Aleksandra Winiarczyk
APOSTOLADA
Konkurs dla klas VI
Wrocław 2009
WSTĘP
APOSTOLADA jest konkursem, którego pomysł zrodził się w związku z ogłoszeniem przez papieża Benedykta XVI Roku św. Pawła (29.06.2008 - 29.06.2009) dla uczczenia 2000. rocznicy urodzin Apostoła Narodów. Adresatami konkursu są uczniowie klas VI. Początkowo miał on dotyczyć tylko życia i działalności św. Pawła, jednak w trakcie opracowywania jego zakres poszerzył się o życie i działalność św. Piotra, ogólną znajomość Nowego Testamentu (autorzy i adresaci) oraz lekturę Dziejów Apostolskich. Trzy z tych zagadnień należą do programu katechetycznego realizowanego w klasie VI (życie i działalność świętych Piotra i Pawła, ogólna znajomość Nowego Testamentu). Poszerzenie stanowi lektura Dziejów Apostolskich, która współgra z programem, gdyż większość tekstów biblijnych czytanych w klasie kl. VI na katechezie pochodzi właśnie z tej księgi.
Rozszerzyłam zakres konkursu, ponieważ chciałam stworzyć dzieło, które wejdzie na stałe do kalendarza imprez szkolnych. Starałam się również, aby zadania, które będą rozwiązywali uczniowie, nie były czysto katechetyczne, ale ćwiczyły też umiejętności potrzebne w innych przedmiotach (język polski, przyroda, matematyka). Dzięki temu uczniowie zrozumieją, że wiedzę należy ujmować jako całość, a wiadomości i umiejętności zdobyte na lekcji z jednego przedmiotu przydają się praktycznie w innych dziedzinach nauki i w życiu.
Konkurs ten przeprowadziłam w styczniu 2009 r. Podobał się on uczniom i wspomagającym mnie nauczycielom. Dlatego zrodziło się we mnie pragnienie podzielenia się tym dziełem z innymi katechetami, aby ten scenariusz mógł służyć wielu osobom, szczególnie teraz - w Roku św. Pawła, ale i w przyszłych latach. Chociaż adresatami są uczniowie klas VI szkoły podstawowej, to nadaje się on w pełni do wykorzystania zarówno w gimnazjum, jak i w liceum.
Do scenariusza dołączam listę spostrzeżeń i wniosków, które nasunęły mi się po przeanalizowaniu przebiegu tegorocznego konkursu.
CELE KONKURSU:
Utrwalenie wiadomości o początkach Kościoła, ze szczególnym uwzględnieniem życia i działalności Apostołów Piotra i Pawła.
Propagowanie czytelnictwa (lektura Dziejów Apostolskich).
Budzenie zainteresowania historią Kościoła i geografią biblijną.
Ćwiczenie umiejętności podstawowych: czytanie ze zrozumieniem, posługiwanie się mapą.
Uczenie współpracy w grupach i wspólnego wykonywania zadań.
Rozwijanie wyobraźni i pomysłowości.
ZAŁOŻENIA KONKURSU:
Konkurs jest przeznaczony dla uczniów klas VI.
Treść konkursu dotyczy życia i działalności świętych Piotra i Pawła, znajomości autorów i adresatów ksiąg Nowego Testamentu oraz treści Dziejów Apostolskich.
Konkurs ma formę rywalizacji klas, a stanowiący jego część turniej wiedzy jest rozgrywany na zasadzie rywalizacji indywidualnej.
Termin przeprowadzenia konkursu - po przeprowadzeniu w klasie VI lekcji o świętych Piotrze i Pawle oraz rozwoju chrześcijaństwa, a także po zakończeniu projektu czytelniczego dotyczącego Dziejów Apostolskich.
Zadania konkursu obejmują:
Krzyżówki sprawdzające ogólną znajomość życia i działalności Apostołów Piotra i Pawła.
Zadania ćwiczące umiejętność czytania ze zrozumieniem i posługiwania się mapą: odnajdywanie i zaznaczanie na mapie, rysowanie trasy podróży na podstawie tekstu, obliczanie długości trasy przy pomocy podziałki dołączonej do mapy.
Drama - przygotowanie i przedstawienie wybranych scenek biblijnych.
Turniej wiedzy sprawdzający znajomość treści Dziejów Apostolskich, życia i działalności świętych Piotra i Pawła oraz autorów i adresatów ksiąg Nowego Testamentu.
Za udział w konkursie klasy i zwycięzcy turnieju wiedzy otrzymają nagrody.
DO KONKURSU NALEŻY PRZYGOTOWAĆ:
Przeprowadzić projekt czytelniczy dotyczący Dziejów Apostolskich, mający na celu zapoznanie uczniów z treścią tej księgi i wyłonienie finalistów do turnieju wiedzy. (opis projektu i zestawy pytań sprawdzających - załącznik 0)
Przeprowadzić katechezy o św. Piotrze, św. Pawle i rozwoju chrześcijaństwa - zgodnie z programem klasy VI.
Omówić w klasach zasady konkursu, podzielić zespoły na 4 grupy, wyznaczyć liderów grup, wybrać teksty do dramy i wyznaczyć odpowiedzialnych za przygotowanie scenek. Skontrolować i skorygować przygotowanie scenek na lekcji poprzedzającej konkurs.
Opracować szczegółowy scenariusz konkursu.
Przygotować pomoce:
4 diagramy krzyżówki z pytaniami: 2 dotyczące św. Piotra, 2 - św. Pawła; (2 zestawy) - zadanie 1. (załącznik 1).
Mapa basenu Morza Śródziemnego (3x) i Palestyny (załącznik 2) za czasów Jezusa, instrukcja do zadania dla każdej grupy (załącznik 6), kolorowe flamastry; (2 zestawy) - zadanie 2.
Zestaw pytań na karteczkach (załącznik 3), ewentualnie karteczki samoprzylepne (szanse) i identyfikatory z imionami uczestników- zadanie 3., 6. i 9.
Mapy do zaznaczania podróży św. Pawła (mapa dla grupy) (załącznik 4), wypisy z Dziejów Apostolskich (załącznik 5), flamastry; (2 zestawy) - zadanie 5.
Instrukcje do zadań 2., 5. i 8. oraz zestaw scenek z życia św. Piotra i św. Pawła do wylosowania przez poszczególne grupy w klasach. - zadanie 4. i 7. (załącznik 6)
Mapy z zaznaczonymi trasami poszczególnych podróży św. Pawła (1 mapa - 1 podróż - 1 grupa) i dołączoną skalą liniową (załącznik 7), linijki, flamastry, nitka, szpilki. Mapy mogą być przyczepione do podkładek ze styropianu. (2 zestawy) - zadanie 8.
Tabela do zapisywania i obliczania wyników konkursu międzyklasowego (mała dla komisji i duża do wglądu dla klas), tabela do notowania punktów i utraconych szans w turnieju wiedzy, kartki do oceniania scenek z punktami od 0 - 5, rozwiązana wersja dla sprawdzających, kryteria oceniania poszczególnych zadań, które należy przypiąć do zadań rozwiązanych dla komisji. (załącznik 8).
Mapa polityczna basenu Morza Śródziemnego lub atlas z mapą dla każdej grupy.
Do dekoracji: materiał do rozwieszenia na drabinkach, plakat z podobizną św. Pawła, hasła: APOSTOLADA 2009, Rok św. Pawła 2008 - 2009, stół i krzesła dla komisji, stoliki i krzesła lub materace dla uczniów. Ewentualnie magnetofon i płyta z piosenką Arki Noego pt. „Stary Szaweł - Nowy Paweł”.
6) Ustalić z Dyrekcją datę i miejsce konkursu, przygotować dyplomy, nagrody oraz dekorację Sali.
SZCZEGÓŁOWY PRZEBIEG KONKURSU
ogniwo |
Zadanie |
przebieg |
forma |
czas |
1. |
Wprowadzenie |
Prowadzący ukazuje cel, tematykę i przedstawia komisję. |
|
2' |
2. |
1. Krzyżówka |
Każda grupa losuje krzyżówkę, rozwiązuje ją i wyjaśnia jej rozwiązanie. |
Praca w 4 grupach |
7' |
3. |
2. Zaznacz na mapie |
Uczniowie w grupach zaznaczają na mapach miejsca związane z życiem i działalnością św. Piotra i św. Pawła, opisane w instrukcji do zadania. |
Praca w 4 grupach |
5' |
4. |
3. Turniej wiedzy - cz. 1. |
Finaliści projektu czytelniczego odpowiadają na 2 pytania. Każdy musi odpowiedzieć przynajmniej na jedno, aby mieć prawo rywalizować dalej. |
Konkurs indywidualny |
5' |
5. |
4. Scenki z życia św. Piotra |
Grupy przedstawiają wylosowane i przygotowane wcześniej scenki, a druga klasa odgaduje, jakie to wydarzenie oraz kiedy i gdzie miało miejsce. |
Drama Każda klasa po dwie scenki |
10' |
6. |
5. Podróże św. Pawła |
Uczniowie w grupach czytają teksty z Dz i rysują na mapach trasę podróży św. Pawła - według instrukcji. |
Praca w 4 grupach |
15' |
7. |
6. Turniej wiedzy - cz. 2. |
Finaliści, którzy przeszli zwycięsko cz. 1, odpowiadają na pytania. Każdy ma 3 szanse. Odpowiadają tak długo, aż pozostaną 3 osoby do finału. |
Konkurs indywidualny |
10' |
8. |
7. Scenki z życia św. Pawła |
Grupy przedstawiają wylosowane i przygotowane wcześniej scenki, a druga klasa odgaduje, jakie to wydarzenie oraz kiedy i gdzie miało miejsce. |
Drama Każda klasa po dwie scenki |
10' |
9. |
8. Zmierz i oblicz długość trasy |
Uczniowie w grupach mierzą na mapach i obliczają według skali długość trasy poszczególnych podróży św. Pawła. |
Praca w 4 grupach |
15' |
10. |
9. Turniej wiedzy - cz. 3 (finał) |
3 finalistów odpowiada na pytania tak długo, aż pozostanie 1 zwycięzca. Każdy ma po 3 szanse. |
Konkurs indywidualny |
6' |
11. |
Podsumowanie i wręczenie nagród |
Prowadzący i komisja |
|
5' |
Łączny czas |
90' |
SPOSTRZEŻENIA I WNIOSKI PO I KONKURSIE:
Konkurs trzeba przeprowadzić w niedługim czasie po zakończeniu projektu czytelniczego.
Do Konkursu należy przerobić następujący materiał: dział I i II z podręcznika (do lekcji 10 - o św. Pawle) oraz z działu IV - temat 20. Przydatne są też lekcje 17, 19, 24 i 25. Te jednostki lekcyjne trzeba odpowiednio przestawić w rozkładzie materiału. (numer katechez według podręcznika wydawnictwa WAM)
Trzeba przeczytać z uczniami na lekcji życiorys św. Pawła z Pisma świętego.
Najwięcej problemów mieli uczniowie z zadaniem dotyczącym wykreślenia trasy podróży na podstawie tekstu. Dlatego należy zrobić w ramach lekcji ćwiczenie z mapą: czytanie tekstu dotyczącego trasy podróży (krótkiego fragmentu), zaznaczanie trasy na mapie oraz obliczanie jej długości.
Sprawdzanie tego zadania (z pkt. 4) trwa najdłużej. Może być konieczne rozgrywanie finału turnieju wiedzy bezpośrednio po II turze (aby dać więcej czasu komisji na sprawdzanie).
Uczniowie mieli problem z odgadywaniem treści scenek z życia Apostołów. Dlatego w ramach lekcji o św. Piotrze i św. Pawle trzeba wprowadzić element dramy: pokazywanie scenek z ich życia. Do rozważenia: przy małej liczbie uczniów lub większej ilości klas można przygotować tylko po 1 scence na klasę z życia każdego Apostoła.
W jury musi być co najmniej 4 - 5 osób. Ich pomoc jest konieczna przy sprawdzaniu prac dzieci. Należy przygotować rozwiązaną wersję dla sprawdzających i każdemu członkowi komisji wyznaczyć określone zadanie. Trzeba też jasno określić kryteria oceny i przypiąć je do zadań rozwiązanych dla komisji. Warto kontrolować pracę komisji, bo (uwaga!) nauczyciele czasem też nie czytają ze zrozumieniem.
Konkurs trwa 90 minut bez przerwy, gdyż zadania są pracochłonne i wymagają dużego skupienia. Wyjście na przerwę spowoduje rozproszenie uwagi dzieci.