Badanie korekcji liniowej pomiędzy prądem
i napięciem w obwodzie elektrycznym.
1.Wstęp
Celem ćwiczenia jest odczytanie napięcia i prądu oraz zbadanie ich korelacji liniowej. Korzystając z prawa Ohma trzeba obliczyć rezystancję opornika, a także obliczyć błędy systematyczne napięcia i prądu oraz przypadkowe błędy.
Korzystając z prawa Ohma, przekształca się wzór i oblicza rezystancję R:
2. Układ pomiarowy
Badany układu stanowi rezystor. Układ pomiarowy składa się z amperomierza wpiętego w obwód szeregowo i woltomierza wpiętego w ten sam obwód równolegle. Całość jest podpięta do zasilacza.
3. Wykonywanie ćwiczenia
Wyznaczenie błędów pomiarowych i przypadkowej
Podłączenie układu
Włączenie układu
Odczytanie z mierników prądu i napięcia
Obliczenie rezystancji
Obliczenie błędów systematycznych i ich poprawne zapisanie
Obliczenie błędów przypadkowych i ich poprawne zapisanie
Obliczenie błędu wartości mierzonej
Badanie charakterystyki prądowo - napięciowej
Pomiary są wykonywane w taki sam sposób jak wcześniej. Dla każdego ustawionego napięcia tylko jeden odczyt prądu. Zmierzone wartości od 2V do 12V co 2V. Wyniki przedstawiono w tabeli 1.
4.Wyniki i ich opracowanie
I. Wyznaczenie błędów pomiarowych i przypadkowej
Obliczenie rezystancji opornika:
U=4,5 [V]
I=0,015 [A]
R=300[Ω]
Obliczanie błędów systematycznych:
δa=0,0003 [A]
δv=0,075 [V]
Obliczenie błędu przypadkowego:
σa=0,00025 [A]
σv=0,05 [V]
Obliczenie błędu sumarycznego:
δ= δa+σa
δ=0,0003+0,00025
δ=0,00055 [A]
δ= δv+σv
δ=0,075+0,05
δ=0,125 [V]
Obliczanie błędu wartości mierzonej:
∆R=19,33 [Ω]
Obliczenie błędu t-studenta
B=312,67207
∆B=6,59834
n=6
Tbk=4,60
k=n-2
k=6-2=4
∆Bmax=∆B+Tbk
∆Bmax=6,59834*4,60
∆Bmax=30,352364
∆R=29,12 [Ω]
Badanie charakterystyki prądowo - napięciowej
Tabela nr.1.
U [V] |
I [A] |
Zakres U [V] |
Zakres I [A] |
2 |
0,0065 |
5 |
0,03 |
4 |
0,0130 |
5 |
0,03 |
6 |
0,0200 |
15 |
0,10 |
8 |
0,0260 |
15 |
0,10 |
10 |
0,0330 |
15 |
0,10 |
12 |
0,0380 |
15 |
0,10 |
Wartości przedstawione w tabeli nr.1 wykorzystano do opracowania wyników za pomocą programu o nazwie ORIGIN
5.Rachunek błędów
Zapisanie wyników uwzględniając błędy:
U=Uv±δv
U=4,500±0,075 [V]
I=Ia± δa
I=0,0150±0,0003 [A]
Zapisanie wyników błędów przypadkowych:
∆U=4,500±0,125 [V]
∆I=0,01500±0,00055 [A]
∆R=300,00±19,33 [Ω]
6.Wnioski
Do pomiarów rezystancji wykorzystywane są metody:
- bezpośrednia - do pomiarów wykorzystujemy omomierze analogowe lub cyfrowe,
- pośrednia - zasada ta polega na obliczeniu rezystancji z prawa Ohma,
- zerowa,
- porównawcza.
W badaniu nie udało się wyznaczyć wydzielającego się ciepła Joule'a, gdyż zabrakło danych na temat czasu w jakim przepływa prąd elektryczny przez przewodnik.
Na podstawie najmniejszych sum kwadratów wyznaczono współczynnik proporcjonalności liniowej, a także odchylenie standardowe między natężeniem i napięciem. Wielkości te są zależne od siebie w sposób proporcjonalny.
Błąd systematyczny, jest błędem nie dającym się wykluczyć, ale zmieniającym wyniki pomiaru jednostronnie. W trakcie badania błąd ten wynosił δa=0,0003 [A], δv=0,075 [V].
Natomiast błąd przypadkowy powoduje, że wyniki kolejnych pomiarów zmieniają się w sposób losowy. W badaniu błąd ten wyniósł σa=0,005 [A], σv=0,05 [V].
Błąd systematyczny jest mniejszy od błędu przypadkowego przy badaniu amperomierzem, natomiast błąd przypadkowy ma mniejszą wartość niż błąd systematyczny przy badaniu woltomierzem.
Błąd t-studenta dla B=0,97% wyszedł większy od błędu wyliczonego.
1
1