Jednolity Rynek Wewnętrzny

Polityka gospodarcza Unii Europejskiej

• Zgodnie z Traktatem o Wspólnocie Europejskiej zadaniem polityki gospodarczej Unii Europejskiej jest wspieranie harmonijnego rozwoju działań gospodarczych poprzez utworzenie Rynku Wewnętrznego i Unii Gospodarczo-Walutowej

• Celem polityki gospodarczej jest:

• trwały wzrost gospodarczy

• jak najniższy poziom inflacji

• wysoki poziom zatrudnienia i opieki społecznej

• wzrost stopy życiowej, wolna konkurencja

• stabilne ceny, równowaga bilansu płatniczego

• oraz solidarność pomiędzy państwami członkowskimi

Polityka gospodarcza Unii Europejskiej

• Realizacji tych celów służyć mają przede wszystkim:

• zniesienie ceł i innych ograniczeń przywozowych i wywozowych,

• eliminacja utrudnień w przepływie towarów, osób, usług i kapitału,

• zbliżanie regulacji prawnych.

• Głównym osiągnięciem Unii Europejskiej w realizacji polityki gospodarczej jest Unia Gospodarczo-Walutowa ze wspólną walutą EURO jako jedynym środkiem płatniczym.

Polityka przemysłowa Unii Europejskiej

• W zakresie polityki przemysłowej główne działania Unii Europejskiej zmierzają do:

• przyspieszania dostosowywania się przemysłu do zmian strukturalnych

• tworzenia klimatu sprzyjającego inicjatywom i rozwojowi przedsiębiorstw, zwłaszcza małych i średnich.

• Polityka przemysłowa prowadzi do:

• rozszerzenia współpracy pomiędzy przedsiębiorstwami

• popiera lepsze wykorzystanie potencjału przemysłowego.

• Ważną rolę odgrywają także badania i rozwój techniki.

• Wyraża się to m.in. w pomocy finansowej, zamówieniach publicznych, pośrednictwie w kooperacji oraz transferze technologii.

Polityka handlowa Unii Europejskiej

• Polityka handlowa obejmuje handel towarami, jak i usługami wraz z wynikającym z niego obrotem płatniczym.

• Polityka handlowa opiera się na ujednoliconych zasadach zwłaszcza w stosunku do:

• zmian stawek celnych,

• zawierania umów celnych i handlowych,

• ujednolicenia działań liberalizacyjnych i polityki eksportowej oraz środków chroniących handel.

• Głównym jej celem jest harmonijny rozwój handlu światowego oraz znoszenie ograniczeń w handlu międzynarodowym.

• Podstawą realizacji wspólnej polityki handlowej jest wspólna taryfa celna i w rezultacie tego unia celna.

• Do klasycznych umów handlowych należą
  umowy o:

• strefie wolnego handlu (np. z państwami EFTA)

• umowy o handlu i współpracy (np. poprzedzające umowy stowarzyszeniowe z krajami Europy Środkowo-Wschodniej).

Jednolity Rynek Wewnętrzny

• Podstawową przesłanką stworzenia JRW - było umożliwienie swobodnego przepływu dóbr, kapitału, usług i siły roboczej wewnątrz UE.

• Jest to:

• specyficzny organizm gospodarczy, a jednocześnie zbiór reguł wspólnej polityki ekonomicznej.

• JEGO CELEM JEST doprowadzenie do zmian strukturalnych w gospodarkach krajów członkowskich - by zwiększyć zdolność UE do kreowania wzrostu ekonomicznego i zatrudnienia.

• Obejmuje obszar Unii Europejskiej bez granic wewnętrznych, na którym funkcjonuje swobodny przepływ towarów, osób, usług i kapitału.

Jak powstał JRW?

• Pomimo sukcesu w realizacji wolnego przepływu towarów oraz postępów we współpracy walutowej
  - do 1992 r. - NIE UDAŁO SIĘ WPROWADZIĆ SWOBODY PRZEPŁYWU USŁUG, KAPITAŁU, OSÓB ORAZ SWOBODY OSIEDLANIA SIĘ.

Przyczyny?

• Bariery techniczne (zróżnicowane normy, standardy, przepisy)

• Bariery fiskalne (różne systemy podatkowe)

• Bariery fizyczne (kontrole graniczne)

• Słaba skuteczność postanowień traktatu o EWG w kwestii tworzenia wspólnego rynku

• Zbyt ogólnikowe wytyczne dla wprowadzenia swobody przepływu towarów, usług, kapitału i siły roboczej.

„BIAŁA KSIĘGA”

• 1985 r. - przewodniczący Komisji Europejskiej Jacques Delors - przedstawił program wprowadzenia europejskiego rynku wewnętrznego.

• Strategia dojścia do jednolitego rynku została określona przez Komisję w „Białej Księdze w sprawie Utworzenia Jednolitego Rynku”.

• Był to zbiór 282 aktów prawnych (dyrektyw) niezbędnych dla funkcjonowania Jednolitego Rynku.

Jednolity Akt Europejski

• 17.02.1986 - podpisanie JAE, który wszedł w życie 1.07.1987 r.

• Jednolity Akt Europejski - stworzył podstawy Jednolitego Rynku Europejskiego - jako rynku wewnętrznego - z dokładną datą realizacji programu - do końca 1992.

• JAE zagwarantował swobodę 4 wolności w ramach rynku wewnętrznego: towarów, usług, osób, kapitału.

• Zadeklarowano wprowadzenie wspólnej waluty i podstaw prawnych dla problematyki walutowej.

• Rezygnacja ze szczegółowego ujednolicania przepisów prawa i przyjęcie zasady wzajemnego uznania - umożliwiły pomyślną realizację strategii wspólnego rynku.

Jak działa Jednolity Rynek Wewnętrzny?

• Rada UE określa podstawowe wymogi dotyczące bezpieczeństwa, ochrony zdrowia, ochrony środowiska i konsumentów

• Ustalanie szczegółów ich praktycznego stosowania przekazywane jest specjalistycznym europejskim instytucjom normującym.

• Regulacje narodowe, które nie dotyczą warunków podstawowych, nie są przedmiotem kontroli Wspólnoty, lecz podlegają zasadzie WZAJEMNEGO ZAUFANIA.

Sukcesy JRW

• Do sukcesów w kształtowaniu Rynku Wewnętrznego zaliczyć można m.in.:

• liberalizację obrotu kapitałowego,

• otwarcie rynków zaopatrzenia,

• rozszerzanie regulacji wspólnotowej na dotąd wyłączone dziedziny (np.: energia, transport, telekomunikacja)

• liberalizację usług finansowych i transportowych.

• Istotnym elementem funkcjonowania Rynku Wewnętrznego jest harmonizacja prawa.

• Zgodnie z Traktatem o Wspólnocie Europejskiej harmonizacja prawna to dostosowywanie, uzgadnianie i ujednolicanie regulacji prawnych państw członkowskich w stopniu koniecznym dla funkcjonowania Rynku Wewnętrznego Unii Europejskiej.

• Owoce Rynku Wewnętrznego w cyfrach to:

• wśród 100 obywateli Unii - 7 pracuje w rolnictwie, 32 w przemyśle i aż 61 w usługach (wysokość zatrudnienia w sektorze usług wskazuje wprost proporcjonalnie na poziom rozwoju gospodarczego)

• w Polsce - odpowiednio 31os./ 33os./ 37os.

SWOBODNY PRZEPŁYW TOWARÓW

• Swobodny przepływ towarów oznacza, że na danym obszarze istnieje swoboda obrotu (eksportu i importu) towarami.

• Brak jest:

• kontroli granicznych

• ograniczeń ilościowych i jakościowych w przepływie towarów

• Towar, który został wprowadzony legalnie na teren któregoś z państw członkowskich Wspólnot, może być sprzedawany na terytorium każdego innego państwa UE.

• Ujednolicone zostały przepisy dotyczące importu towarów do Wspólnot.

SWOBODNY PRZEPŁYW TOWARÓW

• Wszystkie towary na rynku Unii podlegają tym samym normom i wymogom certyfikacyjnym i powinny być obłożone takimi samymi podatkami.

• Wszystkie towary produkowane i sprzedawane w jednym z krajów członkowskich zgodnie z tamtejszymi przepisami, mogą być oferowane także w innych krajach Wspólnoty.

SWOBODNY PRZEPŁYW TOWARÓW

• Ograniczenia przywozu, wywozu lub tranzytu mogą być wprowadzone tylko pod warunkiem, że wymagają tego względy:

• moralności publicznej,

• porządku i bezpieczeństwa publicznego,

• ochrona zdrowia i życia ludzi,

• ochrona zwierząt i roślin,

• ochrona majątku narodowego posiadającego wartość artystyczną, historyczną lub archeologiczną

• ochrona własności przemysłowej i handlowej.

SWOBODNY PRZEPŁYW TOWARÓW

• Powyższe zakazy i ograniczenia nie powinny jednak:

• stanowić środka samowolnej dyskryminacji

• utajonego ograniczania handlu między członkami Wspólnoty.

SWOBODNY PRZEPŁYW TOWARÓW

• Swobodny przepływ towarów to również jedna z podstawowych zasad, od której zależy sprawna realizacja polityki spójności i wzrost konkurencyjności europejskiej gospodarki.

• Urzeczywistnianie tej swobody stanowi zakaz dyskryminacji podatkowej oraz stopniowa harmonizacja systemów podatkowych państw członkowskich, a także eliminacja barier pozataryfowych.

SWOBODNY PRZEPŁYW TOWARÓW

• W celu zapewnienia realizacji swobody na obszarze Unii Europejskiej, przyjęto regulacje prawne dotyczące takich zagadnień jak:

• podstawowe standardy techniczne,

• certyfikaty jakości i bezpieczeństwa produktów

• definicje metrologiczne.

• Dla niektórych towarów wprowadzono jednolite, zharmonizowane standardy na podstawie dyrektyw, zasad itp.

• Dla innych standardy takie nie istnieją.

• Prawo wspólnotowe w odniesieniu do swobodnego przepływu towarów dzielone jest na obszary:

• zharmonizowane

• niezharmonizowane.

SWOBODNY PRZEPŁYW TOWARÓW

OBSZARY ZHARMONIZOWANE

• Harmonizacja standardów wymaga przyjęcia aktów prawnych, które regulowałyby zagadnienia związane z działaniem organów certyfikacyjnych, akredytacyjnych, zajmujących się standaryzacją i nadzorem rynku.

• Takie struktury administracyjne tworzą ramy dla funkcjonowania nowego podejścia do europejskiego prawa dotyczącego produktów.

SWOBODNY PRZEPŁYW TOWARÓW

OBSZARY ZHARMONIZOWANE

Nowe podejście sprowadza się do:

• zasady samodzielnego poświadczania

• domniemania zgodności produktu ze zharmonizowanymi standardami.

• Horyzontalne struktury administracyjne niezbędne dla funkcjonowania takiego podejścia wymagają odstąpienia od prewencyjnej autoryzacji na rzecz systemu kontroli i procedur nadzorczych.

SWOBODNY PRZEPŁYW TOWARÓW

OBSZARY ZHARMONIZOWANE

• Jednocześnie pozostaje w mocy wiele dyrektyw będących wynikiem koncepcji funkcjonującej uprzednio, dotyczących szerokiej gamy grup produktów takich jak farmaceutyki, produkty spożywcze oraz pojazdy.

• Dyrektywy te wymagają stworzenia struktur certyfikacji i autoryzacji w celu wdrożenia ustawodawstwa europejskiego

SWOBODNY PRZEPŁYW TOWARÓW

OBSZARY ZHARMONIZOWANE

• Stosownie do tzw. złotej zasady legislacji europejskiej, zasadę swobodnego przepływu towarów stosuje się w przypadku, gdy nie ma szczegółowych rozwiązań harmonizacyjnych w danym obszarze.

• W praktyce, granica pomiędzy tymi dwoma obszarami zaciera się i w niektórych przypadkach trudno jest ocenić, czy istnieją odnośnie danego zagadnienia regulacje zharmonizowane, czy też można zastosować zasadę swobodnego przepływu towarów.

SWOBODNY PRZEPŁYW TOWARÓW

OBSZARY NIEZHARMONIZOWANE

• Zasadą jest, że jeżeli towary mogą być legalnie sprzedawane na rynku jednego Państwa Członkowskiego, mogą one być również sprzedawane we wszystkich pozostałych Państwach Członkowskich.

• Od tej zasady istnieje wiele wyjątków, ale do ich rozstrzygania i interpretacji stosuje się artykuły 28-30 Traktatu.

• Przepisy te zakazują Państwom Członkowskim stosowania ograniczeń ilościowych importu i eksportu towarów poza wyliczonymi wyjątkami (ochrona zdrowia, ochrona konsumentów itp.).

SWOBODNY PRZEPŁYW TOWARÓW

OBSZARY NIEZHARMONIZOWANE

• Ta sama zasada znajduje także zastosowanie do środków mających skutek równoważny wskazanym ograniczeniom ilościowym:

• np. środki wprowadzane w celu promowania produkcji krajowej w drodze preferencji

• inne środki powodujące faktyczną dyskryminację produktów importowanych w stosunku do krajowych.

SWOBODNY PRZEPŁYW TOWARÓW

OBSZARY NIEZHARMONIZOWANE

• Realizując zasadę swobodnego przepływu towarów, państwa członkowskie muszą zagwarantować bezpieczeństwo produktów znajdujących się na rynku.

• Produkt dopuszczony do obrotu, oznacza dla konsumenta pewność, że jest bezpieczny zarówno dla ludzi, jak i dla środowiska.

• Sposób dopuszczania produktów do obrotu jest regulowany przez dyrektywy.

• Zgodnie z regulacjami UE osoba odpowiedzialna za wprowadzenie na rynek wadliwego produktu może być ukarana nawet ograniczeniem wolności.

SWOBODNY PRZEPŁYW USŁUG

• Usługi - świadczenia najczęściej odpłatne, obejmujące działalność o charakterze przemysłowym i handlowym, działalność rzemieślniczą oraz wykonywanie wolnych zawodów.

SWOBODNY PRZEPŁYW USŁUG

• Do obszaru usług według klasyfikacji prawa wspólnotowego nie są zaliczane:

• usługi transportowe - ze względu na swą specyfikę są objęte odmienną regulacją - jako obszar polityki transportowej

• usługi bankowe i ubezpieczeniowe - które są związane z przepływem kapitału.

• Swoboda przepływu usług oznacza możliwość zakładania przedsiębiorstw na terenie innego państwa członkowskiego i prowadzenia działalności gospodarczej na zasadach tzw. samozatrudnienia.

SWOBODNY PRZEPŁYW USŁUG

• Wyróżnia się następujące RODZAJE SWOBÓD dotyczące przepływu usług:

• aktywna swoboda świadczenia usług - usługodawca udaje się przejściowo do kraju usługobiorcy, a więc sam przekracza granicę w celu wykonania usługi w innym kraju członkowskim (np. instalacja aparatury)

• pasywna swoboda usług - odbiorca usługi udaje się do kraju usługodawcy, by tam przyjąć jego świadczenia (np. turyści, osoby korzystające z opieki medycznej)

• swoboda przepływu produktu usługi - usługodawca i usługobiorca pozostają w swoich krajach, a tylko usługa przekracza granicę (np. nadawanie programów telewizyjnych lub radiowych).

SWOBODNY PRZEPŁYW USŁUG

• Postęp w pracach nad stworzeniem solidnych podstaw prawnych dla swobody przepływu usług nie odbywa się tak szybko jak zakładano.

• Swobodny przepływ usług opiera się w dużej mierze na wzajemnym uznawaniu narodowych przepisów prawnych dotyczących tych kwestii.

SWOBODA PRZEPŁYWU OSÓB

• prawo do przemieszczania się na teren innego państwa członkowskiego i prawo do pobytu na obszarze innego państwa członkowskiego

• prawo podjęcia pracy (w tym prawo do poszukiwania zatrudnienia) w innym państwie członkowskim w UE:

• prawo korzystania z usług pośrednictwa pracy

• prawo przyjęcia oferty zatrudnienia w państwie przyjmującym

• prawo korzystania ze wszystkich praw pracowniczych (np. swobody zrzeszania się), szkoleń zawodowych, korzyści socjalnych (w tym w zakresie mieszkalnictwa).

SWOBODA PRZEPŁYWU OSÓB

• prawo podjęcia pracy (w tym prawo do poszukiwania zatrudnienia) w innym państwie członkowskim w UE

• prawo korzystania z usług pośrednictwa pracy

• prawo przyjęcia oferty zatrudnienia w państwie przyjmującym

• prawo korzystania ze wszystkich praw pracowniczych (np. swobody zrzeszania się), szkoleń zawodowych, korzyści socjalnych (w tym w zakresie mieszkalnictwa).

SWOBODA PRZEPŁYWU OSÓB

• prawo pozostawania na terytorium innego państwa członkowskiego po ustaniu zatrudnienia (na warunkach ustalonych przez Komisję), gdy:

• pracownik stał się bezrobotny,

• pracownik nabył uprawnienia emerytalne lub rentowe bądź korzysta ze świadczeń chorobowych.

SWOBODA PRZEPŁYWU OSÓB

• prawa dla członków rodzin pracowników migrujących (tzw. uprawnienia wtórne)

• podjęcie zatrudnienia w państwie przyjmującym

• kształcenie (w tym nauka zawodu i szkolenia zawodowe) dla dzieci pracownika migrującego;

• dodatkowe świadczenia wpisane w system edukacji państwa przyjmującego (np. stypendia)

SWOBODA PRZEPŁYWU OSÓB

• Podmioty uprawnione do skorzystania ze sw. przepływu osób

• Pracownicy - Rozp. 1612/68/EWG

• Rodziny pracowników migrujących

• małżonkowie

• dzieci do 21 roku życia lub będące na utrzymaniu pracownika

• wstępni (rodzice) pracownika lub jego małżonki, pozostający na ich utrzymaniu

• zstępni pracownika lub jego małżonki, pozostający na ich utrzymaniu

• zgodnie z orzecznictwem wspólnotowym: również partnerzy w związkach nieformalnych

SWOBODA PRZEPŁYWU OSÓB

• Byli pracownicy i byli samozatrudnieni

• osoby takie muszą pobierać świadczenia z tytułu inwalidztwa albo wcześniejszej emerytury lub renty z tytułu wypadku przy pracy albo choroby zawodowej w wysokości wystarczającej, by nie stać się obciążeniem dla systemu zabezpieczenia społecznego przyjmującego państwa członkowskiego w okresie ich pobytu;

• osoby muszą być objęte ubezpieczeniem chorobowym w odniesieniu do wszelkich ryzyk w przyjmującym państwie członkowskim.

SWOBODA PRZEPŁYWU OSÓB

• Studenci

• zapisanie w uznanej jednostce edukacyjnej w celu kształcenia zawodowego;

• ubezpieczenie zdrowotne obejmujące wszelkie rodzaje ryzyka w przyjmującym Państwie Członkowskim;

• oświadczenie o posiadaniu wystarczających środków, aby nie stać się ciężarem dla systemu pomocy społecznej państwa przyjmującego;

• prawo pobytu jest ograniczone do okresu trwania kształcenia;

SWOBODA PRZEPŁYWU OSÓB

• prawo pobytu potwierdzone wystawieniem ''dokumentu pobytowego dla obywatela Państwa Członkowskiego Wspólnoty''.

• prawo pobytu także dla małżonka studenta i dzieci pozostającym na jego utrzymaniu;

• państwo członkowskie, na obszarze którego student przebywa nie ma obowiązku wypłaty na rzecz studenta stypendiów pokrywających koszty utrzymania!

Inne osoby

• - pod warunkiem posiadania środków do życia i dochodów w takim wymiarze, aby uniknąć obciążenia systemu świadczeń społecznych w państwie przyjmującym.

• - dyrektywa 90/364/EWG

SWOBODA PRZEPŁYWU OSÓB

• Ograniczenia swobody przepływu osób

• zatrudnienie w administracji publicznej

• zagrożenie dla porządku, bezpieczeństwa i zdrowia publicznego

• dyrektywa 64/221/EWG

SWOBODA PRZEPŁYWU OSÓB

• Nowe reguły swobody przepływu osób

• Dyrektywa nr 2004/38/WE (implementacja do końca 2006 r.)

• zniesienie obowiązku ubiegania się o kartę pobytu

• wprowadzenie stałego prawa pobytu (przebywający

• nieprzerwanie przez 5 lat w innym państwie UE)

• rozszerzenie definicji członka rodziny

SWOBODA PRZEPŁYWU KAPITAŁU

• Zasada swobodnego przepływu kapitału jest niezbędna dla swobodnego przepływu towarów, pracowników i usług.

• Bez tych regulacji niemożliwe byłyby np.:

• zapłata za towary wysłane za granicę,

• przesłanie należności za usługę,

• przesłanie wynagrodzenia za pracę osoby pracującej w innym kraju członkowskim,

• inwestowanie i nabywanie walorów rzeczowych i finansowych za granicą bez żadnych przeszkód.

SWOBODA PRZEPŁYWU KAPITAŁU

• Liberalizacja przepływu kapitałów napotykała wiele przeszkód i ograniczeń.

• Konieczne były liczne wytyczne i zalecenia umożliwiające dopasowanie przepisów prawnych i administracyjnych w celu regulacji rynku kapitałowego.

• Obejmowały one przede wszystkim:

• działalność banków,

• kontrolę bankową,

• obrót papierami dewizowymi,

• warunki dopuszczania na giełdy,

• prawo podatkowe itp.

SWOBODA PRZEPŁYWU KAPITAŁU

• Oznacza też swobodę przepływu kapitału z tytułu likwidacji lub zmiany inwestycji i wszystkich zysków z tego wynikających, jak również przepływ kapitału o charakterze osobistym (np. spadek).

• Obywatele Unii Europejskiej mają prawo do dokonywania wszelkich operacji bankowych i finansowych we wszystkich państwach członkowskich (np. prawo do posiadania konta osobistego w bankach państw UE, prawo zakupu i sprzedaży papierów wartościowych przedsiębiorstw całej UE).

SWOBODA PRZEPŁYWU KAPITAŁU

Definicja swobodnego przepływu kapitału obejmuje:

• płatności i transgraniczne transfery pieniędzy,

• inne transakcje umożliwiające transfer własności aktywów i zobowiązań (takie jak inwestycje w nieruchomości lub portfelowe),

• systemy płatnicze (uregulowane przez dwie Dyrektywy w sprawie transgranicznych transferów oraz rozliczeń, a także Dyrektywę w sprawie zapobiegania praniu brudnych pieniędzy).

SWOBODA PRZEPŁYWU KAPITAŁU

• Zasada swobodnego przepływu kapitału odnosi się również do inwestycji bezpośrednich, w tym do zakładania przedsiębiorstw.

• Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej wprowadza ułatwienia dla podmiotów krajowych i zagranicznychz Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), w stosunku do których zniesiono w Polsce wszelkie ograniczenia dotyczące inwestycji bezpośrednich.

• Równocześnie obywatele naszego kraju mogą inwestować bez ograniczeń na terenie EOG.

SWOBODA PRZEPŁYWU KAPITAŁU

• Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości wskazuje, jakie środki uznaje się za ograniczające przepływ kapitału, np.

• krajowy zakaz ustanowienia hipoteki w walucie obcej,

• dyskryminacyjne ograniczenia w nabywaniu i zbywaniu nieruchomości,

• środki podjęte przez Państwo Członkowskie w celu zniechęcenia jego obywateli do zaciągania pożyczek lub inwestowania w innym Państwie Członkowskim.

SWOBODA PRZEPŁYWU KAPITAŁU

• Polska uzyskała dwa okresy przejściowe, w trakcie których może utrzymać przepisy dotyczące nabywania nieruchomości:

• okres pięcioletni dla nabywania tzw. "drugich domów" przez cudzoziemców (wygasł),

• okres dwunastoletni dla nabywania nieruchomości rolnych lub leśnych.

SWOBODA PRZEPŁYWU KAPITAŁU

WYJĄTKI

• Od zasady swobodnego przepływu kapitału dopuszczone są wyjątki.

• W Polsce jeden z takich wyjątków stanowią otwarte fundusze emerytalne (OFE) - w których obowiązuje 5-procentowe ograniczenie inwestowania za granicą wynikające ze zmienionego z dniem 1 stycznia 2004 r. art. 143 ustawy z dnia 28.08.1997 o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

• Równocześnie z dniem 1.04.2004 r podniesiono próg inwestowania za granicą aktywów pracowniczych funduszy emerytalnych do 30%.

INNE ZASADY SWOBODY PRZ KAPITAŁU

Przepisy TEWG - zobowiązanie PC do stopniowego znoszenia:

• ograniczeń w przepływie kapitału należącego do rezydentów Państw Członkowskich

• dyskryminującego traktowania transakcji finansowych ze względu na obywatelstwo, miejsce zamieszkania lub miejsce lokaty kapitału

• możliwie najbardziej liberalnego postępowania w zakresie przyznawania zezwoleń dewizowych

• niewprowadzania żadnych nowych ograniczeń dewizowych lub zaostrzania starych (standstill)

OKRESY PRZEJŚCIOWE

• Wynegocjowana przez poszczególne kraje członkowskie lub kandydujące liczba lat, podczas których ich zobowiązania wobec UE nie mają zastosowania.

• Ich celem jest umożliwienie poszczególnym członkom wspólnoty dostosowania krajowego ustawodawstwa do prawa wspólnotowego.

• Jest to forma obrony interesów państw przystępujących do Unii, ale również interesów Unii w tzw. sektorach "wrażliwych".

• Są to okresy o różnej długości, w zależności od państwa przystępującego, dziedziny gospodarki, bądź zakresu regulacji istniejącego aktu prawnego Unii.

OKRESY PRZEJŚCIOWE

• W okresie przejściowym zakłada się, że mechanizmy i zasady obowiązujące w Unii w odniesieniu do poszczególnych działów gospodarki nie będą poddane od razu jej reżimowi prawnemu, lecz że nastąpi stopniowe, kilkuletnie dostosowanie danego państwa do obowiązujących w Unii zasad.

• W okresie dostosowawczym wynegocjowanym przez Unię dostosowuje ona swoją gospodarkę do sytuacji wytworzonej przez przyjęcie nowych członków.

• Również wejście w życie niektórych przepisów prawa europejskiego w stosunku do danego państwa może ulegać opóźnieniu.

OKRESY PRZEJŚCIOWE

Przykłady obszarów, w których mogą być wdrażane okresy przejściowe to:

• swoboda przepływu pracowników,

• swoboda przepływu kapitału, towarów i usług, podatki,

• zakup ziemi i nieruchomości przez cudzoziemców,

• rolnictwo,

• ochrona środowiska i inne

OKRESY PRZEJŚCIOWE

• Okresy przejściowe zostały wprowadzone na 7 lat, jednak zgodnie z zasadą "2+3+2":

• 2-letni okres przejściowy: 1 maja 2004 - 30 kwietnia 2006

• 3-letni okres przejściowy: 1 maja 2006 - 30 kwietnia 2009

• 2-letni okres przejściowy: 1 maja 2009 - 30 kwietnia 2011

• Poszczególne kraje mogą zrezygnować ze stosowania kolejnych okresów.

• Wszystkie okresy przejściowe muszą zostać zniesione z dniem 1 maja 2011 roku.

OKRESY PRZEJŚCIOWE 01.05.2004-30.04.2006

• W okresie 01.05.2004-30.04.2006 okresy przejściowe były stosowane przez:

• większość starych krajów członkowskich (wszystkie poza Wielką Brytanią, Irlandią i Szwecją) dla 8 z 10 nowych krajów członkowskich (poza Maltą i Cyprem), które przystąpiły do wspólnoty 1. maja 2004 roku

• trzy nowe kraje członkowskie (Polska, Słowenia, Węgry) na zasadzie wzajemności (dla tych krajów, które wprowadzą ograniczenia dla obywateli nowych krajów członkowskich).

• Malta zastrzegła sobie prawo do późniejszego (przez okres do siedmiu lat od daty wstąpienia do UE) wprowadzenia okresów przejściowych wobec obywateli wszystkich państw UE w przypadku zaobserwowania problemów na swoim rynku pracy. Jeżeli w tym czasie równowaga maltańskiego rynku pracy zostanie zakłócona w stopniu zagrażającym stopie życiowej lub poziomowi zatrudnienia w danym regionie lub sektorze zatrudnienia, wówczas państwo może wprowadzić ww. ograniczenia. W tym celu, Malta utrzyma system pozwoleń na pracę w celu monitorowania swojego rynku pracy tak, aby z wyprzedzeniem kontrolować niepokojące sytuacje. Takie pozwolenia na pracę są wydawane automatycznie.

OKRESY PRZEJŚCIOWE 01.05.2006-30.04.2009

• W 3-letnim okresie przejściowym (01.05.2006-30.04.2009), ograniczenia zniosły: Portugalia, Hiszpania, Grecja, Finlandia i Islandia (1 maja 2006 r.), Włochy (27 lipca 2006 r.), Holandia (1 maja 2007 r.), Luksemburg (1 listopada 2007) oraz Francja (1 lipca 2008).

• Ze stosowania okresów przejściowych wobec obywateli państw, które takie ograniczenia wobec nich utrzymują, zrezygnowały Słowenia (w maju 2006) i Polska (w styczniu 2007).

OKRESY PRZEJŚCIOWE 01.05.2009-30.04.2011

• W trzecim etapie (01.05.2009-30.04.2011) ograniczenia zniosły Belgia, Dania i Norwegia (1 maja 2009).

• Austria, Liechtenstein, Niemcy i Szwajcaria utrzymują okresy przejściowe w swobodnym przepływie pracowników.

---