POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. I. Łukasiewicza

WYDZIAŁ
KIERUNEK	Europeistyka
SPECJALNOŚĆ	Brak specjalności
FORMA I STOPIEŃ STUDIÓW	Stacjonarne pierwszego stopnia

KARTA PRZEDMIOTU

NAZWA PRZEDMIOTU	INSTYTUCJE I PROCESY DECYZYJNE W UNII EUROPEJSKIEJ
Nauczyciel odpowiedzialny za przedmiot: dr Aleksandra Kowalczyk Kontakt dla studentów: tel. e-mail: Nauczyciel/e prowadzący: dr Aleksandra Kowalczyk
Katedra/Zakład/Studium Katedra Prawa i Administracji

Semestr	całkowita liczba godzin	W	C	L	P (S)	ECTS
2	60	30	30	-	-	5

PRZEDMIOTY POPRZEDZAJĄCE WRAZ Z WYMAGANIAMI

Podstawy wiedzy o państwie i prawie - znajomość i rozumienie podstawowych pojęć oraz instytucji z zakresu prawoznawstwa

TREŚCI KSZTAŁCENIA WG PROWADZONYCH RODZAJÓW ZAJĘĆ	LICZBA GODZIN
Wykład: 1. Podstawy prawne funkcjonowania Unii Europejskiej. Prawo instytucjonalne i materialne UE. Traktat Lizboński a Traktat Konstytucyjny. Traktat Lizboński-wprowadzenie, charakterystyka, kierunki zmian w TUE i TFUE w stosunku do dotychczasowego brzmienia TUE i TWE. Zmiany zawarte w Protokołach i Deklaracjach dołączonych do Traktatu z Lizbony. Reformy instytucjonalne w Traktacie Lizbońskim-ogólny zarys. 2. Charakter prawny Unii Europejskiej jako organizacji międzynarodowej. Podmiotowość prawna UE i jej konsekwencje. Procedura rewizji traktatów. Wystąpienia z UE. 5. . 3. Instytucje i inne organy Unii Europejskiej - skład, struktura, organizacja pracy, funkcje i kompetencje, zasady funkcjonowania - w szczególności Rada Europejska. Rada, Parlament Europejski. Komisja Europejska, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, Trybunał Obrachunkowy, Europejski Bank Centralny, Komitet Ekonomiczno-Społeczny, Komitet Regionów, Wysoki Przedstawiciel Unii do spraw Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa. Europejski Bank Inwestycyjny, Agencje Unii Europejskiej, Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich. 4. Źródła prawa Unii Europejskiej. Prawo pierwotne i pochodne: pojęcie, podział, cechy. Prawo pochodne. Charakterystyka aktów: rozporządzenia, dyrektywy, decyzje, zalecenia, opinie. Prawo międzynarodowe publiczne jako źródło prawa UE. Orzecznictwo sądowe oraz akty prawa wewnętrznego jako kategorie źródeł prawa UE. Podział kompetencji wewnętrznych i zewnętrznych między UE a państwami członkowskimi. 5. Procedury prawotwórcze i decyzyjne w UE. Proces stanowienia prawa pierwotnego. Procedury zawierania umów międzynarodowych. Proces stanowienia prawa pochodnego (zwykła procedura prawodawcza, specjalna procedura prawodawcza). Procedura tworzenia budżetu UE. Procedury podejmowania decyzji przez organy UE w tym w ramach działania w ramach Wspólnej Polityki Spraw Zagranicznych i Bezpieczeństwa oraz Przestrzeni Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości. Stosowanie prawa UE przez organy UE i w sferze wewnętrznej państw członkowskich 6. Cechy swoiste prawa UE i problem jego relacji do krajowych porządków prawnych państw członkowskich. Autonomia prawa UE. Pierwszeństwo prawa UE nad prawem krajowym. Bezpośrednie i pośrednie obowiązywanie prawa UE. Bezpośrednia i pośrednia skuteczność prawa UE. Odpowiedzialność państw członkowskich za naruszenie prawa UE. Zasada pełnej i jednolitej efektywności prawa UE. 7. Zasady prawa UE (m.in. z. solidarności (lojalności), z. proporcjonalności, z. subsydiarności, z. niedyskryminacji ze względu na obywatelstwo). 8. Ochrona prawna w UE. Właściwość sądów - Trybunał Sprawiedliwości UE, Sąd i Sądy wyspecjalizowane. Procedura orzekania. Rodzaje skarg i legitymacja skargowa. Pytania prejudycjalne i orzeczenia wstępne TS UE. Prawo UE przed sądami krajowymi.	3 3 2 7 6 6 3 1 2
Ćwiczenia: 1. Geneza i rozwój integracji europejskiej w ujęciu historycznym. Proces zmian instytucjonalnych we w Unii Europejskiej: od Traktatu Paryskiego do Traktatu Lizbońskiego. Aktualne problemy struktury organów w Unii Europejskiej. 2. Cele Unii Europejskiej. Zasady prawa UE. 3. Członkostwo w Unii Europejskiej. Obywatelstwo Unii Europejskiej. 4. Organy UE: skład, kadencja, organizacja wewnętrzna, funkcje, kompetencje. 5. Źródła prawa Unii Europejskiej. Prawo pierwotne: pojęcie, podział, cechy. Prawo pochodne (wtórne): pojęcie, podział, cechy, specyfika, obszary zastosowania. Prawo pochodne (rozporządzenia, dyrektywy, decyzje, zalecenia, opinie). Orzecznictwo sądowe oraz akty prawa wewnętrznego jako kategorie źródeł prawa UE. Podział kompetencji wewnętrznych i zewnętrznych między UE a państwami członkowskimi. Organy UE a system źródeł prawa UE. 6. Procedury prawotwórcze i decyzyjne w UE. Proces stanowienia prawa pierwotnego. Procedury zawierania umów międzynarodowych. Proces stanowienia prawa pochodnego. Procedura tworzenia budżetu UE. 7. Procedury podejmowania decyzji przez organy UE. Stosowanie prawa UE.	3 2 1 8 8 6 2
	30/30
Dyżury dydaktyczne (konsultacje): w terminach podanych w harmonogramie pracy jednostki
EFEKTY KSZTAŁCENIA - UMIEJĘTNOŚCI KSZTAŁCENIA
1. Poznanie podstawowych zagadnień prawa instytucjonalnego Unii Europejskiej 2. Umiejętność analizy organizacji i funkcjonowania organów Unii Europejskiej. 3. Rozumienie i znajomość cech, specyfiki i organizacji źródeł prawa UE. 4. Znajmość procedur prawotwórczych i decyzyjnych w UE.

FORMA I WARUNKI ZALICZENIA PRZEDMIOTU (RODZAJU ZAJĘĆ)

1. Frekwencja oraz aktywność na zajęciach ćwiczeniowych. 2. Kolokwium w formie pisemnej 3. Egzamin w formie pisemnej

WYKAZ LITERATURY PODSTAWOWEJ

1. Barcz J., Przewodnik po Traktacie z Lizbony, Wyd. Lexis Nexis, Warszawa 2008 2. Kenig-Witkowska M. (red.), Łazowski A. , Ostrihansky R. , Prawo instytucjonalne Unii Europejskiej, Wyd. C.H. Beck, Warszawa 2007. 2. Barcz J.,Górka M., Wyrozumska A., Instytucje i prawo Unii Europejskiej, Wyd. Lexis Nexis, Warszawa 2008

WYKAZ LITERATURY UZUPEŁNIAJĄCEJ

1. Barcz J. (red.), Prawo Unii Europejskiej. Zagadnienia systemowe. Tom I. Prawo materialne i polityki. Tom II, Wyd. Prawo i Praktyka Gospodarcza, Warszawa 2006 2. Czapliński W. , Ostrihansky R.,Saganek P., Wyrozumska A., Prawo Wspólnot Europejskich. Orzecznictwo z Suplementem, Wyd. Scholar, Warszawa 2005 3. Bychowska M. ,Postulski W. , Daca M., Twardowska-Mędrek I., Skibińska E., Wróbel A. (red.), Wprowadzenie do prawa Wspólnot Europejskich (Unii Europejskiej),Wyd. Zakamycze, Kraków 2004 4. Ahlt M., Szpunar M., Prawo europejskie, Wyd. C.H. Beck, Warszawa 2005.

Podpis nauczyciela odpowiedzialnego za przedmiot
Podpis kierownika katedry (zakładu/studium)