ęęłęóObraz kobiety kreowany w tekstach muzycznych polskich zespołów punk rockowych

Przedmiotem moich badań jest obraz kobiety kreowany w tekstach muzycznych polskich zespołów punk rockowych.

Moim zamierzeniem będzie ukazanie różnorodności przedstawień wizerunku kobiety, problematyki społecznej i idei światopoglądowych dotyczących kobiet, a mających swe odbicie w tekstach piosenek punk rockowych.

Zasadniczym celem niniejszej pracy jest przedstawienie: genezy i rozwoju ruchu punk i muzyki punk rockowej oraz wizerunków kobiety kreowanych w twórczości muzycznej zespołów (różnych nurtów) polskiego punk rocka. Geneza polskiego ruchu punk i muzyki punk rockowej nie może być prezentowana bez poprzedniego zapoznania się z historią tegoż ruchu i muzyki w Anglii i USA, a więc miejscach, gdzie one się narodziły. Polski ruch i muzyka punk posiada wiele indywidualnych cech swego rozwoju, które to cechy wpływają na różnice pomiędzy nim, a ruchem i muzyką punk na świecie. Obraz kobiety przedstawiany w tekstach muzycznych polskich kapel punk rockowych odbiega znacznie od istniejących wizerunków wśród twórców tzw. muzyki popularnej i rozrywkowej.

Niniejsza praca podzielona jest na dwa rozdziały dla pełniejszego zrozumienia jej treści przez czytelnika. Oto one:

1) Geneza ruchu punk i muzyki punk rockowej: 1.1 Świat (historia ruchu i muzyki w miejscach ich powstania, a więc Anglii i USA, oraz ich rozwój w pozostałych rejonach świata) 1.2 Polska (geneza i rozwój tegoż ruchu i muzyki w Polsce, z uwzględnieniem ich indywidualnych cech rozwoju) 2) Obraz kobiety: 2.1 Anarchofeminizm (przedstawienie ideologii anarchofeministycznej propagowanej m.in. poprzez muzykę punk) 2.2 Sprawy społeczne (problematyka społeczna dotycząca kobiet) 2.3 Obraz ,,twardej” kobiety (wyidealizowane wizerunki kobiety) 2.4 Negatywny obraz kobiety (przedstawienie negatywnych wizerunków kobiety) 2.5 Miłość (uczucie miłości i relacje kobieta-mężczyzna).

1) Geneza ruchu punk i muzyki punk rockowej:

1.1 Świat.

Geneza ruchu punk jest bardzo złożona. W latach siedemdziesiątych w kręgach nowojorskiej bohemy artystycznej powstały liczne zespoły rockowe ( Patti Smith, Blondie, The New York Dolls, Velvet Underground, The Ramones), które były protoplastami zespołów punk rockowych. Wykonawcy ci byli grupą minimalistów, których nie interesowało poszerzanie horyzontów i wzbogacanie wyobraźni muzycznej, ani też poszukiwania brzmieniowe. Całkowicie odmienny jest charakter pojawienia się punka w Wielkiej Brytanii. Powszechnie uważany za twórcę ruchu punk - Malcolm MacLaren - zafascynowany ruchem w nowojorskim podziemiu muzycznym pragnął stworzyć jego kopię w Londynie. “Nie udaje mu się pozyskać młodych gniewnych z ulicznych kapel jak Cock Sparrer i Count Bishops oraz szkockich Slik”.1 Z jego inicjatywy powstaje grupa Sex Pistols. “Ich pierwsze występy bulwersują niemal wszystkich, ale inspirują też do nieskrępowanego działania i wytyczają drogę młodym grupom”.2 Nazwę ruchu zaczerpnięto z tytułu wydawnictwa nowojorskiej bohemy- “Punk”. Narodził się nowy ruch w muzyce, modzie i obyczajach. ,,Przyjmuje się, że pierwszym wydarzeniem publicznym związanym z punkiem był koncertowy debiut zespołu Sex Pistols w klubie “100″ w Londynie (6 lipiec 1976 r.)”.3

Jako główne przyczyny powstania ruchu punk podkreśla się często kryzys społeczno-ekonomiczny oraz brak nowych modeli ekspresji artystycznej. Brytyjski punk szczyci się swym proletariackim rodowodem. Punk rock nazywany jest ,,muzyką z kolejki po zasiłek dla bezrobotnych”.4

Rok 1977 przechodzi do historii jako rok eksplozji punk rocka. ,,Wraz z rozwojem nowej estetyki świadomego minimalizmu staje się jasne, że nowa subkultura jest daleka od elitarności, a jej kosmopolityzm daje szansę wypowiedzi każdemu. Identyfikują się z nią wszyscy sfrustrowani, szukający możliwości wyrażenia samych siebie i przelania nagromadzonej agresji w twórczą formę”.5 Muzyka punk rockowa stanowiła swoistą formę buntu przeciw wielkim zespołom-instytucjom, którym punkowcy zarzucali, iż przestały być grupami czysto muzycznymi, a stały się wielkimi instytucjami, w których na plan pierwszy wysunął się biznes. Programowym założeniem punk rocka była powszechna dostępność i niemal uliczny charakter. Publiczność punkowa mogła identyfikować się z rówieśnikami z nowopowstałych kapel, nie istniał mur pomiędzy muzykami a publicznością. Muzyka punk rockowa ,,odgrywała w ruchu punkowym dużą rolę: była czynnikiem więziotwórczym, środkiem artykulacji buntu i podtrzymywania poczucia tożsamości”.6

Kluby muzyczne, powstające w wielkich miastach europejskich, promujące muzykę punk szybko stają się ,,ośrodkami integrującymi środowiska subkulturowe, miejscami ekspresji artystycznej i społecznej ruchu. Kluby te tworzą rodzaj międzynarodowej sieci wspierającej inicjatywy służące popularyzacji punka”.7

“Podstawą ideologii ruchu stała się totalna krytyka tradycyjnych wartości, instytucji politycznych, edukacyjnych i prawnych, odrzucenie wszelkich autorytetów”.8 ,,Ruch punk nie ma żadnej sformalizowanej struktury-jest ruchem z założenia antyinstytucjonalnym. Małe wspólnoty (załogi), z jakich składa się ruch, są oparte na równości wszystkich członków tych grup”.9 ,,Punkt wyjścia stanowiła totalna krytyka otaczającej rzeczywistości.

Negacji podlegały tradycyjne wartości społeczne (np. rodzina), instytucje polityczne
(np. parlament), edukacyjne, prawne i inne. Generalnie zanegowany został cały system społeczny i reguły jego funkcjonowania. Szczególnie ostrej krytyce poddawano sens istnienia armii i policji, ale też każdej organizacji czy stowarzyszenia opartego na zasadzie porządku hierarchicznego (np. Kościoła). Punk odrzucał wartości kultury dominującej jako fałszywej i usprawiedliwiającej wyzysk. Odrzucano też wszelkie autorytety, czy to moralne czy instytucjonalne. Skrajna nieufność cechowała stosunek punka do oficjalnych środków przekazu, które (…) traktowane były jako wytwórnie kłamstw i narzędzia manipulacji”.10 Ruch punk zorganizował tzw. trzeci obieg informacji (nieoficjalny) dla swych wydawnictw muzycznych i publicystycznych (fanziny).

Etos punka to plebejskość, negatywizm, buntowniczość, eksponowanie swej miłości i przywiązania do ,,betonowych pustyń i dżungli”. Symbolem buntu i negacji jest nie tylko muzyka i hasła ruchu (np. No Future), ale także ubiór. Celowa antyestetyka wyglądu ma za zadanie prowokować otoczenie, być elementem wyróżnienia się z tłumu. Jeszcze większą prowokacją było używanie przez punkowców swastyk i innych tego rodzaju symboli. Ani jedna z wypowiedzi przedstawicieli tego ruchu nie wskazuje na to, że wykorzystanie swastyki było związane z przyjęciem faszystowskiej ideologii. Była to tylko kolejna manifestacja mająca pokazać, że punk odrzuca wszystkie prawdy, wszystkie kryteria moralne.11 Punk nie głosił haseł brutalności i przemocy, choć przeciwnicy tego ruchu taki program chcieli mu przypisać.Za tę ,,inność” i ,,kolorowość” bali się go ,,normalni” ludzie. Płyta zespołu Sex Pistols ,,God Save The Queen” wydana w roku, kiedy cała Anglia żyła przygotowaniami do uroczystych obchodów 25-lecia panowania królowej Elżbiety II ( 1977 r.), stała się czymś w rodzaju kubła zimnej wody wylanej na głowy konserwatywnej większości społeczeństwa- została uznana nie tylko za parodię hymnu brytyjskiego, ale za policzek wymierzony największej świętości obywateli Zjednoczonego Królestwa- instytucji monarchy.

Na przełomie lat 70-tych i 80-tych można wyróżnić w punku nurt negatywistyczny oraz nurt nowych wartości, a poprzez nie angażowanie się w ruchy antyrasistowskie, emancypacyjne i wolnościowe. Nienawiść pierwszych punków skierowana przeciw establishmentowi i śpiewanie tekstów o bezrobociu, problemach egzystencjalnych wytworzyły pewną socjologiczną nadbudowę, szczególnie atrakcyjną dla wszelkiego typu postępowców i reformatorów.12

,,Punk - od początku bardzo zróżnicowany, ale dzięki swemu liberalizmowi i artystycznej swobodzie potrafiący zachować jedność, z czasem staje się egalitarny dzieląc się na załogi i kapele związane z określoną filozofią i grupą społeczną”.13 Społeczne przesłanie i otwartość sceny punk wykorzystują niestety skrajnie prawicowe organizacje (tzw. nazi punk).

Ogromny oddźwięk jaki wśród młodzieży znalazł punk rock zmusił przemysł fonograficzny do zrewidowania swojej wrogiej polityki. W sidła komercji wpadło wiele zespołów punkowych.

Punk występuje dziś na całym świecie, a muzyka punk rockowa występuje pod wieloma różnymi postaciami (np. street punk, anarchopunk, hard core). Część zespołów skomercjalizowała się, za to inne biją na głowę swoich protoplastów agresywnością oraz zajadłością tekstów. Punk lat siedemdziesiątych propagował hasła nihilizmu i destrukcji, obecnie, także negując otaczający nas świat, pragnie jednak zmienić go na lepsze.

1.2 Polska.

Punk pojawił się w Polsce pod koniec lat 70-tych. Pierwszą polską kapelę punk rockową założył warszawski grajek uliczny Walek Dzedzej. ,,Zanim wyemigrował z kraju, wiosną 1978 odbyły się w warszawskich ,,Hybrydach” dwa koncerty jego efemerycznej grupy Walek Dzedzej Punk Band, będące obok wizyty brytyjskiej formacji Raincoats pierwszymi punk rockowymi widowiskami w Polsce. Napływające różnymi kanałami echa punk rockowej rewolty na Zachodzie spotkały się z zainteresowaniem części środowisk artystycznych, muzycznych i studenckich”.14 ,,Stan wojenny, kryzys gospodarczy i niestabilna sytuacja społeczno-polityczna wprowadziły w kraju atmosferę chaosu i wpłynęły frustrująco na ówczesne pokolenie. Wytworzyły też klimat buntu przeciwko rzeczywistości i potrzebę działania. Idee punk trafiły na podatny grunt i doprowadziły do dynamicznego rozwoju podziemnej subkultury. Punk- początkowo elitarny, w dużym stopniu związany choćby ze środowiskami artystycznymi i studenckimi zaczął nabierać masowego charakteru”.15

,,Negatywny układ odniesienia tworzyły, podobnie jak na Zachodzie, instytucje oficjalne. Zasadnicza odmienność tkwiła w różnicy systemów politycznych i doświadczeń społecznych. Jeśli punk zachodni był swoiście antykapitalistyczny, punk polski był przede wszystkim antykomunistyczny. I w jednym i w drugim przypadku mamy jednak do czynienia z antysystemowością i taką samą hierarchią wartości. Sytuacja społeczna, w tym specyfika polskiego kryzysu, sprawiła, że punk stał się w Polsce ważnym elementem rodzimej kontrkultury i bardzo szybko zaczął spełniać wymogi ruchu społecznego”.16 Zespoły punk rockowe powstawały nie tylko w wielkich miastach, ale też i w mniejszych miejscowościach (np. KSU z Ustrzyk). ,,Ruch punkowy był w zasadzie ruchem apolitycznym: jego właściwą domeną była zawsze sfera stosunków międzyludzkich”.17 ,,Załogi punków w Polsce charakteryzowała duża solidarność grupowa. Poza tym w mniejszym stopniu niż ich zachodni koledzy byli nastawieni negatywistycznie i nie przejawiali agresji, co umożliwiło organizowanie dla subkultur młodzieżowych festiwali, choćby w Jarocinie ( z dużym, jeśli nie przeważającym udziałem punków)”.18

,,Tylko nieliczne zespoły punk rockowe miały w tamtych czasach szansę zaistnieć na płytach czy antenie radiowej. Główną przyczyną nie był brak profesjonalizmu (…) lecz cenzura nie dopuszczająca punk rock do oficjalnego obiegu ze względów politycznych i obyczajowych”.19 Doprowadziło to do utworzenia tzw. trzeciego obiegu, a więc do możliwości wydawania fanzinów i nagrywania płyt nieoficjalnie.

Początek lat 90-tych to okres przemian społeczno-politycznych, swobody w zakresie nagrywania i wydawania muzyki, a także komercjalizacji, niektórych, wychodzących z podziemia kapel. Zmianie ulega też tematyka tekstów odzwierciedlająca nową sytuację w kraju i nowe problemy codzienności. W miejsce napiętnowanych do tej pory takich tematów jak militaryzm, apatia społeczeństwa, socjalistyczna indoktrynacja, aktualne zaczynają być inne problemy- narastająca przemoc, nierówności społeczne, klerykalizacja i konsumpcyjny model życia oraz problemy ekologiczne. Obok mocno zaangażowanych ideowo i politycznie kapel pojawiło się też sporo zespołów zupełnie apolitycznych, kreujących przede wszystkim radość życia i dobrą zabawę.

2) Obraz kobiety:

2.1 Anarchofeminizm.

W tekstach muzycznych grup punk rockowych istnieje wiele nawiązań i odwołań do tzw. oficjalnych systemów światopoglądowych, nie mających nic wspólnego z kontrkulturą. Jednym z przykładów tego typu idei jest feminizm- w wersji punkowej jest to anarchofeminizm (a więc połączenie idei walki kobiet o równouprawnienie z ideami anarchistycznymi). Nurt ten w punk rocku tworzą głównie zespoły złożone z kobiet, jednakże jest wiele kapel złożonych z mężczyzn popierających idee anarchofeminizmu i wspierających je w swym działaniu.

Zespół Piekło Kobiet w swym utworze ,,Urodzić się by walczyć”20 wzywa do walki z męskim szowinizmem, nie zważając na trudności napotykane na drodze do wytyczonych sobie celów. Utwór ten ma charakter manifestu zbuntowanych kobiet:

,,Jeśli jesteś próżna- strój się dla mężczyzn Jeśli jesteś uległa- usługuj im Jeśli się nudzisz- ródź im dzieci Jeśli jesteś głupia- żyj dla nich Ale gdy masz w sobie siłę Jeśli masz poczucie krzywdy I gdy masz dość ,,kobiecego losu” Odrzuć go w cholerę i walcz Będą cię nienawidzić Nazywać pojebaną feministką Ale lepsze to niż Bycie niedorozwiniętą lalą Bo urodziłaś się by walczyć !!! (Piekło Kobiet- ,,Urodzić się by walczyć” )

Jeszcze dalej w swych poglądach na temat walki kobiet z mężczyznami oraz środków używanych w niej do osiągnięcia celu posuwa się zespół Fuck Finger w piosence ,,Co zrobisz kobieto !?”:21

,,Co zrobisz kobieto gdy w ciemnej ulicy poczujesz jego oddech na swoich plecach Czy ugną ci się nogi i poczujesz, że umierasz – Nie Ty wyjmiesz nóż schowany gdzieś w kieszeni i zadasz mu cios prosto w serce Zaciśniesz ręce w mocne pięści, już wiesz, że masz je by bronić się Nie okażesz strachu i nie pokażesz łez Kopniesz go mocno by poczuł ból, aby nie mógł zranić cię Nie będziesz prosić go i ulegać Niech ujrzy w tobie błysk odwagi i porady A twój krzyk zaskoczy go i zdziwi Niech kutas wie, że masz nad nim przewagę I nie będziesz żałować gdy wykrwawi się na śmierć Pomyślisz wtedy o tysiącach kobiet, które nie miały tyle siły co ty Ten wieczór i noc należą do nas!” ( Fuck Finger- ,,Co zrobisz kobieto ?!”)

Członkinie zespołu ujawniają swoje radykalne poglądy w myśleniu i działaniu, dając w ten sposób przykład dla wielu anarchofeministek. Tworzą wzór prawdziwej kobiety, walczącej o swe prawa nie tylko głosząc idee równouprawnienia płci, ale także używając siły fizycznej wobec ,,wroga”.

Anarchofeministki, jako jednego ze swych symboli, używają wizerunku czarownicy (kobiety wolnej, mądrej, żyjącej w zgodzie z naturą i światem, równej wobec innych). To na jej przykładzie nawołują do tworzenia zarówno ruchu, jak i organizacji bazujących na wartościach: równość, braterstwo, wolność, miłość, mądrość. Dążą do odkrycia siebie i swojej natury, zbudowania nierozerwalnych więzi:

,,Kiedyś ich spotkania wyznaczały fazy księżyca Siadały w cieniu starego drzewa Z kręgu który tworzyły czerpały swą moc Z ziemi czerpały mądrość Wszystkie były sobie równe Wszystkie wiedziały czego chcą Jednak chrześcijan przerażała ich moc Więc wypowiedzieli wojnę czarownicom Wtedy zginęły miliony kobiet Jednak ich siła i moc Wciąż są głęboko w nas Nie bójmy się jej w sobie odnaleźć Budujmy własne kręgi przyjaciół Odkryjmy siebie i swoją naturę Odbudujmy więzi których nikt Nie będzie w stanie rozerwać Razem walczmy i bawmy się Wiedźmy wciąż są wśród was Ich jedynym pragnieniem jest Móc bez przeszkód wyrażać siebie Chcą oddawać hołd tylko naturze Mieć prawo do nienawiści i miłości I nikt nie może im tego zabronić Wiedźmy wciąż są wśród was A ty możesz być jedną z nas Dzisiaj tworzymy lokalne grupy Możemy połączyć się razem w zabawie Spróbuj wyrazić to co odczuwasz Kiedy widzisz popełniane na nas nadużycia Czerpiąc wsparcie mówimy im dość Nie czując się zupełnie obcymi Możesz wyrazić wspólną złość Lokalne grupy anarchofeministek Współpracują razem z wyzwolonymi chłopcami Spójrz ponad płciowe role Przestaje być ważna różnica płci Gdy chcemy równości- nie dominacji”22 (Piekło Kobiet- ,,Wyzwolenie kobiet wyzwoleniem mężczyzn”)

Jednak anarchofeministki nie wykluczają w swej ideologii współdziałania z mężczyznami, oczywiście tymi, którzy popierają ich światopogląd. Jest to o tyle trudne, że nawet środowisko punkowe różnie traktuje tego typu idee i oddane im zespoły. Przytoczę w tym miejscu wypowiedź członkini zespołu Fuck Finger : ,,Pomimo, że koncert w Lublinie okazał się jeszcze jednym dowodem na to, że seksizm na scenie jest i kobiety nie mają zbyt lekko, to nie opadłyśmy z sił, zamierzamy zniszczyć mentalność faszystowską ciągle jeszcze tolerowaną na scenie. Dziękujemy wszystkim tym, którzy dodają nam otuchy i wspierają w tym co robimy.”23

Negatywny obraz mężczyzny, typowego ,,macho” czy ,,twardego męża i ojca rodziny”, przedstawia utwór kapeli Piekło Kobiet pt. ,,Prawdziwy mężczyzna”:24

,,Jesteś taki silny Jesteś taki twardy Jesteś taki bezlitosny Prawdziwy mężczyzna Lubisz się popisywać Lubisz podrywanie Lubisz się bić Zwłaszcza z żoną Gwałt- demonstracja władzy Tak się wyżywa Co za złamany kutas Jego frustracje, jego kompleksy Możesz obejrzeć na jej ciele Jedyne łzy jakie z siebie wyciska To jego sperma w jej rozszarpanej piździe! Prawdziwy twardziel- prawdziwy dupek Żałosne gówno- dumne z penisa” (Piekło Kobiet- ,,Prawdziwy mężczyzna”)

,,Prawdziwy” mężczyzna, typ silny i bezlitosny, poprzez bicie i poniżanie kobiet demonstruje swą władzę nad nimi i topi swe frustracje i kompleksy. Nic na niego nie działają kobiece dramaty i uczucia. Ważne są tylko jego potrzeby. Nie liczy się ze zdaniem kobiet. Jednakże anarchofeminizm tworzy nie tylko negatywny obraz mężczyzny, ale także kobiety:

,,Skąd się wzięła twoja ignorancja Zamknięte oczy, uszy i umysł Śmiejesz się z walczących kobiet Bo on nazywa je sukami Więc zostałaś jego lalą By miał gdzie wsadzać chuja Teraz myśli, że może gardzić Kobietami, a i tak je mieć Dla niego jesteś zwykłą dziurą A dla nas żałosną zdrajczynią Pierdolony palec byłby lepszy Od prężnego chuja seksisty Jak nie uznaje równych praw Niech się pieprzy z gumową lalą”25 (Fuck Finger- ,,Zdrajczynie”)

Ignorantki traktujące feminizm jako śmieszne i niedorzeczne idee, zamknięte na problemy kobiet i będące tylko dodatkiem do płciowego życia mężczyzn traktowane są jako zdrajczynie. Pogardzane są z jednej strony przez mężczyzn, a z drugiej, za swą uległość i brak walki, przez anarchofeministki.

Teksty piosenek zespołów anarchofeministycznych przedstawiają obraz kobiety-ofiary.Ofiary zastraszanej, gwałconej, z ,,martwą” duszą. Pełnej bólu, rozpaczy i strachu. Zamkniętej w pokoju, bez woli walki i nadziei na poprawienie swego losu. Nieufnej wobec otoczenia i samej siebie, a także przerażonej życiem i sytuacją w jakiej się znalazła. Dobitnie ukazuje to piosenka ,,Koszmar”26:

,,One tkwią zamknięte w swoich pokojach One tkwią zamknięte w swoich ciałach Jak w klatkach bez bramy wyjściowej Klucz zaciśnięty w dłoniach To wciąż powraca Krzyk, strach, ból, płacz, gwałt Zamknięte w sobie na zawsze Martwe Nie potrafią powstrzymać drżenia rąk Wciąż te same ślepe spojrzenie Nieufność, brak walki Straciły nadzieję Odrętwiałe i przerażone Ich koszmar trwa nadal” (Fuck Finger- ,,Koszmar”)

Ofiara- kobieta bita i poniżana, wyzywana, popada w agonię nie czując bólu. Samotna, nie jest w stanie znaleźć wyjścia z sytuacji:

,,Ona znowu upada, przytłoczona ciężarem jego pięści Krzykiem wyzwisk rzucanych jej w twarz Coraz bardziej boli już coraz mniej czuje Agonia kobiety w rodzinie i społeczeństwie Ona znowu upada nie znajduje siły by wstać Ciągle samotna, coraz bardziej samotna Szuka przyczyny cierpienia i po raz kolejny obwinia siebie Została ofiarą waszych oskarżeń o przypaloną zupę To twoja wina – słyszy!!! To twoja wina – upada! W nocy nie zamyka oczuz obawy, że już się nie obudzi Myśli o dniu w którym powiedziała sakramentalne ,,TAK“27“ (Fuck Finger- ,,Agonia“)

Za swoje położenie wini siebie samą, szukając przyczyn swego cierpienia zawsze próbuje uniewinniać mężczyznę. Okazuje się słaba i stłamszona przez ,,oprawcę“.

Dyskryminacja kobiet ma miejsce także jeśli chodzi o miłość i seks. Mężczyzna ukazywany jest jako seksista, zdobywca kobiecych serc i ciał, zapatrzony w siebie narcyz, pragnący tylko seksu. Udowadniając swą męskość doprowadza do swego tryumfu. Nie liczy się z uczuciami kobiety, złamane serce i poczucie winy kobiet dla niego nie istnieje. Zarówno miłość (jako uczucie), jak i seks sprowadza on do roli mechanicznego zaspokajania swych potrzeb, nie mając na uwadze uczuć drugiej strony:

,,Jest mi tak dobrze, gdy jesteś we mnie I wpychasz mi go między wargi Nowa odznaka- zużyta guma Nowa odznaka- złamane serce Pytasz się mnie czy jestem dziewicą Czerpiesz przyjemność ze zdobywania Nowych odznak zużytych gum Nowych odznak złamanych serc I myślisz, że udowodniłeś swoją męskość I swój narcyzm A gdy ty mnie ruchałeś ja tylko udawałam Nakarmiona twoją spermą Czekam na ten następny raz Kiedy wsadzisz mi go tak głęboko I poczekasz jak jęknę- jeszcze raz A ty myślałeś że wygrałeś Że wsadziłeś to wygrałeś Ty wsadzałeś ja ziewałam Ty wsadzałeś ja ziewałaaaam…“28 (Fuck Finger- ,,Nowa odznaka“)

Brak zrozumienia i uczuć ze strony mężczyzn prowadzić może do poszukiwań zaspokajania kobiecych potrzeb na nowe inne sposoby. Kobieta, według zespołu Fuck Finger, może swe psycho-fizyczne potrzeby zaspokajać sama, bez udziału mężczyzny. Jest o tym mowa w utworze ,,Fuck Finger“29:

,,Dotknij się właśnie teraz Nawet gdy on leży obok ciebie Albo nocą gdy nie możesz spać Wypluj strach przed karą boską Dotknij się właśnie teraz Poczuj smak własnego ciała Twój palec zanurzy się w tobie Łechtaczka doprowadzi do szaleństwa Nie bój się grzechu rozkoszy bez mężczyzny Dotknij się właśnie teraz“ (Fuck Finger- ,,Fuck Finger“)

Anarchofeminizm podejmuje także drażliwe w społeczeństwie tematy dotyczące kobiet. Przykładem może być aborcja, o której jest mowa w utworze ,,Uciekła“30:

,,Uciekła przed niechcianą ciążą W korytarz marzeń pełen wieszaków Rozlana krew między jej nogami I kapłan z biblią nad jej ciałem I Chrystus oczekujący Pobłażliwości i skruchy Pragnęła wolności otrzymała karę Ratując embriona nie zauważyli kobiety Zemstą była jej smierć za śmierć płodu“ (Fuck Finger- ,,Uciekła…“)

Opowiadając się za aborcją, zespół próbuje ukazać problem kobiety- potępianej za dokonanie aborcji, karanej za ten czyn, a w końcu (w przeciwieństwie do usuniętego embrionu) zapomnianej i odrzuconej, kobiety, której losem i uczuciami nikt się nie przejmuje. Wiąże się to z ostrą krytyką kleru i Kościoła, jako sił społecznych, które nieustępliwie sprzeciwiają się aborcji i równouprawnieniu kobiet.

Pomimo, że scena anarchofeministyczna nie jest bardzo rozwinięta w Polsce, to jej dorobek stanowi w polskim ruchu punk ważną część idei tego środowiska. Teksty kapel punkowych tego pokroju ukazują status kobiety we współczesnym społeczeństwie, jej problemy i utarte stereotypy, z którymi anarchofeminizm walczy.

2.2 Sprawy społeczne.

Teksty piosenek punk rockowych odnoszą się do bardzo wielu, różnorodnych, spraw i problemów społecznych. Nie zabrakło w nich miejsca na problematykę społeczną związaną z kobietą.

Janusz Reichel w swym utworze ,,Wykaz“31 ukazuje różne zdarzenia, reakcje ofiar i prześladowców na nie (także osób postronnych i instytucji państwowych), a łączy ich wspólny motyw- gwałt na kobiecie:

,,Joannę zgwałcili gdy miała lat dwanaście Kasię gdy miała sześć, dwa lata później Basię Matka pijana weszła do pokoju- ,,Rób co ci wujek każe I nie krzycz bo ci wleję“ Krystynę, lat trzydzieści, zaczepili w parku A Anię na oczach ludzi zabrał gość z przystanku Nie pomogły krzyki ani szarpanina Ludzie swoje mają sprawy, co tam dziewczyna Anita chociaż stara także gwałt przeżyła Mniej szczęścia miała Zosia- słabego serca była Marysię, lat dwadzieścia, na zmianę dwóch gwałciło Schowała się do szafy, tydzień nie wychodziła Dopiero ją na stancji znaleźli dziadek z babcią Oboje mieli sen, o kulach przeszli miasto Odkryli w stosie koszul swą nieprzytomną wnuczkę Choć w pierwszej chwili razem myśleli że staruszkę Żołnierze wyszli z koszar i zdrowo popili Ruszyli na miasto i Jadzię zgwałcili Straciła czucie kończyn przy piątym wojaku Sąd jakoś na mundury nie znalazł paragrafów Po pierwszym piekle długie piekło procesu Mówić o tym wszystkim aż do tylu osób Nie dałaby rady gdyby mąż nie pomógł A przecież zaraz po tym bała się wyjść z domu Julia do dzisiaj boi się każdego Kupiła więc pistolet i psa obronnego Ilona zaś się brzydzi dotyku mężczyzny Więc kocha się z Alicją- to nie porusza blizny Do Magdy nikt nie miał na studiach dostępu By zwabić na prywatkę użyli podstępu Potem do pokoju stanęła kolejka Ten pierwszy ją ocalił gdy mu całą noc przyrzekła Lecz Lidki kolejarz niestety nie minął Ośmiu przyszłym magistrom coś po wódce odbiło Andrzeja, co chciał pomóc, trzymali za drzwiami Niechaj zadrży świat przed ekonomistami Andrzej krzyczał aż ochrypł i w bezsilnej złości Bił pięściami w drzwi aż widać było kości ,,Ja was kurwa zabiję- krzyczał- znam wasze nazwiska I żeby nie zapomnieć zaraz zrobię wykaz Wykaz jednego po drugim Wykastruję jednego po drugim““ (Janusz Reichel- ,,Wykaz“)

Tekst powyższej piosenki ukazuje specyfikę psychiki ofiar gwałcicieli, różnorodność sytuacji w których doszło do gwałtu. Pomimo różnego wieku i statusu społecznego ofiar, należy pamiętać, że ofiarą i sprawcą tego typu czynu może być każdy ,,szary“, niczym się nie wyróżniający na ulicy człowiek. Przedstawiony w powyższym utworze ma miejsce przy akceptacji ze strony matki dzieci. Uderza brak reakcji ze strony świadków przestępstw, obojętność i znieczulica ludzi na krzywdę kobiet. Krytyce Reichel poddaje sądy, które, jako instytucje państwowe, mają za zadanie wymierzać karę sprawcom gwałtów i bronić ofiary, a okazują się opieszałe w kwestii pociągnięcia sprawców do odpowiedzialności. Ukazane są różne reakcje ofiar na gwałt, od śmierci, przez załamanie psychiczne, po zmianę orientacji seksualnej kobiet. Jedynym wyjściem, choć bardzo radykalnym, aby zapobiec w przyszłości gwałtom na kobietach i ich nieszczęściu jest samowolne wymierzanie kary sprawcom tego typu czynów.

Punk rock nie opisuje życia ludzi bogatych, przedstawia on życie warstw ubogich społeczeństwa, ich problemy egzystencjalne i bytowe. Przykładem przedstawiającym ,,historię z życia wziętą“ jest utwór The Analogs - ,,Blask szminki“32:

,,Kiedyś miałaś włosy jasne, piękne jak słoneczny blask Dzisiaj czarne są jak sadza, która brudzi mury miast Chciałaś zrobić tu karierę, miałaś mieć swe piękne dni Wierząc w to przyjechałaś aby spełnić swoje sny Najpierw duży supermarket, potem mały topless bar Trzeba sobie jakoś radzić, trzeba jakoś zdobyć szmal Raz jest gorzej a raz lepiej, ale trzeba jakoś żyć Musisz oddać swoje ciało, przecież trzeba jeść i pić Pozbawiona wiary, pozbawiona nadziei Pozbawiona radości, pozbawiona sumienia Za parę groszy będzie wierną kochanką Uwierzy w każde twoje najpodlejsze kłamstwo Byle mieć złudzenie ciepła i miłości Byle dać jej to o co ciągle prosi Raz jest gorzej a raz lepiej, ale trzeba jakoś żyć Czy pamiętasz pierwszy raz, gdy zgodziłaś się z kimś iść Teraz kryjesz twarz za szminką, wierząc że jej nada blask I spoglądasz gdzieś za siebie przeklinając cały świat“. (The Analogs- ,,Blask szminki“)

Na pozór prosta opowieść o próbach spełnienia swych marzeń i zrobienia kariery w wielkim mieście, a zakończona totalną życiową klęską (prostytucja jako źródło dochodów na przeżycie ,,z dnia na dzień“), ma w sobie głębsze przesłanie. Psychika kobiety, której nie powiodło się w życiu, a która musi zarabiać poprzez sprzedaż swojego ciała, pozbawiona jest wiary i nadziei w lepsze jutro, radości życia. Jest to kobieta zdecydowana na wszystko, bez sumienia i wszelkich oporów, mająca żal do całego świata za swe położenie społeczne. Złudzenie miłości, jakie daje jej kochanek, jest ułudne i krótkotrwałe. Jest to obraz kobiety nieszczęśliwej, której życie to ciąg upokorzeń i smutku.

Obraz kobiety w sferze społecznej przedstawia różnorodność problematyki podejmowanej przez grupy punk rockowe.

2.3 Obraz ,,twardej“ kobiety.

Męskie zespoły punk rockowe często tworzą, w swych tekstach, obraz ,,twardej“ kobiety. ,,Twardość“ ta wyraża się nie tylko w stylu życia, ale także w stosunku do samych mężczyzn i relacji między obiema płciami.

Street punkowa kapela The Analogs, w swym utworze ,,Dziewczyny z brudnych miast“33, ukazuje ideał kobiety ,,ulicy“, z którym identyfikować można rzesze kobiet znających ciężkie życie ubogich warstw społecznych:

,,Kiedy płonie to tak jak atomowy stos Gdy jest zimna to tak jak Moskwa w ciemną noc Gdy się śmieje to każdy w koło czuje strach Bo takie właśnie są dziewczyny z brudnych miast Wzdycha tak jak tygrys gdy mu się krew śni Płacze tak, że jak deszcz lecą z jej oczu łzy A gdy kłamie to tak, że wierzysz w każdą rzecz Ale nie gniewaj się- taka po prostu jest Gdy będą stukać do twych drzwi Przy tobie będzie stać Tak wychowały ją ulice brudnych miast Niebezpieczna jest tak jak wąż Idąc prosto głowę wznosi do chmur wciąż I jeśli spojrzysz na nią chociaż raz Wpadłeś na dobre już- już cię na smyczy ma Gdy zapragnie zmienić życia swego styl Mieć dzieci, volvo i w niedzielę grill W pamięci pozostanie zawsze twej i tak Bo takie właśnie są dziewczyny z brudnych miast“ (The Analogs-,,Dziewczyny z brudnych miast“)

Kobieta ,,ulicy“ to nie żadna prostytutka czy ,,lalka Barbie“ marząca o księciu z bajki. To stąpająca twardo po ziemi osoba, szczera i prawdziwa w relacjach z ludźmi. Piękna, namiętna, pociągająca i silna, a zarazem bardzo kochająca i oddana. Charakteryzuje ją także wierność i uczciwość. Nawet pomimo wszelkich życiowych zmian kobieta taka pozostaje na zawsze w sercu i pamięci mężczyzny.

Zespół Headhunters tworzy obraz kobiety- dziewczyny chuligana.34 Zawsze wierna i opiekuńcza, potrafi w ciężkich sytuacjach wspomóc swego partnera:

,,Siedzę razem ze swoją dziewczyną w barze Patrzę na gemby, dziwne ludzkie twarze Oczy w nich smutne są i przestraszone Me za to są wesołe, pijane i szalone (…)Wyłazimy na ulicę panny odprowadzić A po drodze jak zwykle kogoś spotka się I zawsze będzie powód by rozbić komuś łeb (…)Z żulostwem na ulicy bierzemy się za łby My wiemy o tym, że opatrzą nam rany Wiemy, że gdy będzie trzeba to nastawią nos złamany Nie wiem czy taka też była moja mama Ale taka jest dziewczyna chuligana“ (Headhunters-,,Dziewczyna chuligana“)

Ze względu na swego chłopaka musi zawsze odnaleźć się w różnych sytuacjach życiowych, które będą wymagały od niej, np. pomocy lekarskiej przy opatrywaniu ran po bójce.

Ideał ,,twardej“ kobiety odnosić się może także do przedstawicielek określonych subkultur:

,,Pamiętam – to był szary dzień Szedłem sam, sam nie wiem gdzie I nigdy nie przypuszczałbym że Że właśnie wtedy spotkam cię Krótkie włosy, duży biust I piękne oczy twe I każdy o tym, każdy o tym wie Że ty jesteś skinhead girl Wy jesteście skinheads girls Dziewczyny z wyższych sfer Jesteście zawsze z nami na dobre i na złe Zupełnie tak jak my Lubicie bawić się I macie wszystko gdzieś Gdy w okół smutno jest Bo jesteście skinheads girls“35 (Zbeer- ,,Skinhead girl“)

Członkowie kapeli Zbeer ukazują, ich zdaniem, w sensie fizycznym ideał skinhead girl,
a więc dziewczynę krótko ostrzyżoną, z dużym biustem i ładnymi oczami. Jest ona pociągającym ideałem kobiecego piękna. Nie ograniczają się oni tylko do sfery fizycznej, ale także odnoszą się do cech charakteru idealnej skinhead girl. Musi być ona oddana i wierna ,,na dobre i na złe“, lubiąca zabawę i rozrywkę, radosna- a nie smutna. Skinhead girl jest przez nich ubóstwiana i wywyższana ponad inne ,,zwykłe“ kobiety.

Bardzo specyficzny obraz ,,twardej“ kobiety stworzony został przez zespół The Analogs w utworze ,,Dziewczyna z mercedesem“36. Gangsterka przywiązana do życia poza społeczeństwem, żądna jest ciągle nowej ,,dawki adrenaliny“ i przygód. Nieustępliwa i twarda w swym ,,fachu“, nie znająca umiaru i strachu, brnąca do celu po trupach, w miłości jest bezgranicznie oddana i bardzo ,,kobieca“. Jest także symbolem wiecznej miłości:

,,Kolejny samochód wyleciał w powietrze Strach i panika rozlały się po mieście Nagłówki gazet ociekały krwią To właśnie wtedy poznałem ją Dziewczyna z mercedesem W kieszeni miała nóż Skórzana tapicerka A w bagażniku trup Z rewolwerem w torebce Śmiało szła przez świat Dziś w sercu mym pozostał Na zawsze krwawy ślad Spłonęły dwa kantory Z lombardu został pył A ich tłusty właściciel na dnie jeziora zgnił Ktoś podciął gardło Wani Który TIR-y kradł Czy zgadniecie do kogo doprowadzi ślad? Ja zamykałem oczy i całowałem ją Chociaż jej smukłe ręce znów ociekały krwią Prosiłem i błagałem ,,Chodź uciekajmy stąd“ Ona śmiała się tylko – ładowała broń Znów serie z automatów i syren głośny ryk Sejf w banku opróżniony, sprawców nie pozna nikt Choć jeden z nich popełnił nierozważny błąd Zgubił perłowy grzebień, a na nim włosy blond Czt pamiętacie Saszę wielkiego niczym byk? Ostatnie co zobaczyl to ostrza zimny błysk Na podmiejskim parkingu ktoś znalazł jego głowę A ty mnie całowałaś tak jak żadna potem W wielkim mieście z betonu kwitła nasza miłość Lecz tobie było mało musiałaś zabijać I tak pewnego dnia to zdarzyć się musiało Z kulą w białej piersi znaleźli wiotkie ciało W piekle jesteś, w niebie, powiedz gdzie? Ja dalej ciebie kocham, tęsknię nawet we śnie I kiedy przyjdzie po mnie bladolica śmierć Będę bardzo szczęśliwy bo spotkamy się“ (The Analogs- ,,Dziewczyna z mercedesem“)

Przyczyny i cel tworzenia kobiecych ideałów przez zespoły punk rockowe, w różnych aspektach- czy to fizycznym, czy jeśli chodzi o charakter, najtrafniej oddaje wypowiedź basisty The Analogs: ,,A czy chciałbyś słuchać piosenek o dziewczynie, która cały czas gotuje i zmywa gary. Takie artystki, jak te z naszych piosenek, są dużo ciekawsze. Nie lubimy dziewczyn, które stoją przy kuchni, więc nie mamy takich w domach. Nasze żony i narzeczone nas biją, to one rządzą i zabierają nam pieniądze“37.

2.4 Negatywny obraz kobiety.

Zespoły punk rockowe, w swych tekstach, kreują nie tylko pozytywny obraz kobiety, ale także negatywny odnoszący się np. do konsumpcyjnego podejścia do życia.

Taki konsumpcyjny charakter wyraża się w materializmie myślenia i działania. Ideałem mężczyzny dla niektórych kobiet jest przysłowiowy ,, książę z bajki “, zawsze piękny i bogaty, niezależny materialnie, z wysoką pozycją społeczną:

„ (…) Ubrana w sukienkę za całą wypłatę Tańczysz w dyskotece czekając na szansę Musi mieć samochód i własne mieszkanie Piękny książę z bajki z portfelem wypchanym (…)“38 (The Hunkies – „ Droga do piekła “)

Szansa na spełnienie marzeń wymaga często niedorzecznych poświęceń, np. drogich ubrań czy zabaw na dyskotekach, co tylko uwidacznia z jednej strony prostotę, a z drugiej pewnego rodzaju naiwność myślenia tego pokroju kobiet.

Jeszcze dosadniej ujmuje tę problematykę w swym utworze „ Sprzedana “ - zespół The Analogs39:

„ Sprzedana bez uczuć i zachwytu Po prostu zachłannie, tylko dla zysku Bogaty człowiek przebaczy wszystko Delikatne dłonie i dom na urwisku. Salon, samochód, komfort i znużenie Bez iskry miłości, szaleństwa, marzenia Bez nocy gorących i bez wyboru Zimna jak przedmiot, pozbawiona honoru. Kołysz się w komforcie i śpij Miesiące, lata takich samych dni Nie pozwól by coś zmieniło się Kołysz się i śpij, aż przyjdzie śmierć. Rozchylone uda, gdy przychodzi pora Bez szeptów radości, kolejny koszmar Bogactwo i smutek, pieniądze w portfelu Nudne wieczory i drinki w fotelu. Łoże pełne węży, oziębione klątwą Skóra beznamiętna, gdy ręce jej dotkną Przedmiot, nowy mebel, piękna dekoracja Miłość bez spełnienia, zwykła prokreacja.“ (The Analogs – „ Sprzedana “)

Przedstawia obraz kobiety, która w zamian za wszelkiego rodzaju materialne dobra i komfortowy styl życia wyzbyła się uczuć miłości i radości oraz honoru ludzkiego. Pozbawiona jest marzeń, prawdziwej – szalonej i namiętnej miłości, która to miłość / już tylko w sensie fizycznym / sprowadza się do zwykłej prokreacji, kolejnej – mechanicznie wykonywanej rzeczy, jest dla niej koszmarem. Kobieta bez wolnego wyboru „sprzedana“ jest robotem i niewolnicą mężczyzny, zabawką w jego rękach. Smutek, bezsens i monotonia życia prowadzą ją do czekania na śmierć, śmierć w luksusie. Byłaby ona dla niej wybawieniem. „Sprzedana“ kobieta nie widzi innej możliwości zmiany swego położenia, nie robi nic by zmienić swą sytuację.

Negatywny obraz kobiety wiąże się także, jak w przypadku problematyki utworu „Trucizna“ z instytucją małżeństwa i rodziny40:

„ Patrzysz się na nią i wiem o czym myślisz Dzisiejszej nocy ona ci się przyśni Potem pocałunki i spacer za rękę Za rok będzie ślub i pozorne szczęście Ona jest jak żmija, którą będziesz tulił Kupi ci garnitur i białą koszulę Zabierze wypłatę i wyrzuci jeansy Nie pozwoli kumplom by do ciebie przyszli. Ona jest pułapką, ona jest trucizną Jeszcze możesz uciec bo nie jest za późno Uważaj bo tańczysz już na ostrzu noża Ona nie jest warta by życie zmarnować. Będziesz musiał tyrać, zawsze i bez końca Stracisz wolność, szczęście i całe pieniądze Będziesz wstawał rano i wracał o zmierzchu Będziesz słyszał krzyk twej żony i dziecka Potem będziesz skamlał i żałował błędu Dobrze się zastanów zanim go popełnisz Będziesz nam zazdrościł, że pijemy w barze Będą jej przeszkadzać twoje tatuaże.“ ( The Analogs – „ Trucizna “ )

W powyższym utworze ma miejsce totalna krytyka tradycyjnej formy małżeństwa i rodziny. Małżeństwo uznane jest za pułapkę czyhającą na mężczyzn, marnowanie sobie przez nich życia. Poprzez małżeństwo następuje zatracenie siebie i swoich wartości w codziennym życiu.

Życie rodzinne stanowi iluzję i pozory szczęścia. Pozbawione jest radości. Poprzez małżeństwo i założenie rodziny traci się wolność osobistą, pieniądze / które można by wydać na inne cele np. zabawę / i możliwość rozrywkowego spędzania wolnego czasu . Pozostaje tylko monotonia codzienności i ciężka praca by utrzymać rodzinę. Ukazany w utworze obraz żony – twardej i stanowczej, decydującej o wszystkich sprawach rodzinnych i osobistych – przeciwstawiany jest obrazowi uległego męża. Żona wymusza zmiany nie tylko np. w kwestiach ubioru, słuchanej muzyki, znajomości i przyjaciół męża, ale także w podejściu do codziennego życia. Utwór ten ma charakter ostrzeżenia przed popełnieniem „ życiowego błędu “ jakim jest małżeństwo i założenie rodziny, gdyż z „ normalnego faceta “ mężczyzna może stać się „ pantoflarzem “ i robotem uległym kobiecie i pozostającym pod jej negatywnym wpływem.

Negatywny obraz kobiety przedstawiany jest na tle wartości reprezentowanych przez nią, jej życiowych potrzeb i celów, a także prób „ zmiany na lepsze “ swojego położenia / głównie materialnego / , nawet kosztem „ sprzedaży “ i zatracenia samej siebie.

2.5 Miłość

Muzyka popularna bardzo często sięga po motyw miłości. Nie brakuje również muzycznych tekstów punk rockowych dotyczących miłości i wzajemnych relacji kobieta – mężczyzna. Różnią się one jednakże od tekstów utworów muzyki popularnej swą wymową, przedstawieniem i ujęciem problemu.

Drastyczny przypadek relacji miłosnych pomiędzy kobietą i mężczyzną przedstawia zespół Zielone Żabki w utworze „Numerek w krzaczkach“41:

„ Najpierw kilka piw w knajpie pełnej goryczy i dymu Wśród spoconych i pijanych twarzy Wśród zgnojonych złudzeń. Potem kupimy wino Dzisiaj dziesiąty, zaczyna się życie Pójdziemy do parku, będziemy się kochać Miłość jak życie Miłość jak picie Numerek w krzaczkach – jak dwa zwierzaczki Numerek w krzaczkach – z Tobą Numerek w krzaczkach – jak pieski dwa Numerek w krzaczkach – Ty, Ty i ja. Potem ja zejdę z ciebie A Ty poprawisz zmiętą sukienkę Krzyknę – Chcę więcej ! Ty znów zapytasz Czy jeszcze wierzę, że to takie piękne ? Kolejny raz rozrzucisz nogi Kolejny raz wzniesiesz w niebo oczy Kolejny raz poczujesz ból W miejscu co wieszcz pisze o rozkoszy“. ( Zielone Żabki – „ Numerek w krzaczkach “ )

Nie jest to miłość w sensie duchowym, emocjonalnym, psychologicznym, ale czysto fizycznym, na dodatek bardziej przypominająca miłość „ zwierzęcą “ niż ludzką. Aby zaistniała, najpierw nastąpić musi odurzenie alkoholem. Samo miejsce miłosnych igraszek – krzaki w parku, wskazują na ich mało romantyczny charakter, a raczej na zwykłe zaspokojenie popędu seksualnego. Nie jest to miłość namiętna i zmysłowa, lecz mechaniczna i pozbawiona wszelkich uczuć. Zarówno u kobiety, jak i mężczyzny występuje brak wiary w piękno miłości / zarówno w sensie fizycznym jak i duchowym / i pozytywne relacje międzyludzkie.

Problematyką rutyny w miłości, jej „ mechanizacji “ i w ogóle jej braku podejmuje także kapela Bulbulators w swym utworze „ Nie ma kwiatków “42:

„ W twoim łóżku nuda Twoje usta , twoje uda Spragnione są miłości Prawdziwej namiętności Sama ściągasz swe ubrania Szybki seks bez całowania Cztery piwa to gra wstępna Sfera uczuć niedostępna. Nie ma wierszy Nie ma kwiatków Monotonia! – seks trzydziestolatków. Nie ma czasu na czułości Nie ma mowy o miłości W znoju życia i szarości Wygasł płomień namiętności Powiedz, w którym miejscu Miłość stała się rutyną Pomyśl, co prawdziwą Tego stanu jest przyczyną“. ( Bulbulators – „ Nie ma kwiatków “ )

Opisana para 30-latków przeżywa marazm w miłości, brakuje im uczucia zespalającego ich związek. Beznamiętny i bezuczuciowy seks nie ma nic wspólnego z miłością. Pragnienie prawdziwej miłości jest niespełnione i stłamszone przez monotonię codziennego życia, a także brak czasu i ochoty kochanków na rozpalenie na nowo dawno przygasłej namiętności w ich związku. Prowadzi to do tęsknoty za dawną, prawdziwą miłością i prób poszukiwania przyczyn kryzysu uczuć.

Całkiem odmienne spojrzenie na miłość kobiety i mężczyzny odnajdujemy w utworze „ Tam, gdzie kończy się ulica “43:

„ Tam, gdzie kończy się ulica Gdzie jest całkiem inny świat Tam zaczyna się historia Miłość na stercie szmat Ona go znała, on ją trochę też Nieraz razem pili, razem dzielili się Miłość na śmietniku, miłość na stercie szmat Czy można żyć jak człowiek kiedy wszystkiego brak? Miłość na śmietniku, miłość na stercie szmat Czy można żyć jak człowiek, gdy tylko miłość masz? Wśród rozrzuconych śmieci Wśród szczurów życie trwa Nic nie jest oczywiste, choć każdy wie , że czegoś mu brak Bez domu, bez pieniędzy Może o nich śnił ? (…) Co dzień się spotykali Co dzień chodzili tam Nikt nie wie, co to miłość Miłość na stercie szmat Kolacja, zamiast świecy, przyświecał cmentarny znicz Gdy zamiast koniaku pili z denaturatu drink. To miłość ze śmietnika To miłość, której ty Nie poznasz, nie zrozumiesz Potrafisz tylko żyć Kto wie co było potem ? Tego chyba nie wie nikt Tam, gdzie koniec był ulicy Tam, gdzie miłość spowijały mgły“. ( Zbeer – „ Tam, gdzie kończy sie ulica “ )

Obraz wzajemnej miłości pary bezdomnych, jest jednak w swej wymowie bardzo dramatyczny, gdyż jest to miłość do końca niespełniona, ze względu na ich sytuację życiową.

Pomimo niezaspokojonych podstawowych potrzeb materialnych i egzystencjonalnych, miłość daje tej parze poczucie człowieczeństwa i bliskości drugiej osoby. Pozwala im przetrwać w anormalnej sytuacji w jakiej się znaleźli, gdyż jedyne co mają to właśnie miłość. Potrzeba unormalnienia ich związku opiera się na tworzeniu własnej nowej rzeczywistości / nowego świata /, przepełnionej zmysłowością i namiętnością, gdzie zamiast kolacji / przy świecach i koniaku / w restauracji, potrafią być razem szczęśliwi podczas wspólnej kolacji na śmietniku.

Ta „ miłość ze śmietnika “ ma inny wymiar i charakter od tzw. „ normalnej miłości “, a przez to jest niezrozumiała dla przeciętnego człowieka.

Motyw miłości kobiety i mężczyzny w tekstach utworów punk rockowych przedstawiany jest w sposób odmienny niż w muzyce popularnej. Dotyczy to nie tylko sfery psychicznej, ale także fizycznej. Poprzez swoją nieszablonowość ukazują świat uczuć zarówno od strony pozytywnej, jak i negatywnej.

Problematyka, podejmowana w tekstach muzycznych polskich grup punk rockowych, a dotycząca kreowanego w nich obrazu kobiety, jest różnorodna. Zespoły związane z ruchem anarchofeministycznym przedstawiają z jednej strony obraz kobiety- ofiary męskiego szowinizmu i nierówności społecznej, z drugiej zaś ideał walczącej o swą godność i prawa feministki. Konstruowany wizerunek ,,twardej“ kobiety kontrastuje z tworzonymi negatywnymi przedstawieniami, np. konsumpcyjny styl życia części kobiet. Miłość, relacje między przedstawicielami obu płci ukazane są nieraz w sposób bardzo drastyczny. Takie podejście ma uwidocznić pewnego rodzaju zanik uczuć, ,,zezwierzęcenie“ w kontaktach międzyludzkich, a zarazem dać bodziec do myślenia, by szukać wyjścia z tej sytuacji. Nie brakuje także odniesień do problemów społecznych dotyczących kobiet. Obraz kobiety, jaki wyłania się z twórczości muzycznej ruchu punk jest nowatorski i różni się od oficjalnych przedstawień, np. w tzw. muzyce rozrywkowej.

Łukasz Wojdyła
[e-mail]

Przypisy:
¹Punk Rock Encyklopedia, Poznań 1999, s.13.
²Punk Rock …, s.13.
³M. Pęczak, Mały słownik subkultur młodzieżowych, Warszawa 1992, s.67.
⁴M. Filipiak, Od subkultury do kultury alternatywnej. Wprowadzenie do subkultur młodzieżowych, Lublin 1999, s.60.
⁵Punk Rock …,s.14.
⁶M. Filipiak, Od subkultury …, s.62.
⁷M. Pęczak, Mały słownik …, s.67.
⁸M. Filipiak, Od subkultury …, s.61.
⁹op. cit., s.61.
¹⁰M. Pęczak, Mały słownik …, s.68.
¹¹op. cit., s.68.
¹²op. cit., s.69. M. Filipiak, Od subkultury …, s.61.
¹³Punk Rock …, s.14.
¹⁴op. cit., s.24.
¹⁵op. cit., s.25.
¹⁶M. Pęczak, Mały słownik …, s.70.
¹⁷M. Filipiak, Od subkultury …, s.70.
¹⁸op. cit., s.70.
¹⁹M. Pęczak, Mały słownik …, s.72.
²⁰Piekło Kobiet, ,,Urodzić się by walczyć”, (www.wiedźma.most.org.pl).
²¹Fuck Finger, ,,Co zrobisz kobieto ?!”, (www.wiedźma.most.org.pl).
²²Piekło Kobiet, ,,Wyzwolenie kobiet wyzwoleniem mężczyzn”, (www.wiedźma.most.org.pl).
²³Historia zespołu Fuck Finger, (www.wiedźma.most.org.pl).
²⁴Piekło Kobiet, ,,Prawdziwy mężczyzna”, (www.wiedźma.most.org.pl).
²⁵Fuck Finger, ,,Zdrajczynie”, (www.wiedźma.most.org.pl).
²⁶ Fuck Finger, ,,Koszmar”, (www.wiedźma.most.org.pl).
²⁷Fuck Finger, ,,Agonia”, (www.wiedźma.most.org.pl).
²⁸Fuck Finger, ,,Nowa odznaka”, (www.wiedźma.most.org.pl).
²⁹Fuck Finger, ,,Fuck Finger”, (www.wiedźma.most.org.pl).
³⁰Fuck Finger, ,,Uciekła…”, (www.wiedźma.most.org.pl).
³¹Janusz Reichel, ,,Wykaz”, ,,Jasiek malarz pokojowy”, QQRYQ 1998.
³²The Analogs, ,,Blask szminki”, ,,Blask szminki”, Jimmy Jazz Records 2001.
³³The Analogs, ,,Dziewczyny z brudnych miast”, ,,Hlaskover Rock”, Rock/n/Roller 2000.
³⁴Headhunters, ,,Dziewczyna chuligana”, ,,Garaż Compilation nr 18”, Jimmy Jazz Records 2002.
³⁵Zbeer, ,,Skinhead girl”, ,,Tam, gdzie kończy się ulica”.
³⁶The Analogs, ,,Dziewczyna z mercedesem”, ,,Trucizna”, Jimmy Jazz Records 2003.
³⁷The Analogs- wywiad z zespołem, ,,Garaż”, Nr 19 2003, s.47.
³⁸The Hunkies, ,,Droga do piekła”, ,,Garaż Compilation nr 18”, Jimmy Jazz Records 2002.
³⁹The Analogs, ,,Sprzedana”, ,,Street punk rulez”, Rock/n/Roller 1998.
⁴⁰The Analogs, ,,Trucizna”, ,,Trucizna”, Jimmy Jazz Records 2003.
⁴¹Zielone Żabki, ,,Numerek w krzaczkach”, ,,Andrzej- Przeboje polskiego punka”, PH Kopalnia 1996.
⁴²Bulbulators, ,,Nie ma kwiatków”, ,,Nie! Nie! Nie!”, POP Noise 2003.
⁴³Zbeer, ,,Tam, gdzie kończy się ulica”, ,,Tam, gdzie kończy się ulica”.

Powered by WordPress
Modifications by Cleriic & Sabat.