TECHNIKI ORGANIZATORSKIE

Na techniki te składają się 2 elementy:

1. instrument badawczy w postaci modelu graficznego (wykresy, gafiki, harmonogramy) w postaci modelu przestrzennego np. makiety oraz modelu matematycznego (funkcje matematyczne).

2. sposób wykorzystania instrumentu badawczego w celu realizacji założonej metody organizatorskiej.

Metoda organizatorska - jest to usystematyzowane postępowanie oparte na naukowych zasadach mające na celu rozpoznanie konkretnego problemu organizatorskiego.

Techniki graficzne :

• 
  harmonogramy

• 
  cyklogramy

• wykresy Gantta

• planowanie sieciowe

Harmonogramy - twórcą jest Karol Adamiecki ;

def. Harmonogram jest to wykres graficzny wyrażający porządek czynności, czy to występujących kolejno, czy też odbywających się jednocześnie, a wykonywanych przez różne organy pracujące jako jedna zbiorowa całość.

Aby skonstruować harmonogram należy:

1. sporządzić spis czynności

2. dokonać pomiaru czasu trwania tych czynności jeżeli dotyczą one prac już wykonywanych lub określić przewidywany czas trwania wszystkich czynności składających się na dany proces

3. sporządzić zestawienie tabelaryczne uzyskanych pomiarów

4. sporządzić odpowiednie wykresy

Są dwa rodzaje harmonogramów:

1. harmonogram zadań rzeczowych - uzyskujemy z niego informację jakie czynności należy wykonać, aby zrealizować całe zadanie.

2. harmonogram zapotrzebowania zasobów produkcji niezbędnych do wykonania zadań rzeczowych. Dotyczą zasobów jak np. pracownicy, urządzenia, maszyny, środki transportowe, materiały, środki finansowe. Opiera się na harmonogramie zadań rzeczowych.

Przykład harmonogramu zadań rzeczowych:

nazwa czynności	skład zespołu	dni kalendarzowe
				1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20
ścinka oddz.222	4 robotników
zrywka oddz.222	2 robotników 2 ciągniki
wykres sprawdzający dla robotników	6 4 2 0
wykres sprawdzający dla ciągników	2 0
harmono- gramy zapotrzebo- wania zasobów produkcji	olej napę- dowy

wykresy sprawdzające - są sporządzane dla tych przedmiotów produkcji, które mają duże znaczenie ze względu na terminowe wykonanie zdań.

harmonogramy zapotrzebowania zasobów produkcji - ujmujemy tutaj wszystkie pozostałe cechy i jest sporządzany na podstawie w/w. np. dla ciągników zrywkowych musimy zapewnić olej napędowy.

Ponadto mogą być sporządzane wykresy obciążeń. Są podobne do harmonogramów zadań, ale zamiast nazwy czynności jest zespół pracowniczy lub konkretny pracownik. Dowiadujemy się z niego jak zespoły lub pracownicy są obciążeni pracą w kolejnych dniach.

Elementy składowe harmonogramu:

1. zestawienie analityczne wyszczególniające rodzaj wykonywanego procesu. (u naw w w/w wykresie kolumna 1)

2. podstawowe dane liczbowe charakteryzujące ten proces (kolumna 2)

3. graficzny przebieg realizacji zadania podany w określonej skali (kol. 3)

Dodatkowym elementem są tzw. wykresy sprawdzające, sporządzane w postaci harmonogramów zatrudnienia np. robotników stałych, robotników określonych specjalności lub pracy maszyn i urządzeń wskazujących na stopień wykorzystania ich wydajności oraz czas ich pracy.

Cyklogramy

DEF. Cyklogram jest to odwzorowanie w układzie współrzędnych (na osi rzędnych rozmiar planowanych prac, na osi odciętych czas ich trwania t)

rozmiar

prac

kąt α poszczególnych odcinków świadczy o intensywności pracy. Im większy kąt tym praca intensywniejsza.

wydajność=tgα

Wykres Gantta (praca robotnika)

nazwisko i imię

plan tyg

15 listopad

16 listopad

17 listopad

18 listopad

19 listopad

poniedziałek plan wykonanie

wtorek

środa

czwartek

piątek

Adam Kowalski

50/250

50/ 50

60%

30/ 50

50/ 100

100%

50/ 80

50/ 150

120%

60/ 140

50/ 200

160%

80/ 220

50/ 250

20/ 240 40%

Jan Nowak

100/ 100

80/ 80

125/ 225

125/ 205

120/ 345

150/ 355

150/ 495

200/ 555

80/ 575

60/ 615

Roman Miszczuk

120/ 120

80/ 80

150/ 270

180/ 260

180/ 450

240/ 500

140/ 590

120/ 620

60/ 650

40/ 660

UWAGA

należy zwracać uwagę przy konstruowaniu wykresu podsumowującego dla danego pracownika, gdyż w każdym dniu jedna kratka to inna wielkość pracy np. jeśli plan dzienny był 50/50 to 50:5kratek = 10 czyli jedna kratka to dziesięć. jeśli plan np. 125/225 to jedna kratka to 25.

Różnice pomiędzy wykresem Gantta a Harmonogramem:

Harmonogramy - przebieg czynności z podziałem na stanowiska (rodzaje).

wykres Gantta - dodatkowo wprowadza element kontroli, dzięki temu jest możliwość korekty planów. Przedstawia różnice pomiędzy planem a rzeczywistością.

Do najczęstrzych wykresów Gantta należą:

• wykres wydajności robotników - podaje on stopień wykonania norm pracy, a jeżeli robotnik norm tych nie wykonuje umożliwia zastawienie przyczyn tego stanu rzeczy.

• wykres wykorzystania maszyn i urządzeń - umożliwia rejestrację godzin pracy poszczególnych maszyn i urządzeń oraz ustalenie liczby godzin przestoju z podaniem przyczyn

• wykres planowania stosowany do organizacji procesów produkcji oraz prac złożonych. Pozwala zapewnić ciągłość pracy, właściwie wykorzystać oraz równomiernie obciążyć wszystkie stanowiska. Zapobiega przestojom lub zmniejsza czas ich trwania. Sporządzamy podobnie jak przykład analiza pracy pracowników.

Symbolika:

początek czynności

koniec czynności

czas nadrobiony w stsunku do planu

rezerwa czasu na nadrobienie zaległych czynności

np. zadanie na 4 dni:

przypadek 1 - czynność planowana na 4 dni wykonano przez 3 dni to co było planowane na 2 dni, więc układamy proporcję 2 - 3 4 - X X = 4*2/3=6 czyli to co było planowane na 4 dni w takim tempie prac będzie robione przez 6 dni, czyli musimy zostawić rezerwę 2 dni na zakończenie zaległych prac

Ćwiczenia 4 2001r

str. 1 z 3

dostawa

dostawa

dostawa

t

ścinka

zrywka

---