygotowali się do prezentacji, mieli slajdy i diagramy pokazujące osiągnięcia swoich grup badawczych. Personel techniczny posprzątał laboratoria i starał się, żeby praca wrzała w nich jak w ulu, na wypadek gdyby goście chcieli tam zajrzeć. Sekretarki dopilnowały, żeby biura pachniały jak stoiska kosmetyczne. Na górze w księgowości przygotowano otwarte dokumenty finansowe do kontroli. Ich autorzy byli pełni optymizmu i gotowi do przedstawienia wizji świetlanej przyszłości. Porządek dnia nakazywał każdemu uśmiechać się do wszystkiego, co się rusza.
Mimo to Grossart czuł, że ma spocone dłonie, gdy stał z rękami z tyłu przy oknie w swoim gabinecie i czekał na przyjazd gości. Wydawałoby się, że nie ma się czego obawiać. Dla wszystkich firm biotechnicznych w Zjednoczonym Królestwie przyszły ciężkie czasy, bo środowisko biznesmenów uważało, że obiecują więcej, niż dają, ale Lehman przetrwał burzę topniejącego kapitału inwestycyjnego lepiej niż większość. W ciągu dwóch ostatnich lat wprowadził na rynek kilka udanych zestawów diagnostycznych. Próby z dwoma nowymi środkami chemioterapeutycznymi szły dobrze. Docelowe terminy uzyskania obu licencji zaczynały wyglądać realistycznie. Ale Grossart wciąż podejrzewał, że coś jest nie tak. Czuł to przez skórę. Wizyta Amerykanów była zapowiadana jako rutynowa, ale wiedział, że chodzi o coś więcej.
Na parking wjechał czarny mercedes sedan klasy S. Grossart podszedł do biurka i nacisnął guzik interkomu.
– Już są, Jean. Daj nam pięć minut, potem przynieś kawę i ciasteczka. Dopilnuj, żeby reszta wiedziała, że przyjechali.
– Załatwione.
Grossart poprawił krawat i zbiegł po schodach ze swojego gabinetu na pierwszym piętrze do holu. Uśmiechnął się do wysokiego, szczupłego mężczyzny, który wszedł pierwszy.
– Miło cię znów zobaczyć, Hiram – powiedział i wyciągnął rękę; najpierw wytarł ją w garść chusteczek higienicznych w kieszeni. – Dawno się nie widzieliśmy.
– I ciebie też, Paul. – Hiram Vance, wiceprezes Lehman International, wskazał mężczyznę za sobą. – To doktor Jerry Klein z naszego laboratorium w Bostonie. Jest szefem działu medycyny molekularnej.
Grossart uścisnął dłoń niskiemu mężczyźnie z czarną brodą i w źle dopasowanym ciemnym ubraniu. Klein przypominał mu trochę rabina. Grossart miał wrażenie, że facet jest zdenerwowany jak on.
Weszli na górę do holu, gdzie powiesili płaszcze, potem do gabinetu Grossarta. Porozmawiali chwilę o pogodzie i „urokach” listopadowego lotu nad Atlantykiem. Sekretarka Grossarta przyniosła kawę i została przedstawiona gościom. Przywitała ich i uśmiechnęła się uprzejmie.
– Mogę panom jeszcze coś podać? – zapytała.
– Na razie dziękujemy, Jean – odparł Grossart. – Więc od czego chcecie zacząć? – zagadnął, kiedy drzwi się zamknęły. – Myślałem o obchodzie laboratoriów, krótkich prezentacjach przygotowanych przez personel naukowy, wizycie na produkcji, a potem może w biurach?
Vance spojrzał na drzwi.
– Czy ona może nas tu podsłuchać?
– Mam do Jean pełne zaufanie – odpowiedział zaskoczony Grossart.
– Nie o to pytałem – odrzekł Vance.
W odpowiedzi Grossart wyłączył interkom.
– Nie, nie może.
Vance był przeraźliwie chudy, miał niezdrową cerę i podkrążone czarne oczy.
– Jesteśmy w dużych tarapatach – oznajmił.
– Więc to nie rutynowa wizyta?
Vance pokręcił głową.
– Rezygnujemy z projektu „Snowball”. Musimy to przerwać.
– Co?! – wykrzyknął Grossart. – Przecież wszystko idzie dobrze! I co z umową?
– Wiem, wiem – przytaknął Vance. – Ale Jerry znalazł poważną przeszkodę. Pokaż mu, Jerry.
Klein otworzył neseser, wyjął cienkie akta w niebieskiej okładce i wręczył je Grossartowi, nie patrząc mu w oczy. Grossart zaczął czytać. Kiedy skończył, przełknął z trudem.
– Jesteście całkiem pewni? – wychrypiał.
Klein przytaknął.
– Niestety – miał akcent nowojorskiego Żyda. – Sekwencja wygląda na część genomu gospodarza, ale tak nie jest. Niech pan spojrzy na homologię.
– Jezu Chryste – wymamrotał Grossart. – Powinienem był wiedzieć, że to zbyt piękne, żeby mogło być prawdziwe. Już za późno, żeby to odkręcić. Co my teraz zrobimy, do cholery?
– Musimy natychmiast przerwać produkcję – powiedział Vance. – Ale...
Grossart wciąż wpatrywał się w dokumenty Kleina. W głowie miał mętlik.
– Ale co?
– Może na tym powinniśmy skończyć – odparł Vance, obserwując uważnie jego reakcję.
Grossart podniósł wzrok znad dokumentów i spojrzał na niego pytająco.
– Chcesz powiedzieć, że powinniśmy siedzieć cicho?
– Uważam, że musimy być praktyczni – odrzekł Vance. – Za późno, żeby coś zrobić z materiałem, którego użyto. Jeśli zaczniemy się spowiadać, ukrzyżują nas. Firma padnie, a my będziemy skończeni. Prawnicy już się o to postarają. O ile wiem, masz... zobowiązania, Paul?
Grossart nie mógł się z tym pogodzić. Z trudem skoncentrował się na pytaniu. Jasne, że miał zobowiązania. Sto pięćdziesiąt tysięcy długu hipotecznego, dwoje dzieci w prywatnych szkołach i żonę, która lubiła wygodne życie. Ale...
– Ta firma o wiele lepiej przysłuży się ludzkości, jeśli zostanie w branży – powiedział Vance. – Pomyśl o tym, Paul.
Grossart złączył dłonie pod brodą. Kołysał się lekko w fotelu i zastanawiał, co robić. Czuł ucisk w żołądku. Tak bardzo wierzył w projekt „Snowball”, że utopił w akcjach firmy całą gotówkę, jaką tylko mógł zdobyć. Okay, szedł na skróty, żeby przyspieszyć sprawę. Ale taki jest biznes. To wyścig. Nie było w tym nic nieuczciwego. To po prostu... interes. A teraz wszystko szlag trafił. Nagle i bez ostrzeżenia znalazł się w tej sytuacji i bał się.
– Chryste, nie wiem! – wykrzyknął. – Mam ochotę posypać głowę popiołem i przepraszać... ale... jak mówisz... na dłuższą metę nic dobrego z tego nie wyjdzie, do cholery, skoro jest już za późno.
– Wierz mi, że wszyscy mamy takie myśli – pocieszył go Vance. – Gdyby można było cofnąć czas, zrobilibyśmy to. Ale nie można, Paul. Po prostu się nie da.
– Kto o tym wie? – zapytał Grossart.
– Tylko my trzej. Jerry przyszedł ze swoim odkryciem najpierw do mnie i uzgodniliśmy, że zatrzymamy to dla siebie, dopóki nie pogadamy z tobą. Wielka Brytania to jedyne miejsce, gdzie rzuciliśmy ten towar, że się tak wyrażę.
Grossart nerwowo złączał i rozłączał końce palców. Jego mózg pracował na pełnych obrotach, ale nie mógł jasno myśleć; za dużo było do ogarnięcia. Postanowił nie być mięczakiem i nie wahać się. Tamci dwaj mieli czas wszystko przemyśleć, więc musieli dojść do słusznego wniosku. Będzie z nimi trzymał.
– W porządku – zgodził się. – Siedzimy cicho.
– Rozsądny z ciebie facet – pochwalił Vance. – Firma nie zapomni o twojej lojalności przy corocznym podziale premii.
Grossart nagle poczuł się jak szmata. Spojrzał na Vance’a i zrobiło mu się niedobrze. Nie cierpiał samego siebie, ale nie miał już odwrotu. Przełknął ślinę i odwrócił wzrok.
– Więc po sprawie – powiedział.
Vance odchrząknął.
– Obawiam się, że nie całkiem. Jest jeszcze jeden problem.
Grossart czuł, że dłużej nie wytrzyma; musi pójść do łazienki.
– Jaki problem? – wychrypiał.
– Próbki krwi pobrane rutynowo od ludzi pracujących nad projektem „Snowball”, które przysłałeś...
– Co z nimi?
– Jerry jeszcze raz je zbadał w związku z naszym drobnym kłopotem, kiedy tylko go odkrył. Dwie miały wynik dodatni.
– Chcesz powiedzieć, że dwojgu moim ludziom zagraża to draństwo?
– Jest taka możliwość – przyznał Klein.
– I co teraz zrobimy, do cholery?
– Nie możemy ryzykować, że się tu rozchorują i ludzie dodadzą dwa do dwóch – odrzekł Vance. – Przy twojej współpracy natychmiast ich przeniesiemy. Na wszelki wypadek, rozumiesz. Jeśli będzie trzeba, dostaną najlepszą opiekę. Obiecuję.
– A co powiedzą rodzinom? – zapytał Grossart.
– Że projekt, nad którym pracują, wymaga wyjazdu do jednej z naszych stacji doświadczalnych, powiedzmy w północnej Walii. Wymyślimy im tam jakieś zajęcie. Potrzymamy ich na uboczu, dopóki się nie upewnimy, czy nic im nie grozi. Dla osłody podwoimy im pensje. Co ty na to? Przynajmniej tyle możemy zrobić.
– Co najmniej – odparł Grossart. – O kogo chodzi?
Klein zajrzał do swoich notatek.
– O Amy Patterson i Petera Doiga.
– Znasz ich? – zapytał Vance.
Grossart był zazwyczaj uprzejmy, ale teraz zaczęły mu puszczać nerwy.
– Jasne, że ich znam – warknął. – Patterson przyszła tu po doktoracie. Jest u nas od blisko trzech lat. Doig to technik medyczny. Przeniósł się do nas jakieś dziewięć miesięcy temu z laboratorium jednego z miejscowych szpitali. Oboje są w porządku. – Wstał. – Przepraszam, ale naprawdę muszę...
1
Lot British Airways, Ndanga-Londyn
Humphrey James Barclay od kilku dni nie czuł się dobrze i dlatego łatwo wpadał w rozdrażnienie. Nie mógł tego zrekompensować nawet fakt, że wraca do domu po nieskończenie długiej wizycie służbowej w środkowej Afryce.
– Rany boskie! – mruknął, kiedy stewardesa odkryła, że skończył się jej tonik i przekazała to bezgłośnie koleżance przesadnym ruchem warg, obdarzając go firmowym uśmiechem.
– Chwileczkę, proszę pana. Z lodem i cytryną?
Barclay przytaknął i ugryzł się w język. Wewnątrz aż się gotował. Jak mogło jej czegoś zabraknąć po obsłużeniu zaledwie trzech rzędów?
Koleżanka posłusznie doniosła pół tuzina małych puszek toniku i stewardesa wręczyła Barclayowi drinka. Wziął go bez podziękowania, szybko otworzył tonik i wlał trochę do dżinu. Wypił koktajl dwoma dużymi łykami, położył głowę na oparciu fotela i zamknął oczy. Palący smak alkoholu w gardle pomógł, ale nadal czuł nieprzyjemne gorąco i ból w całym ciele. Wyciągnął rękę, żeby zwiększyć dopływ powietrza z nawiewu nad głową. Zabolały go mięśnie ramienia. Skrzywił się, na czoło wystąpiły mu krople potu. Szarpnął ze złością kołnierzyk koszuli, ale zapięty guzik nie puścił. Barclay poczuł nową falę frustracji. Pociągnął tak mocno, że guzik wystrzelił w oparcie fotela z przodu i gdzieś upadł. Barclay nie zamierzał go szukać. Z powrotem położył głowę na oparciu. Elegancka kobieta na fotelu obok skupiła się na magazynie ilustrowanym i udawała, że niczego nie zauważyła.
Barclay znów zamknął oczy i pomodlił się w duchu, żeby to nie była grypa. Tylko nie to. Jeśli nie położę raportu na biurku pieprzonego sir Bruce’a Collinsa najpóźniej jutro po południu, mogę się pożegnać z moją pieprzoną karierą. Nawet się nie obejrzę, a polecę z Ministerstwa Spraw Zagranicznych prosto na zasiłek dla bezrobotnych. Teraz mnie widzisz, a za chwilę nie. Jezu Chryste, Marion byłaby po prostu zachwycona. Ona i ta jej zarozumiała rodzinka.
Barclay rzucał głową z boku na bok. Dostawał mdłości, wirowało mu w oczach.
– Chryste, nie wytrzymam – jęknął.
Wiercił się, żeby znaleźć wygodną pozycję. Bez skutku. Jeszcze kilka dni, a potem mogę się położyć do łóżka na tydzień. Albo na cholerny miesiąc, jeśli będzie trzeba. Starał się skoncentrować na tym, co napisze w raporcie. Nic dobrego, stwierdził kwaśno. Nikt przy zdrowych zmysłach nie powinien jechać do tej pieprzonej dziury, jaką jest Ndanga. Tym cholernym krajem rządzi banda drobnych cwaniaczków. Bardziej interesuje ich założenie kont w szwajcarskich bankach niż zrobienie czegoś dla narodu, który rzekomo reprezentują. Zagraniczna pomoc pójdzie na mercedesy i garnitury od Armaniego, zanim człowiek zdąży powiedzieć: abrakadabra.
Właśnie to miał ochotę napisać, ale oczywiście wiedział, że tego nie zrobi. Niższy urzędnik Ministerstwa Spraw Zagranicznych nie jest od polityki. W sprawie Ndangi już zapadła decyzja. Rząd Jej Królewskiej Mości wyciąga rękę w geście przyjaźni i partnerstwa. Proponuje pomoc, choć Ndanga nie ma ropy czy innych ważnych surowców, których potrzebujemy. Ale jest tam strategicznie położone lotnisko z przyległościami. Ministerstwo Obrony uznało, że może się bardzo przydać Królewskim Siłom Zbrojnym, gdyby w krajach na południu sprawy wymknęły się spod kontroli. A na to się zanosi. Uzgodniono więc duże dofinansowanie Ndangi. Za kilka tygodni poleci tam minister spraw zagranicznych, żeby zapewnić nowy reżim o brytyjskim poparciu. Barclaya wysłano do Ndangi, aby przetarł szlak i upewnił się, czy przygotowania do wizyty postępują zadowalająco. Ministrowi nie może zabraknąć papieru toaletowego w głębi Afryki.
Rozpiął szarpnięciem następny guzik koszuli i poczuł strużkę potu na policzku.
– Źle się pan czuje? – spytała zaniepokojona sąsiadka.
Barclay odwrócił głowę, żeby na nią spojrzeć, ale niewyraźnie widział. Kobieta wydawała się otoczona aureolą jaskrawych, kolorowych świateł.
– Chyba złapałem grypę – odparł.
– To pech – powiedziała. Wróciła do lektury, ale odsunęła się kawałek i zasłoniła ręką usta. – Powinien pan poprosić stewardesę o aspirynę – zasugerowała.
Barclay skinął głową.
– Może poproszę. – Zerknął znacząco przez ramię. – Jak będzie wolna.
Otworzył z wielkim wysiłkiem neseser i wyjął plik papierów. Czuł, że musi zanotować punkty, które chce podkreślić w raporcie. Ochrona głównego portu lotniczego w Ndandze jest kiepska – zapisał. – Zalecane... Urwał, kiedy na kartkę kapnęła wielka kropla krwi z nosa. Przez moment wpatrywał się w czerwoną plamę jak zahipnotyzowany.
– Jasna cholera – mruknął. – Co jeszcze będzie?
Wyciągnął z kieszeni chusteczkę higieniczną i przytknął do nosa. Zdążył zatrzymać następną kroplę. Położył głowę na oparciu i tamował krew. Boże, jestem ciężko chory. Pękała mu głowa, bolały go oczy. Nagle poczuł coś nowego... wilgoć... Miał mokre spodnie. Powoli włożył rękę między nogi. Tak. O, mój Boże, co za wstyd. O, mój Boże, wszystko, tylko nie to. Jak mogłem się zmoczyć i nie wiedzieć o tym? – zastanawiał się z zażenowaniem. Ściągnął mięśnie zwierające i przekonał się, że nadal je kontroluje. Więc jak to się stało? Boże! Nie przeżyje tego. Zaczął planować, jak wybrnie z niezręcznej sytuacji. Po wylądowaniu zostanie na miejscu, dopóki wszyscy pasażerowie nie wyjdą... Tak, to właśnie zrobi. Przy odrobinie szczęścia załoga nawet nie będzie pamiętała, kto siedział na tym miejscu.
Chaotyczne myśli znów przerwał potworny ból głowy. Był niemal nie do zniesienia. Mimo to Barclay poczuł coś nowego. Ma nie tylko mokro między nogami; wilgoć jest... lepka! Cofnął rękę, na wpół otworzył jedno oko i spojrzał na dłoń. Krew!
Widok jego zakrwawionej ręki popchnął sąsiadkę do działania. Wstrzymała oddech i sięgnęła do przycisku sygnalizacyjnego nad głową. Wciskała go raz za razem, dopóki nie przybiegły dwie stewardesy.
– Jego ręka... – wyjąkała i odsunęła się najdalej, jak mogła. – Jest zakrwawiona. Mówił, że złapał grypę, ale spójrzcie na niego!
Do Barclaya już nie docierało, co się dzieje dookoła. Wysoka gorączka wywołała delirium, nękały go fale bólu i mdłości. Jedna ze stewardes, Judy Mills, pochyliła się nad nim.
– Słyszy mnie pan? Może pan powiedzieć, co panu jest?
Barclay uniósł powieki. Otworzył usta, ale nie mógł wymówić słowa. Zamiast tego zwymiotował prosto na Judy, która skrzywiła się z obrzydzenia. Jej profesjonalizm zastąpiła na moment odraza i gniew.
– Nie możecie go gdzieś zabrać? – zapytała kobieta na środkowym siedzeniu.
– Samolot jest pełny, proszę pani – odrzekła druga stewardesa, Carol Bain.
– Musicie coś zrobić, na litość boską! On jest zakrwawiony.
Pasażerka miała rację. Krew z nosa spływała po twarzy Barclaya i plamiła przód jego koszuli.
– Spróbuj zatamować krwotok – poleciła koleżance Judy. Zrobiła, co mogła, żeby wyczyścić uniform, i teraz wróciła.
Carol oparła głowę Barclaya na zagłówku. Uważała, żeby nie być „na linii ognia”. Przyłożyła mu chusteczki higieniczne do nosa i spojrzała na Judy.
– Co dalej? – szepnęła.
– Trzymaj go tak. Sprawdzę, czy na pokładzie jest lekarz.
Judy poszła do kokpitu i po chwili kapitan ogłosił, że jeśli w samolocie jest lekarz, prosi go o zgłoszenie się do personelu. Carol ciągle przyciskała chusteczki do twarzy Barclaya. Poczuła ulgę, gdy w głębi samolotu odezwał się sygnał. Uśmiechnęła się. Żeby ukryć to przed pasażerami, spojrzała w dół. Na widok krwi na spodniach nieprzytomnego Barclaya przestała się uśmiechać. Była pewna, że to nie z nosa.
Judy podeszła do niskiego, łysego mężczyzny, którego inna stewardesa prowadziła z głębi samolotu. Zatrzymali się w łączniku między przednią i tylną kabiną pasażerską.
– Jest pan lekarzem? – spytała Judy.
– Tak. Nazywam się Geoffrey Palmer. W czym problem?
– Pasażer z przodu zemdlał. Krwawi z nosa i... zwymiotował. Nie mogła się powstrzymać od patrzenia w dół na swoją spódnicę.
Palmer domyślił się, co zaszło. Uśmiechnął się.
– Uroki tej pracy... Prawdopodobnie choroba powietrzna i omdlenie na widok własnej krwi. Mogę go obejrzeć, jeśli pani chce.
– Byłybyśmy bardzo wdzięczne.
Judy ruszyła pierwsza w kierunku dziobu samolotu. Jej nadzieja, że wszystko wróci do normy, wyparowała na widok spanikowanej miny Carol.
– Co jest? – szepnęła.
– On mocno krwawi... z dołu.
Carol podkreśliła to ruchem głowy.
– Zobaczmy, co się dzieje – powiedział Palmer. Nie słyszał cichej wymiany zdań i zamierzał opanować sytuację.
Stewardesy odsunęły się i przepuściły go do nieprzytomnego mężczyzny.
Palmer spojrzał na koszulę Barclaya.
– Rany, ale się urządziłeś, chłopie. Tak to jest z krwią. Wszędzie się dostanie.
Sprawdził puls, potem uniósł kciukiem jedną powiekę Barclaya. Jego zachowanie natychmiast się zmieniło; stracił pewność siebie. Wyprostował się i bezwiednie wytarł rękę o klapę marynarki.
– Doktorze, on krwawi gdzieś z dołu – szepnęła Carol. – Niech pan spojrzy na jego spodnie.
Pałmer popatrzył na czerwoną plamę na ciemnym materiale.
– O, mój Boże – wymamrotał i cofnął się o krok.
Stewardesy wymieniły zaniepokojone spojrzenia.
– Co pan o tym myśli, doktorze? – zapytała Judy, bardziej z obawą niż nadzieją.
Palmer wytrzeszczał oczy na Barclaya.
– Musimy się umyć.
Głowa Barclaya opadła na bok i pasażerka na środkowym fotelu wstrzymała oddech.
– Jego oczy... – wykrztusiła. – Zobaczcie, krwawią mu oczy! Zróbcie coś, na litość boską!
– Chryste, więc to prawda – jęknął Palmer. – Musimy się umyć.
Judy dała znak Carol, żeby została z Barclayem. Zaprowadziła Palmera do kuchni z przodu samolotu i zaciągnęła zasłonę.
– O co chodzi, doktorze? – spytała. – Co mu jest?
– Uważam, że to gorączka krwotoczna – wyjaśnił wstrząśnięty Palmer.
Spojrzała na niego.
– Nic mi to nie mówi. A dokładniej?
– To może być Ebola.
– Ebola? O, mój Boże.
– Musimy się umyć i trzymać od niego z daleka.
– Przecież jest pan lekarzem. Nie zamierza mu pan pomóc?
– Jestem radiologiem, na litość boską – parsknął Palmer. – Co mogę wiedzieć o Eboli, do cholery? Poza tym, nikt tu nic nie zrobi. Niech pani powie kapitanowi, żeby zawiadomił przez radio ziemię, że prawdopodobnie mamy na pokładzie przypadek wirusowej gorączki krwotocznej. Idę się umyć. Radzę pani i koleżance zrobić to samo.
Palmer zniknął w łazience. Oszołomiona Judy popatrzyła za nim.
– Wielkie dzięki – mruknęła i wróciła do Carol, która stała przy siedzeniu Barclaya.
– Co się dzieje? – zapytał pasażer z następnego rzędu.
– Mamy chorego – odrzekła Judy. – Ale nie ma powodu do obaw.
– Bez jaj – rzucił drwiąco mężczyzna. – Co z nim jest, do cholery?
– Na razie nie wiadomo. Ale lekarz podejrzewa, że to może być... malaria,
– Biedny facet – skomentował pasażer. – Paskudna sprawa.
– Czy to zaraźliwe? – zapytała jego żona.
– Nie, kochanie. Przynajmniej tak słyszałem... Ale może lepiej zapytać lekarza.
Palmer wyszedł z łazienki i ruszył przejściem miedzy siedzeniami. Nadal wyglądał na wstrząśniętego. Judy przejęła inicjatywę.
– Doktorze, właśnie mówiłam zaniepokojonemu pasażerowi, że podejrzewa pan u naszego chorego malarię.
Popatrzyła na niego znacząco.
– To nie jest zaraźliwe, prawda, doktorze? – upewnił się mężczyzna.
– Nie – odparł Palmer z wahaniem i powtórzył bardziej zdecydowanie: – Nie jest.
Przecisnął się za stewardesami, żeby nie zbliżać się do Barclaya, i poszedł dalej. Pasażerowie byli zaskoczeni.
– Nic pan nie może zrobić dla tego biednego gościa? – zdziwił się zaniepokojony pasażer.
Palmer nie zatrzymał się.
– Nie... nic – odpowiedział. – Zajmą się nim na lotnisku.
– Co się stało z czuwaniem przy chorym? – odezwał się pasażer.
– Czasy się zmieniły – wtrąciła się jakaś kobieta.
– Muszę porozmawiać z kapitanem – powiedziała Judy do Carol. – Wszystko gra?
Carol skinęła głową i uśmiechnęła się słabo. Wciąż przykładała chusteczki do twarzy Barclaya. Na cienkich plastikowych rękawiczkach miała czerwone plamy.
– Nie są dziurawe? – zapytała Judy.
– Chyba nie. Dlaczego pytasz?
Mina Judy mówiła sama za siebie.
– Sprawdzaj je co jakiś czas. Niedługo wrócę.
– Cześć, Judy. Jak nasza ofiara? – zagadnął kapitan, kiedy weszła do kokpitu i zamknęła za sobą drzwi.
Przykucnęła między dwoma fotelami.
– Nasz doktorek... – zaczęła z niesmakiem – podejrzewa Ebolę. Nie jest ekspertem, bo to radiolog, ale wydaje się pewien, że to rodzaj wirusowej gorączki krwotocznej. Prosi o zawiadomienie przez radio Londynu.
Kapitan zmarkotniał.
– Cholera, tylko tego nam brakowało. Tym się chyba łatwo zarazić?
– Wcale nie – wtrącił się pierwszy oficer. – Wszyscy tak myślą, ale w rzeczywistości to mniej groźne niż niektóre bardziej pospolite choroby. Można to złapać przez kontakt z płynami ustrojowymi.
– Dobrze wiedzieć, John. Skąd masz takie wiadomości?
– Kilka miesięcy temu byłem na szkoleniu. Wystraszyłem się jak cholera, ale zapamiętałem, co mówili o Eboli.
Kapitan odzyskał dobry humor.
– Chyba nie wymieniałaś z tym gościem płynów ustrojowych, Judy?
– Obrzygał mnie od góry do dołu.
– Cholera! Umyłaś się?
– Niezbyt dokładnie.
– Zrób to teraz. Zmień całe ubranie. Włóż wszystko, co masz na sobie, do plastikowego worka i zapieczętuj.
– Dobrze.
– Czy nasz doktorek zajmuje się nim?
– Nie. Carol się nim opiekuje. Facet krwawi z nosa, oczu i gdzieś z dołu.
– Więc co robi ten lekarz?
– Sra ze strachu.
– Aż tak? Posłuchaj, jeśli Carol się ubrudzi, niech też się przebierze. Jak skończycie, przykryjcie tego gościa plastikowymi workami i kocami.
– Ma wysoką gorączkę – zaprotestowała Judy. – Ugotuje się.
– Trudno. Musicie odseparować jego płyny ustrojowe. Rozumiesz?
Judy przytaknęła.
– Idź się umyć. Przekażę na Heathrow dobrą wiadomość.
– Za ile lądujemy?
– Za siedemdziesiąt pięć minut.
Judy wyszła z kokpitu i zamknęła się w łazience. Przebrała się i włożyła brudny uniform do foliowego worka. Po wyjściu założyła świeży fartuch i nowe plastikowe rękawiczki. Upewniwszy się, że nie są dziurawe, wzięła głęboki oddech i z uśmiechem odsunęła zasłonę. Z promienną miną dołączyła do Carol przy siedzeniu Barclaya.
– Co z nim? – spytała szeptem.
– Śpi albo jest nieprzytomny. Nie jestem pewna.
– Idź się przebrać. Stare ubranie włóż do worka i zapieczętuj go. Co robisz ze zużytymi chusteczkami?
Carol spojrzała pod nogi, gdzie leżał worek na śmiecie.
– Wrzucam tam, ale już się kończą. Ten facet się wykrwawi. Nie możemy tego powstrzymać?
– Nie w tych okolicznościach – odparła Judy. – Musimy po prostu odseparować jego krew. Jasne?
Carol skinęła głową. Przekazała koleżance tampon z chusteczek, wzięła z podłogi worek i poszła na dziób samolotu. Judy została sama z Barclayem. Patrzyła, jak czerwona strużka przesiąka przez chusteczki na jej pałce osłonięte cienkim plastikiem. Wzdrygnęła się ze strachu na myśl, że razem z krwią może wypływać wirus Ebola. Jej troskę o pasażera na moment zastąpiło pragnienie, żeby umarł i przestał krwawić. Kiedy Barclay poruszył głową, tętno skoczyło jej powyżej stu pięćdziesięciu. Boże, nie pozwól mu się ocknąć i wiercić, modliła się. Sąsiadka Barclaya była tak samo zaniepokojona. Podniosła wzrok i ich spojrzenia się spotkały. Jedna wiedziała, co myśli druga. Ale pasażerka martwiła się z przyczyn estetycznych – po prostu nie chciała mieć obok siebie rzucającego się, wymiotującego, krwawiącego mężczyzny. Judy chodziło o życie swoje i innych.
Barclay nie odzyskiwał przytomności, był na to zbyt chory. Ale gdzieś w jego umyśle odzywał się alarm funkcjonujący od dzieciństwa: musi iść do toalety. Rzucał głową z boku na bok i próbował wstać. Judy powstrzymywała go jedną ręką, drugą przyciskała chusteczki do jego twarzy. Barclay stawał się coraz bardziej pobudzony, a Judy przerażona. Obejrzała się niecierpliwie, czy nie wraca Carol, ale nie zobaczyła koleżanki.
Pasażer siedzący za Barclayem zauważył, co się dzieje.
– Może powinna pani zapiąć mu pas?
No jasne, pomyślała Judy, uśmiechając się do siebie. Że też na to nie wpadłam. Spróbowała zapiąć klamrę, ale Barclay wiercił się. Sąsiadka nachyliła się, chcąc pomóc. W końcu zależało jej na tym, żeby Barclay siedział spokojnie.
– Dziękuję – powiedziała Judy i unieruchomiła mu ramię.
Kobieta zapięła klamrę i mocnym szarpnięciem zlikwidowała luz pasa. Spojrzała na swoje ręce; były czerwone od krwi przesiąkającej przez koc na brzuchu Barclaya. Judy była przerażona, ale wzięła się w garść. Kobieta nie mogła wyjść bez odpięcia pasów i przesunięcia Barclaya. Musiała zostać na swoim miejscu.
– Dam pani chusteczki – powiedziała spokojnie Judy.
Carol wróciła z łazienki.
– Przynieś tej pani chusteczki i butelkę wody mineralnej – poprosiła ją Judy. – Tylko szybko.
Carol przyniosła również plastikowy worek. Wręczyła wszystko pasażerce.
– Proszę dokładnie umyć ręce – poleciła Judy – i wrzucić wszystko do worka.
– Ale przecież malaria nie jest zaraźliwa?
– Nie jest, proszę pani, to tylko środki ostrożności.
– Środki ostrożności? – powtórzyła z niepokojem kobieta i po chwili zrozumiała. – A tak, krew. Mój Boże, myśli pani, że on może mieć AIDS?
– AIDS? – zirytował się ktoś w następnym rzędzie. – Kto ma AIDS? Myślałem, że to malaria.
– Nikt nie ma AIDS, proszę pana. Proszę się uspokoić. To nieporozumienie.
W tym momencie Barclay zrezygnował z półprzytomnej walki o pójście do toalety i wypróżnił żołądek. Fetor wywołał głośne protesty najbliższych sąsiadów. Judy i Carol były u kresu wytrzymałości.
– Proszę państwa – powiedziała Judy – wiem, że to bardzo nieprzyjemne, ale za niecałe czterdzieści minut będziemy na Heathrow. Mamy ciężko chorego pasażera, którym musimy się zajmować. Proszę o spokój i cierpliwość. Otwórzcie państwo nawiewy, a Carol rozda pachnące chusteczki. Trzymajcie je przy twarzach.
Carol rzuciła koleżance pytające spojrzenie.
– Weź perfumy wolnocłowe – poleciła Judy.
2
– Panie i panowie, mówi kapitan, Jak niektórzy z państwa już wiedzą, mamy na pokładzie chorego pasażera. Dlatego nie będziemy mogli od razu wyjść z samolotu. Wiem, że to niewygodne, ale dostaliśmy polecenie, żeby podkołować na stanowisko nieco oddalone od budynku terminalu i czekać na dalsze instrukcje. Będę państwa informował na bieżąco. Na razie proszę o cierpliwość i wyrozumiałość.
Judy czuła się tak, jakby ktoś właśnie podpalił lont i zaraz miała nastąpić eksplozja. Nie czekała długo. W samolocie wybuchło ogólne niezadowolenie. Rozległy się gniewne oskarżenia.
– Mówiliście, że to malaria! – zawołał facet na siedzeniu za Barclayem. – Okłamaliście nas! Co jest grane, do cholery? Co mu jest?
– Mamy ciężko chorego pasażera, proszę pana. W tej chwili nie mogę powiedzieć więcej, ale proszę o cierpliwość.
– Do diabła z cierpliwością! Coś tu jest nie tak. Mamy prawo wiedzieć. Co przed nami ukrywacie? Co mu jest?
– Nie jestem lekarzem, proszę pana...
– Ale on jest – parsknął facet i wskazał kciukiem za siebie. – Co powiedział?
– Przykro mi – odparła Judy – ale naprawdę nie mogę dyskutować...
– Wszystko jasne – przerwał jej pasażer. – Doktorek nie chce mieć z tym nic wspólnego, tak? O ile pamiętam, olał to i wycofał się sprytnie na swoje miejsce. Co jest z tym gościem, do cholery? Pieprzę to... Pójdę do tyłu i sam go zapytam.
Zaczął odpinać pas. Judy chciała go powstrzymać, ale żona mężczyzny oszczędziła jej kłótni.
– O, mój Boże, Frank! – wykrzyknęła na widok błyskających niebieskich świateł na zewnątrz. – Tam są kosmonauci!
Zamieszanie ucichło, gdy pasażerowie wyjrzeli przez okna i zobaczyli, że samolot otaczają pojazdy ratownicze. Na tle nocnego nieba migały lampy. Z przodu na płycie lotniska stał rząd ludzi w pomarańczowych skafandrach ochronnych, które osłaniały ich od stóp do głów. W szybach hełmów odbijały się światła.
– Witam wszystkich, tu znów kapitan – odezwał się w interkomie przyjazny, spokojny głos. – Za chwilę podjadą autobusy i przewiozą nas do centrum recepcyjnego. Tam dowiemy się więcej o sytuacji i możliwości skontaktowania się z krewnymi i przyjaciółmi. Dziękuję za cierpliwość. Mam nadzieję, że to wszystko nie potrwa długo. Proszę zostać na miejscach i czekać na instrukcje naszego personelu.
W głośnikach rozległy się Cztery pory roku Vivaldiego.
Widok na płycie lotniska najwyraźniej otrzeźwił pasażerów. Wojownicze nastawienie zastąpiła obawa i ogólna akceptacja sytuacji. Agresywne protesty i mrukliwe groźby z żądaniami odszkodowań ucichły. Zapanował strach przed nieznanym.
Barclay został zabrany z samolotu jako pierwszy. Dwaj ludzie w pomarańczowych skafandrach nakryli go plastikową kopułą, znieśli po stopniach na płytę lotniska i wsunęli do czekającej karetki. Potem wyprowadzono pasażerów z czterech rzędów za Barclayem i z rzędów przed nim. Skierowano ich przednimi schodami do autobusu z kierowcą w pomarańczowym skafandrze. Wszędzie unosiła się woń środków odkażających; rozpylono je na podłodze pojazdu. Na pokład samolotu weszła ekipa dezynfekcyjna. Zwolnioną część kabiny odgrodzono plastikową folią i dokładnie spryskano ten rejon. Pozostałych pasażerów wyprowadzono tylnymi drzwiami do następnych autobusów. Członkowie załogi wyszli ostatni. Umieszczono ich w oddzielnym autobusie, który miał pojechać za innymi do awaryjnego centrum recepcyjnego. Kiedy autobus ruszył, obejrzeli się. Ekipa dezynfekcyjna spryskiwała samolot wewnątrz i na zewnątrz.
– Ciekawe, co będzie dalej – powiedział kapitan.
– Przychodzi mi na myśl słowo „kwarantanna” – odrzekł pierwszy oficer.
– Cholera.
– Ostrożności nigdy za wiele.
– Chyba tak.
– Ile to może potrwać? – zapytała Judy.
Pierwszy oficer pokręcił głową.
– Może zatrzymają tylko tych, którzy byli najbliżej tego gościa albo mieli z nim kontakt.
– Świetnie – mruknęła ponuro.
– Nie pękaj, Judy. Nie będzie tak źle. Pomyśl, ile się naoglądasz telewizji w ciągu dnia – odparł pierwszy oficer z uśmiechem.
– Chyba wolałabym zachorować – odparowała.
– Dobrze się spisałyście – pochwalił kapitan Judy i Carol. – Sytuacja nie była łatwa.
– Chętnie powiedziałabym, że nie ma sprawy – odparła Judy – ale to była chyba najgorsza przygoda w moim życiu. Ten facet krwawił chyba z każdego miejsca na ciele.
– Właśnie – przytaknęła Carol. – Kiedyś zastanawiałam się, czy nie zostać pielęgniarką. Teraz dziękuję Bogu, że tak się nie stało. Praca stewardesy to może nic wielkiego, ale zajmować się takimi rzeczami na co dzień? Dziękuję bardzo.
Pasażerowie, którzy nie mieli kontaktu z Barclayem w czasie lotu lub wcześniej, zostali zwolnieni do domu. Zostawili tylko adresy. Poinstruowano ich, żeby zgłosili się do swoich lekarzy ogólnych, gdyby źle się poczuli. Ci, którzy siedzieli koło niego, trafili do szpitala na kwarantannę. Władze nazwały to rozsądnym środkiem ostrożności. Do tej grupy dołączyły dwie stewardesy i doktor Palmer; w sumie dwadzieścia sześć osób.
Humphrey Barclay zmarł cztery dni później. Gorączka nie ustąpiła, więc nie zobaczył plastikowej kopuły, pod którą leżał na oddziale specjalnym, ani pielęgniarek w „kosmicznych” skafandrach, które starały się przynieść mu ulgę w ostatnich godzinach życia. Nie zobaczył też żony, dwóch córek, swoich rodziców i teściów, bo na oddziale specjalnym obowiązywał zakaz odwiedzin. Nie zdążył dostarczyć raportu z Ndangi swoim szefom w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, ale jego śmierć mówiła sama za siebie.
Starsza stewardesa Judith Mills zmarła osiem dni po Barclayu, jeden dzień przed panią Sally Morton – pasażerką z fotela tuż obok niego – i dwa dni przed doktorem Geoffreyem Palmerem. Obawiano się o Carol Bain, bo po pięciu dniach źle się poczuła. Ale okazało się, że to tylko przeziębienie. Geoffrey Palmer był ostatnim zmarłym z samolotu, ale nie ostatnią ofiarą wirusa. Jedna z pielęgniarek opiekujących się Barclayem zaraziła się mimo stroju ochronnego i też zmarła.
Zabójczy wirus afrykański powstrzymany – informował „The Times”. Przedstawiciele służby zdrowia zapewniali, że nie zanotowano dalszych zachorowań i nie należy się ich obawiać; sytuacja została opanowana. Mimo to prasa nie porzuciła tego tematu. Jedne dzienniki przepowiadały w stolicy zarazę podobną do epidemii dżumy z siedemnastego wieku, inne pisały o tym, jak łatwo w dzisiejszych czasach przenieść wirusy czające się w sercu afrykańskiej dżungli na Zachód, co jest „zasługą” szybkiego transportu lotniczego.
Stosunkowo niska liczba zgonów i szybkie powstrzymanie wirusa ośmieszyło gazety, które przewidywały czarny scenariusz. Jedna z nich sprytnie przeszła do ofensywy, żądając wyjaśnień, jaki to dokładnie wirus. Twierdziła, że jej czytelnicy „mają prawo wiedzieć”. Inne przegapiły tę linię ataku, gdyż nie było oficjalnego oświadczenia o zidentyfikowaniu wirusa ani wrzawy, że ktoś coś wie. „Nowe choroby afrykańskie”, jak je nazywało wiele gazet, uznano za problem, który nie musi obchodzić czytelników z Chingford czy Surbiton.
Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Londyn
– Mają rację. – Bruce Collins odłożył gazetę. – Nadal nie wiemy, jaki wirus dopadł biednego starego Barclaya i resztę.
– Myślałem, że są pewni, że to gorączka Ebola, sir – odparł jeden z ośmiu mężczyzn siedzących wokół stołu.
– Takie było i jest przypuszczenie – powiedział Collins. – Zapewne słuszne, biorąc pod uwagę wszystkie symptomy. Ale nie mamy jeszcze oficjalnego raportu laboratoryjnego.
– Nie spieszą się.
– Widocznie naukowcy potrafią pracować nad takimi wirusami tylko w warunkach BL4, jak to nazywają. Wszystkie próbki musiały pojechać do rządowego ośrodka obrony biologicznej w Porton Down do analizy. Tak czy inaczej, musimy szybko zdecydować, czy minister może lecieć do Ndangi, czy nie.
– W tej sytuacji nie widzę takiej możliwości – odezwał się jeden z mężczyzn.
Pozostali mruknęli potakująco.
– Muszę wam przypomnieć, panowie, że ta wizyta jest ważna dla nas i dla Ndangi. Oni potrzebują naszego poparcia, a my dostępu do ich lotniska na południu. Jeśli odwołamy tę podróż, mogą zerwać umowę.
– Chyba zrozumieją, że w czasie wybuchu choroby taka wizyta nie ma sensu?
– W tym problem – odpowiedział Collins. – Według nich nie ma żadnego wybuchu choroby. Władze ndangijskie twierdzą, że od dwóch lat w ich kraju nie było przypadku Eboli ani innej gorączki krwotocznej.
– Musiał być. Jak inaczej Barclay złapałby wirusa? Tym się można zarazić od innej osoby, zgadza się?
– Albo od zarażonej małpy, o ile mi wiadomo.
– Nie podejrzewam Barclaya o kontakty z szympansami.
– Więc jesteśmy w impasie – skwitował Collins.
– Władze ndangijskie po prostu kłamią.
– Muszę przyznać, że przyszło mi to do głowy – powiedział Collins. – Zrobiłem więc dyskretne rozeznanie w Światowej Organizacji Zdrowia. Od roku nie zarejestrowali w Ndandze przypadku gorączki krwotocznej.
– Może Barclay podróżował po Afryce? – zasugerował ktoś.
– O tym też pomyślałem – odparł Collins. – Ale widziałem jego dziennik. Nie miał czasu bawić się w turystę. Poza tym w żadnym z krajów graniczących z Ndangą od pół roku nie było Eboli.
– A kontakt z nosicielem?
– Lekarze wypowiadają się dość mgliście o statusie nosiciela tych chorób. Niektórzy uważają, że taki stan naprawdę nie istnieje. Ale są zgodni, że rekonwalescent może przenosić na innych wirusa przez płyny ustrojowe.
– Więc gdyby stary Humphrey przespał się z jakąś „królową nocy”, która ostatnio na to chorowała, mógłby się zarazić?
– Barclay był raczej miłośnikiem „National Geographic” i szklaneczki przed snem – odrzekł Collins. – Ale gdyby miał jakąś przygodę, co z innymi klientami tej kobiety? Do tej pory powinni już nie żyć.
– Nawet jeśli złapał to w ten sposób, nie widzę powodu do odwoływania wyjazdu ministra.
– Słusznie – zgodził się Collins. – Dopóki wierzymy, że w Ndandze rzeczywiście nie wybuchła ta choroba.
– Mogę coś zasugerować, sir?
– Oczywiście – zachęcił Collins.
– Warto porozmawiać z ludźmi z Inspektoratu Naukowo-Medycznego w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych. Są czymś w rodzaju detektywów medycznych, prawda?
– Dobry pomysł – przyznał Collins. – Powiem Jean, żeby umówiła mnie z ich szefem. Jak on się nazywa?
– Macmillan, sir. John Macmillan.
Inspektorat Naukowo-Medyczny, nazywany w skrócie Sci-Med, był niezależną komórką Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Kierował nią John Macmillan. Podlegający mu inspektorzy dochodzeniowi o wysokich kwalifikacjach naukowych i medycznych zajmowali się problemami, wobec których policja okazywała się bezradna.
Policjanci nie mieli się czego wstydzić. Trudno było od nich oczekiwać, by wpadli na to, że w pewnym szpitalu liczba udanych zabiegów chirurgicznych jest dużo niższa niż w innych, stosujących niemal identyczne procedury. A nawet gdyby to dostrzegli, nie byliby w stanie znaleźć ewentualnych przyczyn. Nie mogli też zauważyć, że pewne substancje zamawiane przez uniwersytecki Wydział Chemii są w rzeczywistości używane do produkcji narkotyków. Sci-Med spotkał się w przeszłości z tymi sprawami i rozwiązał je. W pierwszym przypadku starzejący się chirurg został zmuszony do rezygnacji, w drugim laboranci stanęli przed sądem.
Po wizycie sir Bruce’a Collinsa Macmillan poprosił swoją sekretarkę, żeby zadzwoniła do doktora Stevena Dunbara. Dunbar był inspektorem dochodzeniowym Sci-Medu od ponad pięciu lat. Teraz miał urlop po ostatnim śledztwie.
– Jest na urlopie dopiero od tygodnia – przypomniała Rose Roberts.
– Dziękuję, wiem o tym – warknął Macmillan. – I o tym, że przy ostatniej robocie dostał zdrowo w kość. Ale to zajmie mu tylko kilka dni. Proszę go wezwać.
Steven Dunbar odebrał telefon, kiedy się pakował.
– Właśnie miałem wyjechać na Północ do córki – odpowiedział pannie Roberts.
– Przykro mi. Przypomniałam szefowi, że ma pan wolne dopiero od tygodnia, a urlop pooperacyjny zawsze trwa miesiąc. Mimo to kazał pana wezwać. Jeśli to pana pocieszy, ta sprawa podobno nie potrwa długo.
– W porządku. Do zobaczenia o trzeciej – odparł Steven.
Szanował Johna Macmillana. Szef dbał o swoich ludzi i stale walczył o zachowanie niezależności i swobody działania Sci-Medu. Inspektorat, który był jego pomysłem, wielokrotnie udowadniał swoją przydatność. Sci-Med wykrywał przestępstwa, które inaczej nigdy nie zostałyby ujawnione, i mógł być przykładem, jak powinna funkcjonować instytucja rządowa. Jego administracja, ograniczona do minimum, służyła przede wszystkim personelowi z pierwszej linii frontu. Steven wiedział od znajomych lekarzy ze społecznej służby zdrowia, że więcej czasu zajmuje im wypełnianie papierków niż leczenie chorych.
Nikt nie szedł prosto do Sci-Medu. Siłą inspektoratu było to, że przyjmowani do pracy inspektorzy dochodzeniowi wnosili szeroką wiedzę i doświadczenie. Jako detektyw medyczny Dunbar miał oczywiście odpowiednie kwalifikacje, ale nie pociągała go praca lekarza. Po studiach i dwóch rezydenturach szpitalnych odkrył, że po prostu nie ma do tego serca. Był młody i pełen energii, wychował się w Górach Kumbryjskich i potrzebował zajęcia umożliwiającego wykazanie się sprawnością fizyczną.
Po odbyciu rocznej praktyki klinicznej wstąpił do wojska. Trafił do pułku spadochronowego, gdzie znalazł dużo więcej niż tylko okazję do wykazania się sprawnością fizyczną. Przeszedł odpowiednie szkolenie i stał się ekspertem w dziedzinie medycyny wojskowej, co wykorzystał kilkakrotnie podczas późniejszych przydziałów do sił specjalnych. Służył w różnych punktach świata, a ceniono nie tylko jego wiedzę medyczną, ale również inicjatywę i energię przy wprowadzaniu innowacji. Bardzo chciał zostać w SAS, lecz natura tej służby narzucała limit wieku. Kiedy ukończył trzydzieści trzy lata musiał odejść. Był już za stary na komandosa.
Na szczęście w porę pojawiła się możliwość pracy w Sci-Medzie. Było to zajęcie w sam raz dla niego. Wprawdzie nadal musiał wykorzystywać swoje kwalifikacje medyczne, ale nie przy ponurych zabiegach chirurgicznych, usuwaniu kurzajek i przepisywaniu tabletek przeciwdepresyjnych. Jako inspektor dochodzeniowy dostawał zadania odpowiednie do jego wiedzy i mógł je wykonywać po swojemu. Sci-Med zapewniał wszystko, co było mu potrzebne, od fachowych ekspertyz po broń.
Z punktu widzenia inspektoratu Steven idealnie nadawał się do tej roboty. Był lekarzem i zarazem dysponował umiejętnością przetrwania i radzenia sobie w ekstremalnie trudnych warunkach. Co istotne, umiejętności te nabył w prawdziwych sytuacjach, a nie podczas teoretycznych kursów, na których odpowiada się na pytania w stylu: „Jak przekroczyłby pan wyimaginowaną rzekę?” Szybko robił postępy i po kilku latach stał się bardzo cenionym członkiem personelu Sci-Medu, sam czerpał też niemałą satysfakcję z pracy.
Steven wyszedł ze swojego mieszkania na piątym piętrze w Docklands i pojechał taksówką do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. W granatowym garniturze, jasnoniebieskiej koszuli i krawacie pułku spadochronowego wyglądał bardzo elegancko. Wszedł do budynku i pokazał legitymację. John Macmillan prezentował się nie gorzej. Pod wieloma względami byli podobni. Obaj wysocy, szczupli, dobrze zbudowani. Dzieliła ich natomiast spora różnica wieku. Macmillan, starszy o ładnych parę lat, miał siwe włosy gładko zaczesane do tyłu, a Steven ciemną czuprynę.
– Miło cię widzieć, Dunbar. Siadaj.
Steven usiadł i wysłuchał przeprosin Macmillana za odwołanie go z urlopu.
– Jamieson i Dewar są zajęci. Miałem do wyboru: dać to któremuś z naukowców albo tobie. Wybrałem ciebie.
– Czuję się zaszczycony – odrzekł Steven z lekkim uśmiechem.
Macmillan przyglądał mu się przez chwilę. Szukał oznak sarkazmu, ale nie znalazł.
– W każdym razie, na pewno wiesz o przypadku Eboli w samolocie z Afryki?
– Czytałem o tym w gazetach – przytaknął Steven. – Paskudna sprawa.
– Mogło być dużo gorzej, ale procedury przewidziane na takie sytuacje sprawdziły się. Skończyło się „tylko” na pięciu zgonach, choć to żadna pociecha dla rodzin ofiar.
– Więc w czym problem? – zapytał Steven.
– Samolot przyleciał z Ndangi. Pasażer, który zachorował i zaraził innych, był urzędnikiem Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Przygotowywał w Afryce wizytę ministra. Ludzie z ministerstwa są zaniepokojeni.
– W czasie wybuchu choroby taka wizyta byłaby głupotą – powiedział Steven.
– Władze ndangijskie twierdzą, że nie ma żadnego wybuchu choroby.
– Więc jak ten facet ją złapał?
– Dobre pytanie.
– Rany boskie, chyba nie zamierza pan wysłać mnie do Ndangi? – przeraził się Steven.
– Nic z tych rzeczy – uśmiechnął się Macmillan. – Ministerstwo Spraw Zagranicznych chce się po prostu upewnić, czy tamtejsze władze nie kłamią. Kontaktowałem się już ze Światową Organizacją Zdrowia w Genewie. Nic nie słyszeli o wybuchu choroby. Ale pomyślałem, że mógłbyś pogadać ze swoimi przyjaciółmi i znajomymi z medycznych organizacji charytatywnych i spróbować się czegoś dowiedzieć.
– Załatwione – odrzekł Steven. – Są już pewni, że to Ebola?
– Z Porton nie ma jeszcze odpowiedzi, ale wszystko wskazuje na jeden z rodzajów gorączki krwotocznej.
– Więc to może nie być Ebola, tylko Lassa albo choroba marburska. To zresztą niewielka różnica. I tak nikt nie potrafi nic zrobić z tym draństwem.
– Dziś wieczorem w Ministerstwie Spraw Zagranicznych jest briefing dla zainteresowanych stron – powiedział Macmillan. – Może wyjdzie coś nowego. Powinieneś tam wpaść.
Steven skinął głową.
– Panna Roberts wprowadzi cię w szczegóły.
Resztę popołudnia Steven spędził na telefonowaniu do przyjaciół i kolegów. Chciał ustalić, jakie misje medyczne i organizacje charytatywne działają aktualnie w Ndandze. Dowiedział się, że trzy. Między innymi duża francuska organizacja Lekarze bez Granic. Miał znajomą koordynatorkę w ich paryskim biurze. Zadzwonił do niej.
– Simone? Tu Steven Dunbar z Londynu.
– Steven! Miło cię słyszeć. Nie odzywałeś się od wieków. Co u ciebie?
Po wymianie uprzejmości Steven zapytał o gorączkę krwotoczną w Ndandze.
– Nic o tym nie wiem – odparła Simone. – Ale zaczekaj chwilę.
Czekając, wyglądał przez okno swojego mieszkania. Było słonecznie, ale z zachodu nadciągały czarne chmury.
Simone wróciła na linię.
– W tej chwili nie mamy żadnych meldunków o gorączce krwotocznej w Ndandze ani w sąsiednich krajach.
– Dzięki, Simone. Jestem zobowiązany.
– Więc kiedy zobaczymy cię w Paryżu?
– Mam nadzieję, że wkrótce. Zjemy razem kolację.
3
Briefing w Ministerstwie Spraw Zagranicznych zaczynał się o wpół do ósmej. Steven przyjechał dziesięć minut wcześniej. Zastał już ponad pięćdziesiąt osób. Niektóre znał, innych nie. Wśród znajomych był Fred Cummings, konsultant mikrobiolog przydzielony do społecznej służby zdrowia w Londynie. Wyróżniał się w tłumie przerzedzoną jaskraworudą czupryną i jedną ze swoich ulubionych krzykliwych marynarek sportowych.
Steven podszedł do niego.
– Duża impreza – zauważył.
– Porton chciało rozmawiać ze wszystkimi zainteresowanymi naraz, zamiast organizować serię spotkań z szefami wydziałów zdrowia i lokalnymi władzami – odrzekł Cummings.
– Więc zidentyfikowali to?
– Miejmy nadzieję. Bawili się z tym wystarczająco długo. Stawiam piątkę na Ebolę.
Steven zignorował zakład.
– Gorączka Ebola na Old Kent Road... Sztuczka magiczna.
Cummings uśmiechnął się.
– Ty mi to mówisz? Odkąd wylądował ten cholerny samolot, nie daje mi to spokoju.
Dystyngowany mężczyzna poprosił o ciszę. Steven domyślił się, że to ktoś z Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Tłum zamilkł. Na podium weszły cztery osoby. Przedstawiono je jako zespół badawczy z Porton Down. Szefem zespołu był doktor Clive Phelps, wysoki, niezdarny mężczyzna z gęstą siwą czupryną i rzadką brodą. Zajął miejsce poprzednika i bez potrzeby stuknął dwa razy w mikrofon. Steven zastanawiał się, jak ten gość mieści brodę pod maską chirurgiczną.
– Dobry wieczór – zaczął Phelps. – Domyślam się, że wszyscy obecni są z branży medycznej. Oczywiście z wyjątkiem personelu Ministerstwa Spraw Zagranicznych, który ma własne powody, aby żądać informacji. Nie będę niczego owijał w bawełnę. To filowirus.
– A to niespodzianka – mruknął Cummings. – „Daily Mail” twierdzi tak od tygodni.
– Ale wbrew rozpowszechnianym domysłom i pogłoskom, to nie Ebola – ciągnął Phelps.
– Więc to musi być choroba marburska – szepnął Cummings. – Są tylko dwa filowirusy.
– I nie choroba marburska.
– Jasna cholera – zaklął pod nosem Cummings. Poczuł się jak podwójnie wykołowany frajer w komedii filmowej.
Sala zawrzała.
– Więc jakim sposobem to może być filowirus? – zapytał głośno Cummings.
– Pod mikroskopem elektronowym okazuje się być włóknisty i tworzy włókniste odgałęzienia o długości do czternastu tysięcy nanometrów. Innymi słowy, wygląda jak filowirus. I oczywiście wywołuje gorączkę krwotoczną, bardzo podobną do Eboli, jeśli nie identyczną. Chorzy dostają wysokiej gorączki, skurczów żołądka i mdłości. Krwawią obficie z niemal wszystkich części ciała.
– Więc dlaczego mówi pan, że to nie Ebola?
– Cztery znane nam podtypy Eboli, które scharakteryzowaliśmy w przeszłości, mają średnicę osiemdziesięciu nanometrów. Ten wirus ma sto dwadzieścia nanometrów średnicy.
– Może to nowy podtyp? – zasugerował Cummings.
Phelps niepewnie wzruszył ramionami.
– Możliwe – przyznał. – Ale mało prawdopodobne. Zbadaliśmy kwas nukleinowy wirusa; dlatego to tyle trwało. Są znaczące różnice, uważamy więc, że to nowy wirus.
– Tylko tego nam potrzeba – szepnął Cummings do Stevena. – Jeszcze jeden cholerny wirus afrykański.
– Są jakieś domysły co do jego pochodzenia? – zapytał ktoś.
– Żadnych – odrzekł Phelps. – Ale prawdę mówiąc, nadal nie wiemy, skąd się bierze Ebola. A znamy tę chorobę od ponad trzydziestu lat. Jej naturalne źródło jest wciąż taką samą zagadką, jak w momencie pojawienia się pierwszego przypadku zarażenia.
– Nowy wirus został łatwo powstrzymany. Czy na tej podstawie można powiedzieć, że jest mniej groźny od Eboli? Pamiętam, że kilka lat temu podczas wybuchu Eboli w Zairze ludzie padali jak muchy.
– Nie, to całkowicie fałszywy wniosek – zaprzeczył Phelps. – Muszę to wyraźnie podkreślić. Skutki zdarzenia na Heathrow zostały ograniczone, bo zaangażowani w to ludzie mieli potrzebną wiedzę. Wspomniany przez pana wybuch choroby w Afryce okazał się gorszy, niż był w rzeczywistości, z powodu małego doświadczenia miejscowych szpitali i niewiedzy personelu, jak rozprzestrzenia się choroba. Robienie jedną igłą zastrzyków kilku pacjentom było wtedy powszechną praktyką w szpitalach afrykańskich. I w wielu nadal jest. Łatwo sobie wyobrazić, co się dzieje, jeśli zdarzy się tam przypadek Eboli. Choroba rozprzestrzenia się szybciej niż zła wiadomość. Innym czynnikiem sprzyjającym wybuchowi choroby w Zairze była tamtejsza opieka pielęgniarska. W szpitalach afrykańskich pacjentami zajmują się najczęściej krewni. Rzecz jasna, nie można od nich oczekiwać jakiegokolwiek pojęcia o technice aseptycznej. Wchodzą w kontakt z zakażonymi płynami ustrojowymi i sami łapią chorobę. Dlatego wypadki afrykańskie sugerowały, że wirus jest przenoszony drogą powietrzną i zaraza mogła się szerzyć jak pożar lasu.
– Czy możemy być pewni, że zdarzenie na Heathrow nie grozi wybuchem epidemii? – zapytała jakaś kobieta.
– Całkowicie. Jeśli można tak powiedzieć, źródłem choroby był pacjent nazwiskiem Barclay. Inni zarazili się przez wejście w kontakt z jego płynami ustrojowymi. Ciało Barclaya i innych ofiar skremowano. Dlatego uważamy, że wirus zniknął wraz z nimi.
– A pozostali pasażerowie? – zapytał mężczyzna, który przedstawił się jako Chisholm, profesor wirusologii na Wydziale Higieny i Medycyny Tropikalnej Uniwersytetu Londyńskiego.
– Nie rozumiem...
– Nie istnieje niebezpieczeństwo, że są jeszcze w okresie inkubacji choroby?
– Nie. W tym wypadku okres inkubacji to cztery do dziesięciu dni. Ten czas minął i wszyscy nadal są zdrowi.
– Cztery do dziesięciu dni dla Eboli – przypomniał profesor.
– Słusznie – przyznał Phelps. – Nie wykluczam, że ten wirus może mieć dłuższy okres inkubacji niż Ebola, ale szybki rozwój choroby u stewardesy i innych zarażonych przez Barclaya świadczy o czymś przeciwnym.
Profesor nie dawał za wygraną.
– Ale oni mieli bezpośredni kontakt z Barclayem.
– O co panu właściwie chodzi, profesorze? – zniecierpliwił się Phelps.
– O to, że niektórzy z żyjących pasażerów mogli wchłonąć mniejsze dawki początkowe wirusa i dlatego jeszcze nie zachorowali.
– Co pan ma na myśli?
– Kaszlnięcie lub kichnięcie Barclaya mogło rozpylić małe kropelki płynów ustrojowych.
– Rozważaliśmy tę możliwość. Ale żyjąca stewardesa powiedziała nam, że Barclay nie kaszlał ani nie kichał, choć raz zwymiotował.
Milczenie profesora mówiło samo za siebie.
Phelps dostał tiku nerwowego pod lewym okiem.
– Dziś rano wszyscy żyjący pasażerowie czuli się doskonale – oświadczył w nadziei, że to zakończy wszelkie spekulacje.
– Czy mam rację, sądząc, że ten nowy wirus ma stuprocentowy wskaźnik śmiertelności?- zapytał szef służb medycznych na Heathrow. – Nikt z zarażonych nie przeżył, prawda?
– Zgadza się – potwierdził Phelps. – Ale szczęśliwie liczba pacjentów była tak mała, że w sensie statystycznym to raczej bez znaczenia. Jest jednak faktem, że wszyscy zmarli.
– Więc można powiedzieć, że pod tym względem ta choroba jest nawet groźniejsza od Eboli?
– Tak, na podstawie zaledwie pięciu przypadków – zgodził się Phelps. – Ebola ma wskaźnik śmiertelności siedemdziesiąt do osiemdziesięciu procent. Trudno byłoby znaleźć coś bardziej zabójczego. Miejmy nadzieję, że więcej nie spotkamy się z tym nowym wirusem i nie będziemy mieli okazji do porównań.
– Oby – mruknął ktoś za plecami Stevena i Cummingsa.
– Domyślam się, że nie wiadomo, jak zaraził się Barclay? – odezwał się Fred Cummings.
– Niestety, nie. Podobno w Ndandze nie ma obecnie zachorowań na gorączkę krwotoczną. W sąsiednich krajach też nie. To wszystko jest trochę zagadkowe.
Steven wyszedł ze spotkania z Fredem Cummingsem. Wstąpili na drinka.
– Dlaczego interesuje cię ta sprawa? – zapytał Cummings, gdy usiedli przy piwie.
– Za kilka tygodni do Ndangi ma polecieć minister spraw zagranicznych. Jego ludzie chcą być pewni, że nie ma tam Eboli lub czegoś podobnego. Więc poprosili Sci-Med, żeby trochę powęszyć, wybadać sytuację nieoficjalnymi kanałami.
– I...?
– Wszystko wydaje się w porządku, ale jak powiedział tamten facet, przypadek Barclaya jest trochę zagadkowy.
– Na szczęście to nie moja zagadka – odparł Cummings. – Wystarczy mi salmonella z podłych restauracji, pojedyncze przypadki gruźlicy i sezonowe zapalenia opon mózgowych. Na myśl o afrykańskim wirusie w Londynie przechodzą mi ciarki po plecach.
– Pewnie nie tylko po plecach – rzekł Steven.
– Problem w tym, że kiedyś to się zdarzy. Mogę się założyć.
– Myślisz, że nie jesteśmy przygotowani?
Cummings pociągnął łyk piwa i zastanowił się.
– Boję się, że możemy wpaść w samozadowolenie. Ludzie na Heathrow odwalili kawał dobrej roboty, ale chodziło tylko o wnętrze samolotu. Mieli kupę czasu na opanowanie sytuacji i poradzili sobie. Należą im się brawa. Ale obawiam się, że ludzie z mojej branży mogą pomyśleć, że zawsze będzie tak łatwo albo że wirus wcale nie jest taki straszny. Prawdziwa lekcja z tego incydentu to fakt, że doskonale wyszkolona pielęgniarka w najlepszym skafandrze ochronnym też się zaraziła. Wbrew słowom Phelpsa, cholernie trudno uniknąć kontaktu z płynami ustrojowymi. Zwłaszcza w warunkach domowych. Zwykli ludzie nie trzymają w szafach skafandrów ochronnych z zamkniętym obiegiem powietrza ani pudełek z rękawiczkami chirurgicznymi w kuchni obok zlewu. Zabezpieczenie się jest prawie niemożliwe. Podejrzewam, że zobaczylibyśmy zupełnie inny obraz, gdyby Ebola, czy choroba marburska, wybuchła w dużym osiedlu zamiast w samolocie na wysokości dziesięciu tysięcy metrów.
– Lepiej nie myśleć, co by się stało – powiedział Steven.
– A wiesz, co byłoby najgorsze? Cała branża medyczna razem wzięta nie mogłaby nic zrobić. Bylibyśmy kompletnie bezradni. Mielibyśmy powtórkę z wielkiej zarazy w średniowieczu. Zostałyby nam wiązanki kwiatów i modlitewniki.
– Więc jedynym wyjściem jest zduszenie problemu w zarodku – odrzekł Steven. – Znalezienie naturalnych źródeł tych wirusów i zniszczenie ich, zanim się rozprzestrzenia.
– Niestety, ich źródła, czymkolwiek są, leżą w Afryce. A tam nic nie jest łatwe. Ośrodek Zwalczania Chorób w Atlancie od dziesiątek lat próbuje ustalić pochodzenie Eboli. Bez powodzenia. Instytut Pasteura w Paryżu bada wszystkie dane o tej chorobie, jakie kiedykolwiek zebrano, ale niewiele tego jest.
– Wyobrażam sobie.
Po powrocie do domu Steven nalał sobie dżin z tonikiem i włożył CD do stereo. Pokój wypełnił sentymentalny tenor saksofonu Stana Getza. W korytku faksu leżały dwie wiadomości. Steven usiadł z nimi w swoim ulubionym fotelu przy oknie. Obie były od jego kontaktów w medycznych organizacjach charytatywnych. Jedna przyszła z Czerwonego Krzyża, druga z ochotniczej organizacji o nazwie Medic Outreach. Obie informowały, że w Ndandze od jakiegoś czasu nie stwierdzono przypadków gorączki krwotocznej. Przefaksował podziękowania.
Zgasił światło i położył głowę na oparciu fotela. Przez chwilę patrzył w niebo. Noc była pogodna i widział gwiazdy – dlatego lubił siedzieć w tym fotelu. Uświadomił sobie, że dowiedzenie się tego, czego chciał, poszło mu zaskakująco łatwo. Nikt nie odpowiedział, że nie wiedzą albo nie są pewni. Każdy twierdził, że w Ndandze nie ma gorączki krwotocznej. Nieszczęśliwe zachorowanie Barclaya to po prostu jedna z tych rzeczy, które się zdarzają; cokolwiek to znaczy. Zamyślił się. Po prostu jedna z tych rzeczy... Ogólnie przyjęte tłumaczenie; wszędzie, poza światem nauki. Jedna z tych „zwariowanych” rzeczy, jak mówi piosenka. Albo jedna z tych „niewyjaśnionych” rzeczy, jakich pełno w nocnych programach telewizyjnych, które nigdy nie kończą się żadnymi wnioskami. Jedna z tych „głupich” rzeczy – dodał do listy, gdy z krzywym uśmiechem zdał sobie sprawę, że właśnie leci utwór Getza pod takim tytułem. Ale bez względu na przyczynę pecha Barclaya nie widział powodu do odwoływania wizyty ministra spraw zagranicznych. Zamierzał powiedzieć to rano Macmillanowi. Przy odrobinie szczęścia złapie popołudniowy samolot do Szkocji i wieczorem będzie w hrabstwie Dumfries ze swoim dzieckiem.
Pięcioletnia córeczka Stevena, Jenny, mieszkała w miasteczku Glenvane w hrabstwie Dumfries u jego szwagierki Sue i jej męża Richarda, który był doradcą prawnym. Wychowywała się razem z ich dziećmi, ośmioletnią Mary i sześcioletnim Robinem. Tak było od prawie dwóch lat, od śmierci żony Stevena i siostry Sue, Lisy. Umarła na raka mózgu. Steven jeździł do Szkocji co dwa, trzy tygodnie na cały weekend, żeby Jenny nie zapomniała, kto jest jej prawdziwym ojcem. Mała bardzo przypominała Lisę. Cieszyło go to. Podobał mu się zwłaszcza wyraz jej oczu, kiedy podejrzewała, że coś przed nią ukrywa. Zupełnie jak matka. Zawsze się wtedy rozklejał.
Stwierdzenie, że Steven źle zniósł śmierć Lisy, byłoby eufemizmem. Wprawdzie w ciągu siedmiu miesięcy od pierwszej diagnozy miał czas przygotować się na nieuniknione, ale kiedy nadeszło, załamał się. Po śmierci żony nie pracował przez ponad dziewięć miesięcy. Szukał pocieszenia w alkoholu. Rozpaczliwie próbował trzymać się przeszłości, odciął się od teraźniejszości i nie obchodziła go przyszłość. Ale jak większość ludzi przeżywających piekło osamotnienia przetrwał i wygrzebał się z tego. Nauczył się wiele o sobie samym i potrafił teraz patrzeć na swój zaledwie czteroletni związek z Lisą z wielką czułością. Nadal za nią tęsknił, lecz nie czuł już tego strasznego bólu.
Sytuacja z Jenny nie była idealna, ale jego praca wykluczała wynajęcie dziennej opiekunki. Od czasu do czasu myślał o znalezieniu zajęcia, które umożliwiałoby mu mieszkanie z córką. Jednak w chwilach całkowitej szczerości z samym sobą przyznawał, że za bardzo lubi pracę w Sci-Medzie, by z niej zrezygnować. Wszelkie wyrzuty sumienia tłumił fakt, że Jenny wydawała się bardzo zadowolona z mieszkania z Sue, Richardem i ich dziećmi. A oni traktowali ją jak własną córkę.
Utwór Getza zmienił się w coś bardziej sentymentalnego. Steven zaczął się podświadomie rozglądać po pokoju. Zdjęcie Lisy w uniformie pielęgniarskim – była kiedyś pielęgniarką w Glasgow. Tam ją poznał podczas pewnego dochodzenia. Ich wspólna fotografia z wakacji w Skye. Pamiętał, że lało przez tydzień, zanim trafił się jeden pogodny dzień, kiedy mogli pójść na spacer po Cuillins i docenić piękno wyspy. Zdjęcie Jenny z dziećmi Sue na plaży w hrabstwie Dumfries. Trzymają się za ręce i taplają w wodzie. Na twarzach pełnia szczęścia. Jego fotografia w mundurze i druga w cywilu z Mickiem Fieldingiem z czasów ich wspólnej służby w siłach specjalnych. Fielding prowadził teraz pub w Kencie – przynajmniej tak było, kiedy ostatnio Steven o nim słyszał; Mick nie utrzymywał kontaktów ze starymi kumplami. Steven pomyślał z uśmiechem, że nie zazdrości tamtejszym rozrabiakom.
Po śmierci rodziców zabrał z domu rodzinnego trochę rzeczy. Głównie książki, ale również hiszpańską gitarę. Kupił ją, kiedy miał siedemnaście lat. Czasem jeszcze na niej brzdąkał, gdy naszła go ochota. Niewielki majątek jak na faceta, który skończył trzydzieści pięć lat, stwierdził. Muzyka zamilkła; wstał, żeby nalać sobie drugiego drinka. Włączył telewizor na wiadomości.
– Wirusa, który ostatnio zabił troje pasażerów samolotu, stewardesę i pielęgniarkę w szpitalu, gdzie byli leczeni – oznajmił spiker – uważa się za nową odmianę, nieznaną wcześniej medycynie.
– Jak oni się tak szybko dowiedzieli, do cholery?! – wykrzyknął Steven.
– Do takiego wniosku doszli naukowcy, którzy zbadali próbki pobrane od ofiar w pracowni maksymalnego bezpieczeństwa brytyjskiego ośrodka obrony biologicznej w Porton Down. Źródło wirusa nadal jest nieznane. Jednak przedstawiciele służby zdrowia zapewnili przed godziną Sky News, że nie grożą nam dalsze zachorowania.
Jasna cholera, zaklął w duchu Steven. Czy w dzisiejszych czasach wszędzie muszą być przecieki?
Informacje były dokładne i najwyraźniej pochodziły od kogoś obecnego na briefingu. Mimo to wszelkie zapewnienia rządu, że nic nam nie grozi, kojarzą się z fałszywymi zapewnieniami z okresu choroby szalonych krów, pomyślał.
Redaktor wydania postanowił pójść za ciosem i znalazł mikrobiologa do wywiadu.
– Doktor Marie Rosen jest lekarzem mikrobiologiem w jednym z głównych szpitali londyńskich. Skąd, pani zdaniem, wziął się ten wirus? – zapytał reporter.
– Nie widziałam jeszcze raportu – zastrzegła kobieta. Była w „praktycznym” ubraniu i nosiła okulary zsunięte na czubek nosa. Jej skóra wyglądała, jakby rozpaczliwie potrzebowała nawilżenia. Zmierzwione siwe włosy sugerowały, że przed chwilą stała w porywistym wietrze. – Ale o ile mi wiadomo – ciągnęła – tamten samolot przyleciał z Afryki. Stamtąd prawdopodobnie pochodzi wirus. Nie byłby pierwszym... „z afrykańskiego buszu”.
Wydawała się zadowolona z aluzji. Reporter nawet się nie uśmiechnął.
– Dlaczego pani tak sądzi? Dlaczego nowe wirusy zawsze pojawiają się w Afryce, a nie w innych częściach świata?
– Wątpię, aby były to nowe wirusy – odparła Rosen. – Uważam za wysoce prawdopodobne, że były tam zawsze. Ale wnętrze Afryki otwiera się coraz bardziej, ludzie podróżują dużo częściej niż kiedyś i widzimy, co się dzieje, gdy bezbronne społeczeństwo styka się nagle z czynnikami, z którymi wcześniej nie miało kontaktu.
– To trochę jak sytuacja Indian, którzy po przybyciu Europejczyków zetknęli się z odrą? – zasugerował reporter.
– Właśnie.
– Ale to może być tylko kwestia czasu, żeby wirusy przedostały się tutaj i zagroziły nam wszystkim?
– Uważam, że sposób, w jaki władze zajęły się problemem na Heathrow, pokazuje, iż możemy ufać naszym obecnym środkom obrony – odpowiedziała Rosen.
– Powinnaś pogadać z Fredem Cummingsem – mruknął Steven.
Obejrzał wiadomości do końca i wyłączył telewizor. Postanowił spakować torbę na jutrzejszy wyjazd do Szkocji. Zanotował sobie w pamięci, żeby po porannej rozmowie z Macmillanem kupić prezenty dla Jenny i dzieci Sue.
4
Manchester, Anglia
Panna Warren spojrzała na świecące cyfry na budziku przy łóżku: druga trzydzieści pięć. Jeszcze raz spróbowała zasnąć. Przewróciła się na drugi bok, wcisnęła ucho w poduszkę, drugie zakryła kołdrą. Nic z tego, muzyka była za głośna. Nie wiedziała, że to The River Bruce’a Springsteena, ale od dwóch godzin non stop leciało to samo. Spojrzała w sufit i westchnęła. Była bardziej zdumiona niż zirytowana. To coś nowego, przedtem nigdy się nie zdarzyło. Takie rzeczy nie miały miejsca w mieszkaniach w Palmer Court.
Kiedy zaczęła się muzyka, pomyślała, że jej sąsiadka z góry, Ann Danby, urządza przyjęcie. Już samo to byłoby niezwykłe, ale może to jakaś specjalna okazja, urodziny albo awans w pracy? Ale po jakimś czasie panna Warren zdała sobie sprawę, że nie słyszy ludzi na górze, brzęku szkła, głosów, wybuchów śmiechu. Tylko bez przerwy ta głośna muzyka.
Panna Danby była młodsza od większości mieszkańców Pabner Court – panna Warren oceniała ją na jakieś trzydzieści pięć lat – ale doskonale pasowała do tego domu. Dobrze się ubierała i miała kierownicze stanowisko, choć panna Warren nie wiedziała dokładnie, jakie. Zawsze była bardzo uprzejma, kiedy spotykały się w holu. Mało tego, zwykle pierwsza płaciła swoją część rachunków za koszenie trawy i konserwację windy. I zawsze zjawiała się na zebraniach mieszkańców, czego nie dało się powiedzieć o innych.
Panna Warren stwierdziła, że dłużej nie wytrzyma tego hałasu. Musi pójść na górę i powiedzieć sąsiadce parę słów. Wstała z łóżka, włożyła kapcie i szlafrok i mocnym szarpnięciem zaciągnęła duży węzeł paska. Zatrzymała się w przedpokoju, obejrzała w lustrze i poprawiła włosy. Wyszła z mieszkania i poczłapała korytarzem do drzwi prowadzących na schody przeciwpożarowe. Gdy usłyszała głosy, niemal zawróciła. To chyba jednak przyjęcie i goście właśnie wychodzą. Ale potem rozpoznała męski głos George’a Dale’a, sąsiada panny Danby.
Wdrapała się po schodach i pchnęła drzwi na korytarz. George i Lucy Dale’owie odwrócili się. Mieli jednakowe morskie szlafroki z zielonymi lamówkami.
– Co się dzieje? – zapytała panna Warren.
– Nie otwiera drzwi – odrzekła Lucy Dale. – George puka od pięciu minut. Można oszaleć od tego hałasu.
– To do niej niepodobne – powiedziała panna Warren. – Próbowaliście coś zobaczyć przez skrzynkę na listy?
George przyklęknął, przytrzymał się prawego kolana i schylił wolno.
– W sypialni pali się światło – zameldował. – Boże, czuję się jak podglądacz... Choć nie widzę żadnego ruchu. Panno Danby! Jest pani tam?
Po kilku próbach wciąż nie było odpowiedzi.
– Źle się czuła – powiedziała Lucy. – Rozmawiałam z nią któregoś dnia. Mówiła, że chyba złapała grypę.
– Może wezwać policję? – podsunęła panna Warren.
Lucy nie wyglądała na przekonaną.
– Nie podoba mi się ten pomysł. Policjanci wszystko podepczą swoimi wielkimi buciorami. Mogła po prostu wziąć proszek nasenny i zapomniała wyłączyć muzykę.
– Chyba tylko ona może spać w tym hałasie! – warknął jej mąż. – Panna Warren ma rację. Trzeba wezwać policję.
– O, Boże – westchnęła Lucy – mam nadzieję, że się nie obrazi. Słyszy się takie straszne rzeczy o kłótniach sąsiedzkich.
– Mamy jak najlepsze intencje – uspokoiła ją panna Warren. – Martwimy się o nią.
Wróciła na dół i wezwała policję. Zrobiła to bardzo przepraszająco, jak większość rzeczy w życiu. Powiedziano jej, że wkrótce przyjedzie radiowóz. Podała dyspozytorowi numer swojego domofonu, żeby móc wpuścić policjantów, kiedy się zjawią. Usiadła przy oknie i czekała. Na widok błyskających niebieskich lamp zamarło jej serce. Dramat był ostatnią rzeczą, jakiej życzyłaby sobie ona i reszta mieszkańców Palmer Court. Ale radiowóz nie robił przynajmniej tego strasznego hałasu.
Panna Warren wpuściła dwóch policjantów i wyjaśniła im, co się dzieje.
– I mówi pani, że w ogóle nie odpowiada? – zapytał starszy posterunkowy Lennon.
– Nie. Pan Dale próbował kilka razy.
– W porządku, panno Warren. Proszę to zostawić nam.
Policjanci poszli na górę. Ich radia trzeszczały, bo stalowa klatka schodów przeciwpożarowych powodowała zakłócenia.
– Ładne miejsce – zauważył posterunkowy Clark.
– Trzeba mieć trochę forsy, żeby tu mieszkać – odparł Lennon. – Jak zostaniesz nadinspektorem, będziesz się mógł wprowadzić.
Powtórzyli to, co wcześniej robił George Dale, potem postanowili użyć siły. Lennon, lepiej zbudowany od kolegi, zaatakował drzwi ramieniem. Po trzech uderzeniach zamek puścił i na podłogę wokół ich stóp posypały się drzazgi. Drzwi otworzyły się i hałas stał się jeszcze głośniejszy. Dwaj policjanci weszli i usłyszeli, jak Bruce Springsteen idzie ponuro „w dół do rzeki”. Przeszli wolno przez przedpokój, ale nie wołali. Wiedzieli, że nie mogą konkurować z Bruce’em.
Lennon pokazał gestem Clarkowi, żeby wyłączył muzykę. Patrzył, jak młodszy kolega próbuje znaleźć odpowiedni guzik. W końcu stracił cierpliwość i wyciągnął wtyczkę z gniazdka. Do Palmer Court powróciła szacowna cisza.
– Panno Danby? Jest pani tam?
Policjanci weszli do sypialni i zobaczyli kobietę leżącą na łóżku. Była w koszuli nocnej i miała zamknięte oczy. Poduszka była poplamiona wymiotami, koszula mokra od potu.
– Panno Danby?
Podeszli bliżej i zobaczyli przy łóżku pustą butelkę po whisky. Obok leżała pusta buteleczka po proszkach.
– Aż tak znudziło ci się życie, kochana? – mruknął Lennon i sprawdził na szyi tętno kobiety.
– Nie żyje, Tom?
– Niestety. Biedaczka. Sam widzisz, że pieniądze nie dają szczęścia.
Obaj mężczyźni rozejrzeli się po elegancko umeblowanej sypialni.
– To moje pierwsze. – Clark spojrzał na ciało. – Wygląda, jakby spała.
– Umarła niedawno. Jest jeszcze ciepła. Zaczekaj, aż zobaczysz trupy wyciągnięte po tygodniu z kanału albo leżące przez miesiąc na podłodze w upale, bo nikt się nimi nie zainteresował.
W tym momencie „zwłoki” poruszyły głową. Clark odskoczył do tyłu.
– Jezu, ona żyje!
– Chryste! – wykrzyknął Lennon. – Nie wyczułem pulsu. Wezwij karetkę. Panno Danby! Panno Danby, słyszy mnie pani?
Kobieta jęknęła cicho.
– Niech pani się obudzi, słyszy pani? Panno Danby, niech pani się obudzi!
– Faceci...
– Że co? Jacy faceci?
– Wszyscy faceci... to skurwiele.
– Niech pani się obudzi, panno Danby. Niech pani znów nie zasypia.
Głowa opadła jej z powrotem na poduszkę.
– Cholera! Może mieć zablokowane drogi oddechowe. Tak się zdarza, kiedy pijani rzygają. Chodź tu, młody, pomożesz mi.
Lennon sięgnął do jej ust, żeby usunąć ewentualny zator, Clark trzymał ją na boku.
– Niech pani to wykaszle, kochana. Niech pani to wykaszle.
Starali się przywrócić jej oddychanie, ale znów opadła na łóżko i znieruchomiała.
– Mam spróbować usta-usta, Tom?
– To może być wielka noc „pierwszych razów”.
Clark robił podręcznikową reanimację, dopóki Lennon nie kazał mu przestać.
– Odpuść sobie, młody. Ona nie żyje. Dałeś z siebie wszystko, ale i tak by ci nie podziękowała. Ma, czego chciała. Chodź się umyć, zanim przyjedzie kawaleria.
Ciało Ann Danby zabrano z Palmer Court tuż po czwartej piętnaście nad ranem. Panna Warren nadal nie spała. Stała przy oknie i patrzyła, jak plastikowy worek na suwak jest ładowany do karetki czekającej na podwórzu. Przełknęła, gdy drzwi się zatrzasnęły i samochód odjechał.
– Żegnaj, panno Danby – szepnęła. – Niech Bóg cię błogosławi.
Ciało Ann Danby zawieziono cichymi, pustymi ulicami do miejscowego szpitala. Lekarz dyżurny oficjalnie stwierdził zgon. Nocny portier przewiózł zwłoki do kostnicy, przełożył je do metalowej szuflady i wsunął do przegrody trzeciej, rząd czwarty w szafie chłodniczej. Na dużym palcu lewej nogi zmarłej przyczepiono tabliczkę z nazwiskiem oraz datą i godziną przywiezienia.
Według policji nie było żadnych podejrzanych okoliczności śmierci: typowy przypadek samobójstwa. Ale jak przy wszystkich nagłych zejściach do wystawienia aktu zgonu konieczna była sekcja zwłok. Bez aktu nie mogło być pogrzebu. Ustalenie przyczyny śmierci należało do patologa sądowego. Pogrzebem mieli się zająć rodzice Ann Danby. O czwartej trzydzieści nad ranem nie wiedzieli jeszcze, że córka nie żyje. Zadanie zawiadomienia ich spadło na dwóch posterunkowych, którzy znaleźli ciało.
– Jeszcze jeden pierwszy raz – powiedział Lennon, gdy skręcili w ulicę Danbych na przyjemnym, zadrzewionym przedmieściu. – Pobudka, pobudka, wasza córka nie żyje. Jezu, ale numer.
Clark zerknął na niego z ukosa.
– Chyba miałeś od cholery takich przypadków.
– Więcej niż ty panienek, młody. Pani mąż miał wypadek samochodowy... Pańska żona uczestniczyła w karambolu... Państwa syn przewrócił się na motorze... Znaleźliśmy ciało w rzece i przypuszczamy, że to może być...
– Powiesz im?
– Jasne. Ty możesz to zrobić następnym razem.
– Kto tam? – zapytał kobiecy głos zza drzwi pod numerem 28.
– Policja. Może pani otworzyć?
– Ma pan legitymację?
Lennon wsunął ją przez skrzynkę na listy i drzwi się otworzyły. Niska siwa kobieta była w szlafroku i miała na głowie siatkę do włosów.
– Chodzi o Johnny’ego – powiedziała. – Miał wypadek, prawda? O mój Boże... Czy on...?
– Nie chodzi o Johnny’ego, proszę pani. Moglibyśmy wejść? Czy pani mąż śpi?
Małżeństwo usiadło na sofie w salonie, policjanci naprzeciwko. Wiadomość, że córka popełniła samobójstwo, zaszokowała Danbych nawet bardziej niż sam fakt jej śmierci.
– Po prostu nie mogę w to uwierzyć – powiedział pan Danby. – Ann miała wszystko. W pracy dobrze jej szło, niedawno dostała kolejny awans. Dlaczego to zrobiła, na Boga?
– Kiedy pan ją ostatnio widział?
Danby spojrzał na żonę. Siedziała ze spuszczoną głową i chusteczką przy twarzy.
– Jakieś dwa tygodnie temu. Przyszła na lunch. Nie wyglądało na to, żeby miała problemy. Ale ty rozmawiałaś z nią któregoś dnia przez telefon, Alison.
Żona przytaknęła bez słowa.
– Mówiła, że chyba złapała grypę – odezwała się po chwili – i pewnie nie będzie mogła iść do pracy. Nie lubiła tego, zawsze była bardzo obowiązkowa.
– Była mężatką?
– Nie – odpowiedział pan Danby. – Interesowała ją tylko kariera.
– Nie miała przyjaciela?
– A co to ma do rzeczy? – parsknęła pani Danby.
Lennon przepraszająco uniósł ręce.
– Proszę wybaczyć, nie chciałem być wścibski. Próbuję się tylko dowiedzieć, czy jest ktoś, kto mógł ją widzieć w ciągu ostatnich dwóch, trzech dni; ktoś, kto mógłby rzucić więcej światła na to, dlaczego odebrała sobie życie.
– Nie ma nikogo takiego.
– Może jakaś bliska przyjaciółka?
Przez twarz pani Danby przemknął cień gniewu. Wydawało jej się, że pytanie coś sugeruje. Ale tylko przez moment. Krótko pokręciła głową i znów zakryła twarz chusteczką. Jej ramiona zaczęły się trząść od bezgłośnego łkania.
Pan Danby odchrząknął dwa razy.
– Będę musiał ją zidentyfikować? – wyszeptał z trudem.
– Prosilibyśmy. Kiedy będzie pan na siłach.
– Nie bardzo znam procedurę w takich sprawach...
– Muszą zrobić jej sekcję. Potem wydadzą państwu ciało. Może pan już zacząć to załatwiać w oczekiwaniu na wystawienie aktu zgonu.
– Dziękuję.
– Nie chcę, żeby wypatroszyli Ann – zaszlochała pani Danby. – Zostawcie moje dziecko w spokoju!
Mąż otoczył ją ramieniem i próbował uspokoić.
– Powiedz im... Charles... żeby dali jej spokój – łkała. – Nie chcę... żeby to robili...
Policjanci poruszyli się niespokojnie. Dotarła do nich rozpacz rodziców.
– Przykro mi – powiedział Lennon. – Ale takie są przepisy.
Pan Danby ze zrozumieniem skinął głową i zasugerował im wzrokiem, żeby już poszli.
– Chryste, to było straszne – odezwał się Clark w drodze powrotnej.
– Inne nie mogło być – odparł Lennon.
– Co za noc. Co za cholerna noc.
– Przeżyjesz gorsze.
– Biedna kobieta... Jakbyśmy zniszczyli jej życie.
– Nie my. Przekazaliśmy tylko wiadomość, byliśmy stroną niezainteresowaną. Wchodzimy na palcach w czyjeś życie, a potem wychodzimy. I zapominamy.
– Zapominamy? Jak można zapom...
– Można, bo nie jesteśmy w to osobiście zaangażowani. I nie ma alternatywy. Albo nauczysz się zapominać, albo wylecisz z tej roboty. Kapujesz?
– Kapuję.
– Chodź, postawię ci kanapkę z bekonem.
Następnego ranka ciało Ann Danby było trzecie na liście patologa sądowego Petera Saxby’ego.
– Co my tu mamy? – zapytał władczym tonem, gdy technik przywiózł zwłoki z chłodni i przełożył z wózka na stół sekcyjny. Głowa kobiety uderzyła głośno o metalowy blat.
– Musisz być taki cholernie niezdarny, człowieku? – warknął Saxby.
Technik wymamrotał przeprosiny i wtopił się w tło.
– Ann Danby – odczytał patolog z akt – biała kobieta, trzydzieści trzy lata, prawdopodobne przedawkowanie whisky i barbituranów. Według naszych chłopców w niebieskim, brak podejrzanych okoliczności. Niezupełnie Milczący świadek, co? Chyba że znajdziemy w jej tyłku malezyjski kris, a w jamie otrzewnej dwa kilo heroiny, no nie?
Technik uśmiechnął się posłusznie. Nie lubił patologa. Uważał go za nieczułego chama, ale próbował usprawiedliwiać. Sam był żołnierzem Armii Zbawienia, o czym Saxby nie wiedział. Czekał, aż patolog dokona zewnętrznych oględzin zwłok i powie swoje spostrzeżenia do mikrofonu wiszącego nad stołem. Kiedy Saxby skończył, technik ustawił u szczytu stołu tacę z instrumentami i stanął z boku. Patolog wykonał pierwsze cięcie długim pociągnięciem od krtani do krocza.
– No i nie ma heroiny – mruknął po otwarciu ciała i odsłonięciu narządów wewnętrznych. – Za to od cholery krwi. Krwawienie wewnętrzne... – urwał i przyjrzał się bliżej. – Prawie z każdego pieprzonego miejsca. Chryste... To na pewno to ciało?
– Na tabliczce przy palcu jej nogi jest napisane ANN DANBY i to była jedyna kobieta w szafie chłodniczej – odpowiedział technik. – Wiek też się na oko zgadza.
– Dzięki za fachowy komentarz – warknął Saxby.
Technik nie odezwał się. Wpatrywał się w stół.
– Jezu, ona ciekła jak sito. To nie od whisky ani żadnych zasranych pigułek. Pokaż jeszcze raz wpisy z izby przyjęć...
Saxby złapał papiery i przy okazji usmarował je krwawą mazią z rękawiczek chirurgicznych.
– Ani słowa o chorobie. Cholera, nie podoba mi się to...
– Jak pan myśli, co jej było? – zapytał technik.
Saxby wydawał się zahipnotyzowany wnętrzem zwłok.
– Nie wiem – mruknął. – Czytałem o tym, ale jeszcze na to nie trafiłem. Podejrzewam, że mogła mieć gorączkę krwotoczną.
– Co się wtedy dzieje?
Saxby odpowiedział dopiero do długim milczeniu.
– Powiem ci tyle: sekcja jest najgorszą rzeczą, jaką można zrobić w takim wypadku.
– Więc to niebezpieczne, tak?
– Zabójcze – szepnął Saxby i zbladł. – Co ja najlepszego zrobiłem?
– Jest pan pewien? – zapytał technik.
Saxby wolno pokręcił głową.
– Nie, ale nic innego nie przychodzi mi na myśl.
– Więc co teraz?
Wbrew temu, co usłyszał, technik był spokojny. Mógł za to podziękować swojej wierze. Wiedział, że Bóg jest z nim.
Saxby otrząsnął się z transu i zaczął opryskliwie wydawać polecenia:
– Dawaj worek na zwłoki. Pomogę ci je zapakować. Potem zrób tu dezynfekcję. Jak skończysz, właduj swoje ciuchy do kosza sterylizatora. Wleź pod prysznic i stój tam co najmniej dziesięć minut.
– A pan?
– Najpierw pogadam z policją, potem ze służbą zdrowia. – Zaryglował drzwi, żeby nikt nie wszedł, i poszedł zadzwonić. – Muszę porozmawiać z policjantami, którzy dziś w nocy odkryli ciało Ann Danby... Nawet jeśli mają wolne... Więc ich obudźcie... Tak, to pilne.
Wyłączył się i czekał. Sześć minut później zadźwięczał telefon. Chwycił słuchawkę.
– Przepraszam, że przeszkadzam, panie Lennon, ale to bardzo ważne. Czy dziś w nocy nie zauważył pan nic, co by wskazywało, że Ann Danby była ostatnio chora?
Zaspany posterunkowy Tom Lennon przetarł oczy i skoncentrował się.
– Matka rozmawiała z nią kilka dni wcześniej. Córka podobno złapała grypę. Ktoś z sąsiadów powiedział, że od paru dni nie chodziła do pracy.
– Dziękuję – odrzekł Saxby tonem sugerującym, że to zła wiadomość. – Czy nikt nie wspominał, że była ostatnio za granicą?
– Nie, ale nie pytaliśmy o to.
– Ma pan numer telefonu jej matki?
– Moment, wezmę notes.
Saxby czekał, niecierpliwie bębniąc palcami w słuchawkę. Zapisał numer na bloczku i natychmiast zadzwonił.
Technik spłukiwał stół sekcyjny i słuchał, jak Saxby jest „miły” dla rodziców Ann Danby. Przynajmniej nie powiedział, że jest patologiem i co właśnie zrobił. Ale jego serdeczne przeprosiny za „zakłócanie spokoju w chwili żałoby” i „najszczersze kondolencje” brzmiały nienaturalnie.
– Czy Ann była ostatnio za granicą?... Nie była... Są państwo absolutnie pewni?... Tak, rozumiem... Na Majorce w dziewięćdziesiątym ósmym.
Saxby odłożył słuchawkę i stał zamyślony. Technik machał szczotką na kiju i popychał powódź środków dezynfekujących na podłodze coraz bliżej jego stóp.
– Jakiś postęp? – zapytał.
– Może za wcześnie spanikowałem – odrzekł Saxby. – Od dwóch lat nie była za granicą. Ostatnio tylko na pieprzonej Majorce. To chyba nie jest to, co myślałem. Ale to cholernie dziwne.
– Więc to wszystko jest niepotrzebne?
– Lepiej dmuchać na zimne.
– A co z próbkami, które pan pobrał?
– Wyślij je do laboratorium w normalnym trybie.
– A prysznic?
– Nie zaszkodzi ci.
5
Edynburg
– O co chodzi, Jean? – warknął Paul Grossart.
Jego ton zaskoczył sekretarkę. Cofnęła się odruchowo od interkomu. Nie poznawała swojego szefa. Od wizyty Amerykanów był stale rozdrażniony.
– Mam na linii niejakiego pana Brannana.
– Kto to taki? – zapytał Grossart.
– Dziennikarz ze „Scotsmana”. Pyta, czy mógłby z panem porozmawiać.
Grossart milczał przez chwilę.
– Przełącz go – odparł wreszcie.
– Pan Grossart? – zapytał przyjazny głos. – Jim Brannan, korespondent naukowy „Scotsmana”.
– Czym mogę służyć, panie Brannan?
– Chodzą słuchy, że Lehman ogranicza program badań transgenicznych.
– Skąd taki pomysł? – zapytał defensywnie Grossart.
– W końcu zeszłego tygodnia wypłaciliście odprawę niektórym waszym pracownikom.
Grossart musiał szybko myśleć. Nie zdawał sobie sprawy, że ten fakt może zainteresować media. Lehman oczywiście zwolnił część personelu pomocniczego zaangażowanego w projekt „Snowball”. Ci ludzie przestali być potrzebni. Zajmowali stosunkowo niskie stanowiska i nie byli wtajemniczeni w całość projektu. Ale kilku lepiej wykwalifikowanych techników mogło się czegoś domyślać.
– Jesteśmy wiodącą firmą badawczą, panie Brannan – odrzekł Grossart. – Nasze priorytety muszą się ciągle zmieniać wraz z postępem naukowym. Te zwolnienia były po prostu smutną konsekwencją korekty kursu, której musieliśmy dokonać.
– Więc Lehman nie przestaje pracować nad zwierzętami transgenicznymi?
– Czujemy się zobowiązani do prowadzenia wszelkich badań naukowych w dziedzinie medycyny, które mogą przynieść korzyść ludzkości – oświadczył Grossart.
– Mam nadzieję, że mogę pana zacytować – odparł kwaśno Brannan. Pomyślał, że lepszy cytat mógłby znaleźć w petardzie gwiazdkowej z niespodzianką.
– Oczywiście.
– Ale ta „korekta kursu” była dość nagła, prawda?
– Nic podobnego. Rozważaliśmy ją od kilku miesięcy.
– Rozumiem... – odrzekł Brannan bez przekonania. – Więc wszystko idzie dobrze?
– Jak najbardziej – zapewnił Grossart.
Po zakończeniu rozmowy wziął kilka głębokich oddechów, spojrzał na zegarek i zrobił w pamięci kalkulację. Wcisnął guzik interkomu.
– Połącz mnie z Hiramem Vance’em w Bostonie.
Czekając, nerwowo bębnił palcami w blat biurka.
– Czym mogę ci służyć, Paul?
– Oni wiedzą – wychrypiał Grossart. – Na litość boską, Hiram, oni wiedzą. Przed chwilą dzwonił do mnie dziennikarz i pytał, dlaczego zrezygnowaliśmy z projektu „Snowball”.
– Powoli, Paul – odparł spokojnie Vance. – Wyluzuj się i opowiedz mi dokładnie, co się stało.
Grossart powtórzył mu rozmowę z Brannanem.
– Czym się martwisz, do cholery? – zapytał Vance. – Powiedziałeś dokładnie to, co trzeba. Dam głowę, że na tym się skończy.
– Nie jestem taki pewien.
– Zaufaj mi. Artykuł o zwolnieniu z pracy kilku facetów to jeszcze nie Watergate. Jutro to będzie wczorajsza wiadomość.
– Brannan wie, że pracowali przy zwierzętach transgenicznych.
– A kto dziś przy nich nie pracuje w naszej branży? Odpręż się, Paul.
– Skoro tak mówisz...
– Jedno mnie niepokoi – powiedział Vance. – Obserwuję ostry spadek cen naszych brytyjskich akcji.
Grossartowi zaschło w gardle.
– Tutejszy rynek jest w tej chwili trochę niestabilny.
– Mam nadzieję, że tylko to – odrzekł Vance. – Wolałbym nie podejrzewać, że ktoś upłynnia dużą część swoich udziałów.
– Na pewno tak nie jest – skłamał Grossart.
– Cieszę się – powiedział Vance. – Miłego dnia.
Grossart chciał mu życzyć tego samego, ale w słuchawce zapadła cisza.
Glenvane, hrabstwo Dumfries
To był przyjemny dzień i Steven nalegał, żeby Sue i Richard poszli gdzieś na kolację, a on zostanie z dziećmi. Nieczęsto mieli taką okazję; zwykłe jeden wieczór w czasie jego wizyt. Wcześniej on i Sue zabrali dzieci do Edynburga, gdzie byli w zoo, zjedli lody i ogólnie dobrze się bawili. Dzieci chodziły jak pingwiny, ryczały jak lwy i przez całą drogę do domu udawały szympansy. Steven w dobrym nastroju oglądał nocny film w telewizji, skubał chipsy i popijał piwo Stella Artois. W Glenvane zawsze łatwo się odprężał. Wydawało mu się, że jest miliony kilometrów od londyńskiej wrzawy.
Ziemi groziło uderzenie gigantycznej asteroidy, ale pociski rakietowe wystrzelone przez Stany Zjednoczone były już w drodze. Ludzie w mundurach wojskowych obserwowali ich lot na wielkim ekranie. Zamiast eksplozji jądrowej Steven usłyszał swój telefon komórkowy. Wyłączył pilotem dźwięk w telewizorze.
– Dunbar.
– Tu Sci-Med, oficer dyżurny. Pan Macmillan chciałby pana widzieć jak najszybciej w Londynie, doktorze Dunbar.
– Jestem na urlopie.
– Może sam pan mu to powie?
– W czym problem?
– Nie wiem, ale zna pan powiedzenie, że gówno zawsze wypływa na wierzch.
– Jasne. Złapię pierwszy poranny samolot.
Podczas rozmowy Steven usłyszał terkot diesla na zewnątrz. Zobaczył, że z taksówki wysiadają Sue i Richard. Chichotali jak niegrzeczne dzieci. Uśmiechnął się.
– Złe wiadomości? – zapytała Sue na widok telefonu w jego dłoni.
– Rano muszę lecieć do Londynu.
– Masz pecha, stary – powiedział Richard. – Ale cieszę się, że nie wezwali cię wcześniej, bo cholernie dobrze się bawiliśmy.
Osunął się na fotel i głupkowato wyszczerzył zęby.
– Jesteśmy ci naprawdę bardzo wdzięczni.
– Na pewno nie tak bardzo, jak ja wam – uśmiechnął się Steven. – Nawet nie wiedziałbym, od czego zacząć podziękowania.
Sue też się uśmiechnęła i położyła palec na ustach.
– Mam ochotę na kawę.
– Już robię – odrzekł Steven.
Wymknął się z domu przed piątą rano. Starał się jak najmniej hałasować. Było jeszcze ciemno, w stojącym powietrzu wisiała wilgotna mgła. Spojrzał w górę w okno sypialni Jenny i wyobraził sobie, jak tam śpi ciepło i wygodnie ważna cząstka kochającej się rodziny. Przesłał jej pocałunek, wsiadł do samochodu i pojechał na północ do Glasgow, żeby złapać pierwszy poranny samolot British Airways lądujący na londyńskim Heathrow.
– Chyba się uparli, żeby zepsuć panu urlop – przywitała go Rose Roberts, kiedy wszedł do jej biura.
– Następnym razem zniknę bez opowiadania się, dokąd jadę – odrzekł Steven.
– Obawiam się, że pan Macmillan i tak pana znajdzie. Ma jakąś tajemniczą metodę dowiadywania się, gdzie ktoś jest w danym momencie.
– Podejrzewałbym raczej, że to mikronadajniki. Po powrocie do domu muszę dokładnie obejrzeć buty. Co się urodziło?
– Nie wiem wszystkiego, ale jest teraz u niego doradca rządu do spraw medycznych, kilka osób ze społecznej służby zdrowia i dwie figury z Ministerstwa Zdrowia.
Steven spojrzał na zegarek.
– Więc mam zaczekać?
– Chyba tak. Wie, że pan tu jest.
– Wpadnę obok na kawę.
Sączył drugą kawę i czytał hasła krzyżówki w „The Times” – nigdy nie zaczynał wpisywać haseł, dopóki nie odgadł przynajmniej czterech, gdy usłyszał, że z sąsiedniego pokoju wychodzą ludzie. Po chwili zajrzała do niego panna Roberts i oznajmiła, że Macmillan go prosi.
John Macmillan stał tyłem i wyglądał przez okno. Steven cicho zamknął za sobą drzwi. Wiedział z doświadczenia, że taka poza szefa nie wróży dobrych wiadomości.
– Domyślasz się, dlaczego znów cię wezwałem? – zapytał Macmillan.
– Chce mi pan powiedzieć, że mamy następny przypadek gorączki krwotocznej – odparł Steven.
Zaskoczył Macmillana.
– Zgadłeś czy dostałeś cynk?
– Zgadłem.
Macmillan odwrócił się.
– Mamy siedem nowych przypadków. W Manchesterze. Jedna kobieta już zmarła.
– Jezu Chryste! – wykrzyknął Steven. – Siedem?!
Macmillan podszedł do biurka i wziął jakąś kartkę.
– Ofiarą jest Ann Danby, trzydzieści trzy lata, dyplomowana informatyczka, samotna. Pozornie popełniła samobójstwo, ale okazało się, że była na to chora.
Steven nie bardzo rozumiał.
– Sąsiadom przeszkadzał hałas w jej mieszkaniu, więc wezwali policję. Patrol odkrył, że połknęła potężną porcję proszków nasennych i popiła gorzałą. Nie wiadomo, dlaczego. Może to miało coś wspólnego z jej chorobą. W każdym razie, rutynowa sekcja zwłok wykazała, że miała gorączkę krwotoczną. Zarazili się dwaj policjanci, patolog, lekarz szpitalny, załogant karetki i laborant. Są w ciężkim stanie. Wszyscy mieli jakiś kontakt z tą kobietą. Służba zdrowia spodziewa się następnej fali, kiedy zachorują ci, którzy mieli kontakt z zarażonymi. Pogodzili się z tym, że to się rozprzestrzeni dalej.
– Klasyczna kinetyka rozprzestrzeniania się choroby – stwierdził Steven. – Jeden przypadek daje sześć, sześć daje trzydzieści sześć i tak dalej. Jak fale na jeziorze. Domyślam się, że ta kobieta też była w samolocie z Ndangi?
Macmillan pokręcił głową.
– Niestety nie.
– Więc jak to złapała?
– Dlatego cię wezwałem. Ta Danby nie leciała tamtym samolotem, od dwóch lat nie wyjeżdżała z kraju, a ostatni raz była za granicą wiosną dziewięćdziesiątego ósmego roku. Wakacje na Majorce.
– Musiała mieć kontakt z kimś z tamtego samolotu.
Macmillan znów pokręcił głową.
– Służba zdrowia wzięła pod lupę listę pasażerów. Nie znaleźli żadnego związku tej kobiety z kimkolwiek z nich.
– Jakiś musi być.
– Na to by wyglądało. Patolog policyjny najwyraźniej zaczął mieć wątpliwości podczas sekcji. Myślał, że kroi samobójczynię, która przedawkowała proszki i alkohol. Ale kiedy ją otworzył, stwierdził silne krwawienie. Przyszła mu na myśl gorączka krwotoczna. Jednak po rozmowie z rodzicami kobiety nie znalazł żadnego powiązania z Afryką, więc nie podniósł alarmu, żeby się nie wygłupić.
– Wszyscy to znamy – odrzekł Steven.
– Służba zdrowia pracuje na okrągło, żeby wyizolować kontakty, ale jeśli szybko nie ustalimy pochodzenia choroby, będziemy w bardzo kiepskiej sytuacji. Co o tym myślisz?
– No, cóż... Zakładając, że mówimy o tej samej chorobie, co tutaj... A mówimy?
– Porton nie zakończyło jeszcze analizy próbek z Manchesteru, ale to byłby cholernie mało prawdopodobny zbieg okoliczności, gdyby było inaczej.
– Więc w tej sprawie źródłami są Barclay i Danby. Wiemy, jak zarazili się wszyscy inni. Musimy ustalić, jak to złapało tych dwoje.
– I tu zaczyna się twoja rola – powiedział Macmillan. – Władze w Manchesterze będą pracowały do upadłego, żeby powstrzymać wybuch choroby. Wprawdzie sprawę będzie badał zespół epidemiologiczny, ale chcę, żebyś ty też się tym zajął. Musimy jak najszybciej ustalić pochodzenie choroby. Dostałem zgodę z samej góry, żeby dać ci wolną rękę. W razie potrzeby pomoże ci policja i społeczna służba zdrowia. Oczywiście, będziesz miał dostęp do wszelkich źródeł naukowych i medycznych. Co ty na to?
– A mam jakiś wybór?
– Nie.
– Więc odpowiem, że lepiej wezmę się do roboty.
– Panna Roberts przygotuje ci materiały pomocnicze. Jak zwykle. Potem będziesz zdany na siebie.
– Prasa jeszcze nie wie? – upewnił się Steven.
– Tylko dlatego, że to choroba bez nazwy i nie ma wyraźnych powiązań z Afryką. Inaczej już by panikowali. Ale nie da się długo ukrywać faktu, że pięciu pracowników jednego szpitala złapało coś brzydkiego.
Steven poszedł na lunch do śródmiejskiego pubu. Lokal w starym stylu miał wysokie sufity i skromny wiktoriański wystrój. Steven zajął stolik w rogu i zamówił kanapkę z serem i piwo. Jedząc, rozmyślał o sytuacji. Najbardziej niepokoiło go to, że służbie zdrowia nie udało się znaleźć związku między kobietą z Manchesteru i samolotem z Ndangi. Brak takiego powiązania sugerował, że pierwotne źródło wirusowej gorączki krwotocznej może być w Manchesterze. Niewesoła perspektywa. I mało prawdopodobna, uznał po namyśle. Mimo bezowocnych poszukiwań musi być jakieś powiązanie. Może trzeba podejść do tego inaczej.
Wiedział, że wprawdzie nie ustalono jeszcze naturalnego źródła Eboli i drugiego zakażenia filowirusowego, czyli choroby marburskiej, ale naukowcy mocno sugerują udział zwierząt – zwłaszcza małp – w łańcuchu zdarzeń. O ile dobrze pamiętał, pierwszy przypadek choroby marburskiej zanotowano w niemieckim mieście Marburg pod koniec lat sześćdziesiątych: robotnik zaraził się od afrykańskiej małpy doświadczalnej. Jeśli kobieta z Manchesteru miała kontakt ze zwierzętami – na przykład jako „przyjaciółka zoo”, wolontariuszka lub ktoś w tym rodzaju – mogła w ten sposób złapać chorobę. To byłoby najlepsze z możliwych rozwiązań, pomyślał. I kolejny cholernie mało prawdopodobny zbieg okoliczności.
Steven wrócił do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych po akta. Powiedziano mu wcześniej, że będą gotowe na czternastą trzydzieści, jeśli panna Roberts zrezygnuje z przerwy na lunch i skompletuje informacje dostarczone przez władze Manchesteru. Najwyraźniej tak zrobiła, bo kiedy wszedł do jej gabinetu, na biurku czekała na niego czerwona teczka. Rose Roberts wyszła na spóźnioną przekąskę, ale zostawiła mu kartkę z życzeniami powodzenia przyklejoną do teczki. Skreślił kilka słów podziękowania.
Wyszedłszy z gmachu ministerstwa, Steven przystanął na chodniku i zastanowił się, czy wziąć akta do domu. W końcu zdecydował, że przeczyta je w bibliotece Wydziału Higieny i Medycyny Tropikalnej Uniwersytetu Londyńskiego. Miał tam stałą kartę wstępu i mógł w razie potrzeby skorzystać z fachowych książek i czasopism.
Akta Sci-Medu zawierały dokładne informacje o ofiarach choroby. Steven zaczął od pierwszej części zatytułowanej Ofiary pierwotne. Humphrey Barclay był urzędnikiem średniego szczebla w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Pracował tam przez ostatnie czternaście lat, przedtem krócej w resortach rolnictwa oraz zdrowia i opieki społecznej. Karierę w służbie publicznej rozpoczął bezpośrednio po ukończeniu geografii na uniwersytecie w Durham. Dwa lata później ożenił się z Marion Court-Brown, córką maklera giełdowego z Surrey. Poznał ją na uniwersytecie. Mieli dwie córki, Tamsin i Carlę.
Roczne oceny pracy Barclaya sugerowały, że od dwóch lat niczym szczególnym się nie wykazał, a przez ostatnie cztery pracował ledwie „zadowalająco”. Przyczyniła się do tego choroba, miał bowiem poważne problemy z sercem, choć jego zdrowie poprawiło się po udanej operacji w 1999 roku.
Wysłano go do Ndangi, aby sprawdzić, czy mimo wszystko zasługuje na awans. Barclay wiedział o tym i starał się, jak mógł. Tak stwierdził jego szef, sir Bruce Collins. Z poufnych raportów wydziału specjalnego wynikało, że w życiu Barclaya nie było żadnych skandali. Był rzetelny, uczciwy i godny zaufania, wręcz nudny. Steven westchnął i przeszedł do następnej osoby.
Ann Danby miała w chwili śmierci trzydzieści trzy lata. Była panną i mieszkała samotnie w Palmer Court, drogim apartamentowcu na West Side w Manchesterze. Skończyła informatykę na tamtejszym uniwersytecie i pracowała w Tyne Brookman, dużym wydawnictwie naukowym. Jej rodzice również mieszkali w Manchesterze. Miała brata Johna, który przeniósł się do Londynu i pracował w firmie public relations. Wszystko wskazywało na to, że Ann była dobrze ustawiona i zadowolona z życia. Sąsiedzi uważali ją wprawdzie za samotniczkę, ale jej działalność w różnych towarzystwach uniwersyteckich sugerowała co innego. Nikt z przesłuchiwanych nie potrafił powiedzieć, dlaczego miałaby popełnić samobójstwo. To, że mogło mieć związek z jej chorobą, wydawało się więc całkiem możliwe. Nie wyjeżdżała z Wielkiej Brytanii od czasu wakacji na Majorce w 1998 roku, które najwyraźniej spędziła samotnie. Nigdy nie była w Afryce i podobno nie znała nikogo, kto był.
Steven pokręcił głową i znów westchnął. W obu życiorysach nie znalazł nic, od czego mógłby zacząć dochodzenie. Nie miał pomysłu na pierwszy krok, a pierwszy krok był zawsze ważny, tak jak pierwszy etap podróży czy pierwszy ruch w szachach. Gdy popełni się błąd, odzyskanie utraconego terenu może być trudne. Przeczytał dane o ofiarach wtórnych, ale i tu nie znalazł żadnej podpowiedzi. Wiedział, jak te osoby zachorowały. Tragiczne, że tyle młodych ludzi straciło życie. Stewardesa i pielęgniarka nie miały jeszcze trzydziestki.
Steven zanotował główne punkty planu działania. Bardzo liczył na raport z Porton, który powinien rozstrzygnąć, czy oba wybuchy choroby wywołał ten sam wirus. Gdyby okazało się, że nie – a wbrew wszystkiemu miał taką nadzieję – skoncentrowałby się na poszukiwaniu źródła zakażenia Ann Danby, poczynając od jej ewentualnych kontaktów ze zwierzętami. Gdyby zaś okazało się, że w obu przypadkach chodzi o ten wirus – co było bardziej prawdopodobne – musiałby szukać związku Ann Danby z samolotem z Ndangi, mimo że władze go nie znalazły. Tak czy inaczej, miejscem startu był Manchester. Postanowił pojechać tam rano. Na razie zamierzał poczytać o infekcjach filowirusowych, zwłaszcza o ostatnich wybuchach choroby. Zaczął od epidemii Eboli w Kikwit w Zairze w roku 1995. Zmarło wówczas osiemdziesiąt procent z trzystu sześćdziesięciu chorych.
Przyjazd Stevena do Manchesteru zbiegł się z pierwszymi artykułami prasowymi o zachorowaniach. ZABÓJCZA CHOROBA W SZPITALU W MANCHESTERZE, przeczytał na billboardzie dworcowym. Kupił kilka gazet i przejrzał je przy słabej, chłodnej kawie w dworcowym bufecie. Prasa nie znała szczegółów; podawano tylko główne fakty: kilku pracowników szpitala złapało niezidentyfikowaną chorobę. Ani słowa o Ann Danby, przyczynie tego wszystkiego. Jeden z brukowców spekulował, że źródłem zakażeń mogła być prostytutka, która przedawkowała narkotyk i została zgarnięta przez policję, a potem przywieziona do wspomnianego szpitala. Autor artykułu powoływał się na ostatnie problemy w Glasgow, gdzie zabójcza choroba atakowała narkomanów. Zachorowania powodowała toksyczna bakteria o nazwie Cloatridium. Czy to ta sama? – pytała gazeta.
– Chciałbym – mruknął Steven. Dopił kawę, złapał taksówkę i pojechał do miejskiego szpitala ogólnego. Przyjął go dyrektor medyczny, doktor George Byars, niepozorny mężczyzna w prążkowanym garniturze, który uwydatniał jego niski wzrost i wąskie ramiona.
– Podobno będzie pan pracował do upadłego, żeby znaleźć źródło tego draństwa – powiedział Byars.
– Postaram się – odparł Steven. – Jak wygląda sytuacja?
– Źle. Dziś rano zmarł ten patolog, Saxby. Dwaj inni, laborant i policjant nazwiskiem Lennon, są w ciężkim stanie, Jesteśmy zupełnie bezradni, możemy zapewnić im tylko opiekę pielęgniarską. Wyjdą z tego albo nie.
– Nie ma więcej przypadków?
– Na razie nie, ale służba zdrowia jest daleka od optymizmu. Możemy być naprawdę w poważnych tarapatach. Ten szpital nie jest przygotowany na duży wybuch takiej choroby. Mamy wprawdzie wydzielony oddział specjalny, lecz nadaje się raczej do leczenia przypadkowego obcokrajowca, który złapał coś brzydkiego. Ale... epidemia? – słowo „epidemia” wymówił z wyraźną niechęcią. – Nie ma mowy.
– Podejrzewam, że tak jest w większości szpitali.
– Zgadza się. Taka jest polityka rządu. Od jakiegoś czasu zamyka się stare szpitale zakaźne.
– Więc jak sobie poradzicie?
– Mam nadzieję, że służba zdrowia szybko ustali kontakty pacjentów. Spodziewam się, że przybędzie nam wtedy około dziesięciu do dwudziestu nowych przypadków. Planujemy ponownie otworzyć sale, które zamknęliśmy w zeszłym roku, i zrobić tam oddział izolacyjny. Mamy już skafandry ochronne dla pielęgniarek i prowadzimy specjalistyczne kursy doszkalające dla ochotniczek, które zgłaszają się na nasz apel.
Steven skinął głową, ale na widok jego miny Byars dodał:
– Wiem, że to wszystko pachnie duchem wojny i przyparciem do muru, ale tak to niestety wygląda. Po prostu nie jesteśmy przygotowani na takie rzeczy.
– Millennium Dome* wreszcie się na coś przyda – mruknął Steven.
Po tej uwadze Byars trochę się wyluzował.
– Myślę, że jeśli w tej talii nie będzie więcej takich zagadkowych kart, jak Ann Danby, damy sobie radę. Ale jeśli będą, Bóg raczy wiedzieć, co nas czeka.
– Ta kobieta to mój problem – odrzekł Steven.
Byars pokazał mu oddział specjalny. Przed wejściem Steven musiał włożyć skafander ochronny i oglądał pacjentów przez szybę. Widok nie był przyjemny.
– Biedny gość – szepnął Byars, kiedy patrzyli na Lennona. Policjant nie miał szans; wydawało się, że krwawi na całym ciele.
– Wie pan, to zabawne – powiedział Byars. – Mimo takiego krwawienia ofiary gorączki krwotocznej rzadko umierają z upływu krwi.
– Zetknął się pan już z tym?
– Nie – wyznał Byars – tylko czytałem.
Steven przyjął zaproszenie na późniejsze spotkanie z przedstawicielami społecznej służby zdrowia i innymi zainteresowanymi, potem pojechał do komendy policji, gdzie pracowali Lennon i Clark.
Skontaktowano go z nadinspektorem, który skorzystał z okazji i zrobił mu krótki wykład o niebezpieczeństwach, na jakie są narażeni jego ludzie na ulicach. Nie zdążył się rozgadać, bo Steven przerwał mu prośbą o rozmowę z szefem zmiany, na której mieli służbę dwaj chorzy posterunkowi, gdy dostali wezwanie do mieszkania Ann Danby.
– Znam Toma Lennona od piętnastu lat – powiedział sierżant John Fearman. – Sól ziemi. Dlatego przydzieliłem mu młodego Clarka. Pomyślałem, że chłopak dużo się od niego nauczy o policyjnej robocie.
– Co się zdarzyło tamtej nocy? – zapytał Steven.
– Wszystko jest w raporcie – odrzekł Fearman. – Dostaliśmy telefon od jednej z sąsiadek ze skargą na głośną muzykę. Tom i Clark pojechali na miejsce i musieli wyważyć drzwi u tej Danby. Reszta to już historia.
– Chcę znać szczegóły.
– Co mam powiedzieć? Tom myślał, że kobitka nie żyje. Nie wyczuł pulsu. Ale poruszyła się, więc wezwał karetkę. Clark robił jej usta-usta. Biedny facet, chyba tak to złapał. Ale zanim przyjechała karetka, było po wszystkim.
– Mówi pan, że się poruszyła?
– Clark to widział. To był jego pierwszy denat. Kiedy się poruszyła, wystraszył się jak cholera.
– Co dalej?
– Tom natychmiast wezwał karetkę i próbował udrożnić jej drogi oddechowe. Na poduszce były wymioty, więc myślał, że są zablokowane. Ale mówił mi, że w gardle nic nie było, kiedy włożył... jej palce do ust.
Steven i Fearman wymienili spojrzenia, gdy zrozumieli znaczenie tej akcji ratowniczej.
– Tom próbował ją obudzić, bo myślał, że przedawkowała proszki. I tak było. Potem pomyślał, że się udało, bo ocknęła się i coś powiedziała. Ale nic z tego. Umarła.
– Co powiedziała? – zapytał Steven.
Fearman wzruszył ramionami.
– Tom mówił, że powiedziała: „Wszyscy faceci to skurwiele”.
6
Steven chciał obejrzeć mieszkanie Ann Danby. Nie miał konkretnego powodu, ale musiał dowiedzieć się jak najwięcej o zmarłej, bo do czasu ustalenia źródła zakażenia ona była jedynym sprawcą wybuchu choroby w Manchesterze. Policja i służba zdrowia już się wyniosły z mieszkania, więc bez problemu dostał klucze, które następnego dnia mieli odebrać rodzice Ann. Pojechał na miejsce radiowozem i powiedział kierowcy, żeby na niego nie czekał, bo to może potrwać.
– Tylko niech pan nie przepadnie – zażartował kierowca.
– Bez obaw – odparł Steven.
Palmer Court nie był architektonicznym cudem. Betonowy blok miał cztery piętra, otynkowane ściany i płaski dach. Ale wyglądał na dobrze utrzymany. Trawniki o równych krawędziach były wypielęgnowane; miejsca parkingowe dla mieszkańców oddzielone białymi liniami i ponumerowane; śmietniki też ponumerowane i schowane dyskretnie w małym budyneczku obok domu, zamaskowanym roślinami pnącymi. Typowy apartamentowiec klasy średniej, pomyślał Steven. Miejsce na wszystko i wszystko na swoim miejscu.
Do budynku wpuścił go przygarbiony mężczyzna w niebieskim garniturze z serży, koszuli z wymiętym kołnierzykiem i czarnym, wąskim krawacie z niewiarygodnie ciasnym węzłem. Duży pęk kluczy na metalowym kółku dzierżył niczym symbol władzy i szurał nogami, jakby miał za duże buty. Jego cera zdradzała długą przyjaźń z alkoholem, ale oddech pachniał miętą. Wydawał się dość miły. Zapytał Stevena, kim jest, i w odpowiedzi zobaczył jego legitymację.
– Jeszcze jeden – mruknął. – Biedna kobieta ma więcej gości po śmierci, niż miała za życia.
– Tak często bywa – odrzekł sentencjonalnie Steven, żeby wciągnąć mężczyznę do rozmowy i wydobyć z niego jak najwięcej. – Ludzie zjawiają się na twoim pogrzebie, a wcześniej nie przeszliby przez ulicę, żeby się z tobą przywitać.
– Racja – przyznał mężczyzna i westchnął. – Wie pan, wciąż nie mogę się z tym pogodzić. Biedna panna Danby. Rozmawiałem z nią w ubiegły weekend. Wyglądała na zadowoloną z życia. Pytała mnie o dobry warsztat samochodowy. Skierowałem ją do Dixona na Minto Street. Mój brat tam pracuje.
– Nie spodziewał się pan, że mogłaby popełnić samobójstwo? – spróbował Steven.
– Kto to może wiedzieć? – odparł filozoficznie dozorca, przekrzywił głowę na bok założył ręce do tyłu, żeby wygłosić następną mądrość. – Ludzie często nadrabiają miną. Ukrywają prawdę przed światem, jeśli wie pan, co mam na myśli.
– Jasne – odrzekł Steven, mając nadzieję, że nie jest jednym z przykładów. – Sugerował pan chyba, że nie miała wielu znajomych?
– Jeśli miała, to bardzo niewielu tu przychodziło – odpowiedział mężczyzna. – Często wyjeżdżała na weekendy. Ale może taką miała pracę.
– Nie mówiła, jaką?
– Nie była zbyt rozmowna, a ja nie jestem wścibski – odparł dozorca.
– Oczywiście, że nie – zgodził się Steven. Zapytał, jak trafić do mieszkania.
– Trzecie piętro, drugie drzwi. Śmierdzi tam jeszcze po dezynfekcji. Bóg raczy wiedzieć, po co ją zrobili.
Steven przemilczał fakt, że służba zdrowia dokładnie zdezynfekowała mieszkanie po odkryciu patologa. Poczuł długotrwałą skuteczność tej operacji, gdy otworzył drzwi i wszedł do przedpokoju. Najwyraźniej użyto „bomby” formaldehydowej, aby mieć pewność, że środek wszędzie dotrze i zabije wszystkie cząsteczki wirusa. Sposób był dobry, ale Steven nie cierpiał zapachu formaldehydu. Znienawidził go już na pierwszych zajęciach w prosektorium akademii medycznej, gdzie zwłoki do ćwiczeń przechowywano w roztworze tego środka. Trzymał chusteczkę przy nosie, dopóki nie otworzył okna w salonie. Stał tam i czekał, aż mieszkanie trochę się przewietrzy. Potem się rozejrzał.
Umeblowanie było drogie i zarazem gustowne. Wszystko wysokiej jakości, ale ograniczone do minimum, co stwarzało wrażenie lekkości i przestrzeni. Steven zauważył kolekcję płyt kompaktowych w przegródkach obok zestawu stereo Bang and Olafson. Przejrzał je; były ułożone w porządku alfabetycznym. Przeszedł do kaset. Ta sama metoda. Staranna i zorganizowana kobieta. Książki, na trzech czarnych metalowych półkach na ścianie naprzeciw okna, były pogrupowane tematycznie.
Wiele pozycji dotyczyło komputerów, zapełniały niemal całą górną półkę. Lewą stronę środkowej zajmowała poezja. Ulubionym autorem Ann Danby był najwyraźniej Keats, ale znalazł również tomiki Audena, Ruperta Brooke’a i Wordswortha. Na końcu stało kilka tomów poezji miłosnej. Steven dostrzegł teraz pewną zgryźliwość w słowach dozorcy o samotnej kobiecie.
Zdjął z półki niewielki tomik poezji Elizabeth Barret Browning. Przerzucił kartki i znalazł zaznaczony zakładką ulubiony wiersz Lisy: „Jak cię kocham? Pozwól, że policzę sposoby”. Czytał dalej: „A jeśli Bóg tak zechce, po śmierci będę cię kochać jeszcze bardziej”. Ścisnęło go w gardle. Odłożył książkę i zobaczył nieco dalej trójkątną lukę. Czegoś brakowało. Rozejrzał się po pokoju i zauważył mały tomik w niebieskiej okładce. Leżał pod lampą na stoliku przy fotelu. Sądząc po stojakach z gazetami i listami obok fotela, Ann Danby tam najczęściej siedziała.
Steven podszedł do stojaka i podniósł książkę. Ostatnią lekturą Ann były sonety Williama Szekspira. Nie znalazł zakładki, dostrzegł za to, że czysta kartka przed stroną tytułową została wyrwana. Nie wycięta, bo pozostały strzępy papieru, jakby ktoś wyszarpnął ją w złości.
Dlaczego taka skrupulatna kobieta zrobiła coś takiego? Poszukał brakującej kartki w koszu na śmieci, ale nie znalazł. Potem zauważył na parapecie okiennym kawałek papieru. Najwyraźniej ktoś go najpierw zgniótł, a potem wygładził, żeby obejrzeć. Podejrzewał, że policja znalazła go na podłodze i uznała za nieważny. Papier okazał się brakującą kartką książki. Było na niej krótkie zdanie napisane jasnoniebieskim atramentem: Moja miłość na zawsze. I podpis V. Inicjał miał ozdobny zawijas, co mogło oznaczać ekstrawertyka.
Steven zastanawiał się, dlaczego w aktach nie było żadnej wzmianki o przyjacielu. Przeoczenie czy... tajemnica? Potajemny kochanek mógłby wiele wyjaśnić, ale dlaczego Ann ukrywała jego istnienie? Czy V to kobieta? Nie każdy przyznaje się otwarcie do miłości homoseksualnej, nawet w dzisiejszych światłych czasach.
Steven przypomniał sobie ostatnie słowa Ann. „Wszyscy faceci to skurwiele”. Nic oryginalnego, lecz sugerowało, że V to mężczyzna. Utrzymanie tego związku mogło oznaczać, że jest żonaty. Ale bez względu na sytuację osobistą tajemniczego V znalezienie go było teraz priorytetem. Zwłaszcza gdyby miało się okazać, że był w samolocie z Ndangi.
Steven wsunął książkę w lukę na półce i zerknął na pozostałe tytuły. Kilka biografii, głównie polityków, pół tuzina pozycji tematycznych, parę albumów impresjonistów francuskich, Władca Pierścieni Tolkiena i Wyspa dnia poprzedniego Umberto Eco. W prawym rogu najniższej półki stały książki o turystyce pieszej po angielskim pojezierzu, Snowdonii i szkockich górach, a także przewodnik po Nepalu. Dlaczego w aktach Ann Danby nie ma wzmianki o jej zamiłowaniu do wędrówek górskich? Czy to też trzymała w tajemnicy? Może miała wspólne zainteresowania z V i jeździli razem na weekendy? Ale z drugiej strony, mogła być tylko „fotelową” entuzjastką czynnego wypoczynku.
Sprawa wyjaśniła się, gdy zajrzał do ściennej szafy w sypialni. Znalazł tam dwie drogie kurtki turystyczne z goreteksu – jedną czerwoną, drugą niebieską, dwa polary w takich samych kolorach oraz buty górskie Scarpa ze skarpetami w środku, a także plecak i dwa czekany.
Mniejszy pokój obok sypialni służył Ann do pracy. Stało tu sosnowe biurko, sprzęt komputerowy, dwie małe metalowe szafki na akta, obrotowe krzesło obite jasnokremową skórą i taki sam podnóżek. Steven niechętnie grzebał w cudzych szufladach, ale musiał dowiedzieć się jak najwięcej o Ann Danby i ewentualnie o tajemniczym V.
Jej niemal obsesyjne zamiłowanie do porządku okazało się bardzo pomocne. W jednym segregatorze były wszystkie wyciągi z kont bankowych i kart kredytowych, w drugim rachunki domowe, w trzecim dokumenty hipoteczne i ubezpieczeniowe. Ann Danby nie miała kłopotów finansowych. Pensję wpłacano jej ostatniego dnia każdego miesiąca na rachunek czekowy. Zarabiała dużo więcej, niż wydawała. Co miesiąc przelewała pięćset funtów na rachunek oszczędnościowy w Halifax Building Society. Zdążyła odłożyć ponad piętnaście tysięcy. Co miesiąc wyrównywała też saldo na trzech kartach kredytowych.
Steven pamiętał, co powiedział dozorca o weekendowych wyjazdach, zwrócił więc szczególną uwagę na wyciągi z kart kredytowych. Ale nie znalazł żadnej podpowiedzi, za co płaciła i dokąd jeździła. Czyżby podróże służbowe na koszt firmy? A może płacił ktoś inny, na przykład V?
W dolnej szufladzie biurka leżał notes w skórzanej oprawie. Pamiętnik? Okazało się, że są tam tylko terminy spotkań. Lepsze to niż nic, pomyślał Steven. Zaczął przerzucać kartki i sprawdzać weekendy. Były przy nich wpisy, ale bez szczegółów. Inicjał V pojawiał się mniej więcej co trzy, cztery tygodnie, a potem, po sześciotygodniowej przerwie w czwartkowe popołudnie przed śmiercią Ann. Wokół inicjału były trzy kółka.
Spotkanie tego dnia mogło oznaczać, że Ann zaraziła się wirusem od V. Okres inkubacji pasował. Ale co się stało z samym V? Dlaczego on też nie zachorował? Steven uznał, że szkoda czasu na domysły; najpierw trzeba sprawdzić, czy w samolocie z Ndangi był pasażer o imieniu zaczynającym się na V. Sci-Med nie dołączył do akt listy pasażerów, więc Steven poprosił przez telefon komórkowy o jak najszybsze przesłanie jej e-mailem.
Rozproszył go dźwięk klucza w zamku. Myślał, że policja i służba zdrowia nie interesują się już tym mieszkaniem. Chciał wstać zza biurka i sprawdzić, kto przyszedł, gdy w drzwiach pokoju pojawiła się para starszych ludzi.
– Kim pan jest, do diabła?! – wykrzyknął mężczyzna. Był wyraźnie przestraszony obecnością obcego. Kobieta uniosła ręce do ust i wytrzeszczyła oczy z przerażenia.
Steven domyślił się, że to rodzice Ann Danby. Poczuł się jak intruz.
– Jestem doktor Steven Dunbar z Inspektoratu Naukowo-Medycznego – przedstawił się. – Należę do zespołu dochodzeniowego. Policja dała mi klucze. Zrozumiałem, że mają je państwo odebrać dopiero jutro. Nie miałem pojęcia, że przyjdą państwo dzisiaj.
– Policja oddała nam klucze wczoraj – odparł pan Danby ze skargą w głosie. – Jutro mieliśmy odebrać zapasowe. Z wami są same nieporozumienia, do cholery. Czego tu jeszcze dochodzić, na litość boską? Czy moja żona i ja za mało cierpimy?
– Na pewno nie – przyznał współczująco Steven – ale trzeba jeszcze ustalić kilka ważnych rzeczy. Jeśli państwo pozwolą, chciałbym skorzystać z okazji i zadać kilka pytań.
– Pytania, pytania, pytania... – westchnął Danby. – Co pan chce wiedzieć?
– Czy Ann miała przyjaciela?
– Rany boskie! – parsknął Danby. – Policja już nas o to maglowała. Ann nie miała przyjaciela. Czy to jakieś przestępstwo, że w kółko o to pytacie?
– Oczywiście, że nie – odrzekł Steven, ale zauważył, że pani Danby odwróciła wzrok przy odpowiedzi męża, jakby coś ukrywała. – Jest pan pewien?
– Jasne, że jestem, do cholery – warknął Danby.
– A pani? Ann nigdy nie wspominała pani o kimś... bliskim?
– Słyszał pan, co powiedział mój mąż.
Steven skinął głową, ale nie spuszczał oka z kobiety. Najwyraźniej niepokoiło ją przesłuchanie na ten temat i jego upór. Był pewien, że coś ukrywa.
– To bardzo ważne, pani Danby. Obiecuję, że cokolwiek od pani usłyszę, będzie potraktowane z najwyższą dyskrecją.
– Nie miała żadnych facetów – natarł Danby. – Może pan wreszcie wyjść? Powiedzieliśmy wam wszystko, co wiemy. Proszę nas teraz zostawić, mamy tu coś do zrobienia.
– To znaczy? – zapytał uprzejmie Steven.
– Chcemy zabrać rzeczy osobiste córki.
Steven nie miał serca powiedzieć im, że nie mogą tego robić, dopóki nie skończy wtykać nosa w jej życie. Czuł się bardzo niezręcznie i postanowił wyjść. Starał się przekonać siebie, że jest bardzo mała szansa, by pedantyczna Ann Danby zostawiła coś, co by go naprowadziło na ślad V. Pocieszał się nadzieją na znalezienie V na liście pasażerów.
– Oczywiście – odrzekł. – Już wychodzę.
W holu budynku pomyślał, że zawsze może przycisnąć panią Danby. Zapewne zdradzi mu, kim jest V.
Wrócił taksówką do hotelu i włączył modem laptopa do gniazdka telefonicznego w swoim pokoju. Połączył się ze Sci-Medem w Londynie i odebrał e-mail z listą pasażerów samolotu z Ndangi. Przejrzał ją niecierpliwie, ale znalazł tylko jednego mężczyznę o imieniu zaczynającym się na V. Niejaki Vincent Bell miał miejsce 31 D.
– Pasuje – mruknął, lecz po chwili pomyślał, że rząd trzydziesty pierwszy był daleko od rzędu piątego, gdzie siedział pechowiec Barclay. Obaj mężczyźni raczej nie mieli okazji do kontaktu na pokładzie samolotu. Ale mogli się spotkać w innym momencie podróży. Może w kolejce na lotnisku albo w poczekalni? O ile takie miejsca jak Ndanga mają poczekalnie odlotowe. W tej chwili to nie było ważne. Musiał jak najszybciej wytropić Vincenta Bella. Zadzwonił do Sci-Medu i poprosił o znalezienie jego danych osobowych. Zareagowali szybko, już po godzinie dostał podstawowe informacje. Inspektorat zdobył je w specjalnym centrum recepcyjnym na Heathrow, gdzie zajęto się pasażerami samolotu z Ndangi. Uznano, że Bell nie był narażony podczas lotu na wysokie ryzyko zakażenia, więc poproszono go tylko o nazwisko, adres i dane jego lekarza. Ale to wystarczyło. Steven wiedział teraz, że Bell mieszka w Canterbury na Mulberry Lane 21. Niezbyt wygodny układ do romansowania z kimś w Manchesterze. Ale może Bell dużo podróżuje służbowo albo po prostu jest przykładem tego, że miłość nie zna granic? Przecież w wielu ogłoszeniach matrymonialnych można przeczytać, że „odległość bez znaczenia”. Cóż, niedługo się okaże, pomyślał Steven. Postanowił, że rano pojedzie do Kentu.
Spojrzał na zegarek. Musiał się pospieszyć, żeby zdążyć na spotkanie w miejskim szpitalu ogólnym. Zadzwonił do recepcji po taksówkę, wziął szybki prysznic i przebrał się. Kierowca nie był zachwycony czekaniem, ale suty napiwek poprawił mu humor. Po drodze wygłaszał swoją opinię o ostatnim wybuchu choroby w szpitalu.
– Cholerne ćpuny. Powinni ich powystrzelać. Kto raz zacznie brać, już się nie wyleczy. To całe pieprzenie o rehabilitacji jest gówno warte. Szkoda forsy. A teraz zarażają niewinnych ludzi. Zasrane gnoje...
– Nie wiedziałem, że ta choroba to przez narkotyki – powiedział Steven, kiedy wreszcie zdołał dojść do słowa.
– Teraz większość problemów jest przez prochy, panie kolego. Może mi pan wierzyć na słowo. Dziewięćdziesiąt dziewięć procent przestępstw w tym mieście popełniają ćpuny.
– Ale nie widzę związku z sytuacją w szpitalu – odrzekł Steven.
– Wszystkie ćpuny są zarażone, panie kolego. AIDS, zapalenie wątroby, salmonella... Jak lądują w szpitalu, zarażają pielęgniarki. I tak to wygląda, panie kolego. A te biedne dziewczyny mają dosyć problemów i bez tych śmieci. Powystrzelać ich. To jedyne wyjście.
Wysiadając z taksówki, Steven pomyślał, że bezludne wyspy mogą się zapełnić. Przygotował się do przeprosin za spóźnienie, ale po wejściu do sali stwierdził z ulgą, że spotkanie jeszcze się nie zaczęło. Brakowało dwóch osób. Dyrektor medyczny George Byars przedstawił go obecnym. Do zapamiętania było zbyt dużo nazwisk, więc Steven ograniczył się do liderów poszczególnych grup. Trójce pracowników socjalnych przewodził krępy Alan Morely z wyraźnym upodobaniem do dżinsów. Na czele piątki epidemiologów stał siwy brodacz z kwaśną miną, profesor Jack Cane. Prawdziwi naukowcy, pomyślał Steven. Wąskie ramiona, kiepski wzrok i ledwo maskowana pogarda dla reszty świata głupszej od nich. Trzy starsze pielęgniarki szpitalne przyszły w towarzystwie swojej szefowej, panny Christie, której imienia nie podano. Z Londynu przyjechała delegacja Ministerstwa Zdrowia. Dowodził nią wytworny facet nazwiskiem Sinclair. Ciągle się uśmiechał, ale wyglądał na dobrego pokerzystę.
Steven przyjął kubek kawy. Pijąc ją, czuł na sobie wrogie spojrzenia epidemiologów. Podejrzewał, że nie podoba się im jego obecność. Znał takie sytuacje, zdarzały mu się już wcześniej. Miejscowi rzadko przyjmowali dochodzeniowców z zewnątrz z otwartymi ramionami.
Nauczył się więc być na tyle samowystarczalny, na ile to możliwe. Jeśli ktoś oferował pomoc, tym lepiej. Twierdzenie Johna Donne’a, że żaden człowiek nie jest wyspą, mogło być prawdziwe, ale Steven przez lata stał się półwyspem. Uważał, że gra zespołowa polega na poruszaniu się w tempie najwolniejszego członka drużyny. To, że Ziemia krąży wokół Słońca, odkrył Galileusz, nie zespół czy grupa, którą kierował.
Zjawiły się dwie brakujące osoby, starsi lekarze z oddziału specjalnego.
– Straciliśmy następnych dwóch – powiedział jeden tonem wyjaśnienia.
– Tych, o których rozmawialiśmy rano? – zapytał Byars.
– Tak.
– Są nowe przypadki?
– Nie, ale przyjmując dziesięciodniowy okres inkubacji dla ludzi z zewnątrz – bo dla tych z Heathrow był krótszy – zostały jeszcze cztery. Odpukać, w tej chwili nie jest źle.
– Więc chyba mamy powód do optymizmu – odrzekł Byars. – Jak idą kursy dla pielęgniarek, panno Christie?
– Bardzo dobrze. Zgłosiło się dużo ochotniczek. Można więc śmiało powiedzieć, że jesteśmy przygotowane.
– Dobra robota – pochwalił Byars i zwrócił się do Morely’ego. – A co z kontaktami? Są jakieś problemy?
– Wszyscy krewni i znajomi, z którymi rozmawialiśmy, rozumieją powagę sytuacji – powiedział Morely. – Zgodzili się zostać w domach przez dziesięć dni. Nikt nie protestował. Przypuszczam, że pielęgniarki społeczne spotkały się z tym samym?
Jedna z nich przytaknęła.
– Doskonale – ucieszył się Byars. – A nasi naukowcy? Jest jakiś postęp w ustalaniu źródła choroby, profesorze?
– Jeszcze nie – przyznał Cane. – Ale dziś po południu dostaliśmy interesującą wiadomość. Porton twierdzi, że wirus w Manchesterze jest identyczny jak ten z Heathrow.
7
Steven wrócił do hotelu w dobrym nastroju. Gdyby nie odkrycie w mieszkaniu Ann Danby, nie byłby taki zadowolony z wiadomości, że wirusy w Manchesterze i na Heathrow okazały się identyczne. Teraz wyglądało na to, że wspólnym ogniwem jest Vincent Bell. Gdyby mu się udało ustalić to ponad wszelką wątpliwość, a zespoły medyczne w Manchesterze nadal panowałyby nad sytuacją, do końca przyszłego tygodnia mogłoby być po sprawie.
Zostałoby tylko jedno pytanie: jak zaraził się Humphrey Barclay? Po zlikwidowaniu zagrożenia odpowiedź przestałaby mieć znaczenie w sensie praktycznym, ale Steven podejrzewał, że nurtowałoby go to przez jakiś czas. Wyjaśnienia trzeba byłoby prawdopodobnie szukać w Afryce, zapewne bez powodzenia. Jeszcze jedna tajemnica Czarnego Lądu.
Steven wylądował rano w Londynie i odebrał wynajęty samochód w stanowisku Hertza na Heathrow. Ruch na autostradzie A2 był tak gęsty, jak się spodziewał, ale zdążył dojechać do Canterbury w porze lunchu. Zostawił samochód na jednym z dużych parkingów za murami miasta i poszedł w zimowym słońcu główną ulicą. Szukał drogi do Mulberry Lane i z przyjemnością znów patrzył na stare mury.
Nie był tu jakiś czas i miał słabość do Canterbury. W młodości wiele razy spędzał wakacje letnie na farmie owocowej wuja w Kencie. Uważał tę okolicę za kwintesencję angielskości, bardziej mózg niż muskulaturę kraju. Różniła się od północnej Anglii, do której był bardziej przyzwyczajony. Nad miastem wznosiła się potężna katedra. Zdawało się, że ma wpływ na wszystko dookoła, od nazw wąskich uliczek po tytuły w księgarniach. Jej znaczenie historyczne tworzyło niemal namacalny pomost między przeszłością i teraźniejszością. Mijane grupki rozgadanych chórzystów ze szkoły katedralnej przypominały Stevenowi, że do Gwiazdki zostało niewiele ponad miesiąc. Niedługo będą śpiewać kolędy.
W końcu znalazł Mulberry Lane. Wzdłuż rzeki Stour ciągnął się rząd malowniczych domków. Uliczka pasowałaby do sceny z O czym szumią wierzby. Steven prawie spodziewał się, że lada chwila zobaczy Szczurka i Kreta kłócących się o jakiś drobiazg. Znalazł właściwy adres, podszedł krętą żwirową ścieżką do ciężkich drewnianych drzwi i zapukał. Dopiero po dłuższej chwili w progu ukazał się krępy mężczyzna. Miał farbowane kasztanowe włosy zaczesane z pożyczką na łysiejącą plamistą czaszkę. Był w fartuchu w zabytkowe samochody i wycierał ręce ścierką kuchenną. Obejrzał gościa od góry do dołu.
– Pan Bell? – spytał Steven.
– Nie, a kto go szuka? – zaszczebiotał mężczyzna.
– Nazywam się Dunbar. Jestem detektywem z Inspektoratu Naukowo-Medycznego. Czy mógłbym rozmawiać z panem Bellem?
– Vincent! – zawołał mężczyzna w głąb mieszkania. – Duży, przystojny policjant do ciebie. Lepiej, żebyś umiał to wytłumaczyć, kochanie, mówię ci.
Odwrócił się z powrotem do Stevena.
– Niech pan wejdzie.
Steven wszedł. Podejrzewał, że lada moment jego piękna teoria rozsypie się w proch. W pokoju zjawił się Vincent Bell i jednym słowem „Witam” rozwiał resztki nadziei. Był jawnym homoseksualistą, na pewno nie potajemnym kochankiem Ann Danby.
– Czym mogę panu służyć? – zapytał, akcentując z podziwem słowo „pan”.
Steven nie bardzo wiedział, co robić.
– O ile wiem, był pan ostatnio pasażerem pechowego samolotu z Ndangi, panie Bell.
– Owszem. I powiem panu, że do tej pory budzę się spocony na myśl o tym, prawda, Simon? Łaska boska.
– Nic panu nie jest?
– Nie, kochanie, jestem zdrów jak ryba. Skusi się pan na lunch z nami? Właśnie mieliśmy siadać do stołu.
Propozycja zaskoczyła Stevena. Jego teoria legła w gruzach, nie wiedział, co powiedzieć, i zareagował niemal automatycznie.
– Dziękuję, Chętnie.
Usiadł przy stole i został poczęstowany zupą z marchwi z kolendrą oraz sałatką z wędzonej makreli. Jedzenie przyrządził Simon. Podał też schłodzone białe wino australijskie.
– Chciałby pan jeszcze coś wiedzieć? – zapytał Bell.
Steven nie chciał, ale przez grzeczność zadał kilka pytań.
– Miał pan jakikolwiek kontakt z tamtym chorym pasażerem, Humphreyem Barclayem?
– Dzięki Bogu, nie. Ludzie mówili, że był w strasznym stanie.
– A z kobietą nazwiskiem Ann Danby?
Bell najwyraźniej nie wiedział, o kogo chodzi.
– Ona też była w samolocie?
– Nie, mieszka w Manchesterze.
– Biedna kobieta. Co ona ma z tym wspólnego?
– Niestety, już nic – odrzekł z rezygnacją Steven. – Był pan ostatnio w Manchesterze, panie Bell?
– Ani ostatnio, ani nigdy, prawdę mówiąc. I niech tak zostanie – odparł Bell, a jego partner przytaknął. – Podobno tam bez przerwy pada.
Steven uśmiechnął się.
– Nie chcę być wścibski, ale czy mogę wiedzieć, po co był pan w Ndandze?
– Interesy, kochanie. Afrykańska sztuka i rzemiosło. Simon i ja sprzedajemy takie rzeczy w ogrodach zoologicznych i parkach przyrody. Potrzebowaliśmy nowego towaru, więc pojechałem go zdobyć. Przywiozłem super wyrzeźbione nosorożce. Chce pan zobaczyć?
Steven odpowiedział, że naprawdę musi już iść, bo ma masę pracy. Niezupełnie tak było, ale zmarnował czas na niepotrzebną podróż, wpadał w przygnębienie i chciał być sam. Pomylił się. Bell na pewno nie był tajemniczym V.
Podczas lunchu niebo pociemniało. Kiedy wracał do samochodu, zaczęło padać. Pogoda pasowała do jego nastroju. Siedział przez chwilę na parkingu, dumał nad zmiennością losu i zastanawiał się, co dalej robić. Bell był jedynym pasażerem o imieniu zaczynającym się na V. Ale samolotem leciało też kilka pasażerek. Steven je pominął, bo zasugerował się ostatnimi słowami Ann Danby o mężczyznach. Może to był błąd? Może jej uwaga nie miała związku z końcem romansu? Musiała mieć, pomyślał. To już byłby za duży zbieg okoliczności, gdyby nie chodziło o faceta. Postanowił nie odwiedzać na razie kobiet z listy pasażerów. Zdecydował, że zamiast tego przyciśnie matkę Ann Danby. Coś mu mówiło, że starsza pani wie, kim jest tajemniczy V.
Steven spędził noc w swoim mieszkaniu w Londynie. Rano znów poleciał do Manchesteru. Wsiadał do samolotu w kiepskim nastroju. Po otwarciu gazety, którą dostał od stewardesy, załamał się.
CZY TO EBOLA? – pytał tytuł.
Artykuł o wybuchu choroby w Manchesterze wskazywał jako źródło zarazy Ann Danby. Okazało się, że do redakcji zadzwoniła jej matka. Była oburzona, że część prasy nazywa jej córkę prostytutką i narkomanką, co nie jest prawdą. Opowiedziała, o co władze pytały ją i męża. Gazeta uczepiła się wątku afrykańskiego i samolotu z Ndangi. Pięć ofiar w Londynie, cztery w Manchesterze. Ile jeszcze będzie? Oskarżała władze o ukrywanie prawdy i porównywała sytuację do kryzysu z okresu choroby szalonych krów: Niczego się nie nauczyli?
– Jasna cholera – mruknął Steven.
Mężczyzna obok usłyszał i odwrócił się.
– Paskudna sprawa – powiedział. – Czy mi się zdaje, czy rzeczywiście tak jest, że ilekroć medycyna upora się z jakąś chorobą, pojawia się następna?
– Na to wygląda – zgodził się Steven, ale myślał o tym, że szansa na rozmowę z panią Danby przepadła. Dziennikarze z wszystkich innych gazet już pewnie koczują przed jej domem.
Po wylądowaniu pojechał prosto do szpitala ogólnego. Bramę blokowała prasa i ekipy telewizyjne. Steven musiał zaczekać, aż rzecznik szpitala wykorzysta swoje pięć minut sławy i złoży oświadczenie niczym polityk, który wygrał wybory uzupełniające.
– W tej chwili możemy zapewnić, że to nie Ebola. Dziękuję państwu za przybycie – zakończył.
– Skąd ta pewność na tym etapie?! – zawołał ktoś z tłumu.
Rzecznik uśmiechnął się z wyższością.
– Bo naukowcy z Porton zapewniają nas, że...
– Z Porton? Z Porton Down? Z ośrodka broni biologicznej? Chce pan powiedzieć, że zajmuje się tym Porton Down?! – zawołał jakiś reporter.
Rzecznik zbladł.
– To tylko rutynowe...
– Jezu! – wykrzyknął dziennikarz i zaczął gorączkowo notować. Na nieszczęsnego rzecznika spadł grad pytań. Facet uniósł ręce z takim samym skutkiem, jak król Kanut próbujący powstrzymać fale. Wszyscy chcieli wiedzieć, dlaczego wirusem interesuje się Porton Down.
Steven przecisnął się obok tłumu i pokazał legitymację policjantowi w bramie. Gliniarz przepuścił go z krzywym uśmiechem.
– Niezły obłęd – zauważył. – Przy tej bandzie rekiny to kijanki.
George Byars był u siebie. Miał spotkanie z szefową zespołu służby zdrowia, doktor Caroline Andersen, i jej zastępcą Kinsellą, młodym mężczyzną z kręconymi włosami. Zaprosił Stevena do gabinetu.
– Jakieś problemy? – zapytał Steven.
– Myśleliśmy, że wychodzimy na prostą – odrzekł Byars – ale byliśmy w błędzie. Jeden z kontaktów wybrał się wczoraj wieczorem na miasto.
– To jeszcze nie koniec świata – odparł Steven.
– Ta osoba to osiemnastoletnia siostra załoganta karetki, który leży na oddziale specjalnym – wyjaśniła Caroline Andersen. – Wymknęła się z domu i poszła do dyskoteki w śródmieściu.
– Skoro czuła się na tyle dobrze, żeby tańczyć... – zaczął Steven.
– Dziś od rana jest chora – przerwał mu Kinsella. – Ma bóle głowy. Podejrzewa, że złapała grypę.
– Rozumiem – mruknął Steven. Wiedział, co to może znaczyć.
– Myślałam, że przekonaliśmy wszystkie kontakty do przeczekania okresu inkubacji – powiedziała Caroline.
– Nie można przekonać nastolatków do tego, czego nie chcą – stwierdził Byars, jakby na podstawie własnego smutnego doświadczenia.
– Właśnie dyskutowaliśmy – ciągnęła Caroline – czy zaapelować do wszystkich dzieciaków, które były w tamtej dyskotece, o zgłaszanie się do nas, czy jeszcze zaczekać.
Steven wspomniał o tym, co usłyszał w bramie od rzecznika.
– Niech to szlag – zaklął Byars. – Miał tam wyjść i uspokoić wszystkich, że to nie Ebola. Teraz pomyślą, że to coś gorszego; wirus z czarnej dziury. Tylko pogorszył sprawę.
– Gdybym miała zrobić po książkowemu – mówiła dalej Caroline – powinnam wezwać te dzieciaki. Ale czy uda nam się przekonać tylu nastolatków, żeby przez dwa tygodnie nie wychodzili z domu? Boję się, że tylko wzniecimy panikę.
– No, cóż – odrzekł Byars – ty decydujesz, Caroline.
– Wiem – odpowiedziała z krzywym uśmiechem. – Nie próbuję tego na nikogo zwalić. W tamtej dyskotece bawiło się dwieście młodych osób. Mam zaapelować do nich o zgłaszanie się do nas tylko po to, żeby usłyszeli ode mnie, że zapewne zarazili się zabójczym wirusem, z którym nie możemy nic zrobić? Czy też zaczekać, aż będziemy wiedzieli więcej?
Nie liczyła na odpowiedź i nikt się nie wyrywał.
– Jak powiedziałem, to twoja działka – umył ręce Byars.
– Uważam, że taki apel tylko wywoła panikę wśród dzieciaków – ciągnęła Caroline. – Zaryzykuję i wstrzymam się, dopóki się nie upewnimy, czy rzeczywiście jest problem.
– W końcu jeszcze nie wiadomo, czy ta dziewczyna to złapała – odezwał się Kinsella. – Może się okazać, że to jednak grypa albo po prostu kac.
– Więc postanowione? – zapytał Byars. – Nie będzie apelu?
– Nie – odrzekła Caroline. – Wolę zaczekać. Może jutro dowiemy się więcej o stanie tej dziewczyny.
Byars przypomniał im, że nazajutrz o piętnastej jest zebranie w pełnym składzie. Caroline i Kinsella wstali.
Kiedy wyszli, Byars zapytał Stevena o postępy w tropieniu źródła choroby.
– Myślałem, że znalazłem ogniwo łączące oba wybuchy choroby, ale myliłem się – wyznał Steven.
– Profesor Cane też nie ma szczęścia. Ten cholerny wirus pojawił się jakby znikąd.
– Na pewno nie – zaprzeczył Steven. – Skądś musiał się wziąć.
W drodze powrotnej do hotelu poprosił taksówkarza, żeby pojechał okrężną drogą obok domu Danbych. Przed bungalowem istotnie koczowali reporterzy wiadomości telewizyjnych i kamerzyści. Taksówka musiała zwolnić, żeby przecisnąć się między zaparkowanymi bezładnie samochodami.
– Jaki pan ma tu interes? – zapytał poirytowany kierowca.
– Zwykła ciekawość – odrzekł Steven.
– Ci biedni ludzie mają dosyć zmartwień bez takich gapiów jak pan.
– Pewnie ma pan rację – zgodził się Steven.
– Jeśli chce pan znać moje zdanie...
– Nie chcę – warknął Steven i dojechali na miejsce w krępującej ciszy.
W hotelu zamówił do pokoju kawę i kanapki i znów usiadł do akt Sci-Medu. Chciał sprawdzić, czy czegoś nie przeoczył. Podejrzewał, że będzie mógł porozmawiać z panią Danby dopiero za kilka dni, kiedy zainteresowanie prasy rodziną osłabnie. Na razie musiał się czymś zająć. W końcu skoncentrował uwagę na firmie, w której pracowała Ann Danby – wydawnictwie naukowym Tyne Brookman na Lloyd Street. Pomyślał, że powinien był wpaść na to wcześniej. Ann mogła mieć wśród personelu kogoś zaufanego, komu się zwierzała. Warto było to sprawdzić, ale najpierw musiał wypożyczyć samochód. Zanosiło się na to, że trochę tu zostanie. Poprosił recepcję hotelową o załatwienie sprawy i po godzinie na parkingu czekał rover 75.
Steven przestudiował w recepcji plan miasta i wyjechał z parkingu. Chciał okrążyć od południa ratusz na Fountain Street i skręcić w Lloyd Street. W ostatniej chwili zobaczył zakazu wjazdu – ulica była jednokierunkowa. Musiał okrążyć blok na Albert Cross Street i wjechać od zachodu, z Deansgate.
Wydawnictwo Tyne Brookman mieściło się w trzypiętrowym wiktoriańskim budynku z murami poczerniałymi przez stulecie od ulicznego brudu. Słabe oświetlenie nie nadawało się do wysokich sufitów, w holu wejściowym panował żółtawy półmrok i miejsce działało przygnębiająco. Na drzwiach z mrożonego szkła był naklejony czarny napis RECEPCJA. Steven nacisnął klamkę, ale drzwi zaklinowały się. Pchnął je mocniej. Zatrzęsły się i puściły.
– Zacinają się – wyjaśniła młoda dziewczyna za ladą.
Steven pokazał jej legitymację i poprosił o rozmowę z jakimś szefem.
– Pan Finlay wyjechał, a pan Taylor jest na pogrzebie brata – odparła.
– A ktoś inny? – zaryzykował Steven, zastanawiając się, dlaczego w recepcjach tylu firm urzędują idiotki.
– A można wiedzieć, o co chodzi? – zapytała dziewczyna.
– Pracowała tutaj panna Danby. Znała ją pani?
– Słabo. Pracowała przy komputerach.
– Więc może jest ktoś od komputerów? – spytał Steven.
– Mogę spróbować poprosić panią Black z tamtego działu – zaproponowała dziewczyna.
Steven skinął głową. Kiedy dzwoniła, rozejrzał się. Na żółtych ścianach wisiały w metrowych odstępach dekoracyjne pionowe pasy. Pod wyszczerzonym galopującym reniferem były plakaty reklamujące najnowsze książki: Molekularne rozumienie interakcji proteinowych i Europejskie spojrzenie na amerykańskie prawo korporacyjne.
– Widzę tu kilka przebojów – powiedział Steven, gdy dziewczyna skończyła telefonować. Nie zaskoczyła.
– Pani Black czeka na pana. Piętro wyżej, pokój 112.
Pani Black okazała się wyjątkowo atrakcyjną blondynką po trzydziestce. Miała na sobie białą bluzkę i wąską niebieską spódniczkę. Na widok Stevena wstała zza biurka i wyciągnęła rękę,
– Hilary Black. Czym mogę służyć, panie Dunbar? – zapytała przyjaznym, kulturalnym tonem.
– Nie jestem pewien – odparł Steven. – Próbuję poznać życie Ann Danby, więc chodzę po ludziach, którzy ją znali, i rozmawiam z nimi. Chyba dobrze trafiłem?
– Była szefową naszych systemów.
– A pani jest...?
– Teraz ja jestem szefową naszych systemów. Byłam jej asystentką.
– Rozumiem. Dobrze ją pani znała?
– Była świetna w swojej robocie.
– Nie całkiem o to pytałem.
– Czasem po pracy wstępowałyśmy razem na drinka czy pizzę. Byłyśmy raczej koleżankami niż przyjaciółkami.
Steven skinął głową.
– Jak by ją pani opisała?
Hilary Black wyciągnęła się na krześle i wzięła głęboki oddech.
– Uprzejma, odpowiedzialna, solidna, inteligentna, dyskretna...
– Samotna?
– Samotna? Raczej nie. Samotność sugeruje sytuację wymuszoną na kimś. Z Ann tak nie było. Ludzie ją lubili. Trzymała ich na dystans z własnego wyboru.
– Jak pani przyjęła wiadomość o jej samobójstwie?
– Byłam zaszokowana. Wszyscy byliśmy.
– Zaskoczona również?
– Tak... to też – zgodziła się niepewnie Hilary.
– Zawahała się pani.
– Ann coś gryzło. Co najmniej przez miesiąc przed śmiercią chodziła przybita. Ukrywała to przed ludźmi po prostu dlatego, że ukrywała przed wszystkimi większość rzeczy. Ale w końcu pracowałyśmy razem, więc widziałam, że jest czymś zmartwiona czy przygnębiona, choć nie mówiła, o co chodzi.
– Pytała ją pani?
– Tak. Chciałam jakoś pomóc, ale nic mi nie zdradziła. Taka była, niestety. Ale teraz sobie przypominam, że w pewnym momencie pomyślałam, że jej przeszło. Kilka dni przed śmiercią przyszła znów cała uśmiechnięta. Ale to trwało tylko jeden dzień.
– Pewnie pani nie pamięta, kiedy to dokładnie było? – zapytał Steven.
– Chwileczkę...
Hilary otworzyła kalendarz na biurku i przerzuciła kartki. Zatrzymała się na którejś stronie i wolno przesunęła po niej palcem.
– W czwartek. Osiemnastego listopada.
– Dziękuję – powiedział Steven.
W notesie Ann Danby w czwartek osiemnastego listopada było zaznaczone spotkanie z V. Jak się okazało, ostatnie.
– Mówi to panu coś? – zapytała Hilary.
– Samo w sobie, nie – uśmiechnął się Steven. – Ale poszczególne kawałki zaczynają pasować. Czy Ann miała przyjaciela?
– Nigdy się do tego nie przyznawała.
– Dziwna odpowiedź.
– No, więc dobrze... Nie miała – odparła Hilary.
– A może jednak? – zaryzykował Steven.
– Chyba miała – przyznała Hilary z uśmiechem. – Coś podejrzewałam. Myślę, że był żonaty.
– Ale pewnie nigdy nie wymknęło się jej żadne imię?
– Raz, ale tak zgrabnie się wykręciła, że mogło mi się tylko wydawać.
– Pamięta pani tę rozmowę?
– Opowiadałam jej o wywiadzie z Michaelem Heseltinem, który widziałam w telewizji. John Humphrys pytał go o Millennium Dome. Ann powiedziała coś w rodzaju: „Jakiśtam mówi, że gada się kupę bzdur o odrodzeniu urbanistycznym”. Zapytałam, kto to jest ten Jakiśtam. Zaczerwieniła się i odpowiedziała: „Och, po prostu ktoś, z kim rozmawiałam”. Wiem, że zaraz spyta pan o imię, ale chyba sobie nie przypomnę.
– A jeśli podpowiem pani, że zaczyna się na V?
Oczy Hilary zabłysły.
– Tak, teraz sobie przypominam. Victor.
8
– Dlaczego chce pan poznać życie Ann? – zapytała Hilary. – Domyślam się, że bardziej interesuje pana jej choroba niż samobójstwo?
Steven przytaknął.
– Nie do wiary. Gazety twierdzą, że to była Ebola.
– Nie.
– Ale coś równie groźnego?
Steven skinął głową.
– Możliwe.
– Ale jak ktoś taki jak Ann mógł to złapać? Nie podróżowała. O ile wiem, tylko raz wyjechała za granicę, kilka lat temu.
– Właśnie to chcę ustalić – odrzekł Steven.
– I myśli pan, że ten Victor mógł mieć z tym coś wspólnego?
– Jak to się mówi, muszę zbadać każdy trop – odparł Steven. – Wiedziała pani, że Ann chodziła po górach?
Hilary zrobiła wielkie oczy.
– Nie. A chodziła? To coś nowego. Nie wyglądała mi na taką.
Steven czuł, że robi postępy. Jeśli Ann trzymała w tajemnicy swoje hobby, prawdopodobnie wyruszała w plener z Victorem.
– Mógłbym zobaczyć, gdzie pracowała?
– Oczywiście. Nic tam nie ruszałam, więc ma pan szczęście. Jej gabinet stoi nietknięty.
Hilary zaprowadziła Stevena do pokoju troje drzwi dalej. Było tu chłodno i nieprzyjemnie, jak w nieużywanej piwnicy.
– Brrr... – wzdrygnęła się i zapaliła światło. – Dozorca wyłączył tu ogrzewanie. Może zostawię pana samego?
Steven został sam w dawnym gabinecie Ann Danby. Pokój był duży, kwadratowy i wysoki jak wszystkie tutaj. Przypominał mu klasę w starej szkole podstawowej. Dwa wysokie okna wychodziły na ceglany mur wznoszący się około sześciu metrów dalej. Steven spojrzał w dół na brukowany zaułek. Wiatr unosił śmiecie, z głównej ulicy dochodziły światła wieczornego ruchu. Westchnął na myśl o pracy w takim miejscu. Usiadł przy biurku i zapalił lampę na pulpicie. Żółty krąg światła był przyjazną wyspą w morzu mroku.
Steven zauważył w gabinecie Ann taką samą dbałość o porządek, jak w jej mieszkaniu. Każdy projekt, nad którym pracowała, miał osobną przegródkę na półce nad komputerem. Na pierwszej stronie każdej teczki były informacje o odpowiednich plikach w komputerze – głównych i dodatkowych. Ann opracowywała ostatnio nowy system płac dla firmy. Liczba informacji w teczce sugerowała, że Hilary Black nie powinna mieć problemów z dokończeniem projektu. Drugi projekt dotyczył grafiki komputerowej do ilustracji w książce o włoskiej architekturze renesansowej, która miała się ukazać późną wiosną.
Rzeczy osobistych było bardzo mało: żadnych prywatnych listów czy pocztówek. W notesie na biurku były wyłącznie terminy spotkań służbowych. Z jednym wyjątkiem. Ann zapisała termin wizyty u fryzjera: środa siedemnasty listopada, godzina siedemnasta trzydzieści, salon Marie Claire. Data była interesująca. Następnego dnia Ann miała się spotkać z Victorem.
Na ścianach wisiały reprodukcje słynnych obrazów, głównie Canaletta i Moneta, ale również mniej znanej akwareli Rory’ego McEwana przedstawiającej fiołki afrykańskie. Steven przypuszczał, że należała do Ann. Przyjrzał się obrazowi. Dbałość o drobiazgi była bardzo inspirująca. Teraz rozumiał, dlaczego Ann podobał się ten obraz. Na gablocie z książkami stało kilka fotografii w ramkach: Ann na różnych uroczystościach firmowych. Jedno z tych zdjęć Steven widział w jej mieszkaniu. Miała na sobie różowy kostium i ściskała rękę mężczyźnie w urzędowym łańcuchu na szyi. W tle stali uśmiechnięci mężczyźni w garniturach. Na innej fotografii Ann była w grupie ludzi. Patrzyli, jak kobieta w wielkim kapeluszu przecina wstęgę. Jakieś otwarcie, choć nie wiadomo czego.
– Skryta dziewczyna – mruknął Steven, kiedy skończył. Zgasił światło i wrócił do pokoju Hilary Black, żeby oddać klucz.
– Znalazł pan coś? – zapytała.
Steven pokręcił głową.
– Nic ważnego. Widziałem kilka zdjęć...
– Z zeszłorocznych obchodów stulecia firmy – weszła mu w słowo Hilary. – W dużej sali na parterze urządziliśmy wystawę naszych książek. Wie pan, jak to jest. Chcieliśmy pokazać wszystkie tytuły, które wydaliśmy. Przyjechali miejscowi dygnitarze, a otwarcia dokonała księżna czegoś tam.
Steven uśmiechnął się na ten brak szacunku.
– Mało kto przyszedł – poskarżyła się Hilary. – Same typy z uniwersytetu. Ale podejrzewam, że tylko oni czytają nasze tytuły.
– Nie widuję waszych książek na półkach w WHSmith – przyznał Steven.
Hilary wzięła z biurka książkę w twardej okładce. Broń starożytnego Rzymu, głosił tytuł.
– Nie jest to wzruszająca opowieść o chłopcu i jego psie.
Steven uśmiechnął się i podziękował za pomoc.
– Nie ma sprawy – odrzekła Hilary.
– Jeszcze jedno. Może mi pani powiedzieć, jak trafić do salonu fryzjerskiego Marie Claire?
– To niezupełnie dla pana, ale niedaleko stąd. Po wyjściu od nas proszę skręcić w lewo, a potem w drugą przecznicę w prawo.
Na dworze było zimno i mżyło. Wokół zapalonych lamp ulicznych tworzyły się mgliste aureole, zmienił się dźwięk opon na mokrym asfalcie. Zaczął się wieczorny szczyt. Steyen postanowił zostawić samochód i poszukać salonu pieszo. Trafił bez większego kłopotu. Uderzenie gorąca w wejściu było przyjemne, zapach płynu do trwałej i lakieru trochę mniej. Strząsnął deszcz z włosów, opuścił kołnierz i zamknął za sobą drzwi.
– Niestety, zaraz zamykamy – uprzedziła kobieta za półkolistą ladą recepcyjną. – Chce się pan umówić?
Steven wyłożył, o co mu chodzi, pokazał legitymację i został przedstawiony właścicielce. Blondyna z dużym biustem toczyła przegraną bitwę z nieubłaganym czasem i maskowała swój wiek grubą warstwą makijażu. Zaprosiła go na zaplecze.
– W czym mogę panu pomóc? – zapytała ochrypłym głosem nałogowej palaczki.
– Mówi pani coś nazwisko Ann Danby? – zaczął Steven.
– Przez cały dzień nie rozmawiamy o niczym innym! – wykrzyknęła kobieta. – W dzisiejszych gazetach piszą, że ta choroba w szpitalu to przez nią. Czesała się u nas zaledwie parę tygodni temu. Mam nadzieję, że nic nam nie będzie. Podobno to jakaś afrykańska zaraza. Mój Boże... Osobiście ją czesałam.
– Bez obaw – uspokoił ją Steven. – Pamięta pani coś z jej wizyty?
– Co pan ma na myśli?
Steven poszedł na całość.
– Pewnie nie mówiła, dlaczego robi się na bóstwo?
Kobieta zastanowiła się.
– O ile pamiętam, w ogóle mało mówiła. Była bardzo skryta. Albo dyskretna. Zależy, jak na to spojrzeć. Trudno było z niej wyciągnąć choćby słowo. Ale w końcu chyba powiedziała, że idzie na kolację. Tak, na pewno, bo zapytałam ją odruchowo, dokąd się wybiera. Odpowiedziała, że do Magnolii. Tak, na pewno.
– Jestem tu obcy – wyznał Steven.
– To modny lokal przy hali koncertowej Bridgewater. Ceny nieziemskie, ale żarcie super. Chciałabym, żeby ktoś mnie tam zabrał.
Steven zauważył w jej oczach niezbyt subtelną propozycję.
– Kiedyś na pewno zabierze – odrzekł dyplomatycznie. Podziękował za pomoc i wyszedł. Halę koncertową znalazł bez trudu, ale dłuższy czas szukał miejsca do zaparkowania.
Magnolia była jeszcze zamknięta; minęła dopiero osiemnasta trzydzieści. Ale w środku paliło się światło, więc Steven zapukał. Dopiero po trzecim razie listewki żaluzji na drzwiach rozsunęły się i czyjaś ręka wskazała wywieszkę z godzinami otwarcia. Steven pokazał legitymację, potem wymownym gestem klamkę.
– Trochę nie w porę – powiedział tęgi mężczyzna, który otworzył drzwi. – Spodziewamy się dziś kompletu gości i jesteśmy bardzo zajęci. Czy to nie może zaczekać?
Oliwkowa cera sugerowała, że pochodzi znad Morza Śródziemnego, ale dość dobrze mówił po angielsku.
– Niestety, nie – odparł Steven i wszedł. – Ale to nie powinno długo potrwać. Chcę tylko zadać kilka pytań. Pan jest...?
Mężczyzna zamknął drzwi na klucz i zasunął żaluzje.
– Anthony Pelota. Właściciel tego lokalu. Proszę się streszczać.
– Znał pan kobietę o nazwisku Ann Danby?
– Pierwsze słyszę.
– Jadła tu kolację osiemnastego listopada.
– Mnóstwo osób jada tu kolację, ale nie znam ich osobiście – warknął Pelota.
Steven opisał Ann. Pelota uśmiechnął się protekcjonalnie.
– Tak wygląda osiemdziesiąt procent kobiet, które tu przychodzą.
Steven musiał przyznać, że taki lokal jak Magnolia z pewnością przyciąga sporo kobiet po trzydziestce na kierowniczych stanowiskach i ich partnerów.
– Mogę zobaczyć listę rezerwacji na osiemnastego listopada? – zapytał.
Pelota pokręcił głową.
– Nie może pan. To poufne.
Steven się wkurzył.
– Coś mi umknęło? – spytał z irytacją. – Jest pan lekarzem? A może księdzem?
Pelota przestał się uśmiechać.
– Nie, ale Magnolia jest znana z dyskrecji. Tego oczekuje nasza klientela.
– Jestem cholernie dyskretny – zapewnił Steven. – Nie obchodzi mnie, kto się z kim pieprzy w Manchesterze. Mimo to chciałbym zobaczyć te rezerwacje.
– A jeśli odmówię?
– Przeszkodzi mi pan w wykonywaniu obowiązków.
– I co?
– Może być wszczęte postępowanie przeciwko panu.
– Taka reklama chyba mi nie zaszkodzi – uśmiechnął się Pelota.
– Jak pan chce – odparł Steven z miną pokerzysty.
Pelota wzruszył ramionami, przyniósł z kąta koktajlbaru książkę rezerwacji i przerzucił kartki. Steven patrzył, jak przy osiemnastym listopada zmienia mu się wyraz twarzy. Zmarszczył czoło, jakby uświadomił sobie coś nieprzyjemnego.
– Przykro mi – powiedział. – Nie mogę panu pomóc.
Steven wyczuł, że dalsze naciskanie nic nie da, Pelota najwyraźniej podjął decyzję.
– Więc musi pan ponieść konsekwencje, panie Pelota.
Odwrócił się, żeby wyjść, ale usłyszał odgłos darcia papieru i obejrzał się. Pelota wyrwał kartkę z książki rezerwacji.
– Chyba trochę pan przesadza z tą dyskrecją, panie Pelota – zauważył Steven. – Wygląda na to, że coś pan ukrywa.
Wrócił do samochodu. Doszedł do wniosku, że mimo zagrywki Peloty wizyta nie była stratą czasu. Dowiedział się czegoś ważnego. Victor nie tylko jest żonaty, ale ma wpływy w tym mieście. To nie byle kto.
W drodze powrotnej do hotelu zastanawiał się, czy podjąć jakieś kroki przeciwko Pelocie. Facet zatarł jakiś ślad. Można go oczywiście oskarżyć o utrudnianie śledztwa, ale co to da, poza zaspokojeniem chęci zemsty? W tej pracy nie ma miejsca na bezsensowne odgrywanie się na kimś. To dobre dla dzieci albo dla amatorów. Zawodowcy kierują się logiką i rozsądkiem, nie złośliwością. Skoro Pelota zniszczył kartkę, będzie musiał powiedzieć, co na niej było. Proste. Teraz trzeba wymyślić sposób, jak wyciągnąć z faceta nazwiska z listy rezerwacji.
O trzeciej nad ranem Stevena obudził telefon. Dzwoniła Caroline Andersen.
– Dziewczynę, o której rozmawialiśmy wcześniej, zabrali do szpitala ogólnego – powiedziała. – Obawiam się, że też to ma.
– Niech to szlag.
– To nie wszystko. Jej brat, ten załogant karetki, zmarł półtorej godziny temu. Cztery następne kontakty zgłosiły, że źle się czują.
– Akurat wtedy, kiedy chowasz parasol... – westchnął Steven.
– ...zaczyna lać – dokończyła Caroline. – W każdym razie zebranie zostało przesunięte na dziewiątą rano. Obecność obowiązkowa.
– Dzięki za wiadomość – odrzekł Steven.
O piątej rano jego komórka zasygnalizowała przyjście SMS-a. Sci-Med napisał: Przeczytaj e-mail. Kod 5. Steven włączył laptop i załadował tekst. Przetarł oczy, kiedy program dekodujący nadał sens zaszyfrowanej treści. Była krótka: Nowy przypadek gorączki krwotocznej potwierdzony w Perth w Szkocji. Nie znaleziono związku z zachorowaniami na Heathrow i w Manchesterze. Szczegóły wkrótce.
Steven wpatrywał się w ekran i czytał w kółko słowa „nie znaleziono związku...”
– Jeszcze jedna cholerna zagadka – szepnął. Epidemia bez źródła to najgorszy koszmar każdego epidemiologa. Próbował się uspokoić myślą, że sprawy zawsze wyglądają gorzej nad ranem. Ale filowirus bez ustalonego pochodzenia mógł zabić tysiące ludzi.
Szczegóły szkockiego przypadku nadeszły, zanim wyszedł do szpitala. Ofiarą był czterdziestoletni zastępca dyrektora banku Frank McDougal. Już nie żył. Zmarł w Lecznicy Królewskiej w Perth. Zabrano go tam po telefonie żony pod 999. Jego żona, osiemnastoletnia córka, pielęgniarka z oddziału wypadków i pomocy doraźnej, oraz portier szpitalny zarazili się i leżeli na oddziale izolacyjnym w tym samym szpitalu. Służba zdrowia starała się zlokalizować i odizolować kontakty.
McDougal nie wyjeżdżał za granicę od ostatnich wakacji na Cyprze w lipcu zeszłego roku. Nie miał kontaktu z nikim w samolocie z Ndangi ani w Manchesterze. Jego stan został zdiagnozowany trzy dni po przyjęciu do szpitala jako wirusowe zapalenie płuc.
– Jasna cholera – mruknął Steven. Zaalarmowało go, że szkoccy lekarze dopiero po trzech dniach zorientowali się, co jest nie tak z McDougalem. Coś trzeba z tym zrobić, pomyślał. Ostrzec wszystkie oddziały wypadków i pomocy doraźnej. Uczulić personel na mogące się zdarzać przypadki zakażeń filowinisera. Uprzedzić lekarzy ogólnych.
W sali szpitala ogólnego przywitały go ponure twarze. On też nie miał wesołej miny. Wszyscy myśleli o nowym przypadku. Niektórzy dowiedzieli się o nim dopiero po przyjściu na zebranie. Steven zaproponował rozesłanie ostrzeżeń.
– W Szkocji zajęło im to aż trzy dni – podkreślił. – Tyle czasu wystarczy, żeby wirus się rozprzestrzenił.
Zgodzili się wszyscy z wyjątkiem delegacji Ministerstwa Zdrowia pod wodzą Sinclaira.
– Może poufny okólnik dla szefów oddziałów wypadkowych – rzekł Sinclair – ale nic więcej. Musimy bardzo uważać, żeby nie wywołać ogólnej paniki.
– Woli pan epidemię? – natarł Steven. – Ostrzeżenie musi trafić do całego personelu z pierwszej linii. Do wszystkich pracowników oddziałów wypadkowych i lekarzy ogólnych,
– Z całym szacunkiem, doktorze Dunbar, to nie pański ból głowy – odrzekł Sinclair z uśmiechem, który przypominał Stevenowi Kota z Cheshire z Alicji w Krainie Czarów.
– Ale mój tak – wtrąciła się Caroline Andersen. – I zgadzam się z doktorem Dunbarem. Trzeba ostrzec cały personel kliniczny.
– Oczywiście przekażę te sugestie właściwym osobom – obiecał Sinclair – ale to decyzja wagi państwowej i musi być podjęta na szczeblu ministerialnym.
– I pewnie w obu parlamentach – mruknął Steven.
– Słucham? – uśmiechnął się Sinclair.
– Szkoci mają własny parlament – przypomniał mu Steven. – Przypuszczam, że Ministerstwo Zdrowia w Londynie informuje na bieżąco szkockiego ministra zdrowia?
– Wszystkie zainteresowane strony na pewno znają aktualną sytuację – odparł Sinclair, ale jego mina sugerowała, że wbrew tej odpowiedzi strzał był celny.
– Szkoda, że „zainteresowaną stroną” nie był ani personel dyżurny Lecznicy Królewskiej w Perth, dokąd trafił McDougal, ani jego lekarz ogólny – zauważył Steven.
Profesor Cane zerknął na niego z drwiącym uśmiechem.
– Cóż za wnikliwe spojrzenie wstecz. Nie sądzę, byśmy mogli winić naszego londyńskiego kolegę za to, że chce uniknąć ogólnej paniki. Społeczeństwo wciąż słyszy różne przerażające historie, a nie mówimy tu o epidemii.
– Właśnie dokładnie o tym mówimy – odparował Steven. – I nie patrzę wstecz, tylko w przyszłość. Domyślam się, profesorze, że pan i pański zespół nie zrobiliście większego postępu w szukaniu przyczyny zachorowań niż ja?
– Każdy trop badamy na podstawie gromadzonych danych. Jestem przekonany o wyższości rygorystycznego stosowania metodologii epidemiologicznej nad używaniem jakichś... niekonwencjonalnych sposobów.
Steven zignorował tę uwagę.
– Rozumiem, że odpowiedź brzmi „nie” – rzekł. – Więc mamy trzy ogniska śmiertelnej choroby i żadnego pomysłu, skąd się wzięła. Jak tak dalej pójdzie, za kilka tygodni będziemy mieć do czynienia z ogólnokrajową epidemią.
– Bez przesady – odparł Cane. – To nie Trzeci Świat. Mamy po swojej stronie naukową wiedzę medyczną. Panika byłaby większym wrogiem niż wirus.
– Brawo, brawo – poparł go Sinclair.
– Trzeba więc znaleźć złoty środek – powiedział Steven. – Samo „zaufajcie nam” nie wystarczy. Musimy być pewni, że szpitale czuwają. To bezwzględna konieczność.
– Czy nie zapewnia tego obowiązek zgłaszania takich chorób? – zapytał szef delegacji pracowników socjalnych Alan Morley.
– Tej choroby nie ma na liście – odrzekł z lekkim zakłopotaniem Byars. Widząc zdumione spojrzenia, dodał: – Po prostu dlatego, że to nowy wirus. Przypuszczam, że władze nie wiedzą, jak go nazwać.
– Czy mogę zaproponować, żeby „władze” mimo wszystko wciągnęły go na listę? – zapytał Steven. – Nawet gdyby na razie miały go nazwać Mary Jane?
– We właściwym czasie – odparł Sinclair.
Zapadła cisza i jego słowa zawisły w powietrzu.
– Panowie – przerwała milczenie Caroline Anderson – naprawdę musimy się zająć pilniejszymi sprawami. Mamy jeden nowy przypadek i cztery ewentualne.
– Wszystkie w tym szpitalu – podkreślił George Byars. – Ale jesteśmy ograniczeni ilością miejsca i odpowiednio wyszkolonych pielęgniarek. Nie wiem, jak sobie dalej poradzimy.
– Jest więcej niż prawdopodobne, że na tym się skończy – uspokoił go Cane. – Do Gwiazdki będzie po wszystkim.
Roześmiał się z własnego dowcipu i jego zespół posłusznie mu zawtórował. Steven nie mógł się pozbyć myśli, że kiedy ostatni raz ktoś ważny tak powiedział, wojna światowa trwała pięć lat.
– Uważam, że mimo to powinniśmy przynajmniej ułożyć plan awaryjny na wypadek, gdyby nieszczęśliwym trafem to wszystko trwało dłużej, niż się spodziewamy – zaryzykował Byars, brnąc na palcach przez pole minowe wybujałych ego.
– Zgadzam się z tym – odezwała się przełożona pielęgniarek panna Christie. – Moim zdaniem, dobrze byłoby powiększyć naszą bazę pielęgniarską poprzez szkolenie ochotniczek z innych szpitali.
– Moglibyśmy też porozmawiać z gminą o udostępnieniu nam wolnych lokali w sytuacji, gdyby nieszczęśliwie zaistniała taka potrzeba – dodał Byars.
Cane wzruszył ramionami, jakby nie chciał mieć z tym nic wspólnego, i zerknął na zegarek.
– Za dziesięć minut mam rozmawiać z moimi szkockimi kolegami o wybuchu choroby w Perth – oznajmił. – Liczymy, że uda nam się znaleźć wspólne ogniwo.
– Życzę szczęścia – powiedział Steven.
– My wszyscy również – dorzucił Byars. – Proponuję, żebyśmy spotkali się jutro rano w tym samym gronie i ocenili sytuację. Panno Christie, proszę skontaktować się z koleżankami w innych szpitalach i przedstawić im swój pomysł. A pan Morely mógłby porozmawiać z odpowiednimi osobami w gminie o lokalach. Oczywiście tylko na wszelki wypadek.
Steyen wyszedł z zebrania z Caroline Andersen.
– Wygląda pani jak kobieta, której przydałaby się filiżanka kawy – powiedział, kiedy odłączyli się od innych.
– W tej chwili oddałabym za to duszę – przyznała.
– Nie będzie takiej potrzeby – uśmiechnął się Steven.
Znaleźli miejscowy hotel i usiedli przy oknie w jadalni śniadaniowej. Zamówili kawę i tosty.
Steven zauważył, że Caroline jest czymś zaabsorbowana.
– O co chodzi? – zapytał.
– O tę cholerną dyskotekę – odparła. – Ta dziewczyna jednak zachorowała i mam złe przeczucia. Zaczynam żałować, że wczoraj nie ogłosiłam apelu.
– Wczoraj było inaczej i uważam, że dobrze pani zrobiła. Apel nic by nie zmienił. Nie mogła pani zgarnąć z ulicy dwustu osób i zamknąć ich na dwa czy trzy tygodnie. Mogłaby ich pani co najwyżej przekonywać, żeby zostali w domu przez okres, kiedy mogą zarazić innych. Ale najprawdopodobniej i tak już zarazili swoje rodziny.
Caroline popatrzyła na niego i uśmiechnęła się.
– Dzięki za wsparcie. Ale paskudnie się czuję, bo... bo nie...
– Bo nie załatwiła pani tego dokładnie po książkowemu i będzie pani bezbronna, gdyby sytuacja zrobiła się gówniana?
– Mówi pan tak, jakby znał pan to uczucie.
– To mój życiowy problem – przyznał Steven. – Robienie tego, co trzeba, nie jest nawet w przybliżeniu takie łatwe, jak ludzie sobie wyobrażają. W pani wypadku książka może mówić, że wystraszenie na śmierć dwustu dzieciaków to dobry pomysł, ale oboje wiemy, iż jest inaczej. Zwłaszcza kiedy mamy do czynienia z chorobą, z którą nie możemy nic zrobić.
– Dzięki. Doceniam pańskie wsparcie.
– Właściwie chciałbym panią poprosić o zrobienie jeszcze jednej rzeczy nie według książki.
– Stąd ta kawa – uśmiechnęła się Caroline.
– Kawa nie ma z tym nic wspólnego – zapewnił. – Mogłaby mi pani wypożyczyć kogoś ze swoich ludzi do inspekcji w pewnej restauracji?
– Chyba tak... – odrzekła ostrożnie.
– Dzień w dzień, dopóki nie powiem stop?
Caroline wytrzeszczyła oczy.
– Pan żartuje?
– Nigdy nie mówiłem bardziej serio.
9
Edynburg
Paul Grossart podciągnął spodnie i podszedł do recepcji hotelu George. Ostatnio tracił na wadze i ubrania zaczynały na nim wisieć.
– Jestem tu umówiony na kolację z panem Vance’em – powiedział do recepcjonistki i pomyślał, że kolacja to ostatnia rzecz, na którą ma ochotę. Od jakiegoś czasu jedzenie ledwo przechodziło mu przez gardło.
Dziewczyna w służbowym uniformie z wyraźnym szkockim motywem odgarnęła do tyłu włosy i zajrzała do małego liniowanego notesu.
– Pan Vance wynajął na dzisiejszy wieczór prywatną salę, panie...?
– Grossart.
– Panie Grossart – uśmiechnęła się. – William zaprowadzi pana na górę.
Przywołała krępego portiera czającego się przy schodach. Grossart wszedł do małej sali, gdzie zastał Vance’a pogrążonego w rozmowie z dwoma mężczyznami. Nie wyglądali na naukowców; byli za dobrze ubrani.
Vance wstał.
– Chodź, Paul. Pomyślałem, że tym razem lepiej będzie spotkać się na neutralnym gruncie. Napijesz się?
Grossart poprosił o dżin z tonikiem. Vance zamówił dla niego drinka, potem przedstawił mu swoich towarzyszy.
– To Clyde Miller, spec od sytuacji kryzysowych. A to doktor Lee Chambers, jeden z naszych firmowych lekarzy i specjalista od chorób zakaźnych.
Grossart uścisnął dłonie obu mężczyznom i usiadł.
– Jak wygląda sytuacja? – zapytał Vance.
Grossart spojrzał na niego, jakby usłyszał sprośną propozycję.
– Przecież wiesz – odparł ostro. – Oboje moich ludzi w stacji doświadczalnej zachorowało. Dlatego tu jesteś, do cholery. Posłuchaj, Hiram. To zaszło za daleko. Trzeba z tym skończyć, wycofać się.
Vance przyjrzał mu się chłodno.
– Obawiam się, że nie da rady. Siedzimy w tym razem i nie ma odwrotu.
Zabrzmiało to tak nieodwołalnie, że Grossarta na moment zatkało.
– A co, do cholery, zrobię z moimi ludźmi w Walii? – zapytał, gdy odzyskał mowę.
– Nic – odrzekł Vance. – Zupełnie nic. Dlatego są tu Clyde i Lee. Jutro rano pojadą do Walii i zajmą się wszystkim. Dopilnują, żeby w razie potrzeby twoi ludzie dostali najlepszą opiekę. Obiecuję, że niczego im nie zabraknie. Musisz tylko...
Grossart patrzył na niego wyczekująco.
– Musisz tylko spławić rodziny, kiedy zaczną zadawać niewygodne pytania. Będziemy musieli przerwać bezpośrednią łączność ze stacją doświadczalną, dopóki sytuacja nie wyklaruje się w ten czy inny sposób, więc na pewno zaczną się czepiać.
– A co im powiem, do cholery? – natarł Grossart.
Vance pochylił się do przodu. Z jego twarzy zniknęły wszelkie ślady dobrego humoru.
– Wykaż się inicjatywą, Paul. Za to ci, kurwa, płacę!
Manchester
W Manchesterze spadł pierwszy śnieg. Na ulicach szybko zamienił się w brunatną breję, ale w parkach i ogrodach leżał dłużej. Co za ironia, myślał Steven, że taki czarny dzień otula biała powłoka. Do miejskiego szpitala ogólnego przyjęto dwanaście nowych przypadków. Na szczęście wszystkie były znanymi kontaktami. W Perth zachorowały trzy nowe osoby, też znane kontakty zmarłego Franka McDougala.
Jack Cane unikał wzroku innych, gdy na porannym zebraniu oznajmił cicho, że nie udało się ustalić związku między zachorowaniami w Manchesterze i w Szkocji i prawdopodobnie nic z tego nie będzie. Jego zespół pracował niemal całą dobę wspólnie ze szkockimi kolegami i do niczego nie doszli.
– To draństwo jakby spadało z nieba – powiedział ze zmęczoną miną.
Steven nie czuł satysfakcji, że Cane stracił całą pewność siebie i wygląda na załamanego.
Po słowach Cane’a zapadła trzydziestosekundowa cisza. Pierwszy odezwał się George Byars:
– Więc sytuacja nie jest dobra.
– Jedna z moich pielęgniarek na oddziale specjalnym zgłosiła dziś rano, że jest chora – zameldowała panna Christie. – To chyba coś poważnego. W zeszłym tygodniu skaleczyła się igłą przy zmianie kroplówki. Pacjent był półprzytomny, poruszył się gwałtownie i igła weszła jej przez skafander prosto w ramię.
– Przykro mi – odrzekł cicho Byars.
Inni też wymruczeli wyrazy współczucia. Nagle uświadomili sobie boleśnie, że są zupełnie bezradni w walce z wirusem.
– To na pewno źle wpłynie na morale pielęgniarek – uprzedziła panna Christie. – Ubiory ochronne są dobre w laboratorium, gdzie wirus jest pod kontrolą w probówce. Ale kiedy jego źródłem jest nieprzytomny pacjent, który wymachuje rękami, wymiotuje i krwawi, sytuacja jest zupełnie inna.
– Brak mi słów uznania dla pani personelu, panno Christie – powiedział Byars. – Doskonale zdaję sobie sprawę, że na tym etapie lekarze niewiele mogą zrobić. Pacjentom pozostają jedynie pielęgniarki. Proszę je zapewnić, że doceniamy ich ofiarność, i przekazać nasze podziękowania.
Panna Christie skinęła głową i obiecała, że przekaże.
– Co do morale, gazety też nam nie pomagają – zauważył ktoś z zespołu Cane’a. – Widzieli państwo ostatni tytuł? To straszenie ludzi.
Podniósł do góry pierwszą stronę z nagłówkiem: ZABÓJCZY WIRUS ATAKUJE MIASTO.
– Ludzie zaczynają panikować – przytaknął Morely. – To się czuje. Strach zrodzi gniew i będą szukać winnego.
– Może zaapelować o spokój? – podsunęła jedna ze starszych pielęgniarek. – W lokalnym radiu i telewizji.
– Równie dobrze mogłaby pani pokazać wielki napis PANIKA! – odparła Caroline Andersen. – Ludzie już nie zwracają uwagi na takie apele. W przeszłości za często ich oszukiwano.
– A jakie postępy poczynił poczciwy doktor Dunbar, jeśli wolno spytać? – zagadnął Cane.
– Niewiele większe niż pan i pański zespół, profesorze – odparł Steven, choć był zadowolony, że naukowiec nie stracił jeszcze woli walki. – Ale mam przynajmniej ślad prowadzący do zachorowań w Manchesterze i idę tym tropem.
Cane przełknął. Wydawał się zakłopotany tą wiadomością.
– Podzieli się pan tym z nami czy detektywi Sci-Medu wolą grać samotnych szeryfów?
– Dla dobra sprawy wszystko, profesorze – odpowiedział spokojnie Steven. – Ann Danby miała przyjaciela. Staram się ustalić jego tożsamość.
Cane spojrzał na swoich ludzi, którzy pokręcili głowami jak na komendę.
– Mój zespół nie zgadza się z tym – oświadczył. – Już to dokładnie sprawdziliśmy.
– Trzymała to w ścisłej tajemnicy, ale miała kogoś – nie ustępował Steven. – Znam już jego imię: Victor. Prawie na pewno jest żonaty i ma w tym mieście wysoką pozycję.
– Ale tylko pan wie o tym Victorze – odparł Cane z ledwo maskowaną drwiną w głosie.
– Nie – zaprzeczył spokojnie Steven. – Kilka innych osób też. Muszę je tylko nakłonić do zwierzeń.
Caroline Andersen popatrzyła na niego wielkimi oczami jakby nagle zdała sobie sprawę, że poprosił ją o wywarcie nacisku na Pelotę. Steven zbył jej spojrzenie lekkim wzruszeniem ramion i uniesieniem brwi.
– I sugeruje pan, że ten człowiek zaraził pannę Danby? – zapytał Cane.
– Uważam to za całkiem możliwe. Więcej nie mogę na razie powiedzieć.
– Więc z zapartym tchem będziemy czekać na dalszy ciąg – odrzekł Cane.
– To chyba nasz jedyny trop, więc życzę panu powodzenia, doktorze – dodał Byars.
Wszyscy zamruczeli potakująco, z wyjątkiem zespołu Cane’a. Jego ludzie zbili się w grupkę i zaczęli szeptać między sobą.
– Chciałbym państwu przypomnieć – ciągnął Byars – że to nasza wspólna sprawa. Tu nie ma miejsca na osobiste ambicje i akademicką zawiść.
– Brawo, brawo – rzekł Cane, choć wiedział, że ta uwaga dotyczy właśnie jego.
– Jeśli mamy pokonać tego wirusa – mówił dalej Byars – musimy trzymać nerwy na wodzy i współpracować.
Po raz pierwszy tego ranka odezwał się Sinclair.
– Obawiam się, że za kilka dni ktoś inny może wziąć sprawy w swoje ręce. Wiem od moich przełożonych, że kiedy tu rozmawiamy, zbiera się rządowy sztab kryzysowy. Jeśli do końca tygodnia przybędzie zachorowań, wkroczą do akcji. Mówi się też o skorzystaniu z pomocy Ośrodka Zwalczania Chorób w Atlancie w Georgii.
– Chcecie ściągnąć Amerykanów? – żachnął się Cane. – Czy to nie przesada?
Sinclair uśmiechnął się swoim wyćwiczonym uśmiechem dyplomaty.
– Chyba nie muszę panu mówić, że rząd Jej Królewskiej Mości nie może sobie pozwolić na zarzut przyglądania się tej sprawie z założonymi rękami?
– Więc robi wielki gest, tak? – zadrwił Cane.
– Ośrodek w Atlancie ma największe doświadczenie w zwalczaniu wirusów afrykańskich – odparował Sinclair.
Po zebraniu Caroline Anderson zaatakowała Stevena.
– Więc to dlatego prosił mnie pan, żebym gnębiła praworządnego obywatela.
– Tydzień przed śmiercią Ann Danby jadła w jego restauracji kolację z tajemniczym Victorem – wyjaśnił Steven. – Pelota wie, kto to jest, ale nie chce mi powiedzieć. Czy pani ludzie już u niego byli?
Caroline przytaknęła.
– Nie był zachwycony.
– To dobrze – odrzekł Steven. – Teraz najbardziej martwi mnie, że ten Victor może być zdrowym nosicielem choroby i nawet o tym nie wie.
– To byłby koszmar – zgodziła się Caroline – ale jeszcze nie zdarzył się przypadek nosiciela filowirusa.
– Trzymam się tego jak ostatniej deski ratunku – wyznał Steven. – Ale to by znaczyło, że albo zaraził Ann, będąc w okresie inkubacji choroby i sam powinien zachorować, albo że wyzdrowiał i nawet nie wiedział, że to miał, co brzmi równie nieprawdopodobnie.
– Więc co robić? – spytała Caroline.
– Trzeba mocniej potrząsnąć Pelotą – odpowiedział Steven.
Do końca tygodnia sytuacja jeszcze się pogorszyła. Między czwartkiem a niedzielą do miejskiego szpitala ogólnego przyjęto trzydzieści nowych przypadków. Możliwości personelu pielęgniarskiego i urządzeń na oddziale doszły do punktu krytycznego. Jedyną pociechę stanowił fakt, że nowi chorzy byli znanymi kontaktami wcześniejszych pacjentów; nie wyskoczyła żadna nowa „zagadkowa karta”. Troje nowych chorych kontaktowało się z dziewczyną, która przerwała kwarantannę i poszła do dyskoteki.
W sobotę przyjechała delegacja sztabu kryzysowego i doradcy z Ośrodka Zwalczania Chorób w Atlancie – dwaj wirusolodzy i epidemiolog. Steven podejrzewał, że sytuacja może być konfliktowa, więc postanowił trzymać się z daleka. Ale był zadowolony, kiedy jednym z delegatów sztabu kryzysowego okazał się Fred Cummings. Umówili się na sobotni wieczór w hotelu Stevena.
W niedzielę gazety zdecydowały się nadać wybuchowi choroby status epidemii. Zignorowały oficjalne dane przeczące temu określeniu, ale nikt zbytnio nie protestował. Umierali ludzie, więc nazwa nie była ważna. W ciągu ostatnich dwóch dni zmarło pięć osób, jedenaście walczyło ze śmiercią. Politycy uznali, że warto wykorzystać zainteresowanie prasy Manchesterem i pokazać się w mieście. Zlatywali się na północ jak ćmy do płomienia i wygłaszali swoje opinie przerażonemu społeczeństwu. Urzędujący ministrowie chwalili odpowiednie władze lokalne, rzecznicy opozycji oskarżali je o nieudolność i zatajanie prawdy.
Przed zejściem na spotkanie z Fredem Cummingsem Steven oglądał w swoim pokoju hotelowym regionalne wiadomości. Debata między labourzystowskim ministrem zdrowia a miejscowym konserwatywnym parlamentarzystą – przedstawionym jako „rzecznik gabinetu cieni do spraw zdrowia” – zaostrzała się. Labourzysta utrzymywał, że wybuchem choroby od początku zajęto się w podręcznikowy sposób. Konserwatysta twierdził, że ma „niezbity dowód”, iż było inaczej i choroba rozprzestrzeniła się z winy społecznej służby zdrowia w Manchesterze.
Poproszony o konkrety, zaczął opowiadać o dziewczynie z dyskoteki.
– Jak można było pozwolić, żeby dziewczyna we wczesnym stadium zabójczej choroby, figurująca już na liście służby zdrowia jako znany kontakt i bardzo prawdopodobna ofiara zakażenia, poszła do zatłoczonej dyskoteki śródmiejskiej? – pytał retorycznie parlamentarzysta. – I jakie kroki później podjęto, żeby ostrzec ludzi o zagrożeniu w tej dyskotece? Żadnych. Absolutnie żadnych.
Minister został zepchnięty do defensywy. Bronił się słabo, mówiąc że „nie jest w stanie rozmawiać o indywidualnych przypadkach”.
Stevena ogarnęły złe przeczucia. Ostra polemika była doskonałym tematem dla prasy porannej. Obawiał się, że jeśli gazety to wykorzystają, Caroline Anderson będzie zupełnie bezbronna.
Fred Cummings czekał w zatłoczonym barze hotelowym. Był w jednej ze swoich krzykliwych marynarek sportowych, miał też jasnoniebieski krawat w poziome żółte paski. Steven zastanawiał się przez moment, czy facet nie jest daltonistą. Potem pomyślał, że przynajmniej łatwo go znaleźć w tłumie.
– Więc Manchester, nie Londyn – powiedział na powitanie.
Cummings wstał i uścisnął mu rękę.
– Żadna pociecha – odrzekł. – Myślałem, że twój udział w tej sprawie już się skończył.
Steven wyjaśnił, że dostał zadanie wytropienia tutejszego źródła wybuchu choroby.
– Niektórzy zawsze dostają najlepszą robotę – zauważył Cummings. – Heathrow, Manchester, a teraz Szkocja. I ani śladu związku, o ile wiem.
– Mniej więcej – zgodził się Steven.
– Odpowiedź sama się nasuwa – mruknął w zamyśleniu Cummings.
– Jaka?
– Terroryści.
– Mówisz poważnie?
– Trzy wybuchy choroby w różnych miejscach. Nieznany wcześniej wirus. Wysoka śmiertelność. Nie uważasz, że to możliwe?
– Szczerze mówiąc, nie przyszło mi to do głowy – odparł Steven. – Ale masz rację, to możliwe. Choć mało prawdopodobne. Trzy indywidualne cele? Urzędnik państwowy z Londynu, programistka z Manchesteru i dyrektor banku ze Szkocji?
– Dobrze myślisz, Dunbar – pochwalił Cummings. – To tylko spekulacje. Mów, co tu jest grane i kto tu rządzi.
Steven wprowadził go w sytuację i szczerze ocenił ludzi zajmujących się problemem. Powiedział, że jego zdaniem znają się na rzeczy.
– Kto jest od epidemiologii? – zapytał Cummings.
– Profesor Jack Cane.
– Skrzywiony Cane?! Ciągle ma taką minę, jakby ktoś dolał mu octu do herbaty?
– Fakt, rzadko się uśmiecha – przyznał Steven. – Ale nie ma powodu. Wkurza go moja obecność.
– Cały on. Wszystko według książki. Jack i wyobraźnia to jak Tony Blair i socjalizm; dwie sprzeczności.
Steven roześmiał się.
– Nie oceniasz go zbyt wysoko.
– Facet, który w akademii medycznej był najgorszy na roku, musi gdzieś pracować.
– Ma niezłe stanowisko – zauważył Steven.
– Bo ożenił się z córką wiceministra – wyjaśnił Cummings. – O ile pamiętam, fatalnie się ubierała.
Steven omal nie zakrztusił się drinkiem.
– Ale nie wolno źle mówić o bezmózgowcach – powiedział Cummings i wstał, żeby przynieść następną kolejkę. – A ta babka z miejscowej służby zdrowia, Anderson? – zapytał po powrocie.
– Jest bardzo dobra, ale boję się o nią – odrzekł Steven. – W przeciwieństwie do twojego przyjaciela Cane’a nie zawsze trzyma się książki. W pewnym momencie odważyła się użyć zdrowego rozsądku i obawiam się, że drogo za to zapłaci.
Opowiedział o decyzji Caroline, żeby nie nagłaśniać wypadu dziewczyny do dyskoteki, i o debacie telewizyjnej.
– Kiepska sprawa – przyznał Cummings. – Bogowie mogą zażądać ofiary.
I tak się stało. Poniedziałkowa prasa zrobiła z Caroline Andersen kozła ofiarnego. Obwiniła ją o dopuszczenie do rozprzestrzenienia się choroby w mieście przez „brak zdecydowanego działania we właściwym momencie”, jak to ujęła jedna z gazet. Inna krakała, że „błąd szefowej służby zdrowia zagraża miastu”. O piętnastej Caroline musiała złożyć rezygnację.
Steven zadzwonił do niej, żeby powiedzieć, jak mu jest przykro. Była najwyraźniej oszołomiona tempem wypadków.
– Nawet nie słuchali, co mówię – poskarżyła się. – Podjęli decyzję, zanim mnie zobaczyli.
– Teraz to pewnie mała pociecha, ale postąpiła pani słusznie – zapewnił Steven.
– Dzięki, ale mam wrażenie, że ludzie mnie unikają,
– Bo jest im głupio – odrzekł Steven. – Nie wiedzą, co powiedzieć.
Ledwo odłożył słuchawkę, zadzwonił telefon.
– W porządku, Dunbar, wygrałeś – usłyszał głos, którego nie rozpoznał.
– Przepraszam, ale kto mówi?
– Zdejmij ze mnie tych skurwieli ze służby zdrowia, to powiem ci, co chcesz wiedzieć. Psują mi interes.
Wszystko stało się jasne. Anthony Pelota.
– Dziś zamykamy o północy. O ile ktoś przyjdzie do lokalu po tym, co mi zrobili ci twoi skurwiele. Wpadnij, to ci powiem.
– Dobra, mamy randkę – zgodził się Steven.
Ucieszyła go perspektywa postępu w śledztwie. Nareszcie. Może już nie będzie musiał przyciskać matki Ann Danby. Państwo Danby wydawali się porządnymi ludźmi, których życie wywróciło się do góry nogami po śmierci córki. Podejrzewał, że zawsze byli szanowani, a teraz musieli sobie poradzić nie tylko z faktem samobójstwa Ann, ale również z zarzutami, że była źródłem zabójczej choroby. W dodatku kilka brukowców zrobiło z niej narkomankę i dziwkę. Starsi państwo na pewno nie zasługiwali na to, żeby dręczyć ich pytaniami o życie seksualne córki.
O szóstej po południu Steven zadzwonił do własnej córki. Chciał przeprosić Jenny, że nie przyjechał na weekend. Najpierw porozmawiał z Sue, żeby wybadać, jak stoją sprawy.
– Zero problemów – uspokoiła go. – Jenny była oczywiście zawiedziona, ale szkoła organizuje jarmark świąteczny i dzieciaki robią dekoracje. Wszyscy troje są strasznie zajęci. Działka Jenny to zielone gwiazdy.
– Duża odpowiedzialność – stwierdził Steven.
– Żebyś wiedział – odparła Sue. – Dam ci ją.
Jenny podeszła do telefonu. Steven usłyszał wesołe „cześć, tatusiu” i jak zwykle poczuł ucisk w gardle.
– Cześć, skarbie. Co u ciebie?
– Jestem bardzo, bardzo, bardzo zajęta. Robię gwiazdy do sali w szkole. Piękne, zielone.
– To będą na pewno najpiękniejsze zielone gwiazdy, jakie ktokolwiek kiedykolwiek widział – odrzekł Steven. – Nie mogę się doczekać, kiedy je zobaczę. Przepraszam, że nie mogłem przyjechać w ten weekend, Jenny.
– Nie szkodzi tatusiu. Ciocia Sue mówiła, że musiałeś pomagać chorym ludziom, żeby wyzdrowieli. Dziś rano modliliśmy się za nich w szkole. Panna Jackson mówiła, że są bardzo chorzy.
– Są, skarbie. Im prędzej się dowiem, skąd pochodzą zarazki, tym prędzej ludzie przestaną chorować.
– Więc lepiej bierz się do tego. Cześć, tatusiu.
– Cześć, skarbie. Kocham cię.
– Ja też cię kocham, tatusiu.
Na linię wróciła Sue.
– Ile może potrwać ta epidemia? – zapytała. – Podawali, że w Perth były dziś trzy nowe przypadki.
– Coś mi mówi, że będzie jeszcze gorzej, zanim będzie lepiej – odparł Steven. – Prawda jest taka, że w tropieniu źródła choroby jesteśmy w punkcie wyjścia.
– To niewesoło.
Steven przytaknął. Zanim się rozłączył, zamienił kilka słów z dziećmi Sue, Mary i Robinem. Zapytali, czy będą mogli znów pojechać do zoo w czasie jego następnej wizyty w Szkocji. Odpowiedź „może” uznały za wiążącą obietnicę.
Ulice wokół Magnolii były ciemne i prawie puste, gdy Steven przyjechał tam tuż po północy. Śnieg stopniał, a zamarznięte chodniki lśniły od lodu. W restauracji paliło się światło, ale żaluzje były zasunięte i na drzwiach wisiała tabliczka NIECZYNNE. Steven zapukał w szybę. Nikt nie odpowiedział. Spróbował jeszcze kilka razy, w końcu uznał, że Pelota zmienił zdanie.
– Jasna cholera! – mruknął ze złością. Gwałtownie nacisnął klamkę i ku jego zaskoczeniu drzwi się otworzyły.
Wszedł i zawołał Pelotę. Nikt nie odpowiedział. Rozejrzał się. W restauracji było ciepło, na wszystkich stolikach paliły się lampki, w tle leciała cicha muzyka Mozarta. Poszedł na zaplecze i pchnął drzwi do kuchni. Pelota leżał na podłodze w kałuży krwi.
– Jezu Chryste! – wykrzyknął Steven.
Pochylił się, żeby obejrzeć ciało skulone w pozycji embrionalnej tyłem do niego. Pelota jeszcze żył. Chwycił Stevena za rękę i odwrócił się twarzą do niego. Miał wytrzeszczone oczy, wargi ściągnięte w agonii odsłaniały zęby. Chciał coś powiedzieć, ależ ust wypłynęła krwawa piana. Steven zobaczył nóż kuchenny wbity w jego brzuch.
– Nic nie mów, stary – powiedział.
Oswobodził się z uścisku Peloty i sięgnął do kieszeni po komórkę. Wystukał trzy dziewiątki i poprosił o karetkę i policję. Podał tylko niezbędne informacje. Wiedział, że jeśli się pospieszy, jego umiejętności lekarskie mogą uratować Pelocie życie. Zdjął kurtkę, podwinął rękawy i włożył plastikowe rękawiczki kuchenne. Złapał czysty obrus i zabrał się do tamowania krwi.
Rany brzucha zawsze są groźne; Peloty była szczególnie paskudna. Miał uszkodzone jelita i zawartość wyciekała do otrzewnej, zwiększając niebezpieczeństwo infekcji. Steven udzielał pierwszej pomocy, cały czas zapewniając rannego, że pomoc jest w drodze i wszystko będzie dobrze. Pelota zemdlał, więc sprawdził tętno na szyi. Wyczuł je, ale było słabe.
Ostatni raz opatrywał taką ranę w pustynnej niecce podczas operacji na Bliskim Wschodzie. Pacjentem był żołnierz z jego oddziału, który wpadł w pułapkę i granat rozerwał mu wnętrzności. Nie udało się go uratować, bo specjalistyczna pomoc przybyła za późno. Pelota miał tylko minimalnie większe szanse, i to pod warunkiem, że w porę znajdzie się w szpitalu. Stracił już mnóstwo krwi.
Eine kleine Nachtmusik Mozarta zagłuszył jeszcze piękniejszy dźwięk nadjeżdżającej karetki. Do chóru dołączyło wycie radiowozu. Przyjazd policji skłonił Stevena do zastanowienia się nad kryminalnym aspektem tego, co zaszło. Pelota miał w brzuchu nóż kuchenny z kościaną rękojeścią. Raczej nie wbił go sobie sam. Czy próba zabójstwa miała coś wspólnego z jego decyzją wyjawienia, kim jest kochanek Ann Danby? Przerażająca myśl. Dlaczego utrzymanie tego romansu w tajemnicy jest takie ważne? Co od tego zależy? Małżeństwo? Kariera? Reputacja? Wszystko razem?
Karetka zatrzymała się przed drzwiami i do restauracji weszli dwaj ratownicy medyczni ze sprzętem lekarskim. Na widok mężczyzny na podłodze zamarli.
– Rany boskie! – krzyknął jeden.
– Co to, kurwa, jest?! – zawołał drugi.
– Dostał nożem w brzuch. Ma uszkodzone jelita. Trzeba mu szybko dać kroplówkę.
– A pan to kto? – zapytał podejrzliwie pierwszy ratownik.
– Jestem lekarzem. Ten człowiek potrzebuje natychmiastowej pomocy.
– Nikt nic nie mówił o takim krwotoku. Trzeba zaczekać na zespół specjalny.
Steven nie wierzył własnym uszom.
– Co?! – wrzasnął.
Facet popatrzył na Pelotę.
– Przypadkami wysokiego ryzyka zakażenia wirusem zajmuje się specjalny zespół – odparł.
– To nie ma nie wspólnego z wirusem! – krzyknął Steven. – Dźgnięto go nożem, na litość boską! Jeśli zaraz nie trafi do szpitala, będzie po nim.
– Wezwiemy zespół specjalny – odrzekł ratownik. Skinął na kolegę i wyszli.
Zjawiła się załoga radiowozu.
– Jasna cholera – mruknął pierwszy gliniarz. – Nikt nie mówił, że to krwawe zabójstwo.
– Na razie próba zabójstwa – wycedził Steven przez zaciśnięte zęby. – On jeszcze żyje, ale musi pojechać do szpitala.
Przyjechał drugi wóz policyjny. Weszli dwaj detektywi z CID – Śledczego Urzędu Kryminalnego.
– Proszę odsunąć się od ofiary – polecił pierwszy.
Steven podniósł wzrok znad prowizorycznego tamponu przy brzuchu Peloty.
– Jeśli to zostawię, on umrze – powiedział. – Z waszej winy.
– Załoga karetki na pewno wie, co robi. Proszę się cofnąć...
– Załoga karetki wzywa drugą karetkę – przerwał mu Steven. – Jestem lekarzem i na razie tylko ja próbuję go ratować.
Do restauracji wrócił jeden z ratowników medycznych.
– Przyjadą za dziesięć minut – oznajmił. – W tej chwili wszystkie wozy specjalne są na wezwaniach.
Policjanci i ratownicy porozmawiali krótko między sobą. Steven nadal starał się zatamować krwotok. Załoga karetki zdecydowanie odmówiła dotknięcia rannego bez specjalnych antywirusowych skafandrów ochronnych.
– Więc dajcie mi swój sprzęt – zażądał Steven.
Dwaj mężczyźni mieli niezdecydowane miny.
– Ruszcie się, na litość boską. Muszę go podłączyć do kroplówki. Inaczej nie przeżyje następnych dziesięciu minut.
Ratownicy otworzyli torbę ze sprzętem specjalnym i Steven przetrząsnął zawartość.
– Potrzebna mi sól fizjologiczna – warknął.
Jeden z mężczyzn poszedł do samochodu i przyniósł roztwór. Steven wziął od niego pojemnik i umocował dozownik. Potem poprosił jednego z policjantów o potrzymanie plastikowego worka nad rannym i wkłuł igłę w ramię Peloty.
Minuty wlokły się jak godziny. Steven pracował, reszta się przyglądała. Przedstawienie skończyło się, kiedy głowa Peloty opadła na bok. Oczy otworzyły się, ale już nic nie widziały. Steven rozpaczliwie próbował znaleźć puls; bez skutku. Zwiesił na moment głowę, potem wolno podniósł wzrok.
– Nie żyje – powiedział.
10
Minęła trzecia nad ranem, kiedy Steven skończył rozmawiać z policjantami. Nie potrafił powiedzieć nic poza tym, że Pelota miał mu pomóc w dochodzeniu, ale nie zdążył, bo przeszkodził w tym nóż kuchenny. Teoretycznie nie musiał nic mówić, ale Pelota został zamordowany i policja miałaby do niego żal o wykorzystywanie uprawnień do ukrywania faktów w sprawie zabójstwa. Nie chciał się narazić tym, którzy mogli mu się przydać w niedalekiej przyszłości, więc ujawnił tyle, ile mógł. Zataił swoje podejrzenie, że ktoś na zawsze uciszył Pelotę, żeby nie zdradził tożsamości tajemniczego V. Policjanci obiecali, że będą go informować na bieżąco o postępach śledztwa, i podwieźli go tam, gdzie zostawił swój samochód.
Steven wrócił do hotelu. W pokoju natychmiast sięgnął do minibaru. Nalał do szklanki porcję dżinu Bombay, uzupełnił taką samą porcją toniku i szybko wypił. Co za noc, pomyślał. Co za cholerna, pieprzona noc! Padł na łóżko i wpatrzył się w sufit. Gdyby Pelota zdążył mu cokolwiek powiedzieć, sprawy mogłyby wyglądać inaczej. Może już by rozmawiał z Victorem i dopasowywał duży fragment układanki do reszty.
Ale Pelota umarł. Przez opory tych cholernych służbistów i ich pieprzone przepisy związkowe... Przestań, upomniał się. Jesteś wkurzony i dlatego się ich czepiasz. To nie fair. Ratownicy medyczni są tylko ludźmi, jak wszyscy. To prawdziwy świat, nie serial telewizyjny, gdzie pielęgniarki to anioły, lekarze to święci, a służby ratownicze to sami bohaterowie gotowi do poświęceń.
Prosta prawda jest taka, że ludzie są tylko ludźmi. W Manchesterze wszyscy teraz boją się wirusa. Tamci faceci pewnie mieli rację, nie chcąc ryzykować. Może to moja wina; trzeba było podać więcej szczegółów przez telefon. Ale nie miałem czasu, Pelota był umierający. Zamiast gadać, musiałem się nim zająć. Zresztą jakie to ma teraz, kurwa, znaczenie? Jestem z powrotem w punkcie wyjścia. Szukanie winnych nie pomoże, nigdy nic nie daje.
Puścił wodę do wanny i zrobił sobie następnego drinka. Tym razem bardziej rozcieńczył dżin.
Leżąc w pianie, zaczął mieć wątpliwości, czy od początku dobrze podszedł do tego śledztwa. Uznał Victora za główną postać w grze i skoncentrował się na szukaniu go. To miało sens przy dwóch ogniskach choroby, ale może po zachorowaniach w Szkocji powinien był zmienić taktykę. Teraz, o czwartej nad ranem, wydawało się mało prawdopodobne, żeby Victor był brakującym ogniwem łączącym oba ogniska choroby. Musiał spojrzeć prawdzie w oczy: Victor może być fałszywym tropem.
Woda wystygła, więc wyszedł z wanny i energicznie wytarł się ręcznikiem. Wciąż zastanawiał się nad zmianą taktyki. Nawet jeśli Victor to fałszywy trop, trzeba go znaleźć, żeby się upewnić. Jeśli zabił Pelotę, policja może dopaść go wcześniej. Ale na wszelki wypadek lepiej go nadal szukać.
Mimo iż Steven nigdy nie spotkał Ann Danby, było w niej coś, co sprawiało, że potrafił wczuć się w jej położenie. Może dlatego, że tak naprawdę nikogo i niczego nie miała. Ludzie ją lubili, ale nikt jej nie znał. Jej mieszkanie przypominało pokój hotelowy. Było wygodne, lecz zupełnie bezosobowe. Tak samo jej biuro.
Wszystkich trzymała na dystans. Z wyjątkiem Victora, oczywiście. Ukrywała tę znajomość tak starannie, że nie miała nawet żadnych pamiątek po wspólnie spędzonych chwilach. Ani listów, ani zdjęć mężczyzny, do którego najwyraźniej coś czuła. Tylko tomik sonetów z fałszywą deklaracją wiecznej miłości. W jej mieszkaniu było w ogóle mało fotografii. Zaledwie dwie, a jedna taka sama co zdjęcie w biurze.
Nagle coś go tknęło. Dlaczego – zastanawiał się – Ann, która nie zawracała sobie głowy zdjęciami, trzymała dwa jednakowe, jedno w domu, drugie w pracy? Na tej fotografii nie ma nic ciekawego; po prostu oficjalne otwarcie nudnej wystawy. Nic ciekawego, nic wyjątkowego... Chyba że... jest tam Victor!
Ta myśl podnieciła Stevena. Postanowił pojechać rano do wydawnictwa Tyne Brookman i zapytać Hilary Black, kim są ludzie na zdjęciu.
– Widzę – uśmiechnęła się Hilary – że Marie Claire nie zmieniła zbytnio pańskiej fryzury. Wyobrażałam sobie blond pasemka i może zalotny loczek...
W pierwszej chwili Steven nie wiedział, o co jej chodzi. Potem przypomniał sobie, że pytał ją, jak trafić do salonu fryzjerskiego, gdzie czesała się Ann Danby.
– Stchórzyłem – odrzekł, odwzajemniając uśmiech.
– Czym mogę służyć tym razem?
– Interesują mnie zdjęcia w gabinecie Ann. Chciałbym się od pani dowiedzieć, kto na nich jest.
– Zaraz je przyniosę – powiedziała Hilary. Wyszła z pokoju i wróciła po chwili z dwiema fotografiami Położyła je na biurku i stanęła obok Stevena.
Wskazał zdjęcie, na którym Ann ściskała rękę burmistrzowi.
– To.
– Cedric Fanshaw, nasz dyrektor – wyjaśniła Hilary i zaczęła przesuwać palcem dalej. – Tom Brown, nasz redaktor naczelny; Martin Beale, który zorganizował wystawę; William Spicer, nasz lokalny deputowany. A to burmistrz Jennings i oczywiście Ann.
Steven wskazał Spicera.
– Już go widziałem, i to całkiem niedawno. Był w telewizji.
– Wschodząca gwiazda gabinetu cieni – odparła Hilary. – Chyba zajmuje się zdrowiem.
Steven przytaknął.
– Zgadza się. Dyskutował z labourzystowskim ministrem o podejściu do tutejszego wybuchu choroby. Oskarżył władze o niekompetencję i zniszczył karierę dyrektorce waszej służby zdrowia.
– Zasłużyła na to?
– Nie. Ale Spicer uznał, że czas wskazać kozła ofiarnego, i rzucił Caroline Andersen na pożarcie, żeby zrobić sobie reklamę i przyspieszyć własną karierę.
– Zupełnie nie jak polityk – zadrwiła Hilary.
– Właśnie. Nie wie pani, czy jest żonaty?
– Jest. Pamiętam, że na jego ulotkach wyborczych były zdjęcia jego żony, jak rozdaje drożdżówki biednym albo wełniane skarpety ofiarom AIDS, coś w tym stylu. Nie pamiętam jej imienia.
– Jest pani pewna, że Spicer ma na imię William?
– Jestem. Nie głosowałam na niego, ale jest moim deputowanym. Mieszkam w okręgu, gdzie milcząca większość wciąż jest w żałobie po Margaret Thatcher. Głosowaliby nawet na szympansicę, gdyby nosiła niebieską rozetkę i obiecywała politykę silnej ręki.
Steven pomyślał o rodzicach Ann Danby.
– Więc jak to się stało, że pani tam mieszka? – spytał.
– Poznałam mojego męża na uniwersytecie. Mieliśmy te same ideały i wierzyliśmy w sprawiedliwość społeczną. Chcieliśmy zmieniać świat. – Uśmiechnęła się. – Potem mnie rzucił, żeby ożenić się z córką swojego szefa i zostać dyrektorem firmy. Ale zostawił mi dom w tak zwanej dobrej dzielnicy.
– Takie jest życie – westchnął współczująco Steven.
– Nigdy bym nie uwierzyła, że ludzie mogą się tak bardzo zmienić.
– Dzisiejsi buntownicy to zwykle jutrzejsi menedżerowie.
– I tą odkrywczą myślą...
– Właśnie, nie będę pani zabierał więcej czasu. Dzięki za pomoc.
– Ciągle składa pan w całość kawałki z życia Ann?
– Nadał próbuję.
– Choroba jakoś nie ustępuje – zauważyła Hilary.
– Może być jeszcze gorzej – odparł Steven.
– Przepraszam, że to powiem, ale wygląda pan na wykończonego.
– Miałem ciężką noc.
W drodze powrotnej do hotelu Steven myślał o mężczyznach na fotografii. Szkoda, że Spicer ma na imię William, nie Victor. Wszystko by ładnie pasowało. Facet może się podobać kobietom, które lubią typ torysowskiego parlamentarzysty – pełna twarz, falujące włosy, uśmiech od ucha do ucha. Żonaty, dobrze ustawiony, ambitny. Steven uznał, że warto poprosić Sci-Med o więcej informacji o nim. Czuł, że Ann musiała mieć jakiś powód, by trzymać właśnie to zdjęcie w domu i w pracy. Oprócz burmistrza i parlamentarzysty innych mogła codziennie widywać w firmie. Przypomniał sobie, że nie zapytał o imię burmistrza. Może Ann lubiła kostycznych gości po sześćdziesiątce z wąsikami a la Hitler i w ciężkich złotych łańcuchach? Typ niewolnicy? Nie, zostawmy burmistrza.
Wysłał do Sci-Medu e-mail z prośbą o informacje o Spicerze, potem załadował i rozkodował raport o wybuchu choroby w Szkocji, o który prosił wcześniej. Przeglądał tekst przez następną godzinę, szukając ewentualnego ogniwa łączącego tamtejsze zachorowania z poprzednimi, ale nic nie znalazł. Szykował się do wyjścia do szpitala ogólnego, gdy nadeszły informacje o Spicerze.
Na widok pierwszego zdania pomyślał, że warto żyć: William Victor Spicer był od siedmiu lat konserwatywnym deputowanym z Manchesteru.
– No, proszę – mruknął. – Mam cię, Victor!
Czytał dalej. Obecny parlamentarzysta ukończył Ampleforth College, potem filologię klasyczną w Cambridge. Po studiach zaczął pracować w firmie eksportowo-importowej swojego ojca i awansował na dyrektora działu eksportu. W pewnym momencie Ministerstwo Handlu wszczęło przeciwko niemu dochodzenie w sprawie sprzedaży do krajów arabskich rzekomych części samochodowych, ale wywinął się.
Rok później został kandydatem Partii Konserwatywnej na deputowanego z Manchesteru. Miał silną konkurencję, bo to miejsce w parlamencie uważano powszechnie za bezpieczny mandat torysów. Mówiono, że wybór zapewnił mu ojciec, Rupert. Spicer senior był od dawna wpływową osobistością w środowisku lokalnych biznesmenów i w Stowarzyszeniu Partii Konserwatywnej.
– Synek też idzie w górę – mruknął Steven.
Spicer ożenił się z Matildą z domu Regan. Miał siedmioletnią córkę Zoe. Działał teraz jako rzecznik do spraw zdrowia i typowano go na przyszłego ministra. Kibicował Manchester City i lubił wędrówki po górach. Steven nie miał już wątpliwości, że znalazł tajemniczego Victora.
Spicer wrócił niedawno z wyprawy do Nepalu, gdzie zachorował i omal nie umarł. Steven czuł pulsowanie w skroniach, gdy czytał tę historię. Spicer i jego trzej towarzysze – jeden Europejczyk i dwaj Nepalczycy – zapadli na chorobę wysokościową kilkaset kilometrów od najbliższej cywilizacji. Przeżył tylko Spicer. Przypadkiem znalazła go i uratowała jakaś ekspedycja.
– Choroba wysokościowa... – szepnął drwiąco Steven. – Jak cholera... To była gorączka krwotoczna, stary. I ty mi o tym opowiesz.
Wszystko pasowało idealnie. Spicer zachorował w Nepalu na gorączkę krwotoczną, ale przeżył. Wrócił i zaraził Ann Danby wirusem, który nadal miał w sobie. Mogła to złapać od niego, kiedy kochali się po raz ostatni w czwartek. Choć z drugiej strony, mogło być i tak, że Spicer ją rzucił i popełniła samobójstwo.
Steven znalazł już odpowiedź na pytanie, jak Ann zachorowała. Teraz musiał się dowiedzieć, jak zaraził się Spicer. Widział jeden duży plus w tej zmianie obiektu swoich zainteresowań. W przeciwieństwie do Barclaya z samolotu i Szkota McDougala Spicer żył. To on był źródłem, które mogło udzielić wyjaśnień.
Ale Steven nie liczył na łatwy sukces. Wiedział, że do Spicera musi podejść w rękawiczkach. Parlamentarzysta na pewno wyprze się znajomości z Ann Danby. Trzeba zdobyć jego zaufanie i zapewnić go o pełnej dyskrecji; bez względu na osobisty stosunek do faceta. Nakłonić go do współpracy, pomyśleć razem z nim, jak złapał wirusa, a nie rujnować mu karierę czy małżeństwo.
Jak skontaktować się ze Spicerem? Parlamentarzysta może być jeszcze w Manchesterze. Po debacie telewizyjnej z labourzystą zapewne został w mieście i próbuje zarobić dalsze punkty na krytyce obecnych działań władz. Jego miejscowy adres i telefon był w raporcie Sci-Medu.
Steven podniósł słuchawkę i wybrał numer.
Odebrała kobieta. Mówiła afektowanym kontraltem i Steven wyobraził ją sobie, jak stoi w bramie swojej posiadłości i zapewniała reporterów, że wbrew wszystkiemu będzie u boku męża. Pozbył się tego obrazu i zapytał, czy mógłby zamienić kilka słów z panem Spicerem.
– Przepraszam, a kto mówi?
– Nazywam się Steven Dunbar.
– Mój mąż w pierwszą sobotę każdego miesiąca odwiedza gabinety lekarskie, panie Dunbar. Może chciałby pan spotkać się z nim w którymś z nich? Zaraz sprawdzę, kiedy jest następna...
– Nie jestem wyborcą, proszę pani – przerwał Steven. – Pani Spicer, prawda?
– Tak.
– Jestem detektywem z Inspektoratu Naukowo-Medycznego. Chodzi o obecny wybuch choroby wirusowej.
– Proszę chwilę zaczekać...
– William Spicer – odezwał się głos z programu telewizyjnego.
Steven poprosił o spotkanie. Spicer był zaskoczony.
– Naprawdę nie wiem, jak mogę pomóc...
– Bez obaw, panie Spicer, może pan – odparł tajemniczo Steven.
– W porządku. Niech pan przyjdzie jutro o jedenastej przed południem. Poświęcę panu piętnaście minut.
Steven odłożył słuchawkę.
O piątej po południu zadzwonił Fred Cummings i powiedział, że po pięćdziesięciu siedmiu potwierdzonych przypadkach choroby i następnych jedenastu zgonach w mieście wprowadzono stan wyjątkowy.
– To uzasadnione? – zapytał Steven.
– Nie, to sprawa polityczna. Rząd Jej Królewskiej Mości chce się zjawić na balu, więc z pomocą speców z Atlanty zrobiliśmy ten numer, żeby odwrócić uwagę od faktu, że w ogólnym nie zmieści się już więcej pacjentów z wirusem. Następnych chorych będziemy kłaść w kilku nieczynnych kościołach.
– W kościołach? – zdziwił się Steven.
– Wiem, że to niefortunne rozwiązanie i nie spodoba się ludziom, ale to ma sens. Po co upychać pacjentów z wirusem do innych szpitali, skoro poza opieką pielęgniarską nigdzie nic więcej nie dostaną? Będą tylko zagrożeniem dla innych. Lepiej zebrać ich razem z daleka od pozostałych chorych i mieszkańców miasta; skoncentrować ich w takim miejscu, gdzie zajmie się nimi wyszkolony personel.
– A macie ten wyszkolony personel?
– Z tym jest problem – przyznał Cummings. – Brakuje nam ludzi, ale na nasz apel zgłasza się dużo ochotników. Pielęgniarki, które w ostatnich latach odeszły z zawodu, oferują swoje usługi. Pomagają też emerytowani lekarze ogólni. W jednym z kościołów już działa Caroline Andersen.
– Dobrze jej to zrobi – odrzekł Steven. – Zastanawiałem się, co z nią dalej będzie. W którym jest kościele?
– Świętego Judy na Cranston Street.
– Może ją tam odwiedzę. Dostała porządnie w kość.
– Uroki bycia osobą publiczną – odparł Cummings.
– Jeszcze nie powiedziałeś, jakie ograniczenia wprowadziliście – przypomniał Steven.
– Przede wszystkim kazaliśmy zamknąć kina, teatry, nocne kluby i restauracje. Zwróciliśmy się do ludzi, żeby nie wyjeżdżali z miasta, jeśli nie jest to naprawdę konieczne. Rozpoczęliśmy kampanię ulotkową o prostych sposobach unikania choroby. Będziemy też musieli nalegać na kremację ofiar wirusa w ciągu dwudziestu czterech godzin. Zwłoki są źródłem zarazy.
– Więc jednak uważacie, że choroba może być przenoszona drogą powietrzną?
– Nie mamy pewności – odrzekł Cummings. – Ale jeśli nawet nie, to jest cholernie zakaźna. Kontakty padają jak muchy. Może być ponad dwieście przypadków, zanim to się skończy. O ile nie będzie żadnych przykrych niespodzianek.
– Więc nowe przypadki to ciągle tylko kontakty? – zapytał Steven.
– To jedno dobre – odpowiedział Cummings. – Nie ma nowych zagadek.
– Dzięki Bogu.
– I jeszcze coś – dodał Cummings. – Trzy osoby wyzdrowiały, więc przynajmniej wiemy, że przy tej chorobie śmiertelność nie jest stuprocentowa.
– To dobrze – powiedział Steven i pomyślał, że zna czwartą osobę, która wyzdrowiała. – A co w Szkocji?
– Osiem przypadków, trzy zgony, ale nieźle sobie radzą z ograniczaniem zasięgu choroby. O ile wiem, nie narzekają tam na przeludnienie. Miejscowi mają więcej przestrzeni życiowej.
– Miejmy nadzieję, że dalej będą mieć szczęście.
Steven pojechał do kościoła Świętego Judy i zobaczył kordon policyjny. Wokół budowli stały pachołki zabraniające parkowania i wisiała pasiasta taśma. Do drzwi mogły podjeżdżać tylko karetki. Wejścia pilnowali dwaj posterunkowi. Pokazał legitymację i przepuścili go. Przeszedł pod kamiennym łukiem i pomyślał, że pierwszy raz w życiu jest mu ciepło w kościele. Przemysłowe dmuchawy grzewcze utrzymywały tu taką temperaturę jak w szpitalu. Duże czerwone tablice ostrzegały, że dalej można wchodzić tylko w strojach ochronnych.
W recepcji siedziały dwie pielęgniarki. Wyglądały na zmęczone. Piły herbatę, a na stole przed nimi leżała otwarta paczka herbatników. Steven przedstawił się i zapytał o Caroline Anderson.
Starsza z kobiet spojrzała na zegarek.
– Za dziesięć minut ma przerwę. Chce pan zaczekać?
Steven powiedział, że tak, ale podziękował za herbatę.
– Jak sobie radzicie? – zapytał.
– Biegamy tylko po to, żeby stać w miejscu – odparła młodsza pielęgniarka. – Parszywe uczucie.
– Wyobrażam sobie. A co powiecie o samym budynku?
Pierwsza pielęgniarka wskazała głową nawę kościoła.
– Za każdym razem, kiedy tam wchodzę, czuję się jak w scenie z Piekła Dantego. Koszmar.
Druga pielęgniarka zerknęła na zegarek.
– Lepiej już chodźmy – powiedziała do koleżanki, a potem zwróciła się do Stevena. – Wkładanie tych skafandrów zajmuje nam dobre pięć minut. Niech pan tu zaczeka. Caroline weźmie prysznic i przyjdzie do pana.
Starsza pielęgniarka wepchnęła do ust ostatnie ciastko.
– Jeszcze raz do boju...
– Powodzenia – odrzekł Steven.
Po pięciu minutach nadeszła Caroline Anderson. Towarzyszyła jej kobieta pod czterdziestkę, którą przedstawiła jako siostrę Kate Lineham. Obie miały zaróżowione od wysiłku twarze, mokre od potu włosy i świeże białe uniformy.
– Co pan tu robi?! – wykrzyknęła Caroline.
Steven uśmiechnął się.
– Wpadłem zobaczyć, co pani tu robi.
– Zgłosiłam się jako ochotniczka – odparła. – Nie pozwolili mi robić tego, co najlepiej umiem, ale nie mogą mi zabronić przychodzić tutaj. Wiem wszystko o zakażeniu krzyżowym i mogę wycierać krew z najlepszymi, więc czemu nie?
– Chylę przed panią czoło – powiedział Steven.
– Mógłby się pan cały schylić i pomóc tutaj. Brakuje nam ludzi.
– Mówi pani poważnie?
– Jest pan wykwalifikowanym lekarzem?
– Oczywiście.
– Tutaj może pan wyrzucić dyplom do kosza. Tym ludziom nie są potrzebne pańskie umiejętności lekarskie, tylko zwykła opieka pielęgniarska i dobra technika aseptyczna. Poradzi pan sobie?
– Mogę spróbować – odrzekł Steven. – Od czego mam zacząć?
Teraz kobiety wyglądały na zaskoczone.
– Naprawdę?! – wykrzyknęła Caroline. – Tylko żartowałam.
– A ja nie – zapewnił ją Steven.
– Dam panu skafander. Aha, jeszcze coś. Oboje możemy być lekarzami, ale w tym „szpitalu” rządzi Kate. Jest pielęgniarką specjalistką od chorób zakaźnych. Pasuje to panu?
– Żaden problem – odparł Steven.
Caroline przyniosła mu skafander ochronny i pokazała, jak działa respirator.
– Korzystamy z przenośnego systemu wejście/wyjście – wyjaśniła. – To szwedzki patent na takie okazje. Zasadniczo to po prostu system czysta strona/brudna strona z prysznicem w środku. Cokolwiek pan tam wnosi, nie może pan tego wynieść z powrotem. Okay?
Steven skinął głową.
– Chodzi o to, żeby pacjenci mieli tak czysto i wygodnie, jak to tylko możliwe – dodała Kate. – Jedyną procedurą medyczną, jaką stosujemy, jest uzupełnianie utraconych płynów. To najbardziej niebezpieczne. Wielu chorych majaczy, więc jedna z nas trzyma pacjenta, a druga wkłuwa igłę. Niektórych musimy przywiązywać, żeby nie zerwali rurek.
– Obrońcy praw człowieka nie byliby zachwyceni – zauważył kwaśno Steven.
– Mogą nas tu zastąpić i robić to po swojemu, a my będziemy siedzieć w domach i oglądać telewizję – odparła Kate.
11
Steven wyregulował swój respirator i sprawdził, czy nie ma szpar między mankietami i rękawiczkami. Zadowolony, że wszystkie uszczelnienia są na miejscu, wszedł za Caroline i Kate przez zaimprowizowaną komorę powietrzną do nawy kościoła. Pielęgniarka, która wcześniej porównała to miejsce do piekła, nie myliła się zbytnio. Mimo wysiłków ofiarnego personelu wokół było mnóstwo krwi. Steven nie mógł uwierzyć, że to dwudziesty pierwszy wiek w Wielkiej Brytanii. Widok kojarzył się ze skutkami krwawej średniowiecznej bitwy, po, której śmiertelnie rannych zgromadzono w kościele, by dokonać ostatnich obrzędów.
Kate pokazała mu, gdzie jest roztwór soli, tampony i bezpieczne kubły na nieczystości; wiele było już przepełnionych. Potem zaprowadziła go do pierwszej grupy czterech łóżek w rzędzie ciągnącym się przez całą długość kościoła. Leżeli tu mężczyźni: dwaj młodzi, jeden w średnim wieku ze szpakowatą brodą i jeden po siedemdziesiątce. Wszyscy byli w ciężkim stanie i półprzytomni, choć jeden rzucał głową z boku na bok, jakby dręczyły go koszmary. Kate zasygnalizowała Stevenowi, żeby zaczął od najstarszego. Zabrał się do pracy.
Posuwał się wzdłuż rzędu pacjentów i robił, co mógł, żeby złagodzić ich cierpienie, ale jednocześnie czuł niechęć do tego. Krzyki chorych tłumił do pewnego stopnia hełm z maską, lecz mimo to były wyraźnie słyszalne i odbijały się echem od belek sklepienia i kamiennych ścian. Mieszały się z odgłosem jego własnego ciężkiego oddechu w plastikowej bańce.
Odczuwał ulgę, że większość pacjentów jest półprzytomna lub w śpiączce, bo podejrzewał, że nie znalazłby słów uspokojenia i pocieszenia. Bardzo im współczuł, ale czuł również obrzydzenie. Bał się, że nie wytrzyma. Mdliło go i miał ochotę uciec stąd.
Ten odruch wywołał u niego poczucie winy. Zawsze wiedział, że nie jest Matką Teresą, ale to... to było coś innego. Przełączył się na „autopilota”, inaczej nie dotrwałby do końca dyżuru. Zmywał krew i wymioty, zmieniał pościel i ubiory brudne od moczu i kału, i starał się nie myśleć. Robił, co trzeba, i koniec.
Czasem zerkał na Kate i inne pielęgniarki. Miał wrażenie, że okazują dużo więcej troski i współczucia. Caroline nie była przyzwyczajona do takiej pracy, podobnie jak on, ale zachowywała się jak profesjonalistka. On zapewne też, ale niepokoiło go to, co się działo w jego głowie. Podejrzewał, że pielęgniarki myślą inaczej. On działał jak robot zaprogramowany do badania jajek bez rozbijania ich. Przypuszczał, że współczucie pielęgniarek jest szczere.
Pracował przez pięć godzin z jedną dwudziestominutową przerwą, zanim na dyżur przyszła nocna zmiana. Był tu jedynym pielęgniarzem, więc wyszedł jako ostatni, bo nie było oddzielnych pryszniców. Kiedy w końcu przyszła jego kolej, długo stał w plastikowej kabinie, oparty o przednią ściankę z pochyloną głową, i szukał ukojenia w strumieniach czystej ciepłej wody. Starał się pogodzić z tym, co tu zobaczył.
– Dobrze się spisałeś – pochwaliła go Kate, gdy wreszcie wyłonił się po czystej stronie bariery. – Ty też, Caroline, ale masz już wprawę.
– Dzięki – odrzekła Caroline. Wyglądała na wykończoną. Pracowała dziesięć godzin.
Kate włożyła płaszcz, zebrała swoje rzeczy i uśmiechnęła się.
– Idę do domu zobaczyć się z moimi starymi przyjaciółmi, dżinem i tonikiem. Widzimy się jutro, Caroline?
– Tak.
– Miło było cię poznać, Steven. Dzięki za pomoc.
– Mnie też było miło cię poznać – odparł.
Uścisnęli sobie ręce i Kate wyszła, nie oglądając się za siebie.
– Jest sympatyczna – powiedziała Caroline.
Steven przytaknął.
Na zewnątrz zatrzymała się karetka z nowym pacjentem. Steven i Caroline odsunęli się na bok, żeby przepuścić „kosmonautów” z noszami. Caroline zawiadomiła nocne pielęgniarki o nowym chorym, potem wyszła za Stevenem w chłodną noc.
– Dokąd idziesz na kolację? – zapytała.
– Przekąszę coś w hotelu – odrzekł. – Nie jestem głodny.
– Po pierwszym dyżurze czułam się tak samo. Musisz coś zjeść. Mogłabym zrobić dla nas omlet. Co ty na to?
– Brzmi zachęcająco – odparł, choć bardziej interesowało go towarzystwo niż jedzenie; nie chciał zostać sam ze swoimi myślami.
Pojechał przez miasto za samochodem Caroline do jej nowoczesnego domku w nowym tarasowym osiedlu. Dochodziło do torów kolejowych. Po nasypie dziesięć metrów nad ulicą przejechał pociąg.
– Moja własna kolejka – zażartowała Caroline i wyjęła klucze. – Wchodź.
Wewnątrz było ciepło, centralne ogrzewanie szumiało uspokajająco. Po zapaleniu światła i zaciągnięciu zasłon salon stał się przytulnym schronieniem przed światem zewnętrznym.
– Czego się napijesz? – zapytała Caroline.
– Dżin byłby w sam raz – odpowiedział Steven.
– Dla mnie też. Zrób drinki, a ja zajmę się jedzeniem – zaproponowała i wskazała barek.
Steven wziął się do pracy.
– Mieszkasz sama? – spytał, gdy zaniósł jej drinka.
– Teraz tak – odparła. – Mark i ja rozstaliśmy się, kiedy się okazało, że nie mogę mieć dzieci. Jesteśmy rozwiedzeni od dwóch lat. W zeszłym miesiącu ożenił się ponownie. Ze stewardesą.
– Przykro mi – odrzekł cicho Steven. Był zaskoczony szczerością Caroline i nie bardzo wiedział, co powiedzieć.
Caroline przejęła inicjatywę.
– Co cię gryzie? – zapytała.
– Nic – odparł wymijająco. – Chyba po prostu trochę mnie zaszokowało to, co zobaczyłem w kościele.
Spojrzała mu prosto w oczy.
– Tylko trochę? – zapytała z powątpiewaniem. – Obserwowałam cię. Wyszedłeś stamtąd zupełnie odmieniony.
Steven pociągnął łyk dżinu, żeby zyskać na czasie. Nie miał ochoty na potyczki słowne.
– Dowiedziałem się o sobie czegoś, co mi się nie podoba – wyznał.
– Przestań o tym myśleć, bo się zadręczysz.
Uśmiechnął się krzywo.
– Przez lata wmawiałem sobie, że nie nadaję się na lekarza, bo potrzebuję w życiu czegoś bardziej ekscytującego. Fizycznego wyzwania, podróży, przygód... Dziś przekonałem się, że to był tylko pretekst. Oszukiwałem się. Uciekałem od prawdy.
– A jaka ona jest?
Odpowiedź przyszła Stevenowi z trudem.
– Chyba nie lubię ludzi na tyle, żeby praktykować medycynę we właściwy sposób – powiedział. – Nie umiem troszczyć się o nich.
– W kościele spisywałeś się bardzo dobrze. Widziałam.
– Ale nie było w tym uczucia.
– Myślisz, że pacjenci zauważyliby je, gdyby było?
Steven wzruszył ramionami.
– Chyba nie. Większość i tak była nieprzytomna. Ale cały czas miałem ochotę uciec i więcej nie wracać.
– A jednak zostałeś. I tylko to się liczy. Robiłeś dokładnie to, co reszta z nas.
– Przebrnąłem przez to. A to różnica.
– Wszyscy przez to brniemy – nie ustępowała Caroline.
– Pielęgniarki raczej śmiało kroczą.
– To ich zawód. Mają profesjonalne podejście.
– Ja też powinienem.
– Nie – zaprzeczyła. – Masz tytuł doktora medycyny, ale jesteś detektywem. I powiem ci, że jeśli uda ci się ustalić, skąd się bierze ten cholerny wirus, zrobisz więcej dobrego niż my wszyscy razem wzięci.
Nie przekonała Stevena. Wzruszył ramionami i dopił drinka.
– Wierz mi – ciągnęła Caroline – że w mojej pracy spotkałam już kilku lekarzy bez cienia ludzkich uczuć dla chorych, ale ty nie jesteś taki. Może trochę za bardzo samokrytyczny, ale masz serce na właściwym miejscu.
Steven po raz pierwszy się uśmiechnął i wziął od niej pustą szklankę.
– Napijmy się jeszcze – zaproponowała.
Nie był pewien, czy to zasługa dżinu czy Caroline, ale wyluzował się trochę. Smakował mu omlet i białe wino kalifornijskie, które pojawiło się na stole.
– Mogę spytać, jakie masz teraz plany? – zagadnął, gdy przesiedli się z kawą bliżej kominka.
– Nie mam pojęcia. Wiem, że nie powinnam się dalej zajmować wybuchem choroby, ale czuję się w obowiązku, jeśli wiesz, co mam na myśli. To moje miasto, odpowiadam za nie. Kiedy będzie po wszystkim, może postaram się o pracę w służbie zdrowia gdzie indziej.
– Ten parlamentarzysta, który wymusił twoją rezygnację... – zaczął Steven.
– Spicer?
– Tak. To on jest Victorem, którego szukałem.
Caroline wytrzeszczyła oczy.
– Żartujesz!
– Nie. To ten facet.
– Coś takiego!
– Jutro będę się z nim widział. Zapytam go o znajomość z Ann Danby.
– Nadal myślisz, że to on ją zaraził?
– Jestem prawie pewien. – Opowiedział jej o tragicznej wyprawie do Nepalu. – Wątpię, żeby to miało coś wspólnego z chorobą wysokościową.
– Ale nawet jeśli to rzeczywiście była gorączka krwotoczna, jakim cudem mógł złapać takiego samego filowirusa, jak ten gość z Heathrow i tamten facet w Szkocji?
– Właśnie tego muszę się dowiedzieć – odparł Steven. – A skłonienie Spicera do współpracy nie będzie łatwe. To polityk, więc potrafi wybrnąć z kłopotów. Mogę na ciebie liczyć, jeśli będę potrzebował pomocy przy dopasowaniu kawałków układanki?
– Oczywiście – zapewniła. – Jeśli nie zastaniesz mnie tutaj, znajdziesz mnie w kościele Świętego Judy.
Steven miał niespokojną noc. We śnie nawiedzały go sceny, które widział. Z ulgą powitał nadejście szarego grudniowego poranka. Miał mnóstwo czasu do spotkania ze Spicerem, więc przed wyjściem zjadł śniadanie w hotelowej restauracji i przejrzał poranną prasę. Jak przez kilka ostatnich dni, tematem numer jeden we wszystkich gazetach był wybuch choroby w Manchesterze. Oznaczało to, że redaktorzy wynajdują nowe aspekty sprawy, by spojrzeć na nią pod różnymi kątami.
Jedna z gazet sugerowała, że to dopiero początek. Malowała obraz nowych afrykańskich plag pojawiających się niemal co miesiąc. Inna obszernie przedstawiała punkt widzenia hierarchów Kościoła, obwiniających jak zwykłe ludzką niegodziwość. Napisała, że w najbliższą niedzielę w kościołach całego kraju będą odmawiane specjalne modlitwy. Bardziej ekstremalny punkt widzenia prezentowała tajemnicza sekta religijna. Obwieszczała, że wybuch choroby zwiastuje koniec świata, co mylnie przepowiedziała na przełom tysiąclecia. Bóg wybrał powolną zagładę zamiast gwałtownego końca.
– W swej nieskończonej łasce – dodał pod nosem Steven.
Przyjechał do domu Spicera kilka minut przed jedenastą. Duża wiktoriańska willa stała w ładnej okolicy. Z górnych pięter rozciągał się widok na miasto. Steven przeszedł po żwirowym podjeździe i zadzwonił. Czekając, zauważył smukły nos zielonego jaguara XK wystający z podwójnego garażu z boku domu.
Drzwi otworzyła młoda blondynka o nordyckiej urodzie.
– Dobry dzień – powiedziała, pokazując w uśmiechu piękne białe zęby. – Co pan sobie życzy?
– Dzień dobry – odrzekł Steven. – Jestem umówiony z panem Spicerem. Nazywam się Dunbar.
– W porządku, Trudi – odezwała się zza pleców dziewczyny jakaś kobieta. – Ja się tym zajmę. Jestem Matilda Spicer, panie Dunbar. Proszę wejść.
– Trudi to nasza skandynawska pomoc domowa – wyjaśniła Matilda Spicer i wprowadziła Stevena do jednego z pokoi frontowych. – Victor zaraz do pana przyjdzie.
– Myślałem, że pani mąż ma na imię William – powiedział Steven.
– Owszem, ale woli, żeby rodzina i przyjaciele używali jego drugiego imienia. Kiedy zajął się polityką, szef jego sztabu wyborczego uznał, że Vic Spicer brzmi jak sprzedawca używanych samochodów. Dlatego publicznie jest Williamem.
Steven uśmiechnął się i kobieta zostawiła go samego.
W pokoju stało stare pianino z orzechowymi wykończeniami i mosiężnymi świecznikami na przedniej ściance. Pokrywa była otwarta. Steven spojrzał na nuty nad pożółkłymi klawiszami: Światło księżyca Debussy’ego. Domyślił się, że córka Spicerów uczy się grać. Na pianinie stały fotografie w ramkach. Na największej była rodzina; Matilda siedziała z przodu i obejmowała córkę, Spicer stał z tyłu z ręką na ramieniu żony i dumnie wysuniętą szczęką.
Drzwi otworzyły się i wszedł Spicer. Miał na sobie granatowy garnitur, koszulę w czerwone prążki i jedwabny kasztanowy krawat. Falujące jasne włosy były zaczesane do tyłu i opierały się na kołnierzu. Nie wyglądał na swoje czterdzieści dwa lata. Zachowywał się jak energiczny biznesmen.
– Mogę panu poświęcić tylko kilka minut – oświadczył. – W południe muszę być w telewizji. Ma pan chyba jakąś legitymację?
Steven pokazał.
– Jest pan lekarzem? – zapytał Spicer.
– Przede wszystkim detektywem – odparł Steven.
– Porozmawiajmy w moim gabinecie – zaproponował Spicer. – Ale jak powiedziałem przez telefon, nie mam pojęcia, w czym mogę panu pomóc.
Spicer zaprowadził Stevena do swojego gabinetu, usiadł za biurkiem i wskazał jedno z krzeseł naprzeciwko. Steven zauważył to, co wcześniej podejrzewał – facet przyjął dobrze wyćwiczoną pozę: wyciągnął się w skórzanym fotelu, założył nogę na nogę, oparł łokcie na poręczach, zaplótł palce i zaczął stukać kciukiem o kciuk. Fotografie na biurku sugerowały, że Spicer kazał dekoratorowi wnętrz uwydatnić „wartości rodzinne”.
– Zapewne zna pan łańcuch zdarzeń, które doprowadziły do obecnego problemu z wirusem w Manchesterze? – zapytał Steven.
– O ile rozumiem, wszystko zaczęło się od tej Danby – odrzekł Spicer. – To, co powinno być drobnym wybuchem choroby, przekracza teraz wszelkie proporcje z powodu nieudolności odpowiedzialnych za to osób.
– Pan, oczywiście, załatwiłby to inaczej – powiedział Steven.
Omal nie potknął się na pierwszej przeszkodzie, bo dał się wyprowadzić z równowagi sformułowaniem „ta Danby” pod adresem Ann, byłej kochanki Spicera.
Spicer wydawał się zaskoczony.
– Nie osobiście. Nie jestem specjalistą od takich spraw. Ale to nie powód, żeby tolerować niekompetencję.
Steven ugryzł się w język. Przecież potrzebuje współpracy tego faceta.
– Wiem, że był pan niedawno w Nepalu i zachorował pan tam.
– A co to ma do rzeczy! – zdziwił się Spicer.
– Czy mogę spytać, kto zdiagnozował pańską chorobę?
Spicer wzruszył ramionami.
– Nie było diagnozy jako takiej, bo nie mieliśmy ze sobą lekarza. Ja przeżyłem, moi trzej towarzysze nie. Tak się to skończyło. Kiedy wróciłem do cywilizacji i opisałem symptomy, a zapamiętam je na całe życie, wszyscy byli zgodni, że nabawiłem się choroby wysokościowej. – Zerknął na zegarek. – Naprawdę mam bardzo mało czasu. Mógłby pan przejść do rzeczy?
– Nie sądzę, żeby to była choroba wysokościowa, panie Spicer. Uważam, że miał pan wirusową gorączką krwotoczną.
Spicer wyglądał, jakby nie wierzył własnym uszom.
– Krwotoczną...? – wykrztusił. – Ma pan na myśli chorobę, która panuje w mieście? To jakiś nonsens. Oszalał pan?
– Myślę, że zachorował pan na gorączkę krwotoczną i przeżył – ciągnął Steven. – Jako jeden z nielicznych. Potem wrócił pan do domu i zaraził swoją kochankę Ann Danby.
Spicer zbladł. Przez moment przypominał zaszczute zwierzę, potem przeszedł do ofensywy.
– Już rozumiem – warknął. – Jesteś jednym z tych zasranych labourzystowskich lewicowców, którzy ułożyli plan ataku na mnie, żeby oszczędzić swojemu ministrowi dalszego zażenowania.
– Nie jestem ani lewicowcem, ani prawicowcem – odparł lodowato Steven. – Ani liberałem, ani innym bredzącym kretynem. Nie spotka mnie pan w lokalu wyborczym, dopóki na kartach do głosowania nie będzie rubryki: „Nikt z wymienionych wyżej”. Przez lata nauczyłem się nie wierzyć politykom wszystkich ugrupowań, panie Spicer. Możemy kontynuować?
– Posłuchaj, Dunbar. Osobiście dopilnuję, żebyś...
– Daruj to sobie – przerwał Steven. – Pogróżki na mnie nie działają. Szkoda czasu. Twojego i mojego. Lepiej powiedz mi prawdę, o ile po siedmiu latach w parlamencie jeszcze wiesz, co to takiego.
– Jak śmiesz?! – ryknął Spicer.
– Śmiem, bo wiem doskonale, że miałeś romans z „tą Danby”, jak ją przed chwilą nazwałeś. Była porządną kobietą i popełniła samobójstwo przez takie gówno jak ty.
Spicer starał się opanować.
– Nie znałem jej – nie ustępował.
– Dałeś jej tomik sonetów Szekspira z wpisem na pierwszej stronie: Moja miłość na zawsze, V.
– Mam na imię William.
– Ale lubisz, jak nazywają cię Victor.
Spicer poczerwieniał.
– Nie znałem jej – powtórzył.
– To było twoje pismo; dałem je do analizy – skłamał Steven, czując, że wygrywa.
Spicerowi odpłynęła krew z twarzy. Przez moment siedział bez ruchu, potem wolno pochylił się do przodu i oparł ręce na biurku. W końcu zwiesił głowę.
– Okay, znałem Ann. Takie rzeczy się zdarzają. Jestem tylko człowiekiem, do cholery.
Steven nie zamierzał przyznawać mu racji.
– Poznałem ją na jakiejś cholernie nudnej wystawie zorganizowanej przez jej szefów i tak się zaczęło. Wiem, że to było głupie, ale jak powiedziałem, takie rzeczy się zdarzają. Chyba nie zaprzeczysz?
– Ani mi się śni – odrzekł spokojnie Steven.
Ktoś cicho zapukał i natychmiast otworzył drzwi. Do pokoju zajrzała Matilda Spicer.
– Nie chcę wam przerywać, ale spóźnisz się, kochanie.
Spicer nie podniósł wzroku.
– Zadzwoń do telewizji, Matildo – wychrypiał z wysiłkiem. – Przeproś w moim imieniu i powiedz, że dziś nie będę mógł przyjechać.
– Coś się stało? – zapytała z niepokojem.
– Nic, wszystko w porządku. Później ci wytłumaczę. – Drzwi się zamknęły. – Zdajesz sobie sprawę, co się stanie z moją żoną? To ją wykończy.
Steven spojrzał na niego jak na wyjątkowo nieciekawą formę życia w sadzawce.
– Obchodzi mnie tylko to, skąd się wziął ten wirus. Umiera mnóstwo ludzi. Musisz mi powiedzieć wszystko, co wiesz.
– Co mogę powiedzieć, skoro nawet nie wiedziałem, że to mam? – wykrztusił Spicer.
– Po pierwsze, potrzebuję próbki twojej krwi. Trzeba zbadać, czy są w niej przeciwciała na ten wirus. To wykaże ponad wszelką wątpliwość...
– ...że ja jestem sprawcą wybuchu choroby? – dokończył Spicer. Był wyraźnie wstrząśnięty, jakby po raz pierwszy uświadomił sobie wszystkie implikacje.
– Tu, w Manchesterze, tak – potwierdził Steven.
– A jeśli odmówię?
– Nie ma takiej możliwości.
– Ale chyba jeszcze nic nie jest przesądzone? Wynik może być negatywny. Może się okazać, że nie miałem nic wspólnego z wybuchem tej choroby czy zarażeniem Ann.
– Teoretycznie – zgodził się Steven. – Ale ta szansa jest taka jak to, że sześć milionów ludzi odwiedzi Millennium Dome w ciągu najbliższych czterech tygodni. Chodziłeś z Ann po górach?
– Zacząłem dopiero w zeszłym roku. Dla niej to też była nowość. Spodobało nam się.
– Spędziłeś z nią kilka weekendów, potem w jej notesie jest długa przerwa. Wyjechałeś do Nepalu?
Spicer przytaknął.
– Po powrocie jadłeś z nią kolację w czwartek osiemnastego. Wtedy widziałeś ją po raz ostami?
Spicer zawahał się, jakby szukał słów.
– Kiedy w Nepalu byłem bliski śmierci, zdałem sobie sprawę, ile dla mnie znaczą żona i córka. Postanowiłem, że po powrocie zerwę z Ann. Chyba to rozumiesz?
Steven skinął głową.
– Jak Ann to przyjęła? – zapytał.
– Bardzo źle.
– A mimo to kochałeś się z nią tamtej nocy – zauważył Steven.
Spicer przełknął;
– Nie mogło być inaczej. Tak na mnie działała. Jestem tylko człowiekiem, na Boga.
I tym razem Steven nie przyznał mu racji.
– Tamtej nocy zaraziłeś ją wirusem – powiedział.
– Chryste, nie wiedziałem – odrzekł Spicer. – Skąd mogłem wiedzieć, do cholery?
– Kochałeś się z nią, potem ją zostawiłeś i kilka dni później odebrała sobie życie. Zgadza się?
– Skąd miałem wiedzieć, że ta głupia krowa zrobi coś takiego?
Prawa dłoń Stevena zacisnęła się w pięść, ale opanował się.
– Chyba masz rację, Spicer. – Odczekał chwilę i nagle zapytał: – Więc dlaczego zabiłeś Anthony’ego Pelotę?
– O czym ty gadasz, do cholery?! – wybuchnął Spicer.
Steven patrzył na niego twardo, żeby pokazać całkowitą odporność na takie wybuchy. Po kilku sekundach ciszy zauważył z satysfakcją, że wyraz twarzy Spicera się zmienia; pewność siebie zastąpił wyraźny niepokój.
– Wiem, że w tamten czwartek Ann jadła kolację w Magnolii – ciągnął. – Pelota miał mi powiedzieć, z kim. To byłeś ty, prawda?
– I co z tego? – odparował Spicer. – Tamtego wieczoru było tam co najmniej dwadzieścia innych osób.
– Ale nie one zabiły Pelotę, tylko ty, Spicer. I nie włożyłeś rękawiczek, zanim wbiłeś mu nóż – zaryzykował Steven i poznał po minie Spicera, że trafił. – Szantażował cię? O to chodziło?
Victor Spicer stracił całą chęć do walki. Opadły mu ramiona.
– Ten zasrany makaroniarz zadzwonił do mnie i powiedział, że ktoś prowadzi śledztwo – wyjaśnił niemal szeptem. – Odstawił całą szopkę, jaki to był dyskretny. Potem zasugerował, że pewnie chciałbym mu się odwdzięczyć.
Steven obojętnie skinął głową.
– Dogadaliśmy się na pięćset funtów, ale kiedy tam przyjechałem, podniósł cenę do tysiąca. Nie wytrzymałem. Wiedziałem, że to się nigdy nie skończy. Dostałem szału. Doszło do awantury i bójki. Złapałem za nóż. Resztę już wiesz. Co teraz będzie?
– Jeśli odpowiesz mi na wszystkie pozostałe pytania, dam ci trochę czasu na przygotowanie żony do tego, co ją czeka, a potem wezwę policję – odrzekł Steven. – Zdajesz sobie sprawę, że mogłeś zarazić także żonę?
Spicer wytrzeszczył oczy.
– Jak to? – wyjąkał.
– Wirus przez jakiś czas pozostaje w płynach ustrojowych tego, kto wyleczył się z infekcji filowirusowej. W ten sposób złapała go Ann. Jeśli po powrocie kochałeś się z żoną... sam wiesz.
Spicer wziął kilka głębokich oddechów.
– Nie kochałem się z nią... przez moją chorobę...
– Więc nie ma powodu do obaw – powiedział Steven, ale ku swemu zdumieniu nie zauważył ulgi na twarzy Spicera.
12
Edynburg
Karen Doig opuściła gabinet Paula Grossarta z takim uczuciem, jakby straciła grunt pod nogami. Oszołomiona zeszła wolno po schodach i wyszła drzwiami frontowymi. Nie dostrzegała nikogo ani niczego. Na dworze lało, ale nie zwracała na to uwagi, gdy szła niepewnie przez parking do samochodu. Nie zauważyła nawet, że otwierając drzwi, stoi w głębokiej kałuży. Wsiadła i przez pełne pięć minut patrzyła niewidzącym wzrokiem przez przednią szybę, zanim odjechała.
Jej matka, Ethel Lodge, która wcześniej przyjechała zająć się wnuczką imieniem Kelly, otworzyła drzwi, kiedy Karen zahamowała przed swoim eleganckim domkiem bliźniakiem w nowym osiedlu willowym Pines na obrzeżach Edynburga.
– Cała przemokłaś, kochanie – zganiła córkę. – Daj mi płaszcz, bo wszystko zachlapiesz. Powieszę go w kuchni. Ogrzej się przy kominku. Woda właśnie się zagotowała. Zrobię herbatę.
Przyniosła dwa kubki i wręczyła jeden córce.
– I co powiedział pan Grossart? – zapytała. – Coś ci wyjaśnił?
Karen spojrzała na nią przez łzy.
– Tak – odrzekła cicho. – Że Peter mnie zostawił. Uciekł z Amy Patterson.
– Kto to, do diabła, jest Amy Patterson?! – zawołała Ethel i osunęła się wolno na fotel.
– Naukowiec. Peter pojechał z nią do Walii.
– Nie wierzę w to.
– Tego się dowiedziałam od pana Grossarta – odparła Karen. – Powiedział, że jest mu przykro, ale nie może nic zrobić. Jeśli Peter nie chce ze mną rozmawiać o tym, co się dzieje, to ma prawo. Firma nie może ingerować w sprawy rodzinne.
– To jakieś szaleństwo! – wykrzyknęła Ethel. – Jesteście ze sobą tacy szczęśliwi.
– Ja też tak myślałam – odrzekła Karen w zamyśleniu. – Nie mogę uwierzyć, że zrobił coś takiego.
Ukryła twarz w dłoniach i jej ramiona zaczęły się trząść. Szlochała bezgłośnie.
– Och, kochanie, to musi być jakaś pomyłka. Peter nie zrobiłby czegoś takiego. Jest wam dobrze razem i wiesz, jak kocha Kelly. Co ten Grossart dokładnie powiedział?
– Zapytałam go, czy nie wie, dlaczego Peter przestał do mnie dzwonić i dlaczego telefon w stacji doświadczalnej w Walii nie odpowiada. Byłam zaniepokojona i zła... zażądałam wyjaśnień... i dostałam je. Grossart powiedział, że oboje uciekli, ale nie ma pojęcia, dokąd. Sam dopiero się o tym dowiedział.
Ethel Lodge patrzyła na córkę i dzieliła z nią rozpacz, jak potrafi tylko matka.
– Nie wierzę w to – powtórzyła. – Ludzie po prostu nie robią takich rzeczy bez wcześniejszych planów. Peter nie dał ci żadnego powodu do podejrzeń, że coś jest nie tak?
Karen pokręciła głową.
– Nie – szepnęła. – Żadnego.
– Wbrew słowom piosenek nie można żyć samą miłością. Trzeba mieć pieniądze, ubrania, jedzenie i dach nad głową. Zajrzyj do szafy i zobacz, co ze sobą zabrał. Potem zadzwoń do banku i sprawdź, czy wyjął coś z konta.
Karem spojrzała na matkę i dostrzegła w niej wewnętrzną siłę, z której istnienia nie zdawała sobie sprawy.
– Kochasz go, prawda? – zapytała Ethel.
– Tak
– Więc zacznij walczyć, dziewczyno.
Karen sprawdziła szafę męża. Większość jego ubrań była na swoim miejscu. Wziął tylko to, co zapowiedział. „Niezbędne minimum, jak to określił, bo w stacji doświadczalnej nie ma na kim robić wrażenia poza zwierzętami”. Kiedy Karen przypomniała to sobie, natychmiast się zaniepokoiła. Może samotność na północnowalijskiej wsi, gdzie dni są krótkie, a noce długie, popchnęła Petera w ramiona tej jak jej tam? Ale jeśli nawet, to chyba chodzi tylko o sprawy fizyczne? Peter przecież nie zostawiłby jej i Kelly...
– Brakuje czegoś? – zapytała matka, kiedy Karen wróciła na dół.
– Nie.
– To dobrze. Dzwoń do banku.
Karen zapytała przez telefon o stan kont.
– Nic nie wyjął – zameldowała.
– Wypij herbatę – poleciła Ethel. – Wystygnie.
Karen zaczęła sączyć herbatę.
Ethel popatrzyła na ogród w deszczu.
– Znasz tę Patterson? – zapytała,
– Spotkałam ją w lecie na firmowym grillu.
– Wyglądała na ten typ?
– Na jaki typ?
– Wiesz, o co mi chodzi.
– Prawdę mówiąc, pomyślałam, że jest trochę nieśmiała. Typowa intelektualistka. Długa spódnica i okulary. Zupełnie nie w typie Petera. Jeździła z mężem obserwować ptaki. Peter nie odróżnia drozda od strusia.
– Więc jest mężatką?
– Otóż to. Może powinnam skontaktować się z jej mężem?
– Oczywiście – zgodziła się Ethel. – Ciekawe, czy jest tak samo zaskoczony jak ty?
Z góry dobiegł płacz.
– Och, Kelly... – mruknęła Karen przy przeglądaniu książki telefonicznej. – Daj mi chwilę spokoju.
– Zajrzę do niej – powiedziała Ethel. – Wygląda na to, że popołudniowa drzemka skończyła się.
Karen zaczęła dzwonić do miejscowych Pattersonów. Za każdym razem pytała, czy ma dobry numer. Przy ósmym telefonie trafiła.
– Amy niestety nie ma – odrzekł męski głos. Brzmiał nerwowo.
– Jest pan jej mężem?
– A kto mówi?
– Karen Doig, żona Petera. Pewnie już pan słyszał?
– Wprost nie mogę w to uwierzyć – odparł Patterson.
– Nic pan nie podejrzewał?
– Nie, nic. Telefon od Paula Grossarta zupełnie mnie zaskoczył. A panią?
– Też. Wie pan co? Może firma się myli? – podsunęła Karen z rosnącą nadzieją. – Peter nie wziął żadnych dodatkowych ubrań i nie wyjął nic z naszego konta bankowego.
– Więc co pani sugeruje?
– To, że oboje zniknęli, nie musi oznaczać, że uciekli razem. Może firma tylko tak przypuszcza?
– Nie pomyślałem o tym – przyznał Patterson.
– Do tej chwili ja też nie.
– Mój Boże, więc mogli mieć wypadek albo zgubili się gdzieś w górach... czy cokolwiek!
– Uważam, że powinniśmy iść na policję – powiedziała Karen. – Natychmiast.
Odwróciła się i spojrzała pytająco na matkę. Ethel skinęła głową. Karen i Patterson umówili się za piętnaście minut przed komendą.
– Dzięki, mamo – powiedziała Karen po odłożeniu słuchawki i zaczęła się w pośpiechu zbierać.
– Twojemu ojcu nic się nie stanie, jeśli raz sam zrobi sobie herbatę – odrzekła Ethel. – Leć.
Karen rozpoznała Iana Pattersona, gdy tylko go zobaczyła. Pamiętała szczupłego, poważnego mężczyznę, który w lecie na grillu był w T-shircie z napisem CHROŃMY ZIEMIĘ. Dziś miał na sobie bawełnianą kurtkę, sweter szetlandzki, ciemnozielone sztruksowe spodnie i buty z niewyprawionej skóry na grubej podeszwie. Nie podali sobie rąk; Karen tylko uśmiechnęła się słabo,
– Wchodzimy? – zapytała.
Musieli stać w kolejce. W komendzie pachniało lekko środkiem dezynfekującym. Na zielonych ścianach wisiały różne ostrzeżenia i plakaty obiecujące nagrody za informacje. Obcy świat, pomyślała Karen i cierpliwie czekała, aż mężczyzna z przodu wyjaśni, dlaczego nie może pokazać prawa jazdy.
Musiała się cofnąć, kiedy facet dostał następne dwadzieścia cztery godziny czasu, odwrócił się gwałtownie i przepchnął do wyjścia. Podeszła do pulpitu i zaczęła tłumaczyć sierżantowi w średnim wieku, po co przyszła.
– Nie możemy nic zrobić – usłyszała, zanim zdążyła skończyć. Policjant zatrzasnął głośno rejestr zgłoszeń, jakby chciał podkreślić nieodwołalność decyzji.
– Jak to?! – wykrzyknęła z oburzeniem Karen. – Musicie coś zrobić. To wasz obowiązek. Zaginęło dwoje ludzi!
– Oboje są dorośli. Jeśli postanowili razem uciec, to nie jest wbrew prawu. Przykro mi, ale nie możemy się angażować w sprawy rodzinne – odrzekł sierżant.
– Ale oni nie postanowili razem uciec! – upierała się Karen. – Zniknęli i mogą gdzieś leżeć ranni. Chyba nie chce pan mieć ich na sumieniu? Może się pan skontaktować z policją walijską i poprosić o sprawdzenie?
Kolejka rosła. Sierżant poczuł się niepewnie. Podniósł słuchawkę telefonu i zamienił z kimś kilka słów.
– Przyjmie panią inspektor Grant – oznajmił. – Wyjaśni pani naszą politykę w takich sprawach.
Karen i Patterson zostali wprowadzeni do ciasnego, kiepsko oświetlonego pokoju. Poproszono ich, żeby usiedli na dwóch twardych krzesłach, i Karen poczuła się jak uczennica wezwana za karę do dyrektora szkoły. Tym razem mówił Patterson, ona tylko czasem coś dodawała. Kiedy skończyli, Grant pokiwał głową i powiedział mniej więcej to samo, co sierżant.
– Policja naprawdę nie może się angażować w sprawy rodzinne.
– Czy pan nie rozumie, że to tylko przypuszczenie szefa firmy, że Peter i żona Iana uciekli razem? Równie dobrze mogli mieć wypadek albo leżą ranni gdzieś w górach.
Grant popatrzył na nią w zamyśleniu.
– Mówi pani, że człowiek, od którego dowiedziała się pani o ich ucieczce, nazywa się Grossart?
– Paul Grossart, dyrektor firmy Lehman Genomics.
– Numer telefonu?
Karen podała i Grant zapisał. Wstał i wyszedł do pokoju obok.
– Przykro mi – oświadczył po powrocie – ale naprawdę nie możemy nic zrobić.
– Co powiedział Grossart? – zapytała Karen. – Dał panu jakiś dowód, że Peter i Amy uciekli razem?
Grant miał niepewną minę.
– No... nie – przyznał. – Ale szefowie zwykle wyczuwają takie sprawy. Wiem, że to przykre i współczuję pani, ale takie rzeczy zdarzają się częściej, niż pani sobie wyobraża.
– Więc nie pomoże nam pan?
– Po prostu nie mogę – odparł Grant. – Według prawa, oboje są dorośli. Żyjemy w wolnym kraju.
Adrenalina skończyła się. Karen ogarnęło uczucie bezradności. Po jej twarzy spłynęły łzy i zwiesiła głowę. Ten widok podziałał na Granta.
– Pojechali do Walii swoimi samochodami? – zapytał.
Karen pokręciła głową.
– Nie, firma zapewniła transport.
– Pańskiej żonie też?
– Wyjechali razem – odparł Patterson.
– Grossart nie zgłosił zaginięcia samochodu firmowego – powiedział w zamyśleniu Grant. – Gdzie jest ta stacja doświadczalna?
Karen spojrzała pytająco na Pattersona, ale on tylko wzruszył ramionami.
– Żadne z państwa nie wie?
– Peter sam chyba dokładnie nie wiedział – odpowiedziała z zażenowaniem Karen.
– Amy też nic nie mówiła – dodał Patterson.
– Więc nie mogliby państwo do nich napisać ani nic im wysłać?
– Chyba nie – zgodziła się Karen. – Choć nie było takiej potrzeby. Przypuszczam, że moglibyśmy wysłać im coś przez firmę. Ale dostaliśmy numer telefonu. Na początku rozmawiałam z Peterem co wieczór.
– A ja z Amy – dodał Patterson.
– To już coś – powiedział Grant. – Mają państwo ten numer?
Karen pogrzebała w torebce i wręczyła mu kawałek papieru. Grant przeprosił i zniknął na kilka minut.
– Zapytałem Grossarta o ich transport – wyjaśnił po powrocie. – Podobno pojechali do Walii firmowym land-roverem, ale nie jest pewien.
– Nie jest pewien?! – wykrzyknęli chórem Karen i Patterson.
Mina Granta sugerowała, że też jest zaskoczony.
– Ma oddzwonić i podać numer rejestracyjny samochodu oraz powiedzieć, czy chce zgłosić zaginięcie pojazdu.
Karen i Patterson milczeli.
– Muszę jeszcze raz podkreślić, że w takiej sytuacji nie możemy nic zrobić. Chyba że zostanie zgłoszona kradzież pojazdu. Ale w celach... nazwijmy to, „prewencyjnych”, mogę przekazać numer rejestracyjny naszym walijskim kolegom. Jeśli samochód jest jeszcze w północnej Walii, będą mogli zatrzymać kierowcę i zapytać o właściciela i cel podróży.
– Dziękuję – odrzekła Karen.
Ian Patterson też podziękował.
– To naprawdę zagadkowe – dodał.
– Co do telefonu, który dostali państwo z firmy – ciągnął Grant – numer jest zastrzeżony, więc nie mogę państwu nic zdradzić.
Pchnął przez biurko kawałek papieru z adresem.
– Oczywiście, że nie – odparła Karen i wsunęła świstek do torebki. – Dziękuję, że pan nas przyjął, panie inspektorze.
– Przykro mi, że nie mogłem pomóc. – Grant wstał i odprowadził ich do drzwi.
Na ulicy Karen wyjęła kartkę.
– Eksperymentalna Stacja Badawcza w Plas-y-Brenin, niedaleko Capel Curig, Gwynedd, północna Walia – przeczytała głośno i spojrzała na Pattersona. – Jadę tam. Muszę się upewnić. Co ty na to? Przyłączasz się?
– Jasne – odrzekł. – Weźmiemy mój samochód. Ma napęd na cztery koła.
Następnego ranka Karen podrzuciła Kelly do matki razem z torbą pełną rzeczy niezbędnych do opieki nad siedmiomiesięcznym dzieckiem. Uściskała mocno Ethel.
– Nie wiem, jak ci dziękować, mamo.
Ethel uśmiechnęła się i przytuliła wnuczkę.
– Po to są babcie. Nie wiedziałaś?
– Zadzwonię, jak tylko tam dojedziemy.
– Nie spiesz się. I uważaj na siebie!
Karen skinęła głową i pobiegła z powrotem do samochodu. Była już siódma trzydzieści, a umówiła się z Pattersonem o ósmej. Bała się, że nie zdąży wrócić. Ale mimo ciągłego zatrzymywania się w porannych korkach spóźniła się tylko kilka minut. Zaparkowała na małym podjeździe przed garażem, zamknęła samochód i wpadła na górę do domu po spakowaną torbę podróżną, którą wcześniej zostawiła za drzwiami frontowymi.
Patterson czekał w ciemnozielonej toyocie land cruiser ozdobionej nalepkami informującymi, że jest członkiem Królewskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków. Fakt, że „ratuje wieloryby i delfiny”, z jakiegoś powodu utkwił Karen w pamięci, gdy wdrapywała się na siedzenie pasażera.
– Przepraszam za spóźnienie – powiedziała. – Miałam problemy z Kelly.
– Nie ma sprawy – odrzekł Patterson. Odbił od krawężnika i pojechał na południe.
– Jak myślisz, ile nam to zajmie? – zapytała Karen.
– Z mapy wynika, że to jakieś pięćset kilometrów. Normalnie pięć godzin jazdy. Ale nie znam dróg w tamtych górach; nigdy tam nie byłem. A ty?
– Byłam kiedyś na obozie harcerskim w Llandudno – powiedziała Karen. – Jechaliśmy tam pociągiem. Pamiętam, że często lało.
– Będziemy improwizować – odrzekł Patterson.
Na granicy Szkocji zatrzymali się na kawę. Potem na lunch przy stacji obsługi na autostradzie M6, choć żadne z nich nie było specjalnie głodne. Postój wydawał się po prostu pożądanym gestem normalności. Patterson jadł kanapkę z bekonem, Karen przesuwała na talerzu sałatkę, żeby porcja wyglądała na mniejszą niż na początku.
– Co myślisz o tym wszystkim? – zapytał Patterson.
– Boję się – wyznała Karen. – Nie wiem, jak sobie poradzę, jeśli się okaże, że naprawdę uciekli razem. A ty?
Patterson wzruszył ramionami.
– Ja chyba też. Nie wyobrażam sobie życia bez niej. Zaledwie tydzień przed jej wyjazdem do Walii rozmawialiśmy o tym, żeby mieć dziecko. To wszystko jest po prostu bez sensu.
Karen pocieszyła jeszcze jedna informacja niepasująca do tego, że Peter ją zostawił.
– Martwi mnie co innego – ciągnął Patterson. – Jeśli rzeczywiście mieli wypadek albo wpadli w jakieś kłopoty... To już pięć dni od mojej ostatniej rozmowy z Amy. W walijskich górach jest teraz zima.
Uznali to za sygnał, że czas wstać i wrócić do samochodu.
Przez większość drogi nad M6 zbierały się ciemne chmury. Kiedy skręcili na zachód do Walii, zaczęło lać. Wycieraczki ledwo nadążały na trasie do skrzyżowania z nadbrzeżną północnowalijską szosą A55. Po godzinie Patterson miał dosyć prowadzenia samochodu w takich warunkach i zjechał na parking przydrożnego baru.
– Napijmy się gorącej kawy i popatrzmy na mapę – zaproponował.
W barze unosił się ciężki zapach gotowania i mokrych ubrań. Para z bufetu osiadała na szybach, skraplała się i spływała w dół.
Usiedli przy czerwonym plastikowym stoliku i otworzyli atlas samochodowy.
– Najlepiej będzie odbić na południe przy skręcie do Llandudno i pojechać przez Vale of Convy – powiedział Patterson. – Potem na zachód przez Betws-y-coed do A5 i jesteśmy w Capel Curig. Dalej zapytamy o drogę.
Karen zgodziła się.
Minęła piąta po południu i było już ciemno, gdy Patterson zatrzymał land cruisera przed hotelem w Capel Curig w sercu walijskich gór. Nadal lało. Pobiegli przez parking, żeby schronić się w holu wejściowym. Było tu sucho i ciepło, ale pusto. Rozejrzeli się za dzwonkiem, ale na próżno. Karen wsunęła głowę do okienka recepcji.
– Halo! – zawołała z nadzieją.
Cisza.
Patterson otworzył jakieś drzwi i zajrzał do środka.
– Jadalnia – powiedział i zamknął je z powrotem.
Zobaczyli znak wskazujący koktajlbar, ale tam też nikogo nie zastali.
– Spadła tu bomba? – zdziwiła się Karen.
– Sądząc po wyglądzie części mebli, całkiem możliwe – odrzekł Patterson.
Słuszna uwaga, pomyślała Karen. Czarna plastikowa ława wzdłuż koślawych stolików była miejscami pokiereszowana, popielniczki pełne. Na barowym kontuarze stało pół szklanki stęchłego piwa.
Gdzieś z góry dobiegł kaszel i na schodach rozległy się powolne, ciężkie kroki. W barze zjawił się niski, łysy grubas z papierosem w kąciku ust. Zagadał coś po walijsku.
– Nie jesteśmy stąd – wyjaśnił Patterson.
Barman wyjął papierosa z ust.
– Co ma być?
Karen pokazała mu kartkę z adresem stacji doświadczalnej.
– Szukamy tego miejsca. Może pan nam pomóc?
Barman wziął świstek w krótkie, grube paluchy i zmrużył oczy.
– Jesteście z prasy?
– Nie, dlaczego? – zdziwił się Patterson.
– Bo w nocy był tam cholerny pożar – odparł mężczyzna. – Podobno została tylko kupa popiołu.
Patterson i Karen spojrzeli na siebie z niedowierzaniem.
– Czy ktoś ucierpiał? – zapytała drżącym głosem Karen.
– Nie, nikogo tam nie było – odrzekł barman. – Moim zdaniem to jakaś cholerna zagadka. Przy takiej pogodzie budynek raczej nie mógł się sam zapalić, no nie?
– Często widywał pan ludzi, którzy tam pracowali? – zapytał Patterson.
Barman pokręcił głową i uniósł bliżej oczu kartkę z adresem stacji doświadczalnej.
– Tu jest napisane „niedaleko” Capel Curig, ale to cholerny kawał drogi przez góry.
– Kiedy ostatnio widział pan kogoś stamtąd? – zapytał Patterson.
– Chyba latem.
– Więc nic pan nie wie o parze naukowców, którzy przyjechali tam do pracy jakieś cztery tygodnie temu?
– Pierwsze słyszę – odrzekł grubas.
– Może pan nam powiedzieć, jak tam trafić? – zapytała Karen.
– Ale tam nic nie zostało – odparł barman.
– Mimo to chcielibyśmy zobaczyć tamto miejsce.
Barman wytłumaczył im, jak jechać. Wrócili do samochodu. Karen zaproponowała, że ona usiądzie za kierownicą.
– Jak chcesz – zgodził się Patterson. Jak na jeden dzień, miał dosyć prowadzenia w ciężkich warunkach.
Kiedy dotarli do skrzyżowania, o którym uprzedził ich barman, Karen wyciągnęła szyję, żeby widzieć przez przednią szybę.
– Mówił, że to gdzieś tutaj... W lewo... Jest.
Skręciła w wyboistą górską drogę i toyota zaczęła podskakiwać na wertepach. Trasa była coraz bardziej stroma. Woda deszczowa szybko zamieniała trakt w rwącą rzekę.
– Nawet nie wiem, po co to robimy – odezwał się Patterson.
Karen zastanawiała się przez chwilę.
– Jedziemy do miejsca, gdzie ostatnio były osoby, które kochamy – odpowiedziała. – Tam się wszystko zaczęło.
Pokonanie górskiego szlaku i dotarcie do zwęglonych ruin stacji doświadczalnej zajęło im prawie pięćdziesiąt minut. Karen zostawiła silnik na chodzie i włączone reflektory. Patrzyli w milczeniu na pogorzelisko.
– Masz latarkę? – zapytała w końcu.
Patterson sięgnął do tyłu i wziął dużą latarkę z gumowym chwytem.
Karen zgasiła silnik i reflektory, ale zostawiła światła pozycyjne, żeby w ciemności mieć punkt orientacyjny.
– Ale bajzel! – wykrzyknął Patterson. – Pewnie nie mógł tu dojechać wóz strażacki.
– Nawet jeśli straż wiedziała o pożarze – dodała Karen.
– Wszystko jedno, ogień zrobił swoje – odrzekł w zamyśleniu Patterson. – Ciekawe, co tu trzymali? Chyba paliwo lotnicze.
Karen zrozumiała, do czego zmierza. W szkielecie budynku trudno było cokolwiek rozpoznać. Przesunęła się w bok.
– Poświeć tutaj – poprosiła.
Patterson oświetlił wrak samochodu. Mimo deszczu szczątki jeszcze mocno śmierdziały spaloną gumą.
– Wygląda na land-rovera – powiedział Patterson.
– Myślisz, że to ten, którym przyjechali Peter i Amy?
– Więc dlaczego tu stoi? – zapytał Patterson. – Do ucieczki potrzebowaliby transportu.
– Fakt – zgodziła się Karen. – Ta okolica raczej nie nadaje się do autostopu.
Nagle usłyszeli odgłos silnika.
– Co za cholera?! – wykrzyknął Patterson.
Odwrócili się w kierunku drogi. Po chwili pojawiły się dwa reflektory, a nad nimi niebieska lampa błyskowa. Policyjny land-rover zatrzymał się i wysiedli z niego dwaj północnowalijscy gliniarze w żółtych kurtkach.
– Co państwo tu robią? – zapytał agresywnie jeden z nich i oświetlił ich latarką.
Karen osłoniła ręką oczy.
– Mój mąż tu pracował.
– I moja żona – dodał Patterson.
Policjant spuścił z tonu.
– Więc musicie być tą parą ze Szkocji – domyślił się.
– Skąd pan wie?
– Mieliśmy telefon z tamtejszej policji, żeby uważać na land-rovera z firmy Lehman Genomics. Okazało się, że to ten – wyjaśnił i wskazał wrak. – Zidentyfikowaliśmy go po numerze VIN na karoserii.
– I co nam to mówi? – zapytał Patterson.
– Niewiele – przyznał policjant. – Mogę was tylko pocieszyć, że w czasie pożaru w budynku nikogo nie było. Przejechaliście kawał drogi. Pogadam z miejscowymi firmami taksówkowymi, jeśli chcecie.
– Dzięki – odrzekła Karen, wciąż patrząc na zgliszcza.
13
Wczesnym popołudniem William Victor Spicer został aresztowany i oskarżony o zabójstwo Anthony’ego Peloty. Stevenowi zabrakło pomysłu na ustalenie, jak zaraził się Spicer. Przez ostatnie pięć lat parlamentarzysta nie był nawet w pobliżu Afryki i nie przypominał sobie kontaktu z nikim, kto był. W czasie ich długiej rozmowy nie podsunął Stevenowi żadnego nowego kierunku śledztwa.
Wyglądało na to, że najgorsze obawy Stevena się sprawdziły: Spicer to nie ogniwo łączące wybuchy choroby, lecz fałszywy trop. Humphrey Barclay, Victor Spicer i Frank McDougal wciąż pozostawali niezależnymi, niezwiązanymi ze sobą źródłami zakażeń filowirusowych. Steven zadzwonił do Freda Cummingsa i umówił się z nim na spotkanie w szpitalu ogólnym. Musiał z kimś pogadać, a Caroline pracowała w kościele Świętego Judy; dowiedział się tego z jej automatycznej sekretarki.
– Sprytnie dotarłeś do Spicera – odrzekł Cummings po wysłuchaniu relacji Stevena. – Ludzie Cane’a nawet nie wiedzieli o jego istnieniu.
– Ale nic mi to nie dało. Spicer po prostu zastąpił Ann Danby jako zagadkowa karta w tej talii. Zostaliśmy z wirusem, który atakuje jakby na chybił trafił.
– Obaj wiemy, że tak nie jest.
Steven pokręcił głową.
– Zaczynam w to wątpić.
– Znajdziesz wspólne ogniwo – pocieszył go Cummings. – Ono musi gdzieś być.
– Wielkie dzięki – uśmiechnął się Steven. – A co się dzieje w realnym świecie?
– Przybywa chorych. To się roznosi poza miasto, ale wiedzieliśmy, że tak będzie. Ludzie podróżują i mimo najlepszych chęci nie da się tego powstrzymać w dwuipółmilionowej aglomeracji. W całym kraju ogłoszono alarm dla wszystkich służb medycznych, więc szansa na opanowanie sytuacji jest większa, niż była na początku tutaj, w Manchesterze. O ile nam wiadomo, nie ma nowych „zagadkowych kart”, ale w kilku przypadkach musimy jeszcze ustalić kontakty.
– Co mówią spece z Ośrodka Zwalczania Chorób?
– Zastanawiają się, czy ten szczególny filowirus nie jest jednak przenoszony drogą powietrzną.
– Cholera – zaklął Steven.
– Doszli do tego samego wniosku co my: jest po prostu za dużo zachorowań jak na zakażenie przenoszone tylko przez płyny ustrojowe.
– I co teraz będzie?
– Ogrodzimy miasto i spalimy wszystkie domy – odparł Cummings i widząc minę Stevena, dodał: – Właśnie tak robią w Afryce. Bardzo skuteczna metoda.
– Ale to nie jest wyjście.
– Możemy co najwyżej wprowadzić godzinę policyjną, żeby ludzie nie bywali w miejscach publicznych. Zamknęliśmy kina i boiska piłkarskie, ale zrobiono wyjątki dla tylu małych punktów, że to niewiele dało. Choć ludzie są wystraszeni i to pracuje na naszą korzyść.
– Strach jest naszym przyjacielem – zauważył Steven.
– Dobrze powiedziane – pochwalił Cummings. – Muszę to sobie zapisać.
– Co ze środkami?
– Ze sprzętem nie ma problemu. Amerykanie i Szwedzi przywieźli najnowsze urządzenia. Spece z Ośrodka Zwalczania Chorób w Atlancie traktują nas trochę jak poligon doświadczalny. Mają u nas to, do czego przygotowują się od lat w wielkich miastach amerykańskich. Szwedzi są dumni ze swoich pojazdów specjalnych. Od czasu Linkoping, czyli od roku 1990, uważają się za ekspertów. Brakuje nam tylko pielęgniarek, co chyba sam widziałeś.
Steven przytaknął.
– W całym kraju apelujemy o zgłaszanie się ochotniczek, najlepiej z doświadczeniem przy chorobach zakaźnych, ale to wymierający gatunek. Większość dawnych szpitali zakaźnych zamknięto dziesięć do piętnastu lat temu.
– Przy tylu pustych kościołach pewnie przestały być potrzebne – zauważył kwaśno Steven. – Stare kościoły są idealne. Wystarczy dobudować z tyłu krematoria i będą w sam raz.
Cummings zerknął na niego z ukosa.
– To nie twój problem – powiedział łagodnie. – Nie przejmuj się takimi sprawami, skoncentruj się na szukaniu źródła choroby. Jakieś musi być.
– Trudno się nie przejmować, kiedy dookoła umierają ludzie i nie wiadomo, gdzie szukać – odparł Steven.
– To przyjdzie samo. Czasem więcej odwagi wymaga nieangażowanie się.
– Co u skrzywionego Cane’a?
– Chyba się podda – odrzekł Cummings. – Działanie po książkowemu, jak to robił przez całe życie, zaprowadziło go donikąd. To ty odkryłeś, że Ann Danby miała faceta, nie on i jego zespół. A wezwanie przez rząd speców z Ośrodka Zwalczania Chorób mocno uraziło jego dumę. Podejrzewam, że będzie chciał „spędzać więcej czasu z rodziną” i złoży rezygnację.
– Następna rezygnacja? To źle wpłynie na morale. Kto wskoczył na miejsce Caroline w służbie zdrowia?
– Jej zastępca, Kinsella. Jest okay, ale Caroline porządnie prowadziła swój wydział. Przyszedł na gotowe. Szkoda, że Spicer tak ją załatwił. Była bardzo dobra.
– Owszem.
Steven wrócił do hotelu, usiadł przy komputerze i jeszcze raz zabrał się do przeglądania zgromadzonych informacji o osobach, które sklasyfikował jako „zagadkowe karty”. Znów szukał wspólnego elementu. Może wcześniej coś przeoczył? Ale i tym razem nic nie znalazł.
– Więcej danych – mruknął. – Muszę mieć więcej danych.
Zadzwonił do Sci-Medu i poprosił o więcej informacji o ludziach, którzy go interesowali. Powiedział, że nie potrafi sprecyzować, czego potrzebuje; niech przyślą wszystko, co mogą. Lepiej mieć za dużo niż za mało.
Długo myślał o słowach Cummingsa, żeby za bardzo się nie angażował. Wiedział, że to sensowne, ale przeczucie mówiło mu co innego: na natchnie nie może czekać wszędzie. Równie dobrze w kościele Świętego Judy.
Przypuszczał, że Caroline i Kate będą miały przerwę mniej więcej o tej samej porze co poprzedniego wieczoru. Pojechał do kościoła i czekał, aż się pojawią. Wyszły po piętnastu minutach. Miały włosy mokre od prysznica i oczy podkrążone ze zmęczenia.
– Nie spodziewałam się, że jeszcze cię tu zobaczę – przywitała go cicho Caroline.
– Okazało się, że znów mam wolny wieczór – odparł Steven, maskując brawurą to, co naprawdę czuł.
– Szczęściarz – powiedziała Kate. Caroline powtórzyła to samo, ale jej oczy mówiły, że rozumie, jakie to dla niego trudne.
Kiedy po przerwie obie wróciły do pracy, Steven przyłączył się do nich. Warunki w starym kościele pogorszyły się od wczoraj. Liczba pacjentów gwałtownie wzrosła. Do dwóch rzędów łóżek przybył trzeci. W nawie leżało teraz około sześćdziesięciu ciężko chorych.
– W dawnej zakrystii musiałyśmy zrobić kostnicę – wyjaśniła Kate Lineham. – Krematoria ledwo nadążają. Robi się zator.
Steven przełknął i lekko skinął głową.
– Do roboty, kochani – przynagliła Kate.
Steven pracował pięć godzin, jak poprzedniego wieczoru. Znów wyszedł razem z Caroline. Był wykończony, ale wiedział, że jej dyżur trwał dwa razy dłużej.
– Chyba mam w domu puszkę wołowiny – oznajmiła. – I może jakąś fasolę. Co ty na to?
Uśmiechnął się. Znów potrzebował towarzystwa.
– Kusicielka z ciebie. Ale może zjedlibyśmy kolację w moim hotelu?
Caroline pokręciła głową.
– Nie. Jestem wypompowana i na pewno tak wyglądam. Jedźmy do mnie. Zaprosisz mnie na kolację, kiedy to wszystko się skończy.
– Więc mamy randkę.
– Dlaczego, do diabła, wróciłeś do tego kościoła? – zapytała Caroline, gdy czekali, aż fasola się zagrzeje. – Przecież wiem, co czujesz.
– Mimo wszystko jestem lekarzem – odparł Steven. – Nie mogę stać z boku, kiedy brakuje personelu. Moje drogocenne uczucia to luksus, na który nie pozwala sytuacja.
Caroline przytaknęła ze zrozumieniem, może nawet z pewnym podziwem.
– Dziś było ci łatwiej? – zapytała.
– Właśnie zwymiotowałem w twojej łazience, jeśli to ci wystarczy za odpowiedź. Ty robisz dużo więcej niż ja. Jak sobie z tym radzisz?
Po raz pierwszy zobaczył w oczach Caroline zupełną bezradność. Coś ścisnęło go za gardło.
– Miałyśmy dzisiaj dziewiętnaście zgonów – powiedziała cicho. – Kładłyśmy ciała w zakrystii... jedno na drugim... jak worki kartofli. Czyjąś córkę, czyjegoś syna... Czekali na stosie na zabranie... i spalenie. Nigdy nie myślałam, że zobaczę coś takiego we współczesnej Anglii.
– Kiedy ostatnio miałaś wolne? – zapytał łagodnie.
– Te z nas, które nie mają rodzin, nie biorą wolnego, dopóki nie dostaniemy dodatkowych pielęgniarek.
– Wykończysz się.
– Może na to zasługuję. Może powinnam była ogłosić alarm po tym, jak tamta dziewczyna poszła do dyskoteki. Teraz byłoby inaczej.
– Bzdura – odparł Steven. – Już to przerabialiśmy. W tamtych okolicznościach podjęłaś słuszną decyzję. Nie masz sobie nic do zarzucenia. Ten cwany skurwiel z parlamentu po prostu wykorzystał sytuację, żeby zwrócić na siebie uwagę.
– Dzięki... ale nie do końca mnie przekonałeś.
Zapewnienia Stevena przerwał sygnał komórki w kieszeni jego kurtki. Wyszedł do holu, żeby odebrać. Kiedy wrócił, Caroline poznała po jego minie, że coś się stało.
– Coś nie tak? – zapytała.
– Zdaje się, że w Hull jest nowe zagadkowe zachorowanie – odrzekł Steven, wciąż przybity wiadomością. – Sci-Med przesyła szczegóły, ale służba zdrowia nie potrafi ustalić żadnych kontaktów. Chyba uważają, że to najlepszy przykład samoistnego przypadku.
– Cholera – westchnęła Caroline. – Kiedy to wszystko się skończy?
Steven przez moment patrzył na nią ponuro.
– Kiedy zlikwidujemy źródło, odizolujemy wszystkie kontakty i powstrzymamy rozprzestrzenianie się tej choroby, jak każdej innej. Musimy w to wierzyć.
Caroline skinęła głową, ale wyglądała na nieobecną.
– Dobrze mówię? – zapytał Steven.
– Oczywiście – odpowiedziała. – Przepraszam. Jestem cholernie zmęczona. Nie mogę jasno myśleć.
– Nic dziwnego.
– Opowiedz jakiś kawał, Steven. Mam uczucie, jakbym nie uśmiechała się od tygodni.
– Znam to.
– Opowiedz, nie daj się prosić.
Steven zastanowił się, potem zaczął:
– Malutki miś polarny siedział na lodowcu i patrzył na przepływającą krę. Nagle spojrzał w górę na swoją matkę i zapytał: „Mamusiu, czy ja jestem niedźwiedziem polarnym?” „Oczywiście, synku” – odpowiedziała niedźwiedzica i poklepała go po łebku. Po chwili miś powtórzył pytanie i dostał taką samą odpowiedź. Za moment znów o to zapytał. Tym razem matka straciła cierpliwość. „Oczywiście, że jesteś niedźwiedziem polarnym – warknęła. – Ja jestem niedźwiedziem polarnym, twój ojciec jest niedźwiedziem polarnym, twój brat jest niedźwiedziem polarnym. Wszyscy jesteśmy niedźwiedziami polarnymi. O co ci chodzi?” Malutki miś westchnął: „O to, że kurewsko marznę!”
Caroline powoli wyszczerzyła zęby, potem wybuchnęła śmiechem. Rechotała tak, że Steven zaczął się obawiać czy to nie atak histerii. Ale kawał zadziałał tylko jako zawór bezpieczeństwa, dał ujście nagromadzonym emocjom.
– O, kurczę – powiedziała w końcu, ocierając łzy. – Super, Dunbar. Genialne.
– Cieszę się, że mogłem się na coś przydać – odrzekł. – Mogę jeszcze czymś służyć?
– Możesz zrobić nam drinki i postarać się, żeby świat zniknął na kilka godzin.
Choć Steven późno wrócił do hotelu, załadował do laptopa nową wiadomość ze Sci-Medu i zabrał się do pracy. Odsunął na bok dodatkowe informacje, o które prosił, i skoncentrował się na nowej „zagadkowej karcie”. Natychmiast zrozumiał, dlaczego służba zdrowia wyciągnęła taki, a nie inny wniosek. Pacjentką była siostra Mary Xavier, benedyktynka mieszkająca w zamkniętym klasztorze kontemplacyjnym. Tamtejsze zakonnice miały mały albo wręcz żaden kontakt ze światem zewnętrznym. Służba zdrowia ustaliła, że siostra Mary od kilku miesięcy nie opuszczała klasztoru ani nie kontaktowała się z nikim z zewnątrz.
Początkowe przygnębienie Stevena ustąpiło miejsca podekscytowaniu. Mary Xavier musi być kluczem do tajemnicy. Jest zakonnicą, nie będzie więc żadnych potajemnych kochanków, luźnych związków z obcymi, zagranicznych podróży ani kontaktów ze zwierzętami. Wystarczy ustalić, jak siostra Mary Xavier złapała wirusa, i zagadka wybuchów choroby zostanie rozwiązana.
Przeczytał, że chora zakonnica urodziła się jako Helen Frances Dooley w irlandzkim mieście Enniscorthy. W wieku czterech lat straciła rodziców, teraz miała lat trzydzieści sześć, a w klasztorze była od jedenastu. Zachorowała osiem dni temu. Kiedy jej stan się pogorszył, wezwano lekarza ogólnego opiekującego się zakonnicami. Natychmiast rozpoznał tajemniczą chorobę, bo ostatnio było o niej głośno, i podniósł alarm. Służba zdrowia rzadko miała takie łatwe zadanie odizolowania pacjenta od kontaktów ze światem zewnętrznym. Władze wezwały jedno z ruchomych szwedzkich laboratoriów. Zespół specjalistów zbadał skażony materiał diagnostyczny i ustalił, że siostra Mary zaraziła się nową odmianą filowirusa.
Steven wyruszył zaraz po śniadaniu. Stuczterdziestokilometrową trasę do Hull pokonał w dobrym czasie, ale niemal drugie tyle zajęły mu poszukiwania klasztoru położonego w małej, zalesionej dolinie około trzynastu kilometrów na północny zachód od miasta. Miejsca nie wskazywał żaden znak, bo zakonnice niechętnie widziały tu gości. Stary budynek przypominał raczej szlachecką rezydencję niż klasztor. Policja ogrodziła teren żółtą taśmą.
Dwaj gliniarze siedzieli w radiowozie, żeby nie moknąć na deszczu. Steven pokazał im legitymację i zapytał, co się dzieje. Wyjaśnili, że pacjentka jest w zachodnim skrzydle na parterze, w odizolowanej części budynku. Szwedzka ekipa zrobiła tam oddzielne wejście przez dawne drzwi balkonowe i zainstalowała w nich tunel bezpieczeństwa. Oprócz zakonnic, które opiekują się siostrą Mary, pozostałe prowadzą swój zwykły tryb życia i proszą, żeby możliwie jak najmniej zakłócać im spokój.
Steven skierował się do głównego wejścia pod kamiennym łukiem i zapukał do ciężkich, drewnianych drzwi. Nikt nie otworzył. Przekręcił mosiężną klamkę i wszedł do ciemnego holu. Podłogę pokrywał wytarty dywan, a w powietrzu unosił się zapach stęchlizny. Tylko krzyż na ścianie wskazywał, że to nie zamek księcia Drakuli.
Bocznym korytarzem przemknęła starsza zakonnica. Miała spuszczoną głowę, a dłonie schowane w rękawach habitu. Nie zauważyła Stevena i zniknęła, zanim zdążył się odezwać. Doszedł do rozgałęzienia korytarzy i przystanął. Nie chciał zapuszczać się dalej, czekał, aż ktoś się pojawi. Po dłuższej chwili podeszła do niego młoda zakonnica w okularach z grubymi szkłami. Mimo obszernego habitu wyglądała na przeraźliwie chudą.
– Kim pan jest? – zapytała z niezadowoleniem. – Tu nie wolno wchodzić.
– Przepraszam, ale nikt nie odpowiadał na pukanie. Nazywam się Steven Dunbar. Chciałbym porozmawiać z matką przełożoną, jeśli to możliwe.
Pokazał zakonnicy legitymację. Wzięła ją i przysunęła do oczu.
– Niech pan tu zaczeka – odparła. – Zapytam matkę przełożoną.
Przeszła jakieś dwadzieścia metrów w głąb korytarza i zapukała do drzwi po prawej stronie. Na chwilę zniknęła w środku, potem znów się pojawiła i przywołała go szerokim ruchem ramienia. Steven domyślił się, że nie widzi go z daleka. Wprowadziła go do małego kwadratowego pokoju z łukowym sklepieniem. Matka przełożona siedziała za rzeźbionym biurkiem z różanego drewna. Większą część prawej strony jej twarzy pokrywało purpurowe znamię, lewą szpeciła wielka torbiel. Na widok Stevena wstała, choć przy jej niskim wzroście nie zrobiło to wielkiej różnicy.
– Czym mogę służyć, doktorze Dunbar? – spytała melodyjnym, ciepłym głosem.
– Próbuję ustalić, jak siostra Mary Xavier zaraziła się chorobą. Chciałbym się dowiedzieć, gdzie ostatnio bywała i z kim się kontaktowała.
– Jak już mówiłam tym, którzy byli tu przed panem, młody człowieku, siostra Mary nigdzie się stąd nie ruszała, a jej jedynym towarzystwem były tutejsze siostry.
– Z całym szacunkiem, matko przełożona, to niemożliwe – nie ustępował Steven. – Musiała mieć jakiś kontakt ze światem zewnętrznym. Jeśli bowiem nie, oznaczałoby to, że wirus wziął się stąd, pochodził z klasztoru.
– Niezbadane są wyroki Pana, doktorze.
– Czy sugeruje siostra, że Bóg stworzył wirusa specjalnie po to, żeby zabił siostrę Mary Xavier? – zapytał Steven, lekko poirytowany beztroską matki przełożonej.
– Może niekoniecznie tak go skonstruował.
– A jak mógł go „skonstruować”, matko przełożona? Takie wirusy nie mogą egzystować poza organizmem gospodarza. Ich jedyną funkcją jest zabijanie.
– Może jedyną znaną nam, doktorze.
Steven wycofał się zręcznie.
– Mówiła matka przełożona, że już ją pytano, gdzie bywała siostra Mary.
– Ludzie ze służby zdrowia upierali się tak samo jak pan, że nasza siostra musiała mieć ostatnio kontakt ze światem zewnętrznym. Ale prawda jest taka że od dawna nie opuszczała tych murów. Miała styczność tylko z innymi siostrami i może z naszym księdzem spowiednikiem. Ręczę za to.
– Mam nadzieję, że wielebnemu nic nie jest, matko przełożona?
– Poza tym, że martwi się o zdrowie siostry Mary Xavier, ojciec O’Donnell ma się na tyle dobrze, na ile można się spodziewać po siedemdziesięciolatku.
Steven zastanawiał się, czy matka przełożona czyta w jego myślach. Inteligentne spojrzenie jej oczu mówiło, że to możliwe; dlatego wymieniła wiek księdza. Zrezygnował z prośby o zrobienie duchownemu testu na przeciwciała.
– Czy mogę wiedzieć, kiedy siostra Mary Xavier po raz ostami była poza klasztorem? – zapytał.
– Jesteśmy zakonem kontemplacyjnym, doktorze. Staramy się w ogóle stąd nie wychodzić. Modlimy się tylko za świat zewnętrzny.
– Rozumiem – rzekł Steven. – Więc siostra Mary nie opuszczała tych murów od ponad dziesięciu lat?
– Niezupełnie – odpowiedziała zakonnica. – Siostra Mary nie cieszyła się dobrym zdrowiem. W zeszłym roku lekarze zdecydowali, że musi przejść operację. Jakieś dziewięć miesięcy temu pojechała na kilka dni do Szpitala Świętego Tomasza w Hull. Bóg sprawił, że wróciła do nas wyleczona.
– To dobrze – odparł Steven. – A co jej dokładnie było?
– Brakowało jej energii i łatwo się męczyła – wyjaśniła zakonnica. – Często z trudem łapała oddech. Nieraz napędziła nam strachu i omal nie zemdlała. Ale, chwalić Pana, po operacji była zdrowa jak ryba.
– Energia przyda jej się teraz do zwalczania wirusa – zauważył Steven.
Rozległo się pukanie i weszła jedna z sióstr. Powiedziała, że matka przełożona jest pilnie potrzebna, prosi ją siostra Mary Xavier.
– Oczywiście – odrzekł Steven, kiedy go przeprosiła.
Patrzył, jak dwie kobiety biegną korytarzem do zachodniego skrzydła, potem wyszedł z budynku. Siedząc w samochodzie, zastanawiał się, jakim cudem ktoś, kto nie wychodził z klasztoru od dziewięciu miesięcy, mógł się zarazić wirusową gorączką krwotoczną. Kiedy w końcu się poddał, zaczął bić dzwon. Wiedział instynktownie, że to podzwonne dla siostry Mary Xavier.
14
Steven słuchał ponurego bicia dzwonu i zastanawiał się, czy to również nie podzwonne dla wszystkiego, czego go uczono o mechanizmach infekcji wirusowych. Wirusy potrzebują żywego gospodarza, żeby móc się replikować. Nie mają środków do samodzielnej egzystencji, nawet uśpionych zarodków, jak niektóre bakterie. Siostra Mary Xavier musiała się zarazić od żywego źródła, w przeciwnym razie trzeba by od nowa napisać podręczniki medycyny. Na myśl o tym uśmiechnął się krzywo. Podręczniki ciągle pisze się od nowa – ilekroć jakiś nowy fakt obala opinię ekspertów.
Jeszcze raz przeanalizował sytuację. Żadna z pozostałych zakonnic nie zachorowała, więc Mary Xavier musiała złapać wirusa poza klasztorem, uznał. Tyle że od dziewięciu miesięcy nie była na zewnątrz. Zaklął ze złości i oparł czoło o kierownicę.
Pod wpływem impulsu postanowił pojechać do Hull i zapytać w Szpitalu Świętego Tomasza o chorobę i operację siostry Mary. Nie wiedział, czy to mu coś wyjaśni, ale przynajmniej będzie miał więcej informacji o nowej „zagadkowej karcie”. Dopóki nie zna odpowiedzi, trudno orzec, co jest ważne, a co nie. Lepiej robić cokolwiek niż nic.
Doktor Clifford Sykes-Taylor, członek Królewskiego Kolegium Chirurgii, nie był przekonany, czy powinien ujawniać cokolwiek o swojej pacjentce. Uraczył Stevena monologiem o coraz powszechniejszym lekceważeniu tajemnicy lekarskiej i erozji stosunków pacjent-lekarz. Był bardzo niski i miał sporą nadwagę, ale pewność siebie i tubalny głos jakby dodawały mu wzrostu. Muszka w grochy zapewne pomagała mu zaspokoić potrzebę bycia widocznym.
Steven pomyślał, że przy stole operacyjnym facet chyba stoi na skrzynce, lecz bez wątpienia każdy go słyszy.
– Mam upoważnienie do żądania takich informacji – powiedział chłodno.
Sykes-Taylor westchnął.
– Upoważnienie, tak, oczywiście, zawsze upoważnienie... Powiem panu, że wcale mi się to nie podoba. Odbieram to jako nadużycie zaufania mojej pacjentki, a pacjenci zawsze są dla mnie na pierwszym miejscu. Jak dotąd, nie podał mi pan ani jednego powodu, dla którego powinienem powiedzieć panu cokolwiek.
– Podam panu nawet trzy, jeśli pan sobie życzy – odparł Steven. – Po pierwsze, jestem lekarzem, tak jak pan, i zachowam te informacje dla siebie. Po drugie, mam prawo zmusić pana do ujawnienia mi wszystkiego, jeśli zajdzie taka potrzeba. Po trzecie, pańska pacjentka już nie żyje; zmarła godzinę temu.
Sykes-Taylor wyglądał na zaskoczonego. Przeszedł do defensywy.
– Mam nadzieję, że nie sugeruje pan, iż przeprowadzony przeze mnie zabieg odegrał w tym jakąś rolę? – zapytał podejrzliwie.
Epitafium chirurga dla pacjenta, pomyślał Steven.
– Nie, panie Sykes-Taylor – odrzekł. – Niczego takiego nie sugeruję. Ale chciałbym wiedzieć, dlaczego siostra Mary Xavier potrzebowała pańskiej pomocy.
Na twarzy lekarza pojawił się wyraz ulgi. Po raz pierwszy uśmiechnął się lekko.
– W dzisiejszych czasach ludzie mogą podać człowieka do sądu tylko za to, że krzywo na kogoś spojrzał. A to cholerne ustawowe ubezpieczenie poszło w tym roku strasznie w górę. Czasami zastanawiam się, po co w ogóle zawracam sobie głowę operowaniem za te wszystkie podziękowania, które dostaję.
Steven zastanawiał się, gdzie zniknęła troska o interesy pacjentów, ale wolał nie pytać, bo chirurg wstał i podszedł do szafki z aktami. Wyjął pękatą tekturową teczkę i wrócił za biurko. Otworzył teczkę, włożył połówki okularów i zaczął czytać.
– No tak, nasza poczciwa siostra miała problemy z sercem. Typowe objawy: brak energii, trudności z oddychaniem, takie rzeczy. Zgodnie ze wstępną diagnozą chodziło o osłabienie zastawki dwudzielnej, której sprawność spadła do około siedemdziesięciu procent. Do końca ubiegłego roku pacjentki nie sklasyfikowano jako przypadku priorytetowego, ale badania przeprowadzone w grudniu wykazały, że zastawka jest coraz słabsza i stenoza pogarsza się. Baliśmy się, że całkiem wysiądzie, więc skierowaliśmy siostrę na zabieg korekcyjny. Przyjęliśmy ją w lutym. Leżała krótko, operacja była prosta i powiodła się. Siostra wyszła ze szpitala zdrowa jak ryba. O ile wiem, nie miała potem żadnych problemów, pomijając oczywiście jej dzisiejszą śmierć.
– To nie miało nic wspólnego z sercem – powiedział Steven.
– Dzięki Bogu – odrzekł Sykes-Taylor.
„Mleko dobroci ludzkiej nie jest wyssane z piersi matki – pomyślał Steven słowami Szekspira. – Ono opada z nieba jako delikatna rosa...”
Wracał z Hull mocno przygnębiony. Kiedy rano wyruszał w tę podróż, był pewien, że zrobi znaczący postęp. Teraz jechał w deszczu z najwyraźniej nierozwiązywalną zagadką zamiast odpowiedzi.
Gdy minął przedmieście Manchesteru i skręcił w stronę centrum miasta, na tablicach reklamowych przy kioskach z prasą zauważył wyeksponowane słowo „katastrofa”. Zatrzymał się zaintrygowany i kupił gazetę. Okazało się, że chodzi o gwiazdkową katastrofę handlową. Obroty sklepów w Manchesterze spadły w porównaniu z ubiegłym rokiem o ponad sześćdziesiąt procent. Strach powstrzymywał ludzi przed robieniem zakupów. No i dobrze, pomyślał Steven. Czas wrócić do świąt w starym stylu, kochani. Takich, jakie znaliśmy kiedyś.
Poprzedniego wieczoru nie zdążył przejrzeć wszystkich nowych informacji ze Sci-Medu o „zagadkowych kartach”. Zabrał się do tego teraz. Materiałów o Humphreyu Barclayu było dużo – od świadectw szkolnych po kartoteki dentystyczne. W ciągu ostatnich dziesięciu lat facet dwa razy zapłacił mandat za przekroczenie prędkości. W roku 1997 spędził trzy dni w szpitalu, gdzie usunięto mu ząb mądrości.
To przypomniało Stevenowi informację o słabym zdrowiu Barclaya jako przyczynie kiepskich ocen rocznych wystawianych mu przez szefów. Odszukał ją w aktach i ponownie przeczytał. Na początku roku Barclay przeszedł operację serca. Podobnie jak w wypadku siostry Mary, zabieg był prosty i pacjent wrócił do zdrowia. Dalszych szczegółów nie było.
Steven początkowo ucieszył się, że wreszcie znalazł jakiś wspólny element, ale zaraz zaczął mieć wątpliwości, czy to ma jakiekolwiek znaczenie. Barclay i Mary Xavier przeszli udane operacje i wrócili do zdrowia. I co z tego? Pomyślał, że warto sprawdzić akta Ann Danby. Nie zdziwił się, gdy w jej kartotece medycznej nie znalazł wzmianki o operacji, choć dane wydawały się kompletne.
Już miał porzucić trop przebytych operacji, kiedy przypomniał sobie, że Ann Danby nie była już „zagadkową kartą”, lecz kontaktem, bo zaraziła się od Victora Spicera. Prawdziwą „zagadkową kartą” w talii manchesterskiej okazał się Spicer. Trzeba sprawdzić jego kartotekę medyczną. Tyle że jeszcze jej nie ma. To samo z Frankiem McDougalem. Steven skontaktował się ze Sci-Medem. Poprosił o więcej szczegółów o chorobie Barclaya i o kartotekę medyczną McDougala. Spicerem postanowił zająć się sam.
Gdy jechał przez miasto, uderzyła go nietypowa pustka. Była siódma wieczorem, a ulice wyglądały jak o trzeciej nad ranem. Wiele neonów wyłączono, bo różne lokale publiczne zamknięto do odwołania lub „na czas obowiązywania stanu wyjątkowego”, jak głosiły wywieszki. Puby były czynne według uznania właścicieli, sklepy monopolowe również; władze uważały bowiem, że ich zamknięcie równałoby się wprowadzeniu prohibicji. Autobusy kursowały według ograniczonych rozkładów, a kursy nocne całkowicie zawieszono.
W drodze do domu Spicera Steven minął trzy karetki. Miały włączone lampy błyskowe, ale jechały bez syren, co potęgowało atmosferę surrealizmu. Na ich widok Steven zaczął się zastanawiać, czy Caroline pracuje tego wieczoru w kościele Świętego Judy. Postanowił tam zajrzeć po rozmowie z Matildą Spicer.
Pani Spicer nie przypominała pewnej siebie, czarującej żony polityka. Miała bladą, wymizerowaną twarz i zmęczone oczy. Na pewno kiepsko sypia, pomyślał Steven.
– To pan?! – wykrzyknęła na jego widok. – Czego pan jeszcze chce, do cholery?!
– Przepraszam za najście, ale potrzebuję kilku dodatkowych informacji o pani mężu – odrzekł Steven.
– Ode mnie? A co ja o nim wiem, do diabła? Zdaje się, że dowiedziałam się ostatnia, do czego jest zdolny.
– Przykro mi. Wiem, że to dla pani trudne.
– Trudne? Dobre sobie! Zdaje pan sobie sprawę, w jakiej sytuacji jesteśmy z moją córką? Straciłyśmy wszystko, absolutnie wszystko. Zjawił się pan tutaj i nasze życie zniknęło w obłoku dymu. Nie mam już męża, a Zoe ojca. Organizacje charytatywne, w których działałam, nie chcą mnie znać. Agencja zabrała naszą zagraniczną pomoc domową. Najwyraźniej nie jesteśmy dla niej odpowiednim towarzystwem.
– Przykro mi – powtórzył Steven. – Myślałem, że w takiej chwili można liczyć na rodzinę i przyjaciół.
– O, tak – zadrwiła Matilda. – On może. Ojciec Victora oznajmił mi, że to wszystko moja wina. Gdybym była lepszą żoną, jego ukochany synalek nie potrzebowałby patrzeć na inne. Mniej więcej tak to ujął.
– Jaki ojciec, taki syn – powiedział z niesmakiem Steven.
– No, dobrze. O co chciał mnie pan zapytać?
– Czy w ciągu ostatniego roku pani mąż przeszedł jakąś operację?
– Tak. W lutym miał operację serca.
– Udaną?
– Niestety, tak.
– Mogę wiedzieć, gdzie?
– W Londynie.
– W którym szpitalu?
Matilda wymieniła nazwę znanej prywatnej lecznicy.
– Mamy ubezpieczenie – dodała.
– Oczywiście.
– Jeśli to wszystko, naprawdę muszę wracać do swoich zajęć. Przygotowuję się do świąt – powiedziała to takim tonem, jakby chciała mu uzmysłowić, że to jego wina, iż będzie miała koszmarne święta.
Podziękował za pomoc i złożył jej życzenia świąteczne, choć w tych okolicznościach zabrzmiały jak puste słowa. Matilda nie zapytała, dlaczego interesuje go zdrowie jej męża. Uśmiechnęła się ponuro i zamknęła drzwi.
W drodze do samochodu Steven usłyszał pierwsze takty Światła księżyca. Odwrócił się i spojrzał na dom. Przez gałęzie częściowo ubranej choinki zobaczył w oknie Zoe Spicer siedzącą na brzeżku stołka przy pianinie. Za nią stała matka i wpatrywała się w klawiaturę.
Na widok tej sceny naszła go refleksja, jak nieoczekiwanie ludzi spotyka nieszczęście. Matilda Spicer musiała czuć się pewnie i bezpiecznie. Może widziała się w roli żony ministra któregoś z przyszłych rządów. I nagłe wszystko runęło. Piłka się odbija, ciasteczko się kruszy, wpadasz w gówno i zostajesz z niczym.
Trzy „zagadkowe karty” i trzy operacje serca, myślał w drodze powrotnej do hotelu. Zbieg okoliczności rozszerzył się wprawdzie na trzy osoby, ale wciąż wydawało się to nieistotne przy ustalaniu, jak złapały wirusa. Wszyscy troje przeszli taki sam zabieg, lecz w różnych szpitalach w różnych częściach kraju, przeprowadzony przez różnych chirurgów i w różnym czasie. To mogło sugerować, że ludzie po operacjach serca stali się bardziej podatni na infekcję, nie wyjaśniało jednak, skąd ona się wzięła. Musiał być inny wspólny element.
Po powrocie do hotelu Steven poprosił, żeby kuchnia przygotowała dla niego zestaw piknikowy na dwie osoby i kilka butelek dobrego wina. Wątpił, żeby po kolejnym dziesięciogodzinnym dyżurze w kościele Caroline miała ochotę pójść na kolację, więc postanowił, że kolacja przyjdzie do niej. Umówił się, że odbierze jedzenie tuż po dziesiątej wieczorem, kiedy będzie wychodził. Tymczasem poszedł na górę sprawdzić, czy jest coś nowego ze Sci-Medu.
Pierwszą wiadomością był raport laboratoryjny o próbce krwi Victora Spicera. Stwierdzono wysoki poziom przeciwciał na nowego filowirusa, co wskazywało, że zaraził się tą odmianą niedawno. Steven mruknął z satysfakcją. Nareszcie coś. Nie było już wątpliwości, że sprawcą wybuchu choroby w Manchesterze jest Spicer.
Nadeszły też dalsze informacje o zdrowiu Humphreya Barclaya. W dzieciństwie cierpiał na gorączkę reumatyczną, co spowodowało osłabienie zastawki pnia płucnego. W ciągu ostatnich dwóch lat jego stan się pogorszył i konieczna była operacja serca. Przeszedł ją w marcu tego roku. Zabieg się udał i do chwili złapania filowirusa Barclay cieszył się lepszym zdrowiem niż przez wiele poprzednich lat.
– Zupełnie jak siostra Mary Xavier – mruknął Steven. – Przechodzisz udaną operację serca, czujesz się jak nowo narodzony i nagle umierasz.
Matilda Spicer nie sprecyzowała, jakiego typu zabieg przeszedł Victor, a Steven nie chciał jej znów niepokoić. Zapamiętał jednak nazwę szpitala, więc poprosił Sci-Med o zasięgnięcie tam informacji.
Szykował się do wyjścia, gdy nadeszła kartoteka medyczna Franka McDougala. Z nadzieją wpatrzył się w ekran i znalazł to, czego szukał. McDougal też miał problemy z sercem. W grudniu 1999 roku stwierdzono u niego zwyrodnienie zastawki aorty związane z wiekiem. Zabieg korekcyjny przeprowadzony w kwietniu tego roku powiódł się na tyle, że McDougal zaliczył latem czternaście Munro (szkockich szczytów górskich powyżej dziewięciuset metrów).
– Bingo – mruknął Steven.
Wreszcie znalazł powiązanie między „zagadkowymi kartami”. Cztery osoby, cztery problemy z sercem i cztery operacje – to nie mógł być zwykły zbieg okoliczności.
Gdy Caroline wyszła z przebieralni z Kate Lineham, wyglądała na wykończoną. Schudła, pomyślał Steven. Ma zapadnięte policzki. Kate próbowała ją namówić, żeby wzięła dzień wolny.
– Zajmij się czymś innym – doradzała. – Nieważne czym, byle była to odmiana.
– Nie – odparła Caroline. – Ty nigdy nie bierzesz wolnego.
– Jestem przyzwyczajona do takiej pracy.
Caroline popatrzyła na nią przeciągle.
– Nikt nie jest przyzwyczajony do takiej pracy.
– Masz rację – przyznała Kate. – Ale nie ma sensu tak się wykańczać. – Odwróciła się do Stevena. – Spadam. Dopilnuj, żeby poszła wcześnie do łóżka.
Caroline nie przyjechała tego dnia swoim samochodem, bo nie chciał zapalić, więc Steven odwiózł ją do domu.
– Ciężki dzień? – zapytał, choć odpowiedź była wypisana na jej twarzy.
– Jak dotąd, najgorszy. Wiesz, zaczynam się zastanawiać, po co to wszystko. Od kiedy zaczęłam pracować w kościele, miałyśmy tylko trzy osoby z oznakami powrotu do zdrowia. Reszta umarła. Wycieramy tylko krew, wymioty, mocz i sraczkę. Od rana do wieczora, dzień po dniu. W kółko to samo. A potem umierają.
Zerknął na nią kątem oka. Po jej policzkach spływały łzy, choć nie płakała i miała obojętną minę.
– Kate ma rację – powiedział łagodnie. – Powinnaś wziąć trochę wolnego.
– Nie ma mowy. Dopóki nie przyjdą nowe ochotniczki, nic z tego.
– Jesteś pewna, że nie robisz tego z poczucia winy? – zapytał najdelikatniej, jak umiał.
– Może na początku tak było – przyznała ku zaskoczeniu Stevena. – Ale teraz już nie.
– Więc dlaczego?
– Chyba po prostu w nadziei, że ktoś zrobiłby to samo dla mnie, gdybym kiedyś tego potrzebowała – odpowiedziała. – To najlepszy powód, jaki przychodzi mi do głowy.
– Uważam, że jesteś niesprawiedliwa wobec siebie. Ale nie będę wprawiał cię w zakłopotanie stwierdzeniem, że jesteś wyjątkową osobą. Po prostu dam ci kolację.
– Mówisz poważnie?
– Tak.
Jechali dalej w milczeniu. Caroline oparła głowę na zagłówku i zamknęła oczy.
Hotelowa kuchnia przygotowała obfitą, choć z konieczności zimną kolację. Oboje byli bardzo głodni, więc zjedli wszystko z apetytem.
– Nie mówiłeś jeszcze, jaki ty miałeś dzień? – przypomniała Caroline, gdy usiedli przy kominku z resztką pierwszej butelki wina.
Steven opowiedział jej, co odkrył.
– Operacje serca? – zdziwiła się. – A co to, na Boga, może mieć wspólnego z wirusem?
– Wiem, że to dziwne – zgodził się Steven – ale takie są fakty i uważam, że to nie może być zwykły zbieg okoliczności.
Caroline nie wyglądała na przekonaną.
– Gdyby operowano ich w tym samym szpitalu i w tym samym czasie, mogłabym się zgodzić, że to podejrzane. Ale tak nie było. Poza tym, mieli te operacje wiele miesięcy temu. Okres inkubacji wirusa to około siedmiu do dziesięciu dni, więc co właściwie sugerujesz?
– Sam nie wiem – wyznał Steven. – Chyba muszę pogadać z jakimś chirurgiem, żeby się w tym połapać.
– A na razie możemy otworzyć drugą butelkę wina?
– Woda zapomnienia nadchodzi.
Po chwili Caroline zsunęła się z fotela i usiadła na dywanie przed kominkiem u stóp Stevena. Oparła głowę na jego kolanie.
– Ile zostało do Gwiazdki? – spytała. – Straciłam rachubę czasu.
– Dziesięć dni – odrzekł.
Pytanie przypomniało mu o Jenny. Nie zanosiło się na to, że spędzi z nią święta. Będzie musiał porozmawiać z Sue i dowiedzieć się, jak mała to przyjmie.
– Gdzie spędzisz święta? – zapytała Caroline, jakby czytała w jego myślach.
– Chyba tutaj. A ty?
– W kościele Świętego Judy – odpowiedziała. – Szykując ciała do zabrania. Ciekawe, jak Bóg to rozwiąże.
Pogładził ją po włosach.
– Boże, od wieków nikt mi tego nie robił – zamruczała z zadowoleniem.
Wino i ciepło z kominka zadziałały. Zamknęła oczy i wkrótce zasnęła. Steven powoli przesunął się na bok i wstał. Wziął Caroline na ręce i zaniósł na górę do sypialni. Zdjął jej buty, rozluźnił ubranie, położył do łóżka i opatulił kołdrą. Centralne ogrzewanie wyłączyło się samo, więc w pokoju było chłodno. Caroline poruszyła się.
– Kładziesz mnie do łóżka? – zapytała sennie, nie otwierając oczu.
– Obiecałem Kate Lineham, że to zrobię – szepnął Steven i zgasił światło.
Wypił za dużo, żeby wracać samochodem do hotelu, więc ułożył się na sofie w salonie. Obudził się po jakichś czterech godzinach z bólem w karku. Roztarł go energicznie, poczłapał do okna, odsunął zasłonę i przetarł zaparowaną szybę. W świetle lamp ulicznych zobaczył wielkie płatki śniegu. Na ulicy i w ogrodzie było już biało. Wzdrygnął się i zerknął na zegarek. Czwarta rano. Nie najlepsza pora na optymizm. Ale śnieg przykrywający miasto dziwnie kojarzył mu się z wirusem i skłonił do rozmyślań o naturze dobra i zła.
– Na pewno marzniesz – usłyszał za plecami głos Caroline. – Nie dałam ci koca.
Steven odwrócił się. Stała w drzwiach.
– Wszystko w porządku – odrzekł. – Nie możesz spać?
– Za dużo złych snów. Napiłabym się kawy, a ty?
Skinął głową i z powrotem zasunął zasłonę. Caroline zrobiła kawę i rozpaliła kominek. Usiedli z kubkami na sofie i wpatrzyli się w ogień.
– Mam złe przeczucia – odezwała się Caroline. – To wszystko kiepsko wygląda.
– Zawsze najciemniej jest przed świtem.
– Może już nie będzie świtu. Wiesz, że w ubiegłym tygodniu w mieście było osiem samobójstw?
– Nie wiedziałem.
– Podobno z poczucia winy. Rodziny zarażonych czują się bezradne, bo nie potrafią pomóc. Nie mogą nawet normalnie pochować bliskich, bo przepisy tego zabraniają.
Wzdrygnęła się i Steven objął ją.
– Pomyślisz o mnie źle, jeśli zaproponuję, żebyśmy poszli razem do łóżka? – zapytała, wciąż patrząc w ogień.
– Nie – odpowiedział szczerze.
– Coś mi się zdaje, że czas nie jest po naszej stronie – mruknęła.
15
– Myślałam, że będę zażenowana, ale nie jestem – wyznała Caroline, kiedy wkładała chleb do tostera.
Steven objął ją z tyłu i pocałował w kark.
– To dobrze. Ja też nie.
– To chyba ten stary, dobry brytyjski duch czasu wojny, o którym tyle się słyszy – powiedziała w zamyśleniu. – W obliczu zagrożenia zwykłe zasady przestają obowiązywać.
– Mój pułk wyrusza o świcie – rzekł Steven. – Tyle że tym razem wojna przyszła do nas.
Pocałował jej włosy, lecz nie odpowiedział.
Po śniadaniu spróbował odpalić samochód Caroline, ale siadł akumulator. Nie udało mu się jej namówić, żeby wzięła dzień wolny, więc uparł się, żeby przynajmniej pojechała do kościoła Świętego Judy jego samochodem, a on zrobi porządek z jej autem.
– Zobaczymy się później? – zapytała.
– Jeśli chcesz.
– Więc do zobaczenia później.
Sąsiad zauważył wysiłki Stevena i wyszedł w szlafroku z propozycją, że pożyczy mu prostownik do ładowania akumulatora. Steven skorzystał i pół godziny później odjechał. W drodze do szpitala ogólnego wstąpił do serwisu, aby sprawdzić akumulator. Elektryk stwierdził, że to szmelc.
– Nie będzie trzymał, panie kolego – oświadczył, więc Steven kupił nowy i poprosił o zamontowanie.
Kiedy w końcu dotarł do szpitala, zastał George’a Byarsa w jego gabinecie. Dyrektor był sam.
– Nie widzieliśmy się jakiś czas – powiedział na powitanie.
– Próbowałem skoncentrować się na własnej robocie – odparł Steven.
– Z tego, co słyszałem, nie całkiem się panu udało.
Steven wzruszył ramionami.
– Od pewnych rzeczy po prostu nie można uciec.
– Cieszę się, że pan tak uważa – rzekł Byars. – Czasami zastanawia mnie postawa niektórych kolegów z branży.
Steven nie podjął tematu.
– Jak sytuacja? – zapytał.
– Gorsza, niżbyśmy chcieli. Chwilami mam wrażenie, że stoję na mostku „Titanica” i czuję, jak spada temperatura. Same problemy. Brakuje pielęgniarek i miejsca dla chorych. Zajęliśmy już trzy kościoły i dwie szkoły podstawowe. Są prawie pełne. Następny krok to zamknięcie i wykorzystanie szkół średnich.
– Dlaczego akurat szkół średnich? – zapytał Steven.
– Dzisiaj z reguły oboje rodzice pracują – wyjaśnił Byars. – Zatrzymanie setek dzieci w domach stworzyłoby wielkie problemy. Młodzież ze szkół średnich jest już w takim wieku, że sama potrafi o siebie zadbać, dopóki dorośli nie wrócą z pracy.
Steven skinął głową.
– A co z ochotniczkami, które miały się zgłaszać?
Byars wzruszył ramionami.
– Kiepsko to wygląda. Ale nie można ich winić. Bezradne przyglądanie się umierającym ludziom nie jest przyjemne. Poza tym dwie pielęgniarki zaraziły się wirusem i straciliśmy je.
– Dwie?! – wykrzyknął Steven.
– Mało kto o tym wie, jak o wielu innych rzeczach w mieście.
– Więc udaje się wam trzymać prasę na dystans?
– Nie nam – sprostował Byars. – Niech pan nie pyta, komu, ale podejrzewam, że to robota rządu.
– Wątpię, żeby zaapelował do lepszej natury pismaków – zauważył Steven.
– A co u pana? Jakiś postęp?
– Powiedzmy, że jestem większym optymistą niż kilka dni temu, ale mam jeszcze dużo do wyjaśnienia. Dlatego do pana wpadłem. Muszę porozmawiać z kardiochirurgiem. Proszę nie pytać, dlaczego. Może pan to załatwić?
Byars sięgnął do telefonu i wybrał numer wewnętrzny. Po krótkiej wymianie zdań odłożył słuchawkę.
– Doktor Giles chętnie panu pomoże – powiedział i wyjaśnił Stevenowi, jak trafić na kardiochirurgię.
Steven uśmiechnął się i podziękował. Polubił Byarsa i miał dla niego dużo uznania. Był zadowolony, że sztab kryzysowy docenił jego umiejętności i zatrzymał na stanowisku koordynatora działań.
Na oddziale kardiochirurgii przywitała go piękna kobieta, która przedstawiła się jako sekretarka Martina Gilesa.
– Czeka na pana – oznajmiła. – Niech pan wchodzi.
Giles wyglądał bardziej na boksera wagi ciężkiej niż na chirurga, ale był bardzo uprzejmy.
– Czym mogę służyć? – zapytał. Skrzyżował muskularne ręce i oparł je na biurku. Szyja zniknęła między potężnymi ramionami, głowa przypominała kulę armatnią na murze fortecy.
– Interesuje mnie nowoczesna chirurgia serca – wyjaśnił Steven. – Jakie zabiegi pan wykonuje?
– Wszystkie – odparł Giles. – Od założenia kilku szwów we właściwym miejscu do transplantacji serce-płuca.
– Przepraszam, że nie jestem bardziej konkretny – powiedział Steven – ale nie mam pojęcia, jak powszechne są dziś operacje serca i ilu ludzi ratują.
– Każdy oddział kardiochirurgii w kraju ma kilometrową listę oczekujących. To popularne zabiegi.
– Powiedzmy, że zgłasza się do pana pacjent, który w dzieciństwie cierpiał na gorączkę reumatyczną, co doprowadziło do obecnych problemów z sercem.
– Gorączka reumatyczna nie jest już tak powszechna jak kiedyś – wyjaśnił Giles. – Ale często wywołuje bakteriemię, która powoduje nagromadzenie bakterii w zastawce serca i w rezultacie prowadzi do stenozy. Musielibyśmy rozważyć kilka opcji. W wypadku niedużego uszkodzenia moglibyśmy spróbować mechanicznej naprawy zniszczonej tkanki, czyli zszycia uszkodzonych części, o ile byłoby to możliwe. Gdyby zastawka nie nadawała się do tego, trzeba byłoby pomyśleć o jej wymianie na plastikową lub naturalną, jeśli taka byłaby dostępna.
– Przypuśćmy, że uszkodzenie serca jest związane z wiekiem – podsunął Steven, przypominając sobie kartotekę medyczną Franka McDougala.
– Zrobilibyśmy to samo. Defekty związane z wiekiem dotyczą zazwyczaj lewej części serca, zastawki dwudzielnej i zastawki aorty. Infekcja atakuje zwykle te z prawej strony. Ale w obu wypadkach naprawilibyśmy lub wymienili tę właściwą, przy czym wolelibyśmy wariant naprawy.
– I mówi pan, że to popularny zabieg?
– Czytałem ostatnio w jednym z magazynów medycznych, że w krajach rozwiniętych wykonuje się rocznie ponad dwieście tysięcy operacji zastawek serca, a sześćdziesiąt tysięcy pacjentów otrzymuje zastawki zastępcze.
– A co z powikłaniami pooperacyjnymi?
– Wszystkie zabiegi chirurgiczne są ryzykowne, ale operacje zastawek serca udają się wyjątkowo dobrze. Większość pacjentów w pełni wraca do zdrowia.
– A reszta? – zapytał Steven.
– Zawsze istnieje pewne ryzyko apopleksji, krwawienia, infekcji, uszkodzenia nerek czy nawet ataku serca i śmierci, ale to wyjątki.
– Pacjenci po operacjach serca nie są chyba podatni na choroby wtórne? – zapytał ostrożnie Steven.
– Choroby wtórne? – zdziwił się Giles.
– Na przykład infekcje wirusowe.
– Nie zetknąłem się z tym – odrzekł Giles – choć pacjenci po transplantacjach mogą mieć osłabioną odporność z powodu stosowania środków przeciwko odrzutom przeszczepów. Ale u pacjentów po operacjach zastawek serca nie zauważyłem zwiększonej podatności ani nie słyszałem o czymś takim od nikogo z branży. W latach osiemdziesiątych mieliśmy duży problem z awaryjnością jednej ze sztucznych zastawek, BjorkShiley CCHC, ale wycofano ten model w roku osiemdziesiątym szóstym, o ile dobrze pamiętam.
– Niezupełnie o to mi chodziło.
– Wobec tego przykro mi, ale nie mogę panu pomóc.
Steven skinął głową i wstał.
– Dziękuję, że tak szybko pan mnie przyjął.
– Zawsze do usług – odparł Giles.
Steven uśmiechnął się.
– Miałem nadzieję, że pan to powie. Może będę musiał jeszcze do pana wpaść.
Po powrocie do hotelu Steven zadzwonił do Sue, żeby uprzedzić, że najprawdopodobniej nie przyjedzie na święta.
– Spodziewałam się tego – odrzekła. – Słyszałam, że sytuacja się pogarsza, i już powiedziałam Jenny, że biedni chorzy ludzie mogą potrzebować jej taty na trochę dłużej.
– Dzięki, Sue. Jak ona to przyjęła?
– Twoja córka jest wyjątkowo dojrzała jak na swój wiek, ale kiedy będziesz pewien, że nie przyjedziesz, lepiej sam jej to powiedz.
– Masz rację – zgodził się Steven.
Ledwo odłożył słuchawkę, zadzwonił telefon.
– Doktor Dunbar? Mówi oficer dyżurny Sci-Medu. Pan Macmillan chciałby pana widzieć, gdy tylko będzie pan mógł przyjechać.
Eufemizm oznaczający „natychmiast”, pomyślał Steven.
Odprowadził samochód Caroline pod jej dom, zostawił kartkę, że musiał wyjechać do Londynu i pojechał na lotnisko taksówką. Cztery godziny później był w Londynie. Za piętnaście piąta zameldował się w gabinecie szefa.
Macmillan uśmiechnął się i powiedział:
– Nie doceniłem cię. Myślałem, że zjawisz się najwcześniej za dwie godziny. Zwołałem zebranie na siódmą. Może chciałbyś... – zawiesił głos, jakby chciał dać Stevenowi do zrozumienia, że nie powinien zadawać żadnych pytań.
Steven odwzajemnił uśmiech i powiedział, że wróci na siódmą. Spacerował po mieście, z przyjemnością obserwując popołudniowy tłum i chłonąc świąteczną atmosferę. Znalazł winiarnię, gdzie grano kolędy, i zamówił kieliszek chardonnay. Wolałby duży dżin, ale na zebraniu musiał mieć jasną głowę. Macmillan nie powiedział, że oczekuje raportu, ale mógł go zażądać.
Po powrocie do Sci-Medu zastał szefa samego.
– Zebranie odbędzie się nie u mnie, ale w gabinecie ministra spraw wewnętrznych – wyjaśnił Macmillan, widząc pytającą minę Stevena.
Kiedy tam weszli, Stevena zaskoczyła obecność dwóch innych ministrów. Gospodarz wyglądał na przygnębionego. W pokoju było w sumie ośmiu mężczyzn. Macmillan dokonał prezentacji i zaczął bez żadnych wstępów.
– Prawda jest taka, Dunbar, że nie byliśmy z tobą całkiem szczerzy.
Steven zachował kamienną twarz, ale skoczyło mu tętno.
– W przeszłości – ciągnął Macmillan – Sci-Med zawsze przekazywał swoim ludziom każdą ważną informację, kiedy tylko była dostępna. Ale tym razem musieliśmy coś zataić.
– Podobno spowiedź przynosi ulgę duszy – zauważył sucho Steven.
– Ta decyzja nie była łatwa – mówił dalej Macmillan. – Zapadła na najwyższym szczeblu i została uzgodniona z osobami obecnymi w tym pokoju. Kiedy zachorowała siostra Mary Xavier, zakonnica prowadząca bezpieczne życie w zamkniętym klasztorze, uznaliśmy, że nie uda ci się znaleźć wspólnego ogniwa. Nie trzeba epidemiologa, aby stwierdzić, że po prostu nie może istnieć. Implikacje tej konkluzji były bardzo poważne: nasz kraj został zaatakowany przez zabójczy wirus, który w każdej chwili może się pojawić w dowolnym miejscu bez łańcucha wcześniejszych zakażeń.
– Więc czego nie wiem? – zapytał Steven.
– Powiedzieliśmy ci o siostrze Mary, ale zatailiśmy, że w całym kraju było jeszcze czternaście innych zagadkowych zachorowań i nic ich nie łączyło – odparł Macmillan. – Dzięki czujności władz medycznych tych ludzi szybko odizolowano. Ale jeśli to tylko czubek góry lodowej, stoimy w obliczu katastrofy narodowej na niespotykaną skalę.
– I musimy zastosować drakońskie środki – dodał minister spraw wewnętrznych. – Jesteśmy bliscy wprowadzenia stanu wyjątkowego w całym kraju ze wszystkimi tego konsekwencjami.
– No, cóż – rzekł Steven. – Widzę, panowie, że już macie wyrobione zdanie na temat wirusa.
– Powiedzieliśmy ci o siostrze Mary, bo uznaliśmy, że zbadasz ten przypadek i dojdziesz do takiego samego wniosku, zanim zameldujesz o swoich odkryciach – odparł Macmillan. – Dlatego cię wezwałem. Chyba zgodzisz się, że nie można wytropić pochodzenia tego wirusa?
– Nie, nie zgodzę się – zaprzeczył Steven, ku zaskoczeniu obecnych. – On nie wziął się znikąd.
– Ale ta zakonnica nigdy nie wychodziła z klasztoru.
– Raz wyszła – sprostował Steven. – Dziewięć miesięcy temu miała operację serca w miejscowym szpitalu.
– Czyli nie była poza klasztorem od dziewięciu miesięcy – powiedział z rozdrażnieniem przedstawiciel Brytyjskiego Stowarzyszenia Medycznego. – W wypadku infekcji wirusowej to żadna różnica.
Steven zerknął na Macmillana.
– Inni zagadkowi pacjenci, przynajmniej ci, o których wiedziałem, też mieli niedawno operacje serca.
– I uważa pan, że to ważne? – zapytał minister spraw wewnętrznych.
– Tak, choć jeszcze nie wiem, na ile ważne.
Wszyscy eksperci medyczni zgodnie uznali, że nie może istnieć żaden logiczny związek między przebytymi operacjami serca a złapaniem zabójczego wirusa. Steven słuchał ich cierpliwie i kiwał głową, kiedy wskazywali na to, co już wiedział: różne miasta, różne szpitale, różni chirurdzy, różne miesiące i różne przyczyny zabiegów.
– Ale faktem jest, że cała czwórka przeszła te operacje – powiedział, gdy umilkły protesty. – I tylko to ich łączy.
– Co o tym sądzisz, Macmillan? – zapytał minister spraw wewnętrznych.
– Sądzę, że powinniśmy sprawdzić kartoteki medyczne tych zagadkowych pacjentów, o których nie poinformowaliśmy doktora Dunbara.
– Więc wstrzymujemy się z wprowadzeniem nowych środków bezpieczeństwa? – spytał minister i powiódł wzrokiem po zebranych.
Wszyscy zgodzili się z Macmillanem, lecz niechętnie, bo większość nadal nie była przekonana.
– O ile wiem – powiedział minister zdrowia – sprawdzono kartoteki medyczne tych pacjentów, ale uwzględniając tylko ostatnie sześć tygodni, czyli czas dwukrotnie dłuższy niż prawdopodobny okres inkubacji tego wirusa.
– Zasugeruję więc premierowi – zdecydował szef resortu spraw wewnętrznych – żeby zawiesić wprowadzenie stanu wyjątkowego w całym kraju na... jak długo?
– Na tydzień – podsunęli najwięksi sceptycy. Propozycje dwóch tygodni i miesiąca upadły. W końcu zgodzono się na dziesięć dni.
– Co pan na to, doktorze Dunbar? – zapytał minister spraw wewnętrznych. – W ciągu dziesięciu dni ustali pan pochodzenie tej cholernej zarazy?
– Mogę tylko próbować – odparł Steven.
– Dostanie pan wszystko, od sekretarki do lotniskowca. Wystarczy poprosić.
Po zebraniu Steven na początek poprosił o coś do jedzenia. Od śniadania nie miał nic w ustach, a zamierzał pracować całą noc. Chciał wykorzystać środki i komputery Sci-Medu do zgromadzenia informacji o nieujawnionych zagadkowych zachorowaniach. Przydzielono mu do pomocy mały zespół urzędników państwowych kierowniczego szczebla, dysponujących faksami i telefonami. O dziewiątej wieczorem, kiedy dostarczono chińskie jedzenie, łączność już działała.
Gdy jadł, siedząc przy komputerze i tworząc bazę danych z nadchodzących informacji o nowych pacjentach, przyszedł Macmillan i spytał, czy Steven ma wszystko, czego potrzebuje. Kiedy Steven przytaknął, oświadczył, że w takim razie nie ma sensu, aby się tu kręcił, lecz dziwnie ociągał się z wyjściem.
Po chwili krępującego milczenia odchrząknął i powiedział:
– Jestem ci winien przeprosiny za ukrywanie informacji. Gdy pojawiła się perspektywa wprowadzenia stanu wyjątkowego, wszyscy uznali, że żadne dalsze informacje o kryzysie nie mogą wyjść poza te mury. Nie mogliśmy ryzykować, że się rozejdą i wywołają panikę na giełdzie i Bóg wie, gdzie jeszcze.
– Rozumiem – odrzekł Steven.
– Zawiadom mnie, jak będziesz coś miał.
O północy nie było już wątpliwości, że wspólny element to operacja serca. Dziewięć z czternastu „zagadkowych kart” przeszło taki zabieg w ciągu ostatniego roku; informacji o pozostałej piątce nadal szukano. Steven zadzwonił do Manchesteru. Chciał przeprosić Caroline za nagłe zniknięcie i pochwalić się, że w końcu zrobił jakiś postęp. Nikt nie odpowiadał. Miał nadzieję, że Caroline nie odbiera, bo już śpi.
– Jaki stąd wniosek? – zapytał Macmillan, gdy Steven powiedział mu przez telefon o swoim odkryciu.
– Moim zdaniem przyczyną zakażeń były same operacje.
– Sugerujesz, że złapali nowego filowirusa jako infekcję pooperacyjną? – zdziwił się Macmillan.
– Nie w sensie konwencjonalnym, ale można tak powiedzieć – odparł Steven. – Teraz musimy znaleźć wspólny element wyróżniający tych pacjentów spośród setek, jeśli nie tysięcy innych, którzy przeszli operacje serca w ostatnim roku.
O trzeciej nad ranem Steven i jego zespół mieli już dokładne informacje o pięciu operowanych.
Steven zadzwonił do Macmillana, gdy tylko przeanalizował dane.
– Wygląda na to, że wspólnym elementem jest protezowa zastawka serca – oznajmił. – Wymieniono je pięciu pacjentom, nikomu nie naprawiono ich chirurgicznie.
– Mój Boże – westchnął Macmillan. – Zakażone zastawki serca. Kto by pomyślał? Dobra robota, Dunbar.
– Jeszcze nie wyszliśmy na prostą – zastrzegł Steven. – Musimy ustalić, dlaczego minęło tyle miesięcy, zanim wdała się infekcja. A przede wszystkim, jak zastawki uległy zakażeniu.
– I do tego wirusem, na którego wcześniej nikt się nie natknął – dodał Macmillan.
– Właśnie.
– Zostawiam to tobie, jesteś w tym dobry – powiedział Macmillan. – Na razie obudzę premiera tą wiadomością.
Steven poprosił swój zespół o ustalenie typu i producenta zastawek wykorzystanych przy operacjach. W międzyczasie nadeszły informacje o trzech dalszych pacjentach: tej trójce również wymieniono uszkodzone zastawki serca.
– Nieźle nam idzie, kochani – oświadczył Steven, przyjmując od jednego z urzędników kubek bardzo pożądanej kawy. – Może do śniadania wypijemy szampana.
Tuż przed świtem przyszedł pierwszy faks z informacjami o zastawce użytej do zabiegu. Humphreyowi Barclayowi wszczepiono zastawkę z ludzkiej tkanki. Była niemal idealnie dobrana immunologicznie i obyło się bez środków przeciwko odrzutowi przeszczepu. Steven zaklął pod nosem.
O szóstej trzydzieści zadzwonił do Macmillana.
– Zaczęły się schody – oznajmił z przygnębieniem. – Mamy pięć pierwszych wyników. Wszyscy dostali zastawki z ludzkiej tkanki.
– Ale jak to możliwe? – zapytał Macmillan.
– Nie wiem – wyznał Steven.
– Mógł się zdarzyć jakiś zarażony dawca serca, ale nie ma mowy, żeby ci wszyscy ludzie dostali zastawki od tej samej osoby.
– Otóż to – zgodził się Steven zmęczonym głosem. Był wykończony.
– Prześpij się trochę. Potem pogadamy.
16
Steven pojechał do domu taksówką. Mieszkanie, które od jakiegoś czasu stało puste, było tak wyziębione, że czuł w powietrzu wilgoć. Włączył ogrzewanie i czajnik elektryczny. Czekając, aż woda się zagotuje, zerknął na zegarek. Minęła siódma trzydzieści. Postanowił zadzwonić do Caroline. I tym razem nie odbierała. Steven bębnił palcami w słuchawkę i zastanawiał się, gdzie może być. Kiedy skulony przy kominku elektrycznym sączył kawę, zdziwienie przerodziło się w niepokój, potem w obawę. Zadzwonił do miejskiego szpitala ogólnego, ale George Byars jeszcze nie przyszedł. Postanowił zaczekać i spróbować później. Przy trzecim telefonie, o ósmej czterdzieści pięć, udało się.
Powiedział Byarsowi, że nie może się dodzwonić do Caroline Andersen.
– Nie wie pan, czy zmieniła godziny dyżurów? – zapytał.
Cisza w słuchawce była bardziej wymowna niż jakakolwiek odpowiedź.
Steven poczuł, jak żołądek podchodzi mu do gardła.
– Wczoraj wieczorem próbowałem złapać pana w hotelu – powiedział cicho Byars. – Caroline zachorowała na to draństwo.
– Jezu, nie – mruknął Steven.
– Przykro mi – odparł Byars.
– To na pewno ten wirus?
– Raczej nie ma wątpliwości.
– Gdzie ona jest?
– W kościele Świętego Judy. Siostra Lineham uparła się, że będzie ją osobiście pielęgnować.
Steven bez słowa odłożył słuchawkę. Miał wrażenie, że wszystko sprzysięgło się przeciwko niemu i toczy walkę z niewyobrażalnymi przeciwnościami losu. Zazdrościł ludziom, którzy wierzą w Boga, obojętnie jakiego; przynajmniej mają w kimś oparcie, w ciężkich chwilach mają się do kogo zwrócić i prosić o pomoc. On czuł się zupełnie samotny, aż do granic rozpaczy. Poza wszystkim innym musiał brać pod uwagę możliwość, że sam jest zarażony wirusem, bo spał z Caroline. Ciarki przeszły mu po plecach. Nie mógł już nic zrobić, musiał zaczekać, żeby się przekonać. „Co ci jest pisane, to cię nie minie”, mawiała jego babcia. Pijąc drugi kubek kawy, zastanawiał się, jak najszybciej dotrzeć do Manchesteru.
Przypomniał sobie obietnicę ministra spraw wewnętrznych, że dostanie wszystko, czego będzie potrzebował. Zadzwonił do Sci-Medu i poprosił o laptop przystosowany do transmisji danych przez telefon komórkowy, bo swój komputer zostawił w Manchesterze. Zażądał też samochodu z kierowcą. Natychmiast. Dwadzieścia minut później przed jego blokiem czekał potężny jaguar. Obok stał kierowca w szarym garniturze. Steven usiadł z tyłu. Kiedy pędzili autostradą, załadował ostatnie informacje ze Sci-Medu. Były już dane dziewięciu pacjentów. Wszyscy dostali zastawki z ludzkiej tkanki.
– Cholera! – zaklął głośno.
Kierowca spojrzał na niego w lusterku.
– Problemy? – zapytał.
– Człowiek spędza tygodnie na rozgryzaniu zagadki, a kiedy wreszcie znajduje rozwiązanie, okazuje się, że to niemożliwe – poskarżył się Steven.
– Może tylko się panu wydaje, że to niemożliwe?
– Ja to wiem – odparł Steven.
– Wyeliminował pan wszystkie inne możliwości?
– Tak.
– Więc to, co zostało, musi być prawdą, choćby wyglądało nieprawdopodobnie – orzekł kierowca. – Tak mawiał Sherlock.
– Jest pan fanem Holmesa? – zapytał Steven.
– Był detektywem z prawdziwego zdarzenia – odrzekł kierowca. – Nie to, co te dzisiejsze typy w telewizji, które proszą ludzi, żeby odwalali za nich całą robotę. Stary Sherlock mógłby ich nauczyć paru rzeczy. Lord Lucan byłby za kratkami, zanim zdążyłby pan powiedzieć: „Proszę podać herbatę, pani Hudson”.
Mnie też mógłby nauczyć paru rzeczy, pomyślał Steven, wystukując na klawiaturze prośbę o szczegółowe dane dawców tkanki. Podejrzewał, że to robota głupiego, lecz nie miał innego pomysłu. Pewnie zostanie z listą nazwisk zmarłych ludzi, ale przynajmniej dokumentacja będzie kompletna.
Na obrzeżach Manchesteru kierowca spytał, dokąd go zawieźć. Steven powiedział, że do kościoła Świętego Judy, i pomógł mu tam trafić.
– Mam czekać na pana? – zapytał szofer.
Steven odparł, że nie.
– To dobrze – ucieszył się kierowca. – To miejsce przyprawia, mnie o gęsią skórkę.
Steven nie dziwił mu się. Ulice wokół śródmieścia były upiornie puste.
– Teraz w lewo.
Kierowca zatrzymał samochód tuż przy barierze policyjnej przed kościołem.
– Życzę powodzenia i niech pan pamięta, co mawiał stary Sherlock: to, co zostało, musi być prawdą.
Steven podziękował z uśmiechem, ale twarz mu stężała, gdy zobaczył swój wynajęty samochód wciąż zaparkowany tam, gdzie zostawiła go Caroline. Wyjaśniwszy pielęgniarkom w dyżurce, kim jest i po co przyszedł, przebrał się w strój ochronny i wszedł do części dla pacjentów. Znów ten krwawy koszmar, pomyślał. Chorych nie przybyło, ale pewnie tylko dlatego, że nie było ich już gdzie zmieścić.
Nie od razu zorientował się, która z trzech pielęgniarek w pomarańczowych skafandrach, kapturach i maskach to Kate Lineham. Poznał ją po chodzie, kiedy poszła do pojemnika wyrzucić zakrwawione tampony. Stanął przodem do niej, żeby mogła go rozpoznać.
Natychmiast zrozumiała, dlaczego przyszedł.
– Tam – powiedziała. – Zrobiłyśmy jej własny kąt.
– To dobrze – odrzekł.
Zaprowadziła go do rogu w głębi nawy, za jedną z dwóch głównych kolumn nośnych. Caroline leżała pod tylną ścianą na łóżku polowym. Nad nią było witrażowe okno ze sceną rezurekcji i tablica z nazwiskami parafian poległych w obu wojnach światowych. Miała zamknięte oczy, ale nie spała. Poruszała wargami, jakby zaschły. Steven przyklęknął i położył rękę na jej ramieniu.
Otworzyła oczy.
– Jak leci? – zapytał, uśmiechając się do niej przez maskę.
– Świetnie – odpowiedziała. – Miło znów cię widzieć.
Poklepał ją po ramieniu.
– Musiałem polecieć do Londynu. Pewnie nie widziałaś kartki, którą zostawiłem w twoim samochodzie?
Pokręciła głową.
– Nie, myślałam, że uciekłeś.
– Wróciłem, jak tylko się dowiedziałem. Wyjdziesz z tego. Wiem, że dasz radę.
Uśmiechnęła się słabo i lekko ścisnęła jego rękę. Steven odgarnął jej włosy z czoła.
– Odpoczywaj. Przyjdę później.
Wstał i odszukał Kate Lineham.
– Co o tym myślisz? – spytał.
– Trudno powiedzieć. Statystyki są przeciwko niej, ale pod czułą opieką kochającej osoby może jej się uda.
Steven skinął głową. Był wdzięczny za szczerą odpowiedź. Poszedł do wyjścia i wziął prysznic. Kiedy był już na zewnątrz, usłyszał swój telefon komórkowy.
– Gdzie jesteś, do cholery? – zapytał John Macmillan.
– W Manchesterze.
– Mogę wiedzieć, dlaczego?
– Bo tu jest więcej chorych niż gdziekolwiek indziej – odparł Steven. – Poza tym znajoma właśnie złapała wirusa.
– Bardzo mi przykro. – Macmillan spuścił z tonu. – Zdobycie informacji o dawcach okazało się trudne. Dystrybucją narządów i tkanek zajmuje się rejestr centralny. Odpowiada na komputerowe zapotrzebowania szpitali i klinik. Szpitale zwykle nie dostają danych osobowych dawców.
– Nazwiska nie zrobią wielkiej różnicy. Ale interesują mnie dane z rejestru. Moglibyście przysłać mi e-mail z tym, co macie?
– Oczywiście. Co planujesz?
– Chcę jeszcze raz porozmawiać z kardiochirurgiem – odparł Steven. – Czuję, że czegoś w tym wszystkim nie dostrzegam.
Rozpaczliwie potrzebował snu, ale umówił się z Martinem Gilesem na dwunastą. Trzymał się na nogach dzięki kolejnym kubkom kawy i gdy dotarł do szpitala ogólnego, myślał, że nieźle wygląda, dopóki chirurg nie powitał go słowami:
– Jezu, ale pan zmarnowany.
Steven pominął milczeniem tę uwagę i poprosił o więcej szczegółów o wymianie zastawek serca. Chciał wiedzieć, jak się wybiera różne opcje.
– Zasadniczo najlepsze są zastawki tkankowe – odparł Giles. – Ludzkie, jeśli są osiągalne i oczywiście tylko w wypadku odpowiedniej zgodności tkanki. Ideałem jest naprawa zastawek pacjentów przy użyciu ich własnej tkanki. Nie ma wtedy problemów z odrzutem przeszczepu, więc nie jest potrzebna terapia immunosupresyjna, która prawie zawsze prowadzi do kłopotów. Zastawki mechaniczne – metalowe, plastikowe, z włókna węglowego czy z czegokolwiek – też są niezłe, ale nawet w przybliżeniu nie zapewniają tak dobrego przepływu jak zastawki tkankowe, bo mają ograniczone kąty otwarcia. Pacjenci zwykle muszą być do końca życia na środkach przeciwskrzepowych. Ważny jest również wiek. Pacjentowi w średnim wieku dalibyśmy zastawkę tkankową, ale starszemu wstawilibyśmy zapewne mechaniczną.
– Powiedział pan, że najlepsze są zastawki tkankowe. Ludzkie, jeśli to możliwe.
– Tak.
– Czy to znaczy, że jest jakaś alternatywa?
– Używa się również przystosowanych zastawek świńskich.
– Świńskich? A co z odrzutem obcej tkanki? – zapytał Steven.
– Powiedziałem przecież, że chodzi o zastawki „przystosowane”. Przystosowuje się je środkiem chemicznym o nazwie gluteraldehyd, żeby były lepiej przyswajalne. Bywają słabe i często trzeba je wzmocnić, dać im dodatkowy „szkielet”, jak to nazywamy. Nie są nawet w przybliżeniu tak dobre, jak kompatybilne zastawki ludzkie, ale używa się ich dość często i z dość dobrym skutkiem. Problem może być wtedy, gdy pacjentem jest Żyd.
Steven uśmiechnął się.
– Domyślam się, że zastawki tkankowe są badane, żeby wykryć ewentualne zapalenie wątroby, AIDS, chorobę Creutzfeldta-Jakoba i tak dalej.
– Oczywiście – przytaknął Giles. – Bez tego ani rusz.
Steven podziękował mu za pomoc i wrócił do hotelu. Ledwie położył się na łóżku, ogarnęła go senność, lecz w głowie wciąż kłębiły się sprzeczne myśli. Logika wskazywała, że wybuch choroby spowodowały zastępcze zastawki serca, bo tylko ich wymiana łączyła pacjentów nazwanych „zagadkowymi kartami”. Ale osiemnaście wymienionych zastawek nie mogło pochodzić z jednego zarażonego serca ludzkiego. Kiedy zapadał w sen, przypomniał sobie słowa kierowcy: „Może tylko się panu wydaje, że to niemożliwe?”
Zaledwie cztery godziny później obudził go hałas na korytarzu, zupełnie, jakby pokojówka upuściła metalową tacę ze sztućcami. Przez chwilę leżał nieruchomo, patrząc w sufit, potem zdał sobie sprawę, że już nie zaśnie. Wstał, wziął prysznic i zamówił do pokoju omlet i sałatkę. Czekając na jedzenie, włączył laptop i odczytał kolejny e-mail.
Nie znalazł w nim nazwisk dawców, były za to informacje o metodach pozyskiwania narządów i tkanek do transplantacji oraz kryteriach ich rozdzielania przez rejestr centralny. Przyszło mu do głowy, że wspólnym ogniwem jest właśnie rejestr. Poprosił Sci-Med o sprawdzenie rejestru. Może uda się znaleźć jakieś elementy łączące interesujących go pacjentów.
Półtorej godziny później dostał odpowiedź. Nadal nie było nazwisk dawców, bo, jak wyjaśniono, pracownik rejestru centralnego, do którego zwrócono się z prośbą o te dane, zachorował i został odesłany do domu. Niestety, zabrał ze sobą dyskietkę z kartoteką dawców. Koledzy właśnie próbują się z nim skontaktować. Co do elementów łączących „zagadkowe karty”, jeden już się pojawił. Wszyscy ci pacjenci dostali zastawki serca dzięki staraniom tego samego koordynatora, niejakiego Grega Allana. Dziwnym zbiegiem okoliczności, to właśnie on nagle zachorował.
– No, no – mruknął Steven. – Chyba będę musiał pogadać z panem Allanem.
Zadzwonił do Sci-Medu z pilną prośbą o adres faceta. Oficer dyżurny oddzwonił już po czterech minutach.
– Mam ten adres, ale niewiele to panu da – oznajmił. – Nie ma go w domu.
– Jak to? Podobno jest chory.
– Tak myśleli jego koledzy. Wyglądał na chorego i zwolnił się do domu. Ale kiedy próbowali skontaktować się z nim w sprawie dyskietki, nie zastali go. Żona nie widziała go od rana.
– Mimo to wezmę ten adres – odrzekł Steven.
Allen mieszkał w Leeds. Z Manchesteru można tam było dojechać w godzinę. Uprzedził oficera dyżurnego o swoich planach i poprosił, żeby Sci-Med zlecił miejscowej policji znalezienie samochodu Allana.
– Podajcie im numer mojej komórki. Niech mnie zawiadomią, gdy tylko go znajdą.
– Mają go aresztować?
– Nie, tylko znaleźć. Wie o tych zastawkach coś, czego my nie wiemy. Chcę, żeby mi to powiedział osobiście.
Steven dotarł do Leeds tuż po siódmej trzydzieści. W oknie bungalowu Allana paliło się światło. Zapukał do drzwi. Otworzyła mu kobieta po trzydziestce. Wyglądała na przybitą. Na widok obcego mężczyzny uniosła ręce do ust.
– Chodzi o Grega, prawda? Znaleźliście go. Co się stało? Gdzie on jest?
Steven wyjaśnił, że nie potrafi odpowiedzieć na te pytania i jest po prostu jednym z ludzi, którzy szukają jej męża. Pokazał legitymację i zapytał, czy może na chwilę wejść.
Wprowadziła go do salonu.
– O co chodzi, na Boga? Gdzie jest Greg? – dopytywała się nerwowo. – Najpierw jego koledzy mówią, że zachorował i miał wrócić w domu. Potem pyta o niego policja, a teraz pan. Co się dzieje?
Steven wyjaśnił jej, na czym polega jego praca.
– Ale co choroba wirusowa ma wspólnego z Gregiem? On jest administratorem. Załatwia zapotrzebowania na transplanty. Dobiera potencjalnych dawców do biorców.
– Od kiedy się tym zajmuje?
– Mniej więcej od sześciu lat. Ale nie odpowiedział mi pan na pytanie.
– Bo nie znam odpowiedzi – wyznał Steven. – Wiem tylko, że pani mąż skoordynował czternaście zabiegów wymiany zastawek serca, po których biorcy zarazili się nowym wirusem.
Kobieta wytrzeszczyła oczy i zamarła.
– To... jakaś bzdura – wyjąkała. – Jak to możliwe?
– Miałem nadzieję, że pani mąż to wyjaśni – odrzekł Steven. – Ale nie ma go.
Pani Allan zerknęła przez okno. Steven podążył wzrokiem za jej spojrzeniem. Na podjeździe stał nowy ford focus. Steven nie miał pojęcia, w co jest zamieszany Greg Allan – jeśli w ogóle jest – ale wiedział z doświadczenia, że zwykle chodzi o pieniądze. Był ciekaw, czy poziom życia Allanów podniósł się ostatnio.
– Jakim samochodem jeździ pani mąż? – zapytał niewinnie.
– Bmw. A dlaczego pan pyta?
Steven obserwował wyraz jej oczu.
– Na wypadek, gdyby wyjechał zza rogu, kiedy będę wychodził – odrzekł uprzejmie. – Stary? Nowy?
– Nowy – odpowiedziała tępo. – Srebrna piątka.
– Dobre auto – stwierdził Steven.
Czuł, że kobieta chce mu coś powiedzieć, ale nagle odezwała się jego komórka i szansa przepadła. Przeprosił i odebrał. Dzwoniła miejscowa policja.
– Prosił pan o znalezienie Gregory’ego Allana.
– Tak – potwierdził Steven i szczelnie osłonił dłonią telefon.
– Lepiej niech pan tu przyjedzie. Jesteśmy przy zagajniku na wschodnim krańcu Gaylen Park. Mamy samochód. Jego chyba też.
Steven poczuł się nieswojo. Meldunek sugerował, że Allan nie żyje, a on siedział dwa metry od jego żony. Starał się zachować kamienną twarz.
– Zrozumiałem, już jadę.
– Jakaś wiadomość o Gregu? – zapytała pani Allan.
– Nie – skłamał Steven. – Ale muszę już iść.
Przy pożegnaniu nie patrzył jej w oczy. Wolał, żeby ktoś inny przekazał jej złą wiadomość.
Piętnaście minut później zobaczył kilka wozów policyjnych zaparkowanych obok srebrnego bmw przy lasku na skraju niewielkiego parku. Gliniarze stali koło samochodów i rozmawiali. Steven przedstawił się.
– Czekaliśmy na pana – wyjaśnił inspektor dowodzący akcją. – Niczego nie dotykaliśmy.
Steven domyślił się, że Sci-Med poruszył odpowiednie sprężyny w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych.
– Bardzo dobrze – pochwalił. – Co macie?
Inspektor zaprowadził go na małą polankę oświetloną policyjnymi lampami łukowymi. Wskazał w górę.
– To chyba pański facet?
Na nagiej gałęzi buka wisiał mężczyzna.
– Najwyraźniej postanowił, że w tym roku udekoruje sobą gwiazdkowe drzewko – mruknął policjant.
Steven nie odezwał się. Patrzył na martwego mężczyznę. Allan miał purpurową twarz i wysunięty nabrzmiały język. Przypominał odrażającą chimerę na średniowiecznym kościele. Ale powiesił się na współczesnej jaskrawoczerwonej lince holowniczej w żółte pasy, co w pewien sposób umniejszało grozę tej sceny. Stąd makabryczny żart policjanta.
– Biedny facet – powiedział Steven.
– Możemy go zdjąć?
Steven skinął głową.
– Jasne.
Patrzył z ponurą miną, jak gliniarze odcinają ciało i kładą na ziemi. Policyjni specjaliści od medycyny sądowej zabrali się do pracy. Wyglądali jak robotnicy zaczynający zmianę: swobodni, spokojni, wyluzowani. Jeszcze jedno ciało, jeszcze jeden zwykły dzień. Lekarz policyjny oficjalnie stwierdził zgon i inspektor zapytał, czy Steven może potwierdzić, że denat to Gregory Allan.
– Niestety, nie. Nigdy go nie widziałem.
Ukucnęli obaj przy zwłokach.
– Można spytać, co on zrobił? – zagadnął inspektor.
Steven był niemal zahipnotyzowany twarzą Allana. Zastanawiał się, dlaczego facet tak marnie skończył.
– Spytać można – odrzekł. – Ale nie mam bladego pojęcia. A szkoda.
Opróżniono kieszenie Allana.
– Jest jakaś kartka – oznajmił jeden z policjantów.
Inspektor wciągnął rękawiczki, wziął kartkę i ostrożnie rozłożył.
– List do żony. Napisał: „Przepraszam”. Niewiele miał jej do powiedzenia. Papier jest mokry, bo facet zlał się w spodnie, kiedy puścił mu zwieracz.
– Nie znaleźliście przy nim dyskietki? – zapytał Steven. Policjanci pokręcili głowami. – A w samochodzie?
– Sprawdź jeszcze raz, Edwards – polecił inspektor.
Wysoki rudzielec w plastikowej pelerynie o dwa numery za małej poszedł do bmw i zaczął je dokładnie przeszukiwać. Wrócił, kiedy zapinano worek z ciałem Allana. Podał inspektorowi dyskietkę.
– Była z boku siedzenia pasażera – wyjaśnił. Inspektor przekazał dyskietkę Stevenowi.
– Mam coś podpisać? – zapytał Steven.
– Miedzy kolegami nie ma potrzeby – odparł inspektor. – Może chce pan świąteczne opakowanie?
Steven wsunął dyskietkę do kieszeni.
– Nie, nie trzeba. Dzięki za pomoc.
17
Capel Curig
Varen Doig i Ian Patterson wyszli z posterunku policji w Capel Curig bardzo przygnębieni. Właśnie dowiedzieli się od inspektora, że w ostatnich tygodniach żadna z miejscowych firm taksówkowych nie miała wezwania do stacji doświadczalnej. Nadal nie wiedzieli, jak i dlaczego Amy i Peter zniknęli. Policja walijska nie mogła zrobić nic więcej. Nie wtrącała się do spraw rodzinnych, podobnie jak szkocka.
Karen pokręciła głową.
– Nie wierzę, żeby zeszli z gór.
Patterson mruknięciem przyznał jej rację.
– Pomijając fakt, że nie mieli ekwipunku do chodzenia zimą po walijskich górach. Przynajmniej Peter nie miał.
– Amy też nie.
– Dlaczego to zrobili? – zastanawiała się Karen. – Jeśli rzeczywiście chcieli razem uciec, dlaczego nie wzięli land-rovera i nie zostawili go potem na przykład na lotnisku?
– No właśnie, to po prostu bez sensu – zgodził się Patterson.
– Wciąż nie mogę uwierzyć, że to zrobili.
– Więc gdzie są?
Karen spojrzała na Pattersona. Łzy napłynęły jej do oczu.
– Nie wiem – zaszlochała. – Po prostu nie wiem.
Otoczył ją ramieniem i przez chwilę oboje milczeli.
– Może wstąpimy na drinka i zastanowimy się, co dalej? – zaproponował.
Karen wytarła oczy i bez słowa skinęła głową. Weszli do hotelu, w którym byli zaraz po przyjeździe. Nie zatrzymali się w nim, woleli nocować w pobliskim pensjonacie.
– Znaleźli państwo miejsce? – zagadnął barman, który poprzednio wyjaśnił im, jak trafić do stacji doświadczalnej.
Patterson przytaknął i zamówił dwie brandy. Barman zauważył, że Karen ma zaczerwienione oczy, więc powstrzymał się od dalszych pytań. Podał brandy i wrócił do czytania gazety.
– Nie wiem, co jeszcze możemy zrobić – powiedział Patterson. – Jeśli nikt ich nie widział, a policja nie może pomóc...
Karen się uspokoiła.
– Nie uwierzę, że Peter mnie zostawił, dopóki nie będę miała dowodu. W tej cholernej dziurze ktoś musi coś wiedzieć. Przepraszam... – Zerwała się i wybiegła.
Barman spojrzał znad gazety.
– Coś nie tak? – spytał.
– Jest zdenerwowana – wyjaśnił Patterson. – Jej mąż zniknął bez śladu.
– Ach tak. Przykro mi.
– On i moja żona pracowali w stacji doświadczalnej, o którą pytaliśmy pana wczoraj – ciągnął Patterson. – Ale najwyraźniej nikt z miejscowych nie widział ich tutaj, a potem nagle oboje przepadli. Land-rover, którym przyjechali do Walii, spalił się w czasie pożaru stacji doświadczalnej, nie zamawiali też taksówki, więc nie wiemy, jak się stąd wydostali.
– Może mógłbym pomóc – zaproponował barman.
– Ale przecież pan też ich nie widział – zdziwił się Patterson.
– Nie, ale nie tylko państwo pytali o drogę do stacji.
Wróciła Karen. Wyglądała znacznie lepiej; umyła twarz i poprawiła makijaż.
– Niech pan mówi – przynaglił Patterson.
– Jakieś dziesięć dni temu przyjechały tu cztery osoby. Dwaj faceci i dwie babki. Pytali, jak trafić do stacji. Pamiętam ich, bo narzekali na kawę.
Karen zorientowała się, o czym mowa. Wyjęła z torebki zdjęcie męża i podała je barmanowi.
– Czy to jeden z tamtych mężczyzn? – zapytała.
Barman ledwo rzucił okiem na fotografię.
– Nie. To byli Amerykanie.
– Amerykanie – powtórzył mechanicznie Patterson. – Turyści?
– Nie sądzę. Faceci byli Amerykanami, kobiety Walijkami. Mówiły jak tutejsze.
– Ale nie znał ich pan?
– Nie widziałem ich nigdy przedtem ani potem.
– Ale pytali o stację doświadczalną? – upewniła się Karen.
– Owszem. Pomyślałem nawet, że to trochę dziwne. Nie wyglądali na naukowców, jeśli wie pani, co mam na myśli? Byli całkiem zwyczajni.
– A może mówili, po co jadą do stacji doświadczalnej? – zapytał z nadzieją Patterson.
– Niestety, nie.
Karen spytała barmana, czy pamięta dokładną datę.
– Ubiegły poniedziałek albo wtorek, nie jestem pewien – odparł.
Karen spojrzała na Pattersona.
– Czyli mniej więcej dziesięć dni po przyjeździe Petera i Amy.
Patterson skinął głową i dodał:
– I mniej więcej w tym samym czasie, kiedy oboje przestali telefonować.
Karen odwróciła się z powrotem do barmana.
– To naprawdę ważne – powiedziała. – Pamięta pan coś jeszcze?
– Niewiele – odparł. – Widywałem sympatyczniejszych ludzi. Zjedli, skrytykowali kawę i wynieśli się. Zdaje się, że nie zostawili żadnego napiwku.
Komentarz barmana podsunął Karen pewien pomysł.
– Jak płacili? – zapytała.
– Chyba kartą kredytową – odparł po chwili namysłu. – W dzisiejszych czasach dziewięćdziesiąt procent ludzi tak robi.
W Karen wstąpiła nadzieja.
– Więc powinien pan mieć potwierdzenie.
Barman wzruszył ramionami.
– Pewnie tak. Moja żona zajmuje się takimi rzeczami.
– Mógłby pan ją zapytać? To naprawdę ważne.
Mężczyzna wytoczył się zza baru i zniknął na parę minut. Wrócił z niską siwą kobietą, do której zwracał się: Megan. Kłócili się. Megan przyciskała do piersi prostokątną metalową kasetkę.
– Ona myśli, że jesteście z urzędu skarbowego – wyjaśnił. – Ale chyba nie jesteście? – Uśmiechnął się niepewnie, pokazując zepsute zęby.
– Nie jesteśmy – uspokoiła go Karen.
– Oczywiście, że nie – dodał Patterson.
Megan otworzyła kasetkę i położyła na kontuarze plik kwitów. Jej mąż włożył okulary w czarnych oprawkach, zwilżył palce i zaczął przeglądać rachunki.
Karen miała wrażenie, że obserwuje na zwolnionym filmie, jak rośnie trawa. Korciło ją, żeby złapać kwity i samej je przejrzeć, ale powstrzymała się.
– Jest – oznajmił w końcu barman. – To ten. – Podniósł kwit do oczu i odczytał z trudem: – American Express. J. Clyde Miller. Mówi wam to coś?
Karen i Patterson pokręcili przecząco głowami.
– Mogę zobaczyć? – zapytała Karen.
Spojrzała na kwit i wyraz jej twarzy zmienił się.
– Zobacz! – podała kwit Pattersonowi. – Płacił kartą kredytową firmy. Spójrz na nazwę.
– Lehman Genomics – przeczytał głośno.
– Bardzo nam państwo pomogli – powiedziała Karen do pary za barem.
– Jesteśmy naprawdę wdzięczni – dodał Patterson.
– Więc uda wam się znaleźć tych ludzi? – spytał barman.
– Byli z tej samej firmy co mój mąż – odparła Karen. – Przynajmniej ten gość, który płacił. Muszą coś wiedzieć. Powiedział pan, że kobiety były tutejsze?
– Mówiły jak miejscowe.
Karen spojrzała na Pattersona.
– Chyba jeszcze nie wrócimy do domu.
– To może podać kolację? – zaproponowała Megan.
Karen pomyślała, że powinni przynajmniej zjeść w hotelu.
– Czemu nie? – zgodziła się z uśmiechem.
Podczas kolacji układali plan na następny dzień.
– Rano zadzwonimy do Paula Grossarta – zaproponowała Karen – i poprosimy o adresy tamtych kobiet.
– Jak dotąd, Grossart nie był zbyt pomocny – odparł Patterson.
– Myślisz, że odmówi?
– To możliwe. Miałem wrażenie, że chce umyć ręce od sprawy Petera i Amy.
– Jezu! – wykrzyknął barman, który znów czytał gazetę. Zawołał coś po walijsku i zjawiła się Megan. Pokazał jej coś w gazecie i po chwili oboje zgodnie pokiwali głowami.
Karen i Patterson zdali sobie sprawę, że para patrzy na nich.
– O co chodzi? – zapytała Karen.
– To ona! – odparł barman. – Jedna z tych kobiet od Amerykanów.
Karen i Patterson podeszli do kontuaru. Barman pokazał im zdjęcie kobiety w średnim wieku.
– Jest w szpitalu w Caernarfon – powiedział. – Piszą, że może być pierwszą walijską ofiarą wirusa z Manchesteru.
Manchester
Znalazłszy się w pokoju hotelowym, Steven wsunął dyskietkę do laptopa i poczuł przyjemny dreszcz podniecenia. Miał nadzieję, że teraz zdoła rozwiązać zagadkę zachorowań. Dyskietka musiała być bardzo ważna, skoro z jej powodu Greg Allan zdecydował się zakończyć życie w zimnym, ciemnym parku na tydzień przed Gwiazdką.
Na dyskietce był pojedynczy plik bez nazwy zapisany w Wordzie. Steven otworzył go i pojawiła się pierwsza strona z nagłówkiem SNOW-BALL 2000. Poniżej widniała pionowa lista nazwisk. Prawą kolumnę zajmowały adresy szpitali i klinik z całego kraju. Przy każdej pozycji była data jej wprowadzenia. Szybko przeleciał listę w poszukiwaniu dalszych informacji, ale nie znalazł nic więcej.
Rozpoznał niektóre nazwiska, więc nabrał pewności, że to właściwa dyskietka. Po bliższym przestudiowaniu listy odszukał wszystkich czternastu pacjentów, zdumiał go natomiast brak korelacji między dawcami i biorcami. Jeśli to była kartoteka dawców i biorców zastawek serca – a tak przypuszczał – dlaczego dawcom nie przypisano konkretnych biorców?
Pięćdziesiąt sześć nazwisk, pomyślał. Dwudziestu ośmiu dawców i dwudziestu ośmiu biorców. Ale jak ustalić, kto jest kim? Był rozczarowany. Nie znalazł niczego, co wskazywałoby na przyczynę zachorowań, ani żadnej sugestii, dlaczego Greg Allan popełnił samobójstwo. Wylogował się; na razie miał dosyć zagadek. Postanowił odwiedzić Caroline.
W kościele Świętego Judy nie zastał Kate Lineham. Skończyła już dyżur i poszła do domu. Musiał od początku tłumaczyć nocnej zmianie, kim jest i po co przyjechał.
– Niestety, z doktor Andersen nie jest dobrze – powiedziała jedna z pielęgniarek. – Miała ciężkie popołudnie. Teraz śpi. Kate prosiła o telefon, gdyby coś się zmieniło.
– Może nie powinienem jej niepokoić? – zapytał Steven.
– Pańska wizyta na pewno jej nie zaszkodzi – odparła pielęgniarka. – Może nawet poczuje się trochę lepiej, gdy po przebudzeniu zobaczy obok siebie bliską osobę.
Steven przebrał się w skafander ochronny i wszedł przez komorę powietrzną do nawy. Zaszokowała go zmiana w wyglądzie Caroline od jego poprzedniej wizyty. Miała żółtawą cerę i ściągnięte, spękane wargi.
Przykucnął, zmoczył gąbkę w miednicy i zaczął wycierać pot z jej twarzy. Poruszyła się, więc przerwał na chwilę.
– Śpij, kochanie – szepnął. – Odpoczywaj. Wszystko będzie dobrze.
Znów się poruszyła, jakby było jej niewygodnie.
– Myśl o słońcu... o złocistym zbożu, o białych żaglach na błękitnej wodzie... i o piknikach, na które pojedziemy latem...
Podeszła jedna z pielęgniarek i położyła mu rękę na ramieniu.
– Wszystko w porządku? – zapytała cicho.
Steven skinął głową, bo Caroline uspokoiła się; usłyszał jej głęboki, regularny oddech. Spojrzał w górę na tablicę pamiątkową. Czytając nazwiska ofiar „krwawych rzezi wojennych”, nie mógł się pozbyć myśli, że tamci mieli przynajmniej namacalnego przeciwnika. Mogli go zobaczyć i walczyć z nim. Tych nieszczęśników w kościele atakował bezbarwny, bezwonny, niewidzialny wróg, którego jedyną funkcją była samoreplikacja i tym samym zabijanie ciała, w którym żył. Wszystkie rzeczy jasne i piękne, wszystkie stworzenia duże i małe...
Mijały minuty. Steven siedział przy Caroline i trzymał ją za rękę. Nagle znów zaczęła się wiercić, jakby męczył ją zły sen. Próbował ją uspokoić, ale tym razem bez skutku. Wstrząsnęły nią konwulsje. Zdążył podstawić jej miskę pod brodę, zanim zwymiotowała krwią.
– Spokojnie, kochanie – szepnął.
Wymiotowała, dopóki całkiem nie opróżniła żołądka. Jej twarz wykrzywił spazm bólu. W końcu głowa opadła jej na poduszkę, z nosa pociekła krew. Steven wytarł krew i wypłukał gąbkę.
Caroline otworzyła oczy.
– To ty – powiedziała słabym głosem. – Fatalnie się czuję.
– Ale wygrywasz – odparł z całym przekonaniem, na jakie mógł się zdobyć. – Tak trzymaj.
Zaczęła coś mówić, ale znów złapały ją torsje. Mięśnie brzucha kurczyły się tak gwałtownie, że cała się trzęsła, ale z ust wypłynęła tylko krwawa piana.
– O Boże – jęknęła.
Znów zaczęła krwawić z nosa, tym razem bardzo obficie. Kiedy otworzyła oczy, Steven zobaczył, że nabiegły krwią. Przywołał gestem jedną z pielęgniarek i poprosił, żeby została z Caroline. Sam poszedł opróżnić miskę i wypłukać w zlewie zakrwawione gąbki.
Kiedy wrócił, pielęgniarka powiedziała:
– Zadzwonię po Kate.
Steven wiedział, że nadszedł kryzys. Uklęknął przy Caroline i starał się podtrzymać ją na duchu. Nic więcej nie mógł zrobić. Gdy torsje na chwilę ustały, wyszeptała z trudem:
– Mówiłam ci kiedyś o mojej nadziei, że ktoś się mną zajmie, gdybym tego potrzebowała... Nie myślałam, że to będziesz ty.
– Chyba wyciągnęłaś krótszą zapałkę – odrzekł.
Próbowała się uśmiechnąć, ale przeszkodził jej kolejny napad konwulsji.
– Muszę w ciebie wpompować trochę płynu, moja pani – mruknął Steven i sięgnął po roztwór soli. – Za dużo wydalasz.
– Bądź... ostrożny – ostrzegła. – W tej chwili... nie odpowiadam... za swoje ruchy.
– Postaraj się odprężyć.
Caroline skrzywiła się z bólu i odruchowo podciągnęła kolana.
– Nie masz pojęcia... jak to idiotycznie brzmi – jęknęła.
Obok Stevena wyrosła pielęgniarka.
– Kate już jedzie – szepnęła. – Mogę w czymś pomóc?
Steven poprosił, żeby przytrzymała ramię Caroline, i wkłuł igłę. Potem rozejrzał się za czymś do powieszenia pojemnika z roztworem soli. Zdecydował się na róg tablicy pamiątkowej. Przymocował kroplówkę obok nazwiska sierżanta Morrisa Holmesa, który poległ „za króla i ojczyznę” w bitwie pod Ypres.
– Musisz to potrzymać, Morris – powiedział.
Odetchnął z ulga, gdy Caroline zapadła w spokojny stan między snem i jawą. Niestety, nie trwało to długo. Ogarnęła ją nowa fala mdłości i znów zaczęła wymiotować.
– Chyba coś we mnie pękło – wymamrotała. – Czuję, jak puszcza.
– Co pękło? – zapytał Steven.
– Jakby... gumka w majtkach – odpowiedziała z bladym uśmiechem.
Stevena zmroził ten żart. Zrozumiał, że Caroline umiera.
– Wszystko będzie dobrze – wykrztusił z trudem. – Najgorsze już minęło. Musisz odpocząć i nabrać sił.
Przyjechała Kate Lineham. Stała z jedną z pielęgniarek poza zasięgiem wzroku Caroline i nie odzywała się.
Caroline spojrzała na Stevena. Widywał już taki wyraz w oczach śmiertelnie rannych żołnierzy. Oznaczał pogodzenie się z losem. Wziął ją za rękę.
– Nie poddawaj się – prosił. – Walcz.
– Ten kawał, Steven.
Popatrzył na nią pytająco.
– Opowiedz mi... ten kawał.
Teraz zrozumiał. Zdjął kaptur i maskę, położył się obok Caroline, przysunął policzek do jej policzka, wziął ją za rękę i zaczął:
– Malutki miś polarny siedział na lodowcu i patrzył na przepływającą krę...
Kiedy skończył, poczuł, że Caroline lekko ściska jego dłoń. Bał się na nią spojrzeć, bo po twarzy spływały mu łzy. Odwzajemnił tylko uścisk. Leżał bez ruchu i nienawidził całego świata za filozofię „wszystkich rzeczy jasnych i pięknych”. Dlaczego nikt nie rozumie, że to straszne miejsce? Żaden pieprzony Disneyland, jak wszyscy udają! Pies pożera psa. Zabij albo zostaniesz zabity. Krew na kłach i pazurach. Pieprzony koszmar!
Wściekłość i rozpacz powoli mijały. Wziął kilka głębokich oddechów, żeby dojść do siebie. Kate zrobiła pierwszy ruch: pochyliła się i delikatnie położyła mu rękę na ramieniu.
– Ona odeszła, Steven – powiedziała miękko. – Caroline odeszła.
Skinął głową i wstał. Włożył z powrotem kaptur i maskę, spojrzał na Kate, a potem odwrócił się i poszedł do tunelu wyjściowego.
Wypił prawie całą butelkę dżinu, zanim sen – czy może zamroczenie – uwolnił go od dalszych zmartwień. Obudził się dopiero o dziesiątej, gdy weszła pokojowa i spytała, czy może posprzątać.
– Okay – odpowiedział, nie otwierając oczu, bo raziło go światło. – Tylko bez łazienki.
Nagle uświadomił sobie, że zaraz usłyszy odkurzacz. Nie cierpiał tego dźwięku nawet bez kaca. Był pewien, że piekło jest pełne hałasujących odkurzaczy. Gdy zobaczył, że pokojowa ciągnie po podłodze kabel, zerwał się z łóżka i pobiegł boso do łazienki, by schronić się pod prysznicem. Stał tam, dopóki się nie upewnił, że pokojówki i jej piekielnej maszyny już nie ma. Potem zamówił do pokoju sok pomarańczowy, kawę i aspirynę, ubrał się i czekał.
Wiedział, że to będzie dla niego decydujący dzień. Chciał opłakiwać Caroline, pogrążyć się w smutku i rozpaczy, ale nie mógł sobie na to pozwolić. Przeżył już osobistą tragedię, kiedy stracił Lisę. Bał się przechodzić przez to jeszcze raz, bo mógłby skończyć w domu bez klamek. Postanowił rzucić się w wir pracy. To pomoże. Trzeba zdecydować, co zrobić z listą Grega Allana.
Wątpił, żeby szpitale udzieliły mu potrzebnych informacji, więc poprosił o pomoc Sci-Med. Miał nadzieję, że kiedy ustali dawców, zdoła dostrzec jakiś wspólny element, który ich łączy.
Po otrzymaniu danych aż zaniemówił.
– Jesteście pewni? – spytał w końcu.
– Tak, to sami biorcy. Na liście nie ma ani jednego dawcy.
– Więc co im wszczepiono, do cholery?
– Zastawki serca – odparł oficer dyżurny.
– Nie o to mi chodzi. – Steven nagle zrozumiał. – Jezu Chryste! Jest tam Macmillan?
– Na liście Grega Allana są sami biorcy – powiedział, gdy połączono go z szefem.
– Wiem – odrzekł Macmillan.
– Nie rozumie pan? Osiemnaście osób z tej listy wirus już zaatakował. Pozostałe... – Steven przerwał na moment, bo na kacu miał trudności z liczeniem w pamięci – ...trzydzieści osiem dopiero zaatakuje. Nie widzi pan tego? Są potencjalnymi źródłami infekcji! Przeszli takie same operacje jak reszta, ale jeszcze są zdrowi. Trzeba ich odizolować. Kiedy to zrobimy, skończą się tajemnicze wybuchy choroby w całym kraju.
– Oczywiście, że rozumiem – zapewnił Macmillan. – Jeśli masz rację, rząd Jej Królewskiej Mości będzie mógł zapomnieć o wprowadzeniu stanu wyjątkowego.
– Jasne. Będzie mógł wrócić do problemów z polowaniami na lisy i wprowadzeniem euro.
– I może z kosztami podróży do Manchesteru służbowymi samochodami – odparował Macmillan. – A przy okazji, co z twoją znajomą?
– Umarła dziś rano – odrzekł tępo Steven.
– O, Boże, przepraszam. Palnąłem to bez zastanowienia – usprawiedliwił się Macmillan.
– Nie mógł pan wiedzieć.
Zapadła długa cisza.
– Zmieńmy temat – odezwał się w końcu Macmillan. – Pewnie nie wiesz, jaki jest związek między osobami z listy i filowirusem?
– Jeszcze nie – przyznał Steven. – Ale Greg Allan wiedział. Jestem pewien, że dlatego się zabił.
– Szkoda, że przedtem nas nie oświecił – powiedział ponuro Macmillan i wyłączył się.
Steven wrócił do rozmyślań o pięćdziesięciu sześciu osobach z listy. Wszyscy dostali ludzkie zastawki serca, co wywołało u nich zabójczą infekcję, choć nie od razu. To opóźnienie było zagadkowe. Podobnie jak to, że skoro pięćdziesiąt sześć osób dostało ludzkie zastawki, musiało być co najmniej czternastu dawców, których teoretycznie nic nie powinno łączyć, a jednak wszyscy mieli w sobie tę samą, zupełnie nową odmianę filowirusa. Kompletny nonsens, pomyślał Steven. Nie ma na to innego określenia.
18
Ulżyło mu, że tak zwane logiczne rozumowanie ma już za sobą. Teraz powinien rozważyć, co było nie tak z zastawkami serca, które dostali tamci pacjenci. Po chwili zastanowienia doszedł do wniosku, że jest tylko jeden sposób, by to sprawdzić. Trzeba wyjąć jedną z przeszczepionych zastawek z ciała którejś ofiary i poddać wszechstronnym badaniom.
Zadanie było nie tylko ryzykowne – sekcja zwłok ofiary filowirusa to niebezpieczna procedura – ale również trudne, bo zmarłych kremowano możliwie jak najszybciej. Musiał się pospieszyć. Znów zadzwonił do Sci-Medu i spytał o aktualną sytuację z pacjentami zarażonymi filowirusem.
– Oprócz dwóch osób reszta zmarła i została skremowana – odrzekł oficer dyżurny.
– A te dwa wyjątki? – zapytał Steven.
– Pierwszy to kobieta, która prawdopodobnie wyjdzie z tego. Jako jedna z bardzo niewielu.
Steven zamknął oczy. Dlaczego to nie Caroline? Zmusił się, żeby o tym nie myśleć.
– Drugi to ta zakonnica, siostra Mary Xavier. Jej nie skremowano.
– Co?! – wykrzyknął Steven.
– Zakon się nie zgodził na kremację. Z powodów religijnych. A klasztor jest tak odizolowany od świata, że siostry dostały specjalne pozwolenie, żeby ją tam pochować.
– W wypadku filowirusa nie powinno się iść na takie ustępstwa – zauważył kwaśno Steven.
– Decyzja zapadła w Hull – odparł dyżurny. – Pewnie postawiono ostre warunki. Zapieczętowany worek na zwłoki, zaspawana trumna i tak dalej. To chyba możliwe?
– Owszem – przyznał Steven. Podziękował za pomoc, odłożył słuchawkę i zamyślił się. Uzyskanie zgody na ekshumację siostry Mary Xavier nie zapowiadało się łatwo, ale jedyną alternatywą było czekanie na następne zachorowanie i zgon. To mogło potrwać tydzień lub dwa, może nawet dłużej, a on musiał jak najszybciej zbadać jedną z zastawek serca. Postanowił zażądać ekshumacji i zostawić Sci-Medowi załatwienie zgody. Jeśli ją dostanie, resztę weźmie na siebie.
Musiał poprosić Sci-Med o jeszcze jedno: dokładne sprawdzenie stanu finansów Grega Allana w chwili jego śmierci. Interesowało go przede wszystkim, czy na konto Allana wpływały nieudokumentowane sumy.
Jeśli tak, trzeba będzie przycisnąć jego żonę i wydobyć z niej, co wie o dodatkowych dochodach męża.
O piątej po południu uzyskano zgodę na ekshumację. Nie obyło się bez ostrych protestów władz lokalnych i wysokich przedstawicieli Kościoła rzymskokatolickiego, którzy uznali to za świętokradztwo. Protesty Kościoła wzmogły się na wiadomość, że sekcja odbędzie się na terenie klasztoru w sprowadzonym ponownie ruchomym szwedzkim laboratorium. Brakowało tylko patologa skłonnego dokonać autopsji.
– Jest z tym duży problem – oznajmił Macmillan.
– Nie ma sprawy, sam to zrobię – odparł Steven.
– Nie jesteś patologiem – przypomniał mu Macmillan.
– Nie muszę być. Trzeba tylko otworzyć ciało i wyjąć zastawkę dwudzielną. Jestem lekarzem, więc doskonale sobie poradzę. W tych okolicznościach byłoby nawet nie fair prosić o to kogoś innego.
– Skoro tak uważasz... – odpowiedział bez przekonania Macmillan.
– Mam nadzieję, że Porton zechce przeprowadzić analizę zastawki?
– Z tym nie będzie problemu. A Szwedzi wezmą na siebie jej transport.
– Więc wszystko załatwione – podsumował Steven. – Lepiej zacznę się zbierać.
– Kiedy to zrobisz?
– Dziś w nocy – odparł Steven. – Jeśli zdążycie podstawić na miejsce laboratorium.
– Zdążymy – zapewnił Macmillan. – Aha, jeszcze jedno. Pół godziny temu dostaliśmy wyniki sekcji zwłok Grega Allana. Uduszenie pętlą na szyi.
– A więc samobójstwo – stwierdził Steven. – Musiał w coś wdepnąć.
– Policja przesłuchała jego żonę. Podobno nie miała pojęcia, że jej mąż był zamieszany w coś nielegalnego. Zdawała sobie sprawę, że od roku mieli więcej pieniędzy, ale mówił jej, że zwyżkują akcje, w które zainwestował.
– Chyba jako jedyne – zauważył kwaśno Steven.
– Właśnie.
Steven zdecydował się na jeszcze jeden telefon przed wyjazdem do Hull. Zadzwonił do Freda Cummingsa i spytał, czy mogliby chwilę pogadać.
– Jasne – odparł Cummings. – O co chodzi?
– Już o tym rozmawialiśmy, ale muszę cię zapytać jeszcze raz. Czy wirus może być przez jakiś czas w uśpieniu, zanim spowoduje infekcję?
– Normalnie, nie. Wirusy muszą się replikować, żeby żyć. Jeśli zabierzesz im gospodarza, zginą.
– A w jego komórkach?
– Chodzi ci o to, czy mogą przetrwać w uśpieniu bez replikacji wewnątrz komórek?
– Tak.
– U bakterii jest stan nazywany lizogenią – odpowiedział w zamyśleniu Cummings. – Niektóre wirusy potrafią przenikać do komórki bakterii i interpolować się do DNA gospodarza. W ten sposób podczas replikacji DNA bakterii wirus też się replikuje, tyle że w sposób kontrolowany, więc bez żadnej szkody. Ale czasami, gdy dzieje się coś nienormalnego, co stymuluje wirusa, dochodzi do jego niekontrolowanej replikacji i zabija gospodarza.
– Właśnie o taką sytuację mi chodziło – powiedział Steven. – Jak to się nazywa?
– Lizogenią – powtórzył Cummings. – Ale to dotyczy tylko bakterii i tylko niektórych wirusów bakteryjnych.
– Może wkrótce dowiemy się czegoś nowego – rzekł Steven.
– Jeśli się dobrze zastanowić – odparł Cummings – podobna sytuacja może występować u ludzi. Myślę o wirusie Herpessimplex. Wiesz, tym, który powoduje opryszczkę. Trwa w uśpieniu w błonie śluzowej wokół warg, dopóki coś go nie pobudzi, na przykład słońce lub stres. Nikt tego jeszcze dokładnie nie wyjaśnił.
– Dobry temat do przemyśleń – podsumował Steven.
W drodze do Hull ogarnęły go wątpliwości. Może zbyt pochopnie zgłosił się do przeprowadzenia sekcji zwłok Mary Xavier. Nie po raz pierwszy przypomniał sobie poniewczasie, że nie jest kawalerem bez zobowiązań, lecz samotnym ojcem, który musi mieć na uwadze dobro córki. Jenny potrzebuje żywego ojca, nie martwego bohatera. Ale znów skusiło go niebezpieczeństwo, chciał poczuć dreszcz emocji. Gonił za tym przez całe życie. Miał wykonać zadanie, od którego woleli się wymigać nawet doświadczeni patolodzy z wieloletnią praktyką.
– Och, Jenny, kochanie – mruknął. – Masz ojca idiotę.
Ale nie mógł się już wycofać, więc zaczął rozważać, jak maksymalnie ograniczyć ryzyko. Teoretycznie to proste: unikać bezpośredniego kontaktu ze źródłem cząsteczek filowirusa, czyli z ciałem Mary Xavier. Prawdziwe zagrożenie to mikroskopijne rozmiary wirusa. Nie można go zobaczyć nie tylko gołym okiem, ale nawet pod zwykłym mikroskopem o tysiąckrotnym powiększeniu. Żeby stwierdzić obecność cząsteczki wirusa, trzeba użyć mikroskopu elektronowego. Nie mają postać i fizycznej, więc ledwo podlegają prawom grawitacji i tarcia. Całe miliony mogą godzinami unosić się w jednej kropelce wilgoci. Najlżejszy ruch powietrza może rozproszyć ich chmary we wszystkich kierunkach.
Steven wiedział, jak zabójczy potrafi być filowirus i że nie wolno go lekceważyć. Musi się ubrać w pełny strój ochronny z kapturem, maską i respiratorem i dokładnie sprawdzić, czy wszystko jest szczelne. Włożyć dwie pary rękawiczek, a na lewą dłoń dodatkowo rękawicę kolczugową chroniącą przed przypadkowym skaleczeniem skalpelem.
Prześledził w myślach całą czekającą go procedurę. Najpierw centralne nacięcie, żeby otworzyć klatkę piersiową. Potem resekcja żeber, żeby uzyskać dostęp do narządu, następnie uwolnienie serca od połączonych z nim tkanek i w końcu wyjęcie samego organu. Umieści go w metalowym naczyniu, spłucze czystym, sterylnym roztworem soli i usunie zastawkę dwudzielną świeżymi narzędziami. Włoży zastawkę do hermetycznego pojemnika, który szczelnie zamknie i przekaże ludziom z Porton. Łatwizna. Żeby tylko jego żołądek dał się o tym przekonać.
Zanim dojechał na miejsce, powtórzył sobie całą procedurę kilka razy. Przy klasztorze stały dwa wozy policyjne, koparka i ruchome szwedzkie laboratorium połączone z dwoma transporterami. Podszedł do grupy mężczyzn czekających obok samochodów.
– Inspektor Jordan – przedstawił się jeden z policjantów. – Jest pan patologiem?
– Tak – potwierdził Steven. – Wszystko gotowe?
– Siostry postanowiły zademonstrować swoją dezaprobatę, odcinając się od całej sprawy.
– To zrozumiałe. I chyba w niczym nam nie przeszkodzi.
– Poza tym, że nikt nie poczęstuje nas herbatą, raczej nie – przyznał Jordan. – Ważne, żebyśmy zawczasu uzgodnili, kto co robi. Plan jest taki. Pan Frost z tutejszego urzędu gminnego obsługuje koparkę. Rozkopie grób i odsłoni trumnę. Jej wydobyciem zajmie się doktor Laarsen i jego koledzy. Oczywiście pomoże im koparka, bo podniesienie ołowianej trumny nie jest łatwe. Ludzie doktora Laarsena dopilnują jej transportu do ruchomego laboratorium, gdzie zostanie otwarta pod nadzorem pana Grieve’a z zakładu pogrzebowego, eksperta od uszczelnień trumien wysokiego ryzyka. Potem pan Grieve wycofa się, a ludzie doktora Laarsena wyjmą ciało. Doktor Dunbar przeprowadzi sekcję zwłok. Kiedy skończy, powtórzymy wszystko w odwrotnej kolejności. Zadowoleni panowie?
„Zadowoleni” to niefortunne określenie, pomyślał Steven, ale skinął głową jak wszyscy.
– W porządku. Proszę zaczynać, panie Frost.
Operator odpalił diesla i w nocnym powietrzu rozeszły się spaliny. Mała żółta koparka potoczyła się na metalowych gąsienicach w kierunku mogiły za klasztorem. Lampy łukowe oświetlały ekrany ustawione wokół grobu siostry Mary Xavier. Jeden z ludzi Laarsena przyniósł strój ochronny dla patologa. Steven ubrał się obok ruchomego laboratorium. Inni szli za koparką niczym chór katedralny w drodze na mszę.
Zakonnic nie było widać, ale Steven czuł na sobie wzrok matki Augustine, kiedy szedł przez cmentarz, by dołączyć do reszty. Miał wrażenie, że przełożona stoi przy którymś z górnych okien klasztoru, boleje nad tym, do czego podjudził innych Steven, i potępia go za to. Niemal z ulgą wszedł za ekrany.
Koparka już pracowała. Frost poruszał dwiema dźwigniami w kabinie niczym bohater kreskówek telewizyjnych. Obok wykopu rosła sterta ziemi. Nagle ostrze zazgrzytało przeraźliwie o wieko trumny. Po chwili silnik koparki zamilkł. Dwaj ludzie Laarsena opuścili się do dołu, żeby oczyścić trumnę z resztek ziemi i opasać ją linami.
Mijały minuty. Wreszcie Laarsen pochylił się nad grobem i zapytał, w czym problem. Jeden z ludzi w dole wyjaśnił, że ma trudności z włożeniem liny pod trumnę. Boi się, że pętla się zsunie.
– Jak daleko ją wepchnąłeś? – zapytał niecierpliwie Laarsen.
– Najwyżej dziesięć centymetrów.
– Tyle wystarczy – uspokoił go Laarsen. – Wyłaźcie.
Mężczyźni wygramolili się z grobu i przywiązali górne końce lin do czerpaka koparki.
– Tylko delikatnie, panie Frost – powiedział inspektor Jordan, ale nie było sposobu, żeby siłowniki hydrauliczne małej koparki zadziałały bez szarpnięcia. Wszyscy wstrzymali oddech, gdy czerpak poderwał trumnę z dna dołu.
– Ostrożnie, ostrożnie! – zawołał Jordan, kiedy trumna wolno podjechała do góry.
Położył ręce na wieku, żeby zminimalizować kołysanie. Ludzie Laarsena podeszli i przytrzymali trumnę z obu końców.
– Wyszła – powiedział Jordan.
Operator koparki uznał to za sygnał do obrócenia ramienia czerpaka i postawienia trumny obok dołu. Nagłe szarpnięcie siłowników spowodowało zsunięcie się liny z gorzej umocowanego końca. Trumna wysunęła się z pętli i spadła na nogę jednego z ludzi Laarsena. Mężczyzna krzyknął z bólu.
Minęło kilka minut, zanim zdenerwowani pomocnicy ponownie przeciągnęli pętlę pod trumną. W końcu udało im się zawiązać linę, operator uniósł czerpak i uwolnił rannego. Steven udzielił mu pierwszej pomocy, a inspektor wezwał karetkę. Wszyscy byli podenerwowani.
Laarsen czuł się winny, że zlekceważył złe umocowanie trumny. Jordan wyrzucał sobie, że to on jest odpowiedzialny za wypadek. Operator koparki nie mógł sobie darować błędnego manewru. Wszyscy odetchnęli z ulgą, kiedy wreszcie przyjechała karetka i zabrała rannego.
Trumnę przywiązano do czerpaka koparki i przetransportowano powoli do ruchomego laboratorium. Steven postanowił nie asystować przy otwieraniu wieka i wyjmowaniu ciała. Spacerował na zewnątrz i jeszcze raz powtarzał sobie w myślach, co będzie robił.
Z laboratorium wyłonił się Laarsen.
– Jest pańska – oznajmił. – Położyliśmy ją na stole, ale nie wyjęliśmy z worka. Może pan też nie będzie chciał?
– Może nie – zgodził się Steven. Nie było potrzeby odsłaniać ciała jak do pełnej sekcji, powinna wystarczyć klatka piersiowa. Im mniejszy kontakt z siedliskiem filowirusa, tym lepiej. Zapiął uszczelnienia skafandra, opuścił kaptur i maskę. Laarsen sprawdził zabezpieczenia i klepnął go w ramię, dając znak, że wszystko gra.
Steven wszedł do laboratorium przez plastikową komorę powietrzną i zaryglował się w środku. Z zewnątrz nie dochodził żaden dźwięk, nie było słychać nawet generatora lamp łukowych. Ciało Mary Xavier leżało w zapieczętowanym worku na stole sekcyjnym.
Zaczął otwierać worek, ale po zaledwie dwóch centymetrach suwak się zaciął. Steven zaklął w duchu. Pomyślał, że całe przedsięwzięcie od początku jest pechowe. Po chwili uświadomił sobie, że takie negatywne myślenie jest niebezpieczne. Uspokoił się i rozejrzał za jakimś narzędziem. Znalazł szczypce, wsunął je w kółko przy suwaku i mocno pociągnął obiema rękami. Suwak przesunął się o kilka następnych centymetrów worka. Kolejne szarpnięcie i jeszcze jedno. Wreszcie odciągnął suwak do końca.
Sprawdził rękawiczki i mankiety, żeby się upewnić, czy ich nie uszkodził podczas zmagań z suwakiem. Potem włożył rękawicę kolczugową, rozchylił worek i odsłonił ciało. Szarosina skóra wokół klatki piersiowej była wzdęta. W głowie Stevena odezwał się dzwonek alarmowy. Wzdęcie prawie na pewno spowodowały nagromadzone gazy, które nie mogły się wydostać. Uwolniłyby się przy pierwszym nacięciu wraz z chmurą cząsteczek filowirusa.
– Jasna cholera – mruknął. Zastanawiał się gorączkowo, co robić, czuł pulsowanie w skroniach. Zdjął rękawicę kolczugową i przejrzał szafki ze sprzętem. Znalazł butelkę środka dezynfekującego i wpadł na pomysł, jak usunąć gazy. Umocował dwudrożną plastikową strzykawkę na jednym końcu przezroczystej plastikowej rurki, a drugi koniec zanurzył w butelce. Nałożył na strzykawkę grubą igłę i sprawdził wszystkie połączenia. Zamierzał wkłuć igłę w klatkę piersiową Mary Xavier i odprowadzić gazy. Przepłyną rurką do środka odkażającego, który zabije wirusa.
Ale co się stanie, jeśli skóra okaże się tak słaba, że igła rozerwie ją jak napompowany balon?
Mimo wszystko musiał spróbować. Zebrał się na odwagę i wkłuł igłę w poszarzałą skórę. Ku jego ogromnej uldze punkt nakłucia nie rozdarł się. Środek dezynfekujący zaczął gwałtownie bulgotać, kiedy gazy wpłynęły rurką do butelki. Steven przeraził się, że nie wystarczy w niej miejsca, płyn się przeleje i gazy ujdą bezpośrednio w powietrze. Ale po chwili przepływ zmalał i w końcu pęcherze zniknęły.
Wyciągnął igłę, włożył rękawicę kolczugową i wybrał odpowiedni skalpel do pierwszego nacięcia. Wymruczawszy przeprosiny pod adresem siostry Mary, otworzył klatkę piersiową i zabrał się do wyjmowania serca. Usunął zastawkę dwudzielną, umieścił w pojemniku hermetycznym, zaszył klatkę piersiową i przed zamknięciem worka spłukał obficie odsłoniętą część ciała środkiem odkażającym. Znów miał problem z suwakiem i spocił się z wysiłku, zanim zapieczętował worek i mógł go zmyć od zewnątrz następną porcją środka dezynfekującego. Włożywszy użyte narzędzia do stalowych pojemników, zdezynfekował laboratorium.
Gdy wyszedł na zewnątrz, zaczekał, aż jeden z ludzi Laarsena spryska mu skafander środkiem odkażającym. Potem zdjął kaptur i maskę i kilka razy odetchnął głęboko nocnym powietrzem. Nieważne, że było zimne i wilgotne; smakowało wspaniale.
– Jak poszło? – zapytał Laarsen.
– Wszystko w porządku.
– Możemy ją z powrotem pochować? – spytał Jordan.
– Tak – odpowiedział Steven. Nie był rozmowny, myślał tylko o liście do Jenny. Napisze, że o niej myśli i ma nadzieję, że będzie miała wspaniałą Gwiazdkę.
19
Steven wrócił do Manchesteru o czwartej nad ranem, ale od razu usiadł do listu. Napisał córce, jak bardzo za nią tęskni i jak jest mu przykro, że nie może przyjechać na święta. Ale zadzwoni i dowie się, co Święty Mikołaj przyniósł jej i pozostałej dwójce. Obiecał, że kiedy skończy pracę, spędzą razem dużo czasu, a latem będą robili mnóstwo fajnych rzeczy. Na ich ulubionej plaży w Sandyhills zbudują z Mary i Robinem największy zamek z piasku, jaki ktokolwiek kiedykolwiek widział, otoczą go fosą i będą się w niej pluskać.
Gdy skończył, sprawdził jeszcze pocztę elektroniczną. Znalazł wiadomość ze Sci-Medu. Zachorowały dwie kolejne osoby, jedna w Preston, a druga w Exeter. Oba nazwiska były na liście Grega Allana, więc do wiadomości dołączono gratulacje od Johna Macmillana oraz przygotowane zawczasu akta nowych pacjentów. Steven był jednak zbyt zmęczony by teraz do nich zaglądać. Położył się i ledwo zamknął oczy, zapadł w głęboki sen.
Tym razem powiesił na drzwiach tabliczkę z napisem NIE PRZESZKADZAĆ, więc spał spokojnie niemal do południa. Obudził się wypoczęty, ze świeżym umysłem. Dawno nie czuł się tak dobrze. Miał powody do satysfakcji: znalazł źródło infekcji, a to jest najważniejsze przy każdym wybuchu choroby zakaźnej. Jeszcze nie wiedział, dlaczego źródłem są osoby z listy Allana, ale „zagadkowe karty” przestały być zagadkowe. Władze mogły odizolować tych ludzi, zanim zarażą innych. Steven postanowił zrobić sobie dzień wolny; zasłużył na to. Wstał, wziął prysznic, ubrał się i pomyślał o jedzeniu.
Nie miał ochoty na śniadanie czy lunch w hotelu, więc zdecydował się poszukać jakiegoś przyjemnego lokalu. Dzień był zimny, ale pogodny, doskonały na spacer. Steven wędrował blisko godzinę, zanim znalazł pub, który przypadł mu do gustu. Kupił gazetę, żeby poczytać w oczekiwaniu na jedzenie.
Popijając dużego guinnessa, zauważył, że prasa podziela jego dobry nastrój. W ciągu ostatnich kilku dni liczba nowych zachorowań w Manchesterze spadła. Wprawdzie nadal przypominano ludziom o czujności, ale pojawiła się ostrożna nadzieja, że najgorsze już minęło. Wydziały zdrowia w innych rejonach kraju z dużym powodzeniem izolowały nowych pacjentów, jeśli się zdarzali. Rząd wydał oświadczenie, że źródło infekcji zostało zidentyfikowane i podjęto kroki, aby je wyeliminować, choć nie ujawniono szczegółów.
Kelnerka przyniosła zamówienie. Steven zagadnął ją, że w lokalu jest prawie pusto. Tylko on przyszedł na lunch, a dwaj faceci, którzy siedzieli na stołkach przy barze, wyglądali na stałych klientów.
– Tak jest od tygodni – poskarżyła się. – To najgorszy okres świąteczny, jaki mieliśmy.
Steven współczująco pokiwał głową,
– Ale chyba już po wszystkim – powiedział i wskazał gazetę.
– Najwyższy czas, do cholery. Gdyby na początku ta głupia suka z wydziału zdrowia nie pozwoliła tamtym dzieciakom z dyskoteki kręcić się po mieście, dawno byłoby po sprawie.
Steven poczuł się, jakby dostał kopniaka w brzuch. Chciał bronić dobrego imienia Caroline, ale uświadomił sobie, że cokolwiek powie, ta kobieta i mnóstwo innych ludzi nadal będą ją winić za wybuch choroby w Manchesterze. Spicer ją tak załatwił, a on nie mógł nic zrobić. Pocieszał się tylko tym, że Spicer długo posiedzi za kratkami. Życzył mu jak najgorzej. Dobry nastrój prysł. Odechciało mu się jeść. Zostawił dziesięć funtów pod nietkniętym talerzem i wyszedł.
Przez parę godzin włóczył się bez celu po ulicach. W końcu uspokoił się i zgłodniał. Znalazł małą herbaciarnię, gdzie zjadł tosta z serem, nie wdając się w rozmowy.
Wczesnym wieczorem zadzwonił do Macmiilana i dowiedział się, że zastawka serca Mary Xavier dotarła bezpiecznie do Porton. Analizy już się zaczęły, ale nie należy liczyć na szybkie wyniki. Materiał badawczy zakwalifikowano do kategorii BL4, a ostrożność oznacza powolność.
– Może weźmiesz parę dni wolnego? – zaproponował Macmillan. – Zadzwonimy do ciebie na komórkę, jeśli coś się urodzi. Jedź do córki.
– Nie ma mowy – odparł Steven. – Byłem wystawiony na działanie wirusa. Nie mogę ryzykować.
– Masz rację. Palnąłem głupstwo.
– Ale urlop mogę wziąć. Na pewno znajdę sobie jakieś zajęcie.
– W porządku – zgodził się Macmillan i zmienił temat. – Dziś rano dostałem list od premiera. Przesyła podziękowania. Wszyscy odetchnęli. Wprowadzenie stanu wyjątkowego to nie żarty.
– Domyślam się – odrzekł Steven.
Zszedł do baru na drinka. Zastanawiał się, jak spędzić następny dzień. Wyjazd z Manchesteru wydawał się dobrym pomysłem. Chciał się oderwać od tego wszystkiego choćby na kilka godzin, być z dala od ludzi, popatrzyć w niebo, pooddychać świeżym powietrzem. Przyszło mu do głowy, że jest niedaleko Okręgu Jezior. Od wieków nie był w tej części kraju, a właśnie tam się wychował. Mógłby wyjechać z samego rana i cały dzień chodzić po górach. Im dłużej o tym myślał, tym większą miał na to ochotę. Kiedy był młodym chłopakiem, wyprawa w Góry Kumbryjskie zawsze pomagała mu spojrzeć na sprawy z właściwej perspektywy. Właśnie tego teraz potrzebował: poczucia proporcji.
Zamówił następnego drinka, usiadł przy stoliku w kącie sali i pogrążył się w myślach. Mógł sobie zapisać na plus, że zidentyfikował źródło choroby i dostał podziękowania od premiera; pogarda dla polityków nie psuła mu satysfakcji. Ale wciąż był daleko od wyjaśnienia tajemnicy, a nieznane zawsze jest niepokojące.
Cierpiał z powodu śmierci Caroline i jeszcze nie czuł się na siłach, żeby się z tym zmierzyć. Udawało mu się o tym nie myśleć, dopóki kelnerka nie przypomniała mu strasznej prawdy. Caroline nie tylko straciła życie przez wirusa; oskarżano ją niesłusznie o dopuszczenie do wybuchu choroby. Victor Spicer zrujnował jej karierę i pośrednio doprowadził do jej śmierci. Zepsuł jej opinię na zawsze. Stevena znów ogarnął gniew. Jedyną winą Caroline było to, że kierowała się zdrowym rozsądkiem, zamiast trzymać się procedury jak bezmyślny automat.
Świadomość, że w tym kierunku zmierza cały kraj, nie była pocieszająca. Zdrowy rozsądek zastępowała poprawność polityczna; potulni, niedoinformowani durnie dziedziczyli świat trochę wcześniej, niż planowano. Na myśl o ofiarności Caroline i innych w kościele Świętego Judy Steven poczuł się winny. To prawda, że choroba ustępuje, ale zagrożenie jeszcze nie minęło. Kate i inne pielęgniarki nadal dają z siebie wszystko, żeby ulżyć chorym. A on siedzi i popija dżin z tonikiem. Już wiedział, co będzie robił przez resztę wieczoru.
Kiedy przyjechał do kościoła Świętego Judy, Kate piła kawę z wyszczerbionego kubka z namalowanym misiem. Uśmiechnęła się w odpowiedzi na jego „cześć”.
– Jak leci? – zapytała.
– W porządku. A co u was?
– Dużo lepiej, odkąd wiemy, że źródło choroby zostało zidentyfikowane. Dobra robota.
Inne pielęgniarki przyłączyły się do gratulacji.
– Znam prawdziwych bohaterów tej sprawy – odrzekł Steven. – A raczej bohaterki. Nie wiem, jak to wszystko wytrzymujecie.
– Po prostu jesteśmy za głupie, żeby się nad tym zastanawiać – odparła z zabawnym, wiejskim akcentem jedna z pielęgniarek.
– To nie tak, Mavis – poprawiła ją inna tym samym żartobliwym tonem. – Moim zdaniem wyrzucanie szuflą gówien to sztuka, więc jesteśmy artystkami, jak...
– Zamknijcie się obie – przerwała im Kate.
Wszystkie trzy wybuchnęły śmiechem. Steven też.
– Ten bezwartościowy facet przyjechał zaproponować swoje bezwartościowe usługi, jeśli na coś się przydadzą – powiedział.
– Nie rezygnujemy z dodatkowej szufli – odrzekła Kate.
Ucieszył się, że kościół jest zajęty tylko w trzech czwartych; gazeta napisała prawdę. Kate pokazała mu, skąd ma zacząć i wziął się do pracy.
Posuwał się wzdłuż rzędu łóżek i sprawdzał, czy pacjenci mają czysto i wygodnie. Gdy stanął przy przedostatnim łóżku, ciarki przeszły mu po plecach. Rozpoznał Trudi, pomoc domową Spicerów.
Była półprzytomna, miała wilgotne od potu włosy i bardzo schudła, ale to ta dziewczyna otworzyła mu drzwi, kiedy pierwszy raz przyjechał do Spicerów. Przypomniał sobie dziwną minę Spicera na wiadomość, że mógł zarazić żonę wirusem. Teraz zrozumiał. Spicerowi wcale nie ulżyło, gdy odpowiedział, że ostatnio nie uprawiał seksu z żoną. Sypiał z Trudi i wiedział, że to ją naraził na ryzyko. Może dla niej porzucił Ann Danby; zmienił kochankę.
– Skurwiel! – szepnął pod nosem Steven – Cholerny skurwiel!
Po dyżurze wyszedł z kościoła razem z Kate. Zauważyła, że jest zamyślony, i zapytała, dlaczego. Powiedział jej o Trudi. Zareagowała tak, jak się spodziewał.
– A to zasraniec! – mruknęła z pogardą. – Wiesz, uważam, że jest osobiście odpowiedzialny za to, co spotkało Caroline. Pracowała bez porządnego wypoczynku i przychodziła tutaj, bo ten facet zarzucił jej dopuszczenie do wybuchu choroby. Chciała odpokutować za coś, co nie było jej winą.
Steven skinął głową.
– Podobno postawiono mu łagodniejsze zarzuty – powiedziała Kate.
Nie wierzył własnym uszom.
– Co?! – wykrzyknął.
– Chodzą słuchy, że nie zostanie oskarżony o zabójstwo.
– Ależ to było zabójstwo!
– Wiesz, jak to jest, gdy ktoś zasiada w parlamencie, ma ustosunkowanego tatusia i kumpli na wysokich stołkach.
Steven miał niespokojną noc, ale kiedy po przebudzeniu zobaczył za oknem słońce, postanowił zrealizować swój plan i pojechać do Kumbrii. Ledwie znalazł się w górach, ogarnęło go poczucie własnej małości. Wobec potęgi majestatycznych szczytów, które wznosiły się tu od milionów lat, jego życie wydawało się zaledwie tchnieniem. Właśnie takiego uczucia potrzebował. Zawsze przynosiło ukojenie.
Wędrował przez pięć godzin z jednym tylko postojem. Wysoko ponad Windmere usiadł na skale i zjadł kanapki. Nie odpoczywał długo, bo było zimno i szybko zmarzł. Kiedy wrócił do samochodu, zapadał zmierzch.
Wybrał okrężną drogę przez Glenridding, gdzie się wychował. Przejechał wolno przez wieś, ale nie zatrzymał się. Jego bliscy od dawna nie żyli i nie miał tu nikogo. Tylko rzeka Ullswater nie zmieniła się. Jadąc wzdłuż jej północnego brzegu, wspominał szczęśliwe dzieciństwo i zabawy z przyjaciółmi w długie letnie dni.
Potem przypomniał sobie słowa Kate o złagodzeniu oskarżenia przeciwko Spicerowi. Myślał o tym przez całą drogę powrotną do Manchesteru. Spicer zadźgał Pelotę nożem kuchennym w jego własnej restauracji, jak więc prokuratura może w ogóle rozważać zmianę zarzutów?
Steven domyślał się, jaką linię obrony przyjmą sprytni adwokaci Spicera. Przedstawią Pelotę jako bezwzględnego szantażystę, a jego śmierć jako skutek nieszczęśliwego wypadku. Obrońca Spicera powie, że jego klient postanowił pójść na policję, ale przedtem wstąpił do Magnolii, aby uprzedzić o tym Pelotę. Szantażysta poczuł się zagrożony i chwycił nóż. Wywiązała się bójka i Pelota został przypadkowo dźgnięty. Jezu, pomyślał Steven, Spicer dostanie łagodny wyrok, zamiast dożywocia, a ludzie mogą mu nawet współczuć!
Myśli o Spicerze i jego roli w śmierci Caroline prześladowały go cały wieczór. W końcu postanowił odwiedzić Spicera w areszcie. Wiedział, że to nie najlepszy pomysł, ale tylko Spicer mógł naprawić szkodę, jaką wyrządził reputacji Caroline. Zwłaszcza gdy się dowie, co zrobił Trudi.
Steven był bardzo zmęczony, ale przed pójściem do łóżka włączył laptop i sprawdził pocztę. Przyszedł pierwszy wynik z Porton: test na kompatybilność tkanki zastawki dwudzielnej pobranej od Mary Xavier wykazał niemal idealną zgodność.
– Spicer może zażądać obecności swojego adwokata – uprzedził naczelnik więzienia, gdy Steven przedstawił mu prośbę o widzenie.
– To prywatna wizyta – zapewnił Steven. – Nie zamierzam go przesłuchiwać, chcę z nim po prostu pogadać.
– Pogadać – powtórzył naczelnik. – W takim razie może odmówić rozmowy z panem.
– Owszem. Ale przecież można mu zasugerować, że moja wizyta ma pewne urzędowe podstawy...
Naczelnik uśmiechnął się.
– W porządku. Ale jeśli zażąda adwokata, dostanie go. Jasne?
– Jasne.
Naczelnik pochylił się nad biurkiem.
– Choć wątpię, żeby zażądał. Odzyskał pewność siebie, odkąd złagodzono oskarżenie.
– Więc to prawda?
– Tak. Tak to wygląda, kiedy kumple na wysokich stołkach załatwią najlepszego adwokata w kraju, a miejscowy oskarżyciel zaczyna dostawać sraczki ze strachu.
– A podobno nie ma u nas systemu ugody – zauważył Steven.
– Tak jak nie ma systemu klasowego – odparł naczelnik i sięgnął po telefon.
Kilka minut później oddzwoniono z informacją, że Spicer czeka w pokoju widzeń.
– Zaprowadzę pana – zaproponował naczelnik.
Na widok Spicera Steven pomyślał, że mimo więziennych łachów facet ma minę zadowolonego z siebie cwaniaka.
– Dziękuję, że zgodziłeś się ze mną spotkać – powiedział.
– Ze zwykłej ciekawości – odrzekł Spicer z szerokim uśmiechem.
– Słyszałem, że złagodzono oskarżenie.
– Wierzyłem w brytyjski wymiar sprawiedliwości i nie zawiodłem się.
– Zabiłeś Pelotę, żeby go uciszyć, i masz na sumieniu śmierć ponad stu ludzi w tym mieście.
Spicer przestał się uśmiechać. Pochylił się nad stołem, który ich rozdzielał.
– Wyjaśnijmy sobie coś – wycedził. – Nie miałem bladego pojęcia, że złapałem tego cholernego wirusa, i dobrze o tym wiesz. Moja kartoteka medyczna jest poufna, więc jeśli cokolwiek trafi do gazet, ty będziesz za to odpowiedzialny i dobiorę ci się do tyłka.
– Zniszczyłeś reputację doktor Caroline Andersen, żeby zarobić punkty polityczne – wyliczał dalej Steven.
Spicer rozparł się na krześle i wyszczerzył zęby w domyślnym uśmiechu.
– Więc dlatego tu przyszedłeś. Przysłała cię, żebyś uratował jej karierę.
– Ona nie żyje – odparł Steven. – Umarła, opiekując się ofiarami wirusa.
Spicer popatrzył na niego badawczo i spytał:
– Miałeś do niej słabość, tak?
– Kochałem ją – wyznał Steven.
Spicer milczał przez chwilę.
– Po co tu przyszedłeś? – zapytał z niepewną miną.
– Chcę, żebyś odwołał to, co mówiłeś o Caroline.
– Tyle dla ciebie znaczyła? – Spicer odzyskał pewność siebie. – Niczego nie odwołam. Caroline podjęła błędną decyzję. Powinna była wezwać tamte dzieciaki z dyskoteki.
– To by niczego nie zmieniło. Kierowała się zdrowym rozsądkiem i zapobiegła panice. Była dobrą, pełną poświęcenia lekarką. Zasłużyła na to, żeby taką ją pamiętano.
Spicer pokręcił głową.
– Nie ma mowy, Dunbar. Muszę myśleć o własnej karierze.
Wyraz niedowierzania na twarzy Stevena wywołał u niego uśmiech.
– No, dobra. Przyznaję, miałem romans. Nie ja pierwszy i nie ostatni. Potem tamten palant próbował mnie szantażować i przypadkowo nadział się na nóż, kiedy chciał mi przeszkodzić w pójściu na policję. Nikt nie będzie miał przez to bezsennych nocy. Pewnie z czasem mi wybaczą. Chodzą słuchy, że mój adwokat jest sponsorowany przez Kleenex, bo tylu sędziów doprowadza do łez.
Steven z trudem panował nad emocjami.
– Trudi ma wirusa – powiedział. – Jest w kościele Świętego Judy.
Spicer ani drgnął.
– I..? – zapytał w końcu.
– Obaj wiemy, jak go złapała.
– Nawet jeśli, to co sugerujesz, jest prawdą, a nie przyjmuję tego do wiadomości, nie możesz nic zrobić. Jak mówiłem, moja kartoteka medyczna jest poufna.
Steven spojrzał na Spicera z odrazą, ale nie odezwał się. Spicer znów pochylił się nad stołem.
– Nie możesz nic zrobić, Dunbar – powtórzył.
– To prawda, że nie mogę ujawnić twojej kartoteki medycznej ani przeszkodzić cwanemu adwokatowi w wybronieniu cię z tej sprawy. Ale mam swoje wpływy.
– To znaczy?
– Nie bądź naiwny. Chyba nie myślisz, że nikt inny nie wie o twojej roli w wybuchu choroby. Prędzej czy później zaczną krążyć plotki.
– I co z tego? Nie zaszkodzą mi bardziej niż ty.
– Chyba jednak posiedzisz. Nie tak długo, jak miałem nadzieję, ale będziesz uziemiony.
– Żaden problem. Nadrobię zaległości w lekturze.
– Nie zapomnij o moich wpływach.
– Do czego zmierzasz? – zapytał niespokojnie Spicer.
Teraz Steven pochylił się nad stołem.
– Albo przyznasz się publicznie, że fałszywie oskarżyłeś Caroline o niekompetencję i oczyścisz ją z zarzutów, albo zajmę się tym, gdzie odsiedzisz wyrok. Możesz mi wierzyć, zasrańcu, że dopilnuję, żeby twoja dupa była większą atrakcją niż park rozrywki w Blackpool.
Spicer zbladł. Próbował coś wykrztusić, ale nie udało mu się.
– Wybieraj – powiedział Steven, wstając.
Zastukał w drzwi, które strażnik natychmiast otworzył, i zniknął, zanim Spicer zdążył odzyskać mowę.
Potrzebował drinka, więc wszedł do najbliższego pubu i zamówił duży dżin. Był na siebie zły, że dał się Spicerowi wyprowadzić z równowagi. Mało brakowało, a przyłożyłby facetowi. Miał zamówić drugiego drinka, gdy zadźwięczała jego komórka. Widząc drwiące spojrzenia innych klientów, wyszedł z pubu i dopiero wtedy odebrał.
– Jest nowe zachorowanie – usłyszał głos Macmillana.
– Gdzie? – zapytał.
– W północnej Walii. Kobieta. Nie ma jej na liście.
– O, cholera.
– Zdajesz sobie sprawę, co to znaczy?
– Że jeszcze nie wyszliśmy na prostą.
– Można to tak nazwać, choć premier użył innego określenia, kiedy rozmawiałem z nim piętnaście minut temu. Zwołał sztab stanu wyjątkowego.
– Nie dziwię się.
– Masz jakiś pomysł?
– Może jest druga lista – zasugerował Steven.
– Więc dlaczego nie ma jej na dyskietce? Przecież nie z braku miejsca.
– Nie wiem, ale warto sprawdzić.
– Poproszę kolegów Grega Allana, żeby dokładnie przeszukali jego rzeczy. Na wypadek, gdyby była druga dyskietka.
– Jest pan pewien, że tej kobiety nie ma na liście? Może niedawno wyszła za mąż i zmieniła nazwisko.
– Jest mężatką od dwudziestu lat. I nigdy nie miała operacji serca.
Steven poczuł na ramionach taki ciężar, jakby przygniótł go cały świat.
– Rozumiem, że przyśle mi pan dokładne dane?
– Są w drodze – odparł Macmillan i odłożył słuchawkę.
Kiedy po powrocie do hotelu Steven włączył laptopa, informacje już czekały. Chora kobieta, Maureen Williams, miała czterdzieści cztery lata i była kiedyś pielęgniarką. Mieszkała z mężem – kierowcą ciężarówki – w miasteczku Port Dinorwic nad cieśniną Menai. Leżała teraz w miejskim szpitalu ogólnym w Caernarfon. Lokalna służba zdrowia przyglądała się uważnie jej sąsiadom i krewnym.
Steven wpadł w przygnębienie. Nic nie łączyło Maureen Williams z innymi ofiarami wirusa. Nigdy nie miała kontaktu z żadną z nich i nie chorowała na serce.
– Więc jak to złapała, do cholery?! – wykrzyknął. – Jezu Chryste, mam tego dosyć!
Usiadł na łóżku i starał się uspokoić. Miał ochotę złożyć rezygnację, ale uznał, że nie powinien tego robić przed zakończeniem sprawy. A już na pewno nie w punkcie wyjścia, do którego znów się cofnął.
Mimo nowego dowodu nadal nie wierzył, że jakikolwiek wirus może pojawić się znikąd i atakować na chybił trafił. Musi być jakiś związek, tyle że on nie potrafi go dostrzec.
– Do czasu! – rzucił wyzywająco i zaczął się pakować. Postanowił pojechać do północnej Walii.
20
Była noc, kiedy Steven dotarł do Caernarfon. Jechał non stop i czuł potrzebę rozprostowania kości, zaparkował więc przy nabrzeżu i poszedł z portu wzdłuż murów miejscowego zamku strzegącego cieśniny Menai. Przystanął w połowie drogi, oparł się o poręcz i zapatrzył w ciemną, zimną wodę uderzającą o brzeg. Syrena ostrzegawcza gdzieś we mgle na wyspie Anglesey potęgowała ponury nastrój. Wzdrygnął się, rozmasował ramiona, wrócił do samochodu i pojechał do szpitala ogólnego.
O tej porze na dyżurze był tylko niższy personel medyczny. Steven porozmawiał z młodym lekarzem z oddziału specjalnego, gdzie w izolatce leżała Maureen Williams.
– Niewiele mogę panu powiedzieć – oznajmił lekarz. – Oprócz tego, że pacjentka jest w ciężkim stanie.
– Domyślam się, że w ciągu ostatnich dwudziestu czterech godzin nie ustalono żadnych kontaktów?
– Nie. To bardzo tajemnicze zachorowanie. Od roku nie wyjeżdżała z Walii, a w Y Felinheli nie krzyżują się międzynarodowe trasy lotnicze.
– Ee... Felin co?
– Przepraszam, to walijska nazwa Port Dinorwic. Tam mieszka.
– Czy chora jest przytomna?
– Czasami.
– Wie, co jej jest?
– Nie od nas, ale oczywiście powiedzieliśmy jej mężowi i gazety jakoś się dowiedziały, więc to żadna tajemnica.
– Jak jej mąż to przyjął?
– Dziwnie – odparł w zamyśleniu młody lekarz, stukając długopisem o przednie zęby. – Byłem przy rozmowie mojego szefa z tym gościem. Zareagował dość nietypowo. Powiedział: „A to skurwiele. Od początku wiedzieli”.
– Co wiedzieli?
– Pytaliśmy go, rzecz jasna, ale nie mogliśmy z niego nic wyciągnąć. Nabrał wody w usta.
– To ciekawe – zauważył Steven, podbudowany tym, że Williams najwyraźniej coś wie o chorobie żony. – Ma pan jego adres?
Lekarz zajrzał do akt i zapisał adres na kartce.
– Są jeszcze jacyś krewni? – zapytał Steven.
– W dniu przyjęcia pani Williams dzwoniła kobieta. Trzy razy. Ale to nie krewna, tylko przyjaciółka. Nazywa się Mair Jones. Była bardzo zaniepokojona. Potem jeszcze zadzwoniła któregoś dnia, ale prosiła tylko o przekazanie pani Williams, że na wszelki wypadek wyjeżdża.
– Jak to, na wszelki wypadek?
– Nie mam pojęcia. Powiedziała, że pani Williams zrozumie.
Steven skinął głową. Był zadowolony, że przyjechał do Walii. Dowiedział się kilku rzeczy. Wstał i uprzedził, że prawdopodobnie wróci rano.
– Dostanę o tej porze pokój w hotelu? – zapytał.
– W północnej Walii?! – wykrzyknął lekarz z udawanym zaskoczeniem. – Gdzie o północy rygluje się wszystkie drzwi? Niech pan spróbuje w Dworcowym, ale nie ręczę za skutek.
Steven wyszedł. Zastanawiał się, czy zacząć działać od razu, czy zaczekać do rana. Jeśli pan Williams coś wie, trzeba z nim pogadać. Im szybciej, tym lepiej. Jego uwaga o skurwielach, którzy od początku wiedzieli, wymaga wyjaśnienia.
Zerknął na zegarek: piętnaście po pierwszej. Ale jeśli on pracuje w tę zimną noc, nie ma powodu, żeby pan Williams spał sobie spokojnie. Można go odwiedzić.
Steven sprawdził na mapie, że Port Dinorwic znajduje się jakieś piętnaście minut jazdy od Caernarfon. Liczył, że to małe miasteczko, bo o tej godzinie nie miałby kogo spytać o drogę.
Pomysł odwiedzenia Williamsa właśnie teraz coraz bardziej mu się podobał. Policja na całym świecie dobrze wie, że najskuteczniejsze jest najście w środku nocy. Ludzie wyrwani ze snu są zdezorientowani i nie potrafią przekonująco kłamać.
Port Dinorwic okazało się nieduże. Leżało na stromym zboczu. Steven zaparkował na głównej ulicy i ruszył w dół po spadzistym bruku. Schodził ostrożnie, żeby nie pośliznąć się na oszronionych kamieniach.
Na dole poszedł w stronę portu. Po drodze sprawdzał nazwy innych uliczek biegnących w tamtym kierunku. Trzeci zaułek był tym, którego szukał. Dom Williamsa miał numer 12 i stał jako czwarty. Steven nie zauważył dzwonka, więc zastukał trzy razy ciężką kołatką i czekał. Musiał zastukać czwarty raz, żeby ktoś odpowiedział.
– Idę, idę, do cholery. Kogo diabli przynieśli o tej porze?
Steven przybrał oficjalny ton.
– Inspektorat Naukowo-Medyczny.
– Że co?
– Proszę otworzyć.
W drzwiach ukazał się chudy, żylasty rudzielec owinięty niedbale szlafrokiem. Przecierał oczy.
– Jak pan mówił? Skąd pan jest?
Steven pokazał legitymację.
– Muszę zadać panu kilka pytań.
– A o co chodzi?
– O to, jak pańska żona zaraziła się filowirusem – powiedział Steven i wszedł, zanim facet zdążył zagrodzić mu drogę.
Williams rozbudził się.
– A skąd mam wiedzieć, do cholery? – odparł i zamknął drzwi. – Jestem kierowcą ciężarówki, nie lekarzem.
Wprowadził gościa do małego, zagraconego salonu i zabrał z foteli sterty gazet i czasopism.
– Na wiadomość o stanie żony odpowiedział pan: „A to skurwiele. Od początku wiedzieli”. Co pan miał na myśli, panie Williams? Co wiedzieli ci „skurwiele”?
Williams zgłupiał. Przyklęknął, żeby zapalić kominek gazowy i grzebał się z tym, by zyskać na czasie.
– Tak powiedziałem? – odezwał się w końcu. – Byłem skołowany, nie pamiętam.
Steven patrzył na niego twardo z oskarżeniem o kłamstwo w ciemnych oczach.
– Jak pan mówił? – powtórzył Williams. – Gdzie pan pracuje?
– W Inspektoracie Naukowo-Medycznym. Jestem detektywem.
– Jakiego rodzaju?
Steven wyciągnął pistolet z kabury pod pachą. Nie wycelował w Williamsa, ale ważył broń w dłoni.
– Uzbrojonym – odparł.
Williams wytrzeszczył oczy.
– Jezu! – wykrzyknął.
– W całym kraju lada chwila może być wprowadzony stan wyjątkowy. Wszystko dlatego, że nie możemy ustalić, skąd wziął się ten wirus. Wie pan więcej, niż pan mówi, i to mnie wkurza, panie Williams. Gadaj pan.
Groźba wywołała pożądany skutek.
– Już dobrze, powiem... – Williams nie odrywał oczu od pistoletu. – Tylko niech pan to schowa, na litość boską.
Musiał odchrząknąć i dojść do siebie, zanim zaczął. Steven cierpliwie czekał.
– Przyjechali dwaj Amerykanie – powiedział Williams. – Zaangażowali Maureen i jeszcze jedną babkę.
– Do czego?
– Mówili, że do opieki nad dwiema ciężko chorymi osobami.
– Dlaczego akurat ją? Pańska żona przestała być pielęgniarką.
– Potrzebowali specjalistek od chorób zakaźnych. Maureen i ta druga były do tego przeszkolone. Widocznie takie pielęgniarki są dziś na wagę złota. Mówili, że to ważna sprawa.
– Powiedzieli pielęgniarkom, co jest tym chorym?
– Dokładnie nie. Ostrzegli je tylko, że muszą być wyjątkowo ostrożne.
– Więc dlaczego wzięły tę pracę? – zdziwił się Steven. – Straciły rozum?
Williams wbił wzrok w podłogę.
– Dostały po trzy tysiące funtów – wyszeptał.
Steven był zaskoczony. Gwizdnął cicho.
– I pewnie miały trzymać język za zębami? – domyślił się.
Williams przytaknął.
– Kim byli ci Amerykanie?
– Nie wiem.
– Jak zapłacili?
– Gotówką. Z góry.
– Gdzie byli pacjenci?
– Gdzieś w górach za Capel Curig. Miały o tym nikomu nie mówić, ale Maureen mi powiedziała. – Zasłonił rękami oczy i zaczął szlochać. – Stracę ją. Nigdy nie myślałem, że stanie się coś takiego. Za te pieniądze mieliśmy pojechać do Australii do Malcolma i jego żony. Nie widzieliśmy ich od dziesięciu lat.
– Jest jeszcze nadzieja – pocieszył go łagodnie Steven. Dowiedział się, czego chciał, nie było sensu dalej grać twardziela. Współczuł Williamsowi. Zanosiło się na to, że dodatkowy zarobek jego żony pokryje koszty jej pogrzebu.
– Czy Maureen opowiadała panu o tamtych pacjentach? – zapytał.
Williams pokręcił głową.
– Prosiła, żebym nie pytał.
– A ta druga pielęgniarka nie nazywa się przypadkiem Mair Jones? – zagadnął Steven.
– Zgadza się. Pojechała na Majorkę. Chyba ze strachu, że też mogła złapać tego wirusa. Pewnie chciała po raz ostatni poleżeć na słońcu.
Ma powody do obaw, pomyślał Steven.
– Herbaty? – zaproponował Williams.
– Poproszę – odparł Steven.
Gdy wrócił do samochodu, zadzwonił do dyżurnego w Sci-Medzie i powiedział mu o Mair Jones. Poprosił o odnalezienie jej na Majorce i możliwie jak najszybsze ściągnięcie do kraju.
– Na jakiej podstawie? – spytał dyżurny.
– Ma ważne informacje o epidemii wirusa. Jeśli będą jakieś przeszkody, musicie je pokonać. Sprowadźcie ją pod dowolnym pretekstem. W razie potrzeby wyślijcie nawet wydział specjalny, żeby ją porwał.
– Chce pan porozmawiać z panem Macmillanem?
– Jeszcze tam jest?! – wykrzyknął Steven i odruchowo spojrzał na zegarek. Minęła druga trzydzieści.
– Nocuje tutaj.
Po chwili w słuchawce rozbrzmiał głos Macmillana.
– Gdzie jesteś, Dunbar?
– W Walii. Długo pan pracuje.
– Przeciągnęło się zebranie sztabu stanu wyjątkowego. Nie mogliśmy się dogadać, więc na razie wstrzymaliśmy się z decyzją.
– To dobrze – odparł Steven. – Maureen Williams nie jest zagadkowym przypadkiem, tylko kontaktem.
– Już wiesz, jak to złapała?
– Wiem tyle, że od kogoś. To wszystko jest trochę skomplikowane. Powtórzył Macmillanowi, czego się dowiedział, i oświadczył, że jest mu pilnie potrzebna Mair Jones.
– Minister spraw wewnętrznych chyba jeszcze nie wyszedł – odrzekł Macmillan. – Wytłumaczę mu, jakie to ważne, żeby ją znaleźć. Co zamierzasz?
– Wrócić rano do szpitala i sprawdzić, czy pani Williams odzyskała przytomność.
Pojechał do Bangor, zamiast wracać do Caernarfon. Podejrzewał, że o tej porze w większym mieście łatwiej znajdzie otwarty hotel. Nie mylił się. Nie było szans, żeby coś zjeść, ale przynajmniej miał łóżko na resztę nocy i łazienkę z bieżącą wodą. W pokoju znalazł czajnik elektryczny, herbatę, kawę, cukier i śmietankę oraz kilka herbatników. Wziął gorącą kąpiel, potem wypił kawę i zjadł herbatniki. Nie zaspokoił głodu, ale na szczęście był tak zmęczony, że szybko zasnął.
Konsultant na oddziale specjalnym szpitala ogólnego w Caernarfon, doktor Charles Runcie, już wiedział o zainteresowaniu Stevena pacjentką. Uśmiechnął się i wyciągnął rękę.
– Wątpię, żebym powiedział panu więcej niż mój młodszy kolega Roger Morton.
– Za to ja panu coś powiem – odparł Steven. Opowiedział lekarzowi, co udało mu się ustalić: Maureen Williams nie jest zagadkowym przypadkiem, tylko kontaktem.
– Zaraziła się od pacjentów?! – wykrzyknął Ruńcie. – Więc co im było, na Boga?
– Właśnie tego musimy się dowiedzieć. W tej chwili próbujemy znaleźć Mair Jones. Czy przychodziła tu osobiście?
Konsultant pokręcił głową.
– Chyba nie. Nie miałaby po co. Informacji udzielamy tylko krewnym.
– Jaka jest szansa, żeby porozmawiać z panią Williams?
– Mała – odparł Runcie. – Szczerze mówiąc, wątpię, żeby dożyła...
Na korytarzu wybuchło zamieszanie. Drzwi otworzyły się gwałtownie i do gabinetu wpadła zdenerwowana kobieta. Druga próbowała ją powstrzymać.
– Przepraszam, panie doktorze, ale ta pani upiera się, że musi porozmawiać z panią Williams. Podobno pacjentka wie coś o zniknięciu jej męża.
– Niestety, stan pani Williams wyklucza wizyty – odrzekł spokojnie Runcie i wstał. – Pani...?
– Doig, Karen Doig. Przepraszam, że tak tu wtargnęłam, ale nie miałam innego wyjścia. Od dwóch dni próbujemy zobaczyć się z panią Williams i już nie wiem, co robić... oboje nie wiemy – dodała i wskazała na lekko zażenowanego mężczyznę, który stał za nią. – To Ian Patterson. Jego żona Amy i mój mąż Peter zniknęli ze stacji doświadczalnej niedaleko Capel Curig, gdzie oboje pracowali. Pani Williams coś o tym wie.
Runcie spojrzał na Stevena.
– Przepraszam, ale ludzie chyba dziś poszaleli.
Steven obserwował tę scenę z niemym zdumieniem. Zareagował dopiero na wzmiankę o Capel Curig. Zignorował przeprosiny lekarza i zapytał:
– Z jakiej stacji doświadczalnej?
Teraz Runcie zrobił zdumioną minę.
– Peter i Amy pracują w firmie Lehman Genomics pod Edynburgiem – wyjaśniła Karen. – Wysłano ich do tutejszej stacji doświadczalnej i oboje przepadli. Firma twierdzi, że uciekli razem, ale nie uwierzymy w to, dopóki sami się nie przekonamy. Przyjechaliśmy tutaj, żeby to sprawdzić.
– A co pani Williams ma z tym wspólnego? – zapytał Steven.
– Jest jedną z czterech osób, które mniej więcej dziesięć dni temu pytały w Capel Curig o drogę do stacji doświadczalnej. To byli dwaj Amerykanie i dwie miejscowe kobiety. Udało nam się ustalić, że przynajmniej jeden z tych mężczyzn pracuje w Lehmanie, ale kiedy zadzwoniliśmy tam dziś rano, firma zaprzeczyła.
Steven poczuł, że jego zła passa kończy się.
– Pani Doig – powiedział – przychodząc tutaj, oddała pani swojemu krajowi wielką przysługę. – Sięgnął po telefon i wybrał numer Sci-Medu. – Potrzebuję wszystkich możliwych informacji o firmie Lehman Genomics.
Runcie musiał wyjść, ale powiedział, że oddaje Stevenowi do dyspozycji swój gabinet na tak długo, jak będzie trzeba. Przez następne pół godziny Steven dokładnie wypytywał Karen i Pattersona. Próbował ustalić, czy jest jakiś związek między firmą a wybuchem choroby. Nie powiedział tego, ale było jasne, że Peter Doig i Amy Patterson to pacjenci, którymi opiekowały się Maureen Williams i Mair Jones.
– Orientują się państwo, nad czym pracowali Peter i Amy? – zapytał.
– Nie wolno im było mówić o tym – odparł Patterson. – W takich firmach badawczych jak Lehman obowiązuje tajemnica służbowa.
– Jaka jest specjalność pańskiej żony?
– Immunologia.
– Nie jest wirusologiem?
– Nie.
Steven zwrócił się do Karen.
– A Peter?
– Jest medycznym technikiem laboratoryjnym. Po dyplomie pracował w Lecznicy Królewskiej w Edynburgu, ale miał dość niskich zarobków. Około dziewięciu miesięcy temu przeniósł się do Lehmana.
– Domyślam się, że on też nie mówił, nad czym pracuje?
– Niestety nie, choć nazywał to projektem „Snowball”. Może wymyślił takie imię dla zwierzęcia, którym się zajmował? Nie mam pojęcia.
Steven podziękował im za pomoc. Wreszcie znalazł ogniwo, którego szukał. Na dyskietce z listą biorców zastawek serca był nagłówek SNOW-BALL 2000.
– Moglibyście wskazać mi drogę do tej stacji badawczej?
– Spaliła się – odparł Patterson.
– W nocy przed naszym przyjazdem tutaj – dodała Karen. – Nikogo tam nie było, choć na zewnątrz stał służbowy land-rover Petera i Amy.
– A oni zniknęli?
– Tak, ale nie wiemy, w jaki sposób. Policja sprawdziła w miejscowych firmach taksówkowych, że nie zamawiali kursu.
Steven poczuł ucisk w żołądku. Nie podobało mu się to, co usłyszał, ale starał się tego nie okazywać.
– Chciałbym jednak zobaczyć to miejsce – powiedział.
– Jak wcześniej my – odrzekła Karen.
– Czy policja ustaliła przyczynę pożaru?
– Nie wiemy – odparł Patterson. – Ale chyba trzymali tam łatwopalne chemikalia. Z budynku został tylko szkielet.
Ucisk w żołądku Stevena nasilił się.
– Nie ma sensu, żebyśmy jechali tam wszyscy – powiedział. – Może umówimy się na później...
– Zaraz, zaraz – przerwała mu Karen. – Jeszcze nam pan nie wyjaśnił kim pan właściwie jest, co pan wie o tej sprawie i o co tu chodzi.
– Ma pani rację – przyznał Steven. – Ale muszę państwa prosić o cierpliwość. Obiecuję, że później powiem wam wszystko, co będę mógł.
Karen i Patterson zgodzili się dopiero, gdy zapewnił, że spotka się z nimi wieczorem. Wytłumaczyli mu, jak trafić do stacji doświadczalnej.
Steven zadzwonił z samochodu do Sci-Medu i zapytał, czy są już informacje o Lehman Genomics.
– Firma biotechniczna o dobrej reputacji, z centralą w Stanach, w zeszłym roku skok akcji o trzydzieści procent, licencja na kilka produktów, dobra pozycja na rynku, ośrodek badawczy pracujący nad zwierzęcymi narządami do transplantacji! Szef filii brytyjskiej to Paul Grossart, były wykładowca biochemii na uniwersytecie w Leicester.
– Zwierzęce narządy do transplantacji – powtórzył wolno Steven. – Jest coś więcej na ten temat?
– Chodzą słuchy, że ostatnio wycofali się z prac nad głównym projektem w tej dziedzinie.
– Mogłem się założyć, że tak jest – mruknął Steven. – Nazywał się „Snowball”. Jest coś nowego z Porton o zastawce serca siostry Mary?
– Nie. Twierdzą, że była w porządku. Dobrze funkcjonowała i miała doskonałą zgodność tkankową z pacjentką.
– Poproście ich, żeby zbadali DNA zastawki – polecił Steven. – Jak najszybciej.
– Czego mają szukać?
– Niech oni nam to powiedzą.
– Okay, pan decyduje. Coś jeszcze?
– Na razie wystarczy.
– Wydział specjalny zlokalizował Mair Jones na Majorce. Dziś wieczorem powinna być z powrotem w kraju.
21
Steven pojechał zgodnie z otrzymanymi wskazówkami. Trzy godziny później stał na walijskim zboczu, kuląc się od zimnego wiatru, i patrzył na zwęglone resztki stacji doświadczalnej. Jego złe przeczucia potęgował widok spalonego land-rovera. Karen Doig i Ian Patterson uważali obecność samochodu za zagadkę, on za oczywisty dowód, że Peter Doig i Amy Patterson nie wyjechali stąd.
Policjanci nie znaleźli żadnych zwłok, ale podejrzewał, że właśnie tak miało być. Uznają, że nie ma tu nic podejrzanego, i przestaną interesować się tym miejscem. Steven przyjrzał się podłodze z kamiennych płyt. Szpary wypełniał popiół i pył węglowy, więc trudno było powiedzieć, czy któreś płyty ruszano przed pożarem. Rozejrzał się i zauważył łom, który nadawał się na dźwignię. Zaczął na środku pierwszej sali na parterze. Podważywszy cztery ciężkie płyty, stwierdził, że to nie jest robota dla jednej osoby. Wezwał do pomocy miejscową policję.
Po dwóch godzinach kopania jeden z posterunkowych zawołał, że coś ma i podniósł do góry ludzką kość udową. Rozmowy ucichły, przez moment słychać było tylko wycie wiatru w ruinach.
– Jest tego więcej – powiedział niemal przepraszająco policjant.
Steven nie czuł satysfakcji, że sprawdziły się jego najgorsze obawy. Jak podejrzewał, spalony budynek maskował miejsce wcześniejszej kremacji.
– Zbrodnia niemal doskonała – stwierdził inspektor kierujący akcją. Był wyraźnie zażenowany, że policja nie wpadła na to, dlaczego land-rover został na miejscu.
– To była śmierć z przyczyn naturalnych – powiedział Steven.
– Co?! Jak to?
– To szczątki pary naukowców przysłanych tutaj do pracy. Przypuszczam, że zarazili się tą samą chorobą wirusową, która wybuchła w Manchesterze. Tylko niech pan nie pyta, jak. Zapewniono im fachową opiekę pielęgniarską, ale zmarli. Ich szefowie chcieli to ukryć, więc skremowali zwłoki i zakopali kości pod podłogą, a potem podpalili budynek.
– Ale dlaczego to zrobili? – dopytywał się inspektor.
– Jutro panu powiem – obiecał Steven.
Wracał do Caernarfon z ciężkim sercem. Musiał przekazać złą wiadomość Karen Doig i Ianowi Pattersonowi. Mieli się spotkać w hotelu przy zamku, ale nie chciał rozmawiać z nimi w lokalu. Zadzwonił do szpitala ogólnego i zapytał Charlesa Runciego, czy mógłby udostępnić bardziej odpowiednie miejsce.
– Może mój gabinet? – zaproponował lekarz.
– Doskonale – zgodził się Steven. – Chciałbym, żeby pan też był obecny, jeśli to możliwe.
– Jak pan sobie życzy – odrzekł Runcie.
Spotkanie było tak smutne, jak Steven sobie wyobrażał. Wiedział, że długo nie zapomni wyrazu oczu Karen na wiadomość o śmierci męża. Potem wybuchnęła płaczem i Runcie próbował ją pocieszyć, Ian Patterson zareagował spokojniej. Siedział nieruchomo na krześle i bez słowa wpatrywał się w podłogę. Ale gdy Steven zobaczył łzy w jego oczach, poczuł ucisk w gardle.
Mimo rozpaczy Karen nie przestała trzeźwo myśleć.
– Skąd ma pan pewność, że to oni, skoro zostały tylko... kości i popiół? – zapytała.
– Niezbitym dowodem może być dopiero wynik badania DNA – przyznał Steven – ale wszystkie okoliczności wskazują, że to oni.
– Nic nie rozumiem. Jak złapali tego wirusa? I dlaczego ktoś chciał to ukryć?
– Przypuszczam, że dowiemy się tego w Lehman Genomics – odrzekł łagodnie Steven. – Myślę, że potrafią wyjaśnić, skąd wzięła się ta choroba.
– To ten skurwiel Grossart! – wybuchnęła Karen. – Od początku wiedział, co im jest! A nam wmawiał, że...
– Kiedyś za to odpowie – zapewnił Steven. – Obiecuję.
Karen i Ian dali się przekonać, że powinni przenocować w Caernarfon i wrócić do Szkocji dopiero następnego dnia. Runcie wytłumaczył im, że nie nadają się do długiej podróży samochodem, a poza tym policja pewnie będzie chciała ich przesłuchać.
Steven wyłączył swój telefon na czas spotkania z Karen i Ianem. Gdy tylko znów go włączył, zadzwonił Sci-Med z wiadomością, że Mair Jones jest już w samolocie z Palma de Mallorca do Manchesteru. Wyląduje o dwudziestej drugiej trzydzieści wieczorem, więc jeśli Steven chce, może z nią porozmawiać jeszcze dziś. Nie miał na to ochoty, ale ponieważ mnóstwo ludzi zadało sobie wiele trudu, żeby ściągnąć Mair Jones z powrotem, obiecał, że będzie na lotnisku. Przy okazji zapytał, czy Sci-Med przekazał do Porton jego prośbę dotyczącą zastawki serca.
– Analiza już trwa. Okazało się, że postanowili zbadać DNA, zanim pan o to poprosił, więc wynik będzie szybciej, niż pan się spodziewał. Powiedzieli, że sprawdzą homologię, gdy tylko będą mieli tyle danych o sekwencji, żeby wrzucić je do komputera.
– Właśnie o to mi chodziło – odrzekł Steven.
Samolot z Majorki wylądował z kilkuminutowym opóźnieniem. Mair Jones była niską kobietą o bystrym spojrzeniu i czarnych farbowanych włosach. Wprowadzono ją do pokoju recepcyjnego, jej bagażem zajęła się policja.
– No, cóż... Miałam swoje pięć minut sławy – powiedziała z silnym walijskim akcentem. – Kim pan jest?
Steven przedstawił się i pokazał legitymację.
– Jak pani się czuje? – spytał.
Źle go zrozumiała.
– Jestem wkurzona – odparła. – A pan by nie był, gdyby dwóch brytyjskich gliniarzy zjawiło się skoro świt w pańskim hotelu i kazało panu iść ze sobą bez podania powodu?
– Więc nie wie pani, o co chodzi? – zapytał z niedowierzaniem Steven.
– Pewnie o biedną Maureen i robotę, którą wzięłyśmy, tak?
Steven skinął głową.
– Wczoraj jeszcze nie mieliśmy pojęcia, jak Maureen Williams złapała wirusa. Ale później dowiedziałem się od jej męża o tej pracy i o pani. Maureen jest w takim stanie, że nie może nam nie powiedzieć, więc została tylko pani.
– Biedna Mo – westchnęła Mair. – Chyba spanikowałam. Uciekłam, bo bałam się, że też mogę to mieć.
– Może pani mieć – rzekł Steven.
– Wiem. Ale po prostu musiałam się stąd wyrwać. Co będzie dalej?
– Muszę zadać pani kilka pytań.
– Co pan chce wiedzieć?
– Kim byli pani pacjenci, co im było i kto zapłacił za opiekę nad nimi.
– Dostałyśmy gotówkę z góry – odpowiedziała Mair, potwierdzając słowa Williamsa. – Pacjentami byli kobieta i mężczyzna, Amy i Peter. Oboje trochę po trzydziestce. Nazwisk nie znałyśmy. Powiedziano nam tylko, że mają wyjątkowo rzadką, ale bardzo zaraźliwą infekcję wirusową. Kiedy przyjechałyśmy do Capel Curig, byli już w ciężkim stanie.
– Co się z nimi stało?
Mair westchnęła i spuściła wzrok.
– Umarli – odrzekła cicho. – Mo i ja robiłyśmy, co mogłyśmy, ale niestety to nic nie dało.
– A potem?
– To znaczy?
– Co z nimi zrobiono?
– Z ciałami, o to panu chodzi?! – wykrzyknęła Mair, jakby pytanie było niewłaściwe. – Naprawdę nie wiem. Nasza rola skończyła się, odwieziono nas z powrotem do Bangor i to wszystko.
– Wczoraj poznałem żonę Petera i męża Amy. Sporo się dowiedziałem. Przyjechali do Walii w poszukiwaniu tamtych dwojga.
– O, mój Boże! – przeraziła się Mair. – Nie miałyśmy pojęcia. Myślałyśmy, że Peter i Amy to małżeństwo. Jeden z tamtych Amerykanów powiedział nam, że to para naukowców, która zaraziła się w czasie prac badawczych. Zabronił nam pytać o cokolwiek.
– Peter zostawił małą córeczkę – poinformował ją Steven.
– Biedne dziecko – mruknęła Mair. – Nie przyszło nam do głowy... Nie, żebyśmy mogły wiele zdziałać, wie pan...
Urwała i zamyśliła się.
– Aresztuje mnie pan? – zapytała po chwili milczenia.
Steven pokręcił głową.
– Nie. Prywatna opieka pielęgniarska to nie przestępstwo. Nawet jeśli zostałyście wciągnięte w coś nielegalnego.
– To znaczy, że mogę iść?
– Będzie pani pod obserwacją służby zdrowia – uprzedził Steven.
– Nie muszę zwracać pieniędzy?
– Nie, zarobiła je pani.
Mair uśmiechnęła się smutno.
– Biorąc pod uwagę to, co spotkało Mo, chyba mi się należą.
Steven postanowił przenocować w Manchesterze, a rano wyruszyć na północ zmierzyć się z Lehman Genomics i dopasować ostatni kawałek układanki. Kluczem do wyjaśnienia wybuchu choroby był projekt „Snowball”, a pojawienie się nowego wirusa było częścią tej sprawy. Przed wizytą w firmie potrzebował jeszcze tylko informacji z Porton. Był niemal pewien, że raport wyjaśni, w jaki sposób tyle ludzkich zastawek zostało zarażonych tym samym wirusem. Lehman powinien wylecieć z branży za to, co zrobił, a Paul Grossart wylądować na długo za kratkami. Przy odrobinie szczęścia można będzie oskarżyć go nawet o zabójstwo.
Steven golił się, gdy zadzwonił telefon. Serce zabiło mu mocniej. Może to wyniki z Porton?
Ale w słuchawce rozległ się głos Charlesa Runciego.
– Czy Karen Doig odzywała się do pana? – zapytał lekarz.
– Nie. A co się stało?
– Właśnie dzwonił do mnie Ian Patterson. Zniknęła w nocy z hotelu i zabrała jego samochód.
– Jasna cholera – jęknął Steven. – Tylko tego brakowało.
– Słucham?
– Założę się, że pojechała na północ. Chce dopaść Grossarta, zanim dobierze się do niego policja.
– Wielki Boże, nie pomyślałem o tym!
– Nie mógł pan tego przewidzieć, doktorze.
– Co pan zrobi?
– Złapię samolot i postaram się ją ubiec. Patterson pewnie nie wie, o której wyjechała?
– Wątpię. Powiedział tylko, że nie było jej, kiedy zszedł na śniadanie. Jego samochodu też nie.
Steven zadzwonił do Sci-Medu i zameldował, co się dzieje.
– Mamy zawiadomić policję w Edynburgu?
– Nie – odrzekł po chwili namysłu. Nie chciał, żeby wizyta policjantów wystraszyła Grossarta. – Jest tam Macmillan?
Usłyszał, jak dyżurny wprowadza Macmillana w sprawę przed przełączeniem rozmowy.
– Nie ma jeszcze nic z Porton? – zapytał, kiedy szef się zgłosił.
– Nie. Zdaje się, że masz problem?
Steven powiedział mu o zniknięciu Karen Doig.
– Myślisz, że to ważne? – spytał Macmillan.
– Jest bojowo nastawiona i wini Grossarta za śmierć męża.
– Więc może zrobić coś głupiego?
– Trudno zgadnąć – odrzekł Steven. – Faktem jest, że przyjechała do Walii, poradziła sobie ze znalezieniem stacji doświadczalnej i ustaliła powiązanie Maureen Williams z całą sprawą. To świadczy, że jest zdeterminowana i zaradna.
– Cholera, może być niezły bajzel – zasępił się Macmillan. – Na pewno nie chcesz, żebyśmy uprzedzili tamtejszą policję?
– Nie. Postaram się dotrzeć tam przed Karen. Chcę się zobaczyć z Grossartem i usłyszeć, co ma do powiedzenia, zanim zajmie się nim policja.
– Będziesz miał szczęście, jeśli zdążysz.
– Dlaczego pan tak mówi?
– Jest Wigilia Bożego Narodzenia.
– Niech to szlag. Straciłem rachubę czasu. Lepiej zacznę się zbierać. Możecie przysłać mi e-mail z danymi Paula Grossarta i firmy Lehman? Odbiorę w drodze.
– Załatwione. Powodzenia.
Steven musiał użyć swojej legitymacji i dodatkowych pełnomocnictw obiecanych mu przez ministra spraw wewnętrznych, żeby dostać miejsce w samolocie do Edynburga. Dwadzieścia minut po starcie wezwano go do kabiny pilotów. Kapitan podał mu radio.
– Do pana – powiedział. – Priorytet A1.
– Dunbar – zgłosił się Steven.
– Tu Clive Phelps z Porton Down. Mamy wynik badania DNA zastawki serca. Zaskakujące. Wszystkie testy immunologiczne sugerowały, że to ludzki narząd, w dodatku doskonale dobrany do pacjentki. Ale okazało się, że ta cholerna tkanka wcale nie jest ludzka, tylko świńska.
Steven pogratulował sobie w duchu, bo właśnie takich wyników się spodziewał.
– Dziękuję – rzekł. – Bardzo dziękuję.
– Dobra wiadomość? – zapytał kapitan.
Steven uśmiechnął się.
– Znakomita.
Wrócił do kabiny pasażerskiej z przekonaniem, że ostatni kawałek układanki trafił na swoje miejsce. Nie było tajemnicą, że firmy biotechniczne eksperymentują ze świniami w nadziei przeszczepiania ich organów ludziom. Celem tych eksperymentów było wyhodowanie gatunku z genetycznie zmienionym systemem odpornościowym, by organizm pacjenta nie odrzucał przeszczepu. Wyglądało na to, iż w przeciwieństwie do innych Lehman odniósł sukces. Przynajmniej częściowy. Ale za jaką cenę. Słusznie mówi się, że droga do piekła jest wybrukowana dobrymi chęciami.
Steven pomyślał, że zacznie od laboratoriów Lehmana, bo mimo Wigilii Grossart powinien być w biurze. Pojechał taksówką do Science Park w południowej części miasta. Na parkingu stał tylko jeden samochód, sześcioletni ford escort z szachownicą na tylnym zderzaku. Należał do ochroniarza.
– Nikogo nie ma, panie kolego. Wigilia.
– Myślałem, że zastanę pana Grossarta – odrzekł Steven.
– Jeśli chce pan wiedzieć, ten gość potrzebuje wypoczynku bardziej niż ktokolwiek – powiedział ochroniarz. – Od tygodni wygląda jak kupa nieszczęścia.
– Dziękuję – rzekł Steven. – Spróbuję złapać go w domu.
Podał taksówkarzowi adres Grossarta.
– Czy to gdzieś w pobliżu? – spytał.
– Ravelston Gardens? To na drugim końcu tego cholernego miasta – odburknął kierowca, który nie odzywał się przez całą drogę z lotniska.
Kiedy pół godziny później skręcili w Ravelston Gardens, Steven zobaczył zieloną toyotę land cruiser zaparkowaną około trzydziestu metrów przed nimi. Kazał kierowcy stanąć.
– Ile płacę?
– Taksometr wybił trzy dychy – odparł taksiarz i odwrócił się z uśmiechem sugerującym napiwek.
– Tu są cztery – powiedział Steven. – Niech pan sobie kupi coś na Gwiazdkę.
Wysiadł i zostawił kierowcę w niepewności, czy powinien być zadowolony czy obrażony.
W kraju były zapewne tysiące zielonych land cruiserów, a w takiej bogatej dzielnicy co najmniej kilka, ale coś mówiło Stevenowi, że to samochód Iana Pattersona. Gdy podszedł bliżej i zauważył nalepki obrońcy środowiska, które pamiętał z parkingu szpitalnego w Caernarfon, był już pewien. A więc Karen Doig dotarła tu pierwsza.
Zerknął na dom po drugiej stronie ulicy w nadziei, że zobaczy kogoś przez któreś z okien od frontu. Ale w jednym oknie wisiała gęsta firanka, a w drugim stała duża choinka. Miał problem. Nie był pewien, w jakim stanie psychicznym jest Karen Doig i po co przyjechała do Grossarta. Jeśli chciała się zemścić, wolał jej nie wystraszyć i nie sprowokować do działania.
Minął wolno dom. Z boku zauważył podjazd do garażu oddzielony od budynku wysokim żywopłotem. Powinno mu się udać przedostać ukradkiem na tyły. Uznał to za najbezpieczniejszą opcję. Obejrzał się, czy nikt za nim nie idzie, przeciął ulicę, zawrócił i znów zerknął przez ramię. Pusto. Skręcił na podjazd do garażu i przekradł się za żywopłotem. Przystanął na moment, potem przebiegł w półprzysiadzie wzdłuż domu do tylnego narożnika.
Przywarł do ziemi i wśliznął się za róg. Bał się, czy nie ma kogoś w ogrodzie, ale nie było. W tylnej ścianie zobaczył okno. Mógł się pod nim przedostać do tylnych drzwi. Miał nadzieję, że będą otwarte. Znieruchomiał pod oknem i nasłuchiwał przez chwilę. Cisza. Niedobrze. Wołałby podniesione głosy.
Tylne drzwi miały podwójną szybę. Mógł zajrzeć przez nie do wnętrza, ale tylko pod kątem. Inaczej musiałby się odsunąć od muru i byłby widoczny z wszystkich tylnych okien. Odczekał pod drzwiami pełną minutę, w końcu uznał, że jest mało prawdopodobne, żeby po drugiej stronie stał cicho ktoś niewidoczny. Sięgnął do klamki i delikatnie nacisnął. Ku jego uldze drzwi nie były zaryglowane. Wsunął się do środka i zamknął je. Natychmiast poczuł silny zapach benzyny.
Coś musiało być nie tak. Skoczyło mu tętno. Ruszył w kierunku holu. Podłoga nagle skrzypnęła pod jego stopą. Zamarł. Już miał pójść dalej, gdy ciszę przerwał głos Karen Doig.
– Nareszcie oprzytomniałeś?
Steven myślał przez moment, że Karen mówi do niego. Ale zorientował się, że słowa dobiegły z frontowego pokoju na lewo. Przysunął się ostrożnie do uchylonych drzwi i zajrzał przez szparę. Na podłodze przed choinką leżał mężczyzna, zapewne Paul Grossart. Miał ręce związane na plecach i zakrzepłą krew na czole. Steven domyślił się ze słów Karen, że Grossart właśnie odzyskał przytomność po ciosie w głowę. Miał mokre ubranie, zapewne oblane benzyną z czerwonego plastikowego kanistra leżącego u jego stóp.
– Chciałam, żebyś był przytomny – ciągnęła Karen. – Chciałam, żebyś wiedział, dlaczego to robię. Czy mój Peter był przytomny, kiedy go paliłeś?
– Nie, nie – wykrztusił Grossart. – Zabił go wirus... ich oboje. Ma pani na to moje słowo. Ratowaliśmy ich, jak mogliśmy. Do samego końca.
– Twoje słowo? – zadrwiła Karen. – Myślisz, że jest coś warte, ty skurwielu? Wmawiałeś mi, że mój mąż uciekł z inną, choć od początku wiedziałeś... Wiedziałeś, ty cholerny zasrańcu!
– Nie, nie, proszę... Pani nie rozumie. To wszystko po prostu wymknęło się spod kontroli... Nie chciałem, żeby to się stało.
– Założę się, że nie chciałeś, bo teraz jesteś dziesięć sekund od piekła.
Steven usłyszał metaliczny trzask zapalniczki. Wpadł do pokoju.
– Karen nie! – krzyknął. – Nie rób tego!
Zaskoczona kobieta upuściła zapalniczkę, ale zdążyła ją podnieść, zanim Steven znalazł się przy niej.
– Cofnij się – ostrzegła.
– Nie wiesz, co robisz, Karen – powiedział Steven. – Straciłaś Petera i szalejesz z rozpaczy, ale masz jeszcze córeczkę. Ona cię potrzebuje. Nie wolno ci tego robić. Niech policja się nim zajmie.
– Chcę, żeby się spalił, tak jak spalił Petera – wycedziła Karen przez zaciśnięte zęby. – Chcę, żeby jego dzieci miały Gwiazdkę bez ojca, jak Kelly.
– Przez to nie poczujesz się lepiej – odrzekł Steven. – Zemsta nie jest słodka. Smakuje jak trucizna. Będziesz tego żałowała do końca życia.
Po raz pierwszy spojrzała na niego i zobaczył w jej oczach wahanie.
– Oddaj mi zapalniczkę – poprosił łagodnie.
– Cofnij się – warknęła z nową determinacją.
– Posłuchajcie... – wykrztusił z podłogi Grossart. – Nie chciałem, żeby to się stało. Bóg mi świadkiem.
Steven patrzył, jak kciuk Karen dotyka kółka zapalniczki.
– Przynajmniej go wysłuchaj, Karen – poprosił.
Palec znieruchomiał.
– Udało nam się wyhodować gatunek świń z genetycznie zmienionym systemem odpornościowym – zaczął Grossart. – Były doskonałymi dawcami narządów dla ludzi.
– Projekt „Snowball”? – zapytał Steven.
– Tak. Wszystkie testy laboratoryjne wskazywały, że odnieśliśmy sukces, więc poszliśmy na skróty, żeby ominąć formalności. Dogadaliśmy się z jednym z koordynatorów w centralnym rejestrze transplantów.
– Po prostu dawaliście mu w łapę, żeby rejestrował wasze zastawki serca jako ludzkie – powiedział pogardliwie Steven.
– Niech będzie – zgodził się Grossart. – Chryste, przeprowadzaliśmy wszystkie możliwe testy. Zastawki wydawały się całkiem bezpieczne.
– Ale nie były – zauważył Steven.
– Nie – przyznał Grossart. – Jeden z naszych amerykańskich wirusologów znalazł w genomie naszych świń sekwencję DNA jakiegoś wirusa. Był cholernie podobny do Eboli, niemal identyczny. Świniom nie szkodził, ale mógł się nagle uaktywnić w ciele człowieka. Zastopowaliśmy całą sprawę, ale dla pacjentów z przeszczepionymi zastawkami serca było już za późno.
– A Peter i Amy? – zapytała Karen.
– Oboje pracowali przy tym projekcie. Rutynowe badanie krwi wykazało u nich przeciwciała na nowego wirusa, co sugerowało, że się nim zarazili. Postanowiliśmy wysłać ich na trochę do stacji doświadczalnej w Walii, żeby zobaczyć, co będzie dalej. Niestety zachorowali. Kiedy tylko zgłosili, że źle się czują, do akcji wkroczyli nasi dwaj Amerykanie. Zapewnili im odpowiednią opiekę pielęgniarską i wszystko, co było potrzebne, ale... oboje zmarli. Przykro mi.
– Przykro?! – wrzasnęła Karen. – Nawet nie dałeś mi się pożegnać z mężem!
Grossart pokręcił głową.
– To byłoby dla pani zbyt niebezpieczne. Jedna z pielęgniarek też się zaraziła.
– I jest ciężko chora – dodał Steven.
Grossart znów pokręcił głową.
– Kiedy sprawy zaczęły iść źle, wszystko jakby potoczyło się własną drogą. Wyglądało na to, że nie możemy już nic zmienić.
Steven chciał zaprotestować, ale ugryzł się w język, żeby nie sprowokować Karen do rzucenia zapalniczki.
– Strasznie mi przykro, że Peter nie żyje – ciągnął Grossart. – Był porządnym facetem, wszyscy go lubili...
Uprzejme słowa doprowadziły Karen do kresu wytrzymałości psychicznej. Agresja zniknęła, zastąpiły ją smutek i żal. Upuściła zapalniczkę, ukryła twarz w dłoniach i zaczęła szlochać. Steven wziął ją w ramiona.
– Jedź do domu, Karen – powiedział, kiedy się trochę uspokoiła. – Kelly cię potrzebuje. Zacznij odbudowywać swoje życie.
Skinęła w milczeniu głową i wyszła, nie oglądając się na Grossarta. Steven uwolnił mu ręce, ale Grossart nadal siedział na podłodze i rozcierał nadgarstki.
– Chyba mi pan wierzy? – odezwał się po chwili. – Naprawdę nie mogliśmy nic zrobić, kiedy diabeł wyskoczył z pudełka. Nie chcieliśmy nikomu zaszkodzić, wręcz odwrotnie. W naszej branży ratujemy ludziom życie, nie uśmiercamy ich. To była po prostu... jedna z takich nieszczęśliwych historii, jakie się zdarzają.
Oczy Stevena pociemniały z gniewu.
– Nie – zaprzeczył kategorycznie. – Nie wierzę panu. Mogliście zrobić masę rzeczy, żeby uratować ludziom życie, ale baliście się kary za waszą chciwość i nieuczciwość, więc woleliście siedzieć cicho. Umarło niepotrzebnie mnóstwo osób, bo nie wiedzieliśmy, skąd się bierze ta choroba. Mogliście nam powiedzieć, ale nie zrobiliście tego.
Grossart wyglądał jak zając złapany w reflektory samochodu.
– Wiedzieliście, co się dzieje – ciągnął Steven. – Wiedzieliście, że będą ofiary, i pozwoliliście na to. Działaliście z premedytacją. Wykazaliście złą wolę. Zostaniecie oskarżeni o zabójstwo.
Grossart zaczął wstawać.
– Pan nie rozumie...
– Niech pan się doprowadzi do porządku – przerwał mu Steven. – Dzwonię na policję. Gdzie pańska żona i dzieci?
– U matki June. Musiałem jej wszystko powiedzieć.
– I pewnie też nie zrozumiała? – zadrwił Steven.
Grossart podniósł się chwiejnie. Nagle stracił równowagę i upadł tyłem na choinkę. Złapał się gałązek, ale zerwał tylko lampki i przewrócił drzewko. Steven usłyszał hałas, odwrócił się i ruszył na pomoc. Kabel w rękach Grossarta przerwał się, doszło do zwarcia. Iskra zapaliła opary benzyny i Grossart stanął w płomieniach.
W Stevena uderzyła fala gorąca. Zatoczył się do tyłu i osłonił oczy. Kiedy po chwili opuścił ręce, zobaczył płonącego Grossarta. Wezwał straż pożarną i próbował stłumić ogień gaśnicą znalezioną w kuchni. Udało mu się ograniczyć pożar do okolicy okna, potem gaśnica wyczerpała się. Wyłączył lampki choinkowe i przynosił z kuchni miski wody.
Śmierć Grossarta była wypadkiem, ale nie obyłoby się bez niewygodnych pytań, dlaczego miał ubranie przesiąknięte benzyną. Odpowiedzi mogłyby doprowadzić do aresztowania Karen Doig. Steven postanowił temu zapobiec. Zostawił na chwilę tlący się stos i poszedł do szopy w ogrodzie. Tak, jak się spodziewał, znalazł tam kilka maszyn ogrodniczych napędzanych silnikami spalinowymi. Wybrał dużą piłę łańcuchową, przyniósł ją do domu i położył na stole w kuchni razem z czerwonym kanistrem. Wyciągnięcie wniosków zostawił policji.
Steven zadzwonił do Macmillana i zawiadomił go, co się stało.
– Dobra robota – pochwalił szef. – Choć szkoda Grossarta. Wolałbym go ukrzyżować. Ale będą inni.
– Będą?
W pytaniu Stevena była aluzja do wyciszania przez polityków różnych spraw w tak zwanym interesie publicznym.
– Obiecuję – odrzekł Macmillan. – Nie wycofamy się. Sci-Med pójdzie na całość. Masz na to moje słowo.
– Nawet jeśli nie spodoba się to Wujowi Samowi?
– Nawet wtedy – zapewnił Macmillan.
– To dobrze.
– I... Steven?
– Tak?
– Wesołych świąt.
Steven wyłączył się i zastanowił, gdzie je spędzi. Nie mógł być z Jenny, bo musiał odczekać jeszcze około dziesięciu dni, żeby się upewnić, czy nie złapał wirusa. Postanowił zostać w Edynburgu.
Znalezienie miejsca do spędzenia Wigilii nie było łatwe. Dopiero po półtorej godzinie trafił na hotel, który zgodził się dać mu pokój; pod warunkiem, że nie zażąda kolacji tego i następnego wieczoru. Steven zadowolił się miejscem do spania i poszedł po jedzenie na wynos. Wrócił do pokoju z butelką dżinu i zapasem toniku na wypadek, gdyby bar hotelowy był zarezerwowany na prywatne przyjęcie. Wziął też z holu kilka gazet, żeby wiedzieć, co się dzieje na świecie. Miał zaległości.
Na drugiej stronie „Timesa” był artykuł pod tytułem SPROSTOWANIE SKOMPROMITOWANEGO PARLAMENTARZYSTY. Napisano, że William Victor Spicer, czekający obecnie na proces o zabójstwo mężczyzny, który go szantażował, przyznał się do rozmyślnego przedstawienia w fałszywym świetle wkładu doktor Caroline Anderson, byłej szefowej służby zdrowia w Manchestrze, w zwalczanie choroby wirusowej. Uważa, że działania doktor Anderson w czasie kryzysu były bez zarzutu i docenia jej poświęcenie dla mieszkańców miasta, które przypłaciła życiem. Przeprasza jej rodzinę i przyjaciół.
Steven uśmiechnął się po raz pierwszy od wielu dni. Położył głowę na oparciu fotela i spojrzał w sufit.
– Niech cię Bóg błogosławi, Caroline – mruknął. – Wesołych świąt, kochanie.
Epilog
Downing Street, Londyn
– Ambasador Stanów Zjednoczonych, sir.
– Dziękuję, Ellen. Niech pan wejdzie, Charles. Szczęśliwego Nowego Roku.
– Wzajemnie, panie premierze – odrzekł Charles Greely, wysoki, dystyngowany ambasador Stanów Zjednoczonych w Zjednoczonym Królestwie. Jego nieskazitelny jasnoszary garnitur podkreślał lekką opaleniznę na twarzy.
– Był pan w domu na święta? – zapytał premier.
– Tak, sir. Kalifornia w końcu grudnia jest zbyt kusząca, żeby się jej oprzeć.
Premier wskazał mu fotel.
– Rozumiem, że chce pan przedyskutować nasze postulaty skierowane do waszego rządu w związku z aferą Lehmana?
Amerykanin usiadł. Jego mowa ciała zdradzała pewien niepokój.
– W istocie, panie premierze. – Urwał na chwilę, żeby odchrząknąć. – Podczas urlopu długo rozmawiałem z prezydentem i jego doradcami. Proszę mi wierzyć, że nie pozostawiłem im cienia wątpliwości co do wagi, jaką rząd brytyjski przywiązuje do tej sprawy.
– I...?
– No, cóż, sir... Prezydent doskonale zdaje sobie sprawę, jak poważnym problemem był wybuch tej choroby. Nie chce umniejszać tego, co się stało, ale zastanawia się, sir, czy... nie byłoby możliwe spojrzenie na to raczej jako na aferę w sektorze prywatnym, gdzie zachłanność kilku osób doprowadziła do tragedii. Jest oczywiście jak najbardziej zrozumiałe, że chcielibyście ukarać tych ludzi, ale postawienie obywateli amerykańskich przed sądem brytyjskim... pod zarzutem zabójstwa, bo chyba o takie oskarżenie chodzi?
Premier przytaknął.
– Prezydent zastanawia się, sir, czy nie można byłoby rozważyć tego ponownie pod kątem niepożądanego wydźwięku propagandowego dla rządów obu krajów?
Premier patrzył na ambasadora długo i twardo.
– A reszta naszych postulatów? – zapytał w końcu.
Greely znów miał niepewną minę.
– No, cóż, sir... – zaczął z wahaniem – prezydent chciałby zauważyć, że cofnięcie Lehmanowi wszystkich licencji naszego Departamentu Kontroli Żywności i Leków zniszczy firmę. Doskonale rozumie, że macie prawo odebrać firmie licencje brytyjskie i należy oczekiwać zakończenia jej działalności w Zjednoczonym Królestwie, ale uprzejmie prosi o ponowne rozważenie waszego stanowiska w sprawie dalszych losów Lehmana w Stanach Zjednoczonych.
– Chodzi o duże pieniądze, co?
– Z całym szacunkiem, sir, nie uważam, że to tylko kwestia pieniędzy. Są inne względy.
– Jakie? – zapytał lodowato premier.
– Lehman to jedna z największych firm biotechnicznych w Stanach Zjednoczonych, a więc i na świecie, sir. Jeśli upadnie, kilka tysięcy ludzi w różnych krajach straci pracę. Potencjał badawczy takiej organizacji wręcz trudno oszacować, biorąc pod uwagę miliony dolarów kapitału międzynarodowego zainwestowanych w jej przyszłość. Zamknięcie jej laboratoriów byłoby ciosem dla medycyny, sir.
Premier przez chwilę patrzył na ambasadora w milczeniu i przeżuwał to, co usłyszał. Potem pochylił się do przodu.
– Panie ambasadorze, ta firma potraktowała mój kraj jak poligon; podobnie jak kilka firm farmaceutycznych potraktowało kraje Trzeciego Świata. W pogoni za zyskiem wykorzystała obywateli brytyjskich jako króliki doświadczalne.
Greely przełknął, ale nie odpowiedział.
– Naukowcy mawiają, że jeśli coś jest wykonalne, zostanie zrealizowane bez względu na przepisy. Przyjmuję to do wiadomości, ale chcę głośno i wyraźnie powiedzieć, że jeśli zrobicie po swojemu, to samo będzie dotyczyło was.
Greely skinął głową.
– Proszę przekazać prezydentowi moje uwagi i wyrazy szacunku. Niech pan mu powie, że chcę, aby cofnięto Lehmanowi wszystkie licencje. Chcę, aby pozostawiony majątek firmy został przeznaczony na odszkodowania dla rodzin ofiar. I chcę, aby Vance i Klein stanęli przed sądem tutaj, w Anglii. Czy wyrażam się dostatecznie jasno?
Greely znów przełknął i wstał wolno.
– Tak, sir. Czy mimo różnicy zdań między naszymi rządami w kwestii, w której z pewnością uda nam się porozumieć, biorąc pod uwagę dotychczasową wyjątkową zgodność między nami, jest miejsce na jakiś kompromis, który mógłbym przedstawić prezydentowi?
– Nie ma – warknął premier.
Greely był zaskoczony. To nie był język dyplomacji.
– Tak twarde stanowisko, sir, nasuwa pytanie...
– Jest pan ciekaw klauzuli „w przeciwnym razie”? – przerwał premier. – Może pan przekazać prezydentowi, że ta kwestia jest dla rządu Jej Królewskiej Mości sprawą najwyższej wagi. Co najmniej tak ważną, jak dla niego proponowany przez Stany Zjednoczone system globalnej obrony antyrakietowej.
Wydawało się, że Greely na moment przestał oddychać. Potem skinął głową i wycofał się.
Sześć godzin później premier uśmiechnął się na widok otrzymanej wiadomości. Zadzwonił do Sci-Medu.
– Zgodzili się – powiedział do Johna Macmillana. – Drę pańską rezygnację.
* Millennium Dome – ogromna, niewykorzystana hala w kształcie kopuły, zbudowana w londyńskiej dzielnicy Greenwich dla uczczenia nadejścia trzeciego tysiąclecia (przyp. tłum.).