Świeżo rozpoznana cukrzyca typu 1.
Specyficzne cele nauczania
Wiedza.
Student powinien umieć opisać i zdefiniować:
1). Diagnostykę różnicową hiperglikemii, klasyfikację cukrzycy
2). Wdrożenie leczenia cukrzycy powikłanej kwasicą cukrzycową
3). zaproponować i zinterpretować badania kontrolne w celu monitorowania leczenia
4). zasady edukacji i samokontroli pacjenta
Wymagane umiejętności praktyczne
Student powinien wykazać się umiejętnością:
1). przeprowadzenia badania podmiotowego pacjenta z cukrzycą z interpretacją dolegliwości wskazujących na hiperglikemię i odwodnienie
2). przeprowadzenie badania przedmiotowego pacjenta chorego na cukrzycę, z interpretacją objawów wskazujących na hiperglikemię, ketokwasicę i odwodnienie
2). stworzenia planu postępowania dla pacjenta ze świeżo rozpoznaną cukrzycą:
a):przeprowadzenia różnicowania rozpoznania typu cukrzycy
b). oznaczania glikemii, glikozurii i ketonurii przy pomocy testów paskowych i interpretacji wykonów badań
c). zaproponowania dawek insuliny i metod wyrównania zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej
d). zaproponowania odpowiedniej diety
c). wstępnego wyedukowania pacjenta w zakresie samokontroli
Przypadek: Świeżo rozpoznana cukrzyca.
17 letni pacjent zgłosił się do Centralnej Izby Przyjęć z powodu znacznego pragnienia (3-4 litry dziennie), wielomoczu od około 2 miesięcy oraz osłabienia. Pacjent stracił w tym okresie na wadze około 10 kg. Ponadto zauważył pogorszenie widzenia. W chwili zgłoszenia miał infekcję górnych dróg oddechowych (katar, temp. 37,2oC). W wywiadzie podaje częste anginy, choroby wieku dziecięcego. Pali 10 papierosów/dziennie. Wywiad rodzinny: ojciec, matka, siostra zdrowi.
W badaniu wzrost 170cm, waga 52 kg, CTK 100.70. tętno 80/min. Asteniczna budowa ciała.
W wykonanych w CIP badaniach glukoza 472 mg/dl, mocz: cukier ++++, aceton ++++.
W badaniach na Oddziale:
glukoza 400 mg/dl, Na 139 mmol/l, K 4,15 mmol/l, ALAT 9 U/l, kreatynina 54 micromol/l, cholesterol 4,8 mmol/l, triglicerydy 1,59 mmol/l
gazometria: pH 7,419, pO2 89,7 mmHg, pCO2 38,8 mmHg, HCO3 24,6 mmol/l, BE:24,6 mmol/l.
Bad. moczu: c.wł. 1020, pH 6,0, słomkowy, przejrzysty, cukier 300 mg/dl, aceton 0, białko 0, urobilinogen w/n.
Rtg klatki piersiowej: płuca i sylwetka serca w/n.
Pytania:
Jakie jest rozpoznanie u tego pacjenta? Jaka jest diagnostyka różnicowa hiperglikemii?
Jakie leczenie należy wdrożyć ?
Jakie parametry należy monitorować ?
Jaki jest mechanizm glikozurii i ketonurii ?
Jakie zalecenia należy przekazać pacjentowi ?
Pytania:
Jakie jest rozpoznanie u tego pacjenta? Jaka jest diagnostyka różnicowa
hiperglikemii?
typ 1 cukrzycy ( młody wiek chorego, ostry początek cukrzycy, skłonność do ketokwasicy)
ketokwasica cukrzycowa (nieleczona cukrzyca typu 1, w przebiegu cukrzycy typu 2 z infekcją , lub cukrzycy wtórnej, np. po ozt).
Ketonowa kwasica alkoholowa (glikemia rzadko >13,9mmol/l (250 mg/dl)stężenie wodorowęglanów >= 18 mmol/l
Kwasica mleczanowa - glikemia nie jest bardzo duża, zwiększone stężenie mleczanów w surowicy
Ketoza głodowa - nie ma hiperglikemii
Jakie leczenie należy wdrożyć ?
insulinoterapia iv początkowo 0,1 j./kg mc (4-8j)
uzupełnienie płynów 5,5-6,5l iv, 2000ml 0,9% NaCl w ciągu pierwszych 2 h pod kontrolą ocż, 300ml/godz , gdy glikemia <13,9 mmol/l -5% glukoza
wyrównanie zaburzeń elektrolitowych,
dieta
Jakie parametry należy monitorować ?
glikemia, jony, równowaga kwasowo-zasadowa, bilans płynów
Jaki jest mechanizm glikozurii i ketonurii ?
Niedobór lub brak insuliny uniemożliwia prawidłowy metabolizm węglowodanów, tłuszczów i białek: dochodzi do nadmiernej glukoneogenzy w wątrobie oraz nasilonej lipolizy z powstawaniem ciał ketonowych; Skutkami są: utrata glukozy z moczem, diureza osmotyczna, odwodnienie, zaburzenia elektrolitowe i kwasica metaboliczna.
Jakie zalecenia należy przekazać pacjentowi ?
insulinoterapia , okres honey moon, stosowanie samokontroli,hipoglikemia, dieta, wysiłek fizyczny, infekcje.