Cele kształcenia -wskazuja na kierunki dązen nauczyciela i uczniow, jest ti antypacja zdarzen przyszlych- wyprzedzenie w mysli tego co ma byc.Wyrozniamy cele głone ( ogolne kierunki dazen), cele operacyjne (przewidywalne wyniki jakie uczen powinien osciagnac) : poznawcze, ksztalcące, wykonawcze.

Elementy szczegołowego celu ksztalcenia:

-dzialanie +treśc + warunek = zadanie

+kryterium

działanie -jest opisem zadania ktore ma byc wykonane i wyrazone za pomoca czasownika w stronie czynnej np. rozpoznac

tresc- wyraza przedmiot, temat lub material w stosunku do ktorych dzialanie ma byc wykonane np. gdzie (rozpoznac)

warunek- jest to opisanie okolicznosci w jakich dzialanie ma miec miejsce

kryterium- okreslenie akceptowanego poziomu wykonania ,ktory jest oczekiwany od uczacego sie.

Dydaktyka, dział pedagogiki dotyczący ogólnie metod nauczania i uczenia się , teoria nauczania, uczenia się. Dydaktyka szczegółowa (metodyka ) - zajmuje się wybranymi przedmiotami. Zajmuje się badaniami celów i treści kształcenia oraz warunków działalności dydaktycznej.Przedmiotem badań dydaktyki jest wszelka świadoma działalność dydaktyczna obejmująca procesy nauczania i uczenia się w różnych warunkach pracy szkolnej i poza szkołą oraz poszukiwania takich metod, jakie najskuteczniej zapewniają uczącym się przyswojenie wiedzy, opanowanie umiejętności i sprawności, kształtowanie postaw, zainteresowań i zdolności twórczych, koniecznych do samokształcenia .Do nauk pomocniczych dydaktyki należą: psychologia, socjologia, statystyka. Poszczególne metodyki wiążą się silnie z odpowiednimi dyscyplinami (np. historia, matematyka).

Nauczanie, wspomaganie naturalnych zainteresowań ucznia, jego dążeń do poszukiwania wiedzy oraz doskonalenia umiejętności. Kierowanie procesem uczenia się . Organizacja nauczania posiada bardzo dawne tradycje, sięgające czasów starożytnej Grecji i Rzymu. W Grecji propagatorami nauczania i równocześnie nauczycielami byli sofiści z Protagorasem na czele oraz działający w tym samym czasie w Atenach Sokrates .

Uczenie się, proces zdobywania i gromadzenia doświadczeń, w wyniku czego powstają nowe formy zachowania się i działania lub następuje modyfikacja zachowań i działań wcześniej nabytych. Wskutek uczenia się opanowany zostaje cały system wiadomości, umiejętności, nawyków, przyzwyczajeń, przekonań. Terminu uczenie się używa się zarówno w znaczeniu wąskim - dla określenia świadomego i zamierzonego zdobywania wiadomości i umiejętności, jak i w znaczeniu szerokim - dla określenia zarówno uczenia się zamierzonego, jak i nie zamierzonego (mimowolnego). Istnieje wiele teorii wyjaśniających zjawisko uczenia się.

Treści kształcenia- składają się na nie całokształt podstawowych wiadomości i umiejętności z dziedzin nauki, techniki, ideologii, sztuki oraz praktyki społecznej przewidzianej do opanowania przez uczniów podczas ich pobytu w szkole. Jest to główny czynnik dydaktyczno-wychowawczy. Treść ta powinna odzwierciedlać zarówno aktualne jak i przyszłe przewidywane potrzeby. Te właśnie potrzeby decydują o jej doborze w programie szkol.

1. cel operacyjny - mamy z nim do czynienia wówczas, gdy jest opisany wynik, jaki powinien zostać osiągnięty po odbytym kształceniu

2. Operacjonalizacja celów nauczania - jest zamianą celu ogólnego w odpowiadającą mu wiązkę celów operacyjnych.

3. Cel operacyjny winien zawierać następujące elementy:

* DZIAŁANIE - jest opisem działania, które ma być wykonane i wyrażone za pomocą czasownika w stronie czynnej (np. Uczeń: nazwie..., rozpozna..., zastosuje..., naszkicuje..., obliczy..., skoczy...).

* TREŚĆ - wyraża przedmiot, temat lub materiał, w stosunku do którego działanie ma być wykonane.

* WARUNEK - jest opisem okoliczności, w jakich działanie ma mieć miejsce.

* KRYTERIUM - akceptowany poziom wykonania czynności (lub mniejszy próg) uznany za wystarczający. Należy dążyć do tego, aby kryteria były jednoznaczny i umożliwiały obiektywną ocenę wykonania działania.

4.Dydaktyka, dział pedagogiki dotyczący ogólnie metod nauczania i uczenia się , teoria nauczania, uczenia się. Dydaktyka szczegółowa (metodyka ) - zajmuje się wybranymi przedmiotami. Zajmuje się badaniami celów i treści kształcenia oraz warunków działalności dydaktycznej.Przedmiotem badań dydaktyki jest wszelka świadoma działalność dydaktyczna obejmująca procesy nauczania i uczenia się w różnych warunkach pracy szkolnej i poza szkołą oraz poszukiwania takich metod, jakie najskuteczniej zapewniają uczącym się przyswojenie wiedzy, opanowanie umiejętności i sprawności, kształtowanie postaw, zainteresowań i zdolności twórczych, koniecznych do samokształcenia .Do nauk pomocniczych dydaktyki należą: psychologia, socjologia, statystyka. Poszczególne metodyki wiążą się silnie z odpowiednimi dyscyplinami (np. historia, matematyka).

Nauczanie, wspomaganie naturalnych zainteresowań ucznia, jego dążeń do poszukiwania wiedzy oraz doskonalenia umiejętności. Kierowanie procesem uczenia się . Organizacja nauczania posiada bardzo dawne tradycje, sięgające czasów starożytnej Grecji i Rzymu. W Grecji propagatorami nauczania i równocześnie nauczycielami byli sofiści z Protagorasem na czele oraz działający w tym samym czasie w Atenach Sokrates .

Uczenie się, proces zdobywania i gromadzenia doświadczeń, w wyniku czego powstają nowe formy zachowania się i działania lub następuje modyfikacja zachowań i działań wcześniej nabytych. Wskutek uczenia się opanowany zostaje cały system wiadomości, umiejętności, nawyków, przyzwyczajeń, przekonań. Terminu uczenie się używa się zarówno w znaczeniu wąskim - dla określenia świadomego i zamierzonego zdobywania wiadomości i umiejętności, jak i w znaczeniu szerokim - dla określenia zarówno uczenia się zamierzonego, jak i nie zamierzonego (mimowolnego). Istnieje wiele teorii wyjaśniających zjawisko uczenia się.

5. zawiera sie w punkcie 4.

6.Komeński Jan Amros (1592-1670) czeski pedagog, w którego dziele pojawił się po raz pierwszy termin dydaktyka jako oznaczenie osobnej dziedziny naukowej, „Didactica magna” wg. Niego dydaktyka ma dość szerokie zastosowanie, uznał ją za jedyna naukę pedagogiczna, która obejmuje problemy nauczania i wychowania, u podstawy poglądów Komańskiego leży sensualistyczna teoria poznania, duża wagę przywiązał do zasady poglądów w nauczaniu(prawdziwość i pewność nabywanej wiedzy zależy od świadectwa zmysłów), uniwersalna metoda nauczania – objecie nauczania ogółu ludzi, wiara w ta metodę doprowadziła do niedocenianie roli nauczyciela w procesie dydaktycznym, jego zasługa jest również klasowo-lekcyjny system nauki szkolnej – 4 sześcioletnie szczeble: szkoła macierzysta (do 6 lat), szkoła języka ojczystego (do 12), szkoła języka łacińskiego (do 18), akademia (do 24) Zwracał uwagę na 3 zdolności, których rozwój zależy od działalności jednostki: umysł, ręka, język, umożliwiają one człowiekowi kontakt ze światem.

Rousseau Jan Jakub (1712-1778) był bojownikiem o prawo do aktywności oraz do swobodnego rozwoju. Krytykował szkole werbalnego nauczania, domagając się edukacji odpowiadającej zainteresowaniem dziecka, w 1762 sformułował zasadę swobodnego wychowania, uważał ze wychowanie umysłowe dziecka należy rozpocząć po 12 r.z , w młodszym wieku należy rozwinąć zmysły.

Dewey stworzył system oparty na założeniu ze treści i metody pracy szkolnej należy przystosować do natury dziecka, a jednocześnie ta naturę wprowadzać przez odpowiednie treści do rożnych dziedzin życia społecznego. Do treści kształcenia wręczył on formy działań praktyczno wytwornych. Wg niego myśl jest odrębna częścią maszynerii umysłowej, dlatego powinna być rozwijana za pomocą specjalnych ćwiczeń. Przedmioty nauki dzieli na: przedmioty które wymagają biegłości w wykonywaniu pewnej czynności, przedmioty polegające na nabywaniu wiedzy, przedmioty w których biegłość wykonania i zasób wiadomości maja mniejsze znaczenie, wymagające natomiast myślenia abstrakcyjnego.

Myślenie jest podporządkowaniem materiału w celu wykonywania, co on oznacza albo na co wskazuje. Również obserwacja jest bardzo ważna. Uczniowie nabywają zdolności obserwacji aby: przekonać się jakiego rodzaju trudności maja przed oba, wprowadzić hipotetyczne wyjaśnienia zagadkowych rysów wykrytych przez obs., sprawdzić nasuwające się przypuszczenia. Podział lekcji na stopnie: nasuniecie się problemu, obserwacja, przegląd faktów, wykrycie i wyjaśnienie problemu, powstanie hipotezy, sprawdzenie rozwiązanej idei.

7. Treści kształcenia- całokształt podstawowych wiadomości i umiejętności z różnych dziedzin rzeczywistości, przewidziany do realizacji w procesie kształcenia. Treść zapisana jest w dokumentach.

Pogląd okonia- 3 układy odniesienia wobec treści:

1)wymagania związane z uczącym się człowiekiem - są to wymagania stawiane z punktu widzenia ucznia:

A)dostosowanie treści do możliwości ucznia (psychiczne, społeczne, konieczności uwzględnienia faz rozwojowych)

B)dostosowanie treści do potrzeb rozwijającego się człowieka

2)wymagania związane ze zmieniającym się społeczeństwem

A)respektowanie możliwości społeczeństwa

B)respektowanie potrzeb społeczeństwa

Konieczność uwzględniania w treściach kształcenia następujące obszary: ojczyzna i własny naród, życie społeczne- obywatelskie kraju, edukacja, praca zawodowa, rodzina.

3)wymagania związane z rozwojem kultury i nauki:

A)treści kształcenia w aspekcie kultury powinny umożliwić:

-poznawanie wybranych dobór kultury

-wywarzanie przez uczących się różnych wartości

-przezywanie wartości kulturowych

B)w treściach kształcenia powinny znaleźć swoje odbicie 4 składowe części nauki:

-fakty naukowe

-pojęcia naukowe

-prawa nauki

-teorie naukowe

Pogląd prof. Kupisiewicz- 5 grup wymagań:

1)wymagania społeczne, zawodowe i kulturowe- obecne i przyszłe

2)wymagania naukowe- konieczność dostosowania treści do poziomu osiągniętego w rozwoju nauki i techniki

3)wymagania natury psychologicznej - konieczność dostosowania treści do możliwości psychofizycznych uczących się

4)wymagania natury dydaktycznej np. postulat korelacji wewnątrz i miedzyprzedmiotowej. Dydaktycy mówią - trzeba łączyć treści z różnych dziedzin rzeczywistości. Konieczność łączenia teorii z praktyka - dydaktycy mówią powinna być zachowana teoria. Zasada strukturalizacji wiedzy: dydaktycy mówią - jeżeli treści jest za dużo to trzeba dokonywać strukturalizacji wiedzy). Zasada egzemplastycznego układania treści- układanie treści w sposób liniowy, spiralny, koncentryczny

5)przyjęte koncepcje programowe spośród pedagogicznych teorii doboru treści kształcenia

8.

9.

10.•strukturalizm - autorem tej koncepcji jest Kazimierz Sośnicki; uważał on, iż należy zachować przedmiotowy układ treści nauczania jednocześnie dążąc do uporządkowania ich, czego najlepszy sposób stanowi strukturalizacja treści, a więc wyodrębnienie w nich poszczególnych przedmiotów nauczania, elementów podstawowych oraz wtórnych, co tworzy pewien szkielet, który można odpowiednio wzbogacać odpowiednimi treściami, eliminować pewne treści czy dokonywać ich reinterpretacji

.encyklopedyzm, czyli wiedza faktograficzna oraz werbalizm (sposób realizacji treści)

11.

12.

13.

14.

15.ogniwa przebiegu procesu kształcenia:

a. czynności nauczyciela.

1. działania sprzyjające uświadamianiu uczniom celów i zadań kształcenia

2. zaznajomienie uczniów z nowymi rzeczami i zdarzeniami

3. kierowanie procesem nabywania pojeć

4. kierowanie procesem poznawania prawidłowości i praw naukowych

5. kierowanie procesem przechodzenia od teorii do praktyki

6. organizowanie zajęć praktyczno - wytwórczych

7. sprawdzenie i ocena osiągniętych przez uczniów kompetencji.

16.

17.akceleracja wierdzy: Przyspieszanie, pobudzanie rozwoju dziecka za pomocą odpowiednich oddziaływań dydaktyczno-wychowawczych. Przesłankę takich działań stanowi teza, że rozwój psychiczny nie dokonuje się samoczynnie, pod wpływem dojrzewania, ale jest także rezultatem ćwiczenia określonych umiejętności.

i rozowj spoleczny, i emocjonalny nie nadazaja za wiedza.