Budowa komórki eukariotycznej, Dokumenty(1)


Budowa komórki eukariotycznej (jądro)

Struktura

Cechy budowy

Funkcje

Błona komórkowa

  • ma grubość 7-10 nm

  • zbudowana jest z podwójnej warstwy lipidowej, w której tkwią różne białka

  • otacza komórkę i oddziela ją od środowiska

  • zapewnia wybiórczy transport substancji do i z komórki

Jądro

  • otoczone podwójną błoną jądrową, w której występują liczne pory

  • przeważnie kuliste, średnicy 5-25 nm, można w nim wyróżnić nukleoplazmę i jąderko (lub jąderka)

  • zawiera większość DNA komórki

  • przechowuje większość informacji genetycznej

  • odgrywa nadrzędną role w komórce

  • warunkuje i reguluje metabolizm komórkowy

  • uczestniczy w podziałach komórki

Mitochondriua

  • przeważnie owalne, otoczone podwójną błoną lipidowo-białkową

  • błona wewnętrzna pofałdowana jest w tzw. grzebienie mitochondrialne

  • zawiera DNA oraz rybosomy

  • biorą udział w procesie oddychania komórkowego (są „centrami energetycznymi komórki”, dostarczają związków wysokoenergetycznych, np. ATP)

Plastydy

  • otoczone podwójną błoną lipidowo-białkową

  • wnętrze często przenika system błon

  • zawierają DNA oraz rybosomy

  • przeważnie zawierają barwniki (np. chlorofil); mają średnicę 2-6 um

  • obecne w komórkach fototrofów

  • związane z fotosyntezą, jej produktami i barwnikami

Centriola

  • cylindryczna, zbudowana z białkowych mikrotubul (najczęściej jest ich 27)

  • odgrywa istotną role podczas podziału komórki

Siateczka śródplazmatyczna (retikulum endoplazmatyczne)

    • układ kanalików, pęcherzyków i cystern różnej wielkości i kształtu

    • wyróżnia się dwa rodzaje siateczki śródplazmatycznej: szorstką (pokrytą rybosomami) i gładką (bez rybosomów, jednak zawierającą wiele enzymów wbudowanych w błony)

      • dzieli cytoplazmę na obszary o różnej aktywności chemicznej

      • siateczka ś. szorstka związana jest z syntezą białek i ich ostatecznym modyfikowaniem

      • siateczka ś. gładka z syntezą lipidów u steroidów

Rybosomy

  • asymetryczne, nieobłonione struktury średnicy ok. 25 nm

  • zbudowane z dwóch podjednostek

  • zawierają rRNA i białka

  • umożliwiają syntezę białek na matrycy informacyjnego kwasu rybonukleinowego (mRNA)

Aparat Golgiego

  • obejmuje liczne spłaszczone błoniaste cysterny oraz mniejsze pęcherzyki

  • przygotowanie białek przeznaczonych di wbudowania w błonę lub wydzielenia na zewnątrz komórki

Ściana komórkowa

  • u roślin składa się z włóknistego celulozowego szkieletu i z substancji wypełniających np. pektyn

  • u grzybów zawiera głównie chitynę

  • u zwierząt nie występuje

    • chroni komórkę przed uszkodzeniami mechanicznymi i stratami wody

Wodniczki (wakuole)

  • wydzielone obszary komórki otoczone pojedynczą błoną lipidowo-białkową

  • mogą zawierać różne substancje

  • gospodarowanie wodą i solami, magazynowanie różnych substancji, niekiedy funkcje trawienne

Lizosomy

  • bardzo drobne pęcherzyki otoczone pojedynczą błoną i zawierające enzymy trawienne (hydrolityczne)

  • umożliwiają rozkład pochłoniętych ciał obcych lub obumarłych organelli

Peroksysomy

  • kuliste struktury średnicy 0,1-0,5 um otoczone pojedynczą błoną

  • zawierają enzymy

  • przebiegają w nich reakcje utleniania z udziałem tlenu cząsteczkowego, a także zachodzi rozkładanie powstającego nadtlenku wodoru

Glioksysomy

  • budową przypominają peroksysomy, ale aktywne są w nich inne enzymy

  • występują w komórkach roślinnych zawierających tłuszcze jako substancje zapasowe

  • przebiegają w nich reakcje cyklu glioksalowego ( przemiany tłuszczów w cukry)

Wici, rzęski

  • struktury nitkowate ruchliwe zbudowane z mikrotubul białkowych (układ „9+2”) osadzonych w tzw. ciałkach bazowych

  • umożliwiają ruch komórki lub wymuszają ruch płynu wokół komórki, niektóre spełniają funkcje receptorów

Cytoszkielet

  • zawiera układy białkowych elementów (filamentów, mikrotubul)

  • zawiera białka kurczliwe

  • obecny w cytoplazmie, jądrze, rzęskach

  • nadaje komórce określony kształt

  • umożliwia ruch cytoplazmy oraz przemieszczanie się organelli komórkowych

Cytosol („cytoplazma podstawowa”)

  • płynna pozostałość po usunięciu innych struktur komórki (w tym cytoszkieletu)

  • zawiera, m.in. wodę, białka, jony

  • stanowi środowisko zachodzenia wielu reakcji enzymatycznych, np. glikozy

  • umożliwia dyfuzję substancji

Rodzaje plastydów w komórkach roślin wyższych

Plastydy

Średnica um

Lamellarny system błon

Barwniki

Funkcje, uwagi

Chloroplasty

3-6

obecny

zielone chlorofile w tylakoidach gran, karotenoidy

  • biorą udział w procesie fotosyntezy

  • nadają zieloną barwę liściom, łodygom

Chromoplasty

3-5

brak

karotenoidy (np. żółty ksantofil, pomarańczowy karoten), ślady chlorofilu

  • na ogół wynik starzenia się chloroplastów

  • nadają barwę np. ziarnom zbóż, kwiatom jaskra, owocom pomidora, korzeniom marchwi, jesiennym liściom

Leukoplasty

2-4

brak

nieobecne

  • mają zdolność syntezy oraz magazynowania: skrobi (amyloplasty), tłuszczów (tzw. elajoplasty), białek (aleuroplasty)

Proplastydy

1-3

brak

nieobecne

  • przekształcają się w dojrzałe formy plastydów, np. w chloroplasty



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Budowa komorki eukariotycznej czesc VI mitochondrium i jadro komorkowe
Biologia część I, Budowa komórki Eukariotycznej i funkcje jej organelli
Budowa komórki eukariotycznej
Budowa komórki eukariotycznej część II
Budowa Komórki Eukariotycznej cz I
Biologia część I Budowa komórki Eukariotycznej i funkcje jej organelli
lab 3 Budowa komorki eukariotycznej
Budowa komórki eukariotycznej część III
Budowa komórki eukariotycznej część VI
Mikrobiologia W-d 6 Budowa komórki eukariotycznej i prokariotycznej, Mikrobiologia
Mikrobiologia W-d 4 - budowa komorki eukariotycznek, I rok, mikrobiologia
8 BUDOWA KOMÓRKI EUKARIOTYCZNEJ
Budowa komórki eukariotycznej część IV
Budowa komorki eukariotycznej czesc VI mitochondrium i jadro komorkowe
Biologia część I, Budowa komórki Eukariotycznej i funkcje jej organelli
Budowa komórki eukariotycznej
Budowa komórki eukariotycznej część II

więcej podobnych podstron